ÇOCUKLARIMIZ NASIL DAHA GÜVENLE MOBİL SÖRF YAPABİLİRLER?

Transkript

1 Aileler için medya rehberi Bir SCHAU HIN! hizmeti Daha fazla bilgi ve sizin ve çocuklarınızın televizyon, oyunlar, internet, sosyal ağlar ve mobil cihazların kullanımında nasıl formda olacağınıza yönelik önerileri bulacağınız yer Download-alanında birçok önemli konuyla ilgili bütün SCHAU HIN!-bilgibroşürleri ve medya rehberleri hizmetinizde: Basitçe tuşlayın, rahatça ekrana bakın ve ihtiyaç halinde çıktısını alın. Tv ve Film İnternet Oyunlar Mobil Sosyal Cihazlar ağlar SCHAU HIN!-danışma-hattımız iş günlerinde saat arasında hizmetinizde: 030/ Sipariş etmek için Bilgi broşürleri ve Rehberler: ÇOCUKLARIMIZ NASIL DAHA GÜVENLE MOBİL SÖRF YAPABİLİRLER? Künye Yayınlayan: Proje bürosu SCHAU HIN! Was dein Kind mit Medien macht. c/o WE DO communication GmbH GWA Chausseestraße 13, Berlin Tasarım, yazı işleri ve yapılandırma: WE DO communication GmbH GWA Anne ve babalar için mobil cihazlar, Apps & Co. ile ilgili cevaplar GIRIŞIM ÜYELERI

2 AILELER IÇIN MEDYA REHBERI Beş partner bir hedef İçindekiler Sayfa Medya, çocukların ve gençlerin yaşam dünyasında merkezi bir rol oynamaktadır. Ancak birçok anne ve baba hızlı gelişim ve sürekli büyüyen imkanlar sebebiyle kendilerini çocuklarının medya eğitiminde yeni meydan okumalarla karşı karşıya görüyorlar. Kendilerine soruyorlar: Çocuğumun televizyon, mobil cihazlar, internet & Co. yu yaşına uygun ve güvenli bir şekilde kullanmasına nasıl destek olabilirim? Bu sebeple 2003 yılından beri beş partner Çocuğunun medya ile ne yaptığına SCHAU HIN! (bir bak) a katılıyorlar: Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanlığı, Telekomünikasyon Girişimi Vodafone, iki resmi televizyon kanalı Birinci ve İkinci Alman Televizyonu (ZDF), ayrıca program dergisi TV SPIELFILM (ayrıntılı bilgi sayfa 14 ve 15 te). Aileler için medya rehberi SCHAU HIN! in partnerlerinin müşterek hedefi anne ve babalara çocuklarını medya kullanımında güçlendirmelerinde destek olmaktır. Zira, çocuklarının medyayı arkadaşlarıyla, aynı zamanda tehlikesizce kullanmayı öğrenmelerinde anne ve babalar fazlasıyla katkıda bulunabilirler. adresinde anne ve babalar yeni gelişimler hakkında bilgilendirilmektedirler ve onlara çocuklarına medya dünyasında nasıl refakat edebileceklerine yönelik somut ve güncele uygun öneriler verilmektedir. Slogan şöyle: Anlamak yasaklamaktan daha iyidir. Buna bu broşür de katkıda bulunmak istemektedir. Anne ve babalar çocuklarına akıllı telefon, tablet ve mobil internet kullanımında nasıl destek olabileceklerini öğrenmektedirler ve Başlangıç Sayfam ve Vodafone Child Protect App gibi uygun çocukları koruma-uygulamalarıyla tanışmaktadırlar. ELÇİLERİMİZ VE SUNDUĞUMUZ OLANAKLAR 4 BÜYÜLENME AKILLI TELEFON VE TABLET Tuşlama, silme sörf, anne ve babaların çocuklarında dikkat etmeleri gerekenler 5 Akıllı telefonlar anne ve babalar için küçük 1 x UYGULAMALAR VE ŞANS OYUNLARI Masrafı gözden kaçırmama 8 9 OYUN İÇİN AKILLI TELEFON Yolda muhabbet REJİSÖRLERDEN VE ŞAİRLERDEN Yaratıcı akıllı telefon kullanımı PARTNERLER MESSENGER VE SOSYAL AĞLAR Güvenlik kurallarına dikkat etmek Chat yapmak sadece PC de AİLELER İÇİN UYGULAMALAR Küçük, renkli ve mobil MEDYA KULLANIMI İLE İLGİLİ EBEVEYN SORULARI En sık rastlanan günlük durumlar ile ilgili cevaplar MEDYA FORMUNDA OLMA 30 günlük program GLOSSAR aslında ne anlama geliyor? 26 FAYDALI BILGILER 27

