ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ SİRKÜLER (G/2014)

Transkript

1 ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Sayı: TİM.OAİB.GSK.ORG.2014/ Ankara, 08/10/2014 Konu: Demiryolu Altyapı Erişim ve Kapasite Tahsis Yönetmeliği Taslağı hk. SİRKÜLER (G/2014) Sayın Üyemiz, Türkiye İhracatçılar Meclisi nden alınan bir yazıda, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Demiryolu Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış bulunan Demiryolu Altyapı Erişim ve Kapasite Tahsis Yönetmeliği Taslağı ekte yer almakta olup, taslağa ilişkin görüş ve önerilerin Görüş Bildirim Formu na uygun olarak 15 Ekim 2014 Çarşamba günü mesai bitimine kadar Genel Sekreterliğimize iletilmesi rica olunur. Ebru ATAMER Genel Sekreter a. Şube Müdür V. Ek: Görüş Bildirim Formu (1 sayfa) Ayrıntılı bilgi için: Çelebi Aslan - Uzman Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Ceyhun Atuf Kansu Cad. No: BALGAT ANKARA Tel : (312) Faks : (312) e-posta : info@oaib.org.tr /

2

3 DEMİRYOLU ALTYAPI ERİŞİM VE KAPASİTE TAHSİS YÖNETMELİĞİ DEMİRYOLU DÜZENLEME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 01 Eylül 2014

4 BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam MADDE 1 - (1) Bu yönetmeliğin amacı; ulusal demiryolu altyapı ağına erişimin sağlanması amacıyla demiryolu altyapı erişim ücretlerinin belirlenmesini, ücretlendirilmesini ve demiryolu altyapı kapasitesinin tahsisi ile ilgili olarak uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir. (2) Bu yönetmelik hükümleri; a- Ulusal demiryolu altyapı ağında verilen hizmetler ile ulusal demiryolu altyapı ağına bağımlı olmayan ancak ikinci bir demiryolu tren işletmecisi tarafından kapasite tahsisi talep edilmesi halinde söz konusu demiryolu altyapısında verilen hizmetleri de kapsar. b-ulusal demiryolu altyapı ağından bağımsız demiryolu altyapısında verilen şehir içi ve banliyö hizmetleri ile ulusal demiryolu altyapı ağına bağımlı olmayan ve bölgesel taşımacılık hizmetleri için tek bir demiryolu altyapı işletmecisince kullanılan demiryolu altyapısını kapsamaz. Dayanak MADDE 2 (1) Bu yönetmelik; 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a),(ğ) ve (k) bentleri ile 24/4/2013 tarihli ve 6461 sayılı Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun un 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 2 inci maddesi ve 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu yönetmeliğin uygulanmasında; a) Alternatif Güzergâh: Demiryolu tren işletmecisiyle ilgili olarak yük ve yolcu hizmeti için iki güzergâh arasında ikame edilebilirliği olan aynı kalkış ve varış arasında başka bir güzergâhı, b) Bakan: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanını, 1

5 c) Bakanlık: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını, ç) Barınma Hatları: Demiryolu çeken ve çekilen araçlarının iki görev arasında geçici olarak park yapması için Demiryolu altyapı işletmecisi tarafından belirlenmiş hatları, d) Bölgesel Taşımacılık Hizmetleri: Belirli bir bölgenin demiryolu ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması için sağlanan hizmetleri, e) Çerçeve Anlaşması: Bir demiryolu tren işletmecisi ve bir demiryolu altyapı işletmecisi arasında, yapılan ve tarafları bağlayıcı niteliği olan, her iki tarafında hak ve yükümlülüklerini belirleyen, bir tahsis döneminden daha uzun süreyi kapsayan anlaşmayı, f) DDGM: Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü nü, g) Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü: Demiryolu taşımacılığı ile ilgili konularda demiryolu altyapısı kullanımı, tahsisi, erişimi ve ücretlendirmeye ilişkin usul ve esasları belirleyen, demiryolu altyapı işletmecileriyle demiryolu tren işletmecileri arasında oluşan ihtilafların çözümüne yönelik karar alan, demiryolu altyapı kullanım ücretleri ile taşımacılık faaliyetlerine ilişkin gerektiğinde taban ve tavan ücret tespit eden, demiryolu altyapı işletmecileriyle demiryolu tren işletmecilerini yetkilendiren ve bu hususlara ilişkin uygulamaları denetleyen ulusal yetkili kuruluşu, ğ) Demiryolu Altyapı İşletmecisi: Tasarrufundaki demiryolu altyapısını güvenli bir şekilde işletmek ve demiryolu tren işletmecilerinin hizmetine sunmak hususunda DDGM ce yetkilendirilmiş kamu tüzel kişileri ve şirketleri, h) Demiryolu Altyapı Kapasitesi: Belirli bir zaman aralığında ve belirli bir hat kesiminde trafik yönünden işletilebilecek azami tren sayısını, ı) Demiryolu Tren İşletmecisi: Ulusal demiryolu altyapı ağı üzerinde yük ve/veya yolcu taşımacılığı yapmak üzere DDGM tarafından yetkilendirilmiş kamu tüzel kişileri ve şirketleri, i) Emniyet Sertifikası: Demiryolu ulaştırma hizmetlerinin tüm süreçlerinin emniyetli bir şekilde yönetildiğini gösteren, demiryolu tren işletmecisinin Emniyet Yönetim Sistemi kurduğunu ve ilgili emniyet standartları ve kurallarına uyum gösterebildiğini kanıtlayan ve DDGM tarafından bu işletmecilere verilen sertifikayı, j) Emniyet Yönetim Sistemi: Demiryolu altyapı ve tren işletmecilerinin emniyetli çalışmasını sağlayacak, tehlikelerin ve kazaların azaltılmasına, risklerin düşürülmesine yönelik önlemlerin sistematik olarak belirlenmesi ve buna göre kuralların, talimatların, süreçlerin devamlı takip edilerek revize edilebilmesini sağlayan ve ilgili ulusal mevzuata uyan organizasyonel yapıyı, 2

