CRA HUKUKUNDA TAfiINMAZ REHN KAVRAMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "CRA HUKUKUNDA TAfiINMAZ REHN KAVRAMI"

Transkript

1 CRA HUKUKUNDA TAfiINMAZ REHN KAVRAMI Av. TAL H UYAR I- TAfiINMAZ REHN ÇEfi TLER Tafl nmaz rehni, hak sahibine, bir tafl nmaz n de erinden alaca n öncelikle elde etme yetkisini veren s n rl bir ayni (nesnel) hakt r. Hukukumuzda (MK. md. 850) üç tür tafl nmaz rehni kabul edilmifltir. Bunlar; ipotek, (MK. md ) ipotekli borç senedi (MK. md ; ) ve irad senedi (MK. mad ; ) dur. a) potek: MK nun maddelerinde düzenlenmifl olan ipotek; do mufl ya da do acak herhangi bir alaca güvence alt na almak için kurulabilir. Borçlunun sorumlulu u tafl nmaz n de eriyle s n rl de ildir. Borçlu kiflisel sorumlulu u devam eder. Yani, borçlu alacakl ya karfl, tüm malvarl - ile sorumludur. Tafl nmaz n paraya çevrilmesinden sa lanan para, alaca- karfl lamazsa, rehinli alacakl, borçlunun di er malvarl de erlerine de baflvurabilir. Çünkü «borçlu», ipotekle karfl lanmayan borç bölümünden - alaca n asl ile faiz, masraf gibi eklentilerinden- de sorumludur. ( 1 ) Üzerinde ipotek kurulan tafl nmaz n mutlaka borçluya ait olmas gerekmez. Baflka bir deyiflle, «tafl nmaz n maliki», bir üçüncü kiflinin borcu için, tafl nmaz üzerinde, alacakl yarar na ipotek kurabilir. Bu halde, tafl nmaz n maliki, «borçlu» durumuna gelmez, borç nedeniyle kiflisel sorumlulu u söz konusu olmaz. (2) Baflka bir deyiflle, ipotek veren üçüncü _ 1 ) Bknz: 12. HD t / T /10630 ( 2 ) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, KANET, S. S n rl Ayni Haklar, 1982/1983, s: 376 vd. - O U Z M A N, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. Eflya Hukuku, 2006, s: 694 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. Türk Eflya Hukuku, 1978, s: 1099 vd. - DAVRAN, B. Rehin Hukuku Dersleri, 1972, s: 45 vd. - AK PEK, J. Türk Eflya Hukuku, Üçüncü Kitap, Mahdut Ayni Haklar, s: 226 vd. - W ELAND, C. (Çev: Karafaki,. H.) Kanunu Medenide Ayni Haklar, 1946, C: 2, s: 630 vd. - SAYMEN, F.H./ELB R, H.K. Türk Eflya Hukuku Dersleri, 1963, s: 570 vd. - DURAL, M. Eflya Hukuku Dersleri, 1981, 142 vd. - AY TER, N. Eflya Hukuku, 1983, s: 177 vd. - AYBAY, A./HATEM, H. Eflya Hukuku Dersleri, 1981, s: 189 vd. - KARAHASAN, M.R. Türk Eflya Hukuku, 1977, 2. Cilt, s: 549 vd. ESMER, G. M e v z u a t m z d a Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili, 1990, s: 733 vd. - Ö ÜTÇÜ, T./DO RUSÖZ, E. Rehin Hukuku, 1982, s: ARTUKMAÇ, S. Bankalar n potekli Kredi Muameleleri, 1966, s: 13 vd. - EROL, K. p o t e k Kavram ve Özellikleri (Yarg. D. 1981/3, s: 315 vd. 1981/4, s: 589 vd.)

2 510 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 kiflinin sorumlulu u, ipotek akit tablosunda belirtilen miktarla s n rl d r. (3) Ayr ca belirtelim ki; cra ve flas Hukukunda ipotek temin içeri i, maddi hukuktakinden (MK. mad ) daha genifltir. Gerçekten, cra ve flas Kanununun uygulanmas nda, «ipotek» terimi, a) potekleri (MK. mad ), b) potekli borç senetlerini (MK. mad ; ), c) rat senetlerini (MK. mad ; ), d) Gemi ipoteklerini (TK. mad ), e) Eski hukuk hükümlerine göre kurulmufl tafl nmaz (gayrimenkul) rehinlerini), f) Tafl nmaz yükümlülüklerini (MK. mad ), g) Baz tafl nmazlar üzerindeki özel ayr cal klar (imtiyazlar ), h) Tafl nmaz eklentileri (teferruat ) üzerine rehin ifllemlerini (MK. mad. 882) kapsar. b) potekli Borç Se n e d i : MK n n ; maddelerinde düzenlenmifl olan ipotekli borç senedi, k ymetli evraka ba lanm fl, borçluya kiflisel sorumluluk yükleyen bir tafl nmaz rehni türüdür. Bu tafl nmaz rehni türünde, hem «ipotek»den ve hem de «irad senedi»nden al nm fl ö eler vard r. Bu rehin türünde; hem borçlunun kiflisel sorumlulu u ve hem de tafl nmaz ile sorumlulu u söz konusudur. Borçlu, borcunu ödemezse, tafl nmaz paraya çevrilir, elde edilen para alaca karfl lamazsa, borçlunun di er malvarl di erlerine baflvurulur. (4) c) rad Se n e d i : MK n n ; maddelerinde düzenlenmifl olan irad senedi, k ymetli evraka ba lanm fl olan ve borçluya kiflisel sorumluluk yüklemeyen bir tafl nmaz rehni türüdür. Alacakl, irad senedinde belirtilen alaca n ancak rehnedilen tafl nmazdan alabilir. Karfl lanmayan alaca için, borçlunun malvarl na baflvuramaz. (5) _ ( 3 ) Bknz: 11. HD T. 9717/ HD T. 2244/2365 ( 4 ) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 396 vd. - O UZMAN, M.K./SEL Ç, O./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 696 vd; 768 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1133 vd. - A K - PEK, J. age. s: 254 vd. - SAYMEN, F.H./ELB R, H.K. age. s: 593 vd. - Ö ÜTÇÜ, T./DO RUSÖZ, E. a g e. s: 215 vd. - ERTAfi, fi. Eflya Hukuku, 2005, 6. Bask, s: 538 vd. - MUSTAFAO LU, H. cra- flâs Hukukunda Rehin Kavram Üzerine Genel Bir Bak fl (Legal Huk. D. Haziran/2003, s: 1424 vd.) - ÇET N, S. H. potekli Borç Senedi ve rad Senedi, s: 83 vd. ( 5 ) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 396 vd. - O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 595 vd; 769 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1133 vd. - A K - PEK, J. age. s: 254 vd. - SAYMEN, F.H./ELB R, H.K. age. s: 597 vd. - Ö ÜTÇÜ, T./DO RUSÖZ, E. a g e. s: 225 vd. - ERTAfi, fi. age. s: MUSTAFAO LU, H. agm. s: 1425 vd. - ÇET N, S. H. age. s: 83 vd.

3 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 511 Yukar da belirtilen bu tafl nmaz rehni türlerinden, memleketemizde sadece ipotek uygulama alan bulmufl ve di erleri bugüne kadar benimsenmemifltir... II- TAfiINMAZ REHN N N KONUSU Tafl nmaz rehnine nelerin konu olabilece i, hem Medeni Kanunda (mad. 704, 908) ve hem de baz özel kanunlarda gösterilmifltir. (6) Gerçekten; a) Medeni Kanuna göre (mad. 704, 998): aa) Arazi, bb) Tapu kütü ünde ayr safhaya kaydedilen tafl nmaz üzerindeki ba- ms z ve sürekli haklar, cc) Kat mülkiyeti kütü üne kay tl ba ms z bölümler üzerinde ipotek kurulabilir. b- Özel Kanunlara göre: aa) Kat Mülkiyeti Kanunu na göre; «ba ms z bölümler» ipote e konu olabilir (mad. 1, 15) (7,8) bb) Ticaret Kanunu na göre; bir alaca n temini için «gemi üzerinde» ipotek kurulabilir (mad. 875, ) «Gemi Sicili ne kay tl olan» gemiler tafl nmaz hükmündedirler. Bu tür gemilerin rehni, Ticaret Kanununda (mad ) -bir yandan tafl n rlar n di er yandan da tafl nmazlar n rehninden farkl biçimde- ayr nt l olarak düzenlenmifltir. (9) cc) Maden Kanunu na ve Maden Sicili Tüzü ü ne göre; «maden üzerinde» ipotek kurulabilir (mad. 101, 112). dd) Türk Sivil Havac l k Kanunu na göre; bir alaca n temini için hava arac üzerinde ipotek kurulabilir (2920 s. K. mad. 69). Kanunda (mad ) sivil hava araçlar üzerinde, «malik ile alacakl lar n anlaflmalar»na dayal akdi ipotek ile «hava arac n n yap m ve onar m ndan do- an alacaklar için kanuni ipotek kurulabilmesi ayr ayr düzenlenmifltir. (6) Ayr nt l bilgi için bknz: KAYAK, S. Tafl nmaz Rehninin Konu Bak m ndan Kapsam (Prof. Dr. Sevim Toluner e Arma an, 2004) (7) Bknz: RE SO LU, S. Uygulamada Kat Mülkiyeti, 1979, s: 68 - ARCAK, A./ERDO AN, C. Aç klamal Kat Mülkiyeti Kanunu ve Uygulamas, 1976, s: KARAHACIO LU, A. H. Aç klamal - çtihatl Kat Mülkiyeti Kanunu, 1981, s: 66 - ARCAK, A. De iflik ve Yeni Hükümleriyle Kat Mülkiyeti, 1983, s: 292 (8) Bknz: D T. 1729/1664 (9) Ayr nt l bilgi için bknz: KENDER, R./ÇET NG L, E. Deniz Ticareti Hukuku, 7. Bask, 2003, s: 52 vd. - KALPSÜZ, T. Gemi Rehni, 1990, s: 7 vd. - ZVEREN, A./FRANKO, N./ÇALIK, A. Deniz Ticaret Hukuku, 1994, s: 87 vd. - ÇA A, T. Deniz Ticareti Hukuku, 1984, C: I, s: 85 vd.

4 512 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 III- POTE N KURULMASI: Memleketimizdeki uygulamada, tafl nmaz rehni türlerinden sadece ipotek benimsenmifl oldu undan, burada tafl nmaz rehni türlerinden -uygulama alan bulmam fl olan- «ipotekli borç senedi» ve «irad senedi» de il sadece «ipotek» hakk nda bilgi verilecektir. potek, kural olarak, tapu memurlar taraf ndan Tapu Sicili Tüzü ünün ilgili hükümlerine göre, «resmi senet» (uygulamada buna ipotek akit tablosu denilmektedir) yap lmak ve «tapuya tescil edilmek» suretiyle kurulur. (10) Ancak, ayr k olarak, «yasal ipotek hakk» söz konusu olan hallerde (MK. mad. 865, 867, 893; BK. mad. 513; 634 s. Kat Mülkiyeti K. mad. 22, 2762 s. Vak flar Y. mad. 29) (11) bu flekle uyulmaz. Önemi nedeniyle hat rlatal m ki, ancak «tapuda kay tl olan» tafl nmazlar üzerinde ipotek kurulabilir. «Tapuda kay tl olmayan» tafl nmazlar n rehni, «tafl n r rehni» hükümlerine (MK. mad. 939 vd.) göre olur. (12) IV- POTE N SONA ERMES : a) potek, kural olarak, tapu sicilinden -rehin hakk sahibinin yaz l terkin talebi üzerine- ipotek kayd n n silinmesi (terkini) ya da tafl nmaz n tamamen yok olmas ile sona erer (MK. mad. 858/I). b) Tafl nmaz n kamulaflt r lmas halinde, mülkiyet hakk ile birlikte, tafl nmaz üzerinde bulunan tüm haklar sona erdi inden, kamulaflt rma ile tafl nmaz üzerindeki «ipotek» hakk da son bulur, bundan sonra bu hak «kamulaflt rma bedeli» üzerinde devam eder. (13) (MK. mad. 858/II) c) Güvence alt na al nan borcun sona ermesi, ipote i do rudan do ruya sona erdirmez. Bu gibi durumlarda, «tescil» maddi de erini kaybetmifltir. Ancak, tapudan silinmedikçe, ipotek «flekli» bak m ndan hukukî varl n sürdürür. Borcun sona ermesi üzerine, ipotekli alacakl, «ipotek kayd n n silinmesi (terkini) için» yaz l baflvuruda bulunmaktan kaç n rsa, tafl nmaz malikinin «tapu kayd n n düzeltilmesi» davas (MK. mad. 1025) açmas gerekir (MK. mad. 883). (14) Ayr ca uygulamada önemi nedeniyle belirtelim ki; ipote in belirli bir süre için kurulmufl olmas halinde, bu sürenin sonunda ipotek re sen alacakl «alaca n alm fl oldu unu» bildirmedikçe, kald r lamaz... (15) (10) Ayr nt l bilgi için bknz: ESMER, G. age. s: 706 vd. - KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 297 vd. - DÖRT- GÖZ, G.Ö. Yeni Medeni Kanuna Göre Tapu fllemleri, 2003, 3. Bask, s: 237 vd. (11) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 204 vd. - O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OK- TAY (ÖZDEM R), S. age. s: 752 vd. - GÜRSOY, H.K./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1113 vd. - BIÇAK- ÇI, L. Yap Alacakl s pote i (Do umunun 100. Y l nda Atatürk e Arma an «HFM. 1979/1980/1981, S: 1-4» s: 552 vd. - GÜRAL, N. Müteahhit ve flçilerin Yasal potek Hakk (ABD. 1980/6, s: 695 vd.) - RE SO LU, S. Türk ve sviçre Hukukunda Müteahhit ve flçilerin Kanunu potek Hakk, 1961, s: 83 vd. - ERTAfi, fi. age. s: 534 vd. - DO RUCU, M. Deniz Tafl mac l nda Kanuni Rehin Hakk, 1997, s: 29 vd. (12) Bknz: 7. HD T. 7921/227 (13) Bknz: 12. HD T. 2909/4192 (14) KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: O UZMAN, K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 709 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1050

5 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 513 potekle güvence alt na al nan borcun sona ermesi halinde, tapuda «ipotek kayd n n silinmesi için», maddi hukukun (MK. mad. 883) «tafl nmaz malikine» -ve korunmaya di er hukuki yarar n n bulunmas halinde, malik olmayan borçluya- (16) tan d bu «dava hakk» d fl nda, cra ve flâs Hukuku da ( K. mad. 153), borçluya -icra mahkemesine baflvurarak- «ipotek kayd n n silinmesini» talep etme hakk n tan m flt r. (17) V- POTE N KAPSAMI: A- Güvence alt na al nan alacak yönünden ipote in kapsam : Tafl nmaz üzerinde kurulan ipote in, tafl nmaz n paraya çevrilmesi halinde, alacakl n n «as l alaca» (ana paras ) yan nda, -faiz, takip giderleri gibi- «yan alacaklar»n da güvence alt na al p almad, alm flsa hangi yan alacaklar n bu güvence kapsam nda yer ald, kanun koyucu taraf ndan ipote in türüne göre ayr ayr düzenlenmifltir. (18) a) Ana para ipote inde (=«kesin do mufl ipotek»te=«sabit ipotek»te=adi ipotek»te) yani; tutar belli olan alacaklar için kurulan ipotekte, MK. mad. 875 hükmü gere ince; ipotek; aa- «Ana para»y (19) (MK. mad. 875/I-1) (tapu sicilinde «rehinler» hanesinde kaydedilmifl olan alacak miktar n ), ve bb- «Takip giderleri»ni (20) (MK. mad. 875/I-2) (rehin paraya çevrilmesi yolu ile yap lan takipte harcanan giderleri ve alacakl vekili için icra müdürlü ünce takdir edilen vekalet ücretini «K. mad. 138, 151»), yat r - lan harçlar, ve cc- «Gecikme (temerrüt) faizi»ni (21) (MK. mad. 875/I-2 i; 3095 s. K. mad.2) (16) Bknz: 4. HD T /994 (17) Ayr nt l bilgi için bknz: UYAR, T. cra ve flas Kanunu fierhi, 2007, C:8, K. mad. 153 (18) ALTOP, A say l Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine liflkin Kanunda De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun Çerçevesinde pote in Alacak Bak m ndan Kapsam ve Anapara pote i- Limit (Üst S n r) pote i Ayr m n n Uygulamaya Yans yan Sonuçlar (MHB. Y l: 19-20, 1999/2000, s: 11 vd.) - KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 284 vd. - O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 733 vd. - GÜRSOY, K./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1024 vd. - CANSEL, E. Maksimal potek (Bat der, 195, s: 417) - AK PEK,. age. s: 186 vd. - SAYMEN, F.H./ELB R, H.K. age. s: 532 vd. - SÜNK TAY, A. Alaca n Ferileri Bak m ndan Tafl nmaz Mal Rehninin Kapsam (ABD. 1974/3, s: 479) - ERTAfi, fi. age. s: 517 vd. - ATALAY, Ö. Tafl nmaz poteklerinde Kapsam Sorunu (ABD. 1975/6, s: 808 vd.) - AYAN, M. S n rl Aynî Haklar, 2. Bask, 2000, s: 155 vd. - GÖNEN, D. Anapara ve Üst S n r pote i Kavramlar, Alacak Aç s ndan Kapsamlar (Legal Huk. D. Nisan) 2004, s: 1008 vd.) - YALÇINDURAN, T. Ana Para ve Üst S n r pote i Aras ndaki Farkl l klar (Prof. Dr. Ergun ÖZSUNAY a Arma an, 2004, s: 677 vd.) - GÜLEKL, Y. pote in Tafl nmaz ve Alacak Aç s ndan Kapsam, 1992, s: 10 vd. - KARAHACIO LU, A.H./DO RUSÖZ, M.E./ALTIN, M. Türk Hukukunda Rehin, 1996, s: 144 vd. (19) Bknz: 12. HD T. 4387/8943; t /5139; T / T. 5481/13093 (20) Bknz: 12. HD T. 4387/8943; T /5139; t / T (21) Bknz: 12. HD T / T. 4387/8943; T /5139; T / T. 7684/ T. 7415/ T. 5481/ T. 59/2343

6 514 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 E er, «yabanc para üzerinden kurulmufl» bir ipotek (MK. mad. 851) söz konusu ise; gecikme (temerrüt) faizi miktar, «Devlet bankalar nca o yabanc para ile aç lm fl bir y l vâdeli mevduat hesaplar na uygulanan en yüksek faiz oran» olarak kabul edilecektir (3095 s. K. mad. 4a). dd- «Sözleflme faizleri»ni (MK. mad. 875/I-3) (taraflar n yasal s n rlamalara uyarak, ana para verilirken sözleflmede öngördükleri faiz miktarlar n ) (22), güvence alt na al r. (23) potekli borç, ipotek belgesinde öngörülen sürenin dolmas (ya da tarihin «vâdenin» gelmesi) ile muaccel olur ve alacakl bu tarihten itibaren gecikme (temerrüt) faizi isteyebilir. E er ipotek «süresiz» olarak kurulmuflsa, alacakl n n ihtar ndan sonra borç muaccel hale gelip, alacakl ipote- in paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilece inden, bu durumda alacakl «ihtar tarihi»nden itibaren gecikme faizi isteyebilir... potek, e er «faizsiz» (bilâfaiz) olarak kurulmuflsa, alacakl vâde tarihine kadar faiz isteyemez, fakat vâdeden itibaren faiz isteyebilir. Örne in, uygulamada görüldü ü gibi, «alt ay ya da bir y l vâde ile faizsiz» olarak kurulan bir ipotekde, alacakl, alt (bir y l) sonra, vâde tarihinden itibaren faiz isteyebilir. Borçlu, sözleflme ve akit tablosunda öngörülen faiz oran na göre gecikme faizini ödemekle yükümlüdür, bu orana (miktara) itiraz edemez... cra müdürü (yard mc s ) «vâde tarihinden, tahsil tarihine kadar iflleyecek faizleri» hesaplay p, as l alaca a (ana paraya) ekler. (24) Yüksek mahkeme bu konuda; «potekli takiplerde -ipotek ister kesin borç ipote i ister limit ipote i olsun alacakl n n ipotek aktinde at f yap lan sözleflmedeki faiz oranlar na göre faiz talep edebilece ini» (25) «potekli takiplerde ipotek akit tablosunda öngörülen gerek akdi ve gerekse temerrüt faizi oranlar na göre faiz istenebilece ini» (26) «Takibin ipote e dayal olmas halinde, ilk takip aflamas nda alacakl n n hataen eksik faiz istedi inden bahisle daha sonra müstakil faiz alaca için yeniden ipote in paraya çevrilmesi yoluyla takip yapamayaca - n» (27) «Alacakl n n ipotek akit tablosunda belirlenmifl olan gerek temerrüt faizi ve gerekse akdi faiz oran na göre takipte bulunabilece ini» (28) (22) Daha ayr nt l bilgi için bknz: KUNTALP, E. age. s: 27 vd. (23) Bknz: 11. HD T. 5471/ HGK T. 470/154 (24) Bknz: 12. HD T. 7684/10477 (25) Bknz: 12. HD T /26942; T /20946; /6224 (26) Bknz: 12. HD T. 5208/9473 (27) Bknz: 12. HD T /12956 (28) Bknz: 12. HD T /15061

7 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 515 «potekle teminat alt na al nmayan k s m için ve genel haciz yoluyla takip yap lm fl olmas halinde, takipten sonras için akdi faiz talep edilebilece ini» (29) «potek akit tablosunda alaca a % 220 faiz uygulanaca n n öngörülmüfl olmas halinde, tahsil tarihine kadar bu oranda faiz tahakkuk ettirilece i belirtilmemifl oldu undan, sözü edilen bu akdi faizin borçlunun temerrüt tarihine kadar uygulanmas ve temerrüt tarihinden sonra ise, 3095 say l Kanun hükümleri uyar nca faiz hesaplamas gerekece ini» (30) «Kredi sözleflmesinde öngörülen faizin «akdi faiz» olup, temerrüt tarihine kadar, ana paraya bu miktar üzerinden, temerrüt tarihinden itibaren ise, 3095 say l kanuna göre faiz yürütülece ini» (31) «Borçlunun, sözleflme ve akit tablosunda öngörülen faiz oran n ödemekle yükümlü oldu u, buna itiraz edemeyece ini» (32) «potekli borcun, ipotek belgesinde öngörülen sürenin dolmas ile muaccel olaca, alacakl n n bu tarihten itibaren gecikme faizi isteyebilece ini» (33) «Temerrüt faizine yeniden temerrüt faizi istenemeyece ini» (34) «Ancak cari hesap sözleflmesinin uygun gördü ü hallerde faize faiz yürütülemeyece ini» (35) «potek akit tablosunda, borcun ödenece i tarih aç kça belirtilmiflse (ipote in vadesi varsa), bu tarihten itibaren -borcun ödenmemesi halindealacakl n n temerrüt faizi isteyebilece ini» (36) «pote in bir y l (alt ay) müddetle (vâde ile) faizsiz olarak kurulmufl olmas halinde, alacakl n n belirtilen bir y l süre geçtikten sonra «temerrüt faizi» talep edebilece ini» (37) «potek akdinin faizsiz olarak kurulmufl olmas halinde, vade tarihine kadar faiz istenemeyece i, ancak vadeden sonra faiz istenmesinin mümkün oldu u yolundaki ilkenin, taraflarca ipotek akit tablosunda vade tarihinden ipote in kald r laca tarihe kadar da faiz istenemeyece i nin kararlaflt r lmam fl olmas halinde geçerli olaca n» (38) (29) Bknz: 12. HD T. 6794/7275 (30) Bknz: 12. HD T. 4540/4780 (31) Bknz: 12. HD T. 1491/2578 (32) Bknz: 12. HD T. 3174/702; T /8194 (33) Bknz: 12. HD T. 7285/2858 (34) Bknz: 12. HD T. 9269/2758 (35) Bknz: 12. HD T. 7375/8938 (36) Bknz: 12. HD T. 8408/8303; T /12393 (37) Bknz: 12. HD T. 1342/5004; T /19438; T. 8430/9545 vb. (38) Bknz: 12. HD T /3037

8 516 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 «pote in faizsiz (bilafaiz) olarak kurulmufl olmas n n, vâde tarihine kadar alacakl n n faiz istemesini önleyece i, fakat vâdeden itibaren faiz istemesini önlemeyece ini» (39) «Faizsiz ve süresiz olarak kurulmufl olan ipoteklerde, borcun muaccel hale gelmesinin borçlunun temerrüde düflürülmesine ba l oldu unu, bu durumda borçlunun ihtar ile temerrüde düflece i ve alacakl n n ihtardan itibaren temerrüt faizi isteyebilece ini - Daha önce alacakl n n ihtar göndermemifl olmas halinde, borçlunun ödeme emrinin kendisine tebli i ile temerrüde düflece ini ve bu tarihten itibaren temerrüt faizi ödemekle yükümlü olaca n» (40) belirtmifltir... MK. mad. 875/I-3; ipote in kapsam na giren sözleflme faizleri nin miktar n «süre bak m ndan» s n rland rm flt r. Alacakl ancak «iflâs n aç ld ya da tafl nmaz n paraya çevrilmesinin istendi i ânda, vâdeleri gelmifl bulunan üç y ll k faiz ile iflâs n aç lmas ndan veya paraya çevrilme isteminden itibaren, paraya çevirme gününe kadar ifllemifl faizleri» ipote in sa lad güvenceden yararland rabilir. Örne in; (A), y l nda, (B) den % 8 faizle ald TL kredi karfl l nda tafl nmaz n ipotek ediyor. Borcun vâdesinde ödenmemesi üzerine, (B), tarihinde tafl nmaz n paraya çevrilmesi isteminde bulunuyor ve tarihinde paraya çevirme ifllemi son buluyor. Sözleflme faizlerinin, «ipote in kapsam na giren k sm» flöyle hesaplan r: Paraya çevirme isteminde bulunma tarihi olan gününe en yak n son «muacceliyet tarihi»; tarihi oldu undan -çünkü; sözleflmeye göre faiz, tarihinden itibaren her y l ,... günleri 1 y ll k olarak birikmektedir , , de ise, 1 y ll k tutar muaccel borç haline gelmektedir. MY. mad. 790/3 e göre; vâdesi gelmifl faiz, her y l n flubat ay n n 9. gününü ifllemifl olan faizdir. 10 fiubattan itibaren yeni bir y ll k faiz dönemi bafllam fl olmaktad r- bu tarihten itibaren geriye do ru 3 y l gidilir tarihi bafllang ç olmak üzere, 3 y ll k faiz ile den sonra yani tarihinden tafl nmaz n paraya çevrilme tarihi olan tarihine kadar ifllemifl olan faizler, ipotek ile güvence alt na al nm fl olurlar. Yani, (3 y l) (=1 y l 18 gün) =4 y l 18 günlük faiz, % 8 hesab yla 161,973 TL tutar. (41) ee- Ayr ca; «Tafl nmaz n korunmas için yap lan zorunlu masraflar, özellikle malik taraf ndan ödenmedi i için, onun hesab na sigortac ya ödenen paralar» (MK. mad. 876) da güvence alt na al r... (39) Bknz: 12. HD T /231; T. 5481/13093 (40) Bknz: 12. HD T /23240; T /15031 (41) GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1026 vd. - Ayr ca bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET ; S. age. s: 285

