YERALTISUYU KAYNAKLARINI ETKİLEYEN RİSK ve TEHTİDLER: İZMİR ÖRNEĞİ. Prof. Dr. Alper BABA
|
|
- Derya Sözen
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 675 YERALTISUYU KAYNAKLARINI ETKİLEYEN RİSK ve TEHTİDLER: İZMİR ÖRNEĞİ Prof. Dr. Alper BABA ÖZET Yüzy llar boyunca medeniyetin beşiği olarak adland r lan bölgeler su havzalar n n yak n nda kurulmuş, suyun hayat verdiği topraklarda gelişmişlerdir. Tarihin başlang c ndan bugüne kadar birçok medeniyetin kurulma ve tarihten silinmesinde suya olan yak nl k ve bağ ml l ğ n büyük etkisi olmuştur. Ülkelerin doğal zenginliği olan suya ihtiyaç artt kça, gittikçe daha stratejik bir kaynak olmaya başlayan tatl su kaynaklar n n korunarak, verimli ve planl kullan m daha önemli bir hale gelmiştir. Tarih boyunca insanlar n uygarl k alan nda ilerlemelerinin ve her ülke için gelişiminde en önemli unsurlar n n baş nda gelen tatl sular n araşt r lmas, işletilmesi ve korunmas yaşamsal öneme sahiptir. Ülkemizde hem içme, hem kullanma suyu olarak yayg n bir şekilde yeralt sular ndan faydalan lmaktad r. Ancak kompleks bir hidrojeolojik yap ya sahip olan alanlardan gelen su kaynaklar m z hem antropojenik hem de doğal riskler alt ndad r. Bu çal şma kapsam nda, içmesuyunun yaklaş k %70 ni yeralt suyundan sağlayan İzmir kentinin, yeralt suyunu etkileyen risk ve tehtidler irdelenmiştir. Elde edilen verilere bak ld ğ nda; İzmir kentinin su kaynaklar n n hem doğal (arsenik, mangan kirliliği gibi) hem de antropojenik etkiler (tar m faaliyetleri ve at k gibi ) alt nda olduğu görülmüştür GİRİŞ Yeryüzündeki su kaynaklar n n yaklaş k %3 ü tatl sulard r. Dünyadaki su kaynaklar n n %97 sinden fazlas okyanus ve denizlerdedir ve üretim için çok tuzludur (Seckler ve diğ., 1998). Su kaynaklar n n ve nüfus yoğunluklar n n dünya genelinde dengeli olmayan bir biçimde dağ lmas nedeniyle yaklaş k 80 ülkede nüfusun %40 nda su talebi, arzdan daha fazla olup ihtiyac karş layabilmekten uzakt r (Bennett, 2000). Besin üretimi için kişi baş na y ll k ortalama minimum su gereksinimi litre (Postel, 1996) olup Amerika da tüketilen miktardan ( litre) yaklaş k dört kat daha azd r y llar aras nda dünya genelinde kişi baş na kullan labilir tatl su yaklaş k %60 azalm ş olmakla birlikte 2025 y l na kadar kişi baş na düşen su potansiyelinde %50 düşüş beklenmektedir (Hinrichsen, 1998). Tatl su rezervinin mevcut durumda %65-75 nin sulamada kullan lmas yla tar m, en fazla su kullan c sektör durumundad r (Bennett, 2000). Baz bölgelerde tar m sektörü toplam kullan lan suyun %90 n tüketebilmektedir (Allan, 1997). Ülkemizde ise 2003 tarihinde Devlet Su İsleri (DSİ) Genel Müdürlügünce yap lm ş olan hidrojeolojik etütler sonucunda, ekonomik olarak kullan labilir yeralt suyu potansiyeli km 3 /y l olarak hesaplanm şt r. Bu potansiyelin 5.99 km 3 /y l yeralt suyu sulamalar na tahsis edilmiştir (Sayg n, 2010). İzmir kentinde (İzmir Büyükşehir s n rlar içinde) yer alan yerleşim birimlerinin su kaynaklar n n yaklaş k % 70 i yeralt sular ndan sağlamaktad r. Ancak, İzmir kent merkezinde sular n % 54 ü yeralt suyundan, % 46 s ise yüzeysel sulardan sağlanmaktad r (Şekil 1). İzmir kent merkezinin yeralt suyu Sar k z, Göksu, Menemen Çavuşköy, Halkap nar, P narbaş ve
2 676 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 Buca kuyular ndan gelmektedir. Şekil 2 de İzmir kent merkezinde bulunan suyun y llara bağl tüketimi verilmiş olup, şekilden her geçen y l su tüketiminin artt ğ görülmektedir. Şekil 3 de ise, 2012 y l nda İzmir kent merkezinde tüketilen toplam 192 x 10 6 m 3 suyun hangi kaynaklardan sağland ğ n göstermektedir. Şekil 1: İzmir kentine su sağlayan kaynaklar ve sağlad ğ miktar Şekil 2: İzmir kentinde y llar baz nda su tüketimi
3 677 Şekil 3: 2012 y l ndan İzmir kentine su sağlayan kaynaklar ve miktarlar YERALTISUYUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER Su kirliliği, su kaynağ n n kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolayl yoldan biyolojik kaynaklarda, insan sağl ğ nda, su ürünlerinde, su kalitesinde ve suyun diğer amaçlarla kullan lmas nda engelleyici bozulmalar yaratacak madde ve enerji at klar n n boşalt lmas n ifade eder. Günümüzde, endüstrileşmeyle birlikte insanoğlunun hayat standard da gün geçtikçe artmaktad r. Ancak endüstrileşme sonucunda ortaya ç kan tehlikelerin göz ard edilmesi nedeniyle oldukça büyük boyutlarda kirlilik problemleri meydana gelmiştir. Bu problemlerden biriside yeralt suyu kirliliğidir. Dünya da içme suyu kaynaklar n n büyük bir bölümünü yeralt suyu rezervleri oluşturmaktad r. Ancak bu rezervler kirlenmelere karş oldukça hassast r. Bir yeralt suyu akiferinin kirlenmesi durumunda, düşük ak m h zlar nedeniyle akiferin kendini yenilemesi oldukça zordur. Yeralt suyunun kirlenmesi ve derecesinin ülkeden ülkeye ve yerel olarak önemli değişiklikler gösterebilmesine karş l k, kirlenmenin temel nedenlerini farkl başl klar alt nda toplamak mümkündür. Aşağ da k saca yeralt suyunu etkileyen faktörler ve bu faktörlerin İzmir kentinin su kaynaklar na etkisine ilişkin örnekler verilmiştir. Deniz Suyu Girişimi Yeralt suyuna deniz suyu girişimi nedeniyle suyun içindeki tüm iyonlarda, özellikle deniz suyunda bol miktarda bulunan Na ve Cl gibi iyonlar nda önemli art şlar meydana gelir ve bu art şlar da yeralt suyunun içilebilirlik kalitesini olumsuz yönde etkiler. Ülkemiz de özellikle, son y llarda k y akiferlerinde ciddi anlamda deniz suyu girişimi olmuştur. İzmir Kenti s n rlar içinde özellikle Narl dere, Balçova, Karaburun ve Çeşme çevresinde aç lan yeralt suyu kuyularda aş r çekim yap lmas nedeni ile deniz suyu girişimi giderek artm ş ve sular içilemez hale gelmiştir (Baba ve diğ., 2001.). Örneğin Çeşme Yar madas nda deniz suyu girişimine bağl olarak Cl değerleri 4000mg/l ye ulaşm şt r (Gemici ve Filiz, 2001).