3 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 4 ::: ELÇILERIMIZ MEDYA ILE IYI YETIŞME Temsilcilerimiz ve sunduğumuz olanaklar Jörg Pilawa Gundula Gause Fatih Çevikkollu Tim Mälzer Seçkin kişiler SCHAU HIN! e dahil oluyorlar TV-yöneticileri Jörg Pilawa ve Gundula Gause, TV-aşçısı Tim Mälzer ve kabare sanatçısı Fatih Çevikkollu ünlü şahsiyetler olarak SCHAU HIN! için devreye giriyorlar. Bununla birlikte SCHAU HIN! birçok inisiyatifle birlikte çalışmaktadır ve bilimsel bir kurul tarafından uzmanlık alanında desteklenmektedir. SCHAU HIN! somut olarak şu şekilde yardım etmektedir Anne ve babalar SCHAU HIN! web sayfasında çocuklar ve medya konusunda güncel bilgiler, öneriler ve yayınlar almakta, uzman medya pedagoglarına sorular sorabilmekte ve yakınlarındaki danışma merkezlerini bulabilmektedirler. Eğlendirici bilgi filmleri, aynı zamanda heyecan verici oyun fikirleri de içeren bir uygulama, ayrıca TV-önerileri, dijital antrenman programı anne ve babalar kendinizi medyaya hazırlayın! ve medya yeterliliği ile ilgili interaktif soru cevap oyunu ile bu olanağı tamamlamaktadırlar. Basitçe tuşlayın ve harekete geçin: BÜYÜLENME AKILLI TELEFON VE TABLET Tuşlama, silme, sörf anne ve babaların çocuklarında dikkat etmeleri gereken hususlar Akıllı telefonlar günümüzde kendi işletim sistemleri olan güçlü mini bilgisayarlardır. Bunlar telefon etmenin yanı sıra bir kamera veya bir internet erişimi gibi birçok başka fonksiyonlar sunmaktadırlar. Tabletler de giderek daha fazla tercih edilir oluyorlar ve renkli programlarıyla ve kolay kullanılabilirlikleriyle en küçüklerde bile büyük etki yaratıyorlar. Yetişmekte olanların bu çok sayıdaki fonksiyonu akıllıca kullanabilmeleri için anne ve babalarının desteklerine ihtiyaçları vardır.

4 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 6 ::: BÜYÜLENME AKILLI TELEFON VE TABLET Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 7 ::: BÜYÜLENME AKILLI TELEFON VE TABLET Akıllı telefonlar anne ve babalar için küçük 1 x 1 Kurallar kararlaştırın Eğer bir çocuk kendi sorumluluğunda cep telefonu ve internet kullanabiliyorsa akıllı bir telefon için olgunlaşmıştır. Normaldebu yaşlarındaki çocuklarda söz konusudur. En iyisi anne ve babaların en başından itibaren akıllı telefon kullanımında açık kurallar üzerinde anlaşmaya varmalarıdır. Buna bunun sadece belirli zamanlarda kullanılması ve örneğin ev ödevi yaparken veya aile ile birlikte yemek yerken tamamen kapalı kalması da dahildir. Anne ve babaların örnek olmaları ve şahsen kendilerinin de bu anlaşmaya uymaları önemlidir. Altın kural şudur: 13 yaşına kadar olan büyük çocuklarda akıllı telefonu zamanı kendi sorumluluklarında paylaştırmayı öğrenebilecekleri şekilde boş zaman kullanımı için haftada dokuz saate kadar zaman kontenjanı anlaşmasına varılabilir. Verileri koruma Kişisel verilerin yanlış ellere ulaşmamaları için anne ve babaların çocuklarını dikkatli kullanma konusunda hassaslaştırmaları ve çocuklarında da kimin hangi verileri görmesi gerektiği veya görebileceği bilincini geliştirmeleri önerilir. Bu sayede kendi verilerini korumayı ve örneğin cep telefonu numarası veya adresi tanımadığı kişilere sohbet ağında veya sosyal ağda vermemeyi öğrenirler. Resimlere ve videolara dikkat edilmesi Cep telefonuyla çekilen resim ve videolar da bu korunmaya değer verilerden sayılmaktadırlar ve bir cep telefonu şifresiyle üçüncü şahısların doğrudan erişmelerinden korunabilirler. Bir kere online yayınlandıklarında artık bunların yayılması kontrol edilemez. Diğer internet kullanıcıları bunları kopyalayabilir, bilgisayarına indirebilir, yabancılaştırabilir veya üzerinde oynayabilirler.. Çocuklar kimin kendilerini hangi durumda cep telefonuyla çektiğine dikkat etmelidirler ve bu çekilenlere ne olacağı ve ne için kullanılacağına açıklık kazandırmalıdırlar. SCHAU HIN!-önerisi Fonksiyonları sınırlayın ve koruma tedbirleri alınız Anne ve babalar çocuğun korunması için güvenlik ayarlarını aktifleştirmelidirler, ayrıca örneğin hiç bir uygulamanın kurulamaması ve yer belirleme hizmetlerinin kapalı kalmaları amacıyla App-Store için bir şifre oluşturmalıdırlar. Anne ve babalar bununla ilgili kılavuzları güvenlik başlığı altında info/medien/mobile-geraete adresinde bulabilirler. Çocuk koruması uygulamaları korunaklı sörf sahaları kurarlar ve çocukların kendilerine uygun olmayan sayfalarla karşılaşmaksızın ağda şikayetsiz bir sörf yapmalarını mümkün kılarlar. Ancak bunlar her teknik yardımcı alette olduğu gibi aktif bir medya eğitimi kombinasyonu içinde bir anlam taşırlar. Anne ve babalar Vodafone Child Protect App ile çocuklarını istenmedik aramalardan, haberlerden ve reklam içeriklerinden koruyabilirler Bunlar kabul görmüş olan gençliği koruma programı JusProg a dayanmaktadırlar. Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanlığının ücretsiz bir uygulaması olan Başlangıç Sayfam Çocuk web sunucusu ( üzerine yapılandırma yapmaktadır ve kontrollü çocuk sayfaları, çocuklar için bütün Seitenstark-sayfalar dahil olmak üzere sakıncasız fragfinn ve Blinde Kuh yetişkin sayfaları ve 12 yaşa kadar olarak işaretlenmiş web sitelerinden oluşan büyük bir sörf sahası sunmaktadır.

