Ağların kurulumu gibi; bu ağların yönetimi de çok önemlidir. Özellikle bu konuda alanında uzman kişiler her zaman aranan insanlardır.

Transkript

1 İNTERNET Network (Ağ) Nedir? Bir veya birden fazla bilgisayarın; dosya ve veri alış verişi yapabilmesi için birbirine bağlanarak oluşturduğu yapıya Network (Ağ) denir. Ağlar coğrafi konumuna göre 3 başlık altında incelenirler. LAN, WAN ve MAN olmak üzere yapılarına göre standartları vardır. LAN (Local Area Network Yerel Alan Ağları) Birden fazla bilgisayarın oluşturmuş olduğu (lokal) en küçük bilgisayar ağlarına LAN denir. Günümüzdeki en hızlı ağ yapısıdır. LAN ağı üzerindeki bilgisayarlar birbirleri ile yakındır. WAN (Wide Area Network Geniş Alan Ağları) Hız olarak LAN ağlarından yavaş olmasına rağmen en az iki LAN ın birleşmesi sonucu kurulan ağlara WAN denir. Şehirler arası ve uzak mesafeler için tasarlanmış bir ağ yapısıdır. MAN (Metropolian Area Network Metropolitan Alan Ağları) Fiber optik kablo kullanılarak kurulan çok uzak mesafeleri (örneğin kıtaları) birbirlerine bağlayan yapıya MAN denir. Özellik olarak WAN ile aynıdır ancak hız bakımından LAN hızındadır. Networklere Neden İhtiyaç Duyarız? Bilgisayar ağları yani networklere duyulan gereksinimin ilk sebebi; düşük maliyet ile kullanıcıları birbirleri ile haberleştirmek ve uygulama/dosya paylaşmaktır. Bu sayede birden fazla kullanıcı birbirleri ile daha az maliyet harcanarak haberleşebilir ve dosya aktarımı, mesaj alış verişi sağlayabilirler. Diğer bir neden ise; ortak cihazları paylaşmaktır. Network üzerinde bulunan bir yazıcı veya bir scanner (tarayıcı) bütün ağdaki bilgisayarların kullanması üzere paylaştırılabilir. Network (Ağ) Çözümlerinin Getirdiği Faydalar: Bir network (ağ) kurmak veya birden fazla bilgisayarı birbiri ile bağlamak bize şu faydaları sağlamaktadır; Dosya Paylaşımı Düşük Maliyet Çevre Cihazlarının Paylaşımı Düşük Maliyet İle Haberleşme Daha Kolay Yönetilebilirlik Ağların kurulumu gibi; bu ağların yönetimi de çok önemlidir. Özellikle bu konuda alanında uzman kişiler her zaman aranan insanlardır. Kişilerin haberleşmesi, dosya paylaşımı ve ortak uygulama ortamı beraberinde bazı tehlikelerde getirir. Internetin yayılması ile günümüzde bu tehlikeler daha da çoğalmıştır. Bu nedenle sistemlerin daha hızlı takip edilmesi ve network (ağ) güvenliğinin sağlanması gerekmektedir.

2 Internet nedir? Internet sözcüğü, İngilizce'de "uluslararası ağ" anlamına gelen "international network" sözcüklerinin birleştirilmesinden oluşmuştur. İnternet, bir çok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. Aynı zamanda, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama / paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir. "Bilgi Ağı" üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı kurallar dahilinde yapılmaktadır. Bu kurallara kısaca "internet protokolleri", ya da TCP/IP protokoller ailesi denir. IP Numarası Nedir? Internet e bağlı her bilgisayar, Internet Protokol Numarası adı verilen dört gruptan oluşan bir sayı ile isimlendirilir ( gibi).her bir bilgisayarın IP numarası farklıdır. Bilgisayarlar Internet üzerinde IP numarası ile iletişim kurarlar. İstemci bilgisayar için Internet e her girişte IP numarası değişir. Sunucu bilgisayarların IP numarası ise sabittir değişmez. Domain (Alan Adı) Nedir? Domain (alan adı) sizin, yada sahip olduğunuz şirketin İnternetteki kimliğidir. İnternette yer almak için baş vurduğunuzda size bir İnternet protokol numarası verilir. Buna IP Adres (İnternet Protokol adres) denilmektedir. Alan adları ip adresi denilen, bilgisayarların birbirini tanımasını sağlayan numara sisteminin daha basitleştirilmiş ve akılda kalması için kelimelerle ifade edilmiş halidir. Dolayısıyla web sitenizi ziyaret etmek isteyecek kişiler ip adresinizi bilemeyecekleri için bir alan adı alarak sitenize daha kolay ve akılda kalıcı bir adres belirlemelisiniz. Domain Name (Alan Adı), internette kullanacağınız ulaşım adresinizdir. Web sitenize ulaşmak isteyen ziyaretçiler, bu adresi kullanırlar. İnternet üzerinde aynı adres 2 kere kullanılamaz, başka bir deyişle adınıza tescil ettirdiğiniz adresten dünyada tektir. Bu durum sebebiylede, başkası tarafından tescil ettirilmiş bir adresi satın alamazsınız (Özel durumlar hariç). Alan adları 2 ayrı gruba ayrılmaktadır,.com uzantılı olanlar ve ülke kodu olanlar. com.tr gibi. Domain lerin sonuna her ülkelerin kodları eklenir, bu şekilde bir sayfanın nereden ve hangi ülkeye ait olduğunu anlayabiliriz. Bir istisna ile Amerika Birleşik Devletleri'nin domain kodu sadece.com dur. İnterneti onlar keşfettikleri için ayrı bir uzantıya gerek duymadıkları sebebiyle,.com kullanmaktadırlar. Alan adları her ülkede belirlenmiş kurumlarca dağıtılırlar. Türkiye de alan adı işlemleri ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) tarafından yapılmaktadır. Alan adları uzantılarına göre değişiklik gösterir, örneğin com.tr uzantıları şirketlere tahsis edilmiştir, edu.tr ise üniversiteler tarafından kullanılmaktadır. Alan adı uzantılarını aşağıdaki listede detaylı biçimde görebilirsiniz. Firmalarımızın gibi bir alan adı alabilmeleri için aynı isimde şirket sahibi olmalıdırlar. Bu mecburiyet devlet tarafından şirketlerin haklarını korumak için konulmuştur. Bizce.com.tr nin ayrı bir önemi daha vardır. Bilindiği üzere com.tr uzantılı bir alan adını, aynı ada kurulmuş bir şirket sahibi olmayan şahıslar alamamaktadır, bu sebepten dolayı sayfayı ziyaret eden kişi şunu anlar; "Burası bir şirket". Sadece.com uzantılı alan adları içinse, bir sınırlama yoktur, eğer alan adı kullanılmıyorsa, ilk başvuran kişi tarafından satın alınabilir.