4 678 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 Jeotermal Ak şkan n Etkisi Günümüzde jeotermal enerji, alternatifi olan kaynaklarla mukayese edildiğinde önemli çevresel etkileri bulunmayan, ucuz ve sürdürülebilir bir enerji kaynağ olarak görülmektedir. Buna karş n içerdiği yüksek s cakl k ve yüksek element derişimleri nedeniyle jeotermal sular n termal ve kimyasal kirletici özellikler gösterdiği de bilinen bir gerçektir. Bu nedenle jeotermal ak şkan n s s n n al nmas n takiben kontrolsüz olarak yüzeysel sulara deşarj edilmeleri, su kalitesi aç s ndan önemli bir sorun teşkil etmektedir. Jeotermal kaynaklar n su kalitesine ekisine yönelik benzer problemler İzmir İl s n rlar içinde de görülmektedir. İzmir kenti jeotermal kaynaklar (Balçova, Çeşme, Urla, Foça, Aliağa, Dikili, Bergama gibi) aç s ndan oldukça zengin dir. Jeotermal kaynaklar n en yoğun kullan ld ğ Balçova ve Dikili çevresindeki soğuk yeralt suyu kaynaklar nda hem ağ r metal art şlar hem de yeralt suyunun s s n n art ğ saptanm şt r (Baba ve Armannsson, 2006; Çak n ve diğ., 2012). Jeolojik Formasyonlardan Kaynaklanan Kirleticiler Dünyadaki jeolojik formasyonlar değişkenlik göstermekle birlikte söz konusu bu formasyonlar içerisinde hem metalik hem de endüstriyel cevherler bulunmaktad r. Ayr ca bu formasyonlar, tektonizma ve volkanizman n etkisiyle alterasyonlara uğram şt r. Altere olan baz formasyonlar içerisinde arsenik, c va ve uranyum gibi metaller zenginleşmiştir. Son y llarda doğal kirleticiler sonucu ülkemizde bir çok su kaynağ nda problemler gözlenmiştir (Baba ve Tayfur, 2011). Özellikle altere kayaçlardan gelen ve yüksek arsenik içerikli su kaynaklar na İzmir kentine su sağlayan kesimlerde rastlanm şt r. Yamanlar ve Çiğli çevresindeki yüksek topoğrafyaya sahip kesimlerde volkanik kayaçlar yüzlek vermektedir. Bu volkanik kayaçlarda cevher zonlar mevcut olup yağ şlarla bu zonlardaki ağ r metaller yeralt suyuna taş nmaktad r (Baba ve diğ., 2001). Tar msal İlaç ve Gübre Pestisitler, diğer bir ad yla biyositler, arzu edilmeyen organizmalar yok etmede kullan lan sentetik, organik bileşiklerdir. Pestisitler yeralt suyuna süzülme ve kazara dökülme sonucu bulaşmaktad r. Gerek yeralt suyu gerekse yüzey suyuna ulaşan pestisitlerin, pestisit çeşidi ve suda çözünürlük durumuna göre canl lar için s n r değerleri söz konusudur. Bu değerlerin üstündeki konsantrasyonlar, canl hayat n olumsuz yönde etkilemektedir. Tar m arazilerinde uygulanan gübrenin ancak belli bir k sm bitkiler taraf ndan kullan ld ğ ndan geriye kalan k sm akarsulara, içme sular na ve çevreye yay lmakta, insan, bitki ve hayvan sağl ğ n tehdit etmektedir. İzmir su kaynaklar n n %9 unun sağland ğ Menemen ovas nda yoğun tar m yap lmaktad r ve bu alandaki su kaynaklar n n pestisitlerden etkilenme potansiyeli yüksektir. Madencilik Asit Maden Drenaj (AMD) düşük ph n yan s ra, içerdiği yüksek sülfat ve ağ r metal konsantrasyonlar ndan dolay yeralt sular n olumsuz yönde etkilemektedir (Şanl yüksel ve Baba, 2013; Gunduz ve diğ., 2007). İzmir kentininde hem kuzey hem de güney akslar nda metalik madenlerce zengin yataklar (Yamanlar ve Efemçukuru alt n sahalar ) bulunmaktad r. Bu yataklar AMD oluşturma potansiyeli yüksektir. Ayr ca, kentin doğu aks nda içmesuyu kaynaklar n etkileyebilecek taş ocaklar da yer almaktad r.
