TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN
|
|
- Aysu Yetiş
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN 1
2 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Su veya atıksuyun kum, antrasit v.b. granül maddeler kullanılarak oluşturulan gözenekli bir ortamdan geçirerek katı parçacıkları ayırma operasyonuna filtrasyon denir. 2
3 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Su arıtımında: o Askıda katı ve koagülasyonla oluşturulan katıların gideriminde, o Çöktürülmüş Fe ve Mn gideriminde, o Sertlik gideriminde yumuşatma kimyasal işleminden sonra, o Her türlü bulanıklık gideriminde, 3
4 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Atıksu arıtımında: o Bakteri gideriminde, o Çöktürülmüş fosforun vb kimyasalların ayrıştırılmasında, o Kimyasal çöktürme (koagülasyon) sonrasında kalan bulanıklığı gidermek için filtrasyon prosesi kullanılmaktadır. 4
5 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Gözenekli ortam kum, çakıl, antrasit kömür, perlit, granül aktif karbon veya bunların kombinasyonu şeklinde olabilir. Filtrasyonla parçacık giderimi bazı mekanizmalar yardımıyla olur. Bu mekanizmalar: Suyun fiziksel ve kimyasal özelliklerine, Filtre malzemesinin özelliklerine bağlı olarak farklılık gösterir. 5
6 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Filtrasyon işleminin mekanizmaları: 1) Mekanik süzme, 2) Çökelme, 3) Adsorpsiyon, 4) Kimyasal reaksiyon, 5) Biyolojik faaliyet. 6
7 a. Mekanik süzme Mekanik olarak süzme işlemi, kullanılmış suların filtre yatağından geçerken bazı kirleticilerin filtre malzemesi tarafından tutulması işlemidir. Süspansiyon halindeki katıların boyutları, yatak malzemesi gözeneklerinden büyük olduğundan burada tutulurlar. Ancak kum malzemenin çapı 0,4 mm olsa dahi, küre şeklindeki kumların yan yana dizilmesi halinde arada kalan boşluk 0,l55x400 μm = 62 μm çapındadır. 7
8 a. Mekanik süzme Kolloidlerin çaplarının ( ,1 μm), bakterilerin çaplarının (1-10 μm) olduğu dikkate alınırsa bunların 0.4 mm çaplı malzemeyle teşkil edilmiş filtrelerde tutulamayacakları anlaşılır. Hatta küçük çaplı alüminyum ve demir yumaklarının (mesela μm) da tutulması mümkün görülmemektedir. 8
9 a. Mekanik süzme Ancak süzülme sırasında bazı daneciklerin birbiriyle temas etmesi neticesi büyük yumaklar teşekkül eder, böylece kirletici maddelerin filtre yatağından süzülüp çıkış suyuna karışması engellenir. Hızlı kum filtrelerinde mekanik süzme, diğer giderme mekanizmaları yanında ihmal edilebilecek mertebededir. Bu yüzden çabuk tıkanmalara meydan vermemek için bu filtrelerde kum yatağının dane çapı daha büyük seçilir. 9
10 b. Çökelme Filtrede filtre yatağının üzerinde bir durgun su sütunu bulunmaktadır. Burada normal çökelme işleminde olduğu gibi bazı danecikler filtre yatağının üzerine çökelir. Çökeltme havuzlarında, çökelen maddeler tabanda birikirler. Halbuki filtrelerde, filtre yüzeyine ilave olarak daneciklerin toplam yüzey alanı da bahis konusudur. 10
11 b. Çökelme Yatağın porozitesi p ile, dane çapı d ile gösterilirse, p= 0,4, d= 0,8 mm alınırsa 1 m filtre malzemesinin toplam yüzey alanı 4500 m2 bulunur. Süzülme sırasında çökelen malzemeler, gözenek hacmini azaltır, suyun geçtiği kesit daraldığından su hızı artar, filtre yatağındaki malzeme artan su hızı ile aşağıya taşınır, filtre yatağı kalınlığı sınırlı olduğundan çıkış suyu kalitesi bozulur. Böyle durumlarda hızlı kum filtrelerinin geri yıkanması gereklidir. 11
12 c. Adsorpsiyon Adsorpsiyon (tutulma), kolloidlerin ve küçük asılı daneciklerin sudan uzaklaştırılmasında en mühim işlemlerden birisidir. Adsorpsiyon kuvvetleri, en fazla 0,01-1 μm gibi çok kısa mesafeler için tesirli olmaktadır. Hâlbuki kum daneciklerini saran film tabakasının kalınlığı, bu mesafeden çok daha büyüktür. Bu husus dikkate alınırsa adsorpsiyonun, daneciklerin tutulmasında bir rolü olmayacağı anlaşılır. 12
13 c. Adsorpsiyon Ancak durum farklıdır. Adsorbsiyon işlemine yardım eden, taşınma mekanizmaları ile suda bulunan partiküller filtre malzemesini teşkil eden kum danesine doğru yaklaştırılır. Böylece mesafe azaldığından partiküller tutulur. Taşınma mekanizmaları, kesişme, atalet, yerçekimi, difüzyon ve hidrodinamik tesirler olarak sınıflandırılabilir. Parçacıkların taşınma mekanizmalarının basitleştirilmiş gösterilişleri Şekil 7.6 da verilmiştir. 13
14 c. Adsorpsiyon 14
15 d. Kimyasal Reaksiyon Filtrasyon işlemi sırasında bazı reaksiyonlar cereyan eder. Böylece çözünmüş haldeki kirletici maddeler ayrışır, daha az zararlı maddeler haline dönüşür veya çözünmeyen maddelere dönüşerek çökelme ve adsorpsiyon ile sudan uzaklaşır. Suda oksijen mevcut ise organik maddeler, aerobik olarak ayrışır. 15
16 d. Kimyasal Reaksiyon 16
17 d. Kimyasal Reaksiyon 17
18 e. Biyolojik Faaliyet Filtre yatağında ve yatak yüzeyinde yaşayan mikroorganizmalar biyolojik faaliyet gösterirler. Suda bulunan besin maddelerin bir kısmı, bu mikroorganizmaların yaşamaları için gerekli olan enerjiyi temin için (dissimilasyon), bir kısmı ise kendilerinin büyümeleri için (assimilasyon) harcanır. Bu mikroorganizmalardan bir kısmı süzme, çökelme ve adsorpsiyon ile kum daneciklerin yüzeyinde tutulur. 18
19 e. Biyolojik Faaliyet Ancak hızlı kum filtreleri ve yavaş kum filtrelerindeki bakteriyolojik faaliyetler birbirinden farklıdır. Hızlı kum filtrelerinde bakteriyolojik bakımdan emniyetli bir çıkış suyu temin edilemez. Bu filtrelerde E koli için azalma faktörü 2 ila 10 arasında değişir. Bu değer çok küçük bir değerdir. Yavaş kum filtrelerinde filtre yüzeyinde teşekkül eden biyofilm tabakası sebebiyle bakteriyolojik faaliyet fazladır. Ayrıca bakteri azalma faktörü hızlı kum filtrelerine göre çok iyidir. 19
20 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Filtrede parçacık giderimi filtre derinliği boyunca bu mekanizmaların kombinasyonu ile gerçekleşir. Ayrıca filtre keki olarak adlandırılan yüzeyde oluşan birikim de yüzeyde filtrasyon yapar. Su arıtım uygulamalarında kullanılan hızlı kum filtreleri genellikle yer çekimiyle ve yaygın olarak açık beton havuzlarda inşa edilirler. Şekil 7.12 de yerçekimli üç filtrenin çizimi ve filtrenin kumunu, altındaki çakılı ve alt akış düzeneğini gösteren bir kesiti gösterilmiştir. 20
21 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Şekil 7.1. Yerçekimli filtre ve ek birimleri 21
22 7. FİLTRASYON (FILTRATION) Şekil 7.2. Bir hızlı kum filtresinin boyuna kesiti 22
