TÜRKĐYE PETROL ARAMA ve ÜRETĐM M SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜG

Transkript

1 T.C. ENERJĐ VE TABĐĐ KAYNAKLAR BAKANLIĞI - PETROL ĐŞLERĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - TÜRKĐYE PETROL ARAMA ve ÜRETĐM M SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜG 11 Ocak 2010 Sheraton Oteli / ANKARA A.Erdal GÜLDERENG Genel MüdürM

2 Sunum Planı I Petrol ve Doğalgaz algazın Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi II Petrol Arama Üretim Sektörünün Faaliyetlerine Đlişkin Tespit ve Değerlendirme erlendirme III Petrol Sektöründe Yeniden Yapılanma 1

3 I Petrol ve Doğalgaz algaz ın Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi II Türkiye Petrol Arama Üretim Sektörünün Değerlendirilmesi erlendirilmesi III Petrol Sektöründe Yeniden Yapılanma ve Önemli Konular ile Çözüm Önerileri

4 I.1 - Türkiye Enerji TüketimindeT Petrol ve Doğal Gazın n Payı Diğer % 37 Petrol % 31 ENERJĐ TÜKETĐMĐNDE PETROL VE DOĞALGAZIN PAYI % 63 DÜR. D.Gaz % 32 Đhtiyaç duyulan petrolün n % %92 93 si, doğal gazın n % %98 97 si ithal edilmektedir. 2

5 I. 2 - Petrol Sektörünün Faaliyet Alanlarına na Göre G Dağı ğılımı Tüm m Petrol Sektörü,, tarihine kadar PĐGM P tarafından yönetilmiy netilmiştir. tir. 1 ARAMA 2 ÜRETĐM 7 PAZARLAMA PETROL SEKTÖRÜ 3 ĐLETĐM 6 DAĞITIM 5 DEPOLAMA 4 RAFĐNAJ HAZĐNEYE GETĐRĐSĐ : PĐYASA BÜYÜKLB KLÜĞÜ : 43 MĐLYAR M TL SEKTÖRÜN: 80 MĐLYAR M TL DĐREKT VE DOLAYLI ĐSTĐHDAM : 500 BĐN B N KĐŞĐK 3

6 I Petrol ve Doğalgaz algaz ın Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi II Türkiye Petrol Arama Üretim Sektörünün Değerlendirilmesi erlendirilmesi III Petrol Sektöründe Yeniden Yapılanma ve Önemli Konular ile Çözüm Önerileri

7 II Petrol Arama ve Üretim Şirketlerinin Sayısal Durumu % Yerli S. Şirket Yabancı S. Şirket Sektörde, 2002 yılında y 21 şirket faaliyet gösterirken, g 2009 sonu itibariyle Şirket sayısı %129 oranında nda artarak 48 adete ulaşmış ıştır. 4

8 II Ülkemiz Kara ve Denizlerinde Ortalama Sondaj Maliyetleri KONUMU Ortalama Sondaj Derinliği (metre) Ortalama Maliyet (ABD Doları) Karalar Milyon Sığ Alanlarda (0 80 m) Milyon Denizler Orta Derinlikte ( m) Milyon Derin Denizlerde (500 m üzeri) Milyon Bu maliyetler Ülkemizin jeolojik yapısı nedeniyle yakın coğrafyamızdaki zengin petrol kaynaklarına sahip ülkelere göre 4-5 kat daha fazladır. 5

9 II.. 3 Sinop -11 Kuyusunun Sondajına na 2010 Şubat Ayında Başlan lanıyor. Leiv Eiriksson Sondaj Platformunun; Boy: 119 m En: 85.5 m Yükseklik : 122 m Ağırlık k : 50 bin ton Personel : 120 kişi Günlük k Ortalama Maliyet: 1 Milyon $ Sondaj Derinliği i : 5525 m Sondaj Borusu : 8 km Su Tüketimi T : 11 Milyon Lt Yakıt t Tüketimi: T 20 Milyon Lt Motorin (6 aylık k operasyon için) i in) 2010 Yılında Diğer Şirketlerle Birlikte ve Petrobras ın Đyi Haberlerini Bekliyoruz. 6

10 II / 2009 Dönemi D Petrol ve Doğalgaz Arama - Üretim Yatırımlar mları Milyon USD DĐĞER 7 KAT yılıy yatırım m miktarı tahminidir. 7