3 Protokol Nedir? Bir ağdaki bilgisayarlar arasındaki haberleşmeyi yöneten kurallar topluluğuna protokol denir. TCP/IP Nedir? TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır. Bu protokollere örnek olarak, Dosya alma/gönderme protokolü FTP (File Transfer Protocol), Elektronik posta iletişim protokolü SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), TELNET protokolü (Internet üzerindeki başka bir bilgisayarda etkileşimli çalışma için geliştirilen *login* protokolü) verilebilir. Adını sıkça duyduğumuz WWW ortamında birbirine link objelerin iletilmesini sağlayan protokol ise Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) olarak adlandırılmaktadır. FTP Nedir? FTP ( FILE TRANSFER PROTOCOL ) internete bağlı bir bir bilgisayardan diğerine (her iki yönde de)dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır. FTP ilk geliştirilen internet protokollerinden biridir. FTP protokolü ile ; Bir başka bilgisayardan bir başka bilgisayara dosya aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimi aynı anda bağlantı kurulur Protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır. FTP Yapmak İçin Nelere İhtiyaç Var? Bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi, Bağlanacağımız bilgisayarda dosyalara ulaşmak istediğimiz hesapla ilgili kullanıcı numarası, varsa şifresi, İnternet erişimi olan,üzerinde FTP yazılımı bulunan bilgisayar Bağlanacağımız bilgisayarda, FTP protokol komutlarını yorumlayacak çalışır durumda bir FTP servis programı yani FTP sitesi gereklidir. HTTP Nedir? http, "Hyper Text Transfer Protocol" (Hiper Metin Transferi Protokolü) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. İnternette sunucular ve son kullanıcılar arasında bilgilerin nasıl aktarılacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir. Bir web sitesine bağlanmaya çalıştığınızda, siz adresin başına bunu yazmasanız da tarayıcınız bunu otomatik olarak ekler, çünkü sunuculardan web sitelerine ait bilgileri indirebilmeniz için, "http" protokolü ile bir istekte bulunmanız gerekmektedir. Adreslerin başına eklenen "http", sunucuya web sitesi ile ilgili bilgileri size "http" kuralları çerçevesinde iletmesi komutunu verir ve iletişim başlar. Bir Web dökümanına ulaştığımızda herşey 4 ana fazda gerçekleşir: 1. Bağlantı 2. Ne istediğimizin web servisineiletilmesi 3. Cevap 4. ilgili sayfaya yapılan bağlantının kesilmesi.

4 Bu ana safhalar, web üzerinde iletişimin kurallarını tanımlayan bir protokolü oluştururlar. Bu protokole de, Hyper Text Transfer Protocol (HTTP) denir. Uluslararası Alan Adları.com ticari siteler için üretilmiş bir alan adıdır commercial yani ticari kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır.net ağ anlamına gelen network kelimesinin ilk 3 harfidir başlangıçta amacı internet omurgası işlevini üstlenen ağları göstermek olsa da bu anlamı kısa sürede unutulmuş her türlü amaç için kullanılabilen bir uzantı haline gelmiştir.org organizasyonlar için kullanılır organization kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır.biz iş, ticaret anlamına gelen business kelimesinden türetilmiştir.info bilgi anlamına gelen İngilizce information kelimesinin ilk 4 harfinden oluşmaktadır..pro profesyonel anlamına gelen professional kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır.name gerçek isimler veya nickler için oluşturulmuş bir uzantıdır.edu eğitim anlamına gelen İngilizce education kelimesinin ilk 3 harfinden oluşur.gov Türkçe de manası devlet olan government kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır mil military kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır Alan adının askeri kurumlara ait olduğunu gösterir.int ingilizce international kelimesinin ilk 3 harfinden oluşur Uluslararası örgütler için oluşturulmuş bir uzantıdır.jobs işler manasına gelir ve işverenlerin kariyer siteleri oluşturması için oluşturulmuş bir alan adıdır. asda.jobs.mobi mobile kelimesinden türetilmiştir. Mobil aygıtlar ve uygulamaları için oluşturulmuş web siteleri içindir..museum müzeler için oluşturulmuş uzantıdır..travel kendisinden de anlaşılabileceği gibi seyahat ile ilgili web siteleri içindir. (Tescil ettirmek için herhangi bir belgeye gerek yoktur) Bazı ülke kısaltmaları : tr:türkiye, jp:japonya, uk:ingiltere, it:italya, ch:isviçre, ca:kanada, ru:rusya, id:endonezya, nl:hollanda, de:almanya, fr:fransa, il:israil,

