1. Bütün kolon hususi en küçük kareler metoduna göre dengelenir.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "1. Bütün kolon hususi en küçük kareler metoduna göre dengelenir."

Transkript

1 Konformal transformasyonda doğrular birbirini dik açı ile keserler Şekil 15 de görüldüğü gibi, ölçek ve azimutun x ve y doğrultusunda değişme miktarı aynıdır. Uzun kolonlar için Interpolasyon metodu : Kontrol noktalarının her 10 model aralığında bîr olması lâzım geldiğini biliyoruz. îkinci ve 3 üncü derece tashih denklemleri uzun kolonlarda tatbiki değildir. Şekil 14 de görüldüğü gibi koordinat hata kurbu birkaç yerde şeklini ve doğrultusunu değiştirir. Eğer dengeleme nümerik olarak yapılacaksa yüksek derecede polinom kullanılması tavsiye edilmez (5 inci, 6 ncı derece). 1. Bütün kolon hususi en küçük kareler metoduna göre dengelenir. 2. Kolon 2 veya 3 parçaya ayrılır, her parça 2nci veya 3 üncü derece polinom çizilerek grafik dengelemesi yapılır. Kolonu parçalara ayırmanın diğer bir şeklide, kolon modellerin bindirme kısımlarında bölünür. Her parça için ayrı parabol çizilir. Şekil 14. Eğer arazi sistemine eğik bir şekilde kolon varsa transformasyon için AX, Ay denklemini kullanmayız. Arazi kontrol noktalarını aşağıdaki denklem sistemini kullanarak transformasyon yaparız. 22

2 Şekil 16 eğer açısı 20 dereceden az ise transformasyona ihtiyaç yoktur. Eğer açısı 80 dereceden büyükse x ve y koordinatları değişir. Bütün dengelenen koordinatlar arazi sistemine transfer edilmelidir. Nümerik ve Grafik Dengeleme usulleri arasındaki karşılaştırma : Her ikisi de interpolasyon metodudur. Eğer ayni formül kullanılırsa sonuç birbirine eşittir. Eğer düzeltme miktarları grafik metodundaki ayni formül kullanılarak hesapla elde edilmişse hesap sonucu çok hassas olmıyacaktır. Çünkü esas olan kabul çok hassas değildir. Hesap makinesinde fazla hane kullanılması da hassasiyeti artırmaz. Nümerik dengelemede hatanın tam sayıya iblâğı tehlikelidir. Bilhassa terimler genişse hesaplanmalıdır. Grafik metodunda sınır dahilindeki hataları gidermek kolaydır. Meselâ şekil 17 de bir en kesitte, modeldeki tolerans dahilindeki hata giderilir. Grafik metod kontrol noktalarının kolonun başında ortasında ve sonunda isteğe uygun şekilde dağıtılmasını ister. Şekil

3 v = modelin yerleştirme hatası. Bu tarz çözüm bir noktadaki umumi hatayı tarif etmek için matematiki hususi bir yoldur. Kolonun kısa veya uzun oluşu düşünülmez. Hata denklemlerinin derecesi içinde herhangi bir zorluk yoktur. Kolonun başlangıç ve son modellerindeki arazi kontrol noktaları ile bir kolonun dengelenmesi : Birinci ve son modellerin hatasız ve arazi kontrol nok talarına sahip olduğunu kabul ediyoruz. Yine absülüt cihetlendirme elemanları nı doğru olarak kabul ediyoruz. Eğer birinci modelin absülüt cihetlenmesi ya pıldı ise A\, Ath,... AZ, = 0 son modelde 7 tane kapanma hatası buluruz. ^\, A^, A#, AQ, AX, AY, AZ, Hollandalı Mr. Vermier teorisine göre :

4 n 1 n l r -^ 1 r = 1 n 1 MI - - 2i -W r -^ 1 7 tane şart denklemi 4 tane müstakil guruba taksim edilir. Ve en küçük kareler metodu yolu ile çözüm : L v.... * * ö a <ıii -*<! _ -... '" n 1 '" n diğ er 3 gurupta ( 1-2, 3-4, 5-6 ) ayni ş ekildedir. 2 fitne ş art denklemi varda;. "' * A/i, +\p,+a ı 8 :ı A0 n _ ı - AA. r ' "... - :.::.:./-':.'.~JJ...:.V--, b *ı (n -1) i/3, + (n 2) A/a Afi _.,.= - AX Cu <iki şart denklemi için 2 tane tashih vardır. Kİ, K2 bunlar normal denklemlerin çölümü ile eldo edilir. Koordinatlardaki hata düzeltmeleri (Nadir noktası için) i (i ~j- 1) (n - i) i (i 4-1 u 2i ~ - 3n -r- I) : AX AX. = ^li^ ( n + l ) b. A A n>=^t- A^; için hata düzeltmesi AA i ~- ~ 3 i- 2 ni i i- n. i 6 Iİ^TH A A + -ntzt^t ' ~ b ' AX ayni denklemler AY ;, A^,. AZ ;, A<]>İ içinde olur. Neticede önemli olarak AX, \Y, AZ hataları kurbu kolon ekseni boyunca 3 üncü derecedir. Yine Hollandada Prof. Roelofs ve Buchman bir kolon için hata grafiğini en küçük kareler metoduna göre 3 üncü dereceden eğri olarak isbat etmişlerdir. Bu netice hususi bir şekildir. Yine Prof. Ackerman bu neticeyi ancak kontrol noktalan kolonun başında ve sonunda yeter derecede dağılışına göre doğru, diğer dağılışlarda yanlıştır, demiştir. (Devam edecek* 25-

5 Fotogrcrmetri Yaidımıyla Kadastro Ölçüleri İMKÂNLAR VE GERÇEKLEŞME -* Yazan : H. Harry Çeviren : M. Emin I0RTCRK \ İsviçre Kadastro Ölçü Direktörü Harita ve Kadastro Mühendis;, Bizim görüşümüze göre, kadastro ölçüleri, arz üzerindeki mülkiyet sınır-, ku;yıın ve taşınmaz malların kısımlarını teşkil eden bütün aksesuarların (akar.-.u ( kültür sınırları, binalar v.s.) plânlarım yapacak ve bu taşınmaz malların mülkiyet durumlarını tescil edecek şekilde, arazinin topoğrafik alımından ibarettir. Kadastro çalışmalarının değişik gayeleri, teknik yönetimdeki prensipleri değiştirmez,- belki şekil değişikliklerini" kapsarlar. İster vergi adaletine dayanan bir kadastro (Belçika'da olduğu gibi), ister hukuki bir kadastro (isviçre'de olduğu gibi) veyahutta isterse çok maksatlı bir kadastro olsun, gaye» kadastro plânlarının amacına göre, seçilmiş sınır noktalarının daima topoğra- t'ik olarak belirlenmesinden ibarettir. Her durumda, işlem daima bütün detayların içinde yayılır ve memleketin bütün yüzeyine değinir. Bütün bunlar için, çok.suyida kaliteli teknik elemana, uzun zamana ve fazla paraya ihtiyaç doğar. t. Bir Alman Kadastro Mütehassısının, bu istatistik ve topoğrafik işlemi, bir deîaı-ında, aşağıdaki gerçeği ifade eden cümle ile karakterize edişine şaşılmamak < ap eder : Kadastro için esas, gayeyi tahakkuk ettirmektir. (Benzennerg: UUT das Kadaster» Bon 1818). Bu düşünüş bizi, belki daha az sayıda bir teknik personelle daha seri bir çalışmayı ortaya koyacak en rasyonel ölçü metodlarını incelemîye ve uygulamaya zorladı. Henüz 19. asrın başlangıcında bir alım aleti olarak kullanılan plânçet.\ kadastro ölçüleri için hemen hemen hiç kullanışlı olmamıştır. Şerit ve miralarla mesafe ölçme suretiyle yapılan dik koordinatlar ve Aliğman metodları, optik mesafe ölçüsünden ibaret olan kutupsal koordinatlar metodunun başlamasiyle ekarte edilmişlerdir. Havai fotoğrametrinin gelişmesi ve optik vasıtaların gelişmesiyle bu metodun inceliğinin artması, aletler ve ekonomik verimin günden güne en iyiye ulaşması gibi sebepler, kadastro alımları için fotogrametri etüdünü hızlandırmışlardır. Gerçek şudur ki, fotogrametri bugün kadastroda, metodun uygulama şan.ssmı artıran grafik çözüme olduğu kadar, ölçülerin nümerik olarak gösterilmesine do yer vermektedir. * Belçika Fotogrametri Birliğinin 60 no. lu (1960 Haziran) bülteninden. 26

