GAP SULAMALARINDA ENERJİ MALİYETİNİN ÜRÜN MALİYETİ İÇERİSİNDEKİ PAYI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GAP SULAMALARINDA ENERJİ MALİYETİNİN ÜRÜN MALİYETİ İÇERİSİNDEKİ PAYI"

Transkript

1 GAP SULAMALARINDA ENERJİ MALİYETİNİN ÜRÜN MALİYETİ İÇERİSİNDEKİ PAYI A. Mekin Tüzün Ekonomik Kalkınma Genel Koordinatörü GAP BKİ Başkanlığı Ankara/Türkiye Nesrin Baysan Uzman GAP BKİ Başkanlığı Ankara/Türkiye Hüseyin Demir Dr. Uzman GAP BKİ Bölge Müdürlüğü Şanlıurfa/Türkiye Gonca Karaca Bilgen Uzman GAP BKİ Başkanlığı Ankara/Türkiye Süleyman Kodal Prof. Dr. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Ankara/Türkiye ÖZET GAP sulamalarında enerji maliyetinin ürün maliyeti içerisindeki payını araştırmak amacıyla, GAP Bölgesi kapsamında sulamaya açılan ve açılacak olan Dicle Kralkızı Sağ Sahil Pompaj, Yaylak ve Bozova Pompaj, Nurdağı-Gedikli Pompaj ve Viranşehir YAS (halk sulaması) sulamaları incelenmiştir. Enerji giderinin ürün maliyeti içindeki oranının tespit edilmesi amacıyla gerekli olan veriler konu ile ilgili yapılan çalışmalardan derlenmiştir. Tarım sektöründe yaşanan sıkıntıların -ürün ve girdi fiyatları arasındaki dengesizlik, verim düşüklülükleri, teknoloji kullanım seviyesinin düşüklüğü vb. etmenler- sonucunda çiftçilerin gelir seviyesi düşmektedir. Bu çalışma içerisinde önemli bir yekun tuttuğuna inanılan enerji bedelinin, seçilen alanlarda ürün bütçesi içerisindeki paylarını net rakamlar ile ortaya konulması hedeflenmiştir. AMAÇ VE KAPSAM GAP Bölgesinde yer alan 7,5 milyon ha alanın 3,2 milyon ha lık kısmı bitkisel üretim faaliyetlerine elverişlidir ve yaklaşık 2,1 milyon ha lık brüt alan sulama potansiyeline sahiptir yılında hazırlanmış olan GAP Master Planına göre 2002 yılı itibariyle ulaşılması gereken

2 sulama hedefi ha dır. Bu hedefin yaklaşık %13 üne ulaşılabilmiştir. Sulama alanı, ekonomik koşullara ve sulama sistemine bağlı olarak ha a çıkmıştır. GAP Bölgesinde sulama amaçlı inşa edilen barajların membasında yaklaşık olarak 1 milyon ha alanı sulayabilecek kadar suyun depolanmasına rağmen 2004 yılı sonuçlarına göre brüt ha alan sulanmakta ve ha lık alanda sulama şebekesi inşaatı devam etmektedir. Bölgede şimdiye kadar yapılan sulama şebekeleri açık kanal (trapez) ve kanalet şeklinde projelendirilirken, dünyada gelişen teknolojiye uyum sağlamak, son zamanlarda meydana gelen iklim değişiklikleri ve GAP Bölgesinin yazları kurak geçmesi nedeniyle Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) projelendirdiği ve inşa ettirdiği sulama sistemlerini borulu sisteme çevirmiştir. Borulu sistemde tarım arazilerinde kayıp olmamakta, boru geçen bölgelerde tarım yapılabildiğinden çiftçiye kamulaştırma bedeli ödenmemektedir. Ayrıca borulu sistemde işletme, bakım ve onarım giderleri oldukça düşük, inşaat süresi açık sistemlere göre daha kısa ve su dağıtımı hacimsel ölçümlere göre yapılabilmektedir. Borulu sistemin diğer sistemden farklı olarak çiftçiye enerji bedeli yansımaktadır. Fakat ülke ve GAP genelinde cazibe sulamalarda işletme, bakım ve onarım masrafları dikkate alınmadan alan ve bitkiye göre sulama suyu ücretleri belirlenmektedir. Pompaj sulamalarda enerji maliyetleri yüksek olduğundan cazibe ve pompaj sulama ücretleri arasındaki fark çok yüksek olmaktadır. Tarımda kullanılan elektrik ücretlerinin düşürülerek sulama suyu ücretlerine yansıtılması ve aynı oranda cazibe sulama yapılan yerlerde su ücretlerinin arttırılarak dengenin sağlanması gerekmektedir Bu çalışmada, GAP Bölgesi kapsamında sulamaya açılan ve açılacak olan Dicle Kralkızı Sağ Sahil Pompaj, Yaylak ve Bozova Pompaj, Nurdağı-Gedikli Pompaj ve Viranşehir YAS (halk sulaması) sulamalarında Enerji Maliyetinin Ürün Maliyetinin İçerisindeki Payı araştırılması amaçlanmıştır. Enerji giderinin ürün maliyeti içindeki oranının tespit edilmesi amacıyla gerekli olan veriler konu ile ilgili yapılan çalışmalardan derlenmiştir. MATERYAL VE YÖNTEM MATERYAL GAP Bölgesi kapsamında sulamaya açılan ve açılacak olan - Nurdağı-Gedikli Pompaj Sulaması, - Dicle Kralkızı Pompaj Sulaması, - Yaylak Pompaj Sulaması, - Bozova Pompaj Sulaması, - Akçakale Yeraltı Sulaması, - Ceylanpınar Yeraltı Sulaması, - Viranşehir Yeraltı sulaması çalışmada pilot alanlar olarak seçilmiştir. Enerji giderinin ürün maliyeti içindeki oranının tespit edilmesi amacıyla proje alanlarına ait iklim, toprak özellikleri, mevcut bitki deseni ve sulama tesislerine ait özellikler tek tek belirlenmiştir

