isguvenligi-uzmani.org

Transkript

1 A-PDF Watermark DEMO: Purchase from to remove the watermark tarafından hazırlanmıştır. Organik Kimyasallar 2 ye ayrılır ; Alifatik ve Aromatik. Nitrobenzen alifatik halojendir. Sülfirik asit inorganiktir. Kimyasalların sınıflandırılmasında fiziksel ve sağlık zararları ve taşıma esasları 170 İLO sözleşmesi. Kimyasalların özellikleri göz önünde bulundurularak sınıflandırma 177 İLO tavsiye kararı. BM tarafından hazırlanan tehlikeli maddelerin taşınması ( UNRTDG ) 9 sınıfa ayrılmıştır. Tehlikeli maddelerin karayolunda taşınması ADR. Deride renk değişimine sebep olan kimyasallar ağır metallerdir. Karbondioksit = boğucu ve yanmaz. Metan = Boğucu ve patlayıcı Karbonmonoksit = Zehirleyici ve patlayıcı Endüstride boya imalatı ve soğutucu olarak amonyak kullanılır. Benzen kan kanseri yapar. Kanser oluşum süreci Latent dönemidir. Doğalgaz havadan hafif, LPG ağırdır. Hidrojen Klorür = tuz ruhu,, Nitrik Asit = Kezzap Asbestler 2 gruba ayrılır.serpantin ve Amfibol. Amfibol çok tehlikeli. Krizotil ( beyaz asbest ) serpantin grubu. Beyaz asbest en az tehlikelidir. Kimyasalların bağışıklık sistemi üzerinde oluşturduğu etkiye immunotoksit denir. Gebelere, teratojenik etki. Karbon sülfür = parlayıcı sıvı,, Asetilen = parlayıcı gaz,, Fosfor penteklorür = parlayıcı katı Detanosyon hızına göre 3 e ayrılır. Kritik Sıcaklık = Basınç altındaki gazın, sıvılaşabildiği sıcaklık. Parlayıcı ve patlayıcı gaz ölçümü eksplozimetre ile yapılır. Atex 100A, patlayıcı ortam derecelendirme sınıfıdır. NFPA ya göre kırmızı ( yanıcılık ), mavi ( sağlık ), sarı ( reaktiflik ), beyaz ( özel notlar ) NFPA ya göre OX = Oksitleyici, W = Su ile reaksiyon veren. NFPA ya göre 4 = Öldürücü, 3 = Çok tehlikeli, 2 = Tehlikeli, 1 = Az Tehlikeli, 0 = Tehlikesiz 4. Parlama Noktası = 22.8 C nin altında Parlama Noktası = 37.8 C altında 2. Parlama Noktası = 93.3 C nin altında Parlama Noktası = 19.3 C altında. Kuşak 0 = Patlayıcı gaz ortamı sürekli, Kuşak 1 = Arasıra, Kuşak 2 = Zayıf Tehlikeli Maddeler 15 sınıfa ayrılmıştır. S = Güvenlik ibaresi, R = Risk ibaresi Çok Kolay alevlenir = F+,,, Çok Toksit = T+,,, Aşındırıcı = C,, Tahriş = Xi Etiketlemede tehlike = turuncu zemin üzerine siyah sembol. Etiketteki sembol,etiketin en az 1/10 u veya en az 1cm2 olmalı. S1 = Kilit altında muhafaza, S24= Cilt ile temastan sakının. MSDS de 16 standart başlık vardır. Asbest in püskürtülerek yapılan boyamalarda malzeme yoğunluğu 1gr/cm3 az olamaz. Asbetst le çalışmalarda işçilerin sağlık durumları 3 yılda kontrol edilmeli. Asbest TWA değeri 0.1 lif/cm3 geçmemeli. Asbestin uzunluğu 5 den büyük, eni 3 den küçük ve boyu eninin 3 katı olanlar hesaba katılır.