9 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 517 b) Üst s n r ipote inde (=«azami miktar ipote i»nde= «maksimal ipotek»te) yani; MK. mad. 851/II ve 881/I gere ince, ipotek kuruldu u ada henüz do mam fl olan ve fakat ileride do acak olan bir alacak için kurulan ipotekte, gerek as l alacak (ana para), gerek sözleflme ve gecikme faizleri, gerekse mahkeme ve icra giderleri ancak tapu sicilinde tescil edilmifl olan alacak miktar n aflmamak koflulu ile, ipote in kapsam na girerler. Örne in; (B) bankas yarar na müflteri (A), banka ile aras ndaki «câri hesap» iliflkisi sonunda do acak 5 milyon YTL borcu için tafl nmaz üzerinde, 5 milyon YTL «üst s n r ipote i» kurmuflsa, (A) ve (B) aras ndaki câri hesap iliflkisinin kesildi i tarihte, (B) bankas, (A) dan 7,5 milyon YTL alacakl duruma gelmiflse, ipote in paraya çevrilmesi sonucu ede edilen paradan ancak 5 milyon YTL -her türlü alacak, faiz tutar, takip giderleri karfl l olarak- ipotekli alacakl olarak alabilir. Geriye kalan 2,5 milyon lira ana paras n (alaca ) ve bunun takibi için yapaca masraf tutar n «âdi alacak» olarak isteyebilir. Bu alaca, ipote in kapsam d fl nda kal r. Çünkü, MK. mad. 875 hükmü, «üst s n r ipote inde» uygulanamaz. Yukar daki örnekte, tafl nmaz n 8 milyon TL ye paraya çevrildi- (42, 43) ini ve tafl nmaz üzerinde (B) nin ipote inden sonra 2. derecede alacakl _ ( 4 2 ) KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 733 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: DAVRAN, B. age. s: 22 vd. - K U N T A L P, E. age. s: 40 - KESER, H. Azami Mebla pote i (Manisa Bar. D. 1991/Nisan, S. 37, s: 21) ( 4 3 ) Aksi görüfl için bknz: POSTACIO LU,. flâs Hukuku lkeleri, s: 114 vd. (Say n P O S T A C I O L U na göre; alacakl, alaca henüz ipotek limitini bulmadan, ipote in paraya çevrilmesi yolu ile takibe geçti i takdirde, gerek «takip masraflar» ve gerekse art k bundan sonra yine mukavelede tesbit edilen nisbet üzerinden «iflleyecek temerrüt faizleri» yönünden, ipotekten istifadeye devam etmelidir... K a n m z c a, bu görüfl uygulamada pek çok uyuflmazl klara neden olabilecek niteliktedir. Gerçekten, ipotekli alacakl hangi anda «alaca henüz ipotek limitini bulmadan» icraya baflvurdu u takdirde, gerek «takip masraflar» ve gerekse «iflleyecek temerrüt faizleri» yönünden, ipotekten istifadeye devam etmelidir... K a n m z c a, bu görüfl uygulamada pek çok uyuflmazl klara neden olabilecek niteliktedir. Gerçekten, ipotekli alacakl hangi anda «alaca henüz ipotek limitini bulmadan» icraya baflvurdu u takdirde, gerek «takip masraflar» ve gerekse «iflleyecek temerrüt faizleri» yönünden, ipotekten istifade edecektir? Örne in; liral k bir «üst s n r ipote i» kuruldu unu varsayal m. Alacakl, alaca TL na ulaflt zaman, icraya baflvurursa m yoksa TL na ulaflt zaman icraya baflvurursa m, «takip masraflar» ve «temerrüt faizi» yönünden ipotekten yararlanacakt r? Görüldü ü gibi, yasan n aç kça öngörmedi i bir yararlanmay ipotekli alacakl ya tan mak oldukça güçtür...) Bu konuda say n S. RE SO LU da aksi görüflü «...MY. 766/II; ileride do acak borçlar için de ipotek tesis edilmek istendi i zaman, bunun azami miktar n n tapuda gösterilmesini düzenlemektedir. Di er bir deyiflle, maddede yer alan gayrimenkulün azami ne miktar için teminat teflkil edece i ibaresiyle, ana paran n azami miktar n n anlafl lmas yasa koyucunun iradesine daha uygundur. Nitekim, MY maddede vücut bulmas muhtemel olan herhangi bir alaca n temini nden söz edilmektedir. Medeni Kanunun hiçbir yerinde ileride vücut bulacak borçlar için tesis edilen ipoteklere MY maddesinin uygulanm yaca na, bu limitin afl lamayaca na dair bir hüküm bulunmamaktad r...» ( pote in Kapsam - Hükümleri ve Uygulamada Ortaya Ç kan Sorunlar, s: 15) fleklinde savunmaktad r... Yine d o k t r i n d e, üst s n r ipoteklerinde, takibe (ve borca) itiraz ederek takibi uzatan borçlular n «kefalet limitinde oldu u gibi, temerrüdünün sonuçlar na -faiz yönünden- katlanmas gerekti i» ifade edilmifltir: «...gayrimenkul de erinin yükselmesi ve para de erinin düflmesi, borçlular, borcunu geciktirerek ödemeye teflvik etmekte ve temerrüt halinde dahi, ipotek limiti d fl nda sorumlu olmayaca n bilen borçlu, takibin gecikmesi için her türlü engellemeyi yapmaktad r... Borçlunun, temerrüdünün hukukî sonuçlar ndan sorumlu olmamas, hukukun temel ilkelerine ayk r d r. E er, ödeme emri veya icra emri tebli edildi i zaman borçlu veya ipotek borçlusu -tafl nmaz malikiüçüncü flah s «benim borcum yoktur» diye itiraz ediyorsa veya herhangi bir flekilde itiraz ediyorsa, art k bu itiraz n n hukukî sonuçlar na katlanmal, t pk kefalet limitinde oldu u gibi, limit + temerrüt ten sorumlu olmal d r...» (YAZO LU, F. «Alacaklar n Tahsili Hususunda Cebri cra ve Yarg lama Aflamas nda

10 518 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 (D) yarar na 2 milyon TL lik bir üst s n r ipote i ve di er alacakl (E) nin TL lik alaca için koydurdu u haciz bulunuyorsa, elde edilen 8 milyon TL n n 5 milyon TL (A) ya, 2 milyon TL (D) ye ve 1 milyon TL Da (E) ye ödenir. E er tafl nmaz üzerinde sadece (D) nin 2 milyon TL l k ipote i bulunsa idi, 8 milyon TL n n 5 milyon TL (A) ya, 2 milyon TL (D) ye ödendikten sonra kalan 1 milyon TL tekrar (A) ya ödenirdi. MK. mad. 875 hükmünün «üst s n r ipote inde» uygulanmayaca n gözönünde tutan alacakl lar, üst s n r ipote i kurdururken, «ana alacak» ve «yan edimleri» karfl lamak için, ipotekle güvence alt na almak istedik- _ Karfl lafl lan Sorunlar ve Çözüm Yollar» (5-7 Temmuz, 1991) isimli sempozyuma sunulan bildiri, s: 57 v d. ) «...MK n n 766. maddesine göre al nan ipotekler azami had ipote idir. Bu ipoteklerde, limit afl labilir. Bu hükmün yasal maddesi de 790. maddedir. Hal böyle iken, 766. maddeye göre tesis edilen ipoteklerde 790. maddenin niçin uygulanamayaca n n yasal gerekçesi yoktur. Buna karfl ç kan hocalar m z var. Onlar n dayana da flu: MK na bu madde, mehaz kanununun almanca tercümesinden de il de Frans zca tercümesinden geçmifltir. Almanca tercümesinde «her fleyin dahil olaca» yaz l d r. Mehaz kanunda bu böyledir. Ancak, isviçre deki ekonomik durum ve sosyoekonomik yap yla, Türkiye deki sosyoekonomik yap n n ayni oldu u söylenemez. Türkiye de enflasyon % 70 civarlar nda, Temerrüt faizi al nmay p yaln z limitle s n rl kal nd takdirde banka alacaklar n n tahsiline mümkün gözüyle bakmak olas de il. Ayr ca hiçbir borçlu, e er çok saf de ilse, limit ipote i tutar ndaki paray, ihtar ald tarihte gelip ödemez. Çünkü, borcunu ödemek için haz rlad paray kulland takdirde, bu paran n bir y ll k faizi % 70 olacakt r. Onun için borçlular huzurumuza flöyle geliyor; ipotek, azami had ipote i, limit ipote i. Ben bunu iki y l uzat r m, yar yar ya anlaflal m... Bugün, kefalet konusunda s n rl sorumluluk hakk nda yerleflmifl içtihad n, limit ipoteklerinde de aynen uygulanmas n engelleyen hiç bir kanun hükmü yok...» (BARDAKÇI,. age. sempozyum, s: 78 vd.). Bu konuda -aksi görüfl- için ayr ca bknz: ERASLAN, E. Ö reti ve Uygulaman n Ifl nda Üst S n r pote- i ( BD. 1988/1-2-3, s: 69 vd.) Özellikle tatbikatç lar taraf ndan yap lan bu elefltiriler, mevcut uygulamay sürdüren 11. Hukuk Dairesi üyesi say n Ifl l ULAfi taraf ndan flu flekilde cevapland r lm flt r: «...Sorun maksimal ipotekle, yani azami mebla ipote iyle, kesin ipotek aras ndaki ayr mdan kaynaklan yor. Kanunumuzda bu ayr m n mevcut oldu u inkâr edilemez. Nitekim, doktrinde de bu konuda Daireyi do rulayan görüfller mevcuttur. Daire kararlar nda uzun uzun bu konu ifllenmifl ve Yarg tay Kararlar Dergisinde yay nlanm flt r. Dairenin görüflü, ezbere, gelifli güzel bir görüfl de ildir; bilimsel ve hukukî dayanaklar mevcuttur. Burada, ipotek sahibi borçlu kendi temerrüdünden sorumludur. Daire, bunu inkâr etmiyor; ama, nas l sorumludur? O, ipotek limitinde kalmak kofluluyla genel hükümlere göre sorumludur. E er ipotekli gayrimenkulün sat - fl ndan geriye kalacak para varsa, alacakl, yine o paradan alaca n alabilecektir. Sorun, bir baflka alacakl n n, ir baflka s rada ipotekli alacakl olmas nda ortaya ç k yor. kinci s rada bir ipotek alacakl s, bafllang çta borçluyla iliflkiye girerken, teminat n n güvencesini teflkil eden tapu kayd n inceler, birinci alaca n ipotek limitini hesaplar, bunun d fl ndaki miktar n kendisine de yetebilece i inanc yla, ikinci s - rada ipotekli alacakl olur. fiimdi, birinci s radaki ipotekli alacakl ya limit d fl, sonsuz bir imkân tan rsak, bunun d fl ndaki di er ipotekli alacakl lar, hiç bir zaman alaca na kavuflamaz. Onun için, de erli arkadafllar ma burada, kendilerini sadece birinci ipotekli alacakl olarak de il, ayn zamanda ikinci, üçüncü ipotekli alacakl yerine koyarak da düflünmelerini öneririm. Daire, bu görüflü aç klarken, sadece alacakl - borçlu dengesini de il, di er alacakl lar n hukukî yararlar n da de erlendirmekte ve onlar n haklar yla birlikte bu konuyu çözüm tarz na vard rmaktad r. Hele hele üçüncü flqahs n ipote inde bu, daha da çarp c olarak ortaya ç kmaktad r. Bir yak n n z n, dostunuzun ihtiyac için, bir gayrimenkulünüzü, bir dairenizi veya bir tarlan z gözden ç kararak, belli bir maksimal ipotek yapt r yorsunuz. Borç ödenmeyince, sanki flahsi borcunuz gibi -e er limit dikkate al nmazsa- gayrimenkul sat lacak, kendi temerrüdünüz olacak, onlar da ödeyeceksiniz. fiöyle oluyor; diyor ki, «iflte bankaya bir borcunuz var. Efendim, 50 milyon liral k bir kredi limiti.» Raz oluyorsunuz, «flte 50 milyon liral k dairem var bunu gözden ç kar yorum» diyorsunuz; ama, karfl n za öyle bir tablo ç k yor ki, gelen ödeme emrinde 100 milyon liral k, 150 milyon liral k bir alacak ç k yor. Tabii ki itiraz edeceksiniz. Yani, itiraz devaml kötü niyetli bir uygulama olarak görmek do ru de il. Hele gayrimenkulü üçüncü kifliye devretti inizde, bu sorun, daha da çarp c olarak ortaya ç kacakt r... (a.g. sempozyum, s: 110 vd.) Bu konudaki tart flmalar için ayr ca bknz: Ticaret Hukuku ve Yarg tay Kararlar Sempozyumu, VIII.