3 YÖNTEM Çalışmada önce seçilen sulamaların özelliklerine göre su iletim ve su uygulama randımanlarına karar verilmiştir. Daha sonra Nurdağı sulamasında net sulama suyu ihtiyaçları hesaplanmış, GAP Bölge Kalkınma Planında yapılan DSİ Sulamaları su ihtiyacı çalışmasındaki yılık su tüketimleri (ET) dikkate alınarak katsayılar elde edilmiştir. Bu katsayılar yardımıyla diğer sulama alanlarında net su ihtiyaçları hesaplanmıştır. Brüt su ihtiyaçları, net su ihtiyaçlarının sulama randımanına bölünmesiyle elde edilmiştir. Farklı sulama alanlarında birim su (Q=1 m 3 /h) için enerji miktarı aşağıdaki eşitlik yardımıyla belirlenmiştir. BULGULAR VE TARTIŞMA Çalışmada ele alınan sulama alanlarında, sulamaların özelliklerine göre belirlenen su iletim ve su uygulama randımanları Çizelge1 de verilmiştir. Çizelgede görüldüğü gibi toplam sulama randımanı 0.46 (Akçakale) ile 0.73 (Ceylanpınar ve Viranşehir) arasında değişmektedir. Nurdağı sulamasında net sulama suyu ihtiyaçları Çizelge 2 de verilmiştir. GAP Bölge Kalkınma Planında yapılan DSİ Sulamaları su ihtiyacı çalışmasındaki yılık su tüketimleri (ET) dikkate alınarak belirlenen katsayılar yardımıyla hesaplanan diğer sulama alanlarındaki net su ihtiyaçları da çizelgede yer almaktadır. Verilen net su ihtiyaçları incelendiğinde Nurdağı sulamasında net sulama suyu ihtiyacının 99 mm (Ispanak İlkbahar) ile 1061 mm (Biber- Dolma) arasında değiştiği görülmektedir. Sulama alanları karşılaştırıldığında, biber bitkisinde en düşük net su ihtiyacının 1061 mm (Nurdağı), en yüksek net su ihtiyacının ise 1326 mm (Akçakale ve Ceylanpınar) olduğu görülmektedir. Seçilen sulama alanlarında çeşitli bitkilere ilişkin brüt su ihtiyaçları Çizelge 3 te verilmiştir. Verilen brüt su ihtiyaçları incelendiğinde Nurdağı sulamasında brüt sulama suyu ihtiyacının 148 mm (Ispanak İlkbahar) ile 1584 mm (Biber-Dolma) arasında değiştiği görülmektedir. Sulama alanları karşılaştırıldığında, biber-dolma bitkisinde en düşük brüt su ihtiyacının 1584 mm (Nurdağı), en yüksek brüt su ihtiyacının ise 2883 mm (Akçakale) olduğu görülmektedir. Brüt su ihtiyacı çok az olan bitkilere bezelye, ıspanak, marul, sarımsak ve soğan, fazla olan bitkilere ise biber, badem, kaysı, şekerpancarı, yerfıstığı ve yonca örnek olarak verilebilir. Farklı sulama alanlarında, birim su için gerekli enerji miktarları ile seçilen bitkilerin sulanması için gerekli enerji miktarları çizelge 4 de verilmiştir. Birim su için gerekli enerji miktarları incelendiğinde en düşük değerin Nurdağı sulamasında (0,209 kwh/m 3 ), en yüksek değerin ise Viranşehir ve Ceylanpınar sulamalarında (0,608 kwh/m 3 ) olduğu görülmektedir. Bu durum sulama alanlarının suyun sağlanması ile ilgili özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Çizelge 1 de görüldüğü gibi Nurdağı sulamasında su yeraltından ortalama 50 Hm pompalarla çekilmekte, sulama karık ve tava usulü ile yapılmaktadır. Çizelge 4 de görüldüğü gibi; Nurdağı sulamasında gerekli en düşük enerji miktarı 31 kwh/da.yıl (Ispanak Sonbahar), en yüksek enerji miktarı 332 kwh/da.yıl dır (Biber-Dolma). En yüksek brüt sulama suyu ihtiyacı olan biber-dolma bitkisinde farklı sulamalar incelendiğinde, Nurdağı sulamasında dolma biberin sulanması için 1 da alanda 1 yılda 332 kwh enerjiye ihtiyaç duyulurken, Akçakale sulamasında bu değer 1329 kwh değerine yükselmektedir. Görüldüğü gibi aynı bitkinin sulanması için gerekli enerji miktarı sulama alanının özelliğine göre % 25 oranında değişim göstermektedir

4 Çizelge 5 te bitkilere sulama suyu sağlanması için gerekli enerjinin bedeli verilmiştir. Enerji miktarı için yapılan yorumların benzeri enerji bedeli için de yapılabilir. Aynı bitkinin sulanması için gerekli enerji masrafı, sulama alanının özelliğine göre önemli düzeyde değişim göstermektedir. Aynı bitkide en fazla enerji maliyeti Akçakale Pompaj sulamasında görülmektedir. Bunun nedeni Akçakale sulamasında sulama suyu ihtiyacının daha yüksek olmasıdır. Örneğin, en çok suya ihtiyaç duyan 1 da dolma biber üretimi için Nurdağı sulamasında yaklaşık 40 YTL sulama suyu enerji bedeli gerekli iken, bu değer Yaylak sulamasında 52, Bozova sulamasında 74, Dicle sulamasında 77, Viranşehir sulamasında 127, Ceylanpınar sulamasında 132, Akçakale sulamasında ise 159 YTL ye ulaşmaktadır. Aynı ürünü yetiştiren iki çiftçiden Akçakale de olanı, Nurdağı nda ki üreticiye oranla 4 kat sulama suyu enerji ücreti ödemek durumunda kalmaktadır. Bu sonuç, farklı bölgelerde olan ancak aynı ürünü yetiştiren çiftçilerin sulama suyu enerji ücreti ödemeleri arasındaki uçurumu göstermektedir. Nurdağı sulamasında çeşitli bitkilerin sulama masrafları, cazibe (yüzey) sulama ve basınçlı (damla, yağmurlama) sulama yöntemleri için ayrı ayrı hesaplanmıştır (Çizelge 6). Çizelgede enerji masraflarının toplam masraf içerisindeki payları da verilmiştir. Enerji masraflarının toplam masraf içerisindeki payı bitkiye ve uygulanan sulama yöntemine göre % 1,7 ile 16,9 arasında değişmektedir. Sarımsak üretiminde enerjinin toplam masraf içerisindeki payı basınçlı sulamada % 1,7, cazibe sulamasında ise % 2 dir. En yüksek pay ise % 16,9 ile Soya II. Ürüncazibe sulamasına aittir. Biber-Dolma, Yonca, Ayçiçeği, Yerfıstığı I. Ürün, Şekerpancarı, Soğan-Kuru İlkbahar, Fasulye-Kuru II.Ürün ve Soya II. Ürün bitkilerinde enerjinin toplam masraf içerisindeki payının % 12 ve üzerinde olduğu görülmektedir. Bu sonuçların gösterdiği önemli bir bulgu da, aynı bitkide basınçlı sulama yönteminin uygulanması durumunda hem enerji masrafının, hem toplam masrafın, hem de enerjinin toplam masraf içerisindeki payının azaldığıdır. Bunun nedeni, karık sulama yerine damla veya yağmurlama sulama uygulanması durumunda sulama randımanının artması, daha az sulama suyuna ihtiyaç duyulmasıdır. Yaygın olan kanaatin aksine, basınçlı sulamada hem toplam masraf azalmakta, hem tasarruf edilen su ile daha fazla alan sulanmaktadır. Ayrıca, kontrollü sulama ile fazla suyun neden olacağı çevre zararlarının (başta drenaj) azaltılması mümkün olabilmektedir. Nurdağı sulamasında çeşitli bitkilerin birim suyun Brüt Kar getirisi cazibe (yüzey) sulama ve basınçlı (damla, yağmurlama) sulama yöntemleri için ayrı ayrı Çizelge 7 de verilmiştir. Çizelge incelendiğinde 1 m 3 suyun brüt kar getirisinin Soğan-Yeşil Sonbahar, Sarımsak, Ispanak İlkbahar ve Bezelye Sonbahar bitkilerinde oldukça yüksek olduğu (3 YTL/m 3 ün üzerinde), Yerfıstığı, yonca, soya ve mısır bitkilerinde ise çok düşük olduğu görülmektedir. Bu sonuçlar özellikle suyun kıt ve pahalı olduğu yörelerde bitki seçimi açısından önem taşımaktadır. SONUÇ Ülkemiz genelinde inşa edilmiş bazı pompaj sulama projeleri yüksek enerji maliyeti nedeniyle ya etkin olarak çalışamamakta yada hiç çalıştırılmayarak atıl tesisler haline gelmektedir. Bu kötü örneklerden hareketle, GAP genelinde inşa edilecek ve büyük terfi istasyonları kullanılacak olan sulama projelerinde benzer sorunların yaşanmaması ve etkin olarak çalıştırılarak ülke ekonomisine katkı sağlayabilmesi için, bu alanlarda kullanılacak enerjilerin

