Batman Yöresinin Makrofunguslarý

Transkript

1 ARAÞTIRMA NOTU Batman Yöresinin Makrofunguslarý Ekoloji 16, 64, Selami DEMÝR Sakarya Ýlköðretim Okulu, BATMAN Kenan DEMÝREL, Yusuf UZUN Yüzüncü Yýl Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, VAN Özet Bu çalýþma yýllarý arasýnda Batman yöresinden toplanan makrofunguslar üzerinde yapýlmýþtýr. Arazi çalýþmalarý esnasýnda toplanan örneklerin doðal habitatlarýnda fotoðraflarý çekilerek gerekli morfolojik ve ekolojik özellikleri ile yöre halkýnýn tür hakkýndaki bilgileri kaydedilmiþtir. Laboratuvar ortamýnda gerekli mikroskobik incelemeler yapýlarak mikroskobik veriler elde edilmiþtir. Makroskobik ve mikroskobik verilerin kullanýmýyla Ascomycetes ve Basidiomycetes sýnýflarý içinde daðýlým gösteren 21 familya ya ait 50 makrofungus taksonu teþhis edilmiþtir. Böylece Batmandaki makrofungus takson sayýsý 76'ya ulaþmýþtýr. Ayrýca bu çalýþma ile 3 makrofungus taksonu ilk defa toplanarak ülkemiz makrofungus florasýna ilave edilmiþtir. Bunlar; Amanita vittadinii, Dichomitus campestris ve Mycena epipterygia var. splendidipes'dir. Anahtar Kelimeler: Batman, makrofunguslar, taksonomi, Türkiye. Macrofungi of Batman Province Abstract This study was carried out on macrofungi collected from Batman province in between years. During field investigations, photos of the macrofungi taxa were taken from their natural habitats. The knowledge of local people about macrofungi and ecological features were recorded. The microscopic data were provided from laboratory studies. According to macroscopic and microscopic investigations, 50 macrofungi taxa were identified belonging to 21 families in Ascomycetes and Basidiomycetes classis. So the number of macrofungi taxa in Batman was reached to 76. Especially 3 taxa were added to macrofungi flora of Turkey for the first time in this study. These are; Amanita vittadinii, Dichomitus campestris and Mycena epipterygia var. splendidipes. Keywords: Batman, macrofungi, taxonomy, Turkey. GÝRÝÞ Biyolojik zenginliklerimizin arasýnda önemli bir yeri olan makrofunguslar, faydalý ve zararlý yönleriyle çok eski yýllardan beri insanoðlunun ilgisini çekmiþ ve birçok araþtýrmacýnýn da ilgi alaný olmuþtur. Ülkemizde yetiþen makrofunguslarýn belirlenmesine yönelik çalýþmalarda son yýllarda belirli bir artýþ görülmesine karþýn henüz mantar florasý tam olarak çýkarýlamamýþtýr (Sesli ve Denchev 2005). Batman yöresinde yetiþen makrofunguslarýn belirlenmesine yönelik ilk çalýþma Yeþil ve Yýldýz (2004) tarafýndan yapýlmýþtýr. Bu çalýþmada toplam 35 makrofungus taksonu belirlenmiþtir. Yenen mantar florasý bakýmýndan oldukça zengin olan yurdumuzda, bu zenginlik yöresel halk tarafýndan yeterince deðerlendirilememektedir. Yöresel olarak deðerlendirilen ve tüketilen mantar sayýsýnýn yöreden yöreye farklýlýk göstermesine karþýn; 2-28 takson arasýnda deðiþtiði bildirilmiþtir (Uzun 2004). Bu da doðal olarak yetiþen yenen makrofunguslardan yararlanma oranýnýn ne kadar düþük