6 k) Erişim Sözleşmesi: Altyapı kapasite tahsis başvurusu olumlu sonuçlanan demiryolu tren işletmecisi ile demiryolu altyapı işletmecisi arasında yapılan ve şebekeye erişimi sağlayan sözleşmeyi, l) Eşik değerler: Demiryolu tren işletmecilerinin tren seferleri, özellikle gecikme gibi önemli parametrelerle ilgili performanslarını değerlendirmek üzere demiryolu altyapı işletmecisi tarafından şebeke bildiriminde belirtilen performans planı kapsamındaki performans değerlerini, m) Kapasite Analiz Raporu: Demiryolu altyapı kapasitesi üzerindeki kapasite isteklerinin yeterince karşılanmaması durumunda, kapasite karşılanmasını önleyen kısıtlamaları belirleyerek sıkışıklığı hafifletmek ve varsa ilave isteklerin karşılanması için kısa ve orta vadede hangi önlemlerin alınabileceği konusunda yapılan analiz raporunu, n) Kapasite Geliştirme Planı: Altyapının bir bölümünün 'sıkışık altyapı' olarak ilan edilmesine yol açan kapasite kısıtlarını hafifletmek için önerilen önlemlerin uygulanması için yapılan program planını, o) Kapasite Tahsisi: Bir demiryolu altyapı işletmecisi tarafından bir erişim sözleşmesiyle belirli bir süre için belirli bir demiryolu altyapı kapasitesinin, demiryolu tren işletmecisinin kullanımına verilmesini, ö) Mücbir Sebep: Görevin, taahhüdün ve sorumluluğun yerine getirilmesine engel teşkil edebilecek nitelikte, önüne geçilmesi olanaksız irade dışı beklenmedik deprem, sel ve benzeri doğal afetler ile yangın, iflas ve bunlara benzer olayları, p) Orer: Tren planını, hareket çizelgesini, r) Sıkışık Altyapı: Kapasite için farklı isteklerin koordinasyonundan sonra bile altyapının bir bölümünün belirli dönemlerde altyapı kapasitesi talebine tam olarak cevap verememesini, s) Şebeke Bildirimi: Altyapı kapasitesi başvurularını mümkün kılmak için ücretlendirme ve kapasite tahsis planlarına yönelik genel kurallar, müddetler, prosedürler ve kriterleri de dahil olmak üzere gerekli diğer tüm bilgileri ayrıntılarıyla belirleyen ve demiryolu altyapı işletmecisi tarafından yayımlanan bildirimi, ş) Şebeke: Bir demiryolu altyapı işletmecisinin sahip olduğu ve/veya onun tarafından yönetilen ve ulusal demiryolu altyapı ağı içinde yer alan tüm demiryolu alt yapı ağını, t) Şehir içi ve Banliyö Hizmetleri: Ulusal demiryolu ağına bağlı olmayan bir şehir merkezi veya şehirleşmiş bölge il ve civar bölgeleri arasındaki ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması için sunulan hafif raylı sistemler vb. ulaştırma hizmetlerini, 3

7 u) Şirket: tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre tutulan ticaret siciline kayıtlı şirketi, ü) Tren Çizgisi: Bir trenin iki yer arasında belirli bir zaman diliminde işlemesi için gerekli demiryolu altyapı kapasitesini, v) Ulusal Demiryolu Altyapı Ağı: Türkiye sınırları içerisinde bulunan il ve ilçe merkezleri ve diğer yerleşim yerleri ile limanlar, hava meydanları, organize sanayi bölgeleri, lojistik ve yük merkezlerini birbirine bağlayan, kamuya veya şirketlere ait bütünleşik demiryolu altyapısı ağını, y) Ulusal Yük Taşımacılık Hizmeti: Trenine eklenti yapılabilen ve/veya treni bölünebilen, tüm vagonların sınırı geçmemeleri koşuluyla farklı bölümlerin farklı hareket ve varış noktaları olabilen, yük treninin Türkiye sınırları içerisinde verdiği demiryolu ulaştırma hizmetini, z) Uluslararası Yük Taşımacılık Hizmeti: Trenine eklenti yapılabilen ve/veya treni bölünebilen, tüm vagonların en az bir sınırı geçmeleri koşuluyla farklı bölümlerin farklı hareket ve varış noktaları olabilen, yük treninin Türkiye sınırlarını en az bir kez geçtiği demiryolu ulaştırma hizmetini, aa) Yetki Belgesi: DDGM tarafından bir işletmeciye verilen ve demiryolu ulaştırma hizmetleri sunabilmek, altyapı ve tren işletebilmek için önkoşulların sağlandığını gösteren belgeyi, ifade eder. (2) Bu maddede tanımlanmayan terimler için 6461 sayılı Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun daki tanımlar esas alınır. İKİNCİ KISIM ALTYAPI TAHSİSİ VE ÜCRETLENDİRMESİ KOŞULLARI BİRİNCİ BÖLÜM Genel Şartlar ve Şebeke Bildirimi Genel Şartlar MADDE 4 (1) Geçerli bir yetki belgesi almış olan demiryolu tren işletmecilerinin kapasite tahsisi için başvuru yapmadan önce ilgili ulusal mevzuat kapsamında tanımlanan bir Emniyet Yönetim Sistemi ni kurması ve DDGM den emniyet sertifikası alması gereklidir. 4

8 (2) Ücretlendirme ve kapasite tahsisi planları tüm işletmecilere eşit ve ayrımcı olmayan erişim hakkı tanımalıdır. Bu kurala aykırılık olduğunun iddia edilmesi halinde DDGM hakemlik yapma yetkisine sahiptir. (3) Demiryolu altyapısının adil ve ayrımcı olmayan kullanımı ve ilgili mevzuatın uygulanma denetimini DDGM yapar. (4) İkili anlaşmalar ile uluslararası sözleşmelerin hükümleri saklıdır. (5) Demiryolu altyapı işletmecisi birden fazla altyapı şebekesinden geçen tren hizmetlerinin verimli yapılmasını sağlamak için yabancı ülkeler dahil diğer demiryolu altyapı işletmecileri ile işbirliği yapar. (6) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu taşımacılığında ulusal demiryolu altyapı ağının etkin kullanımını ve rekabet ortamının oluşmasını sağlamak zorundadır. Diğer demiryolu altyapı işletmecileri ile ortak kuruluşlar tesis edilebilir. Herhangi bir işbirliği veya ortak organizasyondaki kuruluşlar bu yönetmelikte belirlenen kurallara bağlı kalır. (7) 9 uncu maddede tarifi yapılan özel düzenlemeler haricinde; demiryolu altyapı işletmecileri uygulanmakta olan altyapı erişim ücret tarifesini, kendi şebekelerinin tümü üzerinde aynı prensiplere dayalı olmasını sağlar. Şebeke Bildirimi MADDE 5 (1) Demiryolu altyapısına tüm demiryolu tren işletmecilerinin serbest, adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında erişimlerini sağlamak ve erişim haklarını kullanabilmeleri için gerekli tüm bilgiler demiryolu altyapı işletmecileri tarafından hazırlanarak yıllık şebeke bildiriminde yayımlanır. (2) Şebeke bildirimi Ek 1'e uygun olarak ve DDGM nin onayından sonra yayımlanır. (3) Şebeke bildirimi, geçerlilik süresini kapsayacak şekilde ve en az bir yıl uygulanmak üzere yayımlanır. (4) Şebeke Bildirimi, demiryolu tren işletmecilerinin erişebilecekleri ulusal demiryolu altyapı ağının teknik yapısını ortaya koyacaktır. (5) Demiryolu altyapı işletmecisi şebeke bildirimini internet ortamında yayımlamak zorundadır. (6) Şebeke bildirimi güncel halde bulundurulur ve gerektiğinde değişiklik yapılır. Güncellenen şebeke bildirimi de DDGM nin onayından sonra yayımlanır. (7) Şebeke Bildirimi her yıl altyapı kapasitesi talepleri için son başvuru tarihinden en az dört ay önce yayınlanır. 5