5 ücretlendirilirken bu hususların dikkate alınmasında fayda olacaktır. Kaldı ki günümüzde üretim nicel olarak değil nitel olarak önem kazanmaktadır. Bunu sağlamak ise ancak teknolojinin üretime yoğun olarak girmesi ile mümkün olabilecektir. Teknolojiyi teşvik amaçlı olarak enerji bedelinde yapılacak indirim kalitenin artması ile elde edilecek olan katma değer artışı ile çok rahat kapatılabilecek bir husustur. Üretimde oldukça önemli bir yekun tutan girdi maliyetlerinin azaltılmasında enerji bedelinin düşürülmesi çiftçi ve sulama örgütleri açısından ciddi bir destek olacaktır. KAYNAKLAR - Demir, H., Nurdağı-Gedikli Sulama Kooperatifi Alanında Su Yönetim Sorunları. A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Doktora Tezi. Ankara. - Kodal, S Sulama ve Bilgisayar Destekli Sulama Zaman Planlaması. GAP Sulama Sistemlerinin İşletme-Bakım ve Yönetimi Projesi Meslek İçi Kurs Notu, Şanlıurfa. - Demir, H., Nurdağı-Gedikli Sulama Kooperatifi Alanında Su Yönetim Sorunları. A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Doktora Semineri. Ankara, 20 s. - Demir, H., G. Karaca, E. Demir, S. Kodal ve Y.E. Yıldırım, GAP Bölgesindeki DSİ Sulamalarında Bitki Deseni ve Sulama Suyu İhtiyacı. GAP II. Tarım Kongresi Bildirileri, Cilt: 2, s , Şanlıurfa. - Emeklier,. H., Tarım Ekosistemlerinde Bitkilerin Ekolojik İstekleri. GAP Bölgesel Kalkınma Planı:GAP Bölgesinde Sulama Durumu, İklim, Bitki ve Türdeş Alanlar Raporu. GAP-BKİB, s , Ankara. - Karlı, B., O. Erkan, O. Yurdakul ve Y. Çelik, Harran Ovası Sulu Tarım İşletmelerinde Bitki Desenini Etkileyen Faktörler ve GAP ta Alınması Gereken Önlemler. GAP I. Tarım Kongresi, Mayıs 1999, Cilt , Şanlıurfa. - Anonim, Mardin-Ceylanpınar Ovaları Sulama Projesi: Şanlıurfa ve Harran Ovaları Sulaması Revizyon Projesi Kat i Proje Raporu. DSİ, Ankara

6 EKLER: Çizelge 1. Sulamaların Özellikleri ve Sulama Randımanları Sulamanın Adı Nurdağı Dicle Kralkızı Yaylak Bozova Akçakale Ceylanpınar Viranşehir Sulamaların Özellikleri Su yeraltından ortalama 50 Hm pompalarla tarla başına borulu şebeke ile getirilmekte. Sulama karık ve tava usulü ile kontrollü olarak yapılmakta. Su iletim kanalından 66 Hm basılarak ana kanala cazibe ile verilmekte. Tüm dağıtım şebekesi beton kaplamalı trapez kanal. Arazi eğimi yüksek. Sulama cazibe yöntemlerle yapılıyor. Randıman düşük Su ilk basınç bölgesine 40 Hm ile, 3. Basınç bölgesine 95 Hm ile basılmakta (ortalama Hm 60 m alınmıştır). Anakanal açık, sekonder ve tersiyerler kapalı. Denge havuzları ve rezervuarlar var. Sulama şimdilik yüzey yapılmakta. Su ortalama 70 Hm'ye basılmakta. İletim kanalı açık. Rezervuar var. Diğer kanallar kapalı. Arazi engebeli. Hiçbir çiftçide basınçlı sulama sistemi yok (Karık sulama yapılacak). Su 110 Hm'den basılmakta. Yüzey sulama uygulanmakta. Bütün iletim yapıları toprak. Yeraltından ortalama 110 Hm ile su çekilmekte. Yağmurlama sulama yapılmakta. Toplam Hm 145 m alınabilir. Ortalama 110 Hm su çekilerek yağmurlama sulama yapılıyor. Toplam Hm 145 m alınabilir. Su İletim Randımanı Su Uygulama Randımanı Tersiyer Sekonder Anakanal Toplam Sulama Randımanı 0,70 0,95 1,00 1,00 0,67 0,55 0,95 0,98 0,97 0,50 0,70 1,00 1,00 0,97 0,68 0,55 1,00 1,00 0,97 0,53 0,65 0,70 1,00 1,00 0,46 0,75 0,97 1,00 1,00 0,73 0,75 0,97 1,00 1,00 0,

