10/3/2017. Yapısal Jeoloji, Güz Ev Ödevi 1. ( ) Profile, Eğim, Yükseklik

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "10/3/2017. Yapısal Jeoloji, Güz Ev Ödevi 1. ( ) Profile, Eğim, Yükseklik"

Su Asani
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Yapısal Jeoloji, Güz Ev Ödevi 1. ( ) Profile, Eğim, Yükseklik 1. A-B, C-D, E-F, G-H, R-S noktalarından geçen profilleri gerçek ölçekli olarak çiziniz. 2. Siyah düz çizgi ile gösterilen nehrin akış yönünü harita üzerinde belirtiniz. 3. A-B, Profilini düşey ekseni (yüksekliği) 3 kat büyüterek çiziniz. 4. K, L, M, N, P, Q noktalarının yüksekliğini ve eğimini bulunuz ve 47 metre yükseklik konturlarını harita üzerinde çiziniz. 6. K noktasınndan G80ºB yönünde geçen doğrunun eğimini (görünür) bulunuz. 1

2 2

3 Ara Yükseklik Hesabı x P x h = 10m h =? 3

4 P h = h. X /X Örnek : L noktasındaki yükseklik hesabı 1. L noktasından geçen ve iki kontura dik bir çizgi çizin 2. İki kontur arasındaki dik mesafeyi cetvelle ölçün 3. Alt kontur ile L noktası arasındaki mesayi ölçün 4. Benzerl üçgenler formülünü kullanın h = h.(x /x), Not: h is metre olduğu için, ve x /x bir oran, cevap yine metre cinsinden olacaktır. 5. h alt kontur değerine ekleyin ve L noktasındaki yüksekliği bulun 4

5 Harita üzerinde, Nokta (L) h = 10 m x = 27 mm x = 6 mm h = 10.(6/27) = 2.2 m ~ 2 m = 42 m Yükseklik (L) = 42 m Örnek 76m konturunun çizimi 5

6 EĞİM Eğimin tanımı, miktarı ve eğim yönü ( ) Eğimin hesaplanması (orantılı, yüzde, derece) Yön ve azimut, Görünür Eğim 1. A-B, C-D, E-F, G-H, R-S noktalarından geçen profilleri gerçek ölçekli olarak çiziniz. 2. Siyah düz çizgi ile gösterilen nehrin akış yönünü harita üzerinde belirtiniz. 3. A-B, Profilini düşey ekseni (yüksekliği) 3 kat büyüterek çiziniz. 4. K, L, M, N, P, Q noktalarının yüksekliğini ve eğimini bulunuz ve 47 metre yükseklik konturlarını harita üzerinde çiziniz. 6. K noktasınndan G80ºB yönünde geçen doğrunun eğimini (görünür) bulunuz. 6

7 Eğim vektörel bir büyüklük, 2 parçadan oluşur: Miktar ve Yön Açı derece cinsinden ifade edilir. Eğim aşağıdaki gibi gösterilir. MM / YYY K örneğin: 35 / 147 K 06 / 045 K X = 27 mm h = 5 mm tan Θ = 5 / 27 7

8 Üçgen yöntemi 27 mm 5 mm Θ Açıyı daha doğru okumak için ölçeği büyütrbilirsiniz! 4 x 27 mm 20 mm Θ Θ = 10º N X = 27 mm h = 5 mm tan Θ = 5 / 27 Miktar = 10º Azimut = 105º K Eğim (L) = 10º / 105º K 8

9 Eğim & Görünür Eğim Q P Θ x h P Q Görünür eğim miktarı Θ tan Θ = h / x Yatay Tabakalar 9

10 Yatay Tabakalar nasıl oluşur? Sedimanlar; çeşitli erozyon olayları sonucu taşınarak depolanma alanlarına normal koşullarda yatay olarak tabakalanırlar. Katmanların (tabakalar) bir havza içinde depolanması Stratigrafik düzen KİREÇTAŞI MARN ŞEYL KUMTAŞI ÇÖRT ÇÖRT 10

11 Stratigraphic succession KİREÇTAŞI MARN ŞEYL KUMTAŞI ÇÖRT Tabakalanma seviyeleri Tabakalar KİREÇTAŞI MARN ŞEYL KUMTAŞI ÇÖRT Stratigraphic succession KİREÇTAŞI TABAKASI MARL TABAKASI MK bedding plane ŞM bedding plane ŞEYL TABAKASI KŞ bedding plane KUMTAŞI TABAKASI ÇS bedding plane ÇÖRT TABAKASI 11

12 TEPE kumtaşı 150 kireçtaşı 140 şeyl Tabaka yüzlekleri m B A Enine Kesit A - B şeyl kumtaşı kireçtaşı çakıltaşı????? Ölçek 1/ 2000 KK 145 ŞK 137 D ÇŞ 125 B 12

13 Yatay tabakalar bir yapısal yüzeydir! Yükseklik düzlemleri bir topografik yüzeylerdir! Bazen bu ikisi çakışabilmektedir! Kalınlık 5m YATAY TABAKALAR Yüzlek vermiş tabakalar 13

14 Tabaka düzlemlerinin yanal görünümü 14

15 Yükseklik Derinlik Düşey kesit Diğer bir adı ile düşey sondaj kesiti,düşey olarak kesilen tüb birimlerin derinliklerini, kalınlıklarını ve litolojik özelliklerini tanımlar. Yükseklikler ve derinlikler ayrı ayrı gösterilir. Ölçek verilmelidir. Eğer ölçeksiz çizilirse düşey kesit krokisi adını alır Ölçek 1/

