İSTANBUL İLİ SULTANGAZİ İLÇESİ HABİPLER MAHALLESİ BATIŞEHİR PROJESİ (1562 ADA 11 PARSEL) DEĞERLEME RAPORU

Transkript

1 Altunizade Mah. Sırma Perde Sok. Sırma Apt. No:23/2 Üsküdar/ İST. Tel : (216) Faks : (216) bilgi@ygd.com.tr İSTANBUL İLİ SULTANGAZİ İLÇESİ HABİPLER MAHALLESİ BATIŞEHİR PROJESİ (1562 ADA 11 PARSEL) DEĞERLEME RAPORU EMLAK KONUT GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. İSTANBUL, ARALIK 2011

2 GAYRİMENKUL DEĞERLEME RAPOR ÖZETİ DEĞERLEME KONUSU İŞİN İSMİ DEĞERLEMEYİ TALEP EDEN KURUM RAPORU HAZIRLAYAN KURUM RAPOR TARİHİ İSTANBUL İLİ SULTANGAZİ İLÇESİ HABİPLER MAHALLESİ BATIŞEHİR PROJESİ (1562 ADA 11 PARSEL) DEĞERLEME RAPORU EMLAK KONUT GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. YETKİN GAYRİMENKUL DEĞERLEME VE DANIŞMANLIK A.Ş. DEĞERLEME KONUSU GAYRİMENKULLER HAKKINDA ÖZET BİLGİ TAPU BİLGİLERİ MEVCUT KULLANIM BOŞ İMAR DURUMU Değerleme Konusu Gayrimenkul üzerinde Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. lehine kira şerhi bulunmaktadır. Bkz. Rapor-Gayrimenkullerin Tapu Bilgileri Sayfa:8 E=2.20 Hmax =180 m yapılaşma koşulunda Özel Koşullu Ticaret Alanı Bkz. Rapor-Gayrimenkullerin İmar Durumları Sayfa:11 DEĞERLEME RAPORUNDA TAKDİR OLUNAN DEĞERLER (KDV HARİÇ) PROJENİN ARSA DEĞERİ ,00 TL PROJENİN MEVCUT DURUM DEĞERİ ,00 TL PROJENİN TAMAMLANMASI DURUMUNDAKİ DEĞERİ ,00 TL PROJENİN TAMAMLANMASI HALİNDE EMLAK KONUT GYO A.Ş HİSSESİNE DÜŞEN DEĞER ,15 TL 1

3 RAPOR BİLGİLERİ... 4 Rapor Tarihi... 4 Rapor Numarası... 4 Rapor Türü... 4 Şirket Bilgileri... 4 Raporu Hazırlayanlar... 4 Sorumlu Değerleme Uzmanları... 5 Müşteri Adı ve Bilgileri... 5 Müşteri Taleplerinin Kapsamı (varsa getirilen kısıtlamalar)... 5 Değerleme Tarihi... 5 Dayanak Sözleşme Tarih ve No.su:... 5 GAYRİMENKUL HAKKINDA GENEL BİLGİLER... 6 Gayrimenkullerin Yeri ve Konumu... 6 Gayrimenkullerin Takyidatlı Tapu Kayıt Bilgileri... 8 Gayrimenkulün Kadastral Bilgileri... 9 Gayrimenkullerin İmar Durumu Gayrimenkullerin Kullanımına Dair Yasal İzinler ve Belgeler GAYRİMENKULLERE İLİŞKİN ANALİZLER Bölge Analizi İstanbul İli...13 Bağcılar İlçesi...14 Gayrimenkullerin Yakın Çevre Analizi Gayrimenkullerin Yapısal ve Teknik Özelliklerinin Analizi Gayrimenkullerin Karakteristik Özellikleri Ve Hukuki Durum Analizi GAYRİMENKULLERİN NİHAİ DEĞERLENDİRMESİ Gayrimenkullerin Kullanım Amacına Etki Eden Olumlu Etmenler Gayrimenkulün Kullanım Amacına Etki Eden Olumsuz Etmenler GAYRİMENKUL DEĞERLEME SÜRECİ

4 Gayrimenkul Değerleme İşleminde Kullanılan Varsayımlar Emsallerin Karşılaştırılması ( Piyasa ) Yöntemi...18 Yeniden İnşa (ikame) Etme Maliyeti Yaklaşımı...18 Gelir Yöntemi Yaklaşımı...19 Kullanılan Değerleme Yöntemleri ve Kullanılma Nedenleri NİHAİ DEĞER TAKDİRİ Gayrimenkullerin Vergi Beyanına Esas Arsa Değeri Çevrede Arsa Değeri Araştırması Çevrede Konut Değeri Emsal Araştırması Çevrede Ticaret Değeri Emsal Araştırması Arsa Değeri Emsal Yöntemi İle Arsa Değer Takdiri...21 Gelir İndirgeme Yöntemi İle Arsa Değer Takdiri...22 Projenin Tamamlanması Halinde Pazar Değeri Gayrimenkulün Mevcut Durum Değeri (İnşaat Yatırımları Dahil) Projenin Tamamlanması Halinde Emsal Yöntemi İle Bağımsız Bölüm Bazında Pazar Değeri En Verimli Kullanım Analizi Sorumlu Değerleme Uzmanının Sonuç Cümlesi RAPOR EKLERİ: İNCELEMEYE KONU ALANA AİT FOTOĞRAFLAR