23 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Sınıflandırma: Akımın yönüne, Debiye (Hidrolik yüke), Filtre yatağının türüne (malzemesine), Suyu hareket ettiren kuvvete, Akım kontrol metoduna, Filtrasyon mekanizmasına bağlı olarak yapılır. 23
24 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Akım yönüne göre filtreler: 1) Yukarı akımlı, 2) Aşağı akımlı, 3) İki yönlü akımlı. 24
25 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Yukarı akışlı filtre süzme yönünün iriden ince tanecikli ortama doğru olduğu ideal bir filtre elde etmenin diğer bir yöntemidir. Yük kaybı ortamı genişletecek olursa yatağın akışkanlaşması gerçekleşecek ve yumaklar yukarıya ulaşacaktır. Yatak derin yapılarak yada yatak üzerine bir kafesle bastırılarak akışkanlaşma önlenebilir. Bu nedenle yukarı akışlı filtrelerin içme suları için kullanımı sınırlıdır, endüstriyel ve atıksu arıtımında yaygın kullanılır. 25
26 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Debiye göre filtreler: 1. Yavaş kum filtreleri: gpm/ft 2 2. Hızlı kum filtreleri: 2-5gpm/ft 2 3. Yüksek seviyeli filtreler: 5-15 gpm/ft 2 Bunlardan en yaygın kullanılanları hızlı kum filtreleridir. Daha çok içme ve kullanma suyu arıtımında tercih edilirler. Yavaş kum filtreleri ise özellikle atıksu arıtımında kullanılmıştır. Ancak operasyon zorluğu ve alan gereksinimi sebebiyle alternatif yöntemlere geçilmiştir. Aşağıda yavaş ve hızlı kum filtrelerinin genel özellikleri ve tipik tasarım bilgileri kıyaslamalı olarak verilmektedir. 26
27 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Yavaş kum filtreleri (YKF): İngiliz filtresi de denir, 1829 da Simpson tarafından geliştirilmiştir. Etkin büyüklüğü mm olan kum kullanılır. Çabuk tıkanmayı önlemek için önceden çökeltme uygulanır. Geniş saha gerektirir. Maliyeti yüksektir. Operasyonu daha zordur (yüzey temizlemesi gerektirir). 27
28 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Hızlı kum filtreleri (HKF): 1895 Amerika da George Fuller tarafından geliştirilmiştir. Etkin büyüklüğü mm tipik 0.5 mm kum kullanılır. Öncesinde kimyasal koagülasyon ve çökeltme uygulanan arıtımda yer alır NTU giriş bulanıklığında % verim sağlar. 28
29 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Tablo 7.1. Yavaş ve hızlı kum filtreleri boyutlandırma kriterleri Karakteristik Özellik YKF HKF Filtrasyon seviyesi, gpm/ft 2 Yatak derinliği, cm Kum Çakıl Etkin kum boyutu, mm Eşboyutluluk sabiti Kum büyüklük dağılımı Filtrasyon süresi Temizleme şekli Temizlikte kullanılan su Düzensiz gün Yüzey sıyırma % süzülen su < 1.7 Boyuta göre düzenli saat Geri yıkama % 1-6 süzülen su Gerekli ön arıtım Bulanıklık < 40 ppm Bulanıklık < ppm Tamamlayıcı son arıtım Bazen çökeltme Cl 2 Koag.-flok. Sedim. Cl 2 29
30 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Filtre yatağının türüne göre filtreler: Tek ortamlı, İki ortamlı, Üç ortamlı (karışık ortamlı) 30
31 7.1. Filtre Sistemlerinin Sınıflandırılması: Tek ortamlı filtreler: Tek malzeme kullanılır, en yaygın ve uygulamada tercih edilen malzeme kumdur. Kum yerine parçalanmış taş kömürü de kullanılabilir. Kum yatak genellikle mm derinliğinde, altındaki çakıl tabakası da mm kalınlığındadır. Tek bir tane boyutu kullanılabileceği gibi farklı tane boyutlarının da kullanılması farklı büyüklüklerde gözenekler elde edilmesini sağlar. Bu durumda filtre yatağı derinliğinde kumun tanecik büyüklük dağılımı aşağıdaki gibidir. 31
32 Filtre yatağının türüne göre filtreler: İdeal şartlarda: Akım yönünde gözenek büyüklüğü maksimumdan minimuma doğru olmalı. Şekil 7.3. Tek ortamlı filtre 32
33 Filtre yatağının türüne göre filtreler: İki ortamlı filtreler: Genellikle kum ve antrasit kömür yada kum ve aktif karbon birlikte kullanılır. Kömür üstte, kum altta yerleştirilir (Sg büyük, boyut küçük olacak şekilde) ve tabakalarda tanecik büyüklük dağılımı aşağıdaki gibidir. Şekil 7.4. İki ortamlı filtre 33
34 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Tablo 7.2. Kullanılan malzeme tanecik özellikleriyle ilgili bilgiler Kum Kömür Yatak derinliği 6-12 in ( m) in ( m) Etkin boyut Eşboyut sabiti (U.C.) < 1.65 < 1.8 Spesifik gravite (sg) İki ortamlı filtrelerde süzme hızı L/s.m 2 arasında değişmekle birlikte, L/s.m 2 aralığındaki bir hız yaygın olarak kullanılmaktadır. İdeal uygulamalarda filtre yatağı malzemesi ne olursa olsun parçacık büyüklük dağılımının aşağıdaki gibi olması verimli olacaktır. 34
35 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Şekil 7.5. İdeal filtre 35
36 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Karışık (çok) ortamlı filtreler: Birden fazla ortama sahip olan bu filtreler açık yer çekimli yada basınçlı filtreler olabilir. Su arıtımında son yıllarda daha çok kullanılmaya başlanmıştır. İleri ve üçüncül atık arıtımında başarıyla kullanılan başlıca filtre tipleridir. Çok ortamlı filtre yataklarında genellikle taş kömürü, kum, granat (garnet, lal taşı) kullanılır. 36
37 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Karışık (çok) ortamlı filtreler: Aktif karbon, kum ve garnetin kullanıldığı yataklarda vardır. Aktif karbon çözünmüş organik bileşikleri de gidermektedir. Bütün malzemeler karışıktır. Spesifik graviteden (4.2) dolayı garnet en altta kalır. Yukarıdan aşağıya parçacıklar büyükten küçüğe sıralanırlar ve aşağıdaki grafikte görüldüğü gibi bir yerleşim gösterirler. 37
38 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Şekil. Karışık (çok) ortamlı filtreler: 38
39 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Çok ortamlı filtrelerin tek ortamlı filtrelere göre başlıca üstünlüğü daha uzun işletme süresi, daha yüksek süzme hızları ve daha yüksek bulanıklığa ve askıda katı maddeye sahip suları süzebilmesidir. Bu üstünlükler ortamların tanecik boyutu, ortamların farklı özgül ağırlıkları ve ortamların boyut dağılımları ile ortaya çıkmaktadır. 39
40 Filtre yatağının türüne göre filtreler: Tek ortamlı filtrede katı maddeleri toplamak için kullanılabilir gözenek hacmi yatağın üst kısmındayken çok ortamlı filtrelerde yatağın derinlerine genişler. Biriken yumakların derine inmesi nedeniyle bu filtreler sıkça derin yatak filtreler olarak adlandırılır. 40
41 Suyu hareket ettiren kuvvete göre filtreler : Yerçekimiyle çalışan filtreler uygun yük 8-12 ft Basınçlı filtreler 150 psi geri yıkama daha seyrek gerekir. 41
42 Suyu hareket ettiren kuvvete göre filtreler : Debi kontrolü: Sabit düzeyli filtrasyon Debi kontrol vanası ile sabit akım sağlanır 42