16 Eğimli tabakalar nasıl oluşur? Yatay olarak depolanma sonrasında tabakalar çeşitli kuvvetler sonucunda deformasyona uğrarlar ve ilksel durumunda değişmeler meydana gelir. 16

17 EROZYON Atmosferik koşullara maruz kalmış tabakalar; tepeler ve vadiler şeklinde erozyona uğrarlar.bu iki yapı arasında eğimli tabakalar gözlenir ve haritalanır. Yapısal yüzeyler 17

Homojen eğimli bir tabaka 50 40 30 HARİTA

18 Homojen eğimli bir tabaka HARİTA KUZEY P Azimut açısı Ölçek 1/ 1000 Homojen eğimli bir düzlem Kontur aralığı (h) = 10m Kontur artışı= x Eğim Miktarı tan α = h / x α x h 18

19 Yandaki 4 harita düzgün eğimli tabakalara ait yapısal konturları göstermektedir. 1. Her bir harita üzerinde eğim yönlerini ok koyarak gösteriniz ve doğrultu/eğim sembol, 2. Derece cinsinden eğim miktarlarını hesaplayınız? 3. K-G yönünde görünür eğim miktarı ve yönlerini hesaplayınız? 4. Eğim yönüne paralel ve B, C, D, E noktalarından geçen enine kesitleri çiziniz? 5. A, B, C, D, ve E noktalarından geçen yapısal konturları çizdirin ve yükseklik hesabı? Ölçek: 1/1000 Yükseklikler (metre) N h = h (x / x) Elev = h 19

20 Gerçek ve Görünür Eğim Problemleri Problem 1= Görünür eğimi verilen bir yönde hesaplama (Gerçek eğimin bilinmesi durumunda) Örnek: Eğim 40 / 130 K Görünür eğim miktarı nü 065 K (K 65 D) yönünde bulunuz? Not: tan = h / x ve tan = h / x Örnek: Eğim 40 / 130 K Görünür eğim miktarı nü 065 K (K 65 D) yönünde bulunuz? K Not: tan = h / x ve tan = h / x x 40 1 birim O 18 1 birim Görünür eğim 18 / 065 N 20

21 Problem 2: Eğimin, bilinen iki görünür eğimden hesaplanması. A B Örnek: Görünür eğim 1: 1/8 305 K (K 55 B) Görünür eğim 2: 1/5 200 K (G 20 B) Eğimim niktarı ve yönünü hesaplayın. Not: tan = 1/8 tan = 1/5 Problem 2: Eğimin, bilinen iki görünür eğimden hesaplanması A B Örnek: Görünür eğim 1: 1/8 305 K (K 55 B) Görünür eğim 2: 1/5 200 K (G 20 B) Eğimi hesaplayınız. Not: tan = 1/8 tan = 1/5 21

22 Örnek: Görünür eğim 1: 1/5 90 K (K 90 D) Görünür eğim 2: 1/6 200 K (G 20 B) Eğimi hesaplayınız. Not: tan = 1/5 tan = 1/ x Eğimin, bilinen iki görünür eğimden hesaplanması 2 birim O K + x 5 birim Eğim 17 / 140 K Problem 3: eğim miktarı aynı olan iki görünür eğimin yönünü, bilinen gerçek eğimden faydalanarak hesaplanması. Örnek: Görünür eğim miktarları ( tan and tan ) ikisi için 1 / 3 Gerçek eğim 40 / 045 K ( K 45 D ) görünür eğim yönlerini hesaplayın. 22

23 Üç Nokta Problemi Yükseklikleri verilmiş Datum seviyesi Deniz seviyesinden 170 metre yükseklikte yatay bir düzlem üzerinde 3 g-farklı noktada (A, B, C) sondaj yapılmış ve düzgün eğimli kömür tabakasına ulaşılmıştır. A noktasında 100 metre, B = 40 metre ve C noktasında 70 metre derinlikte kömüre rastlanmıştır. Buna göre; 1. Kömür tabakasının eğim ve yönünü bulunuz? 2. Harita üzerinde kömürün eğim miktarının ¼ olduğu iki yönü çiziniz? 3. Kömür tabakasının yeryüzüne 50 metreden az olan derinliklerini harita üzerinde boyayarak gösteriniz? 4. E-F ölçülü kesitini çiziniz? Ölçek 1/1000 Yükseklikler (metre) 23

24 40m derinlik Yükseklik 130m 100m derinlik Yükseklik 70m 70m derinlik Yükseklik 100m 40m derinlik Yükseklik 130m 70m derinlik Yükseklik 100m 100m derinlik Yükseklik 70m 24

25 tan α = ¼ = 10 / 40 Ölçek 1/ 1000, yani 1cm h = 10m, x = 40m Bylece 40m X = 4 cm 10m O tan α = ¼ = 10 / 40 scale is 1/ 1000, thus 1cm since h = 10m, x = 40m Thus 40m 4cm 10m O P 25

26 26

Benzer belgeler

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER Prof.Dr. Murat UTKUCU Yrd.Doç.Dr. ŞefikRAMAZANOĞLU TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE Haritalar KESİTLER Yeryüzü şekillerini belirli bir yöntem ve ölçek dahilinde plan konumunda gösteren