5 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 8 ::: UYGULAMALAR VE ŞANS OYUNLARI Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 9 ::: UYGULAMALAR VE ŞANS OYUNLARI UYGULAMALAR VE ŞANS OYUNLARI Masraflara dikkat edin Çocuklar ve gençler günümüzde tamamen doğal olarak bir akıllı telefonun veya tabletin fonksiyonlarını kullanmaktadırlar. Bu esnada sunulan olanakları yetişkinlere kıyasla çok az araştırmaktadırlar ve bu sebeple masraf tuzaklarına daha kolay düşmektedirler. Faturalarda kötü sürprizleri önlemek için anne ve babaların SMS, App ve oyun-app leri yoluyla yapılan harcamalara açık sınırlar koymaları ve çocuklarını olası masraf tuzaklarının nerede gizlendikleri konusunda aydınlatmaları önemlidir. Mobil sunumları kontrol et App-Store lerden indirilebilen veya akıllı telefonlarda hazır bulunan oyunlar çok eğlencelidirler, ama her zaman çocuklara uygun değildirler ve genellikle de ücrete tabidirler. Sözde ücretsiz oyunlar da çocukları genellikle oyun para birimleri üzerinden uygulama dahilinde ekstralar için para harcamaya yönlendiriyorlar. Bunlara uygulama içi satışlar da deniyor. Çok özel hizmetleri engelleme Bir Castingshow da kendi favorisini destekleme veya bir soru cevap yayınında basit bir şans oyunu sorusunu cevaplandırma SMS veya telefonla arama yoluyla çok basitçe yapılmaktadır. Ancak bunların arkasında neredeyseher zaman ücrete tabi hizmetlerin sipariş edildiği pahalı arama numaraları veya çok özel SMS ler gizlenmektedir. Bilinmeyen numaralardan gelen aramalar ve SMS ler için de dikkat geçerlidir. Merhaba, seni çok hoş buluyorum, geri yaz! gibi metinlerin arkasında pahalı müşteri çekme sunumları ve hatta tacizler yatıyor olabilir. SCHAU HIN!-önerisi İstenmedik aboneliklere karşı koruma: Çok özel hizmetlere ve harici aramalara erişimi üçüncü sunucu engeli üzerinden veya özel gençliği koruma tarifeleriyle bloke edin. Ayrıntılı bilgiyi tüketici merkezinde bulabilirsiniz. Uygulamaların indirilmesi anne baba işidir: App-Store ye erişimi bir şifreyle sınırlayınız ve uygulama içi satışlar opsiyonunu devre dışı bırakın. Çocuğunuzla birlikte uygun uygulamalar seçiniz ve indirmeler için aylık sabit bir meblağ belirleyiniz. Telefon numaralarının kötüye kullanılmalarını Federal Ağ Acentesine ihbar ediniz: rufnummernmissbrauch@bnetza.de

6 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 11 ::: OYUN İÇİN AKILLI TELEFON Oyun zamanını ayarlayın Bazı çocuklar oyun oynamayı bırakmak istemezler. Mobil cihazlarla bir köşeye çekilebildiklerinden anne ve babalar bunu her zaman fark etmezler. Yasaklar, korumaamaçlı dahi olsalar sıkça güvensizlik olarak algılanırlar. Bir yasaktan daha önemli olan doğru dozaj, yaşa uygun oyun seçimi ve birlikte oyun süresi ve oyun içeriği hakkında konuşulmasıdır. Masraf kapsamını sabitleyin Akıllı telefon oyun repertuvarı indirme yoluyla istendiği kadar genişletilebilmektedir. Bu masraf sorununa dönüşebilir, zira birçok oyun ücrete tabi olarak indirilebilmektedir. Onlineoyunlar da, genellikle mobil uygulama olarak sıkça sadece başlangıçta ücretsizdirler. Oyun geliştirmeleri veya güncelleştirmeler ücrete tabi olabilirler burada anne ve babalardan bir masraf kapsamı belirlemeleri önerilir. SCHAU HIN!-önerisi OYUN İÇİN AKILLI TELEFON Yolda eğlence Çocuğunuzun ne kadar sıklıkta ve ne kadar süre ile oynayabileceği konusunda açık kurallar belirleyin. Buna uyulmasına dikkat ediniz. Çocuğunuzu başka ilgiler geliştirmesinde ve sürdürmesinde destekleyin. Çocuğunuzla oyunları veya oyun geliştirmelerini sizinle birlikte alması konusunda anlaşın. Çocuğunuzla çok oyunculu moddaki oyunların riskleri hakkında konuşun. Tanınmayan oyun partnerlerine dikkat! Akıllı telefonlar ve tabletler sıkça oyun için kullanılmaktadırlar. Daha anaokulu ve ilkokul çocukları için yaşa uygun olarak hazırlanmış olan ve oyun şeklinde okumaya, yazmaya ve hesap yapmaya destek olan büyük bir öğrenme ve oyun uygulamaları portföyü mevcuttur. Çocuklara yönelik iyi uygulamalar basit yapılandırılmışlardır, aşırı yüklü etkileri yoktur, reklam içermezler ve rahatlama ve öğrenme etkileri vardır. Çocuğunuzla birlikte uygun olanakları seçmeniz mantıklıdır. Her türden uygulamanın kurulumu çocuklarda esas itibariyle anne ve babanın görevidir. Önemli olan anne ve babaların çocuklarının hangi oyunu kullandığını göz önünde bulundurmalarıdır. Böylece anne ve babalar çocuklarının uygun olanaklardan yararlandıklarından ve pahalı oyunlar indirmediklerinden emin olabilirler. Çok-oyunculu-oyunlarda dikkat Çok-oyunculu-oyunlar çok oyuncu modunda online oynanan oyunlardır. Birlikte oynama sayesinde yeni arkadaşlar bulunabilmektedir, bununla birlikte oyun partneri tarafından taciz edilme riski de vardır. Takım olma durumu ayrıca eşlik edebilmek için sürekli online olunması sosyal baskısını da artırmaktadır. Medya önerisi: Anne ve babaların tavsiye edilmeye değer oyunlu çocuk uygulamalarını bulabilecekleri adresler