6 Şayet, havadan fotoğrafı alman bir arazi yüzeyinde görünen bütün detay lar hakkındaki bilgilerin ve plânlar üzerinde bu bilgilerin geçirilmesinde bugün için bizim hizmetimizde olan teknik aletlerin çokluğu gözönüne alınırsa, fotoğrametmin kendi rolünü kadastro için, topoğrafik plânlar ve harita alımları " için oynadığı"gibi oynıyacağı sonucuna varırız. -.,_... _... İşte bütün bunlar, İsviçre Kadastro ölçüleri Federal İdaresini uyaran olay ve etkiler olmuşlardır. İlk olarak 1925 senesinde, fotogrametriye başarı şansını daha geniş toleransla sunan az kıymetli topraklarda, basit bir kadastro faaliyetiyle işe başlanıldı. Tatbikatla biz, metodların olgunlaştırılması vo alot fabrikatörlerine, gerkli isteklerimizin tesbit ettirilmesi zorunluğunu ihtar eden tecrübeyi kazandık. Kısmen, Deneysel Fotogrametri Etüdleri Avrupa Teşkilâtını (OEEPE) teşkil etmekteyiz ve bu bize kendi denemelerimizin başka memleket mütehassıslarının denemeleriyle değiştirilmesi fırsatını ve müşterek de-,- neme çalışmalarına iştirak fırtasını vermektedir. Bu teşkilâtın C komisyonu ve Milletlerarası Fotogrametri Cemiyetinin (SÎP) IV komisyonu. Kadastral Fotogrametrinin başka hususları üzerinde çalışıyor ve memnuniyetle işaret 'ederim ki; bu iki komisyonun çalışmalarına iştirak etmek bize şimdiden birçok yeni buluşlar aşıladı. Ve bugün havai fotogrametri 1/1000, 1/2000 ve daha kü-,çük ölçeklerdeki kadastro plânlarının alımında ve yapılmasında normal bir me-- lod-olarak kabul edilmektedir. Teknik düzenin anlaşılmasını kolaylaştırmak için, sizlere isviçre'nin hukuki kadastrosunu birkaç kelime ile karakterize etmem icap eder : İsviçre Medeni Kanunu derki, gerçek hakların bir kıymet kazanması için bunların aleni bir sicilde (tapu) tescil edilmiş olmaları lâzımdır ve keza her taşınmaz malın tescili ve tasviri resmen tertip edilmiş bir plân uyarınca, usulüne uygun resmi bir ölçü esasına göre yapılır. Resmi ölçülerin ifası için geçerli prensipleri tâyin eden Federal Konsoy. tapunun ve ölçümün yerleşmesi için 1916 dan 1976 ya kadar 60 senelik bir müddet tahmin etti. Bu arada, geçen asırda vergi kadastrosu formu altında kantonlar tarafından yapılmış olan eski kadastro plânları, bazı şartlar altında, tapu haritalarının yapılmasında hizmet görürler. Kadastro işlemini sağlam bir jeodezik esasa bağlamak için, Konfederasyon 1912 yılında yeni, modern bir projeksiyon sistemi kabul etti ve yükseklik ölçüleri için yeni bir ufuk düzlemi tayin etti dan beri birinci derece ile dördüncü derece arasında noktayı içine alan yeni bir nirengi ağı ile noktalı yeni bir nivelman şebekesine sahibiz. 4. derece nirengi dengeleme hesapları "ip 1,4 cm lik bir ortalama konum hatasıyla yapılmışlardır. Bu noktalar arasındaki mesafe, değeri fazla olan arazi yüzeyinde 500 m ve memleketin dağlık kısımlarında ise 2-3 km arasında değişir. Bu sabit notkaların koruma ve yaşatılmasını merkezsel olmıyan bir servis üzerine aldı ve bunu örnek bir şekilde başardı. Şayet 40 sene evvel havai fotogrametrinin bugünkü imkânları bilinmiş olsaydı, herhalde pek sık olarak yaptığımız teksif nirengi şebekesinin daha az sayıda ve daha az masraflı olarak karşılanabileceğinden şüphe etmezdim. Jeodezik bazlar, yapıldıkları zamanda, poligonametrik bir ölçünün bağlantısını temin edecek şekilde teşkil edildiler. ölçü işlemlerine başlamadan evvel, ölçme mühendisi (Geom^tre) taşınmaz malın sınırlarını eski plânların yardımiyle ve maliklerin verdikleri bilgilere göre tayin etmelidir. 27

7 Bu arada ölçü mühendisi, parsellere en ekonomik şekil ve büyüklüğü sağlamak üzere, onların sınırlarında değişiklik yapmıya yetkili kılındı. Şayet parçalanma (ifrazlar) çoksa. bu ekonomik maksada uygun olmadığından, Arazi Düzeltme Servisi taşınmaz mal sınırlarının belirlenerek taşlanmasından (köşe ve kırık noktalara hudut taşı koymak) önce, melirasyon (parsellerin hamur edilerek, ekonomik maksatlara uygun oıarak tekrar bölünmesi) yapması için harekete geçirildi. Taşınmaz mal sınırlarına sınır taşı konulması ve sınır noktalarının röperl'*nmosinde granit taşlarının kullanılması, duvarlara markalı çivilerin çakılması veya duvarlarla kayalar üzerinde haç işaretlerinin kazınması mecbur tutulmuştur. Ölçü işlerine, sınır taşlarının dikilmesinden evvel başlanılması men edilmiştir. Kantonul yetkisi olan özel bir mahkeme, sınırların belirlenmesini ve misbife evrakın tahkikini, maliklerin dava muhakemesi gibi tamamlar. - Sınırların, sınır taşlariyle tesbiti bitirildikten sonra, ölçü mühendisi, sabit ' nohti lar esas tutularak ölçme işlemine geçer. Bizim kanuni mevzuatımız üç türlü kadastro ölçüsü tanımıştır : "'-^"î--- Arazileri müstesna derecede büyük değer taşıyan şelürlerde poligon ağları tesis etmek ve yüksek incelikte dik koordinatlar (tecviz 100 m de 3 cm) metoduna göre alım yapmak ve sınır kırık noktalarının koordinatlarım bulmak ve alanları analitik metodlara göre hesaplamak. 2* -T- Arazi kıymeti normal olan meskûn mıntıkalar, ziraat ve endüstri bölgeleri, ortalama bir incelik veren ölçü metoduyla, (100 m de 6 cm) Poligonometri ve optik mesafe ölçümüne dayanan kutupsal koordinatlar metodu. Bugün }>iz fotogranıetriyi de bu gurup araziler için tatbik ediyoruz. 3 Ziraat arazileriyle ve ormanla kaplı az değeri olan dağlık mıntıkalarda, takeometrik alım ve 1930 dan beri de fotogrametrik alım tatbik edilerek inceliği az olan (100 m de 20 cm) ölçme metodu kullanılmaktadır. Kadastro plânlarının ölçekleri, şehirlerden başlıyarak. Alplere kadar, 1/250 ile 1/10000 arasında değişir. Bu hale göre biz, kadastro plânları için değişmez ölçekler tanımıyoruz, ölçek, mutlak surette, Federal ölçme Direktörü tarafından arazinin kıymet ve ifraz şekline göre, araziyi gidip görmüş ve mahalli otoritelerle anlaşmaya varmış olduktan sonra, tesbit edilir. İsviçre hukuki kadastrosunun yaratıcıları, sadece bir vaziyet plânından ibaret olan kadastro plânını gözönünde tutmayıp, aynı zamanda bunun topojjrafik bir plân olmasını da düşündüler. Gerçeği itiraf etmek lâzım gelirse, arazi üzerinde bulunan herşeyi gavet inceden inceye tetkikle kaydeder, kadastro ölçüsü pek pahalıya mal olan bir işlemdir. Nokta yüksekliklerinin bulunması ve arazinin şeklini belirten yükseklik eğrilerinin alımı diğerlerine oranla ancak pek az bir ilâve masrafı gerektirir. Bunun üzerine, kadastro plân alımiyle bağlantılı olarak, dağlık mıntıkalar için 1 /'10000 ölçeğinde ve ovalar için de 1/5000 ölçeğinde topoğrafik bir plân daha yapıldı. Biz buna (Müşterek Plân) diyoruz ve bugün bu, hemen hemen sadece fotogrametri vasıtasiyle tamamlanır. Müşterek Plânın orijinali, 1/25000 ve lik milli haritaların yapım ve revizyonu için Federal Topografya Servisine teslim edilir. 28

8 Bu plân yalnız tek renkli olarak yapılır ve mühendisler, mimarlar, ormancılar, coğrafyacılar ve kendi proje ve tetkikleri için başka plân servisleri tarafından kullanılır. Kadastro plânı ve Müşterek Plân bir bütündür ve onların geçerliği tapudaki kayıtlar vasıtasiyle olur. Müşterek Plân, memleketin Kartografik ve Topoğrafik Servisi ve kadastro ölçmeleri arasında bir köprt aev'ini teşkil eden esas topoğrafik haritadır. Hernckadar İsviçre kadastrosııaun esas maksadı arazi tescilinin yapılması için plânların yaratılması ise de, bu aynı zamanda birçok başka maksatlarda da, meselâ teknikte, ilimler de ve genel ekonomide de işe yarar. İsviçre kadastrosu kanunen hukuki bir kadastrodur ve pratik olarak çeşitli gayelere yarayan bir kadastrodur. Havaî fotogrametri tekniği, kadastro plânlarının yapılması için iki me-tod tatbik eder : Tek resim alımıyle yapılan rödresman metodu ve bindirme-1i olarak alman alımların mücessem görüşle kıymetlendirilmesi metodu (Stereofotogrametrik metod). Hernekadar düz arazinin alımında tatbik edilmiş olan j-ödvesman yahut küçük yüzeyler rödresmanı, Fransız görüşüne göre, meselâ -bir vergi kadastrosu için pratik olarak yeterli neticeler verebilirs2 de, biz herhangi bir arazinin alımındaki fotogrametrik ödevin kat'i ofearak çözümünü yalnız başına sunacak yegâne metodun Stereofogrametrik metod olduğuna inanıyoruz:- - >. plânların açılmasında, koordinatların tesbitinde ve işin' ifasında en mühim unsuru sınır noktaları teşkil eder. Şayet büyük bir iaceliğe erişmek ana konu ise, sınır noktaları, onlarm arazi üzerindeki işaretleri vasıtasiyle fotoğraflar. üzerinde görülebilir durumda olmalıdırlar. Birçok tatbikatlar ve denemeler vasıtasiyle tesbit ettik ki hava işareti yapılmamış sınır noktaları ve arazi üzerindeki görülebilir hatlar vasıtasiyle belirlenmiş sınır noktaları cm arasında bir tesbit hatasiyle noktalanabilirler. Fotoğraf ölçeği 1/8000 olan fotoğraf alımlarından yararlanarak 1/1000 ölçeğinde kadastro plânı yapılmasında, hava işareti yapılmış olan sınır noktaları için -L 8 _ _ 10 cm arasında bir ortalama konum hatasına ulaşmak kolaydır; fakat bu, sabit noktaların ve ayarın 1-2 cm bir doğrulukla tayin edilmiş ve bu noktalarla sınır noktalarının aynı incelikte arz üzerinde işaretlenmiş olması şartiyle mümkündür. Denemelerimize göre, işaretlerin metre emsinden ifade edilmiş çapları, fotoğraf ölçeğinin paydasının 1/40000 i olarak bulunmaktadır. Buna göre biz 1/8000 fotoğraf ölçeği için 20 cm çapındaki işaretleri seçeriz (hava işareti). Malzemeye gelince, aliminyum yapraklar, demir, karton plâkiar veya sınır taşlarının beyaza badana edilmesi şeklinde bunu sonuçlandırdık. Netice olarak tesbit ettik ki, en basit ve en az masraflı çözüm en iyi neticeleri vermekteydi. Bu da, 30 X 30 cm eb'adına kadar beyaz karton işaretlerin ve daha büyük eb'atlar için de aliminyum plâkların kullanılmasıdır, işaretler sınır taşı üzerine ya iki küçük kazıkçık yardımiyle tesbit edilir, yahut da direkt olarak yapıştırılır. Çitler, duvarlar ve diğer nesneler yüzünden görülemiyecek olan sınır noktaları simetrik olarak yerleştirilmiş iki tane merkezi nokta tarafından o şekilde röpeıienirler ki, birleştirilip ortalama alındığında istenen noktanın durumu tamamiyle ortaya çıkar. Bütün sınır noktalarının fotogrametri vasıtasiyle tayini imkânsız olacağı ve ( 'r 2 - % 10 arasında noktaların arazide klâsik bir metodla alımlarının yapılmasının kaçınılmaz bir gerçek olacağı gözönüne alınarak, takeometrik bir 29