2 Asbest kayıtları 40 yıl saklanmalı. Akut arsenik zehirlenmesinde yükümlülük süresü 1 ay Kronik Kurşun zehirlenmesinde yükümlülük süresi 3 yıl. Kurşunla çalışan işçiler 3 ayda bir sağlık muanesi yapılmalı. İşyeri havasında kurşun miktarı 0.15 mg/m3 geçmemeli. İşyeri havasında civa miktarı mg/m3 geçmemeli. İşyeri havasında arsenkik miktarı 0.5 mg/m3 geçmemeli. İşyeri havasında kükürtlü hid. Miktarı 20 ppm. İşyeri havasında berilyum miktarı 2 mg/m3 EINECS = Kimyasal Maddelerin Avrupa Envanteri CAS = Kimyasal Maddelerin Servis kayıt numarası Tehlikeli sıvınların bulunduğu tank,depolar en geç yılda bir defa kontrol edilecek ve onarımda bunlar tamamen boşaltılacak,bağlantı boruları sökülecek ve vanaları kapatılacaktır. Bölge 0 veya Bölge 20 de kategori 1 ekipman kullanılır. Bölge 1 veya Bölge 21 de kategori 1 veya 2 ekipman kullanılır. Bölge 2 ve Bölge 22 de kategori 1,2,3 ekipman kullanılır. Parlayıcı,patlayıcı ve tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerde telekomünikasyon kablolarıda dahil bütün yer altı kabloları en az 50 cm derinliğe koyulmalıdır. Parlayıcı sıvıların depolandığı tankların etrafonda tank kapasitesin ½ katı hacminde taşma havuzu bulunmalı. Yer altı depolarının havalandırma borularının ağızları yerden en az 2.5 metre yüksekte olmalı. Dolum yerlerinde LPG ninn tüplere dolduruması işi,stok kapılarına en az 5 metre uzakta olmalı. Hepatit B, kızamık,kabakulak ve suçiçeği gibi enfeksiyonlar viral enfeksiyonlarıdır. Tüberkiloz, difteri, boğmaca gibi enfeksiyonlar bakteriyel enfeksiyonlardır. Silikoz mesleki bulaşıcı hastalık değlidir. Lefionella bakterilere solunum yoluyla vücuda girerler. Biyolojik etkenler 4 gruba ayrılmıştır. Grup 1 = hastalık yapmaz. Grup 2 = Hastalık yapar, toplıma yayılmaz ve tedavi imkanı var. Grup 3 = Ağır hastalık yapar,topluma yayılır ve tedavi imkanı var. Grup 4 = ağır hastalık yapar,topluma yayılır, tedavi yok. Grup 3 ve grup 4 e maruz kalan işçilerin listesi,kazalar gibi kayıtlar 20 yıl saklanır. Kalıcı ve gizli enfeksiyona neden oılduğu bilinen biyolojik etken kayıtları 40 yıl saklanır. Grup 2,3,4 etkenleri ilk kez kullanımda Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığına işin başlamasından 30 gün önce bildirim yapılmalı. Hastalığa yakalanan işçilerin sağlık gözetimleri yapılır ve bunları 10 yıl süreyle saklanır. Zararlılığı bilinmeyen maddelerle çalışan laboratuarlar koruma düzeyi 2 dir. Henüz değerlendirilmemiş olan biyolojik etkenler grup 2 sınıflandırması dahil edilir. Gücü elinde bulunduran kişi yada grubun diğerlerine psikolojik yoldan baskısı mobbing dir. Kaynak işlerinde : İnfared Işınları %60, Görünen ışınlar %30, ultraviyole %10 Oksijen tüp. Yanıcı gaz tüplerinden en az 6 metre uzakta depolanmalı, eğer aralarına 60 dk yangına dayanıklı duvar var ise bu uzaklık 1.5 metredir. Asetilen,bütan,klor metil,propan,hidrojen = sol vida dişli Amonyak, asitkarbonik, basınçlı hava,oksijen,azot = sağ vida dişli. Basınclı gaz tüp sıcaklığı en fazla 50 C Kaynak makinası çalışırken volt, boştayken volt. Elektirik kaynağı yapılırken başka işçiler 2 metre yüksekte olmalı. Oksijen tüp. Basınç testleri minumum 5, maksiumum 10 yıl. Basınçlı gaz tüplerinin periyodik basınç testleri en fazla 5 yılda bir. Hortum renkleri : asetilen ( kırmızı ), Oksijen (mavi), azot ( siyah ) Tüp renkleri : asetilen (sarı), bütan-propan-hidrojen ( kırmızı ), Amonyak asitkarbonik-basınclı hava ( gri ), Oksijen ( mavi ), Azot ( yeşil )

3 Tehlikeli gerilim,alternatif akımda 50 volt, doğru akımda 120 volt. Kaçak akım koruma anahtarı, can güvenliği için 30mA, yangından korunma için 300 ma de açılır. 32 amperin üstünde olan sigorta en az bir şalter ile kontrol altına alınmalı. Toprak ile pontasiyel farkı 42 volttan fazla olanlar özel yerlerde bulundurulacak. Gerilim 230 voltan büyükse sigorta değerlerinde 20 amper üstünde olanlar kapalı tablo içinde olacak ve en az bir şakter ile kontrol altında olucak. Güvenlik transfoırmatörü kullanılması halinde çıkış devreisnde en fazla 1 adet elektirikli el aleti bağlanır. Kazannlar tanklar ve benzeri dar nemli ve ııslak yerlerde elektirilki el lambaları doğru akımda en fazla 100 volt, alternatif akımda en fazla ise 42 volt. Ülkemizde 650 volt gerlim bulunan şalterlerde 215 cm yüksekte olmalı. Alçak gerlimli tesisatta servis koridorları en az 60 cm. Yüksek gerilimli tesisatta servis koridorları en az 80 cm. Alçak ve yüksek gerlim tesisatında tavan yüksekliği en az 2 metre. Patlayıcı zararlı mad. Bulunduğu tesiste,aydınlatma dahil elektiril tesisatı bir yılı geçmeyen sürelere içinde kontrol edilecek. Paratonerler ve yıldırıma karşı alınan önelemler yılda bir defa kontrol. Alçak gerilim etkin değeri 1000 volt ve altı. Yüksek gerilim etkin değeri 1000 volt üstünde. Tehlikeli gerlim etkin değeri 50 voltun üstünde. Açık hava tesislerinde cevresi en az 1.8 metre yük. Çitler yapılır. Yer değiştirebilen elemanları topraklama tesisatı 6 ayda bir kontrol Elektirik üretim,ileti ve dağıtım tesisi 2 yılda bir. Enerji nakil ve dağıtım hattı 5 yılda bir. 1. Grup fen adamları : 3 veya 4 yıl yüksek öğrenim ( 50 KW )( 1500 KW ) 2.Grup : 2 yıllık yüksek teknik veya 5 yıl mesleki eğitim. 3. Grup : lise mezunu,bakanlık kursu Proliz : Bir katı mad. Isı etkisi altında kimyasal olarak çözünmesi olayıdır. Kapalı yerlerde kömür stoğu yapılırken piramitlerin taban çapı en çok 3 metre,yüksekliği 1.5 metre yapılmalı.yığınlar arasında 0.5 cm aralık olmalı. Benzin -7 C de buhaer haline geçer. Akaryakıtların özgül ağırlıkları sıvıdan hafiftir. LPG patlama limiti % 2-9 arasıdır. Doğalgazın alt patlama sınırı ( lel )%5, üst patlama sınırı(uel) %15 1m3 doğalgaz yanması için 2 m3 oksijen gerekli. Normal şartlarda havada %21 oranında bulunan oksijen yanma olayının temel unsudur. Yanmanın sürmesi için ortamda en az %16 oksijen olmalı. Oksijenle birleşmeye başlamış cisim yanmaya devam