7 Çizelge 2. Bitkilerin Net Sulama Suyu İhtiyaçları Net Su İhtiyaçları (mm/yıl veya m 3 /da.yıl) Bitki Dicle Yaylak Bozova Akçakale Viranşehir Ceylanpınar Nurdağı Katsayı 1,10 1,10 1,05 1,25 1,20 1,25 Ayçiçeği Badem Bağ Bezelye Sonbahar Bezelye II.Ürün Biber-Dolma Biber-Maraş Fasulye-Kuru II.Ürün Ispanak İlkbahar Ispanak Sonbahar Karpuz Kayısı Marul İlkbahar Marul Sonbahar Mısır II. Ürün Pamuk Sarımsak Soğan-Kuru İlkbahar Soğan-Kuru Sonbahar Soğan-Yeşil İlkbahar Soğan-Yeşil Sonbahar Soya II. Ürün Şekerpancarı Yerfıstığı I. Ürün Yerfıstığı II. Ürün Yonca

8 Çizelge 3. Bitkilerin Brüt Sulama Suyu İhtiyaçları TMMOB Su Politikaları Kongresi Bitki Brüt Su İhtiyaçları (mm/yıl veya m 3 /da.yıl) Nurdağı Dicle Yaylak Bozova Akçakale Viranşehir Ceylanpınar Ayçiçeği , Badem 1,264 1,863 1,370 1,678 2,302 1,392 1,450 Bağ 810 1, ,076 1, Bezelye Sonbahar Bezelye II.Ürün Biber-Dolma 1,584 2,334 1,716 2,102 2,883 1,744 1,817 Biber-Maraş 1,472 2,169 1,595 1,953 2,679 1,621 1,688 Fasulye-Kuru II.Ürün 882 1, ,171 1, ,012 Ispanak İlkbahar Ispanak Sonbahar Karpuz , Kayısı 1,193 1,758 1,293 1,583 2,171 1,313 1,368 Marul İlkbahar Marul Sonbahar Mısır II. Ürün 743 1, , Pamuk 945 1,393 1,024 1,254 1,720 1,041 1,084 Sarımsak Soğan-Kuru İlkbahar 1,336 1,969 1,448 1,773 2,432 1,471 1,533 Soğan-Kuru Sonbahar Soğan-Yeşil İlkbahar Soğan-Yeşil Sonbahar Soya II. Ürün 748 1, , Şekerpancarı 1,357 2,000 1,470 1,801 2,470 1,494 1,557 Yerfıstığı I. Ürün 1,278 1,883 1,385 1,696 2,326 1,407 1,466 Yerfıstığı II. Ürün 951 1,401 1,030 1,262 1,731 1,047 1,091 Yonca 1,363 2,009 1,477 1,809 2,481 1,501 1,

9 Çizelge 4. Sulama Suyu İçin Gerekli Enerji Miktarı 1 m 3 Su İçin İhtiyaç Duyulacak Enerji Miktarı (kwh/m 3 ) Bitki Nurdağı Dicle Yaylak Bozova Akçakale Viranşehir Ceylanpınar 0,209 0,277 0,251 0,293 0,461 0,608 0,608 Gerekli Enerji Miktarı (kwh/da.yıl) Ayçiçeği Badem Bağ Bezelye Sonbahar Bezelye II.Ürün Biber-Dolma Biber-Maraş Fasulye-Kuru II.Ürün Ispanak İlkbahar Ispanak Sonbahar Karpuz Kayısı Marul İlkbahar Marul Sonbahar Mısır II. Ürün Pamuk Sarımsak Soğan-Kuru İlkbahar Soğan-Kuru Sonbahar Soğan-Yeşil İlkbahar Soğan-Yeşil Sonbahar Soya II. Ürün Şekerpancarı Yerfıstığı I. Ürün Yerfıstığı II. Ürün Yonca

10 Çizelge 5. Sulama Suyunun Enerji Maliyeti Sulama Suyunun Enerji Maliyeti (YTL/da.yıl) Bitki Nurdağı Dicle Yaylak Bozova Akçakale Viranşehir Ceylanpınar Ayçiçeği 15,61 30,37 20,30 29,00 62,52 49,85 51,93 Badem 31,78 61,83 41,33 59,06 127,29 101,50 105,73 Bağ 20,37 39,64 26,50 37,86 81,60 65,07 67,78 Bezelye Sonbahar 4,35 8,47 5,66 8,09 17,43 13,90 14,48 Bezelye II.Ürün 7,92 15,40 10,30 14,71 31,71 25,29 26,34 Biber-Dolma 39,81 77,45 51,77 73,98 159,45 127,15 132,45 Biber-Maraş 36,99 71,98 48,11 68,75 148,18 118,16 123,08 Fasulye-Kuru II.Ürün 22,17 43,14 28,84 41,21 88,82 70,82 73,77 Ispanak İlkbahar 3,71 7,23 4,83 6,90 14,88 11,86 12,36 Ispanak Sonbahar 4,13 8,03 5,37 7,67 16,53 13,18 13,73 Karpuz 15,46 30,08 20,10 28,73 61,92 49,37 51,43 Kayısı 29,98 58,33 38,99 55,71 120,08 95,75 99,74 Marul İlkbahar 6,87 13,36 8,93 12,76 27,50 21,93 22,84 Marul Sonbahar 5,10 9,93 6,64 9,48 20,44 16,30 16,98 Mısır II. Ürün 18,68 36,35 24,30 34,72 74,84 59,68 62,17 Pamuk 23,75 46,21 30,89 44,13 95,13 75,86 79,02 Sarımsak 4,73 9,20 6,15 8,79 18,94 15,10 15,73 Soğan-Kuru İlkbahar 33,58 65,34 43,67 62,40 134,50 107,25 111,72 Soğan-Kuru Sonbahar 7,39 14,38 9,61 13,74 29,61 23,61 24,59 Soğan-Yeşil İlkbahar 7,73 15,04 10,05 14,36 30,96 24,69 25,72 Soğan-Yeşil Sonbahar 3,90 7,59 5,07 7,25 15,63 12,46 12,98 Soya II. Ürün 18,80 36,57 24,45 34,93 75,29 60,04 62,54 Şekerpancarı 34,11 66,36 44,36 63,38 136,61 108,93 113,47 Yerfıstığı I. Ürün 32,12 62,49 41,77 59,68 128,64 102,58 106,85 Yerfıstığı II. Ürün 23,90 46,50 31,08 44,41 95,73 76,34 79,52 Yonca 34,26 66,65 44,55 63,66 137,21 109,41 113,