9 metodun öngörülmesiyle, bu tamamlayıcı alım, yardımcı noktaların işaretlenmesiyle hazırlanır. Prensip, bu gibi tamamlayıcı arazi alımının hemen başlangıçta öncelikle «örülmüş-olması ve- fotogramett-r vasitasiyle~ belirlenecek sınır roktalariyle bağlantı kurulmuş olmasıdır. Birinci dereceden, dördüncü dereceye kadar, nirengimizi husule getiren, noktalar şebekemizde biz, geriden kestirme ile tayin edilen ayar noktalarını beşinci dereceden nirengi noktası gibi ve fotograraetri vasıtasiyle tayin edilen sınır noktalan şebekesini de altıncı derece nirengi noktalan gibi tanımlıyoruz. Bu yolu görmek, bizi, görünmeyen sınır nomalannm alımı için en basit ve en kesin olan çözüme yöneltmiştir. Uçuşlara gelince, biz farklı tiplerde uçaklarla çalıştık. Dağlık vadilerdeki alımlar için denemeler gösterdi ki, tehlikeli bir durumdan korunabilme emniyeti, bu durumda gerekli güvenliği temin eden iki motorlu bir uçakla mümkündür. Diğer taraftan iki motorlu bir uçağın yeter derecede büyük bir iç ka-? binesi ve iki tane hava kamarasını, otomatik plâk kamaralarını, yardımcı aletleri ve bir miktar fotogrametri malzemesini içinde yerleştirmeye yarıyan lü-jzumlu yedek sahası vardır. Kısacası ihtiyaç temini için boş yere karaya inip kalkmaları önliyen bir uçaktır. BizL bunun. jçin_ îskoç Uçak Şirketinin TWÎN PIONEER tipi, pilot için, fotoğraflar için ye denge için gayet iyi ve yeterli arazi gözetlemesini mümkün kılan, üstte monte edilmiş kanatlannda iki motoru bulunan uçağı seçtik. Bunun hava alımlan için 150 Km/ saatlik indirilmiş bir hızı ve diğer za- 'manlar için,alım sahasına erişmeğe yarıyan 270 Km/saat'a yükselen bir hızı vâ-fiır. Uçuş servisi için en basit bir düzen düşündük : Uçuş hizmetleri (uçağın kullanılması, pilot ve makine hizmetleri) uçağın uçuş personeli tarafından (Askeri Hava Alanlan îdaresi) garanti edilir ve fotoğraf, fotogrametri ve ida-' recilik kısmı ise ölçü Dairesi tarafından karşılanır. Fotoğraf ve alım teknisyenleri, uçuş ve alım malzemesinin teminini üzerine almış olan ölçü Dairesine bağlıdırlar. Şayet uçak karada ise, Hava Alanı îdaresi uçağm daima uçuşa hazır olmasından sorumludur. Bu organizasyon vasıtasiyle Askeri Uçak Servisi bize, hepsini uçuş bazlan olarak kullandığımız askeri hava alanlarındaki yedek teknik uçuş personeliyle pek değerli yardımlarda bulunur. Plâk ve film sorusuna gelince, film kamarasının kullanılması hernekadar çok rahatlık temin ediyorsa da, biz plâk hava kamarasında karar kıldık. özel denemelerimiz ve bunun gibi OEEPE nin C komisyonu ve StP nin IV komisyonu tarafından yapılmış olan kontrol denemeleri göstediler ki, sağlam bir plâğın zemini, geometrik boyutların tesbitinde filme nazaran <7c 20 - <;< 30 oranında daha büyük bir incelik gösterir. Bunun içinde mm. inceliğinde çok düzleştirilmiş cam plâkların, meselâ Gevaert firmasının «Ultra flüt glass» plâklarının, sağlanmış olması gerektir. Bize pahalıya mal olan işlem olarak, kıymetlendirme işinden evvel fotoğrafların tam bir identifikasyonunun yapılması gerektiğini söyleyebiliriz. Kıymetlendirme esnasında gösterilecek şeylerin fotoğraflar üzerinde seçilmesi, onların cinslerinin ve görünürlüklerinin tayin edilmesi, büroda stereoskop aleti yardımiyle ve tek bir incelemeyle tam ve emin bir şekilde yapılmış olamaz. Taşınmaz malların tescilinde tamamlayıcı unsur olan kadastro plânı, resmi bir belgedir. Ve onun başlıca özelliği sunduğu şeyin açıklık ve doğruluğudur. 30

10 Fotoğrafları büyütüp üzerlerindeki durumun karşılaştırılması yapılarak, hangi sınır noktalarının fotogrametrik olarak kıymetlendirme yardımiyle tayin edileceği, hangilerinin arazi alımları yardımiyle veya yardımcı bir alını vasıtasiyle belirleneceği anlaşılır ve kararlaştırılır. Bu tip seçim ve ölçü organizasyonu, alımın diğer bütün mevzuları içinde önem taşımalıdır. îdentifikasyorida ölçme mühendisi, arazi alımları anında, arazide nasıl olsa yapılması gereken fikri çalışmayı yapar. Bizim en Önemli ve en sorumlu olarak karşıladığımız identifikasyonun sonuçları, büyütülmüş fotoğraflar üzerine, onların bugüne kadar dik ve takeometrik olarak alınmalarında ölçü krokileri üzerinde gösterildikleri gibi, özel işaretleriyle gösterilirler. İdendifikasyondaki savsamalar, plânın içindekiler üzerinde yapılan unutkanlıklar ve hatalar, kıymetlendirme işlemlerinin kontrolü için harcanacak olağanüstü masraflarla ve yardımcı alımlarla ödenmiş olacaklardır. Şayet problefi.ı ve kadastro ölçüsünün gayesi iyice kavramlmışsa ve kadastro işinde çalışacak uzman kendi tecrübesini ve bilgilerini bu alanda gösterebliyorsa, fotoğraf, identifikasyonlarmm önemi hakkında, bu fotoğrafın kıymetlendirilmesinden,önc,ç. herhangibir kuşkunun meydana çıkması hemen hemen imkânsızdır. Birçok fotogrametrik kadastro alımlarının ekonomik ve teknik başarısızlıkları _genel olarak, identifikasyondaki savsamalar olarak gösterilebilirler. Ka-* dâs'tro plânlarının açıklık ve güvenlik-görüşündeki çaba, incelik konusundaki ltfh;ük bir-düzeltineden daha önemlidir. (Meselâ kıymetlendirilmiş sınır noktalarının konum hatasının inceliğinden). îdentifikasyon krokisi kıymetlendirme aleti opera'prüne yarar ve kıymetlendirme için bir proje ve modeldir. Biz fo-, togrametrik model vasıtasiyle sınır noktalarının kıymetlendiril meşini, kaba. hatalara karşı bir korunma çaresi olarak, iki defa ve iki devirde yaparız. Ölçülmüş uzunluklar identifikasyon krokisi üzerinde kaydedilirler. Plân üzerindeki binaların kıymetlendirilmeleri ve gösterilmeleri özel rasatlar yapmıya değer. Viyana'daki Ayar ve Ölçme Devlet Dairesi binalarının çatı 'kenarlarını (Graz mıntıkasındaki 1/1000 lik yeni fotogrametrik kadastroda) yani havaî fotoğraflarda görünen çizgileri göstermiye başladı. Böylelikle onlar, duvarların açılarım ve hatlarını gösterme ve tâyinden kaçınarak çalışmaların akımını hızlandırdılar ve masraflarda göze batar derecede bir indirme elde ettiler. Havaî fotogrametrinin direkt olarak sağladığı imkânla, binaların bu yolda gösterilişi, öyle görünüyor ki, Avusturya uzmanlarının düşünüşüne göre, vergiye dayanan bir kadastro için kabul edilebilir. Oysa ki yapı sigortası, mimarlar ve genel yapı tekniği tarafından da kullanılan hukuki bîr kadastro konu edilirse, binaların duvarlarını ölçmek ve göstermek gerektir. Binaların yapımiyle ve komşuluk haklariyle ilişkin İsviçre Kanunî mevzuatı, daima arazi yüzeyindeki duvarlardan yahut çıplak duvarlardan söz eder. Ve asla yapıların çatı kenarlarından söz açmaz. Biz havaî modeller üzerinde çatıların kenarlarını kıymetlendiriyoruz, fakat identifikasyon fırsatiyle bina civarında yapılmış olan ölçülere göre binaların açılarını ve hatlarını meydana çıkarıyoruz. Çatının kenarlariyle çıplak duvar arasındaki mesafeler bir (vizör zenital) aleti yardımiyle belirlenirler. Bu alet yardımiyle zenit doğrultusunda bulunan bütün noktaların arazi üzerinde izdüşümleri bulunur. İzdüşümlerin, bu gibi diğer noktalarla veya sabit hatlarla (duvarlarla) bağlantıları temin edilir. Binaların sık oldukları yerlerde identifikasyon ve ek ölçüler, klâsik arazi metoduna göre binaların alımına nazaran, bir iş fazlası gösterirler. 31