olduðunu göstermektedir. Yapýlan çalýþmalara göre zehirli mantarlarýn ülkemizde yetiþen makrofunguslar içinde yaklaþýk %11 lik bir paya sahip olduðu belirlenmiþtir (Uzun 2004). Bu da ülkemizin yenen mantar florasýnýn zenginliði yanýnda, zehirli mantarlar yönünden de zengin olduðunu göstermektedir. Halkýmýz bu konuda yeterince bilgilendirilmediðinden dolayý zaman zaman ölümle sonuçlanan zehirlenme vakalarýnýn meydana geldiði bilinmektedir. Batman Ýli, doðusunda Siirt, batýsýnda Diyarbakýr, kuzeyinde Muþ ve Bitlis, güneyinde Mardin Ýli ile çevrili olan, 41º 10' ve 41º 40' doðu boylamlarý ile 38º 40' ve 37º 50' kuzey enlemleri arasýnda yer alan Ýlin rakýmý 540 m'dir (Anonymous 2001). Batman yarý kurak, soðuk ve en az yaðýþlarýn yaz mevsiminde kaydedilmesi ile toplam yaz yaðýþlarý 200 mm'den düþük olduðundan dolayý Akdeniz ikliminin etkisi altýndadýr (Akman 1990). Yörede yýllýk ortalama sýcaklýk 16,4 C ve yýllýk ortalama yaðýþ ise 500,9 mm'dir (Anonymous 2004). Yörede ormanlýk alanlar az olmasýna karþýn zengin bir step vejetasyonu hâkimdir. Araþtýrma alanýnda yayýlýþ gösteren ve mantarlarýn yayýlýþýnda doðrudan etkili olan aðaç ve çalý formlarý þunlardýr: Quercus infectoria No: 64,

2 Ekoloji S. DEMÝR, K. DEMÝREL, Y. UZUN Olivier, Quercus inthaburensis Decne, Quercus cerris L., Pinus brutia Ten., Crateagus sp., Rubus sp., Rosa canica L., Rhamnus catharticus L., Verbascum sp., Rumex sp., Elymus repens (L.) Gould, Paliurus spina-christi Miller, Vitex agnus-castus L. ve Gundelia tournefortii L.'dir (Anonymous 2001). Bu çalýþma ile yörede yetiþen makrofunguslarýn belirlenmesi ve yeni kayýt ilavesi ile Ülkemiz makrofunguslarýna katký saðlanmasý amaçlanmýþtýr. MATERYAL VE YÖNTEM Araþtýrma materyalini oluþturan makrofungus örnekleri yýllarý arasýnda Batman yöresinde periyodik olarak yapýlan arazi çalýþmalarý ile toplanmýþtýr. Arazi çalýþmalarý sýrasýnda yörede toplanan mantarlarýn morfolojik ve ekolojik özellikleri ile yörede tanýnýp tanýnmadýðý arazi defterine kaydedilmiþtir. Araziden laboratuvara taþýnan mantar örnekleri bölümümüz mikoloji laboratuvarýnda spor baskýsý alýndýktan sonra kurutulmuþlardýr. Sporlarýn incelenmesinde spor baskýlarýndan yararlanýlmýþtýr. Spor özellikleri türün teþhisinde kullanýlmýþtýr. Arazi ve laboratuar çalýþmalarý sonucunda elde edilen veriler birleþtirilerek ilgili literatür (Watling 1978, Phillips 1981, Moser 1983, Breitenbach ve Kränzlin , Orton 1986, Buczacki 1989, Dahncke ve Dahncke 1989, Ellis ve Ellis 1990, Jordan 1995, Moser ve Jülich 1996 ve Kibby 1997) yardýmý ile örneklerin tanýlarý yapýlmýþtýr. Teþhisleri yapýlan mantar örnekleri Yüzüncü Yýl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Mikoloji laboratuvarýnda saklanmaktadýr. BULGULAR Teþhisi yapýlan makrofungus taksonlarý liste halinde sunulurken, habitatlarý, toplandýklarý yerler, toplanma tarihleri ve þahsi herbaryum numaralarý (D: Demir) verilmiþtir. Ayrýca yeni kayýt olan taksonlarýn deskripsiyonlarý da verilmiþtir. Classis: ASCOMYCETES Familya: Morchellaceae 1. Morchella elata Fr.: Fr. Kozluk, Parmakkapý Köyü, dut aðacý altý ( ) D, Morchella vulgaris (Pers.) Boud. Kozluk, Kahveci Köyü, dut aðacý altý ( ) D, 007. Familya: Helvellaceae 3. Helvella acetabulum (L.: Fr.) Quél. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, dut aðacý kovuðu ( ), D, Helvella lacunosa Afzel.: Fr. Kozluk, Parmakkapý Köyü, su kenarý, kavak aðacý altý ( ) D, 178. Familya: Terfeziaceae 5. Terfezia boudieri Chatin Batman, Oymataþ Köyü, step ( ) D, 001. Classis: BASIDIOMYCETES Familya: Lycoperdaceae 6. Bovista plumbea Pers.: Pers. D, Lycoperdon atropurpureum Vittad. D, 103. Familya: Geastraceae 8. Geastrum schmidelii Vittad. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, çayýrlýk ( ) D, 168. Familya: Nidulariaceae 9. Cyathus olla (Batsch) Pers. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, buðday tarlasý ( ) D, 106. Familya: Sclerodermataceae 10. Astraeus hygrometricus (Pers.) Morgan Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, step ( ) D,187. Familya: Polyporaceae 11. Cerrena unicolor (Bull.: Fr.) Murrill Kozluk, Parmakkapý Köyü, kesilmiþ aðaç kütüðü üzeri ( ) D, Dichomitus campestris (Quél.) Dom.& Orl. (= Coriolellus campestris (Quél.) Bond., = Trametes campestris Quél. Makroskobik ve Mikroskobik Özellikleri Fruktifikasyon organý yastýk þeklinde, tamamý porlarla kaplý, 3-5 cm x 0,5-1 cm boyutlarýnda, üst yüzeyindeki tüpler kalýcý özellikte, krem veya soluk tahta renginde, kenarlarý sonradan siyah renge dönüþür. Porlarý düzensiz poligonal þekilde ve büyük yapýda, fruktifikasyon yýllýk olarak tabakalaþmýþ yapýda, trama parlak, tahta renginden sarýmsýkahverengiye kadar deðiþen renklerde, mantarlaþmýþ veya az çok yumuþak yapýdadýr. Genellikle tek veya birkaç fruktifikasyon organý bir gövde üzerinde bulunur. Bulunduðu aðaçta beyaz çürüklüðe sebep olur. Sporlarý 9-12,5x3,5-4,5 µm boyutlarýnda, dar elips þeklinde, yüzeyi düz, beyaz renkli ve 38 No: 64, 2007

3 Batman Yöresinin Makrofunguslarý Ekoloji damlalýdýr. Dichomitus campestris'in araþtýrma yöremizde asma dallarýnýn desteklenmesinde kullanýlan ölü fýndýk dallarý üzerinde yetiþtiði tespit edilmiþtir. Literatüre göre yenmeyen bu tür (Breitenbach ve Kränzlin (1986), araþtýrma yöremizde tanýnmamaktadýr. Batman, Çamlýca Mah., Bahçe içi, ölü fýndýk dallarý üzeri ( ) D, Fomes fomentarius (L.: Fr.) Fr. Sason, merkez, Sevek piknik alaný, çýnar aðacý üzeri ( ) D, Lentinus tigrinus (Bull.: Fr.) Fr. Gercüþ, Kozlu Köyü, kavak kütüðü üzeri ( ) D, 189; Hasankeyf, Aksu Köyü, kavak kütüðü üzeri ( ) D, Polyporus rhizophilus (Pat.) Sacc. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, step ( ) D, Polyporus squamosus (Huds.: Fr.) Fr. Kozluk, Parmakkapý Köyü, kesilmiþ aðaç kütüðü üzeri ( ) D, 002. Familya: Stereaceae 17. Stereum hirsutum (Willd.: Fr.) Gray Hasankeyf, Þelale bahçeleri, meþe kütüðü üzeri ( ), D, 205; Sason, Sevek piknik alaný, kabuðu soyulmuþ meþe aðacý üzeri ( ), D, 210. Familya: Schizophyllaceae 18. Schizophyllum commune Fr.: Fr. Hasankeyf, Þelale bahçeleri, kesilmiþ aðaç kütüðü üzeri ( ) D, 207. Familya: Auriculariaceae 19. Auricularia mesenterica (Dicks.: Fr.) Pers. Sason, Sevek piknik alaný, meþe aðacý üzeri ( ) D, 212. Familya: Hymenochaetaceae 20. Phellinus igniarius (L.: Fr.) Quél. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, palamut aðacý üzeri ( ) D, 053; Kozluk, Kahveci Köyü, dut aðacý üzeri ( ) D, Phellinus punctatus (Fr.) Pilát Gercüþ, Kozlu Köyü, kesilmiþ aðaç kütüðü üzeri ( ) D, Phellinus robustus Bourdo & Galzin Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, palamut aðacý üzeri ( ) D, 057. Familya: Ganodermataceae 23. Ganoderma applanatum (Pers.) Pat. Kozluk, Parmakkapý Köyü, kavak kütüðü üzeri ( ), D, 172. Sason, Sevek piknik alaný, kavak aðacý üzeri ( ), D, Ganoderma lucidium (Curtis : Fr.) P. Karst. Gercüþ, Kozlu Köyü, meþe kütüðü üzeri ( ) D, 199. Familya: Pleurotaceae 25. Pleurotus eryngii (DC.: Fr.) Quél. Sason, Meydan Daðý etekleri, step ( ) D, Pleurotus ostreatus (Jacq.: Fr.) P. Kumm. Kozluk, Parmakkapý Köyü, kavak kütüðü üzeri ( ) D, 140. Familya: Tricholomataceae 27. Melanoleuca exscissa (Fr.: Fr.) Singer D, Melanoleuca melaleuca (Pers.: Fr.) Murrill ( )) D, Melanoleuca paedida (Fr.) Kühner & Maire ( ) D, Melanoleuca subalpina (Britzelm) Bresinsky & Stangl D, Mycena epipterygia (Peck) M. Geest. var. splendidipes Peck. (= Mycena splendidipes Peck.) Makroskobik ve mikroskobik özellikleri Þapka 1,8-2,5 cm çapýnda, genç mantarlarda yarý küresel, yaþlý mantarlarda konveks, yüzeyi düz, parlak, hemen hemen merkeze kadar hafif bir þekilde yarýklý, açýk zeytinimsi-kahverengiden koyu kahverengi renge kadar deðiþen renklerde, merkezi daha koyu, kenarlara doðru renk soluklaþýr. Nemli olduðunda yapýþkanýmsý, kutikula soyulabilir özellikte, kenarlarý yarýklý ve dalgalýdýr. Etli kýsým beyaz, ince, tadý ve kokusu hoþa giden özellikte deðildir. Lameller beyaz, beyazýmsý-krem renkli, geniþ, diþli ve decurrenttir. Kenarlarý düz, iplik gibi sayýlabilir özelliktedir. Sap 3-7x0,1-0,3 cm boyutlarýnda, silindirik, yüzeyi düz, parlak, nemli, açýk limonsarýmsý renkte ve içi boþ, sap üzerindeki korteks bir deri ve bir streç membran gibi soyulabilir özelliktedir. Sporlarý 7,5-11x6-8 µm boyutlarýnda, geniþçe elipsoid, düz, beyaz renkli ve damlalýdýr. Spor tozlarý soluk krem renklidir Mycena epipterygia var. splendidipes, araþtýrma No: 64,

4 Ekoloji S. DEMÝR, K. DEMÝREL, Y. UZUN yöremizde ormanlýk alanda yetiþtiði tespit edilmiþtir. Literatüre göre yenen bu takson Phillips (1981), yöre halký tarafýndan tanýnmamaktadýr. ( ) D, 072. Familya: Pluteaceae 32. Amanita vittadinii (Mor.) Vittad. Makroskobik ve mikroskobik özellikleri Þapka 5-15 cm çapýnda, beyaz veya grimsi-beyaz renkli, yüzeyi beyaz renkli ve yuvarlaðýmsý kristal veya pul þeklinde velum kalýntýlarý taþýr. Þapka kenarlarý oluklu veya çizgili deðildir. Lameller serbest, genç mantarlarda beyaz, olgun mantarlarda ise sarýmsý