43 Suyu hareket ettiren kuvvete göre filtreler : Açık ve yer çekimiyle çalışan filtreler yaygın olsa da basınçlı filtrelerde kullanılmaktadır. Şekil 7.6. Yatay bir basınçlı filtrenin yan kesiti Şekil 7.7. Yatay bir basınçlı filtrenin dikey kesiti 43
44 Suyu hareket ettiren kuvvete göre filtreler : Şekil 7.8. Düşey bir basınçlı filtrenin dikey kesiti 44
45 Filtrasyon Operasyonu Operasyon halindeki bir kum filtresinin plan ve kesit örneği aşağıdaki şekilde görülmektedir. Kumun üzerinde yaklaşık m (3-4 ft) su vardır ve su filtre ortamından aşağı doğru geçerek drenaj bölümüne akar. Buradan suyun filtrasyon hızının ölçüldüğü debi kontrol birimine akar. Giriş ve çıkış vanaları açık (1 ve 4), geri yıkama suyu giriş ve çıkış vanaları (2 ve 3) kapalıdır. 45
46 Filtrasyon Operasyonu 46
47 Filtrasyon Operasyonu L W
48 Filtrasyon Operasyonu Temiz bir filtre işletmeye alındığında kumun en üst katmanında katı madde birikimi olur. İşlem süresi uzadıkça filtrede tutulan bu maddeler filtre yatağında daha derine giderler. Bu birikim hidrolik yük kaybında artışa neden olur. Geri yıkama gerekliliği filtrelerdeki yük kaybına göre belirlenir. Yük kaybının arttığı filtre üzerindeki su seviyesinin yükselmesinden anlaşılır. Belli bir yüksekliğe eriştiğinde otomatik sinyalle filtre geri yıkama operasyonuna geçer. 48
49 Filtrasyon Operasyonu Bu durumun grafiksel gösterimi ise aşağıdaki gibidir. 49
50 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Şekil 7.9. Geri yıkama sırasında filtreyi gösteren çizim 50
51 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Yük kaybının büyüklüğü su düzeyi üzerindeki 1 noktası ile çıkış suyu hattının merkezindeki 2 noktası arasında Bernoulli enerji denklemi yazılarak gösterilir. 2 V1 P1 V2 P2 z1 z2 2g 2g 2 h l V 1, V 2 : 1 ve 2 noktalarındaki hız P 1, P 2 : 1 ve 2 noktalarındaki basınç z 1, z 2 : Referans seviyeye göre uzaklık : Suyun özgül ağırlığı h l : Yük kaybı 51
52 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: z 2 = 0 V 1 = 0 olduğunda P 1 = 0 P 2 z 1 2 V2 2g h l Yaygın kullanılan ölçüler: Yatak üzerindeki su yüksekliği = 4 ft (1.22 m) Kum kalınlığı = 2.5 ft (0.60 m) Çakıl kalınlığı = 1.5 ft (0.49 m) Dip drenaj için boşluk = 1 ft (0.3 m) z 1 = = 9 ft yada = 2.62 m 52
53 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Borular 4 ft/s (1.22 m/s) su hızına göre dizayn edilirse, Temiz filtrede (filtrasyon düzeyine göre) 53
54 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Filtrasyon gerçekleştikçe h l artar h l 8.75 P2 0 Akım yok, filtrasyon yok h l 8.75(2.54 m) P 2 negatif Geri akım başlar (emilme) h l 6 8 ft Pratikte Geri yıkama gerekli! h l m Pratikte Geri yıkama gerekli! 54
55 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Filtreyi yıkamak için giriş suyu vanası ve filtre içerisindeki su süzülüp bittiğinde çıkış suyu vanası kapatılır. Geri yıkama suyu vanası açılır ve yaklaşık 0.34 L/s.m (0.5 gal/dak.ft 2 ) hızda yüzey yıkama başlatılır. Yaklaşık 1 dak bir yüzey yıkamadan sonra yıkama suyu giriş vanası yavaş yavaş açılarak geri yıkama akımı başlatılır. Yatağın belirli bir yüksekliğe kadar genişlemesi istenir. 55
56 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Yatağın en altındaki kum taneciklerinin asıltıya geçmesi için geri yıkama hızı L/s.m 2, yatak genişlemesi de %20-50 arasında olmalıdır. En uygun geri yıkama debisi yıkama suyunun sıcaklığına bağlıdır çünkü soğuk su yatağı sıcak sudan daha fazla genişletir. 56
57 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Geri yıkama işlemi atık geri yıkama suyu temiz görününceye kadar sürdürülür. Genelde tam bir yıkama için 3-10 dak bir geri yıkama gereklidir ve toplam devre dışı kalma süresi 20 dak kadar çıkabilir. Geri yıkamadan sonra süzülen ilk su kabul edilebilir çıkış suyu bulanıklık değerine ulaşana dek atılır. 57
58 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Gerekli yıkama suyu miktarı, süzülen suyun %1 ile 5 i arasında değişirken en çok kullanılan değer %2-3 dür. Şekil Geri yıkama sırasında filtreyi gösteren çizim 58
59 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Filtrelerde kullanılan kumlar, etkin boyut ve eşboyutluk katsayısı ile tanımlanır. Etkin boyut kumun (ağırlıkça) %10 unun geçtiği elek boyutuna eşittir. Eşboyutluk katsayısı, kumun %60 ının geçtiği elek boyutunun %10 unun geçtiği elek boyutuna bölünmesiyle bulunur. Çoğu hız kum filtresinde etkin boyutu mm olan kum kullanılırken, bazıları 0.70 mm ye kadar çıkan etkin boyuttaki kuma sahip olabilir. Boyut dağılımının bir ölçüsü olan eşboyutluk katsayısı genellikle 1.3 ile 1.7 arasındadır. 59
60 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Çakıl kum yatağına destek sağlar ve birkaç katmandan oluşur. Toplam derinlik cm arasında olmakla birlikte en çok karşılaşılan değer 460 mm dir. Çakılın en üst katmanının boyutu kumun boyutuna, en alt katmanının boyutu da alt boşaltım düzeneğinin tipine bağlıdır. Genellikle beş katman kullanılır ve en üstte 1.6 mm den küçük, en altta da mm boyutlu çakıllar yer alır. 60
61 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Alt boşaltım düzeneği süzme süresince yataktan süzülen suyu toplama, geri yıkama esnasında da geri yıkama suyunu dağıtma görevi yapar. Geri yıkama akış hızı süzme hızından birkaç kez daha büyük olduğu için filtrenin hidrolik tasarımını belirler. Standart süzme hızı filtre yatağı alanı için 1.36 L/s.m 2 olarak alınır. Ancak hız 3.4 L/s.m 2 ye kadar yükseltilebilir. Çoğu filtreler sabit bir süzme hızında çalışırken bazen azalan süzme hızı da kullanılır. 61
62 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Bu tür işletmede süzme işlemi sürdükçe süzme hızı düşürülür ve tutulmanın derecesi artırılır. Bu genellikle daha uzun işletme süresi ve daha iyi çıkış suyu kalitesi ile sonuçlanır. 62
63 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Tek filtre veya her havuzda ikili filtre şeklinde uygulanabilir. En yaygın olan tek filtre düzenlemesidir. Ve uzunluk/genişlik oranı 1/1.5 ile1/2 arasında değişir. İkili filtre uzunluk/genişlik oranı 1/1 olan kare şeklinde yapılır. İnşa edilen en büyük filtrenin yüzey alanı 195 m 2 dir. Şekil Tek filtre için üstten görünüş ve drenaj Şekil İkili filtre için üstten görünüş ve drenaj 63
64 64