5 1. RAPOR BİLGİLERİ 1.1 Rapor Tarihi Rapor Numarası EMLAK KONUT Rapor Türü Bu rapor, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. arasında imzalanan tarihli sözleşme gereği İşverenin portföyünde değerleme yaptırılması gereken her bir varlık için gayrimenkul değerleme raporlarının hazırlanması işi kapsamındaki İstanbul İli Sultangazi İlçesi Habipler Mahallesinde bulunan 1562 Ada 11 no.lu parselin üzerinde A, B, C, D, E ve F bloklarda bulunan konut niteliğindeki 1932 adet bağımsız bölümün Sermaye Piyasası Kurulu Mevzuatı gereği, proje değerlerinin tespitine yönelik, Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. firmasınca ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan temin edilebilen güncel ve doğru bilgiler kullanılarak hazırlanmış Gayrimenkul Değerleme Raporudur. 1.4 Şirket Bilgileri Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş.; tecrübeli ve uzman kadrosu ile çözüm ortaklığını üstlendiği gerçek ve tüzel kişilerin, gayrimenkul konusunda alacakları tüm kararlarına bilimsel ve fiziki verilere dayalı, doğru ve güvenilir bilgiler ışığında, yön verebilmek amacıyla tarihinde kurulmuş, tarihinde ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi kriterlerine uygun olarak hizmet verdiğine ilişkin Kalite Sistem Sertifikasını almış ve Sermaye Piyasası Kurulu nca, Seri VIII No:35 sayılı Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Değerleme Hizmeti Verecek Şirketlere ve Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ çerçevesinde değerleme hizmeti vermek üzere tarihi itibariyle, Gayrimenkul Değerleme Şirketleri listesine alınmış bir Anonim Şirkettir. Şirket Merkezi, İstanbul Üsküdar İlçesi, Altunizade Mahallesi, Sırmaperde Sokak Sırma Apartmanı No:23/2 adresindedir. Şirketimiz internet adresi olup, şirketimize ilişkin detaylı bilgilere bu siteden ulaşılabilir. 1.5 Raporu Hazırlayanlar Bu rapor şirketimiz Değerleme Uzman Yardımcısı Geomatik Mühendisi H. Şule POSTACI ile Şirketimiz Değerleme Uzmanı Mustafa PINAR tarafından hazırlanmış ve Sorumlu Değerleme Uzmanı Harita Yüksek Mühendisi Fatih PEKTAŞ tarafından kontrol edilmiştir. 4

6 1.6 Sorumlu Değerleme Uzmanı Şirketimizin Yönetim Kurulu Üyesi olan Fatih PEKTAŞ, Harita Yüksek Mühendisidir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde 2 yıl çalıştıktan sonra ayrılıp, Harita Mühendislik hizmetleri sunan bir şirket kurmuş ve 10 yıl süre ile bu hizmeti sürdürmüştür. Bu arada Değerleme Uzmanlığı lisansını alan Fatih PEKTAŞ, Şirketimiz kurucu ortaklarındandır. 1.7 Müşteri Adı ve Bilgileri Müşteri Unvanı : EMLAK KONUT GAYRİMENKUL YATIRIM Ortaklığı A.Ş. Müşteri Adresi : Atatürk Mah. Turgut Özal Bulvarı Gardenya Plaza No: 11/B Kat: 1 8 Ataşehir / İSTANBUL 1.8 Müşteri Taleplerinin Kapsamı (varsa getirilen kısıtlamalar) İşverenin portföyünde değerleme yaptırılması gereken her bir varlık için gayrimenkul değerleme raporlarının hazırlanması işi kapsamındaki İstanbul İli Sultangazi İlçesi Habipler Mahallesinde bulunan 1562 Ada 11 no.lu parselin üzerinde, A, B, C, D, E ve F Bloklarda bulunan konut ve ticaret niteliğindeki 1932 adet bağımsız bölümün SPK mevzuatı ve sözleşme gereğince; İşin Kapsamı başlığı altında bulunan araştırmaların yapılması, belgelerin temini ve güncel rayiç değerlerinin tespiti ile bu araştırmalara ilişkin bilgi ve belgeleri içerir değerleme raporlarının hazırlanmasıdır. 1.9 Değerleme Tarihi : Dayanak Sözleşme Tarih ve No.su: Dayanak Sözleşme, Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile Yetkin Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. arasında tarihinde imzalanan sözleşmedir. Değerleme Uzmanı Sorumlu Değerleme Uzmanı Mustafa PINAR Lisans No: Fatih PEKTAŞ (Harita Yüksek Mühendisi) Lisans No:

7 2. GAYRİMENKULLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER 2.1 Gayrimenkullerin Yeri ve Konumu Rapora konu parsel İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, 1562 ada, 11 parsel numaralı gayrimenkul olup, yüzölçümü ,57 m² dir. Parsel üzerinde şantiye binaları ile satış ofisi mevcuttur. Gayrimenkulün bulunduğu bölgede İstoç, Oto Ticaret Merkezi, Oto Center, Doğan Medya Center Bağcılar (Milliyet Gazetesi binası) vb. gibi iş ve ticaret merkezlerinin olması, İstanbul un önemli ulaşım yollarından O-2 ve O-3 ün kesişim noktasında olması ve 3. Köprü yolunun da hemen kuzeyinden geçmesi gibi ulaşım imkânları nedeniyle nitelikli ve bilinen bir yerdir. 6

8 İncelemeye konu alanın ana arterlere göre konumu; Boğaziçi Köprüsüne 20 km., Fatih Sultan Mehmet Köprüsüne 20 km., O-2 ve O-3 bağlantı yollarının kesişim noktasında olup, önemli noktalara takribi mesafesi ise; Atatürk Havalimanına 14 km., Atatürk Olimpiyat Stadına 11 km., İstoç a 1,5 km. dir. İncelemeye konu alana ulaşım tarifi; Boğaziçi Köprüsünden Edirne istikametine E-5 üzerinden ilerlerken Vatan Caddesi Kavşağından sağa dönülerek O-3 Bağlantı yoluna girilir. O-3 bağlantı yolu üzerinden Avrupa Otoyolu Mahmutbey gişeleri istikametine ilerlerken sağda Doğan Medya Center Bağcılar (Milliyet Gazetesi binası) geçilir geçilmez takribi 700 m. sonra sağda incelemeye konu parsel ve inşaata intikal edilmiş olur. 7

9 2.2 Gayrimenkullerin Takyidatlı Tapu Kayıt Bilgileri Rapora konu gayrimenkulün tapu ve takyidat bilgileri Sultangazi Tapu Sicil Müdürlüğünden tarihinde ve saat 15:40 de temin edilmiştir. TAŞINMAZ BİLGİLERİ İl İSTANBUL Ada 1562 İlçe SULTANGAZİ Parsel 11 Mahalle ESKİ HABİPLER Yüzölçümü ,57 m² Cilt/Sayfa 8/779 Ana Taşınmaz Nitelik ARSA MÜLKİYET BİLGİLERİ Malik ve Hissesi EMLAK KONUT GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI ANONİM ŞİRKETİ / TAM Tarih ve Yevmiye No / 2535 Edinme Sebebi TAKYİDAT BİLGİLERİ Haciz/Şerh/Rehin/Hak ve Mükellefiyet/Beyan Son Üç Yıla İlişkin Tapu Hareketleri TEVHİT İŞLEMİ (TSM) + BİRLEŞ TARİH YEVMİYE NO İLE TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. LEHİNE 1 TL BEDEL KARŞILIĞINDA KİRA SÖZLEŞMESİ VARDIR (1 TL BEDELLE 99 YILLIĞINA KİRA ŞERHİ) ŞERHİ BULUNMAKTADIR ADA 2 PARSEL, 1562 ADA 3 PARSEL VE 1562 ADA 9 PARSELİN TEVHİDİ İLE OLUŞMUŞTUR. 8

10 2.3 Gayrimenkullerin Kadastral Bilgileri İncelemeye konu gayrimenkul İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, 1562 ada 11 parsel numarası ile kayıtlıdır. K 9

11 K YETKİN GAYRİMENKUL YETKİN DEĞERLEME GAYRİMENKUL VE DANIŞMANLIK DEĞERLEME VE A.Ş. DANIŞMANLIK A.Ş. 2.4 Gayrimenkullerin İmar Durumu Rapora konu gayrimenkul; tarih ve 197 rapor numarası ile İBB Meclisi Komisyonunda görüşülerek uygun görülen ve İBB Meclisinin onayına 2010/1302 dosya numarası ile sunulan İstanbul İli Bağcılar İlçesi Habipler Mahallesi, 1562 ada Parseller ve Yakın Çevresi Toplu Konut Alanına Ait 1/1.000 Ölçekli Tadilat Uygulama İmar Planı nda E=2.20 maxh=180 m yapılaşma koşulunda Özel Koşullu Ticaret Alanı olarak planlanmıştır. 10

12 11

13 2.5 Gayrimenkullerin Kullanımına Dair Yasal İzinler ve Belgeler Rapora konu gayrimenkul üzerinde İstanbul Sultangazi Habipler Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşım İşi kapsamında projelendirilmiş olup, bazı bloklara ait yapı ruhsatları mevcuttur. Yapı ruhsatları rapor ekinde sunulmuştur. Ada Parsel Blok No Belgenin Onay Tarihi Belge No A D B C D C D D G E G F G G K G K G K H K H K H K K K L K307 12