5 679 Endüstriyel At klar Kentlerimizde patlay c, kendiliğinden yanmaya uygun, suyla temas halinde parlay c gazlar ç karan, oksitleyici, organik peroksit içerikli, zehirli, korozif, hava ve suyla temas nda toksik gaz ç karan, toksik ve eko toksik özellikler taş yan at klar bulunmaktad r. İzmir kenti içinde bir çok benzin istasyonu ve sanayi bölgeleri (Atatürk Organize Sanayi, Bornova Sanayi sitesi gibi) bulunmaktad r. Özellikle benzin istasyonlar n n bulunduğu kesimlerde aç lm ş bulunan derin kuyulardaki sularda yüksek konsantrasyonlara sahip Pb elementi ölçülmüştür. Kurşun değerinin yüksek olmas petrol ürünlerinden kaynaklanmaktad r (Baba ve diğ., 2001). Benzer şekilde kentin değişik kesimlerinde (Gaziemir gibi) depolanm ş bulunan toksik at klar n yeralt suyunu ciddi anlamda etkilediği saptanm şt r (Şekil 4). Şekil 4: İzmir Kent Merkezinde depolanm ş bulunan at klar ve bu at klardan s zan toksik metallerin su kaynaklar na etkisi Evsel At klar Konutlardan at lan, tehlikeli ve zararl at k kavram na girmeyen, bahçe, park ve piknik alanlar gibi yerlerden gelen kat at klar ifade eder. Evsel kat at klar toplam kat at k üretimi içerisinde oldukça yüksek bir düzeye sahip olup, insan sağl ğ aç s ndan da oldukça önemli bir yer tutmaktad r. Bu at klar n toplanmadan önce ve sonra depolanma yerlerinin hastal k taş y c organizmalar için uygun bir üreme ortam olmas, toplum sağl ğ aç s ndan büyük bir sorun yaratmaktad r. Özellikle, Bornova Ovas alüvyonlar kentsel yerleşim nedeniyle, evsel at klardan kaynaklanan kirleticilerin etkisi alt ndad r.
6 680 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 SONUÇ VE ÖNERİLER Yeralt suyu kaynaklar n n korunmas ve kirlenmesinin minimize edilmesi İzmir Kenti için son derece önemlidir y l nda kent merkezinin suyunun %56 s yeralt suyundan sağlanm şt r. Ancak, İzmir Büyükşehir s n rlar içinde yer alan bütün yerler gözönüne al nd ğ nda bu oran % 70 e ç kmaktad r. İzmir kentinin su kaynaklar n sağlayan kesimler (Menemen Ovas, Halkap nar kaynaklar gibi) ciddi anlamda risk alt ndad r. Aş r kentleşme, bilnçsiz tar m uygulamalar ve kentteki sanayi at klar su kalitesini gün geçtikte bozmaktad r. Bu nedenle; İzmir Büyükşehir s n rlar içinde yer alan su kaynaklar n n korunabilmesi ve sürdürülebilirliği için, Yasal olmayan yeralt suyu kullan m n n engellenmesi, Entegre su yönetim kavram n n geliştirilmesi ve yayg nlaşt r lmas Akifere beslenimi artt racak yöntemlerin geliştirilmesi Çekimlerin kontrol alt na al nmas Y ll k su kullan m raporlar n n haz rlanmas Kontrolsüz ve izinsiz aç lan kuyular n yeni yasal düzenlemeler ile önlenmesi Su tüketiminin azalt lmas Etkin sulama yönteminin geliştirilmesi Etkin gözlem ve veri toplama ağ n n oluşturulmas Halk n eğitilmesi ve karar mekanizmas na kat l mlar n n sağlanmas At k azalt m ve kontrolü Uygun ar tma teknolojilerinin seçimi ve işletilmesi Tar m ilaçlar n n kullan m konusunda halk n biliçlendirilmesi Yasa ve yönetmelik kargaşas n n azalt lmas Yetki kargaşas n n azalt lmas Kurumlar aras koordinasyon Ölçüm, izleme, denetlemenin yap lmas ve bu amaç için İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde bir birimin (Yeralt suyu Daire Başkanl ğ gibi) oluşturulmas gereklidir. Sular n da bir gün çeşitli nedenler ile tükenebileceği gerçeğinden hareketle insanlarda su tasarrufu bilinci oluşturulmal d r. Bu kültürü oluşturma ve geliştirme ad na içme, kullanma, sulama, endüstri vb. her alanda, toplumsal eğitime önem verilmelidir. KAYNAKLAR Allan J.A., A long term solution for water short Middle Eastern economies? In: Proceedings of the Paper Presentation at the 1997 British Association Festival of Sciences, University of Leeds, Water and Development Session, Baba A., Ármannsson H., Environmental Impact of the utilization of a geothermal area in Turkey, Energy Source, volume 1, 2006, pp Baba A., Birsoy K.Y., Ensari E., Andiç T., Baykul A ve Lengeranl, Y., İzmir ili yeralt suyu kalitesi, Yeralt Sular ve Çevre Sempozyumu (ÇEVJEO 2001), İzmir, 2001, say
7 681 BABA, A., TAYFUR, G., Groundwater contamination and its effect on health in Turkey, Environmental Monitoring and Assessment, vol 183, number 1, 2011, pp Bennett, A.J., Environmental consequences of increasing production: some current perspectives, Agric. Ecosys. Environ. 82, 2000, pp Çakin A., Gokcen G., Eroğlu A. E, Baba A., Hydrogeochemistry and Environmental Properties of Geothermal Fields. Case Study: Balçova, Izmir-Turkey, Energy Sources, Part A: Recovery, Utilization, and Environmental Effects, 34:8, 2012, Gunduz O., Okumusoglu D., Baba A., Acidic mining lakes and their influence on water quality: A case study from Can (Canakkale), Turkey, GQ07: Securing Groundwater Quality in Urban and Industrial Environments, 7th International Groundwater Quality Conference, Fremantle, Western Australia, 2 7 December 2007, 2007, pp Gemici Ü., Filiz, Ş., Çeşme Yar madas (İzmir) k y akiferlerinde deniz suyu girişimi, Yeralt Sular ve Çevre Sempozyumu (ÇEVJEO 2001), İzmir.,2001, say Hinrichsen, D., Feeding a future world, People and the Planet 7, 1998, 6 9. Postel, S., Dividing the waters: food security, ecosystem health, and the new policies of scarcity, Worldwatch Paper 132. Worldwatch Institute, Washington, USA., Sarg n, H. A., Yeralt sular, DSİ Yay nlar, 2010, Ankara. Seckler D.W., Barker R., Amarasinghe U., Water scarcity in the twenty-first century, Int. J. Water Resour. Dev. 15, pp Şanl yüksel D., Baba A., Geochemical Characterization of Acid Mine Lakes in Northwest Turkey and Their Effect on the Environment, Archives of Environmental Contamination and Toxicology, 64:3, 2013,
JEOTERMAL SULAR ve ÇEVRE
271 JEOTERMAL SULAR ve ÇEVRE Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ sevgi.tokgoz@deu.edu.tr Cihan GÜNEŞ cihan.gunes@deu.edu.tr Ülkemiz jeotermal enerji potansiyeli aç s ndan yüksek, kullan m aç s ndan oldukça düşük seviyelerde
DetaylıİZMİR METROPOL İLÇELERİNDE YAPILAN ASANSÖR DENETİMLERİ VE GÜVENLİK SEVİYESİNDEKİ GELİŞMELERİN İNCELENMESİ
401 İZMİR METROPOL İLÇELERİNDE YAPILAN ASANSÖR DENETİMLERİ VE GÜVENLİK SEVİYESİNDEKİ GELİŞMELERİN İNCELENMESİ M. Berkay ERİŞ, Halim AKIŞIN, Zafer GÜNEŞ Makina Mühendisleri Odas akm@mmo.org.tr ÖZET Kentimizde
DetaylıToprak kirliliğini tanımlamadan önce toprak kalitesi vurgulanmalı
Toprak Kirliligi Toprak kirliliğini tanımlamadan önce toprak kalitesi vurgulanmalı Toprağın maruz kaldığı en önemli tehdit unsurları Toprak kirliliği Olağan şartlarda toprak ortamında bulunmayan madde
DetaylıİZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ. Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.
