Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Çalıştayı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Çalıştayı"

Berk Aydoğdu
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Doğa Koruma Merkezi Nature Conservation Centre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Çalıştayı Uğur Zeydanlı, Özge Balkız, Pınar Pamuçu-Albers, Elif Deniz Ülker

2 Çevre Doğa Koruma Jargonu Koruma Alanı Biyolojik Çeşitlilik Sürdürülebilir Kalkınma Ç S E

3 Çevre Doğa Koruma Jargonu Ekosistem Hizmetleri Ekosistem Yaklaşımı Ekosistem Tabanlı Uyum Doğa Tabanlı Çözümler Yeşil Altyapı Doğal Sermaye

4 Ekosistem Hizmetleri Dünya üzerindeki ekosistemlerin insan topluluklarına sağladığı ürün ve hizmetlerin tamamı.

5 Ekosistem Hizmetleri - Tedarik hizmetleri - Düzenleyici hizmetler - Kültürel hizmetler - Destek hizmetleri

6 Ekosistem Hizmetleri Kısa Tarihçe 1997 Costanza ve arkadaşları: milyar USD / yıl 18 milyar USD / yıl Costanza ve ark. 1997

7 Ekosistem Hizmetleri Küresel gıda üretiminin %5-8 i (yıllık milyar $) Hayvan tozlaşmasına bağlı! IPBES, 2018

Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Konulu Hükümetlerarası Bilim-Politika Platformu - Doğanın İnsanlara Katkıları: Hizmetten Katkıya, - Olumlu ve olumsuz

8 Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Konulu Hükümetlerarası Bilim-Politika Platformu - Doğanın İnsanlara Katkıları: Hizmetten Katkıya, - Olumlu ve olumsuz tüm katkıları ele almak, - Sosyal bilimleri, paydaş görüşlerini, yerel/yerli bilgileri daha etkin kullanmak, - Millenium Ecosystem Assessment çerçevesini de içeriyor.

9 Ekosistem Yaklaşımı Doğa koruma ve sürdürülebilir kullanım için arazi, su ve canlı kaynakların entegre yönetimi stratejisi Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 1. Koruma 2. Sürdürülebilir kullanım 3. Faydanın adil paylaşımı

10 Ekosistem Tabanlı Uyum İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağlamak için doğanın bize sağladığı olanaklardan faydalanılması (2009, CBD)

11 Doğa Tabanlı Çözümler Doğadan faydalanarak veya ilham alarak sosyal problemlerin maliyet etkin bir şekilde çözülmesi ve sosyal, ekonomik ve çevresel fayda sağlanması. - Dünya Doğayı Koruma Birliği - Koruma - Avrupa Komisyonu - Çözüm / maliyet - Devlet Su İşleri - Dünya Su Günü Bildirisi

12 Yeşil Altyapı Çeşitli ekosistem hizmetlerinin sağlanması için planlanmış ve yönetilen doğal ve yarı doğal alanlar ağı (AK, 2013). Yeşil çatı Yabani çiçek şeridi Natura 2000 Ormanı Yeşil duvar Doğal çit Arı kovanları Biyoçeşitliği yüksek işyeri parkı Çok amaçlı tarım Yaban hayatı koridoru Sazlık Balık savağı

Doğal Sermaye Jeolojik formasyonlar, toprak, hava, su, canlılar gibi doğal varlıkların bütününe denir. İnsan hayatını mümkün kılan bütün ekosistem hizmetleri bu doğal sermayeye bağlıdır.

13 Doğal Sermaye Jeolojik formasyonlar, toprak, hava, su, canlılar gibi doğal varlıkların bütününe denir. İnsan hayatını mümkün kılan bütün ekosistem hizmetleri bu doğal sermayeye bağlıdır. Maliyetler/ Kazanımlar DOĞAL SERMAYE Etkiler/ Etkilenme Maliyetler/ Kazanımlar Yeni bir ekonomik sistem için anahtar: Doğanın dünyadaki zenginlik ve refaha katkısının farkında olunması. İŞLETMELER Riskler/Fırsatlar TOPLUM Inger Andersen, IUCN Genel Müdürü