14 3 GAYRİMENKULLERE İLİŞKİN ANALİZLER 3.1 Bölge Analizi İstanbul İli İstanbul ili kuzeyde Karadeniz, doğuda Kocaeli Sıradağları nın yüksek tepeleri, güneyde Marmara Denizi ve batıda ise Ergene Havzası nın su ayrım çizgisi ile sınırlanmaktadır. İstanbul Boğazı, Karadeniz i, Marmara Denizi yle birleştirirken; Asya Kıtası yla Avrupa Kıtası nı birbirinden ayırmakta ve İstanbul kentini de ikiye bölmektedir. İl alanı, idari bakımdan doğu ve güneydoğudan Kocaeli nin Kandıra, Derince, Körfez, Gebze, Çayırova ve Darıca ilçeleriyle, güneyden Marmara Denizi, batı ve kuzeybatıdan Tekirdağ ın Çorlu Çerkezköy ve Saray ilçeleriyle çevrilidir Sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun la yeni kurulan 8 ilçe ile birlikte İstanbul ili; Avcılar, Büyükçekmece, Çatalca, Esenler, Eyüp, Fatih, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Silivri, Ümraniye, Üsküdar, Adalar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beyoğlu, Güngören, Kâğıthane, Maltepe, Pendik, Sarıyer, Sultanbeyli, Şile, Şişli, Tuzla, Zeytinburnu, Arnavutköy, Ataşehir, Başakşehir, Beylikdüzü, Çekmeköy, Esenyurt, Sancaktepe, Sultangazi olmak üzere toplam 39 ilçeden oluşmaktadır. İstanbul İli 13

15 İstanbul makro formu ile lineer özellik gösteren bir kenttir. TEM Otoyolu ile E 5, kentsel yapının şekillenmesinde büyük önem taşımaktadır. İstanbul kent dışından geçen ve otoyol vazifesi üstlenmesi amacı ile inşa edilen E 5 karayolu günümüzde şehir içi yol kimliğine bürünmüştür. TEM Otoyolu ise nispeten eski E 5 vazifesini üstlenmiştir, yani ulaşım süresini azaltmakta olup, bu iki ulaşım aksının kesiştiği TEM E5 bağlantı yolları ekonomik açıdan gelişim gösteren ve göstermeye devam etmesi beklenen alanlardır Bağcılar İlçesi İstanbul ilinin Avrupa yakasında yer alan Bağcılar; Edirne Ankara arasında yapılmış, Türkiye'nin en önemli Otobanı olan TEM otoyolunun O-2 ve O-3 karayollarının kesişim noktası ilçe sınırları içerisinde olup, Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprülerine bağlantıları sağlayan bu yollar arasındaki Bağcılar ilçesi bir geçit özelliği taşımaktadır. Bağcılar İlçesi batıda Küçükçekmece, kuzeyde Başakşehir ve Esenler, doğuda Güngören, güneyde ise Bahçelievler ilçeleri ile sınırlanmaktadır. Yerleşimi çok eski dönemlere uzanan Bağcılar Belediyesi; Bakırköy ilçesine bağlı Bağcılar; Mahmutbey, Kirazlı ve Güneşli semtlerinin birleştirilmesi ve 1992 yılında Bakırköy' den ayrılarak 3806 sayılı yasa ile kurulmuştur. Yönetsel yapısı itibarıyla bilinen en eski İstanbul yerleşimlerinden Mahmutbey Nahiyesi 11 köyü barındırmaktaydı. İstanbul Belediyesi İstatistik Müdürlüğünce yayınlanan İstanbul Şehri İstatistik Yıllığı adlı yayında Mahmutbey Nahiyesi şöyle verilmektedir. Avas köyü, Ayapa Köyü, Ayayorgi Köyü, Çıftıburgaz Köyü, Vidos Köyü ve Yenibosna Köyüdür. Bu yerleşimlerin bilinen tarihi geçmişleri yoktur. TÜİK tarafından yapılan Adrese Dayalı Nüfus Sayımına göre 2007 yılı nüfusu dir. Bağcılarda eğitim çağındaki nüfus sayısı olup, İlçe nüfusunun 1/5'ini öğrenciler oluşturmaktadır yılı Adrese Dayalı Nüfus Sayımına nüfusu ise kişi olup İstanbul un en büyük nüfuslu ilçesidir. Bugün İstanbul'un büyük ilçelerinden biri haline gelen Bağcılar, artık önemli bir ticaret ve sanayi merkezidir. Başta tekstil, gıda, metal ve basın sanayi gibi önemli sektörler olmak üzere değişik amaçlı atölyeler, ticarethaneler ve İSTOÇ, MASSİT (Matbaacılar Sitesi), OTO CENTER, gibi iş alanlarının bulunduğu bir ilçe olarak, ülke ekonomisinde de önemli bir yere sahiptir. Tekstil ve ayakkabı sektörünün yanında, basın ve medya sektörünün büyük bir kısmı da ilçede faaliyet göstermektedir. 14

16 2000 yılı itibariyle bu sektörlerde 'i aşkın işletme faaliyet göstermektedir. Ülkemizin büyük basın kuruluşlarından Hürriyet, Milliyet, Meydan, Dünya, Akit ve Yeni Asya gazetelerinin matbaa ve yönetim merkezleri Bağcılar Belediye sınırları içindedir. Bağcılar ilçesinin yol dokusu, İstanbul'un yol dokusu ile bütünlük arz etmektedir. Doğu - Batı yönünde uzanan TEM Otoyolu ve O-2 ve O-3 karayolları yol bağlantısı iledir. En önemli kuzey - güney ikinci ana ulaşım Mahmutbey Yeşilköy bağlantı yoludur. İstanbul' un merkez ve diğer ilçeleriyle ulaşımında İETT ve Halk Otobüsleri yanında, minibüsler ile toplu taşıma hizmeti yürütülmektedir. 15