9 (8) Demiryolu tren işletmecilerince bu Yönetmelikte belirlenen şartlara riayet edilmediği durumlarda, demiryolu altyapı işletmecisi durumu DDGM ye bildirir. DDGM, böyle bir durumun gerçekliğinin belgelenmesi halinde; demiryolu tren işletmecisinin altyapıya erişim hakkını bir ay süre ile askıya alır, bir takvim yılı içinde erişim hakkı iki kez askıya alınan demiryolu tren işletmecisinin üçüncü ihlalinde şebeke erişim hakkı ilgili takvim yılının sonuna kadar iptal edilir. İKİNCİ BÖLÜM Altyapı erişim ücretlerinin belirlenmesi ve tahsili, sunulacak hizmetler, ücretlendirme ilkeleri, ücret artırımı ve indirim uygulamaları Altyapı erişim ücretlerinin belirlenmesi ve tahsili MADDE 6 (1) Bu yönetmelikte belirlenen kurallar çerçevesinde; altyapının kullanımı için ücret tespit edilmesi ve tahsili demiryolu altyapı işletmecisi tarafından yapılır. Sunulacak hizmetler MADDE 7 (1) Demiryolu tren işletmecileri, Ek 2.1 ve Ek 2.2 de açıklanan hizmet tesisleri için ayrımcı olmayan bir asgari erişim paketi ve hizmet tesislerine erişim hakkına sahip olurlar. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecilerinin Ek 2.2 de belirtilen hizmetleri alternatif hizmet sağlayıcılardan temin edilebilmeleri halinde; bu hizmetleri vermeyi reddedebilir. (3) Demiryolu altyapı işletmecisi Ek 2.3' de belirtilen ek hizmetleri sağlayabiliyorsa, demiryolu tren işletmecisinin talebi üzerine vermek zorundadır. (4) Demiryolu tren işletmecileri, Ek 2.4' te belirtilen diğer yardımcı hizmetleri, demiryolu altyapı işletmecileri veya diğer hizmet sağlayıcılardan talep edebilir. Demiryolu altyapı işletmecileri bu hizmetleri temin etmekle yükümlü değillerdir. Ücretlendirme ilkeleri MADDE 8 (1) Demiryolu altyapı işletmecileri şebekenin benzer bir parçasında aynı nitelikteki hizmetler gerçekleştiren farklı demiryolu tren işletmecileri için eşdeğer, ayrımcı olmayan bir ücret tarifesini uygular. Uygulanan ücretlerin şebeke bildiriminde belirtilen kurallara uygun olmasını sağlar. Ücretlendirme sistemi, demiryolu tren işletmecilerinin verim artışlarını destekleyecek şekilde düzenlenir. 6

10 (2) DDGM, altyapı erişim ücretiyle ilgili tüm bilgileri demiryolu altyapı işletmecilerinden talep edebilir. (3) Ek 2.1 de açıklanan asgari erişim paketindeki hizmetler ve Ek 2.2 de belirtilen hizmet tesislerine erişim için istenecek ücretler, bakım-onarım dahil altyapı işletme giderleriyle orantılı olarak belirlenir. (4) Altyapı erişim ücretlendirmesi altyapının sıkışık olduğu dönemlerde kapasite azlığını yansıtan ilave bir ücret içerebilir. (5) Ek 2. 2, Ek 2.3 ve Ek 2.4 de belirtilen hizmetler için alınacak ücretler, altyapı erişim ücreti kapsamına girmez. Söz konusu hizmetlere ilişkin ücretler ayrıca belirlenir ve tahsil edilir. Ücretlendirme fiili kullanım miktarı üzerinden yapılır. (6) Şebeke bildiriminde yer almayan ve mücbir sebeplerden kaynaklanan altyapı bakım ve onarımları nedeniyle demiryolu tren işletmecilerine kullandırılamayan tahsisli kapasite erişim ücretleri tahsil edilmez. (7) Demiryolu altyapı işletmecileri, demiryolu tren işletmecisi tarafından kendisine sağlanan bilgilerin ticari gizliliğine riayet eder. (8) DDGM, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki ücretlerin; ülke ekonomisi ve/veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi ve/veya aşırı ücret uygulanması ve/veya rekabet ortamının bozulması hallerinde ve gerektiğinde söz konusu faaliyetler için belirli bir süreyle sınırlı taban ve/veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir. Ücret artırım uygulamaları MADDE 9 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi; altyapı işletme, bakım-onarım giderlerindeki artışların karşılanmasını sağlamak üzere piyasanın durumunu da göz önüne alarak erişim ve diğer hizmetlerin ücretlerini arttırabilir. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, altyapıyı kategorilere ayırarak altyapı erişim ücretlerini farklılaştırabilir. (3) Demiryolu altyapı işletmecisi, şebekenin performansını arttıracak ve giderlerini azaltacak belirli yatırımların maliyetlerini dikkate alarak ücret artışına gidebilir. (4) Demiryolu altyapı işletmecisinin üçüncü fıkrada belirtilen nedenle bir ücret artışına gitmek durumunda kalması halinde söz konusu ücret artışlarını en az üç ay önceden ilan eder. 7

11 Ücret indirim uygulamaları MADDE 10 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi tüm demiryolu tren işletmecilerine açık olmak üzere belirli zamanla sınırlı veya belirli noktalardaki atıl vaziyette duran kapasiteyi kullanıma kazandırmak veya ilave demiryolu hizmetlerinin sunulmasına katkıda bulunmak üzere indirim tarifeleri oluşturulabilir. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi tarafından demiryolu tren işletmecilerine herhangi bir hizmet için indirim yapılması halinde, indirim bu bölümde belirtilen kurallara göre yapılır. (3) Demiryolu altyapı işletmecilerine, azami kapasite kullanımını sağlamaya yönelik olarak belirli bir ton-km nin üzerinde yük taşımayı taahhüt eden demiryolu tren işletmecilerine; kurallarını şebeke bildiriminde yayımlamak şartıyla yük taşımacılığında belli oranda indirim uygulayabilir. (4) İndirimler altyapı ağının sadece belirli kısımlarının kullanımı ile ilgili olabilir. (5) Demiryolu altyapı işletmecisi tarafından hazırlanacak ve yayımlanacak olan indirim tarifeleri, Ek 2.2 ve Ek 2.3 de yer alan hizmetler için de geçerli olabilir. (6) Demiryolu altyapı işletmecisi, tasarrufunda bulunan altyapıya daha az zarar veren teknolojilere sahip trenler için demiryolu tren işletmecilerine şebeke bildiriminde yayımlamak şartıyla indirim uygulayabilir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Performans değerlendirme, kapasite hakları ve tahsisli kapasitenin kullanılmaması Performans değerlendirme MADDE 11 (1) Demiryolu altyapı erişim ücretlendirme sistemi, performans değerlendirme kuralları aracılığıyla demiryolu tren işletmecilerini ve demiryolu altyapı işletmecisini kesintileri en aza indirmeye ve demiryolu ağının performansını artırmaya teşvik eder. Bu kurallar, şebeke işletimini aksatan eylemler için cezalar, aksamadan zarar gören işletmeler için tazminat ve planlanandan daha iyi bir performans gösteren işletmelere ödüllendirmeleri de içerebilir. Bu hususlar, her yılsonunda demiryolu altyapı işletmecisi ve DDGM tarafından ortak hazırlanacak ve yayınlanacak olan altyapı kapasite performans raporunda yer alır. (2) Performansı ölçmeye yönelik yöntemin temel ilkeleri şebekenin tamamı için geçerlidir. 8