7 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 13 ::: REJISÖRLERDEN VE ŞAIRLERDEN REJISÖRLERDEN VE ŞAIRLERDEN Yaratıcı akıllı telefon kullanımı Akıllı telefon ve tabletlerin çok yönlü teknik olanakları yaratıcı şekilde kullanıma da izin vermektedir. Burada çocuklar sadece tekniği kullanmayı değil, aynı zamanda fikirlerini yaratıcı şekilde hayata geçirmeyi de öğreniyorlar. Medyasal ipucu takibi Anne ve babalar çocuk doğum günlerinde çocuklarına ve arkadaşlarına genellikle heyecanlı bir şey sunmak isterler. Bir başka tarzda ipucu avı nasıl olur? Çocuklar gruplar halinde çevredeki yerleri verilen bilgiler yerine resimler ve bariz ses kayıtları yardımıyla bulmak zorundalar. Gerçekten de orada olduklarının delili olarak resmi kendi cep telefonlarıyla çekerler veya sesi kaydederler. Tüm delillerle hedefe ilk ulaşan grup kazanır. Medya önerisi: Geocaching-Turu Birlikte doğada bir gezinti bir Geocache arayışıyla da birleştirilebilir, koordinatları internette yayınlanmış olan bir gizli yer. Gizli yer genellikle içinde bir seyir defteri ve değiştirilen eşyalar bulunan su geçirmez bir kutudan oluşur. Bu, güncel olan her akıllı telefon veya tablette mevcut bulunan Global Positioning System (GPS) ile bulunur. Anne ve babalar çocuklarıyla birlikte Cache leri seçmelidirler ve GPS-kullanımını görüşmelidirler, zira kullanım sayesinde tam yeri tespit etmek mümkündür. Böylesi yer belirleme hizmetlerini başkaları kötüye kullanabilirler ve bu sebeple bunun ihtiyaç duyulmadığı zamanlarda kapalı kalması gerekir. Anne ve babalar kayıtlı Cache leri örneğin adresinde bulabilirler. Ses tonlarından sesli oyunlara kadar Cep telefonlarının çoğunda konuşma ve seslerin kaydedilebileceği kayıt fonksiyonu vardır. Buradan belirli bir konu için uygun ekleme ve çıkarmalarla jenerik müziği ve video röportajlarıyla örneğin sesli oyunlar yaratılabilir. Ses kayıtlarının birleştirilmeleri için bir ses programına ihtiyaç vardır. Ücretsiz olanaklar örneğin kullanımı basit olan Audacity, programıdır: veya internet portalı Audiyou : Anne ve babalar ayrıca ücretsiz yazılım indirirken, bilhassa hangi sunucudan yazılım alındığına bağlı olarak belirli bir virüs riskinin olduğuna dikkat etmelidirler. Bu sebeple her indirme işleminden önce yanlışlıkla virüsler indirilmemesi için sayfanın güvenli olup olmadığının kontrolü önemlidir. SMS-Lirik Bir SMS yazmak zor değildir. Ama bir şiir yazmak? Görev azami 160 harfle bir şiir yazmak. Örneğin bir arkadaşın doğum gününü kutlamak için güzel bir olanak.