11 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 519 leri alacak miktar n daha fazla göstermektedirler. Örne in; ileride do acak YTL l k bir alacak, üst s n r ipote i ile güvence alt na al nmak isteniyorsa, tapuda YTL, 2400 YTL vb. flekilde YTL nin üstünde bir alacak için ipotek kurmaktad rlar. Burada flu hususu da belirtelim ki, MK. mad. 875 hükmü, «üst s n r ipote i»nde uygulanmad ndan, tescil edilmifl bulunan azami miktar (üst s n r ) aflmamak kofluluyla alaca n «üç y ldan daha uzun süreli vâdesi geçmifl sözleflme faizleri» de, ipotekle güvence alt na al nm fl olmaktad r. (44) Bu tür ipoteklerde, gerek «ipotek akit tablosu»nda ve gerekse «kredi sözleflmesi»nde, aç kça limiti aflan sorumluluk öngörülmüfl dahi olsa yani ipote in, borcun eklentilerini de kapsayaca (faiz, gider vergisi gibi eklentilerin de ana paraya eklenece i) kabul edilmifl (belirtilmifl) dahi olsa, hukukî sonuç do urmaz, ipotek veren kiflilerin sorumlulu u yine limitle s n rl olur... Çünkü, «borçlunun, ipotek limiti ile sorumlu tutulabilece ine, limit d fl nda sorumlulu unun söz konusu olmayaca na» iliflkin kural kamu düzeni ile ilgilidir (ve bu nedenle de; borçlunun buna yönelik itiraz ve flikâyeti bir süre ile s n rl de ildir, borçlu süresiz olarak itiraz ve flikâyette bulunabilir.) Bu tür ipoteklerde; alacakl, limit d fl nda kalan alaca n as l borçlu dan genel haciz yolu ile takip yaparak isteyebilir yani bu alacak bölümü «ipote in kapsam (s n r ) d fl nda kald ndan» ipotekli takibe konu olamazsa da, genel haciz yolu ile takibe konu olabilir. Ancak alacakl, bu alacak kesimi için, as l borçlunun borcu için tafl nmaz n ipotek etmifl olan, tafl nmaz maliki üçüncü kifliye hiçbir flekilde baflvuramaz. Çünkü onun sorumlulu u -hakk ndaki takibe itiraz etmemifl dahi olsa- ipotek miktar ile s n rl d r. Yüksek mahkeme, bu konu ile ilgili olarak; «Limit ipoteklerinde tafl nmaz n sorumlu oldu u miktar n dosya alaca ipotek limiti alt nda ise bu dosya alaca, dosya alaca ipotek limitini afl yorsa ipotek limiti kadar oldu unu» (45) «Limit (üst s n r) ipotekleri nde ipotek veren üçüncü kiflinin sorumlulu unun ipotek limiti ile s n rl oldu unu» (46) «Üst s n r ipote i (= maksimal ipotek = teminat ipote i = azami mebla ipote i ) olarak kurulmufl olan ipoteklerin, ipotek akit tablosunda «ipote in, borcun eklentilerini de kapsayaca» (faiz, gider vergisi gibi eklentilerin de ana paraya eklenece i) öngörülmüfl dahi olsa, ipotek veren kiflilerin sorumlulu unun yine limitle s n rl olaca n» (47) (44) GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1030 (45) Bknz: 12. HD T /18136 (46) Bknz: 12 HD T. 3842/6194; T /20880; T. 5407/9478 vb. (47) Bknz: 12. HD T /20880; T. 8125/4761; T. 4183/7681 vb.

12 520 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 «Limit ipote ine dayal olarak yap lan ipote in paraya çevrilmesi yoluyla takiplerde, alacakl n n yapt icra masraflar n ve tahakkuk eden vekalet ücretini limit içinde borçludan talep edebilece ini (limiti aflan miktar için talepte bulunamayaca n )» (48) «Limit ipoteklerinde, limiti aflan borç miktar için as l borçlu hakk nda genel haciz yoluyla takip yap labilece ini fakat tafl nmazla ilgisi kalmayan eski malik hakk nda, ipote in paraya çevrilmesi yoluyla takip yap lamayaca n» (49) «Limit ipoteklerinde ipotek veren borçlu ile ipotekli tafl nmaz sat n alan kiflinin ipotekten dolay sorumlulu unun -tüm eklentiler dahil- ipotek limiti ile s n rl oldu unu» (50) belirtmifltir. B- potek konusu tafl nmaz bak m ndan, ipote in kapsam : ( 5 1 ) Tafl nmaz üzerine kurulan ipotek; tafl nmaz n «bütünleyici parçalar - n» (MK. mad. 862/I) «eklentilerini» (MK. mad. 862/I), «belirli koflullar alt nda hukukî semerelerini (MK. mad. 863) ve «tafl nmaz yerine geçen de- erleri» (MK. mad. 879) kapsar. Gerçekten; a) Tafl nmaz n «bütünleyici parçalar», (mütemmim cüzüleri) -örne- in; o tafl nmaz üzerindeki binalar, a açlar, kaynaklar vb.- tafl nmaz üzerinde ipotek kurulunca, kendili inden ipote in kapsam na girerler (MK. mad. 862/I) (52) ipote in kurulmas ndan sonra tafl nmaza ba lanan bütünleyici parçalar da ayni flekilde ipote in kapsam na girerler. Bütünleyici parçalar n, ipote in kapsam d fl nda kalaca na iliflkin sözleflme sadece taraflar ba lar aynî (nesnel) bir etki yaratmaz. «Tabii semereler»de, as ldan ayr l ncaya kadar, «bütünleyici parça» say ld ndan (MK. mad. 685/III), bunlar ancak, as ldan ayr ld ktan sonra, ipote in kapsam ndan ç karlar. Bu konuda, K. mad. 84/c.4 deki özel hükmü de gözden uzak tutmamak gerekir. Bu hükme göre, e er ipotekli alacakl, ürünlerin yetiflmesinden önce «rehnin paraya çevrilmesi» için takip talebinde bulunmuflsa, ipotekli tafl nmaz n sat ld ana kadar yetiflip toplanan semereler de, ipote in kapsam na girer. (53) b) Tafl nmaz n eklentileri (teferruatlar ) -örne in; makinalar eflyalar- tafl nmaz üzerinde ipotek kurulunca, taraflar aksini kararlaflt rmam fllarsa, ipote in kapsam na girer (MK. mad. 862/I). Bu hüküm gerek (48) Bknz: 12. HD T /13239; T. 9735/13095; T. E: 5557/6470 (49) Bknz: 12. HD T. 7502/12988 (50) Bknz: 12. HD T /19607; T /15883; T /15883 (51) O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (Ö ZDEM R), S. age. s: 725 vd. - ERTAfi, fi. age. s: 519 vd. - AYAN, M. age. s: 151 vd. - fiener, Y.S. Türk Hukukunda potek Uygulamas, 2006, s: 121 vd. - GÜ- LEKL, Y. age. s: 30 vd. (52) Bknz: 12. HD T. 7211/ T. 211/ T /12035 (53) Bknz: UYAR, T. ag. flerh, 2006, Cilt: 4, s: 7472 vd.

13 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 521 ipote in kurulmas s ras nda var olan ve gerekse ipotek kurulduktan sonra tafl nmaz n eklentisi durumuna gelen fleyler için geçerlidir. Taraflar, eklentilerin «ipotek kapsam nda olmayaca n» kararlaflt rabilecekleri gibi, belirli baz eklentilerin ipote in kapsam d fl nda kalaca- n da kararlaflt rabilirler. Tafl nmaza eklenti olarak ba l bulunan tafl n r üzerindeki mülkiyetin, tafl nmaz malikinden baflka bir kifliye ait olmas mümkündür. Bu durumda, tafl nmaz üzerinde ipotek kurulmas halinde, «ipote in bu üçüncü kifliye ait eklenti niteli indeki tafl n r da kapsay p kapsamayaca» doktrinde (54) tart flmal d r. MK. mad. 862/III de «üçüncü kiflilerin eklentiler üzerindeki haklar sakl d r» fleklindeki hükmün farkl flekilde yorumundan kaynaklanan bu görüfl ayr l karfl s nda yüksek mahkeme (55) c) Kiralar: Kiraya verilmifl olan bir tafl nmaz üzerinde kurulan ipotek, «tafl nmaz n paraya çevrilmesi için bafllayan takip tarihinden» ( K. mad.148) ya da «borçlu için verilen iflâs karar n n ilân tarihinden» ( K. mad.166), paraya çevrilme tarihine kadar geçecek sürede iflleyecek kiralar kapsam na al r (MK. mad. 863) (56) Ancak, rehin hakk n n kirac ya karfl ileri sürülebilmesi için, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile giriflilen takibin kendisine tebli edilmifl olmas ya da -iflas söz konusu ise- iflâs n ilân edilmifl olmas gerekir. «Takibin tebli inden» veya «iflâs n ilân ndan» önceki devrede muaccel olan kiralar, kirac malike ödemiflse, rehinli alacakl kirac dan bir talepte bulunamaz. (57) d) Sigorta tazminat : Üzerinde ipotek kurulan tafl nmaz sigorta edilmiflse; ipotek ödenecek sigorta tazminat n da kapsar (MK. mad. 879) (58) e) Kamulaflt rma bedeli: potekli tafl nmaz kamulaflt r l nca ipotek hakk tafl nmaz üzerinde son bulur, fakat, malik ad na yat r lan kamulaflt rma bedeli üzerinde devam eder. (59) (54) O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 727 vd. (55) Bknz: 12. HD. (56) Bknz: D T. 3117/3167 (57) GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 271 (58) Ayr nt l bilgi için bknz: ARKAN, S. potekli Gayr menkulün Sigortalanmas Halinde Alacakl n n Hukukî Durumu, (BATIDER, 1988, C: XIV, S: 3, s: 63 vd.) (59) Bknz: 12. HD T. 2909/4192

14 522 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 VI- POTE N GENEL LKELER : A- Belirlilik ilkesi: (MK. mad. 851/I; 854): Bu ike, ipotekle güvence alt na al nan alacak ile ipote in konusunu oluflturan tafl nmaz n taraflarca aç k ve seçik olarak belirtilmesini ifade etmektedir. (60) a- Alaca n belirli olmas : potek, kural olarak, ancak miktar Türk paras ile -tapuda- gösterilen, belirli bir alacak için kurulabilir (MK. mad. 851/I) (61) Belirtilen bu ilkeye, MK. mad. 851/II hükmü ile önemli bir istisna getirilerek ipote in yabanc para üzerinden kurulmas na olanak tan nm flt r. (62,63) potek, mevcut bir alacak için kurulabilece i gibi -buna «ana para ipote i», «kesin ipotek», «sabit ipotek» denilmektedir-, ileride do acak bir alacak için -buna; «üst s n r ipote i», «âzami miktar ipote i», «maksimal ipotek» denilmektedir- kurulabilir (MK. mad. 881/I). MK. mad. 851/II uyar nca «yabanc para» üzerinden ipotek kurulmas, mümkündür. -bu maddede öngörülen koflullar çerçevesinde- Doktrinde (64), «yabanc para ipote inin ana para ipote i d fl nda üst s n r ipote i olarak kurulup kurulamayaca» konusunda görüfl ayr l belirmifltir. b- Tafl nmaz n belirli olmas : Üzerinde ipotek kurulacak tafl nmaz, tapuya kay tl bir tafl nmaz olmal d r (MK. mad. 853). Tapuya kay tl olmayan tafl nmazlar, tafl n r rehni hükümlerine göre rehnedilebilir. (65) «Ortak (müflterek) mülkiyet pay (hissesi)» üzerinde, malik tek bafl na ipotek kurabilir (MK. mad. 688/III). Buna karfl n «elbirli i halinde sahip olunan» bir tafl nmaz üzerinde ipotek kurulabilmesi için, elbirli i halindeki maliklerin tümünün onay gerekir (MK. mad. 857/III). (66) (60) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 282 vd. - O UZMAN, K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 697 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1031 vd. - DAVRAN, B. age. s: 21 vd. - AK PEK, J. age. s: 188 vd. - SAYMEN, F.H./ELB R, H.K. age. s: 530 vd. - ERTAfi, S. age. s: 506 vd.- AYAN, M. S n rl Ayni Haklar, 2. Bask, s: 135 vd. - SARI, S. Tafl nmaz Rehninde Belirlilik (Muayyenlik) ilkesi (Prof. Dr. M.K. O uzman n An s na Arma an, 2000, s: 963 vd.) (61) Bknz: 19. HD T. 2882/6283 (62) Ayr ca bilgi için bknz: ERTAfi, fi. age. s: 507 vd. -O UZMAN, M.K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 698 vd; 722 vd. - KUNTALP, E. Yabanc Para Üzerinden Tafl nmaz Rehni (Prof. Dr. Hayri Domaniç e Arma an, 1995, s: 293 vd.) - S RMEN, L. Yeni Türk Liras Medeni Kanununda Yabanc Para Üzerinden Tafl nmaz Rehni Kurulmas na liflkin Düzenlemeler (AÜMFD. 2003/1, s: 9 vd.) - RE SO LU, S. Yabanc Para pote i (Bankac lar D. S: 44, 2003/Mart, s: 43 vd.) - YASSIO LU, S. Yabanc Para Üzerinden Rehin (Manisa Barosu D. 1992/Ocak, S: 40, s: 18) (63) Bknz: 19. HD T. 2882/6283 (64) Bu konuda bknz: YALÇINDURAN, T. agm. s: 694 vd. - YASSIO LU, S. agm. s: 16 vd. - S RMEN, L. agm. s: 85 vd. - GÜLEKL, Y. age. s: 72 vd. (65) Bknz: 7. HD T. 7921/227 (66) Ayr nt l bilgi için bknz: RE SO LU, S. Medeni Kanun Aç s ndan potek fllemleri ve Uygulamada Ortaya Ç kan Sorunlar, 1978, s: 12 vd.