5 no:norveç, se:isveç, fi:finlandiya, gr:yunanistan, hr:hırvatistan, yu:yeni Yugoslavya, br:brezilya, bg:bulgaristan Örnek domain adresleri : hokudai.ac.jp (jp=japonya), bilkent.edu.tr (tr=turkiye), oak.oakland.edu, servis.net.tr, ftp.netscape.com, tubitak.gov.tr, garbo.uwasa.fi (fi=finlandiya, (Nato). Internet Adresleri (Web Adresleri) Genellikle bir web adresi beş bölümden oluşmaktadır (ABD hariç). Bunlar; : hyper text transfer protocol veya hyper terminal transmision protocol (Geçiş veya transfer protokolü) www : world wide web (Geniş Dünya Ağı) gazi : Kurum, kuruluş veya özel kişi adı. Yani web sayfasının sahibine ait kullanıcı adı (user/domain name) edu : Internet adresi türü (aşağıdaki tabloyu inceleyiniz) tr : Ülke kodu; A.B.D. ne ait Internet adreslerinde ülke kodu kullanılmamaktadır (Ör: Internet Adres Yazım Kuralları Internet adreslerinde dikkat edilmesi gereken üç önemli kural vardır 1. BÜYÜK harf kullanılmaz. Örnek: adresi yanlıştır. Doğrusu: dir. 2. Web adresindeki harf veya kelimeler arasında boşluk kullanılmaz. Örnek: sitesi.com adresi yanlıştır. Doğrusu: dur. 3. Türkçe karakter dediğimiz ve İngiliz Alfabesinde bulunmayan harfler kullanılmaz ( ç ğ ı ö ş ü ). Örnek: adresi yanlıştır. Doğrusu: dir. Internet Kullanım Etiği Internet" ya da kısaca "Net", tek bir ağ değildir, hatta bir birinde ayrı protokollere, yapılara sahip binlerce irili ufaklı ağların toplamıdır. Internet'teki bilgi akışı, bir çok değişik ağ'dan gelip geçmekte, ulaşacağı yere öylece varmaktadır. Bu yüzden, her kullanıcının, kendi bölgesindeki ağ yükünü dengede tutması gerekmektedir. Bir ağ kullacısı olarak, başka bilgisayar ağlarına ulasmanıza izin verilmiş olabilir. Her ağın kendine ait sorumlulukları, kuralları ve yasakları vardır, Ağ üzerindeki izin verilmiş işlemler, bu ağdaki sorumlular tarafindan her zaman izlenebilecek sekilde tasarlanmıştır. Fakat, bir yerde izin verilen bir hareket, başka bir ağda yasaklanmış olabilir. Bu kuralları bilmek ve bunlara uymak, kullanıcının sorumluluğundadır. Şunu unutmayın ki, izin verilen hareketleri kötü yönde de "YAPABİLİRSİNİZ", ama yapmanız gerekmez. Ağ'ın, özellikle Internet'in kullanımı, bir ayrıcalıktır, bir "hak" değildir. Bu ayrıcalık, istenildiği zaman, kötüye kullanım ya da başka sebeplerle, elinizden alınabilir. Bu kötüye kullanım, bir sistemdeki gizli bilgileri hileli yollarla almak, kötü, anlaşılmaz mesajlarla diğerlerini rahatsız etmek, sistemin kaynaklarını kullanıp sistemi yavaşlatmak, ardarda mesajlar postalayarak başkalarının e-posta kutularını doldurmak, ağ üzerinde yasalarla belirlenmiş kuralların dışına çıkmak vs vs olarak sayılabilir. Bulunduğunuz ağ'ın durumuna göre, disiplin cezasından işten çıkarılmaya; hesabınızın silinmesinden hapse kadar cezalara çarptırılabilirsiniz.

6 Bilgisayar Ahlakı Üzerine 10 Altın Kural Kesinlikle, bilgisayarı, başkalarına zarar vermekte kullanmayın. Kesinlikle, bilgisayarla, başkalarının işine mani olmayın. Kesinlikle, başkalarının dosyalarını karıştırmanın yollarını aramayın. Kesinlikle, bilgisayarı hırsızlık yapmakta kullanmayın. Kesinlikle, bilgisayarı yalancı şahitlikte, sahte delil hazırlamada kullanmayın. Kesinlikle, sahibinden izinsiz başkalarının bilgisayar kaynaklarını kullanmayın. Kesinlikle, başkalarının fikirlerini bilgisayarla çalıp kendinize mal etmeyin. Kesinlikle, sosyal içeriğini düşünmeden bir program yazmayın. Kesinlikle, bilgisayarı, saygı ve ilgi göstermeksizin kullanmayın. Virüs Virüs, kendini bir programa veya bir dosyaya iliştirerek bilgisayardan bilgisayara atlayabilen bir bilgisayar kodu parçasıdır. Yeni bilgisayarlara atladıkça bulaşır. Virüsler yazılımınıza, donanımınıza ve dosyalarınıza hasar verebilir. Virüs, Kendi kendini çoğaltması amacıyla yazılmış kod. Bir virüs, kendisini taşıyıcı bir programa iliştirir ve ardından bilgisayardan bilgisayara yayılmaya çalışır. Donanıma, yazılıma veya bilgilere zarar verebilir. Trojan Mitolojideki Truva atı nasıl bir armağan gibi görünüp, aslında Troya kentini ele geçirecek Yunanlı askerleri taşıyorduysa; bugünün Truva atları da yararlı yazılımlar gibi görünen bilgisayar programlarıdır, ancak güvenliğinizi tehlikeye atar ve pek çok zarara yol açarlar. Yakın geçmişteki bir Truva atı, Microsoft güvenlik güncelleştirmeleri olduğu iddia edilen eklerin bulunduğu bir e-posta görünümündeydi, ancak ekteki dosyaların virüsten koruma ve güvenlik duvarı yazılımlarını devreden çıkarmayı hedefleyen virüsler olduğu ortaya çıktı. Truva atı, Yararlı gibi görünen ancak aslında zarara yol açan bir bilgisayar programı. Truva atları, insanların, meşru bir kaynaktan geldiğini düşündükleri bir programı açmaya yöneltilmeleri yoluyla yayılır. Kullanıcıları daha iyi korumak için Microsoft e-posta aracılığıyla güvenlik bültenleri gönderir; ancak bunlarda hiçbir zaman ek bulunmaz. Ayrıca, müşterilerimize e-posta ile gönderilmeden önce tüm güvenlik uyarılarımız Güvenlik Web sitemizde yayımlanır. Truva atları, ücretsiz olarak yüklediğiniz yazılımlarda da bulunabilir. Güvenmediğiniz bir kaynaktan asla yazılım yüklemeyin. Microsoft güncelleştirmelerini ve düzeltme eklerini her zaman Microsoft Windows Update veya Microsoft Office Update'ten yükleyin. Web Browser (Tarayıcı) Internet aleminde (bkz: http) (bkz: ftp) gibi cesitli protokolleri destekleyip kullanıcıya güzel bir sunuş yapması düşünülen program. Web tarayıcısı, Internet üzerindeki tüm bilgilere bakabilmek ve bu bilgilerle etkileşim halinde olabilme olanağı veren bir uygulama programıdır. Teknik olarak açıklamak gerekirse, web tarayıcısı, "Hypertext Transfer Protocol" - kısaca HTTP kullanarak, tarayıcı kullanıcısı adına Internet üzerinde web sunucularından isteklerde bulunan bir istemci programdır. Günümüzde en bilinen tarayıcı İnternet Explorer dır. Ama bunun dışında aynı hizmeti veren pek çok praogram bulunmaktadır. Bunlardan bazıları: Netscape Microsoft Internet Explorer Opera