12 Kapasite hakları MADDE 12 (1) Altyapı kapasite tahsisi için başvurular, altyapı kapasitesini kullanmak isteyen demiryolu tren işletmecileri tarafından yapılır. (2) Bir demiryolu tren işletmecisine tahsis edilmiş altyapı kapasitesi, demiryolu altyapı işletmecisi tarafından başka bir demiryolu tren işletmecisine kullandırılamaz. (3) Tahsis edilmiş altyapı kapasitesinin herhangi bir şekilde demiryolu tren işletmecileri arasında alım satımı yasaktır. Bunun ihlal edilmesi, daha sonraki kapasite tahsislerinden men edilme sebebidir. (4) Tren çizgisi şeklindeki belirli altyapı kapasitesini kullanma hakkı demiryolu tren işletmecisine en fazla bir tahsis dönemi için verilir. (5) Bir tahsis döneminden daha uzun bir dönem boyunca ilgili demiryolu altyapısı üzerinde kapasite kullanımı için, demiryolu altyapı işletmecisi ile demiryolu tren işletmecisi arasında bir çerçeve anlaşması yapılır. (6) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecilerinden faaliyet seviyesiyle orantılı bir mali teminat isteyebilir. Bu mali teminatın miktarı şebeke bildiriminde belirtilir. Tahsisli kapasitenin kullanılmaması MADDE 13 (1) Demiryolu tren işletmecilerine tahsis edilen tren çizgilerinin kullanılmaması halinde; demiryolu altyapı işletmecisi tarafından şebeke bildiriminde belirtilen usule göre ücret tahsil edilir. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecilerine tahsis edilen ve kullanılmayan altyapı kapasitesi hakkında demiryolu tren işletmecilerine gerekli duyuruları en kısa sürede yapar ve söz konusu kapasiteleri diğer demiryolu tren işletmecilerine kullandırabilir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Birden fazla altyapı ağı üzerindeki kapasite tahsisi Birden fazla altyapı ağı üzerindeki kapasite tahsisi MADDE 14 (1) Demiryolu altyapı işletmecileri, kendi tasarruflarındaki altyapı ağının dışında bir demiryolu ağının kullanımını da gerektiren demiryolu taşımacılık faaliyetlerine ilişkin kapasite tahsisini sağlamak için diğer demiryolu altyapı işletmecileri ile işbirliği yapar. 9

13 (2) Demiryolu altyapı işletmecileri, Avrupa Birliği ne yönelik demiryolu taşımacılık faaliyetlerini; Trans-Avrupa demiryolu taşımacılık şebekesi kullanım kuralları çerçevesinde düzenleyecekler ve bunu sağlamak için uygun olan süreçleri oluşturacaklardır. (3) Demiryolu altyapı işletmecileri, uluslararası demiryolu taşımacılık faaliyetlerine yönelik altyapı kapasite tahsislerini önceden garanti edilmiş işbirliği çerçevesinde yapar ve kullandırırlar. (4) Bu madde kapsamında yapılan işbirlikleri, garanti altına alınan altyapı kapasitesi ve bu kapasitenin tahsisi ile ilgili kurallar demiryolu tren işletmecilerine ve kamuoyuna duyurulur. BEŞİNCİ BÖLÜM Çerçeve anlaşmaları ve erişim sözleşmesine ilişkin hükümler Çerçeve anlaşmaları ve erişim sözleşmesine ilişkin hükümler MADDE 15 (1) Bir çerçeve anlaşması, demiryolu tren işletmecisine bir tahsis dönemini aşan belirli bir süre boyunca ona sunulan altyapı kapasitesinin genel özelliklerini belirtir ancak tren çizgilerini belirlemez. Çerçeve anlaşmaları, anlaşmanın kapsamına giren altyapı üzerinde haksız rekabet, tekel veya diğer demiryolu tren işletmecileri veya hizmet sağlayıcıları tarafından kullanımına engel oluşturacak şekilde olamaz. (2) Çerçeve anlaşmaları bir erişim sözleşmesi ile tamamlanır ve geçerli olur. (3) Kapasite tahsisi başvurusu olumlu sonuçlanan her demiryolu tren işletmecisi, demiryolu altyapı işletmecisi ile bir erişim sözleşmesi imzalar. Bir erişim sözleşmesinin asgari şartları Ek 4 de yer almakta olup, Ek 4 e uygun bir örnek erişim sözleşmesi taslağı şebeke bildirimi ekinde yayımlanır. Yapılan erişim sözleşmelerinin bir örneği DDGM ye gönderilir. (4) Çerçeve anlaşmaları tadil edilmek istenilmesi halinde; bu madde hükümleri çerçevesinde ve dördüncü fıkradaki usule uygun olarak tadil edilebilir. (5) Çerçeve anlaşmaları, değiştirilmesi veya iptal edilmesi durumunda cezalar içerir. Ancak, bu cezaların niteliği ve nicelikleri şebeke bildiriminde önceden bildirilir. (6) Çerçeve anlaşmaları, azami beş yıllık bir dönemi kapsar ve anlaşma süresinin bitiminden 6 ay önce yenilenebilir. (7) Ticari gizliliğe sadık kalmak kaydıyla, çerçeve anlaşmalarının genel nitelikleri ilgili tarafların ulaşabileceği şekilde açık erişime sunulur. 10

14 (8) Çerçeve anlaşmaları imzalanmadan önce; bu madde kapsamında değerlendirilerek uygun görüş vermek üzere DDGM ye gönderilir. ALTINCI BÖLÜM Kapasite tahsis program takvimi, başvuru, planlama ve koordinasyon süreci Kapasite tahsis program takvimi MADDE 16 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi kapasite tahsisi için Ek 3'de belirtilen programa uyar. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi taslak orer hakkında istişareye başlamadan önce, uluslararası tren çizgileriyle ilgili olarak diğer demiryolu altyapı işletmecileri ile mutabakata varır. Düzeltmeler sadece çok gerekli olduğunda yapılır. Başvuru MADDE 17 (1) Demiryolu tren işletmecileri, demiryolu altyapı işletmecisine şebeke bildiriminde belirlenmiş olan altyapı erişim ücretini ödeme karşılığında, kendilerine demiryolu altyapısını kullanma hakkı verilmesi için başvuru yapabilirler. Başvurudan önce gerekli ön şartların ve yeterliliklerin ilgili yönetmeliklerde açıklandığı üzere sağlanması zorunludur. (2) Düzenli orer ile ilgili başvurular için Ek 3'de belirlenmiş olan süreler içerisinde gerekli bildirimler yapılır. (3) Bir çerçeve anlaşmasına tabi olan demiryolu tren işletmecileri bu anlaşmaya uygun olarak başvuruda bulunabilirler. (4) Birden fazla şebekeden geçen tren çizgileri için, demiryolu tren işletmecisi, bir demiryolu altyapı işletmecisine başvurarak kapasite tahsis talebinde bulunur. Bu durumda demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecisi adına diğer ilgili demiryolu altyapı işletmecilerinden kapasite talep etmek üzere iletişime geçer. Planlama MADDE 18 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi, birden fazla şebekeden geçen tren çizgileri için yapılan talepler de dahil olmak üzere kendi altyapısı için aldığı tüm talepleri en yüksek kapasitede kullanım amacıyla karşılamaya çalışır. Ayrıca, uygulanacak kısıtlamalar sebebiyle demiryolu tren işletmecisine doğacak ticari ve ekonomik etkileri de baştan dikkate 11