11 Çizelge 6. Nurdağı Sulamasında Sulama Suyu Enerji Masraflarının Toplam Masraf içindeki Oranı

12 Çizelge 7. Nurdağı Sulamasında Enerji Masraflarının Gelirler İçindeki Oranı ve Birim Suyun Brüt Kar Getirisi

13 THE RATION INVOLVED IN COST OF PRODUCT OF ENERGY COST IN THE GAP IRRIGATION A. Mekin Tüzün Hüseyin Demir Nesrin Baysan Gonca Karaca Bilgen Süleyman Kodal SUMMARY In the covers of GAP Region have been studied the Dicle Kralkızı Right Bank Pomp, Yaylak and Bozova Pomp, Nurdağı-Gedikli Pomp and Viranşehir Under Ground Irrigation (UGI) which have been irrigated and will be irrigated in order to research the ration involved in cost of product of energy cost in the GAP Irrigation. The necessity data have been collected from interested in study to determine the ration involved in cost of product of energy cost. The level of income have decreased the result of imbalance between product and income, lowness of yield and level of technology used ect in agriculture sector. In this study have aimed the share involved in the Crop budge which is exposed with net numbers of energy cost which take part very important in pilot area

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI Prof. Dr. Veysel EROĞLU Çevre ve Orman Bakanı 18 Ağustos 2009 - Şanlıurfa GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ

Detaylı

GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları

GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları GİRİŞ Sulamanın amacı kültür bitkilerinin ihtiyacı olan suyun, normal yağışlarla karşılanmadığı hallerde insan eliyle toprağa verilmesidir. Tarımsal

Detaylı

Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi

Şanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Şanlıurfa Kuru Tarım lerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Cevdet SAĞLAM 1, Refik POLAT 2 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım makineları Bölümü,

Detaylı

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam İZMİR MANİSA UŞAK DİĞER TOPLAM NÜFUS 4 061 074 1 359 463 346 508-5 767 045 YÜZÖLÇÜMÜ (km 2 ) 12 012 13 096 5 341 133 30 582 Ülkemizin Nüfus olarak % 7,5 unu, Yüzölçümünün % 4 ünü kapsamaktadır (3 il, 52

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) EYLEM PLANI İLE SAĞLANAN GELİŞMELER 1. GİRİŞ Dr. Hayreddin ERŞAN DSİ Genel Müdürlüğü, Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, GAP Şube Müdürlüğü, ANKARA hayrettin@dsi.gov.tr

Detaylı

Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi

Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., (2002) 16: 97-104 Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi Çimen Zehra ŞAHİNLER * Kemal Sulhi GÜNDOĞDU** ÖZET Bu çalışmada, Bursa Ovası Yeraltısuyu

Detaylı

TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI. Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ

TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI. Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ Maksimum Verim Maksimum Gelir? ĠKLĠM YAĞIġ BUHARLAġMA ÇĠFTÇĠ SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK BĠTKĠ SU TARIM TEKNĠĞĠ ÜRETĠM GĠRDĠLERĠ

Detaylı

Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır.

Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır. Su ve Enerji Dursun YILDIZ 22 Mart 2014 Enerji için su,su için enerji kavramları enerji ve su gündeminde artık daha fazla ve daha birlikte bir şekilde yer almaya başlamıştır. 5. Dünya Su Forumunda açıklanan

Detaylı

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Dr. Nil KORKMAZ Ünvan Ziraat Yüksek Mühendisi Telefon (232) 832 10 02 E-mail nil.korkmaz@gthb.gov.tr Doğum Tarihi - Yeri 1962-İzmir Doktora Üniversite Adı EĞİTİM BİLGİLERİ Ege

Detaylı

T.C BAŞBAKANLIK GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ

T.C BAŞBAKANLIK GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ T.C BAŞBAKANLIK GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ BÖLGE KALKINMA İDARESİ GAP SULAMALARINDA ENERJİ MALİYETİNİN ÜRÜN MALİYETİ İÇERİSİNDEKİ PAYI HAZIRLAYANLAR : Mekin TÜZÜN Hüseyin DEMİR Nesrin BAYSAN Gonca KARACA

Detaylı

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008)

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008) GAP EYLEM PLANI (14 Mart 2008) GAP ın Gelişme Aşamaları 1960 Fırat ve Dicle Nehirleri üzerinde yürütülen çalışmalar 1977 Çalışmaların GAP adı altında birleştirilmesi (GAP Su Kaynakları Geliştirme Proje

Detaylı

SU YAPILARI. Sulama ve Kurutma. 9.Hafta. Prof.Dr. N.Nur ÖZYURT

SU YAPILARI. Sulama ve Kurutma. 9.Hafta. Prof.Dr. N.Nur ÖZYURT SU YAPILARI 9.Hafta Sulama ve Kurutma Prof.Dr. N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Sulama ve Kurutma Nedir? Bitkilerin gelişmesi için gerekli olan fakat doğal yollarla karşılanamayan suyun zamanında,

Detaylı

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08

Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 2008 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 Diyarbakır Ticaret Borsası Laboratuar Rapor No:002-08 GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SON DURUMU( GAP): Dünyadaki toplam su tüketiminin %70 i sulama

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ALİBEYHÜYÜĞÜ SULAMA KOOPERATİFİ ALANINDA SULAMA UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ALİBEYHÜYÜĞÜ SULAMA KOOPERATİFİ ALANINDA SULAMA UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ALİBEYHÜYÜĞÜ SULAMA KOOPERATİFİ ALANINDA SULAMA UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ İlhan ÇAKMAK TARIMSAL YAPILAR ve SULAMA ANABİLİM DALI ANKARA

Detaylı

TARIMSAL SULAMA VE ENERJİ

TARIMSAL SULAMA VE ENERJİ TARIMSAL SULAMA VE ENERJİ Hasan KILIÇ D.S.İ. X. Bölge Müdürlüğü 1. SULAMANIN ÖNEMİ Yeryüzünde susuz bir hayat düşünmek mümkün değildir. Eski çağlardan günümüze kadar medeniyetin beşiği olarak adlandırılan

Detaylı

GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010)

GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010) GAP EYLEM PLANI (EKİM 2010) 2008 yılında, GAP kapsamında bölgede gerçekleştirilen bütün yatırımlar ve yaşanan gelişmeler gözden geçirilmiş; Güneydoğu Anadolu Projesi nin ekonomik kalkınma, sosyal gelişme

Detaylı

YÖNETMELİK SULAMA SİSTEMLERİNDE SU KULLANIMININ KONTROLÜ VE SU KAYIPLARININ AZALTILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

YÖNETMELİK SULAMA SİSTEMLERİNDE SU KULLANIMININ KONTROLÜ VE SU KAYIPLARININ AZALTILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK 16 Şubat 2017 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29981 Orman ve Su İşleri Bakanlığından: YÖNETMELİK SULAMA SİSTEMLERİNDE SU KULLANIMININ KONTROLÜ VE SU KAYIPLARININ AZALTILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM

Detaylı

ReĢit Gerger Accepted: October 2010. ISSN : 1308-7231 sepetcioglu_my@yahoo.com 2010 www.newwsa.com Sanliurfa-Turkey

ReĢit Gerger Accepted: October 2010. ISSN : 1308-7231 sepetcioglu_my@yahoo.com 2010 www.newwsa.com Sanliurfa-Turkey ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2010, Volume: 5, Number: 4, Article Number: 1A0120 M.YaĢar Sepetçioğlu ENGINEERING SCIENCES Kasım Yenigün Received: March 2010 ReĢit Gerger Accepted:

Detaylı

Mustafakemalpaşa Köyleri Sulama Birliğine Ait Şebekenin Kapalı Sisteme Dönüştürülmesiyle Ekonomide Meydana Gelecek Değişikliğin Belirlenmesi

Mustafakemalpaşa Köyleri Sulama Birliğine Ait Şebekenin Kapalı Sisteme Dönüştürülmesiyle Ekonomide Meydana Gelecek Değişikliğin Belirlenmesi Mustafakemalpaşa Köyleri Sulama Birliğine Ait Şebekenin Kapalı Sisteme Dönüştürülmesiyle Ekonomide Meydana Gelecek Değişikliğin Belirlenmesi Nihan Körpe 1* Murat Tekiner 1 1 ÇOMÜ Ziraat Fakültesi, Tarımsal

Detaylı

2011 SULAMA ORANLARI (5,61 milyon ha)

2011 SULAMA ORANLARI (5,61 milyon ha) DSİ Genel Müdürlüğü Yeryüzünde susuz bir hayat düşünmek mümkün değildir. Eski çağlardan günümüze kadar medeniyetin beşiği olarak adlandırılan bölgeler her zaman su havzalarının yakınında kurulmuş, medeniyetler

Detaylı

HARRAN OVASINDA SULAMAYA AÇILAN ALANDA ÜRÜN DESENİNDEKİ DEĞİŞMELER VE GAP TA ÖNGÖRÜLEN ÜRÜN DESENİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI

HARRAN OVASINDA SULAMAYA AÇILAN ALANDA ÜRÜN DESENİNDEKİ DEĞİŞMELER VE GAP TA ÖNGÖRÜLEN ÜRÜN DESENİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI HARRAN OVASINDA SULAMAYA AÇILAN ALANDA ÜRÜN DESENİNDEKİ DEĞİŞMELER VE GAP TA ÖNGÖRÜLEN ÜRÜN DESENİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI Arş. Gör. Yusuf ÇELİK1 Doç. Dr. Bahri KARLI 1 Arş. Gör. Sadettin PAKSOY1 1. GİRİŞ

Detaylı

Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Nevşehir-Aksaray-Ş.Koçhisar Enerji Formu

Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Nevşehir-Aksaray-Ş.Koçhisar Enerji Formu Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Nevşehir-Aksaray-Ş.Koçhisar Enerji Formu AKSARAY DA TARIM VE ENERJİNİN SORUNLARI Ramazan KOÇAK Elektrik Mühendisi Sorunlar ve çözümler MEDAŞ Aksaray İl Müdürlüğü,TEİAŞ

Detaylı

Karabucak Köyü nde Arazi Toplulaştırmasının Değerlendirilmesi

Karabucak Köyü nde Arazi Toplulaştırmasının Değerlendirilmesi ISSN:2146-8168 Sayı:6, Yıl: 2013, Sayfa: 55-62 http://bilader.gop.edu.tr Dergiye Geliş Tarihi: 09.04.2013 Yayına Kabul Tarihi: 13.05.2013 Baş Editör: Naim Cağman Alan Editörü: Sedat Karaman Karabucak Köyü

Detaylı

SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER

SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER T.C. KALKINMA BAKANLIĞI GAP BÖLGE KALKINMA İDARESİ BAŞKANLIĞI SOSYO-EKONOMİK GÖSTERGELER GAP - TÜRKİYE 2014 İÇİNDEKİLER 1. YÜZÖLÇÜMÜ VE NÜFUS 1 2. GÖÇ 3 3. GAP BÖLGE HASILASI 3 4. GAP IN FİNANSMAN DURUMU

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER İsmail Güvenç* I. Kahramanmaraş'ta Sebze Tarımı 1Giriş Ülkemiz nüfusu, son sayıma göre 67 milyon

Detaylı

GAP'ta Pompalar Çalışır Mı? GAP taki Pompalar Çalışmaz!

GAP'ta Pompalar Çalışır Mı? GAP taki Pompalar Çalışmaz! GAP'ta Pompalar Çalışır Mı? 13 06 2013 USGAM Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi web sayfasında 09 04 2013 tarihinde yayınlanan GAP'ta Pompalar Çalışmaz yazım ve bu yazıma DSİ Genel

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİ İÇİN YEREL ÇERÇEVENİN PLANLANMASI PAYDAŞLAR ÇALIŞTAYI. GAP Tarımsal Sorunlar, Çözüm Önerileri ve GAP TEYAP

BÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİ İÇİN YEREL ÇERÇEVENİN PLANLANMASI PAYDAŞLAR ÇALIŞTAYI. GAP Tarımsal Sorunlar, Çözüm Önerileri ve GAP TEYAP BÜTÜNLEŞİK SU YÖNETİMİ İÇİN YEREL ÇERÇEVENİN PLANLANMASI PAYDAŞLAR ÇALIŞTAYI GAP Tarımsal Sorunlar, Çözüm Önerileri ve GAP TEYAP GAP Bölge Kalkınma İdaresi (GAP BKİ), T.C. Kalkınma Bakanlığının temel misyonuna

Detaylı

Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma

Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, F. Göksel PEKİTKAN 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,