7 Fire Fox Internet Explorer Explorer gezgin demektir. Buna göre Windows Gezgini ile nasıl kendi bilgisayarınızda gezinti yapabiliyorsanız Internet Explorer ile de Internet ortamında gezinti yapabilirsiniz. Yani bu da bir Internet Gezginidir. Dolayısıyla bir görüntüleme programıdır. Giriş sayfanızı değiştirme Giriş sayfanız, Internet Explorer'ı her açışınızda görüntülenen sayfadır. Sıkça görüntülemek istediğiniz bir sayfayı veya herhangi bir sitenin giriş sayfası gibi istediğiniz tüm bilgilere hızlı erişim sağlamak için özelleştirebileceğiniz bir sayfa seçin. 1. Internet Explorer'ı başlattığınızda görünmesini istediğiniz sayfaya gidin. 2. Araçlar menüsünden Internet Seçenekleri'ni tıklatın. 3. Genel sekmesini tıklatın. 4. Giriş sayfası alanında Geçerli Olanı Kullan'ı tıklatın. İstediğiniz bilgileri Internet'te bulma Bilgileri Web'de farklı yöntemlerle bulabilirsiniz: 1. Çeşitli arama sağlayıcılara erişmek için, araç çubuğunda Ara düğmesini tıklatın. Ara kutusuna bir sözcük veya tümcecik yazın. 1. Adres çubuğunda, git, bul veya? yazıp ardından bir sözcük veya tümcecik yazın. Internet Explorer, önceden belirlenmiş arama sağlayıcıyı kullanarak aramayı hemen başlatır. 2. Bir Web sayfasına gittikten sonra, Düzen menüsünü ve sonra Bul (bu sayfada) seçeneğini tıklatarak, sayfada belirli bir metni arayabilirsiniz. Internet aramalarınızı geliştirme Internet'te her türlü bilgiyi arayabilirsiniz: Web sayfaları, e-posta adresleri, şirketler, vb. Sadece arama yapmak istediğiniz kategoriyi seçin ve seçtiğiniz kategori için gereken bilgi türü size sorulur. 1. Araç çubuğunda Ara düğmesini tıklatın. 2. Bir arama türünü tıklatın. 3. Aradığınız bilgileri yazın ve sonra Ara'yı tıklatın. Görüntülenen alanların sayısı ve türü, arama yaptığınız kategoriye bağlıdır. Kısa süre önce ziyaret ettiğiniz sayfaları bulma Son birkaç gün, saat veya dakika içinde ziyaret ettiğiniz Web sitelerini ve sayfalarını bulmak için çeşitli yollar vardır. Yakında ziyaret ettiğiniz bir sayfayı bulmak için 1. Baktığınız son sayfaya geri dönmek için, araç çubuğunda Geri düğmesini tıklatın. 2. Bu oturumda ziyaret ettiğiniz son dokuz sayfadan birisine bakmak için, Geri veya İleri düğmesinin yanındaki oku tıklatın ve sonra istediğiniz sayfayı listede tıklatın. Son birkaç gün içinde baktığınız bir sayfayı bulmak için 1. Araç çubuğunda bulunan Geçmiş düğmesini tıklatın. Son günlerde ve haftalarda ziyaret edilen Web sitelerine ve sayfalara ilişkin bağlantıları içeren geçmiş çubuğu görünür. 2. Geçmiş çubuğunda, bir hafta veya günü tıklatın, tek tek sayfaları görüntülemek için bir Web sitesi klasörünü tıklatın ve sonra Web sayfasını görüntülemek için sayfa simgesini tıklatın. Geçmiş çubuğunu sıralamak veya aramak için, Geçmiş çubuğunun üst kısmındaki Görünüm düğmesinin yanında bulunan oku tıklatın. Geçmiş listesinin sayfalarınızı saklayacağı gün sayısını belirleme