renktedir. Sap 10-16x1-2,5 cm boyutlarýnda, silindirik, annulusun altýnda genellikle halkasal ve zonlu velum kalýntýlarý taþýr. Volva beyaz renklidir. Sporlarý 9-15x6,5-11 µm boyutlarýnda, geniþçe elipsoid, beyazýmsý renkte ve yüzeyi düzdür. Spor tozlarý beyazýmsý renktedir. Amanita vittadinii, araþtýrma yöremizde çayýrlýk alanda yetiþtiði tespit edilmiþtir. Literatüre göre yenmeyen bu tür Moser (1983), yörede tanýnmamaktadýr. D,124; Beþiri, Doðankavak Köyü, çayýrlýk ( ) D, Pluteus cinereofuscus J.E. Lange ( ) D, Pluteus romellii (Britzelm) Sacc. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, kavak aðaçlarý altý ( ) D, Volvariella bombycina (Schaeff.: Fr.) Singer D, Volvariella gloiocephala (DC.) Boekhout & Enderle Kozluk, Kahveci Köyü, buðday tarlasý ( ) D, Volvariella volvaceae (Bull.: Fr.) Singer D, 089. Familya: Agaricaceae 38. Agaricus bitorquis (Quél.) Sacc. Batman, merkez, Karþýyaka Mah., Bahçe içi, dut aðacý altý ( ) D, Agaricus campestris L.: Fr. Beþiri, Doðankavak Köyü, çayýrlýk ( ) D, 224; Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, çayýrlýk ( ) D Familya: Coprinaceae 40. Coprinus atramentarius (Bull.: Fr.) Fr. Batman, Diyarbakýr Cad., Öðretmenevi bahçesi, sarmaþýk altý ( ) D, Coprinus comatus (O.F. Müll.: Fr.) Pers. Beþiri, Doðankavak Köyü, çayýrlýk ( ) D, Coprinus micaceus (Bull.: Fr.) Fr. Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, dut aðacý altý ( ) D, 128; Gercüþ, Kozlu Köyü, dut aðacý altý ( ) D, 200; Beþiri, Bilek Köyü, dut aðacý altý ( ) D, Coprinus niveus (Pers.: Fr.) Fr. Kozluk, Kahveci Köyü, sýðýr gübresi üzeri ( ) D, Psathyrella ammophila (Durieu. & Lév.) P.D. Orton Batman, Çayüstü Köyü, kumlu alan ( ) D, Psathyrella candolleana (Fr.: Fr.) Maire Kozluk, Kahveci Köyü, çalýlýk ( ) D, Psathyrella piluliformis (Bull.: Fr.) P.D. Orton Kozluk, Parmakkapý Köyü, aðaç kütüðü üzeri ( ) D, 176. Familya: Bolbitiacaeae 47. Agrocybe dura (Bolton : Fr.) Singer Kozluk, Kahveci Köyü, nohut tarlasý ( ) D, Conocybe albipes Hauskn. Batman, Diyarbakýr Caddesi, gübre üzeri ( ) D, 096. Familya: Strophariaceae 49. Stropharia coronilla (Bull.: Fr.) Fr. D, 130; Kozluk, Yeniçaðlar Köyü, çayýrlýk ( ) D, 166. Familya: Cortinariaceae 50. Inocybe rimosa (Bull.: Fr.) P. Kumm. Gercüþ, Kozlu, incir aðacý altý ( ) D, 201. TARTIÞMA VE SONUÇ Batman yöresinde yetiþen makrofunguslar üzerinde yapýlan bu çalýþma ile 21 familya ya ait toplam 50 makrofungus taksonu tespit edilmiþtir. Yeþil ve Yýldýz (2004) tarafýndan yapýlan çalýþma ile belirlenen taksonlarla birlikte yörede belirlenen takson sayýsý 76'ya ulaþmýþtýr. 40 No: 64, 2007