Detaylı

1.GİRİŞ. Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK 2, Şerife Pınar GÜVEL 3, Aynur FAYRAP 4,Mehmet İrfan ASLANKURT 5

1.GİRİŞ. Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK 2, Şerife Pınar GÜVEL 3, Aynur FAYRAP 4,Mehmet İrfan ASLANKURT 5 SULAMA PROJELERİ TABANSUYU İZLEME FAALİYETİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİNDE İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİNDE AŞAĞI SEYHAN OVASI SOL SAHİL SULAMA PROJESİ ÖRNEĞİ Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK

Detaylı

GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ. Başlama-Bitiş Tarihi 1997-2013 1986-2011

GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ. Başlama-Bitiş Tarihi 1997-2013 1986-2011 GAP EYLEM PLANI 2010 YILI EYLÜL SONU (3. DÖNEM) YATIRIM GERÇEKLEŞMELERİ III. ALTYAPININ GELİŞTİRİLMESİ Eylem SULAMA AG.1.1 İnşaatı devam eden projelerin öncelikle ana kanal inşaatları tamamlanacaktır.

Detaylı

İzmir İli Dahilindeki Sulama Birliklerinin Genel Sulama Planlarına Göre İşletim Performansı

İzmir İli Dahilindeki Sulama Birliklerinin Genel Sulama Planlarına Göre İşletim Performansı Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2004, 41(1):107-116 ISSN 1018-8851 İzmir İli Dahilindeki Sulama Birliklerinin Genel Sulama Planlarına Göre İşletim Performansı Erhan AKKUZU 1 Bekir S. KARATAŞ 2 Summary General

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (2013) 47 57 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Derleme Makalesi Düzce Yöresinde Su Kullanımı ve Tabansuyu Selçuk ÖZMEN* Bitkisel ve Hayvansal

Detaylı

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi

Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39(3): 113-120 ISSN 1018-8851 Salihli Yöresinde Sulama Açısından Kuraklık Analizi Y. Ersoy YILDIRIM 1 Summary Drought Analysis for Irrigation in Salihli Region The amount

Detaylı

SULAMA SİSTEMLERİNE KULLANICILARIN ETKİN KATILIMI

SULAMA SİSTEMLERİNE KULLANICILARIN ETKİN KATILIMI SULAMA SİSTEMLERİNE KULLANICILARIN ETKİN KATILIMI Ferhat Şelli Dr. Başkan Yardımcısı GAP BKİ Başkanlığı Ankara/Türkiye Nesrin Baysan Uzman GAP BKİ Başkanlığı Ankara/Türkiye A. Mekin Tüzün Ekonomik Kalkınma

Detaylı

ÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ

ÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ ÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ Prof.Dr. Ahmet ERKUŞ 1 Dr. İlkay DELLAL 2 1. GİRİŞ Gelir ile tüketim arasındaki ilişki 17. yüzyıldan

Detaylı

Sulama Teknolojileri. Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ

Sulama Teknolojileri. Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ Sulama Teknolojileri Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ Tarımsal Yapılar ve Sulama SULAMA YÖNTEMLERİ Suyun bitki kök bölgesine veriliş biçimi YÜZEY SULAMA YÖNTEMLERİ BASINÇLI SULAMA YÖNTEMLERİ -Salma sulama

Detaylı

Şanlıurfa İli Sulamaları Işığında Sulama Şebekelerinin Karşılaştırılması

Şanlıurfa İli Sulamaları Işığında Sulama Şebekelerinin Karşılaştırılması Türk Hidrolik Dergisi / Turkish Journal of Hydraulic Şanlıurfa İli Sulamaları Işığında Sulama Şebekelerinin Karşılaştırılması Mehmet Yaşar SEPETÇİOĞLU 1*, Kasım YENİGÜN 2, Sibel KARAKUŞ 3, Veysel ASLAN

Detaylı

Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY

Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY Bağ Sulaması Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY Prof. Dr. Sermet ÖNDER Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü (Biyosistem Mühendisliği Bölümü) sermetonder01@gmail.com

Detaylı

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR STRATEJİK PLANI

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR STRATEJİK PLANI BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BEL E D İ Y E S İ 2015 2019 STRATEJİK PLANI Balıkesir Büyük şehir Bel ediyesi 2015-2019 Stratejik Pl an ı 3.4.10 Stratejik Alan 10 : Kırsal Hizmetler A1 Entegre Kırsal Kalkınma H1.

Detaylı

SULAMA ARAÇ YÖNTEM ve ORGANİZASYONU

SULAMA ARAÇ YÖNTEM ve ORGANİZASYONU SULAMA ARAÇ YÖNTEM ve ORGANİZASYONU Bahri ÇEVİK 1 Cevat KIRDA 1 Süleyman SAYIN 2 Özet Ülkemizde havzalar arası su taşınması gibi pahalı yatırım ve teknolojilere gerek olmadan sulanabilecek toplam tarım

Detaylı

SULAMA KANALLARINDA MEYDANA GELEN SIZMA KAYIPLARI VE SIZMA KAYIPLARININ AZALTILMASI İÇİN PÜSKÜRTME BETON UYGULAMASI

SULAMA KANALLARINDA MEYDANA GELEN SIZMA KAYIPLARI VE SIZMA KAYIPLARININ AZALTILMASI İÇİN PÜSKÜRTME BETON UYGULAMASI SULAMA KANALLARINDA MEYDANA GELEN SIZMA KAYIPLARI VE SIZMA KAYIPLARININ AZALTILMASI İÇİN PÜSKÜRTME BETON UYGULAMASI Şahin Bekişoğlu Ziraat Yüksek Mühendisi, DOLSAR Müh.A.Ş. Ankara (sbekisoglu@dolsar.com.tr)

Detaylı

A R A Z İ V A R L I Ğ I ALAN(Ha) PAYI(%) Tarım Arazisi (Kullanılmayan hali Araziler Dahil) (*) 254.960 44,7. Çayır Mera Alanı (*) 65.