11 Bu durum karşısında, havai fotogrametri vasrtasiyle tâyin edilen istas yonlarda, kutupsal koordinatlar yardımiyle binaların açılarının alımına geçi lir. Pratik araştırmalar bizi, tektük binaların yahut ayrı duran bina grupla- --- rımn alımım direkt olarak fotogrametri ile yapmıya ve diğer yandan şehirle rin alımını da kutupsal koordinatlar metodu ile yapmıya yönelttiler. Bu metodda alım istasyonları, fotogrametrik kıymetlemürme ile bağlantısı sağlan mış noktalardır. Sınır noktalarının fotogrametrik kıymetlendirilmesi, belki aşağıdaki durumlarda verilini:} olabilir. 1 Grafik bir sonuçta, meselâ kıymetlendirme aletinin tersim masasın da yapılan 1/1000 lik bir kadastro plânında, 2 - Nümerik bir sonuçta, meselâ X, Y, Z koordinat fihristi vasıtasiyle yahut stereootoğraf aletine bağlanmış bir kaydedici alet yardımiyle elde edilen delinmiş kartlar vasıtasiyle, * 3, Nümerik ve grafik sonuçların karışımı Yasıtasiyle : Plân ve koordmatlar fihristi. Kıymetlendirme aletinin (X, Y) koordinatları, memleket koordinatlarına (y, *x) dönüştürülmüş olmalıdırlar. Memleketimizin birçok yerlerinde, bu dö- nîişünı_ için,. elimizdeki elektronik hesap makinelerinden yararlanmaktayız., Hesap programı şu denklemlere göre düzenlenmiştir. y = AX + BY + C x = DX + BY + F M dan F ye kadar olan 6 bilinmiyen gösterir ki, dönüşüm hesabı memleket t koordinatlarına ve kıymetlendirme aletindeki belli koordinatlara göre belirli olan üç tane ayar noktası vasıtasiyle yapılır. Formüller, üç tane ayar noktasının teşkil ettiği üçgen içinde kalan sınır noktalarmm koordinatlarının dönüşümü için direkt olarak kullanılışlıdır. Sektörler vasıtasiyle olan bu dönüşüm, hernekadar modeldeki sonuç deforma.syonunu (şekil değişikliğini) yok etmezse de, çok iyi sonuçlar verir. Diğer metod, modeldeki bütün sınır noktalarının koordinatlarının aynı zamanda dönüşümüdür. Bu halde, 6 tane dönüşüm bilinmiyenleri, üçten fazla ayar noktası tarafından etkilenirler. Bunlar en küçük kareler metoduna göre dengeleme hesabiyle tâyin edilirler. Bu bazı sistematik hataların ve modelin sonuç şekil değişiklik hatasının dengelenmesidir. Model vasıtasiyle olan bu dönüşüm şeklide uygulanır. Biz her özel durumda uygun metodun seçilmesini müteahhitin kararına bırakıyoruz. Bizim, sonuçlarımıza göre, koordinatların dönüşümü ve nümerik kıymetlendirme, sınır noktalarının fotogrametrik olarak tâyinindeki inceliği % 30 arttırır. Genel olarak bu, nümerik kıymetlendirme uygulanmasını üstün tutan bir incelik artışı değildir. Daha ziyade sonraki ölçülerle sağlanacak bağlantı ve günlük işler sebebiyledir ki, sınır noktalarının koordinatlarını elde etmek yeğ tutulur. Sınır noktaları ağı, 6. derece nirengi şebekesi, bütün her nev'i piketajiar için plânın araziye uygulanmasında ve günlük işlerde çok iyi bir esas teşkil eder. Bu noktaların koordinatları, açıklık ve mesafe hesabına, dik koordinatlar yahut kutupsal koordinatlar vasıtasiyle alımların bağlantısına ve hattâ taşınmaz malların alanlarının hesabına dahi yararlar. Bu alanların hesabı elektronik hesap makinalarında delikli kartlar veya bantlar veyahut da manyetik bantlar vasıtasiyle yapılır. Bu tip düşünceyle, karayolu ve demir yolu projeleri için yapılan fotogrametrik alımlar, bugün rakamlarla, arazide kat'i projelerin uygulanması için pike- 32

12 taj elemanlarının ve küçük eksen kaymalarının, aktarılacak arazi kazısının, proje ekseninin analitik ve elektronik hesabı için yedek olarak kıymetlendirilirler. Rakamlar fotogrametrik kıymetlendirme elemanı gibi inceliği arttırmaya yararlar. Bu sonradan yapılacak işlemler için kullanıl madan ziyade, hesap vasıtası için adapte edilmiş bir lisan yerine geçer. «Kadastroda nümerik fotogrametri için buna karar verilmeli midir?» sorusuna, şayet sonradan yapılacak işlem için sınır noktalarının koordinatlarına lüzum varsa «evet» ve şayet yüzey hesapları ve günlük işlemler grafik vasıtalarla yapılacaksa «hayır» cevabını vermek gerekir. Kadastroda sonradan yapılacak işlemler için koordinat bulunmasına karar verilmiş olsa bile, fotogrametrik alımın grafik sonuçları durumunda olan plânlara daima ihtiyaç olacaktır. Kadastronun uygulayıcısı, bir taşınmaz malın delik veya manyetik bantlar, üzerindeki kaydını okumasını bilmezse, ona, genel hizmette ve teknikte baş-,ka, naksatlar için işe yarıyan kadastral plân lâzımdır. Fakat günlük işlemlerin l^e yüzeylerin hesabında esaslı bir organizasyon, grafik ve nümerik bir düzenin öngörülmesini bize aşılıyabilir. Bu da : Halk için piân, ölçme mühendisi' için koordinatlardır. İsviçre Kadastro ölçülerinde biz, 2. tip ölçünün kullanıldığı bölgelerde yani arazi kıymeti normal olan yerlerde, grafik alımla nümerik alımın karışımından yararlanıyoruz. Kadastro plânını tapu idarelerine ve diğer alâkalılara verir ve tapu fen 1 elemanlarına da bunlarla birlikte, günlük işlemleri için tatbikatlarını nümerik f fotogrametrik kadastro ile yapsınlar diye, sınır noktalarının koordinatlarını da ayrıca veririz. Bu durumun devam edip etmiyeceğini henüz bizde bilmiyoruz. Birçok İsviçreli pratisyenler, başlangıçta işlemler alışılmış bir metodla yapılmış olmadığı için, sonraki işlemlerin daha pahalıya mal olacağından korkmaktadırlar. Uzunlukların optik olarak ölçülmesiyle yapılan kutupsal koordinatlar metodunun başlangıcında, kırk sene evvel, aynı kaygularla karşılaşılmıştı. Bugün bu hiç konu edilmez. Fakat biz günlük işlerdeki tatbikatları için pratisyenlere, fotogrametrik dokümanlarla da çalışma fırsatını vermeliyiz ve bugün fotogrametrinin sunduğu bağlantı değerlerini onların hizmetine vererek işlemlerini kolaylaştırmalıyız. Nümerik metodların yaşaması, çalışma organizasyonunun bir fonksiyonu olacak olan analitik metodların masraflarına bağlı olacaktır. Gözönünden kaçırmamak lâzımdır ki, bizim bütün kadastro çalışmalarımız, büyük şehirlerdekiler hariç, tapu idaresinden patenti olan özel ölçme mühendislerine de verilirler. Memleketimizdeki 250 özel bürodan on tanesi fotogrametrik ölçüler için cihazlanmışlardır. 15 tane modern kıymetlendirme aleti onların elindedir. III. nevi ölçü metodunun uygulanacağı bölgeler için, yani arazi kıymeti az olan mıntıkalar ki bunlar bizim kadastro sahamızın % 76 sim kaplar, grafik kıymetlendirmeyi uygularız. Arazi üzerindeki durumlariyle ilgili olarak iyi korunmuş birkaç sınır noktasını günlük işlemler için bağlantı noktaları olarak seçeriz. 33

Fotogrametride işlem adımları

Fotogrametride işlem adımları Fotogrametride işlem adımları Uçuş planının hazırlanması Arazide yer kontrol noktalarının tesisi Resim çekimi Değerlendirme Analitik değerlendirme Dijital değerlendirme Değerlendirme Analog değerlendirme

Detaylı

DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE

DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE Ölçme Bilgisi DERS 6 DİK KOORDİNAT SİSTEMİ VE TEMEL ÖDEVLER Kaynak: İ.ASRİ (Gümüşhane Ü) M. Zeki COŞKUN ( İTÜ ) TEODOLİT Teodolitler, yatay ve düşey açıları yeteri incelikte ölçmeye yarayan optik aletlerdir.