15 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 523 Genellikle bir alacak için, «bir tafl nmaz üzerinde» ipotek kurulur. Fakat «ayni alacak için, birden fazla tafl nmaz üzerinde» de ipotek kurulabilir. (MK. mad. 855) (67, 68) Bu durumda, üzerinde ipotek kurulan her tafl nmaz, alaca n belirli bir miktar n güvence alt na al r (MK. mad. 855/II). Taraflar, hangi tafl nmaz n alaca n ne kadar n güvence alt na alaca n serbestçe kararlaflt rabilirler. Örne in; (B) nin (A) ya olan YTL borcu için (C), malik oldu u bir tafl nmaz üzerinde, bu borcun YTL l k k sm için, (D) de, malik oldu u bir tafl nmaz üzerinde bu borcun YTL l k k sm için ipotek kurabilir. Böylece, alacakl (A), hem (C) ve hem de (D) nin tafl nmaz üzerinde, birbirinden ba ms z ipotek hakk na sahip olur. Bu varsay mda, «alacak» bölünmeyip bütünlü ünü korudu u halde, «rehin yükü» tafl nmazlara da t lm flt r. Yüküm tafl nmazlar aras nda da- t m taraflar n anlaflmas na göre yap l r Hangi tafl nmaz n alaca n ne kadar n n teminat n teflkil edece ini taraflar serbestçe kararlaflt rabilirler. (69) E er taraflar aras nda bu konuda bir anlaflma yoksa ve tafl nmazlar n de eri tapuda tayin edilmiflse, yükün da t m tafl nmazlar n de eriyle orant l olarak, -tapu idaresince- yap l r (MK. mad. 855/III; Tapu Sic. Tüz. mad. 32/b.c.). Ancak tafl nmaz n de eri, tapuda belli de ilse, Tapu Sic. Tüz. mad. 32/son gere ince talebin reddi gerekir. MK. mad. 855/II de öngörülen iki durumda, birden fazla tafl nmaz üzerinde «rehin yükü» bölünmeden, alaca n tümü için ipotek kurulabilir. E er, üzerinde ipotek kurulmak istenen tafl nmazlar n mülkiyeti aynî kifliye ait ise ya da tafl nmazlar n malikleri farkl kifliler olmakla beraber, bunlar, güvence alt na al nmak istenen borcun «birlikte (müteselsil) borçlular» iseler, birden fazla tafl nmaz üzerinde, rehin yükü bölünmeden, alaca n tümünü güvence alt na alacak biçimde ipotek kurulabilir. (70) Bu duruma doktrinde «kollektif rehin» («toplu rehin»=«ortak rehin») denilmektedir. «Toplu rehin»de amaç; tek bir alaca n tamam n güvence alt na almakt r. Rehinli alacakl, alaca n bir kez elde eder. Rehinli tafl nmazlardan birisinin paraya çevrilmesi ile, rehinli alacakl alaca n elde etmiflse, di er tafl nmazlar üzerinde rehin sona erer. (71) MK. mad. 873/III. uyar nca, rehinli alacakl, rehinli tafl nmazlar n tamam n n paraya çevrilmesini istemek zorundad r. (72) Diledi i tafl nmaz n paraya çevrilmesini isteyemez. Hangi tafl nmaz n paraya çevrilece ine icra memuru karar verir. (67) Ayr nt l bilgi için bknz: GÜRSOY, K.T. Birden Ziyade Gayrimenkulün Ayn Borç çin potek Edilmesi ve Uygulamada Ortaya Ç kan Sorunlar, 1978, s: 8 vd. - AYBAY, A. Kollektif potekden Do an Baz Sorunlar (Maltepe Ünv. Huk. Fak. D. 2005/1, s: 187 vd.) (68) Bknz: 12. HD T /22429 (69) Bknz: 12. HD T / T /12979 (70) Bknz: 12. HD T. 3619/4566; T. 1436/2794; T /12979 (71) Bknz: 12. HD T /22429 (72) Bknz: D T. 5244/5481

16 524 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 potekli tafl nmaz n -mahkeme ilâm ile dahi olsa- (73) baflkas na devri, borçlunun borcunda ve teminat nda de ifliklik yapmaz (MK. mad. 888) (74) B- DE fimez (SAB T) DERECELER LKES Ayni tafl nmaz üzerinde birden fazla ipotek kurma olana n n varl nedeniyle, bunlar aras ndaki «s ra iliflkisi»ni, yani «hangisinin di erinden önce gelece ini» tayin etmek gerekir. Hukukumuzda, bu konuda mevcut olan «ilerleme sistemi» (75) ve «sâbit derece sistemi»nden (76, 77) ikincisi benimsenmifltir. Bu sistemde, çeflitli rehin haklar s ralar n «kurulufl tarihi»ne göre de il, «taraflar n iradelerine» göre al r. Tapu kütü üne yap lan tescil, bu sistemde, her rehin hakk na belli bir derece, belli ve sâbit bir s ra temin ve tesbit eder. Bu dereceler; 1., 2., 3., 4. vb. fleklinde s ralan rlar. Daha önceki s rada yer alan rehinlerdeki de ifliklikler, bunlar n sona ermesi ilke olarak, daha geri derecedeki rehinlerin önünde bir boflluk yarat r. Daha sonraki rehin haklar, kendili inden bu bofllu u doldurmak için ilerlemezler, olduklar yerde kal rlar. ancak, sonra gelen ipotekli alacakl - ya, «bofl dereceye ilerleme, bu dereceyi doldurma hakk» tan nabilir. Bu (78, 79) hakka, «serbest dereceden yararlanma hakk» denilir. Malik, daha sonra, bu üst s rada boflalan dereceleri doldurabilir. Tafl nmaz maliki, bir alacakl ya önce gelen derecede ipotek kurma olana na sahiptir. Önce gelen ve üzerinde henüz ipotek kurulmam fl derece; «sakl tutulmufl» derecedir. pote in «s ra» ve «miktar»n n, kuruldu u dereceye ba l olmas, tafl nmaz n paraya çevrilmesinde önem tafl r. Tafl nmaz n paraya çevrilmesinden elde edilen paradan önce «birinci derecedeki» alacakl, o derecede yaz l güvence miktar kadar alaca n al r, geriye para artarsa, «ikinci derecedeki» alacakl ya, ikinci derecedeki güvence miktar ile s n rl olarak ödemede bulunulur. Ödemeler böylece devam eder... Belli bir derece içinde, bu derecedeki güvence miktar ile s n rl olarak birden fazla ipotek kurulabilir. Bunlara «yan derece» ya da «ait rehin derecesi» denir. Örne in; birinci derece için YTL lik bir güvence s - n r kabul edilmiflse, tafl nmaz n maliki bu derecede (A), yarar na da (73) Bknz: 12. HD T. 9348/10432 (74) Bknz: 12. HD T. 9037/ T. 1811/7986 (75) Ayr nt l bilgi için bknz: KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 350 vd. - O UZMAN, K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 711 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1052 vd. EREL, fi. Gayrimenkul Rehninde S ra, 1974, s: 15 vd. (76) Ayr nt l bilgi için bknz: ERTAfi, fi. age. s: 510 vd. - KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 352 vd. - O UZ- MAN, K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 712 vd. - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 1055 vd. - EREL, fi. age. s: 25 vd. - ÇAMLIBEL, E. Serbest Dereceden stifade Hakk (Manisa Barosu D. 1991/Ekim, S: 39, s: 18 vd.) - AYAN, M. age. s: 142 vd. - T RYAK, F. Tafl nmaz Hukukunda Sâbit Dereceler Sistemi ve Hükümleri (ABD. 1996/4, s: 540 vd.) (77) Bknz: 12. HD T. 6452/ D T. 9519/10239 (78) ÇAMLIBEL, E. agm. s: 17 vd. (79) Bknz: D T. 9519/10239

17 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar YTL lik üç ayr ipotek kurabilir. Ayn derecedeki «yan derecelerde» kurulan ipotek haklar aras ndaki s ra, malikle ipotekli alacakl lar aras nda serbestçe kararlaflt r labilir. Sâbit dereceler sisteminin sonuçlar ; MK. mad de, istisnalar ise; MK. mad. 872 ve 877 ve 878 de gösterilmifltir. Burada sadece, konumuz bak m ndan önem tafl yan MK. 872 hükmüne k saca de inmek isteriz. Bu maddede; «tafl nmaz n paraya çevrilmesinde, rehinli alacaklar ödenirken, boflalan ya da malik taraf ndan kendisi için sakl tutulan rehin derecelerinin hesaba kat lmayaca» belirtilmifltir. Bunun sonucu olarak da, tafl nmaz üzerindeki rehinli alacakl lar n s ras, bofl derece yokmufl gibi belirlenir. Örne in; tafl nmaz malikinin YTL lik birinci dereceyi sakl tuttu unu, ikinci derecede YTL lik, üçüncü derecede YTL lik ve dördüncü derecede YTL lik ipotek kurdu unu varsayal m. Tafl nmaz n paraya çevrilmesinden YTL elde edilmiflse -MK: mad. 872 gere ince YTL lik sakl tutulan «bofl derece» yokmufl gibi hareket edilerek- ikinci derecedeki ipotekli alacakl ya YTL üçüncü derecedeki ipotekli alacakl ya YTL dördüncü derecedeki ipotekli alacakl ya da kalan YTL ödenir. VII VII- pote in «ana para ipote i» (=«kesin ipotek» =«sâbit ipotek») mi yoksa «üst s n r ipote i» (=«maksimal ipotek»=«teminat ipote i»=«azami miktar ipote i») mi oldu u nas l tesbit edilecektir? Bu konuda nas l bir k stasa (ölçüte) baflvurulacakt r? Bu konu, uygulama için çok önemlidir. Çünkü, ipote in, «ana para ipote i» ya da «üst s n r ipote i» olmas, ipote in paraya çevrilmesi konusunda izlenecek takip yolunu etkileyecektir. Gerçekten, e er ipotek «ana para ipote i» olarak nitelendirilirse, izlenecek yol «ipote in paraya çevrilmesi yolu ile ilâml takip» (80) olacak, buna karfl n, ipotek «üst s n r ipote i» olarak nitelendirilirse, izlenecek yol «ipote in paraya çevrilmesi yolu ile ilâms z takip» (81) olacakt r... Bu iki ipotek türünü belirlemek (birbirinden ay rmak) için doktrinde ve uygulamada farkl k s tlar n (ölçütlerin) benimsendi ini görüyoruz. Gerçekten, yabanc doktrinde (82) bu konuyu ayd nlatmak için «ipote in tescilinde bir faizin öngörülmüfl olup olmad na» bak lmas ve «ipote in tescilinde bir faizin öngörülmüfl olup olmad na» bak lmas ve «ipote in tescilinde bir faiz öngörülmüflse ipote in ana para aksi takdirde üst s - n r ipote i olarak kabul edilmesi gerekti i» ileri sürülmüfltür... Bu görüfl, deste ini MK. mad. 851 ve 875 de bulmaktad r. Gerçekten, üst s n r ipote inde alacakl n n faiz dahil talep edebilece i (ipote in kapsam nda olan) miktar ipote in üst s n r kadar oldu undan (MK. mad. 851/I), bu tür (80) Ayr nt l bilgi için bknz: UYAR, T. ag. flerh, C:8; K. mad. 149 vd.; 150 h (81) Ayr nt l bilgi için bknz: UYAR, T. ag. flerh, C:8; K. mad. 149 b vd. (82) GUHL, Teo, (Naklen, KUNTALP, E. Ana PAra ve Üst S n r (Maksimal) potek Ay r m, 1989, s: 23 vd.

18 526 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 ipoteklerde ayr ca faiz oran n n tapuda gösterilmesi önem tafl mamaktad r. Buna karfl l k ana para ipote inde, ipotek faizleri de kapsad ndan (MK. 875), faiz oran n n tapuda gösterilmesi önem kazanmaktad r... Bu görüfl, doktrinde «ana para ipote inde faiz oran n n tescili zorunlulu unun ana para ipote ini, üst s n r ipote inden ay rmak düflüncesinden de- il, fakat faiz için söz konusu olan yasal ipote in do abilmesi için gerekli bulunmas ndan kaynakland» (83) belirtilerek ve ayr ca «faiz öngörülmeyen her ipote in mutlaka üst s n r ipote i say lmayaca» (84) fleklinde elefltirilmifltir... Doktrinimizde (85) genellikle «alacak miktar n n belirlili i» ulgusundan hareket edilerek, «ipote in kuruldu u tarihte alacak miktar n n belirli olmas halinde ana para ipote i nin, belirli olmamas halinde ise üst s n r ipote i nin varl» kabul edilmektedir. Baflka bir deyiflle; «mevcut, miktar olarak belirli ve do mufl bir alacak için» ipotek kurulmuflsa, ipote in ana para ipote i, «ileride do aca bir alacak için» ipotek kurulmuflsa, ipote in üst s n r ipote i oldu u kabul edilmektedir... Kan m zca, ipote in türünü belirlemek için, taraflar n iradelerine üstünlük tan nmal, ipotek akit tablosundan taraflar n hangi tür ipote i kurmak istediklerinin aç kça saptanamamas halinde taraflar aras ndaki hukuki iliflkinin niteli i -«sözleflme», «ihtarname» vb. belgeler incelenerekaraflt r lmal ve yukar daki ölçüt (k stas) gere ince, ipotek mevcut (do mufl) bir alacak için kurulmuflsa «ana para ipote i» ileride do acak bir alacak için kurulmuflsa «üst s n r ipote i»nin varl (kurulmak istendi i) kabul edilmelidir... Yüksek mahkeme, bu konu ile ilgili olarak; «Al nan borç (ödünç) karfl l nda kurulan ipote in ana para ipote i say laca n» (86) «Dar yetkili icra mahkemesinde, taraflar aras nda düzenlenen ipotek akdinin «kesin borç ipote i» ya da «limit ipote i» olup olmad hususunun ipotek akit tablosu içeri ine göre belirlenebilece ini» (87) «Mevcut bir alacak için (ipote in kuruldu u s rada do mufl olan alacak için) kurulmufl olan ipote in kesin borç ipote i (karz ipote i) say laca- n» (88) (83) LEEMANN, Hans (Naklen, KUNTALP, E. age. s: 24) (84) WEBER, E. (Naklen, KUNTALP, E. age. s: 24) (85) O UZMAN, K./SEL Ç, Ö./OKTAY (ÖZDEM R), S. age. s: 742, KÖPRÜLÜ, B./KANET, S. age. s: 283 vd.; 287 vd. - DAVRAN, B. age. s: 22 - GÜRSOY, K.T./EREN, F./CANSEL, E. age. s: 963; AK PEK, J. age. 189; CANSEL, E. agm. s: Ö ÜTÇÜ, T./DO RUSÖZ, E. age. s: ER- TAfi, fi. age. s: fienek, Y.fi. age. s: 19 vd. - GÖNEN, D. agm. s: 1005 vd. - YALÇINDURAN, T. agm. s: 689 vd. - KARAHACIO LU, A.H./DO RUSÖZ, M.E./ALTIN, M. age. s: 152 vd. (86) Bknz: 12. HD T /16672; T. 3855/6195 (87) Bknz: 12. HD T /1003 (88) Bknz: 12. HD T /23225; T /14570