15 almak zorundadır. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, planlama ve koordinasyon süreci içinde belirli hizmetler için ancak ve sadece 20 inci ve 22 inci maddelere göre öncelik verebilir. (3) Demiryolu altyapı işletmecisi orer taslağı hakkında demiryolu tren işletmecilerine danışır ve görüşlerini sunmak üzere taraflara en az bir ay süre verir. Altyapı kapasite tahsisi talebinde bulunmuş tüm taraflar ve demiryolu hizmet sağlayıcıları bu dönemde belirtecekleri görüşlerle orer in yürütmeye konulmasından önce alacakları hizmetleri imkânları doğrultusunda satın alabilir ve hizmet içeriklerini belirleyebilirler. Tüm bu içerik ve süreler şebeke bildiriminde demiryolu altyapı işletmecisince detaylandırılmak zorundadır. (4) Demiryolu altyapı işletmecisi, kendisine iletilen herhangi bir sorunu gidermek için uygun tedbirleri alacaktır. Demiryolu altyapı işletmecisi daha önceden tahmin edilen sıkıntılar ve sık karşılaşılan sorunlar için kendi internet sayfasında veya hazırlanacak bir rehberde bu sorunları ve çözüm yollarını açıklar. Koordinasyon süreci MADDE 19 (1) 18 inci maddeye göre yapılacak planlama sürecinde, demiryolu altyapı işletmecisi bir ihtilafla karşılaşması halinde, bu talepleri taraflar arası koordinasyon yoluyla, tüm gereksinimlere mümkün olan en iyi karşılığı veren çözümü sağlar. (2) Koordinasyon gerektiren bir durum ortaya çıktığında, demiryolu altyapı işletmecisi, talep edilen tren çizgisi yerine çözüme yönelik olarak makul sınırlar içinde farklı bir tren çizgisi önerme hakkına sahiptir. (3) Herhangi bir anlaşmazlık durumunda, demiryolu altyapı işletmecisi demiryolu tren işletmecisi ile istişare yoluyla çözüm elde etmeye çalışır. Bu istişare aşağıdaki bilgilerin makul bir süre içinde ücretsiz ve yazılı veya elektronik formatta açıklanmasına dayandırılacaktır. (a) Aynı güzergâhlarda diğer demiryolu tren işletmecileri tarafından talep edilen tren çizgileri, (b) Diğer demiryolu tren işletmecilerine tahsis edilen tren çizgileri ve aynı güzergâhlara ilişkin bekleyen tren çizgisi talepleri, (c) Diğer demiryolu tren işletmecilerine aynı güzergâhlarda önceki orerdeki gibi tahsis edilen tren çizgileri, (d) İlgili güzergâhlar üzerinde mevcut kalan kapasite, (e) Kapasite tahsisi sürecinde kullanılan kriterlerin tam detayları, Demiryolu tren işletmecileri bu bilgilerin açıklanmasına razı değilse kimlikleri açıklanmadan 12

16 bilgilendirme sağlanır. (4) Koordinasyon sürecini yöneten ilkeler, şebeke bildiriminde belirlenir. Burada ayrıca uluslararası tren çizgilerini düzenlemedeki zorluklar da yansıtılır ve bu tren çizgilerinde yapılan düzenlemelerin diğer ülkelerdeki demiryolu altyapı işletmecileri üzerindeki etkileri de açıklanır. (5) Altyapı kapasite taleplerinin koordinasyon ile çözülemediği durumlarda demiryolu altyapı işletmecisi tüm istekleri karşılamak için alternatif çözümler dâhilinde girişimde bulunur. (6) Mevcut temyiz prosedürleri, 28 inci ve 29 uncu maddelerin hükümleri saklı kalmak şartıyla, altyapı kapasitesinin tahsisinde yaşanacak ihtilafların hızla çözülebilmesi için, uyuşmazlıklara ilişkin çözüm önerileri şebeke bildiriminde açıklanacak süreçlere göre oluşturulur. Öneriler, en geç 10 iş günü içinde karara bağlanır. Önerilerin uygun bulunmaması halinde ilgili taraflar DDGM ye 10 iş günü içerisinde itiraz edebilir. YEDİNCİ BÖLÜM Sıkışık altyapı, program dışı talepler ve sınıflandırılmış altyapı Sıkışık altyapı MADDE 20 (1) İstenen tren çizgilerinin koordinasyonundan ve demiryolu tren işletmecisi ile istişare yapılmasından sonra altyapı kapasitesi için taleplerin yeterince karşılanamaması durumlarında, demiryolu altyapı işletmecisi altyapı kesiminde meydana gelen sıkışıklığı derhal ilan etmek zorundadır. Bu, aynı zamanda yakın gelecekte yetersiz kapasite yaşayabileceği öngörülmüş olan altyapı için de yapılır. (2) Bir altyapı kesiminin sıkışıklığı ilan edildiğinde ve 24 üncü maddede belirtildiği gibi bir kapasite geliştirme planının bulunmadığı takdirde, demiryolu altyapı işletmecisi 23 üncü maddede açıklandığı gibi bir kapasite analizi yapar. (3) 8 inci maddenin dördüncü fıkrası uyarınca yapılan ilave ücretlere rağmen sıkışık altyapı kapasitesine karşı tatmin edici bir sonuç elde edilemediği durumda, altyapı kapasitesinin tahsisi için demiryolu altyapı işletmecisi şebeke bildiriminde belirttiği öncelik kriterlerini uygular. (4) Demiryolu altyapı işletmecisi tarafından kapasite tahsis edilirken öncelik kriterleri, kamu yararı yüksek veya demiryolu yük taşımacılığının gelişimini teşvik edecek şekildeki 13