17 3.2 Gayrimenkullerin Yakın Çevre Analizi Rapora konu gayrimenkullerin yakın çevresinde Avrupa Otoyolu, O-2 ve O-3 bağlantı yolları, Basın Ekspres yolu gibi ülkemizin can damarı niteliğindeki yollar bulunmaktadır. Yine İstoç, Massit, Oto Center ülkemizin ve İstanbul un önemli ticaret ve iş alanları parsellerin yakınındadır. 3.3 Gayrimenkullerin Yapısal ve Teknik Özelliklerinin Analizi Rapora konu gayrimenkullerin inşaatı için parsel üzerinde şantiye üniteleri ve satış ofisi kurulmuştur. A, B ve C bloklar için hafriyat çalışmaları tamamlanmış olup, A1 blokta grobeton dökülmüş A2 blokta zemin iyileştirme çalışmaları devam etmekte olduğu tespit edilmiştir. Projenin tamamlanma oranının %2 olduğu Egeyapı yetkililerinden öğrenilmiştir. 3.4 Gayrimenkullerin Karakteristik Özellikleri Ve Hukuki Durum Analizi tarihli ve Sayılı Resmi gazetede yayımlanan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına dair 5793 sayılı Kanunun 7. Maddesi ile 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun 4. maddesinde yapılan değişikliğe göre Başkanlık, gecekondu dönüşüm projesi uygulayacağı alanlarda veya mülkiyeti kendisine ait arsa ve arazilerde veya valiliklerce toplu konut iskan sahası olarak belirlenen alanlarda çevre ve imar bütünlüğünü bozmayacak şekilde her tür ve ölçekteki planlar ile imar planlarını yapmaya, yaptırmaya ve tadil etmeye yetkilidir. Bu planlar; büyükşehir belediye sınırları içerisinde kalan alanlar için büyükşehir belediye meclisi tarafından, il ve ilçe belediye sınırları ile mücavir alanları içerisinde kalan alanlar için ilgili belediye meclisleri tarafından, beldelerde ve diğer yerlerde ilgili valilik tarafından, planların belediyelere veya valiliğe intikal ettiği tarihten itibaren üç ay içerisinde aynen veya değiştirilerek onaylanır. Belediyeler ve valilik tarafından üç ay içerisinde onaylanmayan planlar Başkanlık tarafından re sen onaylanır. Belediyeler, valilik veya Başkanlık tarafından onaylanan bu planlar; askı, ilan ve itiraza dair kararlar da dahil olmak üzere 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine göre belediyeler ve ilgili kamu kurumları tarafından yapılacak tüm işlemler Başkanlık tarafından re sen yapılmak suretiyle yürürlüğe konur denilmektedir. Bu maddeye dayanarak, tarih ve 197 rapor numarası ile İBB meclisince tasdik edilen İstanbul İli Bağcılar İlçesi Habipler Mahallesi, 1562 ada Parseller ve Yakın Çevresi Toplu Konut Alanına Ait 1/1.000 Ölçekli Tadilat Uygulama İmar Planı yapılmıştır. 16

18 4 GAYRİMENKULLERİN NİHAİ DEĞERLENDİRMESİ 4.1 Gayrimenkullerin Kullanım Amacına Etki Eden Olumlu Etmenler Rapora konu gayrimenkullerin özel koşullu ticaret alanı olarak planlanmış olması, Rapora konu gayrimenkullerin bulunduğu bölgenin ülke ve İstanbul ulaşımında önemli yere sahip iki köprüye bağlantıyı sağlayan O-2 ve O-3 yollarının kesişim noktasında ve Avrupa Otoyolu Mahmutbey gişelerine yakın olması nedeniyle karayolu ulaşım imkân ve alternatiflerinin fazla ve erişilebilirliğinin yüksek olması, O-2 ye cepheli olması ve önemli ulaşım yollarının kesişim noktasında olması gibi nedenlerle reklam değerinin oldukça yüksek olması Rapora konu gayrimenkullerin çok yakınında ülke çapında iş ve ticaret merkezleri ve ticari sitelerin, basın merkezlerinin olması, Rapora konu gayrimenkuller üzerinde herhangi bir yapı bulunmamasının inşai açıdan kolaylık ve maliyet avantajı sağlaması, Olimpiyat Stadı nın rapora konu gayrimenkule yakın olması, 4.2 Gayrimenkullerin Kullanım Amacına Etki Eden Olumsuz Etmenler İstanbul un merkezi kabul edilen tarihi yarımadaya uzak olması, Yakınında bulunan karayolları nedeniyle gürültüden etkilenmesi, Atatürk Havalimanına inen ve kalkan uçakların uçuş güzergâhında yer alması. 17