8 1. Internet Explorer'da Araçlar menüsünden Internet Seçenekleri'ni tıklatın. 2. Genel sekmesini tıklatın. 3. Geçmiş alanında, Geçmiş listesinin sayfalarınızı saklayacağı gün sayısını değiştirin. 4. Geçmiş klasörünü boşaltmak için, Geçmişi Sil'i tıklatın. Bu işlem, bilgisayarınızda geçici olarak disk alanı boşaltacaktır. Sık kullanılan sayfalarınızı hızlı görünüm için listeleme İlginizi çeken Web siteleri veya sayfaları bulduğunuzda, ileride kolayca açabilmeniz için bu sitelerin veya sayfaların adreslerini saklayabilirsiniz. İstediğiniz bir Web sayfasını sık kullanılan sayfalar listenize ekleyin. Bu sayfayı her açmak istediğinizde, araç çubuğunda Sık Kullanılanlar düğmesini tıklatmanız ve sonra Sık Kullanılanlar listesinde kısa yolu tıklatmanız yeterli olacaktır. Sık kullanılan sayfalar listenize bir sayfa eklemek için 1. Sık Kullanılanlar listenize eklemek istediğiniz sayfaya gidin. 2. Sık Kullanılanlar menüsündeki Sık Kullanılanlara Ekle'yi tıklatın. 3. İsterseniz sayfa için yeni bir ad yazın. Sık kullanılan sayfalarınızı klasörler halinde düzenleme Sık kullanılan sayfalar listeniz büyüdükçe, klasörler halinde düzenleyebilirsiniz. Sayfalarınızı konulara göre düzenlemek isteyebilirsiniz. Örneğin, sanat sergileri ve yorumları hakkındaki bilgileri saklamak için Sanat adlı bir klasör oluşturabilirsiniz. 1. Sık Kullanılanlar menüsünden Sık Kullanılanlar'ı Düzenle'yi tıklatın. 2. Yeni Klasör Oluştur'u tıklatın, klasör adını yazın ve sonra ENTER tuşuna basın. 3. Listedeki kısayolları (veya klasörleri) uygun klasörlere sürükleyin. Kısayolların veya klasörlerin sayısı sürükleme işlemi için çoksa, Klasöre Taşı düğmesini de kullanabilirsiniz. Web sayfası yazdırmak için 1. Web sayfasındaki bir çerçeveyi veya öğeyi yazdırmak için, çerçeveyi veya öğeyi sağ tıklatın ve sonra Yazdır seçeneğini tıklatın. 2. Dosya menüsünü ve sonra Baskı Önizleme'yi tıklatarak, Web sayfasının nasıl görüneceğini izleyebilir ve yazdırıldığında kaç sayfa olacağını görebilirsiniz. 3. Dosya menüsünde Yazdır'ı tıklatın. 4. İstediğiniz yazdırma seçeneklerini ayarlayın. Web sayfasından resim yazdırma 1. Internet Explorer'da yazdırmak istediğiniz resmin üstüne gidin. Resim araç çubuğu, resmin köşesinin üstünde görünür. 2. Yazdır ( ) simgesini tıklatın. Windows araç çubuğunun görünümünü değiştirme Standart araç çubuğu düğmeleri ekleyebilir veya varolan düğmeleri kaldırabilir, Microsoft Office'dekiler gibi küçük araç çubuğu düğmeleri kullanabilir ve araç çubuğu üzerinde görünecekleri sırayı değiştirebilirsiniz. Araç çubuğunu sağ tıklattıktan sonra Özelleştir seçeneğini tıklatmanız yeterli olacaktır. Adres çubuğunu veya Bağlantılar çubuğunu, yukarı, aşağı, sola ve sağa sürükleyerek taşıyabilir veya yeniden boyutlandırabilirsiniz. Bunları menü çubuğuna da taşıyabilirsiniz! Adres çubuğunu veya Bağlantılar çubuğunu gizlemek için, araç çubuğunu sağ tıklatıp gizlemek istediğiniz her öğenin onay işaretini temizleyin. Adres çubuğundaki bir simgeyi veya Web sayfasındaki bir bağlantıyı sürükleyerek Bağlantılar çubuğuna öğe ekleyebilirsiniz. Bağlantılar çubuğundaki öğeleri, çubukta yeni bir konuma sürükleyerek yeniden

9 düzenleyebilirsiniz. Güvenlik ve gizlilik özelliklerini anlama Internet Explorer gizliliğinizi korumaya yardımcı olan ve bilgisayarınızı ve kişisel tanımlama bilgilerinizi daha güvenli hale getiren birkaç özellik sunar. Gizlilik özellikleri, görüntülediğiniz Web sitelerinin kişisel tanımlama bilgilerini nasıl kullandığını anlamanıza yardımcı olarak ve Web sitelerinin bilgisayarınıza tanımlama bilgileri kaydetmelerine izin verip vermediğinizi belirten gizlilik ayarları belirtmenize olanak sağlayarak kişisel tanımlama bilgilerinizi korumanızı sağlar. Internet Explorer'daki gizlilik özellikleri şunları içerir: Bilgisayarınızın tanımlama bilgilerini nasıl denetlediğini belirten gizlilik ayarları. Tanımlama bilgileri, bir Web sitesi tarafından oluşturulan ve siteyi ziyaret ettiğinizdeki tercihleriniz gibi bilgileri bilgisayarınızda saklamak için kullanılan dosyalardır. Tanımlama bilgileri, adınız veya e-posta adresiniz gibi kişisel tanımlama bilgilerini de içerebilir. Gizlilik ayarlarınızdaki ölçütlere uymayan bir siteye erişim sağlamaya çalıştığınızı bildiren gizlilik uyarıları. Web sitesinin P3P gizlilik ilkesini görüntüleme olanağı. Güvenlik özellikleri, Internet'te alışveriş yaparken girdiğiniz kredi kartı bilgileri gibi başkalarına erişim izni vermediğiniz bilgilere kişilerin erişim sağlamasını engellenmesine yardımcı olur. Güvenlik özellikleri ayrıca bilgisayarınızı güvenli olmayan yazılımlardan da koruyabilir. (E-Posta) Bilgisayar ağlarında kullanıcılarının birbirleriyle yazılı olarak haberleşmesini sağlayan bir yoldur. Bilgisayar ağlarının oluşturulma nedenlerinden biri, kişilerin, bir yerden diğerine (hızlı ve güvenli bir şekilde) elektronik ortamda mektup gönderme ve haberleşme isteğidir. E-posta (electronic mail, e-posta), bu amaçla kullanılan servislere verilen genel addır. E-posta, başlangıçta sadece düz yazı mesajlar göndermek amacıyla geliştirilmişken, 1995'li yıllardan sonra geliştirilen tekniklerle, e-posta içinde kompozit yapıların (resim, ses, video, html dökümanları, çalışabilir program vb) kullanımı mümkün hale gelmiştir. Artık günümüzde hemen hemen her türlü programları bu formatları desteklemektedir. Elektronik ortamda mektubunuzun yerine ulaşma süresi, hemen yanınızdaki bilgisayarda oturan biri ile başka bir kıtadaki biri arasında genellikle birkaç dakikadan fazla fark etmez. Ayrıca, mesajların bilgisayar üzerinde veri olarak elinize geçmesinin de sağladığı sayısız avantaj vardır. Bu sebeplerden dolayı , günümüzde en ucuz ve hızlı haberleşme araçlarından biridir. Bir elektronik posta adresine (örnek: sahip herkes, adresini bildiği birine hızlı bir şekilde bir mektup gönderebilir. Günlük hayatta kullandığımız postaya benzer şekilde, bir 'in de bir göndereni vardır; ancak klasik postadan farklı olarak birden fazla alıcısı olabilir ve bu alıcılardan bazıları da, gönderenin isteğine bağlı olarak, mektubun kopyalarının kimlere iletildiğini öğrenemeyebilirler. Birisine bir e-posta gönderdiğinize göre bu postanın gideceği bir geçerli adres olmalı. Elektronik ortamda bu adres, " (e-posta) adresi" olarak adlandırılır. E-posta adresi, çoğunlukla, kişinin kullanıcı numarası ve kullandığı sistemin internet/bitnet vb adresinden oluşur. örnek adresleridir.