17 hizmetlere öncelik verilmesini sağlamak için ayrımcı olmayan koşullarda gerekli tüm önlemler alınır. (5) Uluslararası hizmetlerde önceki paragrafa uymak kaydıyla, belirli hizmetlere belirli bir kapasite tahsis edilerek uluslararası kuruluşların herhangi bir gelir kaybına uğratılması durumunda, demiryolu altyapı işletmecileri önceden yapılan uluslararası antlaşmalar çerçevesinde tazminat verir/alır. (6) Öncelik kriterleri belirlenirken ulusal yük taşımacılık hizmetleri yanısıra, uluslararası yük taşımacılık hizmetleri de dikkate alınır. (7) Altyapının sıkışık olduğu yerlerde takip edilecek prosedürler ve öncelik kriterleri şebeke bildiriminde belirtilir. Program dışı talepler MADDE 21 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi, bireysel tren çizgileri için program dışı isteklere mümkün olduğunca çabuk ve her durumda beş iş günü içinde cevap verecektir. Mevcut atıl veya fazla kapasite ile ilgili bilgiler bu kapasiteyi kullanmak isteyebilecek olan tüm demiryolu tren işletmecilerinin erişimine sunulur. (2) Demiryolu altyapı işletmecileri program dışı bakım-onarım ihtiyaçları ve program dışı kapasite taleplerine hızlı cevap verebilmek amacıyla ihtiyaca göre kapasiteden belli bir pay ayırma ve saklama hakkına sahiptir. Demiryolu altyapı işletmecileri yedek tutulması gereken kullanılabilir hat kapasiteleri için ihtiyaç değerlendirmesi yapar Sınıflandırılmış altyapı MADDE 22 (1) Uygun alternatif güzergâhlar ve/veya aynı güzergâhta farklı zaman dilimi bulunduğu durumlarda, demiryolu altyapı işletmecisi ilgili taraflarla istişareden sonra o güzergâh için günün tamamında veya belirli zaman dilimlerinde izin verilen ve demiryolu altyapı işletmecisi tarafından belirlenmiş olan trafik sınıflarında kullanılmak üzere, altyapı kapasitesi tayin edilir. Bu sınıflandırma oluşturulduğu zaman, demiryolu altyapı işletmecisi altyapı kapasitesi tahsisi yaparken tren güzergâhında izin verilen trafik türüne öncelik verir. Öncelik sıralamaları ve bu hatlara göre trafik sınıf kodları şebeke bildiriminde açıklanır. Böyle bir kapasitenin mevcut olduğu ve tren dizisinin hat üzerinde işletilebilmesi için gerekli olan teknik özellikleri sağladığı durumlarda, bu altyapının kullanımı önlenmeyecektir (2) Tren çizgisi tahsisi talebinde bulunan demiryolu tren işletmecisi her türlü 14

18 hizmetten faydalanabilecek şekilde sınıflandırılmış altyapı kapasitesi planlama sürecine alınır. SEKİZİNCİ BÖLÜM Kapasite analiz raporu ve kapasite geliştirme planı Kapasite analiz raporu MADDE 23 (1) Kapasite analizi demiryolu altyapı işletmecileri tarafından yapılır ve altyapı kapasite tahsis taleplerinin karşılanmasına engel teşkil eden kısıtlamaları/zayıf noktaları belirleyip ilave taleplerin de karşılanmasını sağlayacak yöntem ve çözümleri içerir. kapasite dikkate alınarak hazırlanır. Kapasite analizi; hizmetleri yeniden yapılandırmayı, yeniden planlamayı, hız değişikliklerini ve altyapı iyileştirmelerini içerir. Analiz raporu, sıkışıklığı hafifletmek için kısa ve orta vadede hangi önlemlerin alınabileceğini de belirler. (2) Kapasite analiz raporu; altyapı, işletme süreçleri ve altyapı kapasite tahsisi çerçevesinde sunulan farklı hizmetler de dahil olmak üzere tüm faktörlerin altyapı kapasitesi üzerindeki etkisi, (3) Altyapının sıkışık olarak tayin edilmesini takiben altı ay içinde kapasite analizi yapılır ve kapasite analiz raporu hazırlanarak yayımlanır. Kapasite analiz raporunun bir örneği DDGM ye gönderilir. Kapasite geliştirme planı MADDE 24 (1) Kapasite analizinin tamamlanmasından sonraki altı ay içinde, demiryolu altyapı işletmecisi bir kapasite geliştirme planı hazırlar. (2) Kapasite geliştirme planı sıkışık altyapı durumundan etkilenen demiryolu tren işletmecileri ile görüşüldükten sonra hazırlanır. (3) Kapasite geliştirme planı içerisinde aşağıdaki unsurlar yer alır: (a) Sıkışıklığın sebepleri, (b) İlgili kısımdaki trafiğin gelecekteki gelişimi, değişimi hakkında tahminler, (c) Altyapının geliştirilmesini engelleyen kısıtlamalar, (d) Altyapı erişim ücret değişikliklerinin yıllık değişimine ilişkin tahminler de dâhil olmak üzere kapasite geliştirmeye yönelik alternatiflerin ve giderlerin hesaplanması, (4) Kapasite geliştirme planına tespit edilen önlem önerilerinin fayda-maliyet analizi ve önlemlerin ne zaman, nasıl uygulanacağının takvimsel olarak açıklaması da eklenir, 15

19 (5) Kapasite geliştirme planı sonuçlandırılmadan önce DDGM nin görüşü alınır ve sonuçlandırılmış planın bir örneği DDGM ye gönderilir. (6) Demiryolu altyapı işletmecisi, 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamına giren ilave ücretin tahsiline aşağıdaki hallerde son verir: (a) Bir kapasite geliştirme planı üretmemişse ve bu sebepten altyapı kullanıcıları mağdur olmuşsa, (b) Kapasite geliştirme planında belirlenen eylem planını, önlemleri yerine getirmemişse, (7) Demiryolu altyapı işletmecisi, 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamına giren ilave ücretin tahsiline aşağıdaki hallerde devam eder: (a) Kapasite geliştirme planı demiryolu altyapı işletmecisinin kendi kontrolü dışındaki nedenlerden ötürü gerçekleştirilemiyorsa, (b) Kapasite geliştirme planında mevcut seçenekler fayda/maliyet analizi sonucu ekonomik veya mali olarak uygulanabilir değilse. DOKUZUNCU BÖLÜM Tren çizgilerinin kullanımı, Programlı bakım yapılan altyapı kapasitesi ve trafik kesintisi durumunda özel önlemler Tren çizgilerinin kullanımı MADDE 25 (1) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecisine tahsis edilen tren çizgilerinin üç aylık süre zarfında şebeke bildiriminde belirtilen eşik değerler altında kullanması halinde söz konusu tren çizgisinin kullanım hakkını iptal eder. Mücbir sebep halleriyle ilgili hükümler saklıdır. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, planlama sürecinde şebeke bildiriminde belirlenen koşullarda tren çizgisi tahsis işlemi için o tren çizgilerinin bir önceki yıla ait performans seviyelerini de dikkate alır. Programlı bakım yapılan altyapı kapasitesi MADDE 26 (1) Altyapı bakım ve onarım işlemleri, hat kesimleri ve uygulama takvimi itibariyle ayrıntılı olarak şebeke bildiriminde yayınlanır. (2) Demiryolu tren işletmecisinin talep ettiği etmeyi planladığı tren çizgilerinde yapılacak hat bakımları için demiryolu altyapı işletmecisi rekabeti engellemeyecek, ayrımcı olmayacak şekilde önlemini alır. 16