5 Batman Yöresinin Makrofunguslarý Ekoloji Bu çalýþma ile belirlenen 9 takson daha önce yapýlan çalýþmada da tespit edilmiþtir (Yeþil ve Yýldýz 2004). Bunlar; Morchella vulgaris, Coprinus atramentarius, C. comatus, C. micaceus, Inocybe rimosa, Pleurotus ostreatus, Volvariella gloiocephala, Schizophyllum commune ve Fomes fomentarius'tur. Bu taksonlar habitat tercihleri bakýmýndan çok seçici olmadýklarýndan dolayý genellikle yaygýndýrlar. Yörede belirlenen tüm makrofunguslarýn, araþtýrma yöresine yakýn bölgelerde yapýlan çalýþmalarla (Gücin 1990, Iþýloðlu ve Öder 1995, Demirel 1996, Yýldýz ve Ertekin 1997) karþýlaþtýrýldýðýnda benzerlik oranlarý sýrasýyla Diyarbakýr %71, Elazýð %46, Van %40 ve Malatya ile %36 olduðu görülmektedir. Bu benzerliðin iklim, habitat ve floradan kaynaklandýðý düþünülmektedir. Bu çalýþma ile tespit edilen 50 taksonun 24'ü yenen, 24'sý yenmeyen ve 2 tanesi ise zehirlidir. Yenen türler toplam türlerin %48'ini, yenmeyen türler %48'ini, zehirli türler ise %4'ünü oluþturmaktadýr. Yenen taksonlar þunlardýr: Helvella lacunosa, Morchella elata, Terfezia boudieri, Bovista plumbea, Polyporus squamosus, Pleurotus eryngii, P. ostreatus, Melanoleuca exscissa, M. melaleuca, M. paedida, M. subalpina, Mycena epipterygia var. splendidipes, Pluteus romellii, Volvariella bombycina, V. gloiocephala, V. volvaceae, Agaricus bitorquis, A. campestris, Coprinus comatus, C. micaceus, Psathyrella candolleana, Agrocybe dura, Stropharia coronilla'dýr. Yöre genelinde tanýnan ve yenen taksonlar þunlardýr: Terfezia boudieri, Pleurotus eryngii ve Agaricus campestris'tir. Yenen mantarlarýn büyük bir kýsmýnýn yöre halký tarafýndan yeterince tanýnmadýðý ve zehirlenme korkusuyla yenmediði belirlenmiþtir. Yörede toplanan mantarlar yöre halký tarafýndan genel olarak yeraltý ve yerüstü mantarlarý olmak üzere 2 grup olarak ayýrt edilmektedir. Yöresel adýyla yeraltý mantarlarý "býnerd", yerüstü mantarlarý ise "kümýk" olarak tanýnmaktadýrlar. Araþtýrma yöresinde toplanýp yenen "býnerd" olarak adlandýrýlan Terfezia boudieri mantarý yöresel halk tarafýndan tanýnmakta, toplanmakta ve pazarlarda 2002 yýlý verileriyle kilosu 8 YTL'ye alýcý bulduðu tespit edilmiþtir. Yörede tespit edilen yenmeyen taksonlar þunlardýr: Helvella acetabulum, Lycoperdon atropurpureum, Geastrum nanum, Cyathus olla, Astraeus hygrometricus, Cerrena unicolor, Dichomitus campestris, Fomes fomentarius, Lentinus tigrinus, Polyporus rhizophilus, Stereum hirsutum, Schizophyllum commune, Auricularia mesenterica, Phellinus igniarius, Ph. punctatus, Ph. robustus, Ganoderma applanatum, G. lucidium, Pluteus cinereofuscus, Amanita vittadinii, Coprinus niveus, Psathyrella ammophila, P. hydrophila ve Conocybe albipes'dýr. Araþtýrma yöresinde belirlenen zehirli taksonlar ise Coprinus atramentarius ve Inocybe rimosa'dýr. Resmi kayýtlara göre yörede mantar zehirlenme vakalarýnýn olmamasý, halkýn iyi tanýmadýðý mantarlarý yemekten kaçýnmasýyla açýklanabilir. Araþtýrma yöresinde tespit edilen taksonlardan Cerrena unicolor, Fomes fomentarius, Lentinus tigrinus, Polyporus squamosus, Schizophyllum commune, Phellinus igniarius, Ph. punctatus, Ph. robustus, Ganoderma applanatum ve Stereum hirsutum aðaçlarda beyaz çürüklüðe neden olmaktadýr. Diðer yandan yörede tespit edilen taksonlardan Amanita vittadinii, Dichomitus campestris ve Mycena epipterygia