10 Dikkat edilirse işareti ile ayrılmış iki kısımdan oluşur. İlk kısım kişinin kendi sistemindeki kullanıcı numarası; ikinci kısım ise, bulunduğu sistemin adresini belirtir. E-posta Programlarinda Görülen "From, To, Subject, Cc, Bcc, Forward To:" Gibi Kısaltmalar Ne Anlama Gelir? Bütün bu ibareler, e-postanın baş kısmı da (header) yer alır ve gönderilen e-posta ile ilgili bir takım "gönderme bilgileri"ni içerir. From: alanında, e-posta'yı gönderen kişinin e-posta adresi (ve gerekli olmasa bile, Adı, Soyadı) yeralır. To: alanında, e-posta'yı göndereceğimiz kişilerin e-posta adresleri yer alır. Gönderilecek kişi sayısı 1'den fazlaysa adresler aralara virgül veya noktalı virgül konarak (bazı sistemlerde bir boşluk bırakılarak) yazılır. Subject: alanına, e-posta içeriğine uygun çok kısa bir tanım yazılır. (Acil, toplanti duyurusu, Çok hastayım, Beni hemen ara vb gibi) Cc: alanına, e-postanın kopyasını başka bir kişiye ya da kişilere (genellikle, e-posta içerigi ile 2. dereceden ilgili kişiler olabilir) göndereceksek, onların adresleri yazılır. (Cc : Carbon Copy) Bcc: Cc ile aynı. Yalnız, maili alan kişiler To: ve Cc: alanlarındaki bilgileri görebilmelerine karşin, Bcc: alanındaki bilgileri göremezler (Bcc: Blind Carbon Copy). Forward: Bazen, size gelen bir iletiyi bir başkasına aynen iletmeniz gerekebilir. Bunu sağlayan mekanizma, mailin baş kısmında "Forward:" seklinde görülür. Kullandığınız e- posta programları, standart olarak, bir maili başkasına "aynen gönderme" seçeneklerini size sunarlar. Elektronik postaların baş kısmında daha değişik alanlar da vardır. Nickname (alias, takma ad), uzun ve karmaşık e-posta adresleri yerine sizin belirlediğiniz akılda kalan bir takim takma adlar tanımlamanıza verilen genel addır. Örnek olarak, pinar@itu.edu.tr adresine karşılık olarak 'pinar' diye bir nickname tanımlarsanız bundan böyle kullanıcı ismi yerine sadece "pinar" yazabilirsiniz. Nickname tanımlama prosedürü kullanılan e-posta programının bir parçasıdır ve sistemden sisteme, çeşitli mail programları için ufak değişiklikler gösterebilir. Signature (imza) Gönderilen her e-posta nın sonuna otomatik olarak konulan, içeriği önceden hazırlanmış dosyalardır. İmza dosyaları, kullanılan e-posta programının bir parçasıdır. Kullanılan e-posta programının seçenekleri arasında (eger destekliyorsa) imza hazırlama ve otomatik olarak e-posta sonuna ekleme hizmetleri vardır. İmza dosyalarında, genellikle, kişinin adi-soyadı, e-posta adresi, (varsa) web adresi, posta adresi, telefon/faks numaraları bulunur. İmza dosyalarında, birtakım "veciz" sözlere de rastlanmaktadır. Bunlar da, kişinin ilgisine göre, bir şarkinin nakaratı, bir ata sözü vb. olabilir. Folder (Klasör) E-posta kullananların karsılaştıkları en büyük sorunlardan biri de farklı kişilerden gelen maillerin birbirine karışmadan organizasyonunu nasıl sağlayacaklarıdır. Kişilerden gelen mailleri farklı dosyalarda tutma ve indeksleme sistemleri modern e-posta programlarının ayrılmaz parçaları olmuşlardır.