65 Filtredeki yük kaybı miktarının hesaplanması: Filtre en uygun durumda işletildiğinde izin verilebilir en yüksek yük kaybı h l (H a ) izin verilebilir en büyük çıkış suyu bulanıklığı C e ile eş anlı gerçekleşir. Filtrenin işletim süresi besleme suyunun niteliğine bağlıdır ve filtrasyon süresi en fazla birkaç gün sürer. Şekil En uygun işletimde süzme süresine karşı yük kaybı ve çıkış suyu bulanıklığı 65
66 Filtrasyon Hidroliği: Filtre hidroliği iki kategoride incelenebilir: 1. Asıl filtrasyon operasyonu 2. Geri yıkama operasyonu Granül filtrelerde akım laminerdir ve Darcy kanununa uyar. Darcy Kanunu: 66
67 Filtrasyon Hidroliği: Yük kaybının hesaplanması için çeşitli bağlantılar kullanılır. Rose eşitliği: 67
68 Filtrasyon Hidroliği: Carmen Kozeny eşitliği: Bu eşitlikler tek bir parçacık büyüklüğünde yani uniform filtreler için geçerlidir. Eğer filtrede farklı boyutlu parçacıklardan veya farklı bir malzemeden oluşan katmanlar mevcutsa her bir katmanın yük kaybı hesaplanıp toplanır. 68
69 Filtrasyon Hidroliği: şekil faktörü: düzensizliğin göstergesidir. Küre için: 69
70 Filtrasyon Hidroliği: Küre olmayan parçacıklarda: d 6V. A Bu durumda uniform granüllerden oluşan filtrelerde 70
71 Filtrasyon Hidroliği: Parçacık büyüklüğüne göre katmanlanmış filtre yataklarında Burada; i: Katman numarası n: Katman sayısı P i : d i büyüklüğündeki parçacıkların ağırlıkça oranı Her bir d i için Re, E ve C D hesaplanmalıdır. 71
72 Filtrasyon Hidroliği: Bu eşitlikler temiz filtre için oluşmuş eşitliklerdir. Belli bir poroziteye bağlıdırlar. Farklı tıkanma seviyelerinde yeni bir porozite oluşmaktadır. Bunu takip etmek ve hesaplamak da zordur. Bu yüzden başka yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. 72
73 Filtrasyon Hidroliği: Yük kaybı ile filtre tarafından giderilen materyal miktarı arasındaki bağıntıdan yararlanılarak: 73
74 Filtrasyon Hidroliği: 74
75 Uzamış Filtre Yatağının Hidroliği Derinliği l olan uniform bir filtre yatağı geri yıkama sırasında uzayarak (genişleyerek) l e derinliğine ulaşır. Bu durumda yük kaybı; 75
76 Uzamış Filtre Yatağının Hidroliği Bu durumda uniform parçacıklardan oluşan bir filtre yatağı; V V. p b s e hızında su verildiği zaman uzayacaktır. Uzamış filtre yatağında kum hacmi = Uzamamış filtrede kum hacmi 76
77 Uzamış Filtre Yatağının Hidroliği Geri yıkama su hızı istenilen l e uzunluğuna ve parçacık çökme hızına göre ayarlanır. Eğer parçacık büyüklükleri farklıysa V s en küçük parçacığın Stoke kanununa göre hesaplanmış hızıdır. 77
78 Yıkama Suyu Toplama Kanalı Tasarımı: Yıkama olukları birbirinden m uzaklıkta yerleştirilir. Geri yıkama suyunun uzaklaştırılmasını sağlarlar. Yıkama oluklarının tabanı geri yıkama süresince genişlemiş yatağın en az 150 mm üstünde olmalıdır. Şekil Yıkama düzeneğinin üstten görünüşü 78
79 Yıkama Suyu Toplama Kanalı Tasarımı: Şekil Geri yıkama oluğu (kanalı) ayrıntıları 79
80 Yıkama Suyu Toplama Kanalı Tasarımı: Toplam deşarj (debi): 80
81 Yıkama Suyu Toplama Kanalı Tasarımı: Su kanaldan toplama haznesine düşerken y c kritik derinliğindedir. Dikdörtgen kanal için; 81
82 Yıkama Suyu Toplama Kanalı Tasarımı: Sürtünmeli ortamda; H 0 = H 0 (sürtünmesiz) + ( ).H 0 (sürtünmesiz) Sürtünmeden doğan kayıplar H 0 değerini % 6-16 oranında artırır. 82
83 Filtre Tabanı Drenaj Sistemi: Sistemin iki fonksiyonu vardır. 1. Süzülen suyun toplanması 2. Geri yıkama suyunun dağıtılması Taban sisteminde ana boru, manifold ve lateral sistemler bulunur. Filtre büyüklüğüne göre bunların sayısı değişebilir. 83
84 Filtre Tabanı Drenaj Sistemi: Şekil Filtre borularının yerleşimi 84
85 Filtre Tabanı Drenaj Sistemi: Lateral üzerinde delikler bulunan ince borulardır. Geri yıkama yapılırken lateralden verilen su daha iyi dağılsın ve filtrasyon yapılırken deliklere kum kaçmasın diye laterallerin delikli kısmı filtre tabanına bakacak şekilde yerleştirilir. 85
86 Filtre Tabanı Drenaj Sistemi: Geri yıkama hem hava hem su ile yapılıyorsa; Önce hava ile geri yıkama yapılır, m/sa hızda hava verilir. Sonra genişletme ve yıkama için m/sa hızda su verilir. Drenaj sisteminin bir alternatifi filtre inşası sırasında dipte betonarme gözenekli bir yapının oluşturulması. 86
87 Filtrasyon Verimi: Filtrasyonla giderilebilen maddeler: Bulanıklık Bakteriler Alg Renk Oksitlenmiş Fe, Mn Radyoaktif parçacıklar Eklenen kimyasallar (koagülan vs) Ağır metaller 87
88 Filtrasyon Verimi: Filtrasyon verimini etkileyebilecek su karakteristiği: Sıcaklık Askıda katı madddelerin Büyüklüğü Yapısı Konsantrasyonu 2. maddeye bağlı olarak süzülebilirlik 88
89 Filtrasyon Verimi: Filtrasyon verimini etkileyebilecek filtre yatağı özellikleri: Filtre granüllerinin şekil ve büyüklüğü Yatak porozitesi Parçacık büyüklüğüne göre filtredeki yerleşim (büyükten küçüğe vs) Yatak derinliği Yatak boyunca yük kaybı 89
90 İşletme Sorunları Hızlı kum filtrelerinde karşılaşılan başlıca sorunlar çamur yumakları yada çamur topakları, yatak büzülmesi ve hava bağlanmasıdır. Çamur yumakları oluşumu filtreye beslenen su topaklaşmış yumaklar içerdiğinde ve filtre uygun bir şekilde yıkanmadığından oluşabilir. Topaklaşmış yumaklar kum yatağın yüzeyinde kumun üstündeki herhangi bir çatlaktan sızabilen bir çamur örtüsü oluşturarak birikir. 90
91 İşletme Sorunları Eğer yüzey yıkama yapılmazsa geri yıkama süresince çamurun bir kısmı küçük çamur topakları oluşturacak şekilde sıkışıp bir araya toplanabilir. Daha sonraki süzme ve geri yıkama ile birlikte bu topaklar büyür ve kumla kekleşerek sonunda çakıl tabakasında çökelir. Bu ise süzmeyi engeller ve geri yıkamanın yetersiz olmasına neden olur. Çamur topaklarının oluşumu çamur örtüsünü parçalayan yüzey yıkama uygulanarak engellenebilir. 91
92 İşletme Sorunları Kum taneleri ince balçıkla kaplanırsa yatak büzülmesi gerçekleşebilir. Buda süzme sırasında yatağın sıkışmasına neden olur ve yatak yüzeyinde ve filtrenin yan duvarları boyunca çatlakların oluşması ile sonuçlanır. Bu çatlaklar suyun yataktan uygun olmayan şekilde süzülmesine izin verebileceği için istenmez. Çok ince çamur yumakları çatlakların içine dolup çamur topakları oluşturmak üzere birikebilir. Filtre kumunun ince çamurla kaplanması yüzey yıkama ile en aza indirilebilir. 92
93 İşletme Sorunları Yatağın hava bağlamasına azot ve oksijen gibi suda çözünen hava gazlarının kum yatağın hava kabarcıkları oluşturarak çıkışı neden olur. Hava bağlama genellikle filtre negatif basınçta çalıştığında ortaya çıkar ve süzme hızını etkiler. Yine geri yıkamanın başında hava kabarcıkları yükselirken gerçekleşen kuvvetle karıştırma kum kaybına neden olur. Başlıca kontrol yöntemi negatif yük yada basınçlardan kaçınmaktır. 93