14 Doğal Sermaye Sosyal Sermaye Beşeri Sermaye Kurulu Sermaye Etkileşim İnsan Refahı Doğal Sermaye Ekosistem hizmetleri X Costanza ve ark. 2014

15 Ekosistem Hizmetleri ve Değer Biçme? - Aktif kullanım değeri Doğrudan kullanım değeri Odun, rekreasyon, avlanma, vd Dolaylı kullanım değeri Toprak koruma, karbon tutma, tozlaşma, vd. Seçenek değeri Gelecekte doğrudan veya dolaylı olarak kaynağı kullanma seçeneği - Pasif kullanım değeri Özgecil değeri Doğanın faydalarına başkalarının erişimi olduğunu bilmekten duyulan mutluluk Miras değeri Ekosistemlerin gelecek kuşaklara ulaşması için korunması Varoluş değeri Hiçbir zaman kullanılmayacak olsa da biyolojik çeşitliliğin, ekosistemin korunması.

16 Yönetim Aracı 1- Orjinal 2- Bozulmuş Olarak Ekosistem Hizmetleri 3- Restore edilmiş Korunan alan Taşkın bölgesi Sel duvarı Artan baskı Restore edilmiş mangrovlar Restore edilmiş orman

Düşük Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Diğer Tarım

17 Hizmetten Yüksek Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Hizmetten Orta Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Hizmetten Düşük Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Diğer Tarım Alanları Yönetim Aracı Olarak Ekosistem Hizmetleri Süne Kontrolü Örneği

18 Kamu Kurumları, Özel Sektör ve Üniversitelerle İşbirlikleri Tarım Uzmanları ve Çiftçilerin Görüşlerini Toplama DKM, 2017

19 Su Tedariği Yüzey Suları Yeraltı Suları Daimi Akarsular Mevsimsel Akarsular Hizmetten Yararlanan Tarım Alanları Diğer Tarım Alanları

20 Su Erozyonu Riski Su Erozyonu Riski Yüksek Orta Düşük

21 Doğal Alanlar Su Erozyonu Kontrolü Hizmetten Yüksek Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Hizmetten Orta Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Hizmetten Düşük Düzeyde Faydalanan Tarım Alanları Hizmeti Sağlayan Doğal Alanlar Diğer Tarım Alanları

22 Ekosistem Hizmetleri Planlamaya Katkı Rüzgar Erozyonu Riski Yüksek Orta Düşük

23 Türkiye deki Çalışmalar ve Kurumlar 1990 lı yılların sonundan bu yana Farklı ekosistem tiplerine yönelik Akademik, Sivil Toplum Kuruluşları ve Kamu Kurumları tarafından Sayısı gittikçe artan çalışmalar

24 Türkiye de Yapılan Çalışmalar Orman Ekosistemlerindeki Çalışmalar Deniz Ekosistemlerindeki Çalışmalar Bozkır Ekosistemlerindeki Çalışmalar Tarım Ekosistemlerindeki Çalışmalar Sulak Alan Ekosistemlerindeki Çalışmalar

Ömerli Havzası: Ekosistem Hizmetlerine Dayalı Bütünleşik Havza Yönetim Planı - Havza yönetiminde ekosistem hizmetleri kullanımı - Paydaşlarla görüşmeler,

25 Ömerli Havzası: Ekosistem Hizmetlerine Dayalı Bütünleşik Havza Yönetim Planı - Havza yönetiminde ekosistem hizmetleri kullanımı - Paydaşlarla görüşmeler, analizler - Ekosistem hizmetlerinin mekansal haritalanması - Gelecek senaryoları (İklim değişikliği, kentleşme) oluşabilecek tehdit ve sorunlar Tezer ve ark., 2015

26 Tatlısu Üretimi Açısından Önemli Alanlar

27 Akdeniz Ormanları Amenajman Planlarına Ekosistem Hizmetlerinin Entegrasyonu - Akdeniz Entegre Orman Yönetim Projesi - 5 Pilot Orman İşletme Müdürlüğü - Orman hangi sektörleri nasıl destekliyor? - Farklı sektör uzmanlarından bilgi toplama ve arazi çalışmaları - Mekansal haritalama ve modelleme - Entegrasyon