719 İZMİR İLİ İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ VE İŞ GÜVENLİĞİNİNKENT YAŞAMINA ETKİLERİ Alpaslan ERTÜRK Maden Yüksek Mühendisi izmir@maden.org.tr Aykut AKDEMİR Maden Mühendisi izmir@maden.org.tr
DetaylıİZMİR DE HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ. TMMOB Çevre Mühendisleri Odas İzmir Şubesi cmoizmir@cmo.org.tr
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 565 İZMİR DE HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ TMMOB Çevre Mühendisleri Odas İzmir Şubesi cmoizmir@cmo.org.tr GİRİŞ Dünyam zda Sanayileşmenin ve fosil yak t tüketimindeki
DetaylıİZMİR VE RÜZGAR ENERJİSİ
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 393 İZMİR VE RÜZGAR ENERJİSİ Alper KALAYCI Makina Mühendisleri Odas alper@alperkalayci.com Dr. Cenk SEVİM cenk.sevim@aerowind.com ÖZET Yenilenebilir enerji
DetaylıTÜRKĠYE DEKĠ YERALTISULARININ ARAġTIRILMASI, ĠġLETĠLMESĠ Ve YÖNETĠMĠ ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME
TÜRKĠYE DEKĠ YERALTISULARININ ARAġTIRILMASI, ĠġLETĠLMESĠ Ve YÖNETĠMĠ ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi DSİ 5. Bölge Müdürlüğü-ANKARA TMMOB, JMO - Bilimsel Teknik Kurulu Hidrojeoloji
DetaylıİZMİR VE BÜYÜK KÖRFEZ PROJESİ. Dr. Ahmet Hamdi ALPASLAN İnşaat Mühendisi aalpaslan@izsu.gov.tr
693 İZMİR VE BÜYÜK KÖRFEZ PROJESİ Dr. Ahmet Hamdi ALPASLAN İnşaat Mühendisi aalpaslan@izsu.gov.tr GİRİŞ İzmir Körfezi, Büyük Kanal Projesi yap m ndan önce kentteki h zl nüfus art ş na ve özellikle doğu
DetaylıJEOTERMAL SULAR ve ÇEVRE
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 271 JEOTERMAL SULAR ve ÇEVRE Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ sevgi.tokgoz@deu.edu.tr Cihan GÜNEŞ cihan.gunes@deu.edu.tr Ülkemiz jeotermal enerji potansiyeli aç s ndan
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİNDE YERALTI SUYUNUN ÖNEMİ
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 669 SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİNDE YERALTI SUYUNUN ÖNEMİ Yard. Doç. Dr. Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ sevgi.tokgoz@deu.edu.tr Cihan GÜNEŞ Jeoloji Mühendisi cihan.gunes@deu.edu.tr
DetaylıTablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3
Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir
DetaylıSU KALİTE ÖZELLİKLERİ
SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik
DetaylıCO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?
CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUM Yrd.Doç.Dr. Okan Fıstıkoğlu DEÜ, SUMER
0/18 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUM Yrd.Doç.Dr. Okan Fıstıkoğlu DEÜ, SUMER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI İZMİR BULUŞMASI 26 OCAK 2007 1/18 İklim Değişikliği 970 Atmosferdeki CO 2 konsantrasyonu
Detaylı2006 DAN 2013 E KADIN DOSTU KENT OLMA YOLUNDA İZMİR. Semra Ulusoy ulusoy@unfpa.org
95 2006 DAN 2013 E KADIN DOSTU KENT OLMA YOLUNDA İZMİR Semra Ulusoy ulusoy@unfpa.org İnsanlara en yak n yönetişim katman olan yerel ve bölgesel yönetimler, eşitsizliklerin sürmesi ve artmas na karş mücadelede
DetaylıYAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ
YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262
DetaylıEĞİRDİR VE BEYŞEHİR GÖLLERİNİN UYDU VERİLERİ VE TOPOĞRAFİK HARİTA YARDIMIYLA KIYI ÇİZGİSİ DEĞİŞİMLERİ
Doğal Kay. ve Eko. Bült. (2015) 20: 37-45 EĞİRDİR VE BEYŞEHİR GÖLLERİNİN UYDU VERİLERİ VE TOPOĞRAFİK HARİTA YARDIMIYLA KIYI ÇİZGİSİ DEĞİŞİMLERİ oluşturmaktadır. Günümüzde artan su ihtiyacı ve mevcut su
DetaylıİZMİR ve ÇEVRESİNİN ENDÜSTRİYEL HAMMADDELERİ. Yrd. Doç. Dr. Nejat KUN
753 İZMİR ve ÇEVRESİNİN ENDÜSTRİYEL HAMMADDELERİ Yrd. Doç. Dr. Nejat KUN 1.GİRİŞ Bu çal şmada İzmir il s n rlar içinde üretilen Endüstriyel Hammaddeler ve bu hammaddelerin üretimine bölge jeolojisinin
DetaylıTEBLİĞ. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden: İÇME SUYU TEMİN EDİLEN AKİFER VE KAYNAKLARIN KORUMA ALANLARININ BELİRLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ
10 Ekim 2012 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 28437 Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden: TEBLİĞ İÇME SUYU TEMİN EDİLEN AKİFER VE KAYNAKLARIN KORUMA ALANLARININ BELİRLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,
DetaylıPDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki 1.2. Toprak Kaynakları Üzerindeki 1.3. Atmosfer Üzerindeki 1.2.Toprak Kaynakları Üzerindeki Toprak Tuzluluğu ve Suya Doygunluk Toprak u Sedimentasyon 1.2.Toprak
Detaylıİzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu
2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu Aralık 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Kınık Özet Raporu Nüfus Yapısı Kınık ın toplam nüfusu 2009 Adrese Dayalı Nüfus
DetaylıHorzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU
Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan,
DetaylıKÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi
DÜNYADA VE TÜRK YEDE ENERJ VE KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, PROJEKS YONLAR VE EM SYONLAR Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi Dünya Dünya Kömür Rezervi Bölge Görünür Ç kar labilir Rezervler (Milyon
DetaylıTOPRAK. Bitki ve Toprak İlişkisi ÇAKÜ Orman Fak. Havza Yönetimi ABD. 1
TOPRAK TOPRAK Toprak arz yüzeyini ince bir tabaka halinde kaplayan, Kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, İçerisinde ve üzerinde geniş bir canlılar alemini
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR.
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE'DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Katı Atıklar Dünya nüfusu gün geçtikçe ve hızlı bir şekilde artmaktadır.
DetaylıEĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ
EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ Yrd. Doç. Dr. Şehnaz ŞENER Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Göl 482 km² yüzölçümü ile Türkiye nin 4. büyük gölü aynı zamanda 2.
DetaylıBAŞKENT ANKARA NIN YERALTISUYU POTANSİYELİ VE YÖNETİMİ
BAŞKENT ANKARA NIN YERALTISUYU POTANSİYELİ VE YÖNETİMİ Hazırlayan: Hasan KIRMIZITAŞ : JMO üyesi İsmet CENGİZ : JMO Başkanı 2000 yılı Stokholm Su Sempozyumunda: Halen 26 ülkede 350 milyon civarında insanın
DetaylıSu, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,
GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,
DetaylıMADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI
TC. TEKĠRDAĞ VALĠLĠĞĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI 12 OCAK 2011 MALKARA/TEKĠRDAĞ SU KĠRLĠLĠĞĠ: Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı
DetaylıHAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI
HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI DÜNYADA yılda 40.000 km³ tatlı su okyanuslardan karalara transfer olmaktadır. Bu suyun büyük bir kısmı taşkın vb. nedenlerle kaybolurken
DetaylıÇevre İçin Tehlikeler
Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.
Detaylı16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28
16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28 2/28 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 167 Sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 1053 sayılı
Detaylı1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ
DetaylıJeotermal Enerjiden Elektrik Enerjisi Üretimi
Jeotermal Enerjiden Elektrik Enerjisi Üretimi Ali R za VEREL EMO Denizli ube Enerji Komisyonu Üyesi ELTA Elektrik Üretim Ltd. ti. / Denizli Ege Bölgesi Enerji Forumu 1. Giri ekil 1. Jeotermal saha Bilindi
DetaylıKURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK VE ÖNEMİ ÇEVRE VE İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ İLE İLİŞKİSİ. Gürbüz YILMAZ Makina Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK VE ÖNEMİ ÇEVRE VE İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ İLE İLİŞKİSİ Gürbüz YILMAZ Makina Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Çevre İş Sağlığı Güvenliği ŞİRKETLER
DetaylıBayraklı İlçe Raporu
2014-2023 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Mayıs, 2013 Nüfus Yapısı Genel Bilgiler Yüzölçümü, 2002: 37 km 2 Nüfus, ADNKS, 2012: 309.137 kişi Nüfus Yoğunluğu, 2012: 8.350 kişi Şehirleşme Oranı, 2012:
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE GIDA GÜVENLİĞİ
SU ÜRÜNLERİNDE GIDA GÜVENLİĞİ Sudan Sofraya Balık Güvenliği Ülkeler, insan yaşamı ve sağlığı için yüksek düzeyde bir koruma güvencesi sağlamak zorundadırlar. Bu yaklaşım çerçevesinde güvenli ve sağlıklı
DetaylıSürdürülebilirlik ve Kaynak Verimliliğine Yönelik Güncel Gelişme ve Yaklaşımlar
Sürdürülebilirlik ve Kaynak Verimliliğine Yönelik Güncel Gelişme ve Yaklaşımlar Prof.Dr. Göksel N. Demirer Orta Doğu Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Temiz Gelecek Gençlerle Gelecek Projesi
DetaylıGÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR
GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR Doç. Dr. Ayşen Davraz Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Müh. Bölümü Dünyada yaklaşık olarak 1386 kentrilyon litre su var. DÜNYADA SUYUN DAĞILIMI
DetaylıİZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI. Mimar A. Arzu ÖZÇELİK
İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI Mimar A. Arzu ÖZÇELİK 275 KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALIŞMALARI 2017 Sunum Plan Giriş Amaç, Hedef ve İlkeler Yasal Dayanaklar Proje Süreci Üst Ölçekli Plan
DetaylıDünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31
İçerik Dünyadaki su potansiyeline bakış Türkiye deki su potansiyeline bakış Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Görevleri Mevzuat Çalışmaları Yapılan Faaliyetler Su Tasarrufu Eylem Planı Su Ayakizi Çalışmaları
DetaylıCOĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.