8 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 14 ::: PARTNERLER Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 15 ::: PARTNERLER BIRLIKTE DAHA FAZLASINA ULAŞMAK SCHAU HIN! partnerleri! Partnerleri Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Federal Bakanlığı medya rehberi SCHAU HIN! partnerleriyle birlikte çocukların medya yeterliliklerini medyayı yaşlarına uygun olarak kullanmak suretiyle geliştirebilmeleri amacıyla anne baba ve velilerimedya eğitimi ile ilgili sorularda bilgi ve danışmanlıkla desteklemek için devreye giriyor. Vodafone Almanya SCHAU HIN! partneridir ve Avrupa nın en büyük iletişim sunucularından biri olarak çocukların ve gençlerin korunması için çaba harcamaktadır. Internet ve mobil telefonun aile günlük hayatında çocuğa uygun şekilde kullanma ve riskleri geçebilme şansı Vodafone un. Çocuklar aynı hesap yapma ve okuma, yüzme ve bisiklet sürme gibi medyayı doğru kullanmayı da öğrenmek zorundadırlar: Ne yaşa uygundur? Ve ne tehlikelidir? Televizyonu, radyoyu, interneti, bilgisayar oyununu veya cep telefonunu ne kadar süreyle ve hangi sıklıkta kullanacağım? Anne ve babalar çocuklarının medya yeterliği kazanmalarında çok önemli bir rol oynamaktadırlar. Birinci Alman Televizyonu onları burada güçlerine göre desteklemek istemektedir. Bu sebeple- SCHAU HIN! e medya partneri olarak katılıyoruz. ZDF aileler için medya danışmanı SCHAU HIN! i destekliyor Anne ve babalara medya kullanımında yetiştirme sorumluluklarının farkına varmalarında yardımcı oluyor. Televizyon, cep telefonu, bilgisayar oyunu ve internet her yerde vardır çocuklarımızın günlük hayatlarında bile. Anne ve babalar çocuklarının bunları doğru ve risksiz kullanmayı öğrenmelerinde fazlasıyla katkıda bulunabilirler. ZDF programda bu konuyla ilgili geniş bir rapor yayınlamanın yanı sıra SCHAU HIN! partneri olarak da kendine bu toplumsal sorumluluğu görev ediniyor. TV SPIELFILM, medya olanakları çeşitliliğinden her gün iyi olanı bütünden ayıran ve anlaşılır açma ve kapama önerileri sunan en büyük program dergisi markası olarak kendisini ailelere karşı oldukça yükümlü hissediyor TV SPIEL- FILM anne ve babaların televizyon ve internet, cep telefonu ve oyunlar dünyasında çocuklarına yetkin bir şekilde refakat edebilmeleri için SCHAU HIN! i destekliyor. Sadece o zaman çocuklar da medyayı eğlenceli şekilde ve akıllıca kullanırlar.

9 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 17 ::: MESSENGER VE SOSYAL AĞLAR Kişisel verileri koruma WhatsApp veya Kik Messenger gibi mobil messenger ler gerçi pratikler ve genellikle ücretsizler, ancak kişisel verilere lakayt yaklaşımı temel alıyorlar: Böylesi uygulamaların kurulumunda kullanıcılar cep telefonu adres defterine ve dolayısı ile kayıtlı olan bağlantıların bütün verilerine erişim izni veriyorlar. Daima da bulunulan güncel yere erişim bilgisi soruluyor, bu da kişinin gerçekten bulunabilir olması riskini içinde barındırır. Sosyal ağlarda yabancılar yüklenmiş olan resimleri, ilgileri, bağlantıları veya adresleri görebilirler. Hızla yanlış ellere ulaşan ve işlenilmeye devam edilebilen veriler. İlgili güvenlik ayarlamalarını aktifleştirmek bir o kadar önemlidir. Mobing ve cinsel tacizlere karşı önlem alın. Çocuğunuz sanal mobing in kurbanı olduğunda hızla harekete geçin: Çocuğunuzla konuşun, failin öğretmeniyle hatta anne ve babasıyla da bağlantıya geçin. Screenshot yoluyla belgeleri güvenceye alın ve silme talebinde bulunmak için bununla doğrudan sunucuya yönelin. Birçok vakada danışma merkezleri veya emniyet de yardımcı olmaktadır özellikle eğer cinsel taciz söz konusu ise. Medya önerisi: MESSENGER VE SOSYAL AĞLAR Güvenlik kurallarına dikkat Bir internet sabit fiyatı varsa, mobil messenger ler alışılagelmiş SMS lere kıyasla daha fazla imkan sundukları ve daha ucuz oldukları için tercih edilmektedirler. Sosyal ağlar da artık mobil olarak kullanılabiliyorlar, bu da posta, resim ve kliplerin yoldayken bile toplu olarak yüklenmelerini ve paylaşılmalarını mümkün kılıyor. Ancak bunlar güvenlik ve yüz yüze gelme risklerini de barındırabilirler: Kişisel veriler genellikle yeterince korunmamaktadırlar, bu da tacizlere ve uygunsuz içerikli bağlantılara yol açabilir. SCHAU HIN!-önerisi Çocuğunuzu hoş olmayan diyalogları derhal sonlandırması konusunda hassaslaştırın. Birçok Chat ve sosyal ağ bir yardım butonuna veya bir ihbar fonksiyonunasahiptir, bunların vasıtasıyla rahatsız edenlerden başkaca haberlerin alınması önlenebilmektedir. Dikkat: Bazı mobil messenger ler cep telefonu numarasını tanımak için kullanmaktadırlar, burada bir ignore etme fonksiyonu başkaca müdahalelerden koruyamamaktadır.