edebilmek için 8 c ile 10 c ısıya ihtiyaç duyar.bu ısıya yanma ısısı denir. Isı ortamda 3 şekilde yayılır ; Kondüksiyon ( direk temas ), Konveksiyon ( hava yoluyla ), Radyasyon ( işima yoluyla. ) Demirin yanması yavaş yanmadır. A sınıfı yangınlar ( katı madde yangınlarıdır ) = odun,kömür,kağıt,ot vs.. Temel söndürme maddesi sudur, oksijenle teması kesilmesi gerekir. B sınıfı Yangınları ( Sıvı madde yangınlarıdır ) = benzin,bezol,makine yağları,boyalar,solvenit vss. Temel söndürme prensibi boğma.temel söndürme maddesi köpük ve BC tipi kuru kimyevi tozdur.en ideal köpüktür.fakat Co2 ve KKT kullanılabilir. C Sınıfı yangınlar ( Gaz yangınlarıdır ) = metan,propan,butan,lpg vss. BC tipi kuru kimyevi tozdur.gaz akışı kesilmeli,karbondioksitli veya köpüklü söndürücüler kullanılabilir.su kullanılmaz. D Sınıfı yangınlar ( hafif metal yangınlarıdır ) = alimunyum,magnezyum,titanum,zirkonyum ABC türü söndürücüler faydasızdır.su kesinlikle kullanılmaz.özel D tipi söndürücüler kullanılır.kuru kum ile söndürüleibilir. İnfilak aşamasına gelmiş olan akaryakıt tankı yangıgında alevin rengi mavidir.

4 Kuru kimyevi tozlar B ve C de daha etkilidir. Kuru kimyevi tozlar karbondioksit veya azot kullanılır itici gaz olarak.9 Kg olanlarda etkili mesafesi 3-5 metre, sn çalışır. Yangın söndürme köpüklerinin en yaygın olanları mekanik ve sentetik türleridir. Köpük Çeşitleri : Kimyasal köpük,mekanik köpük,sentetik köpük,alkole dayanıklı köpük,afff tipi köpük. Mekanik uyarı tesisleri manuel dir.insan olmalı. Yangın 5 yolla yayılır.temas, Çevrim, ısınım,akma veya sıçrama,elektirik akımı Çevrim = ısınan gazın hava hacmi genişleyerek havaya karışması ve yanma ısısı bulmaları. Katı madde yangınlarında yayılma temas ile olur. Soğutularak söndürme 3 e ayrılır.su ile soğutma,yanıcı madde dağıtımı,kuvvetli üfleme Petrol ve sondaj kulelerinde çıkan yangınları söndürmede en etkili nitrogliserindir. İşcilerin, ateş ve dumana karşı korunmuş alana,ateş kesici duvar kapısına ulaşabilecekleri uzaklık ; Çok tehlikeli yerlerde 15 m, tehlikeli ve az tehlikelide 30 metredir. Seyyar yangın söndürme cihazları 6 ayda bir defa kontrol. 6 ayda bir alarm ve tahliye denemeleri yapılmalı. Kömür stokları yüksekliği 3 m.bouyu 6 metre ve eni 3 metredir. Yangın yükü : yanıcı mad. Kütelerini ve alt ısı değerleri çarpımının toplamı, plandaki toplam alana bölünmesiyle elde edilen mj/m2 dir. Kullanıcı yük katsayısı : kişi başına düşen kullanım alanıdır.. Yangın kompartımanları en az 60 dk yangına dayanaklı. Yüksek bina : bina yükseliği 21.5 me fazla,yapı yüksekliği 30.5 me fazla. Bina yüksekliği 21.5 fazla olanlarda bina dışına açık merdinen izin verilmez. Hastanelerde koridor genişliği 2 metrteden az olamaz. Transformatörler ve jenaratömrlerin kurulacağı odanın bütün duvalar,tavan tabanı en az 120 dk dayanklı olacak. Yangın yönlendirme işaretleri yerden cm yük konulacak. Acil durum aydınlatmaları en az 60 dk çalışmalı.eğer