28 DKM, 2017 Köyceğiz Orman İşletme Müdürlüğü Sel-Taşkın Risk Modeli

29 Sel-Taşkın Riski ve Orman Amenajman Planlarına Entegrasyon Sel-taşkın riski yüksek mikrohavzalar Uygulama Önerisi: Kargıcak çayı havzası - Mikrohavza Rehabilitasyon Projesi

30 Entegre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Temel İlkeler Çerçevesinde Küresel Su Ortaklığı - Suyun verimli ve ekonomik kullanımı - Çevresel ve Ekolojik Sürdürülebilirlik

31 - Gelecekle ilgili senaryoların (örn. iklim değişikliği) Entegre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Paydaş Katılımı - Paydaşlar arası etkin ve olumlu iletişim için Fayda algısı, - Fayda yı sürdürme odağının ortak çalışma zemini, - Farklı ilgi gruplarını değerlendirmeye dahil etme imkanı, - Farklı sektörel kullanımlar ve doğal ekosistemlerle etkileşimi, - Planlamaya konu olacak şekilde önceliklendirme yapma,

Avrupa Birliği Tatlısu Direktifleri ve Ekosistem Hizmetleri - Ekosistem hizmetleri yaklaşımı Su Çerçeve Direktifi ne katkı veriyor (2011); - Su Çerçeve Direktifi ve Sel

32 Avrupa Birliği Tatlısu Direktifleri ve Ekosistem Hizmetleri - Ekosistem hizmetleri yaklaşımı Su Çerçeve Direktifi ne katkı veriyor (2011); - Su Çerçeve Direktifi ve Sel Direktifi nin uygulanmasında ekosistem hizmetleri göz önüne alınacak; - Mapping and Assessment of Ecosystems and their Services (MAES): AB tatlısu kaynakları yönetmeliklerini destekliyor.

33 DKM, 2013 Entegre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Planlama Sürecinde

34 Entegre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Öneriler - Veri toplama aşamasında ekosistem hizmetleri de çalışılmalı ve haritalanmalı, - Paydaş katılımı için etkin bir araç olarak kullanılabilir, - Haritalama ile mekansal planlamaya önemli bir katkı sağlayacaktır,

35 Entegre Su Yönetimi ve Ekosistem Hizmetleri Öneriler - Farklı ilgi grupları ve sektörler arasında sinerji oluşturmak için kullanılabilir. - Ekosistem hizmetleri ile ilgili hedefler ve vizyon ortaya konmalı.

36 Kaynakça - Costanza ve ark The value of the world's ecosystems services and natural capital, Nature Costanza ve ark Changes in the global value of ecosystem services. Global Environmental Change DKM Türkiye de Suyun Durumu ve Su Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar: Çevresel Perspektif. İs Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği - Doğa Koruma Merkezi. - DKM Hayata Artı Geleceğin Tarımı Projesi Cihanbeyli Ekosistem Hizmetleri Haritalama Çalışması. - DKM Türkiye de Yüksek Koruma Değerine Sahip Akdeniz Ormanları Entegre Yönetim Projesi: Bir Planlama Aracı Olarak Orman Ekosistemi Ürün ve Hizmetleri. - IPBES The Assessment Report on Pollinators, Pollination and Food Production Summary for Policy Makers. - Millenium Ecosystem Assessment Ecosystems and human well-being: biodiversity synthesis, Millennium Ecosystem Assessment. Island Press, Washington, DC. - Tezer ve ark Ömerli Havzası nda Ekosistem Servislerine Dayalı Bütünleşik Havza Yönetim Planının Geliştirilmesi Projesi (TR10/14/DFD/0039) Araştırma Raporu. İTÜ Mimarlık Fakültesi, İstanbul.

37 teşekkürler

Benzer belgeler

Ekosistem Hizmetleri; Doğanın İnsanlığa Katkıları

Ekosistem Hizmetleri; Doğanın İnsanlığa Katkıları Ekosistemler, canlı ve cansız çevrenin hem kendi aralarındaki hem de birbirleri ile olan ilişki ve etkileşimlerinin bütünüdür. Ekosistem hizmetleri, dünya