19 5 GAYRİMENKUL DEĞERLEME SÜRECİ 5.1 Gayrimenkul Değerleme İşleminde Kullanılan Varsayımlar Emsallerin Karşılaştırılması (Piyasa) Yöntemi Piyasa Yaklaşımı, öncelikle bir Gayrimenkullerin yeni satılmış olan diğer benzer gayrimenkuller ile yapılan bir mukayesesine ve ayrıca cari fiyat talebi ve tekliflerine dayanır, böylece söz konusu gayrimenkule karşı piyasanın gösterdiği reaksiyon ölçülmüş olur. Gayrimenkuller arasındaki farkı göstermek için mukayese sürecinde ayarlamalar genellikle para birimi veya yüzde olarak gayrimenkullerin gerçek satış bedelleri üzerinden yapılır. Fonksiyonel ve ekonomik sapmalar ile birlikte fiziksel varyasyonlar (değişimler) da dikkate alınarak ayarlamalar bunlara uygun olarak yapılmalıdır. Örneğin; zayıf zemin planı olan veya bir benzin istasyonuna bitişik konumdaki bir konut ile bu olumsuz özelliklere sahip olmayan bir ev şüphesiz tam olarak karşılaştırılamaz. Satılan gayrimenkullerin birbirleriyle karşılaştırılması çeşitli ayarlamalar için sıklıkla en mantıklı temeli oluşturur. Mutlaka her gayrimenkul eşsizdir ancak bölgesel, fiziksel ve lokasyon özellikleri bakımından bulunan emsaller ile bunların farklılıkları kalibre edilerek nihai piyasa rayiç değerine ulaşılmaya çalışılmaktadır. Emsal alınan gayrimenkullerin çokluğu piyasa rayiç fiyatına ulaşmadaki standart sapmaları minimum düzeye çekmektedir. Emsallerin karşılaştırılması yönteminde temel; değer tespiti yapılacak gayrimenkul ile aynı bölgede ve yakın özellikteki emsal mülklerin yaş, bakım, kat, ısıtma sistemi, asansör, otopark, manzara, güvenlik, ulaşım, sosyal donatılar vs. gibi olumlu yada olumsuz farklılıkları ortaya konularak, piyasa rayiç fiyatına etkileri değerlendirilmesidir Yeniden İnşa (ikame) Etme Maliyeti Yaklaşımı Bu yöntemde, var olan bir yapının günümüz ekonomik koşulları altında yeniden inşa edilme maliyeti gayrimenkulün değerlemesi için baz kabul edilir. Bu anlamda maliyet yaklaşımının ana ilkesi kullanım değeri ile açıklanabilir. Kullanım değeri ise, "Hiçbir şahıs ona karşı istek duymasa veya onun değerini bilmese bile malın gerçek bir değeri vardır" şeklinde tanımlanmaktadır. Bu yöntemde gayrimenkulün önemli bir kalan ekonomik ömür beklentisine sahip olduğu kabul edilir. Bu nedenle gayrimenkulün değerinin fiziki yıpranmadan, fonksiyonel ve ekonomik açıdan demode olmasından dolayı zamanla azalacağı varsayılır. Bir başka deyişle, mevcut bir gayrimenkulün bina değerinin, hiçbir zaman yeniden inşa etme maliyetinden fazla olamayacağı kabul edilir. 18

20 5.1.3 Gelir Yöntemi Yaklaşımı Bir gayrimenkulün geri kalan ekonomik ömrü içinde bir yatırımcı veya bir kullanıcı için muhtemel net gelir akışını ele alır. Bu gelir akışı benzer gayrimenkullerden elde edilen gelirle karşılaştırılır ve yatırımdan elde edilecek olan muhtemel kazanç benzer gayrimenkullerden veya diğer tür yatırımlardan elde edilen kazançlar ile karşılaştırılır. Söz konusu gayrimenkulün, tahmini net gelir akışının, adı geçen gayrimenkulün piyasa değerinin bir göstergesine yansıtılmasında kullanılacak olan faiz ve kapitalizasyon oranı için çeşitli teknikler kullanılır. Söz konusu gayrimenkulün diğer benzer gayrimenkuller ile mukayesesinde, özellikle kira konusunda, piyasa yaklaşımında olduğu gibi aynı temel fiziksel, fonksiyonel ve ekonomik faktörler dikkate alınır. Gelir yaklaşımı tıpkı maliyet yönteminde olduğu gibi piyasa rayicini oluşturan yeterli emsal bulunamadığı takdirde çoğunlukla kullanılmaktadır. Bu yaklaşım, detaylı matematiksel formüllere ve bu formüllerde kullanılan fazla sayıda değişkenin kapsamlı araştırmalar ile doğru tespit edilmesine dayanmaktadır. 5.2 Kullanılan Değerleme Yöntemleri ve Kullanılma Nedenleri Rapora konu gayrimenkul ve üzerindeki projenin değerlemesinde; arsa ve konutlar için yeterli sayıda emsal bulunmuş olması nedeniyle Emsal Karşılaştırma (Piyasa) Yöntemi ile piyasa koşullarında projenin muhtemel satış hâsılatı hesap edilerek Gelir Yöntemi kullanılmıştır. 19