Detaylı

Kenar Ağlarının Dengelenmesi 4 '*" E. ULSOY ~TM;.".;'_...; Dünyanın Şekli ve Yükseklikler Hakkında 8 ".''"_... Dr.; A. AIÎŞOY' ' " '/ \ "...

Kenar Ağlarının Dengelenmesi 4 '* E. ULSOY ~TM;..;'_...; Dünyanın Şekli ve Yükseklikler Hakkında 8 .''_... Dr.; A. AIÎŞOY' '  '/ \ ... r^'-v : -' i ç-1»m> E-k-î : -L~E-R -... - ; - : - : - - Sayfa Kenar Ağlarının Dengelenmesi 4 '*" E. ULSOY ~TM;.".;'_...; Dünyanın Şekli ve Yükseklikler Hakkında 8 ".''"_.... Dr.; A. AIÎŞOY' ' " '/ \ "...

Detaylı

Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü

Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Ölçme Bilgisi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. H. Ebru ÇOLAK ecolak@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon www.gislab.ktu.edu.tr/kadro/ecolak DÜŞEY MESAFELERİN YÜKSEKLİKLERİN

Detaylı

02.04.2012. Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi

02.04.2012. Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi. Düşey Mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Noktalar arasındaki düşey mesafelerin ölçülmesine yükseklik ölçmesi ya da nivelman denir. Yükseklik: Ölçülmek istenen nokta ile sıfır yüzeyi olarak kabul edilen

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ ALANLARIN ÖLÇÜLMESİ

ÖLÇME BİLGİSİ ALANLARIN ÖLÇÜLMESİ ÖLÇME BİLGİSİ ALANLARIN ÖLÇÜLMESİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI 5.Hafta ALANLARIN ÖLÇÜLMESİ Genel bir deyişle herhangi bir arazi parçasının şeklini ve büyüklüğünü belirtecek planın çıkarılabilmesi için gereken

Detaylı

2013 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA BİRİM FİYATLARI

2013 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA BİRİM FİYATLARI İLLER BANKASI ANONİM ŞİRKETİ İHALE DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2013 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA BİRİM FİYATLARI İLLER BANKASI ANONİM ŞİRKETİ ANKARA - 2013 AÇIKLAMALAR : 1- Bu birim fiyatların kullanıldığı hesaplardaki

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Surveying) Nedir? Topografya geleneksel olarak, Dünya yüzeyinin üzerindeki, üstündeki veya altındaki noktalarının rölatif konumlarını belirleyen

Detaylı

NÎRENÇİ NOKTALARININ ARANMASI

NÎRENÇİ NOKTALARININ ARANMASI NÎRENÇİ NOKTALARININ ARANMASI Yazan ; -.. İsmail Hakkı GÜNEŞ 1, '. ' ' (Ankara) Haritaları yapılmış meskun ve meskun olmayan alanlarda bulunamıyan ve taşları kaybolan nirengilerin yeraltındaki sigorta

Detaylı

TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon

TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon TOPOĞRAFYA Temel Ödevler / Poligonasyon Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

TOPOĞRAFYA. Ölçme Bilgisinin Konusu

TOPOĞRAFYA. Ölçme Bilgisinin Konusu TOPOĞRAFYA Topoğrafya, bir arazi yüzeyinin tabii veya suni ayrıntılarının meydana getirdiği şekil. Bu şeklin kâğıt üzerinde harita ve tablo şeklinde gösterilmesiyle ilgili ölçme, hesap ve çizim işlerinin

Detaylı

DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ

DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ Ölçme Bilgisi DERS 3 ÖLÇÜ HATALARI Kaynak: İ.ASRİ Çizim Hassasiyeti Haritaların çiziminde veya haritadan bilgi almada ne kadar itina gösterilirse gösterilsin kaçınılmayacak bir hata vardır. Buna çizim

Detaylı

TOPOĞRAFYA Takeometri

TOPOĞRAFYA Takeometri TOPOĞRAFYA Takeometri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖLÇME TEKNİĞİ VE HARİTA ALMA YÖNTEMLERİ

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖLÇME TEKNİĞİ VE HARİTA ALMA YÖNTEMLERİ İÇİNDEKİLER II Sayfa No: ÖNSÖZ...I İÇİNDEKİLER...III ŞEKİLLER LİSTESİ...VIII ÇİZELGELER LİSTESİ...XII EKLER LİSTESİ...XIII BÖLÜM 1 ÖLÇME TEKNİĞİ VE HARİTA ALMA YÖNTEMLERİ 1. ÖLÇME TEKNİĞİ VE HARİTA ALMA

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ

ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ ÖLÇME BİLGİSİ TANIM KAPSAM ÖLÇME ÇEŞİTLERİ BASİT ÖLÇME ALETLERİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI 1.Hafta Ölçme Bilgisi Dersi 2013 Bahar Dönemi Ders Programı HAFTA KONU 1.Hafta 2.Hafta 3.Hafta 4.Hafta 5.Hafta

Detaylı

Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yükseklik Ölçme (Nivelman) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yükseklik Ölçümü Arazide, yerleri belli olan noktaların deviz seviyesine göre yüksekliklerinin belirlenmesi işlemidir. Noktalar arasındaki yükseklik

Detaylı

FOTOYORUMLAMA UZAKTAN ALGILAMA

FOTOYORUMLAMA UZAKTAN ALGILAMA FOTOYORUMLAMA VE UZAKTAN ALGILAMA (Photointerpretation and Remote Sensing) 1 Ders İçeriği Hava fotoğrafının tanımı Fotogrametrinin geometrik ilkeleri Fotogrametride fotoğrafik temel ilkeler Stereoskopik

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ Yeryüzündeki herhangi bir noktanın sakin deniz yüzeyi üzerinde (geoitten itibaren) çekül doğrultusundaki en kısa mesafesine yükseklik denir. Yükseklik ölçümü; belirli noktalar arasındaki

Detaylı

BĠRĠNCĠ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Dayanak

BĠRĠNCĠ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Dayanak KADASTRO SIRASINDA VEYA SONRASINDA YAPILAN ĠġLEMLERLE GEOMETRĠK DURUMLARI KESĠNLEġMĠġ OLAN TAġINMAZLARDA ÖLÇÜ, SINIRLANDIRMA, TERSĠMAT VE HESAPLAMALARDAN DOĞAN HATALARIN DÜZELTĠLMESĠNE ĠLĠġKĠN YÖNETMELĠK

Detaylı

TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları

TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları TOPOĞRAFYA Kesitlerin Çıkarılması, Alan Hesapları, Hacim Hesapları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

KESİTLERİN ÇIKARILMASI

KESİTLERİN ÇIKARILMASI KESİTLERİN ÇIKARILMASI Karayolu, demiryolu, kanal, yüksek gerilim hattı gibi inşaat işlerinde projelerin hazırlanması, toprak hacminin bulunması amacı ile boyuna ve enine kesitlere ihtiyaç vardır. Boyuna

Detaylı

GPS/INS Destekli Havai Nirengi

GPS/INS Destekli Havai Nirengi GPS/INS Destekli Havai Nirengi GPS/INS (IMU) destekli hava nirengide izdüşüm merkezi koordinatları (WGS84) ve dönüklükler direk ölçülür. İzdüşüm merkezi koordinatları kinematik GPS ile ölçülür. GPS ile

Detaylı

Ölçme Bilgisi. Dr. Hasan ÖZ. SDÜ Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü www.hasanoz.com.tr

Ölçme Bilgisi. Dr. Hasan ÖZ. SDÜ Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü www.hasanoz.com.tr Ölçme Bilgisi Dr. Hasan ÖZ SDÜ Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü www.hasanoz.com.tr 1 Ölçme Bilgisi; yeryüzünün küçük ya da büyük parçalarının şekil ve büyüklüklerinin ölçülmesi ve elde

Detaylı

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK

Detaylı

14/05/2004 31/05/2004

14/05/2004 31/05/2004 ARAZİ ÇALIŞMASI 1 EKİP - 11 14/05/2004 31/05/2004 2 İçindekiler Ekip Çalışması Ekip Elemanları Donanım Yapılan İşlemler Maliyet Sonuç 3 Ekip Çalışması Bir işin gerçekleştirilebilmesi için değişik beceri

Detaylı

3. Alım için sıklaştırma noktaları (tamamlayıcı nokta, ara ve dizi nirengi),

3. Alım için sıklaştırma noktaları (tamamlayıcı nokta, ara ve dizi nirengi), ÖLÇME BİLGİSİ 2 DERS NOTLARI YER KONTROL NOKTALARI Genel Bilgi Bir alanın ve üzerindeki örtülerin harita veya planının yapılabilmesi için yeryüzünde konumu sabit ve koordinat değerleri belli bir takım

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

Kaman Meslek Yüksekokulu Harita ve Kadastro Programı Öğr. Gör. Emre İNCE

Kaman Meslek Yüksekokulu Harita ve Kadastro Programı Öğr. Gör. Emre İNCE Kaman Meslek Yüksekokulu Harita ve Kadastro Programı Öğr. Gör. Emre İNCE İmar Terimleri Parsel Cephesi: Parselin üzerinde bulunduğu yoldaki cephesini ifade eder. Parselin üzerinde bulunduğu yoldaki cephesidir.