kullanıcı yükü 200 den büyükse 120 dk olmalı. Yangın uyarı butonlarına bir kattaki herhangi bir noktadan butona uzaklığı 60 m geçmemeli.yerden en az 110 cm, en cok 130 cm yükseklğe konulur. Sesli uyarı sistemleri 3 m uzalıkta en az 75 dba, en cok 120 dba duyulmalı. Sesli uyarı cihazları yerden 150 cm yükseklikte ölçülecek ve ortam sesinin en az 15 db a üstünde olacak. Yapı yüksekliği 51.5 den fazla olanlarda binaların hol ve koridorlarında duman kontrolü yapılmalı. Kapalı otoparklarda alanın 2000m2 yi asması durumunda mekanik duman tahliye sistemi yapılacak. Yangın dolaplarının birbirinden uzaklığı en fazla 30 m. İmar planı 5000m2 den büyük olan yerleşim alanlarında dış hidrant sistemi olmalı. Otomatik yağmurlama sistemi ; yapı yükseklği 30.5 m fazla olan konut hariç binalarda, Yapı yükseliği 51.5 fazla olan konutlarda, 600m2 otoparklarda. A sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozlu + su B Sınıfı yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli veya köpüklü C Sınıfı Yangın = Kuru kimyevi tozu + karbondioksitli D Sınıfı yangın = kuru metal tozlu Düşük tehlike sınıfında her 500 m2 de, orta ve tehlikeli sınıfta her 250 m2 de yapılar için 1 adet 6 kglik kuru kimyevi tozlu söndürme cihazı olmalı. Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi 25 m. Söndürme cihazı yerden 90 cm yükseklikte olmalı. Söndürme cihazı yılda 1 kez kontrol, 4 yılın sonunda maddenin yenilenmesi. Söndürme ve kurtarma ekipleri 3 er kişilik. Koruma ve ilk yardım ekibi 2 şer kişilik. Yapı yük fazla ise veya 50 kişiden fazla olan yerlerde ekip olmalı. Binadan 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılmalı. Kaçış merdiven basamak yüksekliği 18 cm den cok, genişliği 20 cm den az olmamalı.

5 Kaçış yolu kapılarının genişliği 70 cm den,yüksekliği 190 dan az olmamalı. Ocakta çalışan işçilerden 3 ten az olmamak üzere, en az %5 lik kısım ilk yardım eğitimi almalı. Acil durum planı 3 yılda bir gözden geçirilmeli. Ağır ve tehlikeli işlerde 10 işciden biri ilk yardımcı olmalı. Kırmızı = yasak işareti Sarı = uyarı işareti Mavi = zorunluluk işareti Yeşil= acil kaçış,ilk yardım Mavi = sadece dairevi bir şekilde emniyet rengi. Uyarı = üçgen, emir = daire, yasaklayıcı = daire, yangınla mücadele = kare veya dikdörtgen Kapalı işyerleri günde en az 1 defa bir saatten az olmamak üzere havalandırılır. Kriyojenik sıcaklık = -150 c ile mutlak sıfır arasındaki sıcaklık. Kriyojenik tanklar = -100 c nin altındakisıvı fazla bulunan gazları taşıma için ve depo içindir. Mutlar sıfır = -273 c Kazanlarda en az 2 adet su seviye göstergesi olacak. Sıcak su kazanlarında 1 tane termometre Subaplara gelen buhar basıncı 600 kg/cm2 yi geçmeyecek. Buhar ve sıcak su kazanları yılda bir periyodik olarak yapılacak. Basınçlı kaplarda emniyet valfleri,azami işletme basıncının 1.1 katına açılacak. Kompresör periyodik kontrolü yılda 1 defa. Seyyar kömpresörler iççilerden en az 10 m uzaklıkta olucak.