2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası
DetaylıYAS ARAMALARINDA VE BÜYÜK YAPILARDA JEOFİZİK REZİSTİVİTE ÇALIŞMALARI. Adem SÖMER Jeofizik Yüksek Mühendisi
855 YAS ARAMALARINDA VE BÜYÜK YAPILARDA JEOFİZİK REZİSTİVİTE ÇALIŞMALARI Adem SÖMER Jeofizik Yüksek Mühendisi İçindekiler 1. Giriş 2. Jeofizik Rezistivite Yöntemleri 3. YAS Çal şmalar ndan Örnekler a)
DetaylıİZMİR ULAŞIMININ ÖNÜMÜZDEKİ 20 YILI HAKKINDA DÜŞÜNCELER
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 305 İZMİR ULAŞIMININ ÖNÜMÜZDEKİ 20 YILI HAKKINDA DÜŞÜNCELER Doç.Dr. Serhan TANYEL serhan.tanyel@deu.edu.tr Yard.Doç.Dr. M. Y ld r m ORAL yildirim.oral@deu.edu.tr
DetaylıGeleceğe Açılan Teknolojik Kapı, TAGEM
HAKKIMIZDA Kuruluşu 1997 yılına dayanan ABS SU ARITMA TEKNOLOJİLERİ ve 2001 yılında Almanya nın Berlin şehrinde kurulan TEMKAR WASSER BEHANDLUNG GmbH firmalarının teknolojik güç birliği ile TEKNOLOJİ ARAŞTIRMA
DetaylıÇAKÜ Orman Fakültesi Havza Yönetimi ABD 1
Uymanız gereken zorunluluklar ÇEVRE KORUMA Dr. Semih EDİŞ Uymanız gereken zorunluluklar Neden bu dersteyiz? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için
DetaylıDoğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri
Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar
Detaylı2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL
2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ
SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ Orhan GÜNDÜZ Dokuz Eylül Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü SU YÖNETİM SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Kim, kimi, nasıl, nerede, ne şartlarda, ne kadar süre ile,.. Oyunun adı: 1. Yeterli
DetaylıİRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ
İRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ HAZAR STRATEJI ENSTITÜSÜ ENERJI VE EKONOMI ARAŞTIRMALARI MERKEZI EMİN AKHUNDZADA SERAY ÖZKAN ARALIK 2014 Azerbaycan Enerji Görünümü 1İran Enerji Görünümü www.hazar.org HASEN Enerji
DetaylıT.C. Ödemiş Belediyesi
EK-1: T.C. Ödemiş Belediyesi Ödemiş Belediyesi sınırları içerisindeki mahallelerde bulunan parkların yapısal ve bitkisel bakımları, ağaç budamaları ve bordür tamiratları 55 KİŞİ İŞKUR TORBALI HİZMET MERKEZİ
DetaylıTÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLERDE AĞIR METAL SAFSIZLIKLARINA İLİŞKİN KILAVUZ
TÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLERDE AĞIR METAL SAFSIZLIKLARINA İLİŞKİN KILAVUZ Amaç MADDE 1- (1) Bu Kılavuz, kozmetik ürünlerde bulunması muhtemel ağır metal safsızlıklarına ve bu safsızlıkların
DetaylıRotary (Döner) Sondajlarda Matkap Çalışma ve Kaya Parametrelerinin İlerleme Hızı Üzerine Etkileri. Danışman: Prof.Dr. Adem ERSOY
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Tayfun Yusuf YÜNSEL Doğum Tarihi: 20 AĞUSTOS 1976 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Maden Mühendisliği Çukurova Üniversitesi 1997 Y. Maden Mühendisliği Çukurova Üniversitesi
DetaylıKENTİMİZ VE ÇEVRESİNİN YERALTISUYU KAYNAKLARI, YERALTISUYUNU KİRLETİCİ ETKENLER VE SU KITLIĞI RİSKİ
323 KENTİMİZ VE ÇEVRESİNİN YERALTISUYU KAYNAKLARI, YERALTISUYUNU KİRLETİCİ ETKENLER VE SU KITLIĞI RİSKİ Ertan KAZANASMAZ Jeoloji Mühendisi ertankzn@yahoo.com 1. GİRİŞ Bu çalışmada İzmir ve çevresinde yayılım
DetaylıDRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *
DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim
Detaylı10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA
10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA ÇALIŞMA GRUBU Adı Soyadı Görevi Çalıştığı Kurum Dr. Ozan DENİZ Başkan Çanakkale Onsekiz Mart Üni. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Birol ÖZER Başkan Yardımcısı
DetaylıJEOTERMAL ENERJİ VE BALÇOVA BÖLGESEL ISITMA İŞLETMESİ. E. Sinan ARSLAN Maden Mühendisi izmir@maden.org.tr
249 JEOTERMAL ENERJİ VE BALÇOVA BÖLGESEL ISITMA İŞLETMESİ E. Sinan ARSLAN Maden Mühendisi izmir@maden.org.tr GİRİŞ Jeotermal Kaynak: Jeolojik yap ya bağl olarak yerkabuğu s s n n etkisiyle s cakl ğ sürekli
Detaylıİşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıŞehirsel Teknik Altyapı. 8. Hafta Ders tekrarı yeni eklemeler
Şehirsel Teknik Altyapı 8. Hafta 10.11.2017 Ders tekrarı yeni eklemeler Altyapıda iki öncelikli konu Bölgesel düzeyde donatı ve altyapılar Kentsel altyapı ve donatı edinimi Bölgesel ve ulusal düzeyde Ulusal
DetaylıBAŞKENT ANKARA NIN YERALTISUYU POTANSİYELİ VE YÖNETİMİ. Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi hasankirmizitas@yahoo.com
BAŞKENT ANKARA NIN YERALTISUYU POTANSİYELİ VE YÖNETİMİ Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi hasankirmizitas@yahoo.com Giriş Başkent Ankara, her geçen gün artan sanayi faaliyetleri ve aldığı yoğun göç nedeniyle
DetaylıGEDİZ HAVZASI Gediz Nehri nin uzunluğu 275 km 175 km si Manisa ili 40 km si Kütahya ili 25 km si Uşak 35 km si İzmir
1/15 GEDİZ HAVZASI Gediz Nehri nin uzunluğu 275 km 175 km si Manisa ili 40 km si Kütahya ili 25 km si Uşak 35 km si İzmir 2/15 Gediz Havza Koruma Eylem Planı (2008) Gediz Havza Koruma Revize Eylem Planı
DetaylıENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ
ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Hava Kirliliği Laboratuvarı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 31 Ekim 1 Kasım 2014 İzmir Mimarlık Merkezi 1 Aliağa ve
DetaylıDÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖÜLÜMÜ 4 YILLIK ÖĞRETİM PLANI 1. YARIYIL DERS PLANI 2. YARIYIL DERS PLANI
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖÜLÜMÜ 4 YILLIK ÖĞRETİM PLANI 1. YARIYIL DERS PLANI AIB101 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-I Evet Evet 2 + 0 2 2 TDB121 Türk Dili-I Evet
DetaylıSU KAYNAKLARI YATIRIMLARININ YILLARI ARASINDA İZMİR ÖLÇEĞİNDE İRDELENMESİ
683 SU KAYNAKLARI YATIRIMLARININ 2009-2013 YILLARI ARASINDA İZMİR ÖLÇEĞİNDE İRDELENMESİ Asl ERDENİR SİLAY İnşaat Yüksek Mühendisi silayasli@gmail.com Ahmet TOMAR Ziraat Yüksek Mühendisi tomarahmet@yahoo.com
DetaylıENGELLİLERİN ERİŞİLEBİLİRLİĞİ. Ayşe Baysal İnşaat Mühendisi baysal.ayse@gmail.com
831 ENGELLİLERİN ERİŞİLEBİLİRLİĞİ Ayşe Baysal İnşaat Mühendisi baysal.ayse@gmail.com GİRİŞ Ülkemizde olduğu gibi kentimizde de sadece engelliler için değil, yaşl, hasta, hamile, küçük çocuklu aile ve çocuklar
DetaylıDEZENFEKSİYON TEKNİK TEBLİĞİ
Orman ve Su İşleri Bakanlığından: DEZENFEKSİYON TEKNİK TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Maksat, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Maksat MADDE 1 (1) Bu Tebliğin maksadı, küçük yerleşim yerlerinde son kullanıcıya ulaşan
DetaylıT.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YERALTI SUYU KORUMA ALANLARI
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YERALTI SUYU KORUMA ALANLARI SU KALİTESİ YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI YERALTI SULARI KALİTE ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Haziran 2014 Sunu İçeriği Koruma
DetaylıTÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI
TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi DSİ Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı Yeraltısuları Etüt ve Değerlendirme
DetaylıDüzenlenmesi. Mehmet TOPAY, Nurhan KOÇAN BARTIN.
Ekonomik Ömrünü Tamamlamıs s Açık A k Maden Ocaklarının n Rekreasyonel Amaçlarla Düzenlenmesi Mehmet TOPAY, Nurhan KOÇAN ZKÜ,, Bartın n Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, BARTIN. Teknolojik gelismelere
Detaylı1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş
1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Çevresel Taşınım
DetaylıSU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ
SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ Atmosfer de bulunan su buharı başlangıç kabul edilirse buharın yoğunlaşarak yağışa dönüşmesi ve yer yüzüne ulaşıp çeşitli aşamalardan geçtik ten sonra tekrar atmosfere buhar
DetaylıYıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler
1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin
Detaylı2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ KINIK SONUÇ RAPORU
1 2010-2013 İZMİR BÖLGE PLANI İLÇE LANSMAN SÜRECİ KINIK SONUÇ RAPORU Tarih: 10 Aralık 2010 Yaklaşık Katılımcı Sayısı: 40 Katılımcı listesindeki Sayı: 38 Katılımcı Düzeyi ve Profili: 2 3 4 Dağıtılan Belgeler:
DetaylıDOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3
DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar
DetaylıİÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3
. İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi
DetaylıCO RAFYA AKARSULAR. ÖRNEK 1 : Afla daki haritada bir yöredeki akarsular gösterilmifltir.
CO RAFYA AKARSULAR ÖRNEK 1 : Afla daki haritada bir yöredeki akarsular gösterilmifltir. K ÖRNEK 2 : Bir nehrin deltas ndan, on y ll k bir biriktirme kesiti al narak incelenmifltir. Bu inceleme sonucunda
DetaylıKendi kaynaklar n yok
ENERJİ 20 Metal pazarının büyük bir bölümü 10 şirketin elinde bulunurken, maden piyasası Londra, New York ve Toronto borsalarından yönetiliyor Dünya madenciliğinde artan metal fiyatları Dünya demir cevheri
DetaylıBALÇOVA JEOTERMAL SAHASINDA BOR VE ARSENİK KİRLİLİĞİ
_ 361 BALÇOVA JEOTERMAL SAHASINDA BOR VE ARSENİK KİRLİLİĞİ Celalettin ŞİMŞEK ÖZET Bu çalışmada, Balçova jeotermal sahasındaki sularda, insan ve bitkiler için toksik etki gösteren bor (B) ve arsenik (As)
DetaylıUSBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi
USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS YAPISI 08.12.2014 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı Su Bilgi Sistemi Şube Müdürlüğü 1 Sunum Planı Geçmiş Süreçler Gelecek
DetaylıMAHALLE SORUNLARINA YÖNELİK MUHTAR ANKETİ. TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 883 MAHALLE SORUNLARINA YÖNELİK MUHTAR ANKETİ TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu 1. GİRİŞ Yap lan anket çal şmas Buca, Bornova, Karş yaka, Bayrakl ve Konak
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıTOPRAK Yeryüzünün yüzeyini kaplayan, kayaların ve organik maddelerin çeşitli ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen,içerisinde canlıları