20 (3) Demiryolu altyapı işletmecisi, programlı olmayan bakım çalışmaları çıkması durumunda ilgili demiryolu tren işletmecilerini en kısa zamanda bilgilendirir. Trafik kesintisi durumunda özel önlemler MADDE 27 (1) Tren hareketlerinin teknik bir arıza veya kaza gibi nedenlerle aksaması durumunda, normal işletme şartlarına geri dönmek için demiryolu altyapı işletmecisi gerekli tüm adımları planlı bir şekilde uygulamalıdır. Bu amaçla demiryolu altyapı işletmecisi ciddi kaza veya tren hareketlerinde oluşacak kesinti durumunda haber verilecek çeşitli kuruluşların listelendiği acil eylem planı, hazırlar. (2) Demiryolu altyapı işletmecisi, acil ve çok gerekli hallerde altyapıyı geçici olarak kullanılamaz hale sokan arıza nedeniyle tahsis edilen tren çizgilerini herhangi bir uyarı yapmaksızın geri çekebilir. Demiryolu altyapı işletmecisi, en kısa sürede sistemin onarılıp tekrar normal hale getirilmesini sağlar. (3) Demiryolu altyapı işletmecisi altyapıyı tekrar en kısa sürede normal duruma geri getirmek üzere gerekli gördüğü takdirde, demiryolu tren işletmecilerinden uygun kaynakların kendi kullanımına hazır hale getirmelerini talep etme hakkına sahiptir. ÜÇÜNCÜ KISIM BİRİNCİ BÖLÜM İtiraz ve şikâyet hakkı ile danışma ve bilgi isteme hakkı İtiraz ve şikâyet hakkı MADDE 28 (1) Bir demiryolu tren işletmecisi kendine haksız muamele edildiğini, ayrımcılığa maruz kaldığını düşünüyorsa, ya da başka bir şekilde zarar gördüğü kanaatindeyse DDGM ye, demiryolu altyapı işletmecisinin kararlarına karşı veya ilişkili demiryolu tren işletmecisiyle ilgili olarak aşağıdaki hususlar çerçevesinde itiraz etme hakkına sahiptir: (a) Şebeke bildirimi, (b) Şebeke bildirimindeki kriterler ve uygulamaları, (c) Kapasite tahsis süreci ve sonucu, (d) Ücretlendirme şeması ve indirim şablonları, (e) Ödemesi gereken altyapı ücretlerinin düzeyi, 17

21 (f) Serbest erişim ile ilgili düzenlemeler. (2) DDGM, demiryolu altyapı işletmecisi tarafından belirlenen ücretlerin kurallara uygun ve ayrıcalıksız olmasını sağlar. (3) Demiryolu altyapı işletmecisi ve demiryolu tren işletmecisi arasında altyapı erişim ücretlerine yönelik anlaşmazlıklarla ilgili müzakereler, DDGM gözetimi altında yapılır. DDGM, müzakereler esnasında bu Yönetmelikte belirtilen kural ve ilkelere aykırılık gördüğü takdirde müdahale eder ve düzeltir. (4) DDGM, kendisine iletilen herhangi bir şikâyeti değerlendirir ve 30 gün içerisinde ilgili taraflardan bilgi talep ederek görüşmeleri başlatır. Her durumda tüm bilgilerin alınmasını müteakip 6 hafta içerisinde gerekçeli kararını taraflara bildirir. (5) DDGM nin itiraz veya şikâyet üzerine verdiği kararlar, tüm taraflar için bağlayıcıdır. (6) Bir demiryolu tren işletmecisinin altyapı kapasite tahsis talebinin kabulü veya reddedilmesi ile ilgili olarak DDGM ye başvurması halinde; DDGM, demiryolu altyapı işletmecisinin kararını doğrular veya belirlediği yönlendirmelere uygun olarak tadilini ister. Danışma ve bilgi isteme hakkı MADDE 29 (1) DDGM, düzenli olarak ve her durumda en az iki yılda bir demiryolu piyasası hakkında görüşlerini dikkate almak üzere demiryolu tren işletmecilerine danışabilir. (2) DDGM ilgili demiryolu altyapı işletmecisinden, demiryolu tren işletmecisinden ve ilgili üçüncü taraflardan, her türlü bilgileri isteme yetkisine sahiptir. Talep edilen bilgiler DDGM ye bir ay içerisinde verilir. Zorunlu hallerde bu süre iki hafta uzatılabilir. DDGM ye sağlanacak olan bilgiler 28 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca demiryolu hizmetleri piyasalardaki adil ve sürdürülebilir rekabeti izleme ve sağlama görevi çerçevesinde gerekli tüm verileri içerir. Buna istatistiksel ve piyasa gözlem amaçları için gerekli olan veriler dahildir. İKİNCİ BÖLÜM Geçici hükümler, yürürlük ve yürütme GEÇİCİ MADDE 1 (1) Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) İşletmesi Genel Müdürlüğü 2016 yılına ait şebeke bildirimini en geç tarihine kadar yapar ve yayımlar. 18

22 Yürürlük MADDE 30 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 31 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı yürütür. Ek - 1: Şebeke bildiriminin içeriği Demiryolu altyapı işletmecisi tarafından hazırlanacak şebeke bildirimi aşağıdaki temel bölümleri ve bilgileri içerir: (1) Demiryolu tren işletmecilerine sunulacak demiryolu altyapısının niteliği ve erişim koşullarını içeren bölüm, (2) Ücretlendirme ve tarifeler ile ilgili bilgileri içeren bölüm. Bu bölüm ücretlendirmenin ayrıntılarını, hizmet sağlayıcılar tarafından sağlanması istenen ve Ek - 2'de belirtilen hizmetler için geçerli olan ücretlerle ilgili gerekli tüm bilgileri içerir. Bu bölüm aynı zaman da eğer varsa gelecek 5 yıl için öngörülen ücretlendirme değişikliklerini de içerebilir. (3) Kapasite tahsisine ilişkin usul ve kuralları içeren bölüm. Bu bölüm, demiryolu tren işletmecileri için mevcut olan altyapının genel kapasite özelliklerini ve bakım için muhtemel kapasite şartları da dahil olmak üzere kapasite kullanımına ilişkin tüm kısıtlamaları belirler. Bu bölüm ayrıca kapasite tahsis sürecine ilişkin prosedür ve süreleri de belirler. Söz konusu süreç özellikle aşağıda belirtilen kuralları içerir. a) Demiryolu tren işletmecisinin demiryolu altyapı işletmecisinden kapasite tahsis talebine ilişkin prosedürler, b) Demiryolu tren işletmecisinden istenen gereklilikler, c) Planlı veya plansız bakım işlerle ilgili uygulanacak prosedürleri de içeren başvuru ve tahsis süreçlerine ilişkin takvim, d) Koordinasyon sürecine ve söz konusu sürecin bir parçası olarak demiryolu altyapısı ve 19