94 Filtre Yerleşimi, Ek Donanım ve Ayrıntılar Yer çekimli filtreler genellikle betonarme olarak yapılır. En az filtre sayısı genellikle iki olmakla birlikte dört olması tercih edilir. Filtreler bir sırada yan yana yerleştirilir ve gerekli tüm boruları, vanaları ve benzeri donanımı içeren boru galerisi filtre sırasına paralel olarak yer alır. 94
95 Filtre Yerleşimi, Ek Donanım ve Ayrıntılar Soğuk iklimlerde filtreler kapalı bir binada bulunurken her bir filtre yatağının hemen üstündeki ıslak alanın etrafında yer alan ve hava kabarcıkları üreten delikli bir boru bulunursa açıkta da olabilir. Hava kabarcıkları ile yavaşça karıştırma donmayı önler. 95
96 Filtre Yerleşimi, Ek Donanım ve Ayrıntılar Boru galerisi ve işletme katı çalışanların ve donanımın korunması için her zaman kapalı bir alandan olmalıdır. Nemsiz bir boru galerisi kontrol vanaları ve diğer donanımın bakım gereksinimlerini azaltır. Basınçlı filtreler genellikle silindir biçiminde ve en fazla m çapta ve m uzunlukta çelikten yapılır. Geri yıkama sırasında filtre yatağının gözlenmesi için cam kısımlar vardır ve gerekli bakımın yapılması için giriş bacaları bulunur. 96
97 Filtre Yerleşimi, Ek Donanım ve Ayrıntılar Elle veya tümüyle otomatik olmak üzere başlıca iki kontrol düzeni vardır. Çıkış suyu bulanıklığı veya yük kaybı önceden belirlenen bir değere ulaştığında programlayıcı filtreyi devre dışına alır yıkar ve devreye sokar. Havayla yıkama olarak adlandırılan yıkama düzeneği yüzey yıkama yerine kullanılır. Filtre yatağının altından m 3 /m 2.dak hızla ve 3-10 dak hava uygulanır ve L/m 2.s hızda geri yıkama başlatılır. 97
98 Su Arıtımında Filtrasyon Önceleri yavaş kum filtreleri kullanılırdı. Filtrasyondan önce genellikle basit çökelme uygulanırdı. Tek ortamlı (kum) dp = mm etkin boyut Filtrasyon düzeyi = gal/dk.ft 2 ( L/s.m 2 ) 4-6 haftada bir tıkanan kumun üst yüzeyi elle temizlenir. (kumun tıkanmış üst tabakası sıyrılarak yıkanır) Geniş alan gerektirir. İnsan gücü gereksinimi fazladır. 98
99 Su Arıtımında Filtrasyon Daha sonra hızlı kum filtrelerinin özellikle koagülasyon-flokülasyonsedimantasyon arıtımında daha verimli ve uygun olduğu görüldü. Tek veya iki ortamlı filtreler kullanılır. 99
100 Su Arıtımında Filtrasyon 1.36 L/m 2.s hızda çalıştırılan ilk filtreler bir çakıl tabakası üzerinde bulunan kuvars kumdan oluşmuştur. Giriş suyu bulanıklığı 5-10 NTU olduğunda lik bir bulanıklık giderimine ulaşılmaktadır. Çoğu hızlı kum filtresi L/m 2.s hızda çalıştırılır. Hızlı kum filtrelerinde birincil filtre etkisi genellikle derinde gidermedir. 100
101 Su Arıtımında Filtrasyon Kireç soda ile yumuşatma yapılırken kum tanelerinin üzerinde kalsiyum karbonatın oluşturduğu kireçlenme gerçekleşebilir. Bu kum tanelerini istenmeyen bir şekilde büyütür. Kireçlenme, aşırı kirecin uzaklaştırılması ve suyun kararlı hale getirilmesi için süzmeden önce karbondioksit kullanılarak ph ın düşürülmesi ile önlenebilir. 101
102 Su Arıtımında Filtrasyon Tablo 7.3. Su arıtımı için tek ortamlı filtre özellikleri 102
103 Su Arıtımında Filtrasyon Tablo 7.4. Su arıtımı için iki ortamlı filtre özellikleri 103
104 Su Arıtımında Filtrasyon Tablo 7.5. Su arıtımı için karışık ortamlı filtre özellikleri 104
105 Atıksu Arıtımında Filtrasyon Son çökeltme tankı çıkış suyuna Biyolojik arıtım sonrasında uygulanan kimyasal arıtım suyuna Kimyasal arıtılmış ham su veya ön arıtım çıkış suyuna filtrasyon uygulanabilir. İleri arıtımda kullanılan filtrasyon genelde iki ortamlı veya karışık ortamlıdır. İçme suyu arıtımı ile atıksu arıtımında kullanılan filtrelerin farkı granül boyutudur. Atıksu arıtımında d p daha büyük olur. 105
106 Atıksu Arıtımında Filtrasyon Filtrenin performansını etkileyen parametreler: Flok mukavemeti AKM konsantrasyonu Biyolojik flok yüzeyde giderilir. Kimyasal flok derinlik boyunca giderilir. Biyolojik flokların kesme kuvvetlerine karşı dayanıklılığı kimyasal floklardan daha fazladır. Özellikle kimyasal flok mukavemetini artırmak için filtrasyon girişinde polimer yardımcı kullanılır. 106
107 Atıksu Arıtımında Filtrasyon İkincil arıtımdan çıkan ve herhangi bir işlem görmemiş suyun süzülmesinde temel fitre davranışı yüzeyde giderimdir ve bunun sonucunda ortaya çıkan aşırı yük kayıpları filtre işletiminin durdurulmasına neden olur. Süzüntünün niteliğindeki bozulma filtre işletiminin sonunu belirler. 107
108 Atıksu Arıtımında Filtrasyon Atıksular süzülürken filtre ortamı üzerinde mikroplardan kaynaklanan bir tabakanın oluşmasını önlemek için yüzey yıkama yada havayla yıkama şeklinde yardımcı yıkama sistemi kullanılır. Yüksek ph da kireçle pıhtılaştırma yapılırken filtre ortamı üzerinde kalsiyum karbonat nedeniyle kireç taşı oluşumu gerçekleşebilir. İşletme sorunlarının önüne geçmek için stabilizasyon gereklidir. 108
109 Atıksu Arıtımında Filtrasyon Tablo 7.6. İleri yada üçüncül atıksu arıtımı için iki ortamlı filtre özellikleri 109
110 Atıksu Arıtımında Filtrasyon Tablo 7.7. İleri yada üçüncül atıksu arıtımı için çok yada karışık ortamlı filtre özellikleri 110
111 Vakum Filtrasyon Arıtımda kullanılan vakum filtre bir kısmı suya batmış durumda, üzeri filtre malzemesiyle kaplanmış bir silindir şeklindedir. 111
112 Vakum Filtrasyon Silindirik kazanın yaklaşık ¼ ü suya batar. Kazan içerisinden vakum uygulanır. Su içeriden alınırken dış yüzeyde ıslak çamur keki oluşur. Sudan çıkan bölümde devam eden vakumdan dolayı daha fazla susuzlaştırılır. Sıyırılarak toplanır. 112
FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ
FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin
DetaylıATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI
ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 02.12.2013 Son çöktürme havuzları Biyolojik arıtmadan sonra arıtılmış atıksuyu biokütleden yerçekimi etkisi ile fiziksel olarak ayıran dairesel ya da
DetaylıÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ
ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ Ön çöktürme havuzlarında normal şartlarda BOİ 5 in % 30 40 ı, askıda katıların ise % 50 70 i giderilmektedir. Ön çöktürme havuzunun dizaynındaki amaç, stabil (havuzda
DetaylıYAĞMUR SUYU (YAPRAK) FİLTRESİ YAĞMUR SUYU TOPLAMA
YAĞMUR SUYU (YAPRAK) FİLTRESİ YAĞMUR SUYU TOPLAMA NASIL ÇALIŞIR? YAĞMUR SUYU NASIL TOPLANIR? Başta çatılar olmak üzere, açık alanlar otoparklar, yollar ve drenaj borularından toplanabilir. NERELERDE KULLANILIR?
DetaylıÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER
9 ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER 1. Koagülasyon- Flokülasyon Prosesleri 2. Elektrokoagülasyon Prosesi 3. Kimyasal Çöktürme Prosesleri 4. Su Yumuşatma Prosesleri 5. Adsorpsiyon Prosesleri 6.
Detaylıİlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı
İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı kullanılabilir. Çürütme öncesi ön yoğunlaştırıcı, çürütme sonrası
DetaylıAEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ
AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ Doç. Dr. Eyüp DEBİK 03.12.2013 GENEL BİLGİ Arıtmadan sorumlu mikroorganizmalar, sabit bir yatak üzerinde gelişirler. Aerobik biyofilm prosesleri : (1) batmamış biyofilm prosesler,
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AKIŞKAN YATAKLI ISI TRANSFER DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ
DetaylıEŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ
EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli
DetaylıWASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN
WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN Prof.Dr. Özer ÇINAR İstanbul, Turkey 1 Izgaralar; Kaba ızgara İnce ızgara olmak üzere iki çeşittir. Kaba ızgaralar; Arıtma tesisinin en başında 40 mm den iri maddelerin
DetaylıFİLTRASYON (SÜZME) Temel İşlemler L. Filtrasyon (süzme) 1
FİLTRASYON (SÜZME) Partikülün çökelme hızının kendi haline bırakılmadığı en yaygın arıtım yöntemlerden biri olan Filtrasyon, hem içme hem de atıksu arıtma tesislerinde kullanılan bir yöntemdir. Filtrasyon
DetaylıPool Fresh!up. Sphere. VitroSphere nano. Yüzme havuzu filtresi için DIN normlarına uygun eşsiz cam bilyalar. NSF DIN. Certified to NSF/ANSI 61
Pool Fresh!up Vitro Sphere VitroSphere nano Yüzme havuzu filtresi için DIN normlarına uygun eşsiz cam bilyalar. Geprüft nach DIN 19603 & KSW-Richtlinie DIN 19603 NSF Certified to NSF/ANSI 61 Genel sorun
DetaylıAutomatic Self-Cleaning Filters.
FİLTERLAND OTOMATİK GERİ YIKAMALI FİLTRE Suda bulunan tortu ve partiküller; bulanıklığa, makina ve tesisatlarda tıkanmalara, enerji sarfiyatına ve bakteri üremesi için uygun ortam oluşumuna neden olmaktadır.
DetaylıÖRNEK PROJENİN HİDROLİK HESAPLARI: HİDROLİK BOYUTLANDIRMAYA ESAS KAPASİTE DEĞERLERİ. DİZAYN KAPASİTESİ m 3 /gün. Havalandırma 42 500 0,492 -
Pnömatik Sistem Hava Kompresörü Tesisteki tüm pnömatik kapak ve vanaların operasyonunda kuru ve temiz havayı temin edecektir. Tank basıncına göre otomatik olarak devreye girip çıkacaktır. Gerekli emniyet
DetaylıSU ARITMA TESİSLERİNDE HAVALANDIRMA
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SU ARITMA TESİSLERİNDE HAVALANDIRMA Dr. Tamer COŞKUN 13 Mart 2012 Havalandırma Gerekli gazları suya kazandırmak (gaz halinden çözünmüş forma dönüştürmek)
DetaylıİÇİNDEKİLER 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1. GİRİŞ 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI 1.1.1. Genel 1.1.2. Atıksu Arıtma Tesislerinin Tasarım Süreci 1.1.3. Tasarım İçin Girdi (Başlangıç)
DetaylıÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ
DENEY NO: 5 HAVAANDIRMA ÇEVRE MÜHENDĠSĠĞĠ BÖÜMÜ Çevre Mühendisi atmosfer şartlarında suda çözünmüş oksijen ile yakından ilgilidir. Çözünmüş oksijen (Ç.O) su içinde çözünmüş halde bulunan oksijen konsantrasyonu
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları
DetaylıBu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar.
VIIPOL CKS MEMBRAN TEMİİZLEME PROSEDÜRÜ 1.Giriş : Ne kadar iyi bir ön arıtma yapılırsa yapılsın, çalışan bir ters ozmoz ( RO ) sisteminde zaman içinde hamsu içinde bulunan ve ön arıtmadan geçebilen kolloidler,
DetaylıAkışkanların Dinamiği
Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 8.Kolloid Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Çapları 10-6 mm 10-3 mm ( 0.001-1μm) arasındadır. Kil, kum, Fe(OH) 3, virusler (0.03-0.3μm) Bir maddenin kendisi için
DetaylıMAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ
MAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ 1.GİRİŞ Deney tesisatı; içerisine bir ısıtıcı,bir basınç prizi ve manometre borusu yerleştirilmiş cam bir silindirden oluşmuştur. Ayrıca bu hazneden
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 10. Endüstriyel Çamur Arıtımı Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Giriş Sıvı atıkların arıtılmasındaki en önemli nokta askıda veya çözünmüş katıların giderimidir. Sıvıdan
Detaylı. KUM TUTUCULAR 12.03.2012. You created this PDF from an application that is not licensed to print to novapdf printer (http://www.novapdf.
. KUM TUTUCULAR Kum, çakıl gibi atıl maddeleri sudan ayırmak maksadıyla kum tutucular teşkil edilir. Bu çeşit atıl maddeler ekseriya yağmur suyu ile sürüklenerek mecralara geldiğinden kum tutucular esas
DetaylıHİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK TÜRBİN ANALİZ VE DİZAYN ESASLARI Hidrolik türbinler, su kaynaklarının yerçekimi potansiyelinden, akan suyun kinetik enerjisinden ya da her ikisinin
DetaylıATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ
ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ Pompa; suya basınç sağlayan veya suyu aşağıdan yukarıya terfi ettiren (yükselten) makinedir. Terfi merkezi; atık suların, çamurun ve arıtılmış suların bir bölgeden
DetaylıELEKTROKOAGÜLASYON İLE SULU ÇÖZELTİLERDEN BOYAR MADDELERİN GİDERİLMESİ
Güncelleme: Eylül 2016 ELEKTROKOAGÜLASYON İLE SULU ÇÖZELTİLERDEN BOYAR MADDELERİN GİDERİLMESİ DENEYİN AMACI: Sentetik olarak hazırlanmış bir boya çözeltisinden faydalanılarak elektrokoagülasyon işleminin
DetaylıSu Şartlandırma Tanklarında Kullanılan Dolgu Malzemelerinin Ne Kadarı Görev Yapar?