TOPRAK KİRLİLİĞİ TOPRAK Yeryüzünün yüzeyini kaplayan, kayaların ve organik maddelerin çeşitli ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen,içerisinde canlıları barındıran,bitkilere büyüme ortamı ve besin
DetaylıKADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,
DetaylıKENTSEL SU YÖNETĠMĠNDE ÇAĞDAġ GÖRÜġLER VE YAKLAġIMLAR
KENTSEL SU YÖNETĠMĠNDE ÇAĞDAġ GÖRÜġLER VE YAKLAġIMLAR Dr. Canan KARAKAġ ULUSOY Jeoloji Yüksek Mühendisi 26-30 Ekim 2015 12.11.2015 Antalya Kentsel Su Yönetiminin Evreleri Kentsel Su Temini ve Güvenliği
DetaylıElazığ İlinde Bir Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler
Karaelmas Science and Engineering Journal/Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 2 (1): 15-21, 212 Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi Journal home page: www.fbd.karaelmas.edu.tr Araştırma Makalesi Elazığ
Detaylı3. Zemin yap na göre seçilen kaz yöntemi, Delme patlatma, mekanize kaz yöntemleri,
T.C. CUMHURBA KANLI I GENEL SEKRETERL ANKARA Ankara; 19.03.2010 Say : 284 Ülkemizin mevcut elektrik tüketimi her geçen gün artmaktad r. Bu ihtiyac n kar lanmas amac ile ba vurulan elektrik üretim yöntemlerin
DetaylıTEKİRDAĞ İLİ SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ KAPSAMINDA YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA GEÇİŞ
TEKİRDAĞ İLİ SÜRDÜRÜLEBİLİR SU YÖNETİMİ KAPSAMINDA YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA GEÇİŞ Dr. Şafak BAŞA 1, Sema KURT 2, Emine YASAVUL 2, Ayşen UÇAR 2 1 Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, TESKİ
DetaylıESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI
ESKİŞEHİR KENT MERKEZİ YANMA KAYNAKLI EMİSYON ENVANTERİ ÇALIŞMASI Sunan: Arş. Gör. Hicran Altuğ Anadolu Üniversitesi MMF Çevre Mühendisliği Bölümü MATRA Eskişehir ve İskenderun da Temiz Hava için Elele
DetaylıTrakya Üniversitesi, İpsala Meslek Yüksekokulu
SULAR VE KİRLİLİK Su Molekülü Dünyada, sadece bir oksijen ve iki hidrojen atomundan oluşan, su molekülünden daha basit yapıya sahip inorganik bir bileşik daha yoktur. Ancak yine dünyada, sıvı halinin katı
DetaylıİZMİR VE YAKIN ÇEVRESİNDEKİ KIYI YAPILARINDAKİ GELİŞMELERİN ANALİZİ. Dr. Ersel Zafer ORAL ersel.oral@margenproje.com
701 İZMİR VE YAKIN ÇEVRESİNDEKİ KIYI YAPILARINDAKİ GELİŞMELERİN ANALİZİ Dr. Ersel Zafer ORAL ersel.oral@margenproje.com GİRİŞ Ege Bölgesi doğal ve tarihi zenginliklerinin yan s ra tar mdan madenciliğe,
DetaylıKONYA KENTSEL YERALTI SUYU KĐRLĐLĐK DURUMU VE KĐRLENEBĐLĐRLĐK POTANSĐYELĐ
Konya İl Koordinasyon Kurulu 26-27 Kasım 2011 KONYA KENTSEL YERALTI SUYU KĐRLĐLĐK DURUMU VE KĐRLENEBĐLĐRLĐK POTANSĐYELĐ M. Tahir NALBANTÇILAR Batman Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü BATMAN ÖZET:
DetaylıSu Kaynakları Yönetimi ve Planlama Dursun YILDIZ DSİ Eski Yöneticisi İnş Müh. Su Politikaları Uzmanı. Kaynaklarımız ve Planlama 31 Mayıs 2013
Su Kaynakları Yönetimi ve Planlama Dursun YILDIZ DSİ Eski Yöneticisi İnş Müh. Su Politikaları Uzmanı Kaynaklarımız ve Planlama 31 Mayıs 2013 21. Yüzyılda Planlama- Kaynaklarımız Su KaynaklarıYönetimi ve
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları
DetaylıYrd. Doç.Dr. Füsun EKMEKYAPAR
Yrd. Doç.Dr. Füsun EKMEKYAPAR 1 TÜRKMENLİ GÖLETİ HAVZASINDA KULLANILAN TARIM İLAÇLARI İÇİN ÇEVRESEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ 2 1. GİRİŞ Tarımda ilaçlama, birim alandan daha fazla ürün elde etmek üzere kullanılan
DetaylıKatı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru. Enes KELEŞ Kasım / 2014
Katı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru Enes KELEŞ Kasım / 2014 İÇİNDEKİLER Arıtma Çamuru Nedir? Arıtma Çamuru Nerede Oluşur? Arıtma Çamuru Çeşitleri Arıtma Çamuru Nerelerde Değerlendirilebilir? 1. Açık Alanda
DetaylıKENTİN GÖRÜNMEYEN YÜZÜ (ALTYAPI) M. Levent SINMAZ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi
TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 519 KENTİN GÖRÜNMEYEN YÜZÜ (ALTYAPI) M. Levent SINMAZ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisi lsinmaz@hotmail.com GİRİŞ Bugün ülkemizde kentleşme olgusunun gelişimi
Detaylı2010-2013 İzmir Bölge Planı. İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu
2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu Kasım 2010 1 2010-2013 İzmir Bölge Planı İlçe Toplantıları Narlıdere Özet Raporu Nüfus Yapısı Hızlı Kentleşme Hızlı Nüfus Artışı Göç
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıTablo 45 - Turizm İşletme Belgeli Tesislerde Konaklama ve Belediye Sayıları
TURİZM Kütahya ya gelen yabancı turistler Merkez ve Tavşanlı ilçelerinde; yerli turistler ise Merkez, Emet, Simav ve Tavşanlı ilçelerinde yoğun olarak konaklamaktadırlar. 2012 yılı içerisinde ildeki işletme
DetaylıPROJE - FAALİYET KISA VADE ORTA VADE UZUN VADE 1 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMASI
1 HAVZA KORUMA EYLEM PLANI STRATEJİSİNİN OLUŞTURULMASI ÇOB, DSİ, İB, Valilikler, Belediyeler, Üniversiteler, TÜBİTAK HSA/ÇİB 2 KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN SAĞLANMASI ÇOB, Valilikler HSA/ÇİB
Detaylı