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ULAŞTIRMA ÇALIŞMA GRUBU 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM DÖNEMİ KARAYOLU MÜHENDİSLİĞİ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ULAŞTIRMA ÇALIŞMA GRUBU 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM DÖNEMİ KARAYOLU MÜHENDİSLİĞİ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ULAŞTIRMA ÇALIŞMA GRUBU 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM DÖNEMİ KARAYOLU MÜHENDİSLİĞİ YOL PROJESİ TASARIM KİTAPÇIĞI PROJE 1. Projenin Tanımı ve İstenenler

Detaylı

Ölçme Bilgisi ve Kadastro Anabilim Dalı

Ölçme Bilgisi ve Kadastro Anabilim Dalı ÖLÇME BİLGİSİ Ölçme Bilgisi ve Kadastro Anabilim Dalı Ders Kodu:264 Yrd.Doç.Dr. Muhittin İNAN Anabilim Dalımız "İstanbul Yüksek Orman Mektebi" nin 1934 yılında Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsüne bir fakülte

Detaylı

Türkiye de ilk kadastro çalışmaları grafik yöntemle yapılmıştır.

Türkiye de ilk kadastro çalışmaları grafik yöntemle yapılmıştır. Grafik Yöntem Türkiye de ilk kadastro çalışmaları grafik yöntemle yapılmıştır. Bu yöntemde parsel köşe noktalarının ölçümü, zeminde işaretli ancak koordinat değerleri olmayan poligonlara dayalı olarak

Detaylı

APLİKASYON VE İP İSKELESİ

APLİKASYON VE İP İSKELESİ APLİKASYON VE İP İSKELESİ Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi APLİKASYON Yapılan imar planlarını, yapı projelerini,

Detaylı

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI Herhangi bir düzlem üzerinde doğrultuya dik olmayan düşey bir düzlem üzerinde ölçülen açıdır Görünür eğim açısı her zaman gerçek eğim açısından küçüktür Görünür eğim

Detaylı

PDF created with FinePrint pdffactory trial version Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi

PDF created with FinePrint pdffactory trial version  Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Ölçülmesi Düşey mesafelerin (Yüksekliklerin) Noktalar arasındaki düşey mesafelerin ölçülmesine yükseklik ölçmesi ya da nivelman denir. Yükseklik: Ölçülmek istenen nokta ile sıfır yüzeyi olarak kabul edilen deniz

Detaylı

TAKEOMETRİ GENEL BİLGİLER

TAKEOMETRİ GENEL BİLGİLER TAKEOMETRİ GENEL BİLGİLER Optik olarak yatay uzunlukların ve yükseklik farklarının klasik teodolit ve mira kullanılarak bulunması yöntemine takeometri adı verilmektedir. Takeometrik yöntemde amaç, bir

Detaylı

İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101. Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul

İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101. Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul İnşaat Mühendisliğine Giriş İNŞ-101 Yrd.Doç.Dr. Özgür Lütfi Ertuğrul Ölçme Bilgisine Giriş Haritaların ve Ölçme Bilgisinin Kullanım Alanları Ölçmeler sonucunda üretilen haritalar ve planlar pek çok mühendislik

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANKARA 2015 PROJE APLİKASYONU

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANKARA 2015 PROJE APLİKASYONU ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ ANKARA 2015 PROJE APLİKASYONU Doç. Dr. Aydın ÖZDEMİR Araş. Gör. Pelin ŞAHİN KÖRMEÇLİ 1 PROJE APLİKASYONU NEDİR? Yapılan imar planlarını, yapı

Detaylı

Ölçme Bilgisi DERS 7-8. Yatay Kontrol Noktaları Ve Yükseklik ölçmeleri. Kaynak: İ.ASRİ (Gümüşhane Ü) T. FİKRET HORZUM( AÜ )

Ölçme Bilgisi DERS 7-8. Yatay Kontrol Noktaları Ve Yükseklik ölçmeleri. Kaynak: İ.ASRİ (Gümüşhane Ü) T. FİKRET HORZUM( AÜ ) Ölçme Bilgisi DERS 7-8 Yatay Kontrol Noktaları Ve Yükseklik ölçmeleri Kaynak: İ.ASRİ (Gümüşhane Ü) T. FİKRET HORZUM( AÜ ) Bir alanın üzerindeki detaylarla birlikte harita veya planının yapılabilmesi için

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3. HAFTA

CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3. HAFTA 3. HAFTA 1 İMAR KANUNU (1)(2) Kanun Numarası : 3194 Kabul Tarihi : 3/5/1985 Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 9/5/1985 Sayı : 18749 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 24 Sayfa : 378 (1) Bu Kanunda,

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi...www.ibrahimcayiroglu.com MASAÜSTÜ YAYINCILIK

Karabük Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi...www.ibrahimcayiroglu.com MASAÜSTÜ YAYINCILIK KROKİ ÇİZİMLERİ MASAÜSTÜ YAYINCILIK Kroki Herhangi bir cimi veya düşündüğümüz bir şekli karşımızdakine anlatabilmek için resim aletleri kullanmadan serbest elle çizilen resimlerdir. Mühendis ve teknisyenler

Detaylı

KOORDİNATLANDÎRILMIŞ FOTOGRAMETRİK MODELDEN HACİM HESABI

KOORDİNATLANDÎRILMIŞ FOTOGRAMETRİK MODELDEN HACİM HESABI KOORDİNATLANDÎRILMIŞ FOTOGRAMETRİK MODELDEN HACİM HESABI Dr. Yıhnoz ERKANLI Batı Almanya 1. Genel Yöntem Koordinatlandırılmış fotograrnetrik model kavramı arazi şeklînfn koordinatlarla belirlenmesinde

Detaylı

MÜHENDİSLİK ÖLÇMELERİ UYGULAMASI (HRT4362) 8. Yarıyıl

MÜHENDİSLİK ÖLÇMELERİ UYGULAMASI (HRT4362) 8. Yarıyıl İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ölçme Tekniği Anabilim Dalı MÜHENDİSLİK ÖLÇMELERİ UYGULAMASI (HRT4362) 8. Yarıyıl D U L K Kredi 2 0 2 3 ECTS 2 0 2 3 UYGULAMA-1 ELEKTRONİK ALETLERİN KALİBRASYONU

Detaylı

2014 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA ALIMI BİRİM FİYAT CETVELİ

2014 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA ALIMI BİRİM FİYAT CETVELİ İLLER BANKASI A.Ş. İHALE DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2014 YILI SAYISAL HALİHAZIR HARİTA ALIMI BİRİM FİYAT CETVELİ Oğuzhan YILDIZ Zeynep UĞUR Veli ZENGİN Daire Başkan Müdür Uzman İLLER BANKASI ANONİM ŞİRKETİ ANKARA

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM... 1 Genel Hükümler... 1 Amaç... 1 Kapsam... 1 Dayanak... 1 Tanımı... 1 İKİNCİ BÖLÜM...

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM... 1 Genel Hükümler... 1 Amaç... 1 Kapsam... 1 Dayanak... 1 Tanımı... 1 İKİNCİ BÖLÜM... İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM... 1 Genel Hükümler... 1 Amaç... 1 Kapsam... 1 Dayanak... 1 Tanımı... 1 İKİNCİ BÖLÜM... 2 Fen Adamlarının Gruplandırılması... 2 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM... 4 Fen Adamlarının Yetki ve... 4

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ. PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.com. Tanım

ÖLÇME BİLGİSİ. PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.com. Tanım ÖLÇME BİLGİSİ Dersin Amacı Öğretim Üyeleri Ders Programı Sınav Sistemi Ders Devam YRD. DOÇ. DR. HAKAN BÜYÜKCANGAZ ÖĞR.GÖR.DR. ERKAN YASLIOĞLU Ders Programı 1. Ölçme Bilgisi tanım, kapsamı, tarihçesi. 2.

Detaylı

İçerik Fotogrametrik Üretim 2 Fotogrametri 2 Hava Fotogrametrisi...2 Fotogrametrik Nirengi 3 Ortofoto 4 Fotogrametrik İş Akışı 5 Sayısal Hava

İçerik Fotogrametrik Üretim 2 Fotogrametri 2 Hava Fotogrametrisi...2 Fotogrametrik Nirengi 3 Ortofoto 4 Fotogrametrik İş Akışı 5 Sayısal Hava İçerik Fotogrametrik Üretim 2 Fotogrametri 2 Hava Fotogrametrisi...2 Fotogrametrik Nirengi 3 Ortofoto 4 Fotogrametrik İş Akışı 5 Sayısal Hava Kameralarının Sağlayacağı Faydalar.7 Pramit Oluşturma.10 Kolon

Detaylı

Alan Hesapları. Şekil 14. Üç kenarı belli üçgen alanı

Alan Hesapları. Şekil 14. Üç kenarı belli üçgen alanı lan Hesapları lan hesabının doğruluğu alım şekline ve istenile hassasiyet derecesine göre değişir. lan hesapları üç kısma ayrılmıştır. Ölçü değerlerine göre alan hesabı Ölçü ve plan değerlerine göre alan

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI. 8. Hafta

ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI. 8. Hafta ÖLÇME BİLGİSİ DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ NİVELMAN ALETLERİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI 8. Hafta DÜŞEY MESAFELERİN (YÜKSEKLİKLERİN) ÖLÇÜLMESİ Noktaların yükseklikleri düşey ölçmelerle belirlenir.