11 II. 5 - Brent Ham Petrol Fiyatlarının Yıllar Đtibariyle Ortalama Seyri 97,085 $ 72,455 82, , 11 Ocak ,640 54,415 61,531 38,215 24,998 28, Bir varil brent ham petrolün n fiyatı 2008 / Temmuz ayında 147 Doları görerek tarihinin en yüksek y seviyesine ulaşmış ıştır. 8

12 II Türkiye Petrol BölgeleriB Petrol Kanununun, 45/1 Maddesine göre g tarih ve 88/13031 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye T 18 petrol bölgesine b ayrılm lmıştır. Marmara 1 Bolu 2 Çorum 4 Ağrı Đzmir 17 Ankara 3 Kayseri 5 Ordu 6 7 Erzurum 8 Muğla 18 Konya 15 Antalya 16 Adana 14 Hatay G.Antep Diyarbakır Siirt 10 9 Van Bir petrol bölgesinde en fazla 12 adet, diğer şirketler ise 8 adet arama ruhsatına sahip olabilir

13 II Ruhsat Verme Kriterleri Ruhsat almak üzere başvuruda bulunan şirketlerin talebi, 6326 Sayılı Petrol Kanunu ndaki ilgili hükümler doğrultusunda; Đdari Kapasitesi Petrol Sektöründeki Tecrübesi Teknik Kapasitesi ŞĐRKETĐN Yatırım m Programı Mali GücüG Faaliyet GösterdiG sterdiği Alandaki Đş Tecrübesi Genel Müdürlüğümüzce uygun bulunan talepler milli menfaatin ve Kanunun amacına uygunluğunun takdiri yönünden Sayın Bakan ın Onayına sunulur. 10

14 II YılıY Sonu Đtibariyle Petrol Arama - Đşletme Ruhsatlarının Şirketler Bazında Dağı ğılımı 2009 Yıl Y l Sonu Đtibariyle Sektörde Faaliyet Gösteren G 48 Şirket Üzerinde Toplam 415 Petrol Arama Ruhsatı Bulunmaktadır 11

15 II Yıl Y l Sonu Đtibariyle Toplam 415 adet Arama Ruhsatının Şirketlere Göre G Dağı ğılımı Yerli+Yabancı 44 Adet Yerli 105 Adet % 32 % 11 % Adet % 18 % 3 &Ort. 14 Adet Yabancı 101 Adet Toplam ruhsatın, %36 sını oluşturan adeti ya, %64 ünü oluşturan adedi ise diğer şirketlere aittir. 12

16 II Yıl Y l Sonu Đtibariyle Toplam 382 Bin Km² Arama Ruhsat Alanının Şirketlere Göre G Dağı ğılımı Yabancı Sermayeli 47 bin km bin km 2 (68%) (12%) (13%) Yerli Sermayeli 48 bin km2 (7%) Yerli ve Yabancı Sermaye Ort. 26 bin km 2 Toplam bin km 2 lik ruhsat alanının,%68 ini oluşturan bin km 2 lik alan ya, %32 sini oluşturan bin km² alan ise diğer şirketlere aittir. 13

17 II / 2009 Döneminde D Açılan A Arama ve Üretim Kuyu Adedi ADET Üretim Arama KAT ARTIŞ Son 8 yıllık dönemde açılan toplam 747 kuyunun; adedi petrollü, adedi gazlı, adedi kuru kuyu olarak tamamlanmıştır adet kuyuda ise değerlendirme çalışmaları devam etmektedir. 14

18 II / 2009 Dönemi D Ham Petrol Üretimi 2,4 Milyon Ton 2,4 Milyon Ton yılı sonu itibariyle ham petrol üretimimiz 2,4 2,2 milyon ton,ortalama günlük üretim 45,5 41 bin varil olup, üretimin tüketimi karşılama oranı %%8 7 dir. 15

19 II YılıY Ham Petrol Üretiminin Şirketler Bazında Dağı ğılımı Şirket Adı Üretim (ton) %69 ve Ort. %13 Perenco ve Ortakları (Perenco, Tiway, Amity,Tpic) Petroleum Dorc. Aladdin Middle East ve Ortakları Toplam : Aladdin %1 Petroleum-Dorc %3 Perenco % yılında üretilen yaklaşık 2,4 milyon ton ham petrolün, %69 unu oluşturan 1,65 1,4 milyon tonu, %31 ini oluşturan 0,75 milyon tonunu ise diğer şirketler üretmiştir. 16