SU DÜNYASI ENİS BURKUT enis@burkut.com.tr Su Şartlandırma Tanklarında Kullanılan Dolgu Malzemelerinin Ne Kadarı Görev Yapar? Kum filtresi, aktif karbon filtresi ve yumuşatıcı gibi, içinde DOLGU MALZEMESİ
DetaylıMEKANİK FİLTRASYON PARTİKÜL GİDERİMİ MULTİ MEDYA FİLTRASYONU AKM, BULANIKLIK GİDERİMİ AKTİF KARBON FİLTRE KLOR, KOKU, TAD VE ORGANİK MADDE GİDERİMİ
MEKANİK FİLTRASYON PARTİKÜL GİDERİMİ MULTİ MEDYA FİLTRASYONU AKM, BULANIKLIK GİDERİMİ AKTİF KARBON FİLTRE KLOR, KOKU, TAD VE ORGANİK MADDE GİDERİMİ SU YUMUŞATMA SİSTEMLERİ - REÇİNE İLE SERTLİĞİN ALINMASI
DetaylıTEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN
TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN 1 6.2. Gerçek Çökeltme Tankları Gerçek çökeltme tankları dairesel, dikdörtgen veya kare yüzey alanına sahip olabilir. En tercih edilen dairesel olanlardır. Masrafları
DetaylıATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı
ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı UZUN HAVALANDIRMALI AKTİF ÇAMUR SİSTEMİ Bu sistem Atıksularda bulunan organik maddelerin mikroorganizmalar
DetaylıKAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV
KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Pek çok uygulama alanında sıcak bir ortamdan soğuk bir ortama ısı transferi gerçekleştiğinde kaynama ve yoğuşma olayları gözlemlenir. Örneğin,
DetaylıBölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış
Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Laminer ve Türbülanslı Akış Laminer Akış: Çalkantısız akışkan tabakaları ile karakterize edilen çok düzenli akışkan hareketi laminer akış olarak adlandırılır. Türbülanslı
DetaylıZEMİNLERDE SU ZEMİN SUYU
ZEMİNLERDE SU ZEMİN SUYU Bir zemin kütlesini oluşturan taneler arasındaki boşluklar kısmen ya da tamamen su ile dolu olabilir. Zeminlerin taşıma gücü, yük altında sıkışması, şevler ve toprak barajlar gibi
DetaylıDRENAJ YAPILARI. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN
DRENAJ YAPILARI Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN DRENAJ Yapımı tamamlanıp trafiğe açılan bir yolun gerek yüzey suyu ve gerekse yer altı suyuna karşı sürekli olarak korunması, suyun yola olan zararlarının önlenmesi
DetaylıNÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6
Şube NÖ-A NÖ-B Adı- Soyadı: Fakülte No: Kimya Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Bütünleme Sınavı Soru ve Çözümleri 20.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)
DetaylıS.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU
S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU 1 - PROSESİN TANITILMASI Tatil sitesinden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksuları arıtacak olan, arıtma tesisi, biyolojik sistem (aktif
DetaylıBUHAR KAZANLARINDA BLÖF
BUHAR KAZANLARINDA BLÖF GENEL AÇIKLAMALAR Blöf, kazan suyu içinde buharlaşma sonucu konsantrasyonu artan çözünmüş ya da askıda kalmış katı madde miktarını kazan için belirlenen limitlere çekebilmek amacıyla
DetaylıDers Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite
Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Zemindeki mühendislik problemleri, zeminin kendisinden değil, boşluklarında bulunan boşluk suyundan kaynaklanır. Su olmayan bir gezegende yaşıyor olsaydık, zemin
DetaylıYüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN
Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Neden gerekli? Hat üstyapısının drenajı için Yer altı suyunu kontrol etmek için Şevlerin drene edilmesi için gereklidir. Yüzeyaltı drenaj,
DetaylıPik (Ham) Demir Üretimi
Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
Detaylı1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
DetaylıÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır.
SORU 1) Şekildeki (silindir+piston) düzeni vasıtası ile kolunda luk bir kuvvet elde edilmektedir. İki piston arasındaki hacimde yoğunluğu olan bir akışkan varıdr. Verilenlere göre büyük pistonun hareketi
DetaylıAKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ
AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Yoğunluğu 850 kg/m 3 ve kinematik viskozitesi 0.00062 m 2 /s olan yağ, çapı 5 mm ve uzunluğu 40
DetaylıSu seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout
Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru
DetaylıAkışkanların Dinamiği
Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM
DetaylıMAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR
MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: 1- (24 Puan) Şekildeki 5.08 cm çaplı 38.1 m uzunluğunda, 15.24 cm çaplı 22.86 m uzunluğunda ve 7.62 cm çaplı
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I OSBORN REYNOLDS DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Bu deneyin amacı laminer (katmanlı)
Detaylısektörün en iyileriyle hep yanınızda...
sektörün en iyileriyle hep yanınızda... FİLTRASYON SİSTEMLERİ YUMUŞATMA SiSTEMLERi Yüzey borulamalı Multi Yüzey borulamalı Media Filtreler, 20 m 3 / Aktif Karbon filtreler saat ve üzeri kapasitelerde,
Detaylı713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1
713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 Teslim tarihi:- 1. Bir şehrin 1960 yılındaki nüfusu 35600 ve 1980 deki nüfusu 54800 olarak verildiğine göre, bu şehrin 1970 ve 2010 yıllarındaki nüfusunu (a) aritmetik artışa
DetaylıYILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KOAGÜLASYON
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KOAGÜLASYON Dr. Tamer COŞKUN 20 Mart 2012 Giriş Sularda genellikle bol miktarda askıda ve kolloidal maddeler bulunabilir. Askıda partiküller sudan daha
DetaylıTANIMI Aktif karbon çok gelişmiş bir gözenek yapısına ve çok büyük iç yüzey alanına sahip karbonlaşmış bir malzemedir.
AKTİF KARBON NEDİR? TANIMI Aktif karbon çok gelişmiş bir gözenek yapısına ve çok büyük iç yüzey alanına sahip karbonlaşmış bir malzemedir. Bu nitelikler aktif karbona çok güçlü adsorpsiyon özellikleri
DetaylıProf. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu
B - Zeminlerin Geçirimliliği Giriş Darcy Kanunu Geçirimliği Etkileyen Etkenler Geçirimlilik (Permeabilite) Katsayısnın (k) Belirlenmesi * Ampirik Yaklaşımlar ile * Laboratuvar deneyleri ile * Arazi deneyleri
DetaylıNÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:
Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru ve Çözümleri 05.01.2017 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON 8 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Su Ürünleri Teknolojileri Su temini Boru parçaları
DetaylıPETEK TEMİZLİĞİ VE KOMBİ BAKIMI NEDİR?
PETEK TEMİZLİĞİ VE KOMBİ BAKIMI NEDİR? Kombi Bakımı Kombiler her yıl kış aylarına girmeden bakımlarının yapılması gereken sistemlerdir. Kombiler de yapılan bakım sayesinde gaz tüketiminiz düşer ve petekleriniz
DetaylıTEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER
TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş zemin örneğinin doğal kütlesi 165 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi 153 g dır.
DetaylıÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ
KONYA ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ Doç. Dr. Senar AYDIN Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü V-HAFTA 17.12.2015 1 SULARIN ARITILMASI
DetaylıÇÖZÜMLER ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Uygulama VII
Soru 1 : Şekildeki hazne boru sisteminde; a- 1, 2, 3 noktalarındaki akışkanın basınçlarını bulunuz. b- Rölatif enerji ve piyezometre çizgilerini çiziniz. Sonuç: p 1=28.94 kn/m 2 ; p 2=29.23 kn/m 2 ; p
Detaylı1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.
Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, 2. Ara Sınavı Soruları 10.12.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)
Detaylı3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ
1 3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ (Ref. e_makaleleri) Isı değiştiricilerin büyük bir kısmında ısı transferi, akışkanlarda faz değişikliği olmadan gerçekleşir. Örneğin, sıcak bir petrol
DetaylıSelçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü
Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış
DetaylıProf. Dr. Berna KENDİRLİ
Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Genel olarak havalandırma, yapı içerisindeki kullanılmış havanın doğal veya yapay olarak yapı dışındaki temiz havayla yer değiştirmesidir. Sera içinde ortam sıcaklığının aşırı
DetaylıHavuz Mekanik Tesisat Hesabı
Havuz Mekanik Tesisat Hesabı Havuz Bilgileri; Havuz boyutları=6x9m Havuz Alanı=44m2 Derinliği=.2m Projede TS 899 standartları ele alınmıştır. (TS 899; Yüzme havuzları, suyun hazırlanması, teknik yapım,
DetaylıATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2007 yılı içerisinde Atıksu Arıtma Dairesi Başkanlığı nca 6 adet atıksu arıtma tesisi işletilmiştir. ÇİĞLİ ATIKSU ARITMA TESİSİ İzmir Büyük Kanal Projesi nin son noktası
DetaylıÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan
ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde
Detaylıb. Gerek pompajlı iletimde, gerekse yerçekimiyle iletimde genellikle kent haznesine sabit bir debi derlenerek iletilir (Qil).