Detaylı

KAMULAŞTIRMA VE KENTSEL ALANLARIN DÜZENLENMESİ

KAMULAŞTIRMA VE KENTSEL ALANLARIN DÜZENLENMESİ TAŞINMAZ GELİŞTİRME TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI KAMULAŞTIRMA VE KENTSEL ALANLARIN DÜZENLENMESİ Prof. Dr. Sebahattin BEKTAŞ 1 Ünite: 7 KAMULAŞTIRMA DOSYALARININ HAZIRLANMASI Prof. Dr. Sebahattin BEKTAŞ

Detaylı

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu

Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller. Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. JDF329 Fotogrametri I Ders Notu FOTOGRAMETRİ I Tanımlar, Geometrik ve Matemetiksel Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi İzdüşüm merkezi(o):

Detaylı

HRT 105 HARİTA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ

HRT 105 HARİTA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ HRT 105 HARİTA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Temel Haritacılık Kavramları_Ders#4 Yrd.Doç.Dr. H.Ebru ÇOLAK KTÜ. Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TEMEL HARİTA BİLGİLERİ Çevre Düzeni Planı: Ülke ve

Detaylı

ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI. Ders Koordinatörü: Prof.Dr.

ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI. Ders Koordinatörü: Prof.Dr. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ Ders Koordinatörü: Prof.Dr. Engin GÜLAL 2015-2016 Güz Yarıyılı GRUP BİLGİLERİ Grup No Kapasite

Detaylı

ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR

ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR ULAŞIM YOLLARINA AİT TANIMLAR Geçki: Karayolu, demiryolu gibi ulaştıma yapılarının, yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği varsayılan eksen çizgisinin harita ya da arazideki izdüşümüdür. Topografik

Detaylı

deniyle - birden çok aletin aynı anda bir tek derleme bilgisayarmca denetlenmesi bazı aksakıklara neden olmaktadır.

deniyle - birden çok aletin aynı anda bir tek derleme bilgisayarmca denetlenmesi bazı aksakıklara neden olmaktadır. deniyle - birden çok aletin aynı anda bir tek derleme bilgisayarmca denetlenmesi bazı aksakıklara neden olmaktadır. 7) Fotogrametrik modellerden harita üretim amacına yönelik olarak derlenen veriler, mikrobilgisayarların

Detaylı

ÝÇÝNDEKÝLER. 5 Baþvuru ve Ýzlenen Yöntem. 7 Talebe Baðlý Olarak Kadastro Müdürlüklerince Yapýlan Ýþlemler. 19 Birleþtirme (Tevhit) Ýþlemleri

ÝÇÝNDEKÝLER. 5 Baþvuru ve Ýzlenen Yöntem. 7 Talebe Baðlý Olarak Kadastro Müdürlüklerince Yapýlan Ýþlemler. 19 Birleþtirme (Tevhit) Ýþlemleri ÝÇÝNDEKÝLER Sayfa No Konu 3 Tarihçe 5 Baþvuru ve Ýzlenen Yöntem 7 Talebe Baðlý Olarak Kadastro Müdürlüklerince Yapýlan Ýþlemler 7 Plan Örneði 9 Yer Gösterme 11 Aplikasyon 13 Cins Deðiþikliði 16 Ýrtifak

Detaylı

PAFTA BÖLÜMLENDİRİLMESİ

PAFTA BÖLÜMLENDİRİLMESİ PAFTA BÖLÜMLENDİRİLMESİ Türkiye kadastrosunda yukarıda değinilen ada sistemi pafta bölümleme ve adlandırma sistemi dışında çeşitli pafta bölümleme ve adlandırma sistemleri kullanılmıştır ve Yapım Yönetmeliği

Detaylı

HARİTA BİLGİSİ ETKİNLİK

HARİTA BİLGİSİ ETKİNLİK HARİTA Dünya nın tamamının veya bir bölümünün kuş bakışı, küçültülerek bir düzleme aktarılmasıdır. kuşbakışı PLAN... Bir çizimin harita olabilmesi için... KROKİ... PROJEKSİYONLAR: Dünya nın şeklinin geoit

Detaylı

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018 TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ Erkan GÜLER Haziran 2018 1 HARİTA Yeryüzündeki bir noktanın ya da tamamının çeşitli özelliklere göre bir ölçeğe ve amaca göre çizilerek, düzlem üzerine aktarılmasına harita

Detaylı

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI FOTOGRAMETRİ II FOTOGRAMETRİK NİRENGİ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/ İÇERİK Giriş Yer Kontrol Noktaları

Detaylı

FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI

FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI FOTOGRAMETRİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALIYETLERI Fotg.D.Bşk.lığı, yurt içi ve yurt dışı harita üretimi için uydu görüntüsü ve hava fotoğraflarından fotogrametrik yöntemlerle topoğrafya ve insan yapısı detayları

Detaylı

ÖLÇME BİLGİSİ. Sunu 1- Yatay Ölçme. Yrd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin YURTSEVEN

ÖLÇME BİLGİSİ. Sunu 1- Yatay Ölçme. Yrd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin YURTSEVEN ÖÇME BİGİİ unu - atay Ölçme rd. Doç. Dr. Muhittin İNAN & Arş. Gör. Hüseyin URTEVEN COĞRAFİ BİGİ İTEMİNİ OUŞTURABİMEK İÇİN BİGİ TOPAMA ÖNTEMERİ ATA ÖÇMEER (,) ATA AÇIAR VE MEAFEERİN ÖÇÜMEİ ERE ÖÇMEER DÜŞE

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA

Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü TOPOGRAFYA (HRT3351) Yrd. Doç. Dr. Ercenk ATA Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Ders Adı Kodu Yerel Kredi ECTS Ders (saat/hafta) Uygulama (saat/hafta) Laboratuvar (saat/hafta) Topografya HRT3351 3 4 3 0 0 DERSİN

Detaylı

Ölçü Hataları Hatasız ölçü olmaz

Ölçü Hataları Hatasız ölçü olmaz Ölçü Hataları Yeryüzünde ister bir kenar, ister bir açı birkaç kez ölçüldüğünde her ölçü değeri arasında az çok farkların olduğu görülür. Aynı büyüklüğe ait yapılan her geometrik veya fiziksel ölçünün

Detaylı

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

APLİKASYON ve KAZI İŞLERİ

APLİKASYON ve KAZI İŞLERİ APLİKASYON ve KAZI İŞLERİ Zemin hakkında gerekli etütlerin yapılması ve bilgi edinilmesinden sonra yapının projesi hazırlanır. Hazırlanan projenin uygulanabilmesi inşaat sahasının kenarlarının arsa üzerinde

Detaylı

METRAJ TANIMI ve ÖZELLİKLERİ

METRAJ TANIMI ve ÖZELLİKLERİ METRAJ TANIMI ve ÖZELLİKLERİ Bir yapıyı meydana getiren bütün bölümlerin ve elemanların ölçülerek birim miktarının bulunmasına metraj denir. Metraj, genel anlamda ölçerek malzeme miktarını belirlemek anlamına

Detaylı

Uzunluk Ölçümü (Şenaj) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Uzunluk Ölçümü (Şenaj) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Uzunluk Ölçümü (Şenaj) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Uzunlukların Ölçülmesi (Şenaj) Arazide uzunlukların doğru ve hassas bir şekilde ölçülmesi, projelerin doğru hazırlanmasında ve projelerin araziye uygulaması

Detaylı

ARAZİ ÇALIŞMASI YÖNERGESİ

ARAZİ ÇALIŞMASI YÖNERGESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ARAZİ ÇALIŞMASI YÖNERGESİ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. METİN SOYCAN Prof. Dr. UĞUR DOĞAN Doç. Dr. TÜRKAY GÖKGÖZ Doç. Dr. ATINÇ PIRTI Y.

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ARAZİ ÇALIŞMASI - 2 UYGULAMA PLANI İSTANBUL, 2018 Dersin Tanıtımı 1) Ders fotogrametri Kamu Ölçmeleri ve Kartografya Anabilim dalları

Detaylı

Yatay Kontrol Noktaları

Yatay Kontrol Noktaları Yatay Kontrol Noktaları Bir alanın üzerindeki detaylarla birlikte harita veya planının yapılabilmesi için yeryüzünde konumu sabit ve koordinat değeri belli olan noktalara ihtiyaç vardır. Bu noktalara yatay

Detaylı

YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI

YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI )SON HAKEDİŞ KAPAK SAYFASI SURETİ (ASLININ AYNIDIR YAPILMIŞ) )ASKİ KANAL VİZESİ 3)ADRES NUMARATAJ YAZISI 4)SSK İLİŞİKSİZLİK YAZISI 5)VERGİ

Detaylı

elektromagnetik uzunluk ölçerlerin Iaboratu ar koşullarında kaiibrasyonu

elektromagnetik uzunluk ölçerlerin Iaboratu ar koşullarında kaiibrasyonu elektromagnetik uzunluk ölçerlerin Iaboratu ar koşullarında kaiibrasyonu ÖZET Yük. Müh. Uğur DOĞAN -Yük. Müh Özgür GÖR Müh. Aysel ÖZÇEKER Bu çalışmada Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Jeodezi

Detaylı

M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME BİLGİSİ II Poligon İstikşafı ve Yerüstü Tesisleri, Poligon Ölçüsü ve Türleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF120 ÖLÇME BİLGİSİ II DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz

Detaylı

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER

TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER TEMEL İNŞAATI ŞERİT TEMELLER Kaynak; Temel Mühendisliğine Giriş, Prof. Dr. Bayram Ali Uzuner 1 2 Duvar Altı (veya Perde Altı) Şerit Temeller (Duvar Temelleri) 3 Taş Duvar Altı Şerit Temeller Basit tek

Detaylı

Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre

Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre Jeodezi 7 1 Elipsoid Üçgenlerinin Hesaplanması Yedek Hesap Yüzeyi olarak Küre Elipsoid yüzeyinin küçük parçalarında oluşan küçük üçgenlerin (kenarları 50-60 km den küçük) hesaplanmasında klasik jeodezide

Detaylı

ULAŞIM YOLLARINA İLİŞKİN TANIMLAR 1. GEÇKİ( GÜZERGAH) Karayolu, demiryolu gibi ulaşım yollarının yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği

ULAŞIM YOLLARINA İLİŞKİN TANIMLAR 1. GEÇKİ( GÜZERGAH) Karayolu, demiryolu gibi ulaşım yollarının yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği ULAŞIM YOLLARINA İLİŞKİN TANIMLAR 1. GEÇKİ( GÜZERGAH) Karayolu, demiryolu gibi ulaşım yollarının yuvarlanma yüzeylerinin ortasından geçtiği varsayılan eksen çizgilerinin topoğrafik harita ya da arazi üzerindeki

Detaylı

TEKNİK RESİM 6. HAFTA

TEKNİK RESİM 6. HAFTA TEKNİK RESİM 6. HAFTA MİMARİ PROJELER Mimari Proje yapının Vaziyet (yerleşim) planını Kat planlarını En az iki düşey kesitini Her cephesinden görünüşünü Çatı planını Detayları ve sistem kesitlerini içerir.