20 II Yıl Y l Sonu Đtibariyle Ham Petrol Rezerv Durumu 172,5 Milyon Ton 133,1 39,4 Üretilebilir Rezerv Üretim Kalan Üretilebilir Rezerv 2009 yılıy sonu itibariyle kalan ham petrol rezervimiz 15 aylık k ihtiyacımızı karşı şılayabilecek seviyededir. 17

21 II / 2009 Dönemindeki Ham Petrol Keşifleri Şirketin Ticari Unvanı Đli Saha Adı Keşif Yılı Batman Özlüce 2002 Batman Güney Raman 2003 Adıyaman Batı Gökçe 2007 Adıyaman Suvarlı 2008 AME-TMO Adıyaman D.Hasancık 2002 AME-TMO TMO-EOT Diyarbakır Arpatepe 2008 AME-Ersan Ersan-Avenue Diyarbakır Karakilise 2003 Yeni Keşiflerin Ham Petrol Rezervine Katkısı Döneminde D Mevcut sahaların n Geliştirilmesinin Rezerve Katkısı Döneminde D Yeni Keşfedilen Ham Petrol ü ün n Rezerve Katkısı Milyon Ton 14, döneminde 7 adet ham petrol sahası keşfedilmiştir. Bu dönemde yeni keşifler ve mevcut sahaların geliştirilmesiyle sağlanan artışla birlikte rezerve yaklaşık 16,2 milyon ton katkı sağlanmıştır YılıY Sonunda Kalan Üretilebilir Rezerv 39,4 milyon tondur. 18

22 II / 2009 Dönemi D Doğalgaz Üretimi yılı sonu itibariyle doğal gaz üretimimiz 725 milyon m 3, ortalama günlük üretim 2,8 2 milyon m 3 olarak gerçekleşmiştir, üretimin tüketimi karşılama oranı %2 %3 dir. 19

23 II YılıY Doğalgaz Üretiminin Şirketler Bazında Dağı ğılımı Şirket Ticari Unvanı Thrace Basin Pinnacle Üretim (Milyon m³) m Perenco %5 %19 TGT-PIN %22 Thrace Basin 119 Amity Tiway--Stratic-POAŞ 145 Perenco 30 Toplam : 725 TGT %16 TOR- -SET %20 AOI- % yılında y üretilen 725 milyon m 3 doğal gazın, %19 unu oluşturan milyon 725 m 3 nü, %81 ini oluşturan 588 milyon m 3 nü ise diğer şirketler üretmiştir. tir. 20

24 II Yıl Sonu Đtibariyle Doğalgaz Rezervi 17,4 Milyar M 3 11,3 6,1 Üretilebilir Rezerv Üretim Kalan Üretilebilir Rezerv Kalan 6,1 milyar m 3 üretilebilir doğalgaz rezervimiz yaklaşı şık k 2 aylık tüketimimizi karşı şılayabilecek düzeydedir. d 21

25 II / 2009 DönemindekiD Doğalgaz Keşifleri Şirketin Ticari Unvanı Đli Saha Adı Keşif Yılı Đstanbul Tekirdağ Çayırdere D.Adatepe Yeni Keşiflerin Doğal Gaz Rezervine Katkısı Milyar M 3 Đstanbul Tekirdağ Kırklareli Kırklareli Đstanbul B.Ardıç Velimeşe Mesutlu Đncilibayır B.Sinekli O Mevcut sahalardan Sağlanan Artışı ışın n Rezerve Katkısı Döneminde D Yeni Keşfedilen Doğalgaz algaz ın n Rezerve Katkısı 1.6 1,8 Đstanbul Đstanbul B.Sinekli H Tulumba döneminde 18 adet Thrace Basin Tekirdağ Tatarlı 2004 doğalgaz sahası keşfedilmiştir. Bu Thrace Basin -TOR TOR-SET -TOR TOR-SET -TOR TOR-SET Amity Oil Tekirdağ Düzce Düzce Düzce Tekirdağ Karanfiltepe Ayazlı Akkaya D.Ayazlı Adatepe dönemde yeni keşifler ve mevcut sahalardan sağlanan artışla birlikte rezerve yaklaşık 3.4 milyar m3 katkı sağlanmıştır 3,4 Amity Oil Thrace Basin Thrace Basin Kırklareli Tekirdağ Tekirdağ Alpullu Gazioğlu M.Marmara Yılı Sonu Kalan Üretilebilir Rezerv 6.8 milyar m3 tür