11 Bunu sağlayan yapılara "folder adi verilir. Sözgelimi 'den gelen tüm mailleri Pinar_in, bu kullanıcıya giden tüm mailleri ise Pinar_out isimli "folder" larda tutarak bunların organizasyonu daha rahat yapılır. Bazı mail programları folder içinde başka folderlar tanımlanmasına da izin verebilirler. Attachment Ataçlama (Eklenmiş Dosya) E-posta 'larla birlikte postanın sonuna eklenerek bir dosya da gönderilebilir. Bu, genellikle, eklenecek dosyanın adının e-posta 'nın baş kısmında "Attachment:" şeklindeki bir alana yazılmasıyla olur. Eklenen dosyalar düz yazi olabileceği gibi resim, ses, program vb. ikili (binary) dosyalar da olabilir. Hemen hemen tüm e-posta programları standart olarak bu özelligi destekler. MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) olarak adlandırılan standart ile text olmayan dosyaların gönderen bilgisayarda şifrelenmesi ve alıcı bilgisayarda deşifrelenmesi sağlanmaktadır. Böylece postayı alan kişi, otomatik olarak, "attachment" olarak gelen dosyayı yerel diskine saklayabilmektedir. Internet yoluyla alabildiğim bu bilgileri, programları kimler koyar? Bunları alıyorum ama para ödemem gerekir mi? Freeware, Shareware, Public Domain gibi kavramlar ne anlama gelir? İnternet ile erişilebilen bazı merkezlerde herkese açık arşivler vardır. Buralarda çok çeşitli bilgiler, çok çeşitli programlar bulunur. Bu bilgiler bir konferansın kayıt formu olabileceği gibi, piyasadaki bir ürünün tanıtım kılavuzu da olabilir. Bilgi amaçlı dosyalar, daha çok düz yazı formatındadır ve grafik/ses/animasyon vb ile içeriği zenginleştirilmiş olabilir. Bunlar daha çok, bir ürünün tanıtımı, kullanımla ilgili sorunları çözmede kullanıcıya yol gösterecek bazı destek bilgileri vb. dir. Ayrıca, web tabanlı ortamlarda, firma reklamları ve ürün tanıtıcı reklamlara da rastlamaktayız. Bu tip arşivlerde en çok karşılaşılan dosyalar, çok değişik amaçlar ve değişik bilgisayar ortamları (PC, Mac, Unix vb) için geliştirilmiş binlerce çeşit ve yüzlerce giga byte yer tutan bilgisayar programlarıdır (yazılım, software). Public Domain Yazılımlar: Bu programları yazan kişiler, kendi programlarını herkesin alıp bedava kullanmasına izin verirler. Ancak, bazı durumlarda bu bedava kullanım kısıtlandırılır. Public Domain yazılımlarda aşağıdaki hususlar göz önüne alınmalı: tamamı değiştirilmeden üçüncü kişilere kopyalanmalı, eğer söz konusu eser bir başka yerde kullanılacaksa (örneğin bir başka eserde bundan yararlanılacaksa) yazarlarına bildirilmeli, herhangi bir şekilde eserin dağıtımından dağıtım medyası masrafından fazla masraf alınmamalı Freeware (Bedava) Yazılımlar: Freeware yazılımlar limitsiz bir şekilde bunları alan kişiler tarafından kullanılabilir. Bu yazılımlar, parayla üçüncü kişilere satılmamalıdır. (Sözgelimi, su an okuyor olduğunuz dokuman freeware'dir.) Böyle bir yazılım kullanıyorsanız ve işinize yarıyorsa, yazarına bir ile teşekkür edin. İnanın çok hoşuna gidecektir. Böylece, onu, başka freeware programlar yazma konusunda ve aynı programın yeni sürümlerini hazırlama konusunda teşvik etmiş olursunuz. Shareware Yazılımlar: Shareware yazılımlarda ise 'kullan, eğer beğenirsen bana belli bir miktar para gönder' felsefesi geçerlidir. Bu miktar genellikle ABD doları mertebesindedir. Shareware yazılımlar kaynak kodları ile birlikte dağıtılmayabilirler. Programı alan kişi, belirli bir süre (1 ay gibi) kullanır, eğer kullanmaya devam ederse bu parayı gönderir. Ancak, burada zorlayıcı bir mekanizma yoktur. Yine programı kullanırsınız ama para ödemezsiniz. Bazı durumlarda, kullandığımız shareware program, süresi dolunca çalışmaz. Çoğunluk böyle programlara para ödememektedir; ancak, 'Shareware' felsefesi her geçen gün daha fazla yerleşmektedir. Bir shareware yazılıma dolar ödediğinizde aslında pek çok şey kazanırsınız. Bunlar: Para ödenmeden kullanımda programın bazı kısımları çalışmaz ya da çok kısıtlı çalışır. Bunun önüne geçmiş olursunuz.

12 Programın ilk çalıştırılışında ve daha sonra belirli aralıklarla ekrana gelen ve programın satın alınmadan (Unregistered) kullanıldığını belirten can sıkıcı mesajlardan kurtulursunuz. Programın bundan sonraki tam fonksiyonlu yeni sürümlerini uzun bir sure bedavaya alabilirsiniz. Programla ilgili çok iyi bir dokümantasyona ve yardım ortamına sahip olursunuz. Belki de en önemlisi, programı yazan kişiye emeğinin karşılığını ödeyerek onu bir anlamda programı geliştirmesi ve yeni ürünler ortaya çıkarması konusunda teşvik etmiş olursunuz. Eğer ödeme imkânınız varsa, sürekli kullandığınız 'shareware' programlar için bu az miktardaki paraları ödemek programları daha verimli kullanmanız açısından çok önemlidir. Tryware Yazılımlar: Bazı ticari şirketlerin, yeni geliştirdikleri yazılımların sınırlanmış sürümleridir ve tanıtım amacıyla konurlar. Poscardware Yazılımlar: Bütün bunların yanında, bir de 'poscardware' yazılımlar vardır. Bu yazılımları geliştirenlerin kullanıcılardan tek beklentisi güzel bir kartpostaldır. Eğer günün birinde 'poscardware' bir yazılım kullanırsanız, hemen bu programı yazan kişiye bir kartpostal gönderin!!! Patch Yazılımlar : Mevcut bir yazılımın (ticari ya da public domain) bazı hatalarını düzeltmek, ve programı güncellemek amacıyla, ilgili firmaların (ya da kişilerin) çıkardıkları "yama" programlar. Bu tip programlar, Internet üzerinde sıkça dağıtılır. ARAMA MOTORLARI Internet üzerinde bir milyar Web sayfasının bulunduğu tahmin ediliyor (form doldurularak girilen, şifreli vs. sayfalar hariç). Hal böyleyken, aradığınız şeylere ulaşmak için sörf yapmakla zaman kaybetmemelisiniz. Arama motorları ve rehber servislerinden faydalanmalısınız. Arama motorları, girdiğiniz kelimelerin hangi Web sayfalarında geçtiğini bulup, adreslerini karşınıza getiren servislerdir. Hangi kelimelerin hangi sayfalarda geçtiği, Web'de dolaşan otomatik programlar tarafından önceden kayıtlara geçirilmiştir ve bu işlem sürekli olarak yapılmaktadır. Eğer özel bir bilgi arıyorsanız veya kolay kategorize edilemeyen konuları araştırıyorsanız, arama motorları en iyi yardımcınız olacaktır. Arama Motorlarında Arama Yapmak Arama Motoru göründüğünden çok fazla ustalık isteyen bir konudur. C++ yazıp arama yaptığınızda bunu anlayacaksınız. En az bir Arama Motoru size "ha?" diye soracaktır. C++ bir kelime değildir. Sonuna iki karakter daha eklenen bir harftir. Indexe bağlı olarak sadece noktalama işareti olarak algılanır. Pek çok text Arama Motoru bu tip sorguları yapmakta zorlanır. Pek çok Arama Motorunun nefret ettiği kelime dizisine başka bir örnek: " To be or not to be ". İlkokulu bitirmiş her çocuk bunun nereden geldiğini ve ne anlama geldiğini bilir. Fakat bazı Arama Motorları özellikle dizi şeklinde kelimeler yazıldığı zaman çok kısa kelimelerden oluşuyorlarsa, sonuçları bulurken çuvallar. Bununla beraber bu kelimeleri "to be or not to be" gibi tırnak içerisine alırsanız pek çok Arama Motoru bunun ünlü Hamlet 'e ait bir söz olduğunu hatırlayıp sonuçlarda gösterecektir.