Detaylı

ETÜT PROJE VE ÇEVRE DAİRESİ BAŞKANLIĞI ANKARA Karayolları Genel Müdürlüğü T.C. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI

ETÜT PROJE VE ÇEVRE DAİRESİ BAŞKANLIĞI ANKARA Karayolları Genel Müdürlüğü T.C. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI T.C. ULAŞTIRMA, DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI KARAYOLLARI YERSEL VE FOTOGRAMETRİK HARİTA, PROJE, KÖPRÜ, PEYZAJ, TRAFİK VE ÇEVRE MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ İŞLERİ 2015 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ VE TARİFLERİ

Detaylı

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri

TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri TOPOĞRAFYA Yüksekliklerin Ölçülmesi Nivelman Yöntemleri Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF 264/270 TOPOĞRAFYA DERSİ NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz/marangoz.htm

Detaylı

HAFTA-2 Norm Yazı Çizgi Tipleri ve Kullanım Yerleri Yıliçi Ödev Bilgileri AutoCad e Genel Bakış Tarihçe Diğer CAD yazılımları AutoCAD Menüleri

HAFTA-2 Norm Yazı Çizgi Tipleri ve Kullanım Yerleri Yıliçi Ödev Bilgileri AutoCad e Genel Bakış Tarihçe Diğer CAD yazılımları AutoCAD Menüleri HAFTA-2 Norm Yazı Çizgi Tipleri ve Kullanım Yerleri Yıliçi Ödev Bilgileri AutoCad e Genel Bakış Tarihçe Diğer CAD yazılımları AutoCAD Menüleri AutoCAD ile iletişim Çizimlerde Boyut Kavramı 0/09 2. Hafta

Detaylı

ORMANCILIKTA ÖLÇME, HARİTA VE KADASTRO DERSİ UYGULAMA FÖYÜ. HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Saliha ÜNVER OKAN Arş. Gör.

ORMANCILIKTA ÖLÇME, HARİTA VE KADASTRO DERSİ UYGULAMA FÖYÜ. HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Saliha ÜNVER OKAN Arş. Gör. ORMANCILIKTA ÖLÇME, HARİTA VE KADASTRO DERSİ UYGULAMA FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Saliha ÜNVER OKAN Arş. Gör. Taha Yasin HATAY Trabzon, 2015 UYGULAMA II. NİVO İLE YÜKSEKLİK FARKI ÖLÇÜMÜ UYGULAMANIN

Detaylı

TESCİLE KONU OLAN HARİTA VE PLANLAR YÖNETMELİĞİ

TESCİLE KONU OLAN HARİTA VE PLANLAR YÖNETMELİĞİ TESCİLE KONU OLAN HARİTA VE PLANLAR YÖNETMELİĞİ I - Genel Tanıtım A. Kapsam Madde 1 - Bu yönetmelik: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün yasalar uyarınca yapmakla yükümlü olduğu kadastro, tapulama ve tapu

Detaylı

T] = (a- A) cotgş (6) şeklindedir. (1) ve (6) formüllerinin bir araya getirilmesi ile (a A) = (X L) sincp (7) Laplace denklemi elde edilir.

T] = (a- A) cotgş (6) şeklindedir. (1) ve (6) formüllerinin bir araya getirilmesi ile (a A) = (X L) sincp (7) Laplace denklemi elde edilir. * = 2 + rf (3) \ cos AQ, r\ % sin A o (4) \ cos A o + IQ sin A o = % (5) bağıntılarıda yazılabilir. (1) eşitliğine göre elde edilen r\ doğu-batı bileşeni astronomik ve leşenleri elde edilmiş oldu. MZ A

Detaylı

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri

Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Fotogrametrinin Optik ve Matematik Temelleri Resim düzlemi O : İzdüşüm (projeksiyon ) merkezi P : Arazi noktası H : Asal nokta N : Nadir noktası c : Asal uzaklık H OH : Asal eksen (Alım ekseni) P OP :

Detaylı

TEŞKİLATLANMA VE KOLLEKTİF MÜZAKERE HAKKI PRENSİPLERİNİN UYGULANMASINA MÜTEALLİK SÖZLEŞME

TEŞKİLATLANMA VE KOLLEKTİF MÜZAKERE HAKKI PRENSİPLERİNİN UYGULANMASINA MÜTEALLİK SÖZLEŞME TEŞKİLATLANMA VE KOLLEKTİF MÜZAKERE HAKKI PRENSİPLERİNİN UYGULANMASINA MÜTEALLİK SÖZLEŞME Bu sözleşme, ILO'nun temel haklara ilişkin 8 sözleşmesinden biridir. ILO Kabul Tarihi: 18 Haziran 1949 Kanun Tarih

Detaylı

ÎÇÎNDEKÎLER. 1 : 500 Ölçekli Topografik Plânların Sıhhati... 3. Çevirem : Erdoğan ÖRÜKLÜ

ÎÇÎNDEKÎLER. 1 : 500 Ölçekli Topografik Plânların Sıhhati... 3. Çevirem : Erdoğan ÖRÜKLÜ ÎÇÎNDEKÎLER Sayfa 1 : 500 Ölçekli Topografik Plânların Sıhhati... 3 Çevirem : Erdoğan ÖRÜKLÜ Münih Olimpiyat Tesislerinin Çatılarının Açınımlarının Çıkarılması... 16 Çeviren : Âlaellin MİMSİN Deformasyon

Detaylı

ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI

ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖLÇME TEKNİĞİ ANABİLİM DALI ÖLÇME UYGULAMASI YÖNERGESİ Ders Koordinatörler: Doç.Dr.Engin GÜLAL Doç.Dr.Atınç PIRTI 2014-2015 Güz Yarıyılı GRUP BİLGİLERİ

Detaylı

RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 09.11.2008 Resmi Gazete Sayısı: 27049 RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 5- SONLU FARKLAR VE İNTERPOLASYON TEKNİKLERİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ MAK 210 - Sayısal Analiz 1 İNTERPOLASYON Tablo halinde verilen hassas sayısal değerler veya ayrık noktalardan

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objelerin Temsili. Nokta:

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Coğrafik Objelerin Temsili. Nokta: Coğrafik Objelerin Temsili eryuvarı üzerindeki coğrafik objelerin haritaya aktarılması aşamasında, ilk olarak coğrafik objelere ait detaylarının koordinatları ölçüm aletleri kullanılarak elde edilir. Sonrasında

Detaylı

HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR

HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR Harita nedir? Yeryüzünün veya bir parçasının belli bir orana göre küçültülerek ve belirli işaretler kullanılarak yatay düzlem üzerinde gösterilmesine harita adı verilir.

Detaylı

YÜKSEKLİK ÖLÇMELERİ DERSİ GEOMETRİK NİVELMAN

YÜKSEKLİK ÖLÇMELERİ DERSİ GEOMETRİK NİVELMAN YÜKSEKLİK ÖLÇMELERİ DERSİ GEOMETRİK NİVELMAN Yrd. Doç. Dr. Ayhan CEYLAN Yrd. Doç. Dr. İsmail ŞANLIOĞLU 9.3. Nivelman Ağları ve Nivelman Röper Noktası Haritası yapılacak olan arazi üzerinde veya projenin

Detaylı

1. BÖLÜM Polinomlar BÖLÜM II. Dereceden Denklemler BÖLÜM II. Dereceden Eşitsizlikler BÖLÜM Parabol

1. BÖLÜM Polinomlar BÖLÜM II. Dereceden Denklemler BÖLÜM II. Dereceden Eşitsizlikler BÖLÜM Parabol ORGANİZASYON ŞEMASI . BÖLÜM Polinomlar... 7. BÖLÜM II. Dereceden Denklemler.... BÖLÜM II. Dereceden Eşitsizlikler... 9. BÖLÜM Parabol... 5 5. BÖLÜM Trigonometri... 69 6. BÖLÜM Karmaşık Sayılar... 09 7.

Detaylı

TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARTVİN KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI

TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARTVİN KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI 1 1 Aplikasyon işlemi 1. Harita (plan) örneği istenen taşınmaz malın tapu senedi veya tapu kayıt örneği 2. Taşınmaz mal malikinin kimliği ya da vekilinin vekaletname örneği ve kimliği. 2 Cins Değişikliği

Detaylı