26 II Ham Petrol ve Doğalgaz Rezervlerinin Bölgesel Dağı ğılımı DÜZCE Doğalgaz : 690 milyon m³ TEKĐRDA RDAĞ KIRKLARELĐ ĐSTANBUL Ham petrol : 24,6 milyon ton Doğalgaz : 112 milyon m³ Ham petrol : 216 bin ton Doğalgaz :2,26 milyar m³ Ham petrol : 5,8 milyon ton Ham petrol : 8,8 milyon ton Doğalgaz : 3,055 milyar m³ ADIYAMAN GAZĐANTEP ANTEP ADANA DĐYARBAKIR URFA BATMAN SĐĐRT MARDĐN ŞIRNAK Kalan üretilebilir rezervin: Ham Petrolde; %95 i Güneydoğu Anadolu, %5 i ise %95 %5 Marmara bölgesindedir. Doğalgazda ise; %45 i Güneydoğu Anadolu, %37 %11 %52 %41 i Trakya, %14 i Batı Karadeniz bölgesinde bulunmaktadır. 23

27 II Petrol ve Doğalgaz algazın n Arandığı Alanlar Trakya %17 KARALAR %20 DENĐZLER %1 Güneydoğu Anadolu %75 Bugüne kadar karaların n %20 si, denizlerin ise %1 i i sondajlı olarak aranabilmiştir. Bu aramaların n %75 i i GüneydoG neydoğu u Anadolu da, da, %17 si Trakya da, %8 i i ise diğer bölgelerde gerçekle ekleştirilmiştir. tir. 24

28 II YılıY Đtibariyle Arama Üretim Sektörünün n Türkiye T Ekonomisine Katkısı? YATIRIM TUTARI ÜRETĐM SAĞLANAN DEĞER ERĐ ĐSTĐHDAM?? Sektör 2009 YılındaY 716 Milyon $ Yatırım Yapmış ıştır. Yerli Üretimin 2009 YılıY Piyasa Değeri eri Yaklaşı şık 3,5 Milyar $ Sektörde Yaklaşı şık Kişi Đstihdam Edilmektedir. 25

29 I Petrol ve Doğalgaz algaz ın Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi II Türkiye Petrol Arama Üretim Sektörünün Değerlendirilmesi erlendirilmesi III Petrol Sektöründe Yeniden Yapılanma ve Önemli Konular ile Çözüm Önerileri

30 III. 1 - Petrol Sektörünün n Yeniden Yapılanmas lanması 4646 Sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu Sayılı Petrol Piyasası Kanunu 2003 Petrol Sektörü 5307 Sayılı LPG Piyasası Kanunu Sayılı PETROL SEKTÖRÜNDEK NDEKĐ YENĐDEN Türk Petrol YAPILANMA, TÜRK T PETROL KANUNUNUN Kanunu YASALAŞMASI ĐLE BĐRLB RLĐKTE TAMAMLANACAKTIR 26?

31 III. 2 - Önceliği i Olan Konular ve Çözüm Önerileri I 5574 Sayılı Türk Petrol Kanunu nun yürürlüğe konulması, II PĐGM in 1954 yılında çıkarılan Petrol Kanunu na dayanan teşkilat yapısının, günümüz koşulları ve emsal Kamu Kurumlarının yapıları dikkate alınmak suretiyle köklü bir REORGANĐZASYON a tabi tutulması, Milli menfaatler ve sektör r yönünden y nden uygun mütalaa m edilmektedir. 27

32 Öncelikli konuların çözümlenmesi halinde; Daha Fazla YATIRIM ARAMA ÜRETĐM ĐSTĐHDAM VERGĐ sağlanmak suretiyle, Petrol Arama Üretim Sektörünün Ülkemiz ekonomisine maksimum katma değer kazandırması hedefimize ulaşılmış olacaktır. 28

33 T.C. ENERJĐ VE TABĐĐ KAYNAKLAR BAKANLIĞI - PETROL ĐŞLERĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - A.Erdal GÜLDERENG Genel MüdürM