21 6 NİHAİ DEĞER TAKDİRİ 6.1 Gayrimenkullerin Vergi Beyanına Esas Arsa Değeri Bağcılar Belediyesinde yapılan araştırmada 1562 Ada 11 parselin 2011 yılı için Emlak Vergi Beyanına Esas Asgari Değerinin ,00 TL olduğu öğrenilmiştir. 6.2 Çevrede Arsa Değeri Emsal Araştırması Arsa Konumu Bağcılar/ Mahmutbey Bağcılar/ Mahmutbey Bağcılar/ Mahmutbey Bağcılar/ Mahmutbey Bağcılar/ Yüzyıl Bağcılar/ Mahmutbey Kaynak Yavuz Yıldız Kudretli Emlak Şerife Alabay Eşbah Emlak Hakan Topbaş Toygar Hanca İrtibat İmar Durumu Emsal Arsa m² Fiyat (TL) Birim Değeri (TL/m²) Ticari , , , Ticari , , , Ticari , , , Ticari , , , Ticari Hmax= , , , Ticaret - 410, , , Çevrede Konut Değeri Emsal Araştırması Konut Konumu Kaynak İrtibat Oda Sayısı m² Fiyat (TL) Birim Değeri (TL/m²) Avrupa Konutları 1 Soyak Olimpiakent 1. Bölge Soyak Olimpiakent Soyak Olimpiakent Laleşehir Konutları Avrupa Konutları 1 Cenk Çallı , , ,60 Biricik Cüceloğlu , , ,00 Semra Özgül , , ,00 Ahmet Doğan , , ,76 Erkut Cüceloğlu Erkut Cüceloğlu , , , , , ,87 20

22 6.4 Çevrede Ticaret Değeri Emsal Araştırması Konum Kaynak İrtibat m² Fiyat (TL) Birim Değeri (TL/m²) İstoç Hasbi Bekar , , ,66 İstoç Toptancılar Hamza Doğru , , ,00 Çarşısı Bağcılar/ Mahmutbey (TEM e Altın Emlak , , ,83 cepheli) İstoç Emre Cengiz , , ,00 Bağcılar/ Mahmutbey Nil Özaytaç , , ,00 İstoç Mega Işık , , , Arsa Değeri Rapora konu gayrimenkul İstanbul İli Sultangazi İlçesi Eski Habipler Mahallesi, 1562 Ada, 11 Parselde kayıtlı olup yüzölçümü ,57 m² olup, mevcut durumda gayrimenkul üzerinde kat irtifakı tesis edilmemiş durumdadır. Emsal Yöntemi İle Arsa Değer Takdiri Gayrimenkulün bu günkü durumu ile ilgili aşağıdaki özellikler ve E=2.20 Hmax=180 m yapılaşma koşulunda Özel Koşullu Ticaret Alanı olarak planlanmış olması, Gayrimenkul üzerinde inşa edilecek tüm yapıların toplam inşaat alanının takribi m² olması, Yapı ruhsatlarında A-B-C-C1-D-E F-G1-G2-G3-H1-H2-H3-K-L- bloklarının toplam inşaat alanının ,75 m² olması, Gayrimenkulün nitelikli toplu konut projeleri için yeterli büyüklükte olması, gibi etkenler dikkate alınarak arsa m² birim değeri TL olarak hesap ve takdir edilmiştir. Arsa Değeri = Arsa Alanı x Arsa m² Birim Değeri = ,57 m² x TL/m² = ,00 TL olarak hesap ve takdir edilmiştir. 21

23 6.5.1 Gelir İndirgeme Yöntemi İle Arsa Değer Takdiri İstanbul Sultangazi İlçesi Eski Habipler Arsa Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi nin yapı ruhsatlarına göre inşaat alanı ,75 m² olup, satışa esas konutların toplam brüt alanının ,00 m² olabileceği ve satışa esas ticaret birimlerinin (dükkan, otel, okul) toplam brüt alanının ,00 m² olabileceği düşünülmektedir. İşin sözleşmesine göre geçici kabul tarihi yer teslimi tarihinden itibaren gündür. Konutlar için 2011 yılında emsal yöntemi ile tespit edilen ortalama satış m² birim değeri 3.250,00TL olup, 2014 yılına kadar her yıl için % 10 oranında artacağı, Ticari birimler için 2011 yılında emsal yöntemi ile tespit edilen ortalama satış m² birim değeri 6.500,00TL olup, 2014 yılına kadar her yıl için % 10 oranında artacağı, Konutların ve ticaret ünitelerinin satış hızları ile inşaatların tamamlanma hızlarının aşağıdaki tabloda belirtilen şekilde oluşacağı, Projenin Öngörülen Satış Hızı 40% 30% 20% 10% İskonto oranının ülkemiz piyasa koşullarında %10 olabileceği Öngörülmüş olup, İndirgenmiş Nakit Akımları tablosu oluşturulmuştur. Yukarıdaki veriler doğrultusunda oluşturulan ekteki İndirgenmiş Nakit Akımları Tablosundaki sonuçlara göre projenin toplam bugünkü finansal değeri ,00 TL olarak bulunur. İstanbul Küçükçekmece Halkalı 3. Etap Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi ne göre arsa sahibi gelir payı % 32; yüklenici pay oranı % 68 dir. Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda hasılat paylaşımına göre arsa değer takdiri hesaplaması aşağıdaki gibidir. Hasılat Paylaşımına Göre Arsa Değer Takdiri Satış Hasılatı Hasılat Türü Arsa Karşılığı Satış Toplam Geliri Değeri (TL) Sözleme Bedeli (TL) Arsa Sahibi Pay Oranı % 32 Yüklenici Pay Oranı % 68 Artan Arsa Satış Geliri Miktari (TL) Artan Arsa Satış Geliri Karşılığı Arsa Sahibi Pay Oranı Artan Arsa Satış Geliri Karşılığı Arsa Sahibi Payı Geliri (TL) Toplam Arsa Sahibi Payı (TL) Arsa Değeri Projeli Arsa Değeri Şerefiye Oranı Şerefiye Değeri Arsa Değeri Değer (TL) 1,365,000, ,325,000, ,800, ,200, ,000, % 12,804, ,604, ,604, % 44,960, ,643,