4. GÜNLÜK DÜZENLEME HAZNESİ TASARIMI 4.1. Düzenleme İhtiyacı: a. Şebekeden çekilen debiler, iletimden gelen debilerden günün bazı saatlerinde daha büyük, bazı saatlerinde ise daha küçüktür. b. Gerek pompajlı
DetaylıBüyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri
SIZMA Sızma (infiltrasyon) yerçekimi ve kapiler kuvvetlerin etkisiyle olur. Sızan su önce zemin nemini arttırır ve yüzeyaltı akışını oluşturur. Geriye kalan (yüzeyaltı akışına katılmayan) su ise perkolasyon
DetaylıTAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ
TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA TRİO YANMA VERİMİ Yakma ekipmanları tarafından yakıtın içerdiği enerjinin, ısı enerjisine dönüştürülme
DetaylıDEN 322. Pompa Sistemleri Hesapları
DEN 3 Pompa Sistemleri Hesapları Sistem karakteristiği B h S P P B Gözönüne alınan pompalama sisteminde, ve B noktalarına Genişletilmiş Bernoulli denklemi uygulanırsa: L f B B B h h z g v g P h z g v g
DetaylıHİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU
HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği
DetaylıONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB-305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I DENEY 2 : BORULARDA BASINÇ KAYBI VE SÜRTÜNME DENEYİ (AKIŞKANLAR MEKANİĞİ) DENEYİN AMACI:
DetaylıHAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI
HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI DÜNYADA yılda 40.000 km³ tatlı su okyanuslardan karalara transfer olmaktadır. Bu suyun büyük bir kısmı taşkın vb. nedenlerle kaybolurken
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR-II BORU ve DİRSEKLERDE ENERJİ KAYBI DENEYİ 1.Deneyin Adı: Boru ve dirseklerde
DetaylıATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM
ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM 1. Giriş Malzemelerde üretim ve uygulama sırasında görülen katılaşma, çökelme, yeniden kristalleşme, tane büyümesi gibi olaylar ile kaynak, lehim, sementasyon gibi işlemler
DetaylıHava Kirleticilerin Kontrolu: Toz Kontrol Sistemleri Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirleticilerin Kontrolu: Toz Kontrol Sistemleri Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Partikül maddeler Tane iriliği 0,001-500
DetaylıBÖLÜM : 9 SIZMA KUVVETİ VE FİLTRELER
ZEMİN MEKANİĞİ 1 BÖLÜM : 9 FİLTRELER SIZMA KUVVETİ VE Akan suların bir kuvvete sahip olduğu, taşıdığı katı maddelerden bilinmektedir. Bu sular ile taşınan katı maddelerin kütlesi, hidrolik eğime göre değişen
DetaylıKAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar
KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Radyal yataklama türleri Sommerfield Sayısı Sonsuz Genişlikte
DetaylıDİĞER ARITMA PROSESLERİ
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİĞER ARITMA PROSESLERİ Oksidasyon Havuzları Oksidasyon Havuzları Sürekli kanal tipinde tam karışımlı uzun havalandırmalı aktif çamur proseslerinin
DetaylıProses Tekniği 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK
Proses Tekniği 3.HAFTA 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK Sürekli Akışlı Açık Sistemlerde Enerji Korunumu de = d dt Sistem dt eρdv + eρ V b n A Bu denklemde e = u + m + gz Q net,g + W net,g = d dt eρdv
DetaylıÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan
ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde
DetaylıÇÖKTÜRME DENEY FÖYÜ. Yukarıdaki denklemde FG, FB ve FS ifadeleri yerine açılımları yazılacak olursa; ifadesi ortaya çıkar.
ÇÖKTÜRME DENEY FÖYÜ 1.1 GENEL BİLGİLER Danelerin yerçekiminin etkisiyle tek tek birbirinden bağımsız olarak hareket ettiği çökelme tipidir. Daneler arasında floklaşma olmaz. Bu yüzden çökelme hızı yükseklikle
DetaylıTEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER
TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş kohezyonlu zemin örneğinin doğal (yaş) kütlesi 155 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi
DetaylıATIKSU ARITMA SİSTEMLERİ
MAKİNA-İNŞAAT-ÇEVRE SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. ATIKSU ARITMA SİSTEMLERİ Gaziteknik-Waterline Atıksu Arıtma sistemleri evsel ve endüstriyel atıksuların arıtılmasında kullanılmak üzere prosese göre projelendirilmektedir.
DetaylıENERJİ DEPOLAMA. Özgür Deniz KOÇ
ENERJİ DEPOLAMA Özgür Deniz KOÇ 16360057 1 İÇİNDEKİLER Katılarda depolama Duvarlarda Enerji Depolama Mevsimsel depolama 2 KATILARDA ENERJİ DEPOLAMA Katı ortamlarda enerji depolama sistemlerinde genellikle
DetaylıÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ
ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ Bölgemiz I. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi (yatırım bedeli 15 milyon $) 1995 yılında, II. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi ( yatırım bedeli 8 milyon
Detaylıİller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu
Şehnaz ÖZCAN Çevre Mühendisi Teknik Uzman Sevtap Çağlar Çevre Mühendisi Müdür İller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu İÇERİK Giriş Mevcut içmesuyu durumu Projenin amacı
Detaylı1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK
1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık
DetaylıBÖLÜM 3. Yrd. Doç.Dr. Erbil Kavcı. Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
BÖLÜM 3 Sürekli Isı iletimi Yrd. Doç.Dr. Erbil Kavcı Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Düzlem Duvarlarda Sürekli Isı İletimi İç ve dış yüzey sıcaklıkları farklı bir duvar düşünelim +x yönünde
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI -II DENEY FÖYÜ DENEY ADI KÜTLE TRANSFERİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN ÖĞRETİM ELEMANI
DetaylıENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN
ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FAN SİSTEMİ EĞİTİM ÜNİTESİ FAN Döner bir pervane kanatları tarafından hava veya gazları hareket ettiren basit makinalardır. Eksenel fan: Döner bir mil üzerine pervane
DetaylıMakina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı
Makina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı Reynolds Sayısı ve Akış Türleri Deneyi 1. Genel Bilgi Bazı akışlar oldukça çalkantılıyken bazıları düzgün ve düzenlidir. Düzgün akım çizgileriyle belirtilen
DetaylıHidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır.
HİDROLİK SİSTEMLER Hidroliğin Tanımı Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. Enerji Türleri ve Karşılaştırılmaları Temel Fizik Kanunları
DetaylıKBM0308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I BERNOLLİ DENEYİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
BERNOLLİ DENEYİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Yapılacak olan Bernoulli deneyinin temel amacı, akışkanlar mekaniğinin en önemli denklemlerinden olan, Bernoulli (enerjinin
DetaylıARILI DAMLA SULAMA SĐSTEMLERĐ
ARILI DAMLA SULAMA SĐSTEMLERĐ Bitki gelişimi için gerekli olan su ile suda eriyebilen besin maddelerinin, istenilen zamanda ve istenilen miktarda,kontrollü olarak bitki kök bölgesine damlalar halinde verilmesine
DetaylıO )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde
1) Suyun ( H 2 O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 10 6 m 3 olduğuna göre, birbirine komşu su moleküllerinin arasındaki uzaklığı Avagadro sayısını kullanarak hesap ediniz. Moleküllerin
DetaylıAkvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon
Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması
DetaylıAKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ
AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Akım Ölçümleri GİRİŞ Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi
Detaylı