23 hizmetlerine erişimle ilgili ihtilafların çözümüne yönelik prensipleri, e) Altyapı sıkışık olduğunda uygulanacak prosedürler ve kullanılacak kriterler, f) Altyapı kullanımıyla ilgili kısıtlamalar hakkında ayrıntılar, g) Kapasite kullanımının tahsisiyle ilgili önceliklerin belirlemesinde daha önceki performans oranlarının da hesaba katılacağı tüm koşullar, ğ) Demiryolu altyapı işletmecisinin, demiryolu tren işletmecisine hangi durumlarda alternatif bir hattı önerebileceği ve ücretlendirme şekli, Bu bölüm, yük taşımacılığı hizmetlerinde, uluslararası hizmetlerde ve plan dışı işlemlerde taleplerin yeterli şekilde karşılanması için alınan önlemlerin detaylarını ve kapasite taleplerine ilişkin bir şablonu içerir. Demiryolu altyapı işletmecisi uluslararası tren çizgilerinin tahsisi süreçleri hakkında detaylı bilgileri de yayınlar. (4) İlgili yönetmeliklerle belirlenen yetki belgeleri ve emniyet sertifikalarına ilişkin bilgileri içerir. (5) Demiryolu altyapısına erişim konularında meydana gelebilecek ihtilaf durumları ve temyiz işlemlerine ilişkin bilgileri içerir. (6) Demiryolu altyapı işletmecisi ile demiryolu tren işletmecileri arasında yapılacak erişim sözleşmesi ve çerçeve anlaşmalarına ait örnek anlaşma taslağını da içerir. 20

24 Ek - 2: Demiryolu altyapı işletmecisinin demiryolu tren işletmecilerine sağlayacağı hizmetler 2.1: Asgari erişim paketi aşağıdaki unsurları içerir; a) Demiryolu altyapı kapasitesi taleplerini işleme alma, b) Tahsis edilen kapasiteyi kullanım hakkı, c) Tren işletilen hatların ve kavşakların kullanımı, d) Sinyalizasyon, kumanda, sevkiyat, iletişim ve tren hareketi hakkında bilgi alışverişi gibi konuları kapsayan trenlerin trafik işletim bilgilerinin kullanımı, e) Cer akımı sağlanması için; elektrik akım ekipmanlarının kullanımı, f) Kapasiteye dahil olan hizmetin uygulanmasına ilişkin diğer gerekli bilgilerin kullanımı, 2.2: Hizmet tesislerine erişim ve hizmet tedariki ile ilgili hususlar aşağıdakileri içerir; a) Yolcu istasyonları, binaları, biletleme hizmetleri için uygun yerleri ve diğer tesisleri, b) Yük terminalleri, c) Manevra sahaları, ç) Tren teşkil sahaları, d) Bakım tesisleri, e) Diğer ihtiyaçlar için kullanılan teknik tesisleri, f) Demiryolu faaliyetlerine bağlı liman tesisleri, g) Boşaltma tesisleri, ğ) Yakıt ikmal tesisleri, h) Barınma hatları, 21

25 2.3: Ek hizmetler aşağıdakileri içerir; a) Cer akımı, b) Yolcu trenlerinin önceden ısıtılması, c) Aşağıdakiler için özel hazırlanmış sözleşmeler: Tehlikeli madde nakliyesi kontrolü, İstisnai madde taşımalarının kontrolü, 2.4: Yardımcı hizmetler aşağıdakileri içerir; a) Telekomünikasyon ağına erişim, b) Ek bilgi sağlanması, c) Çeken-çekilen araçların teknik muayenesi, ç) Yolcu İstasyonlarında bilet satış hizmeti, d) Yüksek hızlı tren veya diğer tipteki cer araçlarının ihtiyaç duyduğu ağır bakım hizmetlerine yönelik atölyelerde destek hizmeti. 22

26 Ek 3: Altyapı kapasite tahsis işlemi için izlenecek program takvimi (1) Orer tarifesi her bir takvim yılı için bir kere oluşturulur. (2) Orer tarifesi değişimi Aralık ayının ikinci cumartesi günü gece yarısında yapılacaktır. Kış döneminden sonra, bilhassa bölgesel yolcu trafiği tarifelerindeki değişiklikleri göz önünde bulundurmak için, bir değişiklik veya düzenleme yapılması halinde söz konusu değişiklik Haziran ayının ikinci Cumartesi günü gece yarısında yapılır. Demiryolu altyapı işletmecileri farklı tarihler üzerinde anlaşabilirler, fakat uluslararası trafiğin etkilenme durumu göz önünde bulundurularak komşu Demiryolu Altyapı İşletmelerine bildirimde bulunmalıdırlar. (3) Orer tarifesi için yapılacak kapasite taleplerinin alınacağı son tarih, orer tarifesinin yürürlüğe girmesinden en geç 12 ay önce olacaktır. (4) Orer tarifesinin yürürlüğe girmesinden en geç 11 ay önce Altyapı İşletmecileri ilgili diğer Altyapı İşletmecileriyle işbirliği içinde geçici uluslararası tren çizgilerinin tesis edilmesini sağlar. Altyapı İşletmecileri daha sonraki işlemler sırasında buna mümkün olduğunca uyulmasını sağlayacaklardır. (5) Demiryolu altyapı işletmecisi, demiryolu tren işletmecilerinin son teklif sunum tarihlerini müteakip en geç dört ay içerisinde bir taslak orer tarifesi hazırlayacaktır. 23

27 Ek 4. Erişim sözleşmesinde bulunması gereken asgari hususlar (1) Tahsis edilen kapasitenin ve erişim hakkının tanımı, şartlar, verilecek hizmetler ve kısıtlar (hat tipi, sinyalizasyon, iletişim ve trafik kumanda sistemleri, livre, güç kaynağı, istasyon ve buluşma noktaları, hat uzunluğu, kurp yarıçapları, tren çizgisi, orer detayları, kapasite tahsis süresi ve geçerlilik koşulları vb.) (2) Erişim hakkının kullanımından önce ibraz edilmesi zorunlu olan yetki belgesi, emniyet sertifikası, kullanılacak demiryolu araçlarının tescil belgesi vb. belgeler, (3) Sözleşmenin yenilenmesi ve DDGM nin bu sözleşmeyi onaylamasına dair süreçler, (4) Ödeme şartları, faiz, vergi oranları ve ücretlendirmenin formülleri, (5) Sigorta poliçesi içeriği, şartları ve teminat miktarı, (6) Performans yönetimi ve ilgili altyapı kısmında uyulması gereken mevzuat ve standartlar, (7) Acil durumlarda demiryolu tren işletmelerinin sorumlulukları ve izlenecek prosedürler, (8) Mücbir sebeplerin gerçekleşmesi halinde sözleşme geçerliliği, (9) Uyuşmazlıklarda uygulanacak kurallar ve ticari gizlilik esasları, (10) Sürekli işletilmeyen trenlere dair hususlar, (11) Tehlikeli madde taşıyan trenlere dair özel hususlar, (12) Gecikmelerden doğacak zararların tazmini ve gecikme bedel hesabı, (13) Bakım, onarım ve yol yenileme çalışmaları nedeniyle doğacak zararların tazmini ve bu zarar bedelinin hesabı. 24