19 Tafl nmaz Rehni Kavram Talih Uyar 527 «Do mufl konut kredisi borcu için kurulmufl ipote in kesin ipotek (karz ipote i) say laca n» (89) «pote in niteli i hakk nda ilgili bankadan bilgi al narak ve gerekti- inde ipotek akit tablosu getirtilerek ipote in hangi amaçla kuruldu u araflt r larak sonuca gidilmesi gerekirken, tan k dinlenerek uyuflmazl n çözümlenemeyece ini» (90) «Al nan mal (ve/veya çek) karfl l kurulan ipote in kesin ipotek niteli ini tafl d n» (91) «pote in kesin (ana para) ipote i mi, üst s n r (teminat) ipote i mi oldu unu belirlemek için sadece ipotek akit tablosundaki sözcüklere bak - lamayaca n, taraflar isticvap edilerek, taraflar aras ndaki iliflkinin hukuki niteli inin sözleflme, ihtarname vb. belgeler incelenerek araflt r lmas gerekece ini» (92) «Akit tablosunda, ayr ca vade ve faiz oran da öngörülerek belirli bir bedelin borç olarak ifade edilmifl olmas halinde, ipote in ana para ipote- i (kesin ipotek) say laca n» (93) «potek akit tablosunun kay ts z flarts z borç ikrar n içermesi halinde, ipote in ana para ipote i (kesin ipotek) say laca n» (94) «Karz ipote i, ana para ipote i (kesin ipotek) niteli inde oldu undan, alacakl n n ana para d fl nda takip giderleri, gecikme faizi gibi alaca n eklentileri için de takip yapabilece ini» (95) «Kay ts z flarts z borç ikrar n içeren ipotek akit tablosunda, borcun teminat olarak bono verildi inin ve borcun mal bedelinden do du u nun belirtilmifl olmas n n ipote in niteli ini de ifltirmeyece ini» (96) «Do mufl bir alacak için kurulan ipote in ana para ipote i, «ileri do- acak bir alacak» için kurulan ipote in üst s n r ipote i (maksimal ipotek) say laca n» (97) «Sat fl bedelini teminen, kesin ipotek olarak kurulan ipotekde, ayr ca alacakl ya senetler verilmifl olmas n n, ipote in niteli ini de ifltirmeyece ini» (98) 89) Bknz: 12. HD T /20769; T. 8960/11764; T /12269 vb. (90) Bknz: T. 2099/3096 (91) Bknz: 12. HD T. 5170/5561; T. 1645/2072 (92) Bknz: 12. HD T /6000; T. 431/8988; T. 430/8987 (93) Bknz: 12. HD T. 4004/7050 (94) Bknz: 12. HD T. 7839/562; T. 4537/10147 (95) Bknz: 12. HD T. 5481/13093 (96) Bknz: 12. HD T. 7983/1602 (97) Bknz: 11. HD T. 75/981 (98) Bknz: 12. HD T. 549/3310

20 528 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 2 Y l 2007 «potek akit tablosunda, borcun ödenmesinin bonolarla vâdelere ba lanm fl olmas n n, ipote in teminat ipote i oldu unu ortaya koymayaca - n» (99) buna karfl n; «pote in kullan lan ve kullan lacak kredi karfl l nda... TL limitli olarak kurulmufl olmas halinde, kesin borç ipote i olarak kabul edilemeyece ini» (100) «Limit (üst s n r) ipoteklerinde ipote in kurulmas an nda as l alaca- n ortada bulunmad n, ileride oluflacak veya oluflmas muhtemel oldu- unu; tafl nmaz malikinin, ipotek veren s fat yan nda ayn zamanda ipotek borçlusu olmas n n da bu kural de ifltirmeyece ini» (101) «Dar yetkili icra mahkemesinde, taraflar aras nda düzenlenen ipotek akdinin kesin borç ipote i ya da limit ipote i olup olmad hususunun ipotek akit tablosu içeri ine göre belirlenebilece ini» (102) «potek niteli i teminat oldu undan, ipotek akit tablosunda teminat ipote i denilmifl olmas na bak larak, ipote in teminat ipote i (üst s n r ipote i) oldu u sonucuna var lamayaca n» (103) «Aç lm fl ve aç lacak kredinin teminat olarak kurulan ipote in «üst s - n r ipote i» (maksimal ipotek) say laca n» (104) belirtmifltir. (99) Bknz: 12. HD T. 3629/3811 (100) Bknz: 12. HD T. 3381/6538 (101) Bknz: 12. HD T /977 (102) Bknz: 12. HD T /1003 (103) Bknz: 12. HD T. 3909/4017 (104) Bknz: 12. HD T. 6194/2404

YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI

YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI KARAR ELEfiT R S YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI KARAR ELEfiT R S Av. MEHMET BAYRAKTAR* I- G R fi 2003, 2004 ve 2005 Mali Y l Bütçe Kanunlar ile; 3095 say l Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine

Detaylı

YARGITAY 7. HUKUK DA RES

YARGITAY 7. HUKUK DA RES YARGITAY 7. HUKUK DA RES 2260 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 5 Y l 2007 YARGITAY 7. HUKUK DA RES E: 2006/1028 K: 2006/1293 T: 24.04.2006 T CARET HUKUKU T CAR DAVA KAVRAMI HAKSIZ EYLEMDEN DO AN DAVA

Detaylı

YARGITAY 19. HUKUK DA RES

YARGITAY 19. HUKUK DA RES YARGITAY 19. HUKUK DA RES 432 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 82 Say : 1 Y l 2008 YARGITAY 19. HUKUK DA RES E: 2007/2009 K: 2007/5577 T: 31.05.2007 HUKUK YARAR KOfiULU SIRA CETVEL SIRA CETVEL NE T RAZ TEDB

Detaylı

YARGITAY 14. HUKUK DA RES

YARGITAY 14. HUKUK DA RES YARGITAY 14. HUKUK DA RES 408 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 82 Say : 1 Y l 2008 YARGITAY 14. HUKUK DA RES E: 2007/9988 K: 2007/10710 T: 25.09.2007 TAPU TAHS S BELGES N N N TEL MÜLK YET HUKUKU Özet: Bir mülkiyet

Detaylı

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER: YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete

Detaylı

EŞYA HUKUKU. Cilt II REHİN HUKUKU. Prof. Dr. Haluk Nami NOMER. Doç. Dr. Mehmet Serkan ERGÜNE

EŞYA HUKUKU. Cilt II REHİN HUKUKU. Prof. Dr. Haluk Nami NOMER. Doç. Dr. Mehmet Serkan ERGÜNE Prof. Dr. Haluk Nami NOMER İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Doç. Dr. Mehmet Serkan ERGÜNE İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı EŞYA HUKUKU Cilt

Detaylı

YARGITAY 15. HUKUK DA RES

YARGITAY 15. HUKUK DA RES YARGITAY 15. HUKUK DA RES YARGITAY 15. HUKUK DA RES E: 2005/6631 K: 2007/710 T: 08.02.2007 MARA AYKIRI NfiAAT ECR M S L UYGULAMASI Ö z e t : mara ayk r olarak yap lan ve y k lmas gereken tafl nmaz n ekonomik

Detaylı

YARGITAY 6. HUKUK DA RES

YARGITAY 6. HUKUK DA RES YARGITAY 6. HUKUK DA RES 354 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 82 Say : 1 Y l 2008 YARGITAY 6. HUKUK DA RES E: 2007/7994 K: 2007/9777 T: 24.09.2007 CRA TAK B NE VEK L TARAFINDAN YAPILAN T RAZ SONUCU C- RA MAHKEMES

Detaylı

KIDEM TAZM NATI TAKS TLE VE SENETLE ÖDENEB L R M?

KIDEM TAZM NATI TAKS TLE VE SENETLE ÖDENEB L R M? KIDEM TAZM NATI TAKS TLE VE SENETLE ÖDENEB L R M? Resul KURT* I. GENEL B LG LER flçi ve iflveren aras nda önemli sorunlara yol açt görülen k dem tazminat, iflçinin iflyerine ve iflverene sadakatle hizmeti

Detaylı

YARGITAY 2. HUKUK DA RES

YARGITAY 2. HUKUK DA RES YARGITAY 2. HUKUK DA RES 2674 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 6 Y l 2007 YARGITAY 2. HUKUK DA RES E: 2005/20742 K: 2006/5715 T: 18.04.2006 M RASÇILIK SIFATI M RASIN NT KAL ZAMAN YÖNÜNDEN UYGULANACAK

Detaylı

YARGITAY 18. HUKUK DA RES

YARGITAY 18. HUKUK DA RES YARGITAY 18. HUKUK DA RES 2792 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 6 Y l 2007 YARGITAY 18. HUKUK DA RES E: 2007/6261 K: 2007/6898 T: 12.07.2007 KAT MÜLK YET HUKUKU ORTAK YERLER KAT MAL KLER N N VE YÖNET

Detaylı

POTE N PARAYA ÇEVR LMES YOLU LE LAMSIZ TAK P

POTE N PARAYA ÇEVR LMES YOLU LE LAMSIZ TAK P POTE N PARAYA ÇEVR LMES YOLU LE LAMSIZ TAK P Fatma Burcu SAVAfi* G R fi potek 1, muayyeniyet prensibine uymak kofluluyla mevcut bulunan veya ileride do mas muhtemel ya da kesin olan bir alacak olmak üzere

Detaylı

YARGITAY 14. HUKUK DA RES

YARGITAY 14. HUKUK DA RES YARGITAY 14. HUKUK DA RES E: 2006/7776 K: 2006/10511 T: 05.10.2006 fiarta BA LI SÖZLEfiME HÂSILAT K RASI SÖZLEfiMEN N FASINDA MKÂNSIZLIK OBJEKT F VE SÜBJEKT F MKANSIZLIK TARAF KUSURU HAKSIZ FES H K RACININ

Detaylı

Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler. BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009

Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler. BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009 Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009 Bireysel Emeklilik Sistemi nden ç k flta uygulanan vergi kesintisi ile ilgili

Detaylı

YARGITAY 12. HUKUK DA RES

YARGITAY 12. HUKUK DA RES YARGITAY 12. HUKUK DA RES YARGITAY 12. HUKUK DA RES E: 2008/2115 K: 2008/4731 T: 11.03.2008 FA Z HUKUKU YASAL FA Z REESKONT FA Z KAVRAMININ KALDIRILMIfi OLDU U (3095 SK m. 1) Özet: 3095 Say l Yasan n 1.

Detaylı

SOSYAL GÜVENL K KURUMU ALACAKLARINA L fik N HT YAT HAC Z VE HT YAT TAHAKKUK UYGULAMALARI

SOSYAL GÜVENL K KURUMU ALACAKLARINA L fik N HT YAT HAC Z VE HT YAT TAHAKKUK UYGULAMALARI SOSYAL GÜVENL K KURUMU ALACAKLARINA L fik N HT YAT HAC Z VE HT YAT TAHAKKUK UYGULAMALARI Mehmet BULUT* A. G R fi Sosyal güvenlik sistemine iliflkin reform niteli i tafl yan 5510 say l Kanunun 88. maddesinin

Detaylı

YARGITAY 12. HUKUK DA RES KARARLARI

YARGITAY 12. HUKUK DA RES KARARLARI E: 2005/9889 K: 2005/12847 T: 14.06.2005 KAMB YO TAK B NDE UYGULANACAK FA Z ORANLARI Özet: Takipten önce, alacakl n n yapt faiz hesab na borçlu itiraz etmemiflse; o faiz oran geçerlidir. Takipten sonras

Detaylı

SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R?

SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? HAKEMS Z YAZILAR MAL PART T ME ÇALIfiMALARDA DENEME SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? I. Girifl: Erol GÜNER * Sürekli bir ifl sözleflmesi ile ifle giren iflçi, ifli, iflvereni ve iflyerindeki iflçileri tan

Detaylı

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ana bilim Dalı Öğretim Üyesi.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ana bilim Dalı Öğretim Üyesi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ana bilim Dalı Öğretim Üyesi. 1 Makalede kısaca Kanun olarak ifade olunacaktır. 2 Kanunun 1. maddesine göre kanunun amacı, finansal kuruluş olarak faaliyet

Detaylı

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu

Detaylı

YARGITAY 14. HUKUK DA RES KARARLARI

YARGITAY 14. HUKUK DA RES KARARLARI YARGITAY 14. HUKUK DA RES E: 2004/5475 K: 2004/9296 T: 30.12.2004 SATIfi VAAD SÖZLEfiMES N N GERÇEKLEfiME OLANA I MAR PLANLARI (3194 SK. m. 18/son) YARGITAY 14. HUKUK DA RES KARARLARI Özet: Bir tafl nmazda

Detaylı

NOTERLER N HARÇ SORUMLULUKLARINDA PROBLEML ALANLAR

NOTERLER N HARÇ SORUMLULUKLARINDA PROBLEML ALANLAR NOTERLER N HARÇ SORUMLULUKLARINDA PROBLEML ALANLAR lhami ÖZTÜRK* Ahmet OZANSOY** G R fi Noterler, yapt klar ifllemlerden kaynaklanan noter harc n tahsil ederek 1512 say l Noterlik Kanunu nun 119 uncu maddesinde

Detaylı

KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 )

KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) Kadir ÖZDEM R* 1-G R fi 3628 say l Mal Bildiriminde Bulunulmas, Rüflvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun, Mal Bildiriminde Bulunacaklar bafll

Detaylı

YARGITAY 19. HUKUK DA RES

YARGITAY 19. HUKUK DA RES YARGITAY 19. HUKUK DA RES 2380 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 5 Y l 2007 YARGITAY 19. HUKUK DA RES E: 2005/10187 K: 2005/12550 T: 15.12.2005 CRA HUKUKU FLASIN ERTELENMES FLASIN ERTELENMES NDE TEMY

Detaylı

T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile

T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile mali ÇÖZÜM 133 ALACA IN TEML K HAL NDE VE AYNI ÖDEMELERDE TEVS K ZORUNLULU U Memifl KÜRK* I-G R fi: T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile mücadele amac yla getirilen uygulamalardan