10 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 19 ::: MESSENGER VE SOSYAL AĞLAR Chat yapmak sadece PC de Giriş Çocuklar chat yaptıklarında ve sosyal ağda gezindiklerinde bunun için sadece PC kullanmalıdırlar. Zira çocuklar için güvenli topluluklar henüz mobil özelliğe sahip değillerdir. Küçük çocuklar için çocuklara uygun sosyal ağlar uygundur. Bunlar özel güvenlik ayarlarına sahiptirler ve Chat ler yetişkinler tarafından yönetilirler. Bu sosyal ağlara kayıt olunması anne ve babanın onayı olmaksızın mümkün değildir, yetişkinler kayıt olamazlar. Ayrıca telefon numaraları ve resimler gibi hassas veriler yayınlanmamaktadırlar. PC için medya-önerileri 6 yaş üzeri: yaş üzeri: Büyük çocuklar ve gençler için Çocuklar ve gençler sosyal ağların risklerini daha iyi değerlendirebildikleri anda, diğer olanaklar ilgi çekicidirler. Sosyal ağlar hakkında ayrıntılı bir genel bakış ve bunların risk potansiyelleri ile ilgili devamlı bilgileri SCHAU HIN!-Netzwerk-Atlas sosyal ağlar alanında adresinde sunmaktadır. ve Facebook & Co.? Facebook, Google+ veya Jappy gibi sosyal ağlara her yaştan kullanıcı kaydolabilmektedir, zira yasal sınırlamalara rağmen bir yaş kontrolü yapılmamaktadır. Üyelerin yerleştirdikleri içerikler yeterince kontrol edilmemektedirler. Böylece çocuklar şiddet, cinsellik veya aşırı sağcı propaganda gibiuygunsuz içeriklerle karşılaşabilirler. Bu ağlara bir üyelik bu riskler sebebiyle genel olarak tavsiye edilmeye değer değillerdir her ne kadar örneğin Facebook kendi ifadesine göre üyeliğe 13 yaştan itibaren izin verdiğini iddia ediyor olsa da. Nihayetinde bir üyelik ile ilgili karar anne ve babaya aittir. Çocuklarınızın bununla bağlantılı olan risklerle baş edip edemeyeceklerini şahsen sizin değerlendirmeniz gerekmektedir. SCHAU HIN!-önerisi Çocuğunuzla birlikte çocuğunuzun yaşına ve ilgisine uygun olan bir sosyal ağ arayın ve profili birlikte oluşturun. Çocuğunuzu sosyal ağların riskleri konusunda hassaslaştırın ve adres, telefon numarası, doğum tarihi ve resimler gibi kişisel verilerin anlamı ve korunmaları hakkında konuşun. Çocuğunuza asla yabancıları arkadaş listesine almamasını ve sadece online olarak tanıdığı hiç kimseyle gerçek dünyada buluşmak için randevu vermemesini öğütleyiniz. Sosyal ağın güvenlik ayarlarını çocuğunuzla birlikte kontrol ediniz ve düzenli olarak yenilikler hakkında bilgi edininiz. Çocuğunuzun internet kullanımıyla ilgileniniz ve onun sorunları için bir kulağınız onda olsun.

11 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 21 ::: AILELER IÇIN UYGULAMALAR AILELER IÇIN UYGULAMALAR Küçük, renkli ve mobil Doğru uygulamalarla çocuklara uygun olmayan içerikleri açılması önlenir. Anne ve babaların akıllı telefon veya tabletlerini çocuklar için de kullanılabilir yapmak için anne ve babalar çocuklarının uzun bir süre denetimsizce anne ve babalarının cihazlarını kullanmamalarına dikkat etmelidirler. Şu sıralar aktif bir medya eğitimini destekleyen çocuklara uygun ve ücretsiz çok iyi uygulama olanakları vardır. SCHAU HIN!-uygulaması SCHAU HIN!-uygulaması anne ve babalara birçok heyecanlı oyun fikri, güncel haberler ve çocuklar için günlük TV-önerileri sunmaktadır. Bununla birlikte anne ve babalar medyanın çocuklara uygun kullanımı ile ilgili uygun önerileri ve altın kurallarıokuyabilirler. Bu uygulama ios ve Android için ücretsiz olarak alınabilir. fragfinn-uygulaması Bu uygulama çocuklara cep telefonu için korunaklı bir sörf sahasını mümkün kılmaktadır. Bununla birlikte öncesinde medya pedagogları tarafından kontrol edilmiş ve çocuklar için sakıncasız olarak derecelendirilmiş büyük bir web sitesi olanağı hizmetinizdedir. Arama motoru yardımıyla çocuklara uygun içerikler çabucak bulunmaktadırlar. Bununla birlikte bu uygulama düzenli olarak özel olanakları tanıtmaktadır. eltern/kinderschutz/app FLIMMO-uygulaması Program rehberinin bu uygulamasıçocuklara uyguntv-önerileri ve haftanın gözdelerini, ayrıca olanakları şahsenbir araya getirebileceğiniz bir hatırlama kağıdı sunmaktadır. Başlangıç-sayfam Federal Aile Bakanlığının ücretsiz olan bu uygulaması KinderServer e dayanmaktadır ve bütün Seitenstark-sayfalar dahil olmak üzere fragfinn ve Blinde Kuh un kontrol edilmiş çocuk sayfalarından, ayrıca 12 yaşa kadar olarak işaretlenmiş web sitelerinden oluşan büyük bir sörf sahası sunmaktadır. meine-startseite-app Internet-ABC-uygulaması Bu uygulama 5-12 yaş arası çocuklar için tavsiye etmeye değer oyunlardan oluşan sürekli güncelleştirilmiş imkanları iletmektedir ve anne ve babalara yaş, tür ve oyun aletleri gibi filtre fonksiyonuyla PC, Tablet, DS, Playstation veya Xbox için uygun oyunları bulmada yardımcı olmaktadır. Bu uygulama ios ve Android için ücretsiz olarak edinilebilir.