24 GELİŞTİRİLEN PROJEDEKİ BAĞIMSIZ BÖLÜMLERİN SATILMASI DURUMUNDA GELİR ANALİZİ Gayrimenkul Üzerindeki Konutların Ticari Ünitelerin(Dükkan, Otel, Okul) Satılabilir Alanı (m²) 310, , Projenin 2011 Yılındaki (1. Yıl) Ortalama m² Satış Değeri (TL) 3, , Projenin 2012 Yılındaki (2. Yıl) Ortalama m² Satış Değeri (TL) 3, , Projenin 2013 Yılındaki (3. Yıl) Ortalama m² Satış Değeri (TL) 3, , Projenin 2014 Yılındaki (4. Yıl) Ortalama m² Satış Değeri (TL) 4, , Projenin ÖngörülenSatış Hızı 40% 30% 20% 10% Toplam Satış Hâsılatı (TL) Projenin Ortalama Satış m² Birim Fiyatı (TL/m²) 1,508,461,500 4, GELİRLER Projenin Satış Geliri (TL) 546,000, ,450, ,330, ,681,500 TOPLAM GELİRLER (TL) 546,000, ,450, ,330, ,681,500 GİDERLER Diğer Operasyonel Giderler Arsa Maliyeti (Emlak Konut Payı) İnşaat Maliyeti TOPLAM GİDERLER (TL) VERGİ ÖNCESİ NET GELİR 546,000, ,450, ,330, ,681,500 İndirgeme Katsayısı İndirgenmiş Net Nakit Akışı 0 546,000, ,500, ,000, ,500,000 PROJENİN TAMAMLANMASI HALİNDEKİ TOPLAM PAZAR DEĞERİ (TL) 1,508,461,500 PROJENİN BUGÜNKÜ (İNDİRGENMİŞ) DEĞERİ (TL) 1,365,000,000 23

25 6.6 Projenin Tamamlanması Halinde Pazar Değeri İstanbul Sultangazi Habipler Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşım İşi tamamlandığında ve maliyet yönteminde belirtilen şartlar çerçevesinde gerçekleştiğinde projenin pazar değeri; ,00 TL olarak hesaplanmıştır. 6.7 Gayrimenkulün Mevcut Durum Değeri (İnşaat Yatırımları Dahil) Gelir İndirgeme Yöntemi gelecekte kazanılması muhtemel gelirlerin günümüze indirgenmesi ve değerlerinin hesaplanmasını kapsar. Bu yöntemde kullanılan veriler; piyasa şartları, ekonomik ve politik gelişmeler ile arz ve talebin değişkenliğinden doğrudan etkilenmektedir. Bu nedenle nihaî değer olarak emsal yöntemi ile hesaplanan değerin esas alınmasının uygun olacağı kanaatindeyiz. Projenin kasım ayı itibariyle tamamlanma oranı % 2 tir. İstanbul Sultangazi Habipler Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi ne göre ,00 TL olan sözleşme bedeli üzerinden bugüne kadarki maliyetleri hesaplarken yüklenici pay oranı (YPO) (%68) ve tamamlanma oranı (TO) kullanılır. Buna göre; Gayrimenkulün Bugünkü Değeri = Emsal Yöntemi İle Tespit Edilen Arsa Değeri + (Sözleşme Bedeli x YPO x TO) = ,00 TL + ( ,00 x 0,68 x 0,02) = ,00 TL ,00 TL = ,00 TL olarak hesap ve takdir edilmiştir. Bu değere KDV dahil değildir. 6.8 Projenin Tamamlanması Halinde Emsal Yöntemi İle Bağımsız Bölüm Bazında Pazar Değeri Rapora konu gayrimenkullerin emsal karşılaştırma yöntemi ile değeri belirlenirken gayrimenkullere emsal teşkil edebilecek nitelikteki benzer gayrimenkullerin satış değerleri ve bu gayrimenkullerin değeri etkileyen/etkileyebilecek özellikleri dikkate alınmıştır. İstanbul Sultangazi Habipler Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşım İşi kapsamında gerçekleştirilmekte olan projenin çarşaf listesi temel alınarak inşaatının bitirilmesi halinde bağımsız bölüm bazında Pazar değerini gösteren tablolar aşağıdaki sayfalardadır. 24