Detaylı

YARGITAY 8. HUKUK DA RES

YARGITAY 8. HUKUK DA RES YARGITAY 8. HUKUK DA RES YARGITAY 8. HUKUK DA RES E: 2004/8393 K: 2005/1976 T: 15.3.2005 KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜ ÜNE VE VAKFA A T TAfiINMAZ KAZANDIRICI ZAMANAfiIMI VAKIFTA TAV Z BEDEL MUTASARRIFINA

Detaylı

AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U

AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U 173 174 Hususi Ödeme fiekilleri: Madde 41- Maliye vekaletinin tayin edece i yerlerde, nev'ileri mezkur

Detaylı

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : SORU 1

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : SORU 1 Soru ve Cevap SORU 1 flyeri Kira sözleflmesini iki örnek olarak düzenledik, birini kirac di erini kiralayan ald.kirac olarak kira kontrat n n damga vergisini tahakkuk ettirmek için vergi dairesine gitti

Detaylı

Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda. BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012

Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda. BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012 Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012 Türev ürünlerin vergilendirilmelerine iliflkin aç klamalar n yap ld Maliye Bakanl Genel

Detaylı

YARGITAY 8. CEZA DA RES KARARI

YARGITAY 8. CEZA DA RES KARARI YARGITAY 8. CEZA DA RES KARARI YARGITAY 8. CEZA DA RES E: 2007/4584 K: 2007/4112 T: 24.05.2007 SEÇENEKL ADL PARA CEZASI CEZALARIN NFAZ REJ M CEZANIN N TEL K DE fit RMES (TCK m 50/1-a, 52 CGT K m 106/3)

Detaylı

YARGITAY 13. HUKUK DA RES

YARGITAY 13. HUKUK DA RES YARGITAY 13. HUKUK DA RES E: 2006/4967 K: 2006/7878 T: 15.05.2006 HAKSIZ AZ L AZ L TAR H NDE GEÇERL OLAN ÜCRET TAR FES ÜZER NDEN HESAPLAMA YAPILACA I (Avukatl k K. m. 164/4) Özet: Haks z olarak azledildi

Detaylı

VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ

VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K 243 VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ 244 VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI MADDE 20. - Gelirlerinin en az üçte ikisini nev i itibar yla genel,

Detaylı

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2013/6-2249 K. 2015/1362 T. 15.5.2015

T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2013/6-2249 K. 2015/1362 T. 15.5.2015 T.C. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2013/6-2249 K. 2015/1362 T. 15.5.2015 * KİRA SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN ALACAĞA AYLIK %10 GECİKME FAİZİ UYGULANABİLECEĞİ (3095 S.K.'nun Akdi Faiz Oranı Yönünden Bir

Detaylı

YARGITAY 15. HUKUK DA RES KARARLARI

YARGITAY 15. HUKUK DA RES KARARLARI YARGITAY 15. HUKUK DA RES E: 2005/1273 K: 2005/6735 T: 20.12.2004 TASARRUFUN PTAL BA IfiLAMA N TEL NDE filem ( K m. 278/2, 283/2) Özet: K nun 278/2. maddesi uyar nca, akdin yap ld s rada, kendi verdi i

Detaylı

YARGITAY 17. HUKUK DA RES

YARGITAY 17. HUKUK DA RES YARGITAY 17. HUKUK DA RES E: 2006/4384 K: 2006/7879 T: 16.10.2006 HAKSIZ F LDEN DO AN SORUMLULU UN KAPSAMI HASARIN TESP T N N ÖZEL KURUM VE B L RK fi YE YAPTIRILMASI DURUMUNDA YARGILAMA G DERLER Özet:

Detaylı

ENST TÜ SAVAfi VE GREV KLOZLARI (Yard mc tercüme metin) YAT 1/11/85. Bu sigorta ngiliz Yasa ve Uygulamas na ba l d r.

ENST TÜ SAVAfi VE GREV KLOZLARI (Yard mc tercüme metin) YAT 1/11/85. Bu sigorta ngiliz Yasa ve Uygulamas na ba l d r. ENST TÜ SAVAfi VE GREV KLOZLARI (Yard mc tercüme metin) 1/11/85 YAT Bu sigorta ngiliz Yasa ve Uygulamas na ba l d r. 1. TEHL KELER Bu sigorta, her zaman burada gönderme yap lan istisnalara ba l olarak,

Detaylı

Prof. Dr. ALİ CEM BUDAK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Anabilim Dalı İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİP

Prof. Dr. ALİ CEM BUDAK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Anabilim Dalı İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİP Prof. Dr. ALİ CEM BUDAK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Anabilim Dalı İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİP ÜÇÜNCÜ BASKI (TIPKI BASIM) İÇİN ÖNSÖZ Şubat 2008 de

Detaylı

T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de

T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de KURUMLARDAN ELDE ED LEN KAR PAYLARININ VERG LEND R LMES VE BEYANI Necati PERÇ N Gelirler Baflkontrolörü I.- G R fi T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de flirketlerce

Detaylı

KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER

KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER Bülent SEZG N* 1-G R fi Katma de er vergisinde vergilendirme dönemi, 3065 Say l Katma De- er Vergisi Kanununun 39 uncu maddesinin 1

Detaylı

dan flman teslim ald evraklar inceledikten sonra nsan Kaynaklar Müdürlü ü/birimine gönderir.

dan flman teslim ald evraklar inceledikten sonra nsan Kaynaklar Müdürlü ü/birimine gönderir. TÜB TAK BAfiKANLIK, MERKEZ VE ENST TÜLERDE ÇALIfiIRKEN YÜKSEK L SANS VE DOKTORA Ö REN M YAPANLARA UYGULANACAK ESASLAR (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Esaslar n amac ; Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt

Detaylı

Ödettirilecek tazminat miktarı

Ödettirilecek tazminat miktarı ASKERİ OKULLARA ALINAN ÖĞRENCİLER İLE SİLAHLI KUVVETLER HESABINA FAKÜLTE VE YÜKSEK OKULLARDA OKUYAN ÖĞRENCİLER İÇİN YÜKLENME SENEDİ DÜZENLENMESİNE VE BU OKULLARDAN ÇEŞİTLİ SEBEPLERLE AYRILACAK ÖĞRENCİLERE

Detaylı

YARGITAY 3. HUKUK DA RES

YARGITAY 3. HUKUK DA RES YARGITAY 3. HUKUK DA RES E: 2005/2650 K: 2005/5986 T: 31.05.2005 NEDENS Z ZENG NLEfiME BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ FA Z N BAfiLANGIÇ TAR H Özet: Nedensiz zenginleflmede, zenginleflen ister iyiniyetli ister kötüniyetli

Detaylı

3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l

3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l SERBEST BÖLGELERDE KATMA DE ER VERG S Erkan GÜRBO A Gelirler Baflkontrolörü I- GENEL B LG : 3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l Kanun un 8 nci maddesi ile yap lan de ifliklik

Detaylı

F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme

F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme S GORTA KOM SYON G DER BELGES mali ÇÖZÜM 171 Memifl KÜRK* I-G R fi: F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme göstermifltir. Geliflmifl ekonomilerde lokomotif rol üstlenen

Detaylı

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARISTO 88 ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE 1. KONU 213 say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK) 142, 143,

Detaylı

MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda

MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda BFS - 2011/08 stanbul, 25.08.2011 Sermaye Piyasas Kurulunun afla da yer alan 10.08.2011

Detaylı

Ü lkemizde hizmet akdiyle çal flanlar n, çal flma iliflkilerini düzenleyen üç

Ü lkemizde hizmet akdiyle çal flanlar n, çal flma iliflkilerini düzenleyen üç mali ÇÖZÜM 233 DEN Z ÇALIfiANLARINA ÖDENECEK KIDEM TAZM NATI VE HESAPLANMASI Ali TEZEL* I-Girifl Ü lkemizde hizmet akdiyle çal flanlar n, çal flma iliflkilerini düzenleyen üç ana Kanun bulunmaktad r. Bunlardan

Detaylı

Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi. BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008

Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi. BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008 Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008 Menkul K ymet Yat r m Ortakl klar, Sermaye Piyasas Mevzuat gere ince sadece portföy iflletmecili i faaliyetlerinde bulunmakta ve buradan

Detaylı

YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES

YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES mral DURAN* I- G R fi Anayasa Mahkemesi taraf ndan verilen bir Karar ile 5479 say l Gelir Vergisi Kanunu, Amme Alacaklar n n Tahsil

Detaylı

YARGITAY 1. HUKUK DA RES

YARGITAY 1. HUKUK DA RES YARGITAY 1. HUKUK DA RES YARGITAY 1. HUKUK DA RES E: 2007/9740 K: 2007/11187 T: 21.11.2007 DAVADAN FERAGAT KES N HÜKÜM DAVANIN HER AfiAMASINDA FERAGAT ED LEB LECE KURALI* Özet: Feragat kesin hükmün sonucunu

Detaylı

1 Ekim 2008 sabah tüm sabah kamuoyunda ad na Sosyal Güvenlik Reformu

1 Ekim 2008 sabah tüm sabah kamuoyunda ad na Sosyal Güvenlik Reformu mali ÇÖZÜM 177 GENEL SA LIK S GORTASI LE HAYATIMIZDA NELER DE fiecek? Ali TEZEL* 1-G R fi 1 Ekim 2008 sabah tüm sabah kamuoyunda ad na Sosyal Güvenlik Reformu ad verilen 5510 say l Sosyal Sigortalar ve

Detaylı

1. Tüketici kredileri ve tüketicilerin korunması Tüketici kredisi sözleşmesinin tarafları ve konusu Kredi sözleşmelerinin yazılı biçimde

1. Tüketici kredileri ve tüketicilerin korunması Tüketici kredisi sözleşmesinin tarafları ve konusu Kredi sözleşmelerinin yazılı biçimde 1. FAİZ KAVRAMI, UNSURLARI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE TÜRLERİ-1 I. FAİZ KAVRAMI VE UNSURLARI-1 II. FAİZİN HUKUKİ NİTELİĞİ-3 A. Faizin Asıl Alacağa Bağlı Olması (Fer ilik Kuralı)-3 B. Faizin Asıl Alacaktan Bağımsız

Detaylı

YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES

YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES brahim ERCAN* 1- G R fi Bilindi i üzere, yabanc paralar n de erlemesi, 213 Say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK)

Detaylı

5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine liflkin Kanun un

5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine liflkin Kanun un 144 HURDAYA ÇIKARTILAN TAfiITLARIN L ÖZEL DARELER NE BEDELS Z DEV RLER NDE VERG SEL AVANTAJ Bilal KOCABAfi Maliye Bakanl Devlet Bütçe Uzman I-G R fi 5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine

Detaylı

TMS 19 ÇALIfiANLARA SA LANAN FAYDALAR. Yrd. Doç. Dr. Volkan DEM R Galatasaray Üniversitesi Muhasebe-Finansman Anabilim Dal Ö retim Üyesi

TMS 19 ÇALIfiANLARA SA LANAN FAYDALAR. Yrd. Doç. Dr. Volkan DEM R Galatasaray Üniversitesi Muhasebe-Finansman Anabilim Dal Ö retim Üyesi 1 2. B Ö L Ü M TMS 19 ÇALIfiANLARA SA LANAN FAYDALAR Yrd. Doç. Dr. Volkan DEM R Galatasaray Üniversitesi Muhasebe-Finansman Anabilim Dal Ö retim Üyesi 199 12. Bölüm, TMS-19 Çal flanlara Sa lanan Faydalar

Detaylı

BANKA MUHASEBESİ 0 DÖNEN DEĞERLER HESAP GRUBU

BANKA MUHASEBESİ 0 DÖNEN DEĞERLER HESAP GRUBU BANKA MUHASEBESİ 0 DÖNEN DEĞERLER HESAP GRUBU 0 DÖNEN DEĞERLER Dönen değerler bilançonun aktifinde yer alan, likiditesi en yüksek varlık grubu olup bu hesap grubunda yer alan hesapların ortak özelliği

Detaylı

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : 93-2009 SORU 1:

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : 93-2009 SORU 1: Soru ve Cevap SORU 1: Hisse devir sözleflmesinin noterde onaylanmas aflamas nda al nacak noter harc n n flirket sermayesinin tamam üzerinden mi yoksa sat n al - nan toplam hisse bedeli üzerinden mi tahsil

Detaylı

TÜRK BORÇLAR VE TÜRK T CARET KANUNU TASARILARI

TÜRK BORÇLAR VE TÜRK T CARET KANUNU TASARILARI YAZILAR TÜRK BORÇLAR VE TÜRK T CARET KANUNU TASARILARI PROF. DR. ERDO AN MORO LU (*) Türk Borçlar Kanunu Tasar s ndan sonra Türk Ticaret Kanunu Tasar s da Türkiye Büyük Millet Meclisi ne sunulmufl bulunmaktad

Detaylı

BANKA ALACAKLARININ İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİBİ

BANKA ALACAKLARININ İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİBİ Dr. MÜJGAN TUNÇ YÜCEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Anabilim Dalı BANKA ALACAKLARININ İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİBİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii YAZARIN

Detaylı

Kontratl Hofl Geldiniz Paketleri Kampanya Taahhütnamesi

Kontratl Hofl Geldiniz Paketleri Kampanya Taahhütnamesi KONTRATLI HOfi GELD N Z PAKETLER KAMPANYA TAAHHÜTNAMES TURKCELL LET fi M H ZMETLER A.fi. ye; Turkcell letiflim Hizmetleri A.fi. ( flbu Taahhütnamede k saca TURKCELL olarak an lacakt r) nin 22.06.2010 tarihinden

Detaylı

Para Arzı. Dr. Süleyman BOLAT

Para Arzı. Dr. Süleyman BOLAT Para Arzı 1 Para Arzı Bir ekonomide dolaşımda mevcut olan para miktarına para arzı (money supply) denir. Kağıt para sisteminin günümüzde tüm ülkelerde geçerli olan itibari para uygulamasında, paranın hangi