12 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 23 ::: MEDYA KULLANIMI ILE ILGILI EBEVEYN SORULARI MEDYA KULLANIMI İLE İLGİLİ EBEVEYN SORULARI En sık rastlanılan günlük durumlar ile ilgili cevaplar Anne ve babalar sıkça çocuklarının medya eğitimi ile ilgili kararlar almak zorundadırlar: SCHAU HIN! anne babalar ve velilerin böylesi günlük durumlarda nasıl tepki gösterebilecekleri konusunda öneriler sunmaktadır. SCHAU HIN!-medyakoçu Kristin Langer den ebeveyn soruları ve cevapları Çocuğum yemek yerken dahi sürekli erişilebilir olması gerektiğini söylerse ne yapmalıyım? Birlikte yemek yemek aile için önemlidir. Bu çocuğunuz için kardeşleriyle iletişimde bulunması veya şahsen kendi gününü anlatması için bir fırsattır. Sizler anne babalar olarak birlikte yemek yeme zamanlarını aile zamanları olarak ayakta tutmak ve engellerden korumak durumundasınız. Ama şahsen siz de örnek olmak zorundasınız: Bu sebeple birlikte yemek yerken siz de cep telefonunuzu bir kenara koyun. Çocuğum ille debir akıllı telefon isterse ne yapmalıyım? Hatta bunun için gerekli parayı şahsen kendisi biriktirmeye de hazır, ama o zaman kullanımı hakkında kendisi karar vermek istiyor. Sürekli yenilenen teknolojiye ayak uyduramazsamve ayak uydurmak istemezsem ve çocuğumun benden daha fazla şey bildiği hissine kapılırsam ne yapmalıyım? Bu durumda onun için neyin iyi olduğunu nasıl değerlendirebilirim? İzin verin çocuğunuz size hangi yeni cihazları bildiğini ve bunların ne için iyi olduklarını anlatsın. Gerilmeden yaklaşıldığında yeni teknoloji heyecan verici de olabilir. Ancak belirli bir cihazı satın almadan önce bunun için para harcamayı isteyip istemediğinize kesin bir açıklık kazandırmalısınız. Bununla birlikte bir arzın çocuk için uygun olup olmadığı konusunda bilgi edinmelisiniz. İlgili bir cihaza sahip olup olmadıklarını ve bununla deneyimlerinin ne olduğunu arkadaşlara ve tanıdıklara da sorunuz. Eğer çocuğunuz yeni bir cihazın alımı için şahsen para biriktirirse, bunun olumlu bir etkisi vardır: Hedeflere ulaşmak için bir şeyler yapılması gerektiğini öğrenir. Ayrıca eşyalara değer vermeyi öğrenir. Ama bu, cihazı ne zaman ve kadar süre kullanacağı konusunda tek başına karar verebileceği anlamına gelmemektedir. Kuralları önceden olduğu gibi yine siz koymak zorundasınız ve en iyisi bunu daha almadan önce yapmanızdır. Günlük hayat ile ilgili başkaca ebeveyn soruları ve öneriler bulacağınız yer

13 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa 25 ::: MEDYA FORMUNDA OLMAK 30 günde medya formunda 30-gün-programına siz de katılın! 1. Katılmak: Programımız için kaydolunuz ve çocuğunuzun yaş grubunu seçiniz: 3 6, 7 10 veya yaş. Programa istediğiniz an başlayabilirsiniz ve elbette birçok yaş grubunu da seçebilirsiniz. 2. Bilgi edinme: Her iki günde bir kısa haber alacaksınız ilgi uyandırıcı şekilde yazılmış ve yaşa uygun hazırlanmış. 3. Medyayı birlikte yaşamak: Çocuğunuzla birlikte yasaklamak yerine anlamak sloganına göre medya dünyasını keşfedin. Birlikte medya kullanımı ve heyecan verici oyun fikirleri için öneriler ve teşvikler ile eğlence bütün aileyi kapsıyor. 4. Daha fazla öğrenmek: Başka sorularınız mı var? Tamamen kişisel sorularınızı doğrudan medya koçumuz Kristin Langer e sorunuz. Katılmak vebilgi edinmek: MEDYA FORMUNDA OLMAK 30-gün-programı Birçok anne ve baba bunu bilir: Çocuğunuz televizyonu kapatmak istemiyor, okul ödevlerini yapmaktansa bilgisayarla oynamayı tercih ediyor veya bir akıllı telefon istiyor? SCHAU HIN! in dijital 30-gün-programına katılın. Burada bir ay boyunca çocuğunuza medya kullanımında nasıl eşlik edebileceğiniz ile ilgili öneriler ve çağrılar yapılacaktır. Her zaman kayıt olunabilir. Bu ücretsiz olanak için TV-aşçısı Tim Mälzer de SCHAU HIN! elçisi olarak katılıyor. Merhaba, ben Tim Mälzer, TV-aşçısı ve SCHAU HIN! elçisiyim. Aileler için medya rehberi çocuk ve gençlerin bilgisayar, internet, oyunlar ve cep telefonunu mantıklı ve yaşlarına uygun bir şekilde kullanmayı öğrenmeleri için devreye giriyor hem de siz anne ve babalar ile birlikte. Zira genç insanların medya tüketimi yemek yapmak gibidir: Önemli olan malzemelerin doğru karışımıdır. Bu sebeple 30-günprogramını size hararetle tavsiye etmek istiyorum: Bu program size 30 gün içinde düzenli aralıklarla sizin ve ailenizin kendinizi medya dünyası için nasıl forma sokacağınız konusunda yaratıcı ve yardımcı öneriler veriyor. Ayrıca katılmak patates soymak kadar kolay: Kayıt olun ve ücretsiz 30-gün-programınıza başlayın! Haydi hazır olun!