13 GOOGLE Basit Arama Google'da arama yapmak için, sadece tanımlayıcı birkaç kelime yazıp 'enter' tusuna basarak (veya Google'da Ara düğmesine tıklayarak) muhtemel sonuçların listesini alabilirsiniz. Google arama yaptığınız konu ile ilgili ve önemli olan sayfaları bulmak için ileri bir metin eşleştirme yolu izler. Örneğin, Google bir sayfayı incelediği zaman, bu sayfadan bağlantı alan diğer sayfaların da konu ile ilgili içeriğini inceler. Buna ek olarak, Google aradığınız terimlerin sayfa içinde birbirlerine daha yakın olduğu sayfaları tercih edecektir. Otomatik "ve/and" Aramaları Google size yalnızca aradığınız terimlerin tümünü içeren sayfaları getirir. Terimlerin arasına "and"/("ve") eklemenize gerek yoktur. Bir aramayı daraltmak için daha çok terim eklemeniz yeterlidir. Arama terimlerinizi içerikte görün Her Google arama sonucu aradığınız terimin web sayfasında nasıl kullanıldığına dair bir ya da daha çok alıntı içermektedir. Soyağacı En kesin cevapları sağlamak için, Google "soy araştırması" yapmaz. Bir başka deyişle, Google tam olarak arama kutusuna girmiş olduğunuz kelimeleri arar. "googl" veya "google*" şeklindeki aramalar "googler" ya da "googlin" aramalarını yapmayacaktır. Emin değilseniz, "havayolu" ve "havayolları" şeklinde deneyebilirsiniz. Büyük-küçük harf ya da vurgu sorun yaratır mı? Google aramaları büyük-küçük harfe duyarlı değildir. Bütün harfler, nasıl yazmış olursanız olun, küçük harfler olarak anlaşılacaktır. Örneğin, "google", "GOOGLE" ve "GoOgLe" şeklindeki aramaların hepsi aynı sonucu verecektir. Google aramaları ayrıca öntanımlı olarak vurgulara ve diyakritik işaretlere duyarlı değildir. Yani, [Muenchen] ve [München] aynı sayfaları bulacaktir. Bu gibi iki kelimeyi ayırmak isterseniz, [+Muenchen] ve [+München] gibi bir + işareti kullanın. Grafik Arama (BETA) Google'ın Resim Araması kapsamlıdır Webin içersinde 250 milyon resim içersinden gösterir ve arar. Size arama sonuçları gösterilirken küçük resimler için "thumbnail" e basarak görebilirsiniz. Google İmaj Merkezince tanımlanmış bu resimler, yazılım haklarıyla korunmuş olabilir. Bu resimleri, bizim servisimiz aracılığıyla bulabilmeniz ve erişebilmeniz mümkün olmakla beraber, biz size bunları web üzerinden görüntülemek dışında herhangi bir kullanım alanında kullanmanız konusunda herhangi bir hak sağlayamayız. Buna bağlı olarak, bizim servisimiz aracılığıyla bulduğunuz herhangi bir resmi kullanmak istiyorsanız, gerekli izinleri almanız için site sahibine başvurmanızı öneriyoruz. PDF dosyalarını bul Google arama sonuçları artık Adobe Taşınabilir Doküman Formatı (PDF) dosyalarını da içeriyor. Bununla beraber, PDF dosyaları HTML dosyaları kadar bol olmadığı için, çoğu kez ulaşılamayan yerlerdeki yüksek kaliteli bilgilere de ulaşım sağlanmıştır. Kısmi bir arama sonucunun bir web sayfası değil de PDF dosyası olduğunu belirtmek için, başlığın önünde mavi yazı ile [PDF] ibaresi belirir. Bu dosyanın görüntülenebilmesi için Acrobat Reader programının çalıştırılacağını anlamanızı sağlar.

14 Pdf dokümanına erişmek için, [PDF] ibaresinin sağındaki başlık linkine tıklayınız. (Eğer makinanızda Adobe Acrobat kurulu değilse, bu programı ücretsiz olarak indirebileceğiniz bir web sayfasına yönlendirileceksiniz.) PDF dosyalarında, bildiğiniz "Hafızadaki" linki "Text sürümü" ile değiştirilmiştir. Text sürümü, PDF dokümanının tüm biçimlendirmelerden yoksun bir kopyasıdır. Eğer, arama sonuçlarını kısmi olarak PDF linksiz görüntülemek istiyorsanız, arama kutusuna, arama bildirgelerinizle beraber -filetype:pdf bildirgesini ekleyiniz. Kendimi Şanslı Hissediyorum "Kendimi Şanslı Hissediyorum" düğmesi, sizi otomatik olarak, Google'ın sorgunuz için bulduğu ilk siteye götürür. Diğer arama sonuçlarını hiçbir zaman görmezsiniz. Bir "Kendimi Şanslı Hissediyorum" araması, web sayfalarını aramak için daha az zaman ve onları incelemek için daha fazla zaman demektir. Örneğin, Stanford Üniversitesinin ana sayfasını bulmak için, arama kutusuna sadece Stanford yazıp "Kendimi Şanslı Hissediyorum" düğmesine tıklayın. Google sizi direk olarak Stanford Üniversitesinin resmi sayfası olan " götürecektir.