Detaylı

KOOPERAT F GENEL KURUL TOPLANTISINA KATILMA VE OY HAKKI BULUNAN K MSELER

KOOPERAT F GENEL KURUL TOPLANTISINA KATILMA VE OY HAKKI BULUNAN K MSELER KOOPERAT F GENEL KURUL TOPLANTISINA KATILMA VE OY HAKKI BULUNAN K MSELER Merdan ÇALIfiKAN* I. G R fi 1163 say l Kooperatifler Kanunu na göre kooperatiflerin zaruri 3 organ bulunmaktad r. Bunlardan en yetkili

Detaylı

TEML K VE VERG BORÇLARINA TAKAS

TEML K VE VERG BORÇLARINA TAKAS TEML K VE VERG BORÇLARINA TAKAS Ömer KÖSE* I-G R fi Gerekli flartlar n oluflmas halinde; Devletin vergi alacaklar, vergi alaca- n n ait oldu u kiflilere olan mal ve hizmet bedeli borçlar ile takas yap

Detaylı

3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay mlanan 2007/13033

3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay mlanan 2007/13033 mali ÇÖZÜM 151 B NEK OTOMOB L K RALAMA fi RKETLER NDE (RENT A CAR) KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER NDE KDV ORANI %18 OLDU I-G R fi: Memifl KÜRK* 3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay

Detaylı

4706 SAYILI HAZ NEYE A T TAfiINMAZ MALLARIN DE ERLEND R LMES VE KATMA DE ER VERG S KANUNUNDA DE fi KL K YAPILMASI HAKKINDA KANUN SAYILI KANUN

4706 SAYILI HAZ NEYE A T TAfiINMAZ MALLARIN DE ERLEND R LMES VE KATMA DE ER VERG S KANUNUNDA DE fi KL K YAPILMASI HAKKINDA KANUN SAYILI KANUN 4706 HAZ NEYE A T TAfiINMAZ MALLARIN DE ERLEND R LMES VE KATMA DE ER VERG S UNDA DE fi KL K YAPILMASI HAKKINDA 4706 325 4706 HAZ NEYE A T TAfiINMAZ MALLARIN DE ERLEND R LMES VE KATMA DE ER VERG S UNDA

Detaylı

XI/3 ESASLAR 1. MADDE 3- (1)Bu Esaslarda geçen; a) TÜB TAK : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt rma Kurumunu, b) Baflkanl k : TÜB TAK Baflkanl n,

XI/3 ESASLAR 1. MADDE 3- (1)Bu Esaslarda geçen; a) TÜB TAK : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt rma Kurumunu, b) Baflkanl k : TÜB TAK Baflkanl n, PROJE TEfiV K VE DESTEKLEME ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K UYARINCA DESTEKLENEN PROJELERDE UYGULANACAK F KR HAKLAR ESASLARI (*) B R NC BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR Amaç MADDE 1- Bu Esaslar n

Detaylı

KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU

KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU Bülent SEZG N* 1-G R fi: Bilindi i üzere 3065 say l Katma De er Vergisi Kanununun Verginin konusunu teflkil eden ifllemler bafll

Detaylı

S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER

S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n

Detaylı

½üpheli alacaklar, nitelik ve

½üpheli alacaklar, nitelik ve YURTDI½INDAN OLAN ALACAKLARDA ½ÜPHEL ALACAK KAR½ILI¼I UYGULAMASI Beytullah YURTTUTAN Gelirler Kontrolörü 1- G R ½: ½üpheli alacaklar, nitelik ve miktar itibariyle ¾üpheli duruma giren, fakat de ersiz hale

Detaylı

VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET )

VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET ) VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET ) Bilal KOCABAfi* I - G R fi 4962 say l Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas ve Vak flara Vergi Muafiyeti Tan nmas Hakk nda Kanunun 20. maddesinde, Gelirlerinin en

Detaylı

YARGITAY 3. HUKUK DA RES

YARGITAY 3. HUKUK DA RES YARGITAY 3. HUKUK DA RES 2226 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 81 Say : 5 Y l 2007 YARGITAY 3. HUKUK DA RES E: 2005/1913 K: 2005/2338 T: 08.03.2005 KAT MÜLK YET HUKUKU B RDEN ÇOK PARSEL ÜZER NDE KURULU S TELER

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ YAZARIN ÖNSÖZÜ İÇİNDEKİLER KISALTMALAR KAYNAKÇA vii xi xv xxv xxix GİRİŞ 1 Birinci Bölüm KREDİ, KREDİ TEMİNATI OLARAK TAŞINMAZ REHNİ VE İPOTEĞİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLUYLA TAKİBİN TEMELİ

Detaylı

YARGITAY 6. HUKUK DA RES KARARLARI

YARGITAY 6. HUKUK DA RES KARARLARI YARGITAY 6. HUKUK DA RES E: 2006/2112 K: 2006/3863 T: 19.04.2005 PAYLI TAfiINMAZ F L TAKS M ÖNALIM HAKKI DÜRÜSTLÜK KURALI EYLEML PAYLAfiMA (TMK. m. 2) Özet: Önal m davas na konu olan pay n iliflkin bulundu

Detaylı

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM VERG NCELEMELER NDE YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi Son y llarda ekonomide meydana gelen olumlu geliflmelerle gayrimenkul piyasas

Detaylı

GENEL HUKUK B LG S (Hukuka Gir ifl)

GENEL HUKUK B LG S (Hukuka Gir ifl) I Dr. Leyla ÇAKICI GERÇEK Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Alapl MYO Ö retim Üyesi GENEL HUKUK B LG S (Hukuka Gir ifl) II Yay n No : 2323 Hukuk Dizisi : 1151 1. Bas - Eylül 2007 - STANBUL 2. Bas - Ekim

Detaylı

2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan

2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan mali ÇÖZÜM 205 HRACAT filemler N N VERG KANUNLARI VE KAMB YO MEVZUATI YÖNÜNDEN DE ERLEMES : Zübeyir BAKMAZ * A- G R fi: 2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan defter ve

Detaylı

F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu flirketlerin say lar nda yaflanan

F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu flirketlerin say lar nda yaflanan PERAKENDE SATIfi YÖNTEM NE GÖRE fiüphel T CAR ALACAKLAR VE B R ÖNER Yrd.Doç.Dr. Bar fl S PAH Marmara Üniversitesi,..B.F., flletme Bölümü, Ö retim Üyesi 1.G R fi F inansal piyasalar n küreselleflmesi, çokuluslu

Detaylı

6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHS L USULÜ HAKKINDAK KANUN SAYILI KANUN

6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHS L USULÜ HAKKINDAK KANUN SAYILI KANUN 6183 AMME ALACAKLARININ TAHS L USULÜ HAKKINDAK 6183 91 6183 AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA MADDES N N ESK fiekl MADDES N N YEN fiekl Madde 43/1-a halenin neticesi fesih ve tescil halenin neticesi

Detaylı

D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl

D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl mali ÇÖZÜM 171 DAMGA VERG S NDE ZAMANAfiIMI Ayça DE ER Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I. G R fi D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl mükellefiyetten do ar.

Detaylı

PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU

PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU Aytaç ACARDA * I G R fi flletmeler belli dönemlerde sat fllar n artt rmak ve iflletmelerini

Detaylı

TMS 17 K RALAMA filemler. Doç. Dr. Fatih YILMAZ stanbul Üniversitesi flletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dal Ö retim Üyesi

TMS 17 K RALAMA filemler. Doç. Dr. Fatih YILMAZ stanbul Üniversitesi flletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dal Ö retim Üyesi 1 1. B Ö L Ü M TMS 17 K RALAMA filemler Doç. Dr. Fatih YILMAZ stanbul Üniversitesi flletme Fakültesi Muhasebe Anabilim Dal Ö retim Üyesi 183 11. Bölüm, TMS-17 Kiralama fllemleri 11.1 STANDARDIN AMACI Bu

Detaylı

TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ 2011 FAAL YET RAPORU 45 TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ F NANSAL TABLOLAR VE DENET M RAPORLARI

TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ 2011 FAAL YET RAPORU 45 TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ F NANSAL TABLOLAR VE DENET M RAPORLARI TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ 2011 FAAL YET RAPORU 45 TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ F NANSAL TABLOLAR VE DENET M RAPORLARI 46 TÜRK YE Ç DENET M ENST TÜSÜ 2011 FAAL YET RAPORU BA IMSIZ DENET M RAPORU Türkiye

Detaylı

KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI

KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI Ali GÜL* 1.G R fi 3065 Say l Katma De er Vergisi Kanunu nun 11/1-b maddesine

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas

Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas 1 Prof. Dr. Yunus Kishal Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi Tekdüzen Hesap Sistemi ve Çözümlü Muhasebe Problemleri 4. Bas Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Tebli leri

Detaylı

5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak

5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak m a l i Ç Ö Z Ü M 295! fienol ÇET N* A- GENEL B LG LER 5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak 18.11.2007 tarihinde yay mlanan 1 Seri No.lu Transfer Fiyatland rmas Yoluyla

Detaylı

TAŞINMAZ MAL SATIŞ ŞARTNAMESİ

TAŞINMAZ MAL SATIŞ ŞARTNAMESİ TAŞINMAZ MAL SATIŞ ŞARTNAMESİ I-GENEL ŞARTLAR MADDE 1. İHALE KONUSU ve ŞEKLİ Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Şirinyalı Mahallesinde bulunan gayrimenkul (Günübirlik Tesis Alanı ) 2886 sayılı Devlet İhale

Detaylı

MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK MEVZUATI

MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK MEVZUATI 6 15 MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK MEVZUATI Bandrol Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin 2. fıkrası çerçevesinde bandrol taşıması zorunlu değildir. Yay n No : 2840 Hukuk

Detaylı

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl 220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)

Detaylı

BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U

BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U Cengiz SAZAK* 1.G R fi Bilindi i üzere Katma De er Vergisi harcamalar üzerinden al n r ve nihai yüklenicisi, (di er bir

Detaylı

256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl.

256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl. Bölünebilme B ir tamsay n n üçe ya da dokuza tam olarak bölünüp bölünmedi ini anlamak için çok bilinen bir yöntem vard r: Say - y oluflturan rakamlar toplan r. E er bu toplam üçe (dokuza) bölünüyorsa,

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme 1.0. Girifl 1.1. Bu K lavuz Notunun amac ; Uluslararas De erleme Standartlar Komitesine (UDSK) üye tüm ülkelerde,

Detaylı

Bireysel Emeklilik Sisteminde Girifl Aidatlar n n Vergilendirilmesi. BFS - 2009/22 stanbul, 25.12.2009

Bireysel Emeklilik Sisteminde Girifl Aidatlar n n Vergilendirilmesi. BFS - 2009/22 stanbul, 25.12.2009 Bireysel Emeklilik Sisteminde Girifl Aidatlar n n Vergilendirilmesi BFS - 2009/22 stanbul, 25.12.2009 Bireysel Emeklilik Sistemi Hakk nda Yönetmeli in 24. maddesi uyar nca emeklilik flirketleri, sisteme

Detaylı

KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ:

KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ: KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ: Soru: Bir yapı kooperatifi kaç kişi ile kurulur? Cevap: Bir yapı kooperatifi en az 7 gerçek ve/veya 1163 sayılı Kooperatifler kanununda belirtilen tüzel kişilerce

Detaylı

V ak flar, (4721 say l Türk Medeni Kanunu) maddelerinde düzenlenmifl

V ak flar, (4721 say l Türk Medeni Kanunu) maddelerinde düzenlenmifl mali ÇÖZÜM 185 MAZBUT VAKIFLARCA ELDE ED LEN GAYR MENKUL SERMAYE RATLARINDAN YAPILAN TEVK FATLARIN ADES Bilal KOCABAfi* I - G R fi V ak flar, (4721 say l Türk Medeni Kanunu) 101-117. maddelerinde düzenlenmifl

Detaylı

TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİ FORMU Müşteri No :

TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİ FORMU Müşteri No : TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİ FORMU Müşteri No : İşbu Tüketici Kredisi Sözleşme Öncesi Bilgi Formu, Krediye İlişkin Bilgiler ve Ödeme Planı ile Tüketici Kredisi Sözleşmesi nin ayrılmaz bir parçası

Detaylı

ESKİ ŞEKLİ : YENİ ŞEKLİ : Madde 4 Şirketin Amaç ve Konusu :

ESKİ ŞEKLİ : YENİ ŞEKLİ : Madde 4 Şirketin Amaç ve Konusu : FENİŞ ALÜMİNYUM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ESAS SÖZLEŞMENİN 4. MADDESİ (k) FIKRASININ, 10., 11., 15., 22., 23. ve 25. MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ, 36., 37., 38. ve 39. MADDELERİNİN TEK MADDE OLARAK

Detaylı

ÜCRET N GÜVENCES (TEM NATI)

ÜCRET N GÜVENCES (TEM NATI) ÜCRET N GÜVENCES (TEM NATI) Selahattin BAYRAM* I- G R fi: flçinin ücreti ifl sözleflmesinin asli unsurlar ndan olup, ifl iliflkisinde iflverenin öncelik tafl yan bafll ca borçlar n n bafl nda gelmektedir.

Detaylı

213 SAYILI VERG USUL KANUNU VERGİ USUL KANUNU

213 SAYILI VERG USUL KANUNU VERGİ USUL KANUNU 213 SAYILI VERG USUL KANUNU 93 VERGİ USUL KANUNU KANUN N N ESK fiekl KANUN N N YEN fiekl 1 lan n fiekli Madde 104: lan afla da yaz l flekilde yap l r: lan n fiekli (5035 Say l Kanun ile de iflen madde.

Detaylı

Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas. BFS /03 stanbul,

Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas. BFS /03 stanbul, Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas BFS - 2010/03 stanbul, 26.04.2010 Anayasa Mahkemesi, 15.10.2009 tarih ve 2006/95 Esas, 2009/144

Detaylı