var. splendidipes, ilk defa bu çalýþma ile belirlenmiþ ve ülkemizin mantar florasýna yeni kayýt olarak ilave edilmiþtir. Bu 3 takson toplam taksonlarýn %6'sýný oluþturmaktadýr. Böylece bu çalýþmamýzýn amaçlarýndan biri olan ülkemizin mantar florasýnýn zenginleþmesine bir katký saðlanmýþtýr. TEÞEKKÜR Bu çalýþma Yüzüncü Yýl Üniversitesi Bilimsel Araþtýrma Projeleri Baþkanlýðý'nca 2003-FED-043 no'lu proje ile desteklenmiþtir. Maddi katkýlarýndan dolayý YÜBAP baþkanlýðý yönetici ve çalýþanlarýna teþekkür ederiz. KAYNAKLAR Anonymous (2001) Batman Ýli Master Planý. Batman Ýl Tarým Müd., Batman. Anonymous (2004) Devlet Meteoroloji Ýþleri, Meteoroloji Bülteni. Devlet Meteoroloji Ýþleri Gen., Müd., Ankara. Akman Y (1990) Ýklim ve Biyoiklim. Palme Yayýnlarý, Ankara. Breitenbach J, Kränzlin F ( ) Fungi of Switzerland. Vol. 1-5, Verlag Mykologia Luzern, Luzern. Buczacki S (1989) Fungi of Britain and Europe. William Collins Sons & Co Ltd., Glasgow. Dahncke MR, Dahncke SM (1989) 700 Pilze in Farbfotos. AT Verlag Aarau, Stuttgart. No: 64,

6 Ekoloji S. DEMÝR, K. DEMÝREL, Y. UZUN Demirel K (1996) Van Yöresi Makrofunguslarý. Turk J Bot 20, 2, Denis RB (1995) Mushrooms: Poisons and Panaceas. W.H. Freeman and Co., New York. Ellis MB, Ellis JP (1990) Fungi Without Gills (Hymenomycetes and Gasteromycetes) An Identification Handbook. Chapman and Hall, London. Gücin F (1990) Elazýð Çevresinde Belirlenen Makrofunguslar. Turk J Bot 14, 3, Iþýloðlu M, Öder N (1995) Malatya Yöresinin Makrofunguslarý. Turk J Bot 19, Jordan M (1995) The Encyclopedia of Fungi of Great Britain and Europe. David ve Charles Book Co., Edinburgh. Kibby G (1997) An Ilustrated Guide to Mushrooms and Other Fungi of Britain and Northern Europe. Parkgate Books Ltd., London. Moser M (1983) Keys to Agarics and Boleti. Gustav Fischer Verlag, Stuttgart. Moser M, Julých W (1996) Colour Atlas of Basidiomycetes. Vol. 1-4, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart. Orton PD (1986) British Fungus Flora Agaricales and Boleti 4: Pluteaceae, Pluteus ve Volvariella. Royal Botanic Garden, Edinburgh. Phillips R (1981) Mushrooms and Other Fungi of Great Britain and Europe. Pan Books Ltd., London. Sesli E, Denchev CM (2005) Checklists of the Myxomycetes and Macromycetes in Turkey. Mycologia Balcanica 2, Uzun Y (2004) Ardahan ve Iðdýr Yöresinde Yetiþen Makrofunguslar Üzerinde Taksonomik Bir Araþtýrma. Doktora Tezi, Yüzüncü Yýl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalý, Van. Watling R (1973) Identification of the Larger Fungi. Hulton Educational Publications Ltd., Great Britain. Watling R, Gregory NM (1987) British Fungus Flora, Agarics and Boleti 5: Strophariaceae & M Coprinaceae, Royal Botanic Garden, Edinburgh. Yeþil ÖF, Yýldýz A (2004) Contributions to The Macrofungi Flora of Batman Province. Fýrat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi 1, Yýldýz A, Ertekin A.S (1997) Contributions to The Macrofungal Flora of Diyarbakýr. Turk J Bot 21, 4, No: 64, 2007