14 Aileler için medya rehberi ::: Sayfa26 ::: SÖZLÜK Aileler için medya rehberi ::: Sayfa27 ::: DEVAM ETTIREN BILGILER SÖZLÜK aslında ne anlama geliyor? Faydalı bilgiler ANDROID Google ile birlikte geliştirilen bir akıllı telefon işletim sistemidir. Android-işletim-sistemliakıllı telefonlar için uygulamalar Google Play den indirilebilirler. APP Applikation kelimesinin kısaltmasıdır ve uygulamalar için üst kavramdır. Buna oyunlar, bilgi arzları ve iletişim programları dahildir. Bu uygulamaların bazıları kullanıcılar için ücretsizdir, ancak diğer hizmetlerin indirilmesi için genellikle ödeme yapılması gerekmektedir. BROWSER Internette içeriklerin ve sayfaların gösterilmesine yönelik bir programdır. LTE Yüksek hızla mobil olarak internet erişiminin sağlandığı en yeni mobil telefon neslidir. Cep telefonlarının çoğu bu yeni teknolojiyi desteklemektedirler. MESSENGER (Aynı chat yapmakta olduğu gibi) neredeyse eşzamanlı olarak akıllı telefon üzerinden haberleşmeyi mümkün kılmaktadırlar. SMS in aksine messenger hizmetleri mobil telefon sunucusunun kendi hizmeti değildir, aksine internet erişimi kullanılmaktadır. En bilindik messenger lerden birisi WhatsApp tır. KATMA DEĞER HİZMETLERİ Şans oyunları, bilgi hizmetleri, Castingshow oylamaları veya hava raporları gibi özel hizmetlerin kullanılmalarını sağlayan telefon numaraları veya SMS lerdir. Burada ücretler artırılmıştır. MMS Multimedia-Messaging-Service için kısaltmadır ve müzik, resim veya video içeren cep telefonu mesajıdır. Ücreti metin mesajının (SMS) üzerindedir. SELFIE Tek kol ileriye uzatılmış halde tutulan veya ayna görüntüsüne yöneltilen kamerayla çekilen kendinize ait bir portredir. Bunun için genellikle akıllı telefon kullanılmaktadır. Bir Selfie tek bir kişiyi ya da bir grubu (Grup-Selfie) resmedebilir. Selfie ler genellikle akıllı telefon üzerinden Facebook veya Instagram gibi sosyal ağlarda yayınlanırlar. AKILLI TELEFONLAR Küçük bir bilgisayar kadar güçlü olan çok fonksiyonlu mobil telefonlara denilmektedir. Kullanıcılar bunun üzerinden leri yönetebilirler, internette sörf yapabilirler, fotoğraf ve film çekebilirler veya metin yazabilirler. Akıllı telefonlara ilave uygulamalar kurulabilir, böylece hızla her şey yapabilir olurlar. TOUCHSCREEN tercümesi temasa duyarlı ekran anlamına gelmektedir, bunun üzerinden akıllı telefon veya tablet gibi cihazla parmaklarla yönetilebilmektedirler. WLAN internete kablosuz bağlantıyı tanımlamaktadır. Cep telefonları bir WLAN-Router üzerinden kablosuz olarak internete bağlanabilirler. Aileler için medya rehberi SCHAU HIN! Anne ve babalar burada elektronik medyanın çocuklara uygun kullanımı konusunda bilgiler ve pratik öneriler bulabilirler. Bilgi broşürleri ve öneriler servis danışma hattından da verilmektedir: 030/ Broşür risksiz cep telefonu? Bu broşür yeni cep telefonu neslinin risklerini gösteriyor ve koruma olasılıkları ile ilgili öneriler veriyor. fragfinn Bu çocuk arama motoru çocukların hizmetine korunaklı bir sörf sahası sunuyor. jugendschutz.net Dİnternetteki ülkeler üstü gençliği koruma merkezi ve adresleri altında internetin güvenli kullanımı ile ilgili bilgiler sunuyor. Gençliği riske sokan içerikler adresinden ihbar edilebilirler. klick-tipps.net İnternetteki iyi çocuk olanakları ile ilgili haftalık öneri hizmeti linkler hazırlıyor ve yetişkinler sayfasında iyi çocuk uygulamalarını tavsiye ediyor. Cep telefonu sektörü Bu enformasyon sunumu gençlere cep telefonu ve bilgisayarın güvenli kullanımı dahilinde öneriler veriyor. İnternet-şikayet-merkezi Web siteleri, forumlar veya mobil içerikler ile ilgili şikayetler buraya iletilebilirler. Vodafone da gençlik koruması Burada Vodafone da gençlik koruması ile ilgili bilgiler bulursunuz. Gençlik koruması dahilindeki sorular için ücretsiz gençlik koruma danışma hattı da numarası altında hizmetinizdedir. I-KiZ internette çocuk koruma merkezi Anne babalar ve gençler Web siteleri, forumlar veya mobil içerikler ile ilgili şikayetlerini buraya iletilebilirler. KinderServer KinderServer çocuklara internet ağında güvenlik sunmaktadır. Özel olan: Tek bir tuşla bilgisayar ve internet özelliği olan mobil cihazlar hızla ve kolayca çocuklara uygun güvenli sörf moduna geçerler. Uygulama uydu uygulamalarla güvenli kullanım Büyüleme ve uygulamaların riskleri ile ilgili bilgiler ve gençler ve anne babalar için öneriler içeren broşür.