A R A Z İ V A R L I Ğ I ALAN(Ha) PAYI(%) Tarım Arazisi (Kullanılmayan hali Araziler Dahil) (*) 254.960 44,7. Çayır Mera Alanı (*) 65. TARIMSAL YAPI 1. İlin Tarımsal Yapısı İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 28.651 çiftçi ailesinden 141.077 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2013 yılı Bitkisel ve Hayvansal in

Detaylı

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları

Hidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin

Detaylı

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR

BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR B E L E D İ Y E S İ 205 PERFORMANS PROGRAMI A Entegre Kırsal Kalkınma H3 Tarımsal Atıkların Depolanması Ve Kullanımı Sayısal Verilere Ulaşılması 00 2 Depolama Alanının Ve Kapasitesinin

Detaylı

GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları. Development and Problems of Agricultural Mechanization in GAP

GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları. Development and Problems of Agricultural Mechanization in GAP GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları İbrahim TOBİ 1, Ramazan SAĞLAM 1, Ferhat KÜP 2, M. Yavuz Çevik 1 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Şanlıurfa 2 Harran

Detaylı

Arazi Toplulaştırmasının Su İletim ve Dağıtım Performansına Etkisi*

Arazi Toplulaştırmasının Su İletim ve Dağıtım Performansına Etkisi* KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(), 2006 7 KSU. Journal of Science and Engineering 9(), 2006 Arazi Toplulaştırmasının Su İletim ve Dağıtım Performansına Etkisi* Yusuf UÇAR, Mehmet KARA 2 Süleyman Demirel

Detaylı

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3 Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir

Detaylı

T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMACI BİLGİ FORMU

T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMACI BİLGİ FORMU T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIMSAL ARAŞTIRMALAR VE POLİTİKALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMACI BİLGİ FORMU Adı Soyadı Ünvan Kurumu Çalıştığı Birim Uzmanlık Alanı Telefon E-mail Doğum Tarihi

Detaylı

Menemen Sol Sahil Sulama Sistemi Su Dağıtımında Yeterliliğin ve Değişkenliğin Belirlenmesi

Menemen Sol Sahil Sulama Sistemi Su Dağıtımında Yeterliliğin ve Değişkenliğin Belirlenmesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2003, 40 (3):97-104 ISSN 1018-8851 Menemen Sol Sahil Sulama Sistemi Su Dağıtımında Yeterliliğin ve Değişkenliğin Belirlenmesi Erhan AKKUZU 1 Şerafettin AŞIK 2 H. Baki ÜNAL

Detaylı

Damla sulama yöntemi

Damla sulama yöntemi Damla sulama yöntemi Damla sulama yönteminin üstünlükleri! Birim alan sulama suyu ihtiyacı az! Bitki su tüketimi düşük! Verim ve kalite yüksek! Etkin gübreleme! Tuzlu toprak ve tuzlu su koşullarında bitki

Detaylı

TÜRKİYE DE TARIMSAL SULAMA YÖNETİMİ, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

TÜRKİYE DE TARIMSAL SULAMA YÖNETİMİ, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi 215 TÜRKİYE DE TARIMSAL SULAMA YÖNETİMİ, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Belgin ÇAKMAK Prof.Dr. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Ankara,

Detaylı

Aşağı Seyhan Ovası Sulama Alanında Yağmurlama ve Damla Sulama Yöntemi ile Sulanan Alanların Değerlendirilmesi

Aşağı Seyhan Ovası Sulama Alanında Yağmurlama ve Damla Sulama Yöntemi ile Sulanan Alanların Değerlendirilmesi 454 Aşağı Seyhan Ovası Sulama Alanında Yağmurlama ve Damla Sulama Yöntemi ile Sulanan Alanların Değerlendirilmesi Hasan DEĞİRMENCİ * Çağatay TANRIVERDİ Fırat ARSLAN Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisans Tezi FARKLI BİTKİ DESENLERİNİN TOPLU BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETİNE ETKİSİ (YAYLAK PROJESİ 1500 NOLU YEDEĞİ ÖRNEĞİ) Volka

ÖZET Yüksek Lisans Tezi FARKLI BİTKİ DESENLERİNİN TOPLU BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETİNE ETKİSİ (YAYLAK PROJESİ 1500 NOLU YEDEĞİ ÖRNEĞİ) Volka ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ FARKLI BİTKİ DESENLERİNİN TOPLU BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETİNE ETKİSİ (YAYLAK PROJESİ 1500 NOLU YEDEĞİ ÖRNEĞİ) VOLKAN CEMALETTİN

Detaylı

Basınçlı Sulama Sistemlerinin Su Kaynaklarının Etkin Kullanımındaki Rolü ve Mali Desteklerin Bu Sistemlerin Yaygınlaşmasındaki Etkisi

Basınçlı Sulama Sistemlerinin Su Kaynaklarının Etkin Kullanımındaki Rolü ve Mali Desteklerin Bu Sistemlerin Yaygınlaşmasındaki Etkisi Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 3 (2): 53-57, 21 ISSN: 138-3945, E-ISSN: 138-27X, www.nobel.gen.tr Basınçlı Sulama Sistemlerinin Su Kaynaklarının Etkin Kullanımındaki Rolü ve Mali Desteklerin Bu Sistemlerin

Detaylı

AFYONKARAHİSAR SULAMA PROJESİNDE DEZENFEKTE EDİLMİŞ ATIKSULARIN KULLANIMI

AFYONKARAHİSAR SULAMA PROJESİNDE DEZENFEKTE EDİLMİŞ ATIKSULARIN KULLANIMI AFYONKARAHİSAR SULAMA PROJESİNDE DEZENFEKTE EDİLMİŞ ATIKSULARIN KULLANIMI Adem COŞKUN 1, Fatih KİŞİ 2, İlker KURT 3, Ömer AÇIKGÖZ 4 1 DSİ 18. Bölge Müdürü ISPARTA, ademcoskun@dsi.gov.tr 2 DSİ 18. Bölge

Detaylı

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim

Detaylı

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ Mahmut ÇETİN Ç. Ü. Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana E-Mail: mcet64@cu.edu.tr T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİR SULU TARIM (TOPRAKLARIMIZ) Prof.Dr. Engin YURTSEVEN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SÜRDÜRÜLEBİLİR SULU TARIM (TOPRAKLARIMIZ) Prof.Dr. Engin YURTSEVEN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SÜRDÜRÜLEBİLİR SULU TARIM (TOPRAKLARIMIZ) Prof.Dr. Engin YURTSEVEN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM Tarım alanlarının verimliliklerinin korunması Kullanım amaçlarının değişmeden devam

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

PAMUK SULAMASINDA KULLANILABİLECEK FARKLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

PAMUK SULAMASINDA KULLANILABİLECEK FARKLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI PAMUK SULAMASINDA KULLANILABİLECEK FARKLI SULAMA SİSTEMLERİNİN MALİYETLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI A COMPARISON BASED STUDY ON IRRIGATION COSTS OF DIFFERENT IRRIGATION SYSTEMS USED FOR COTTON PRODUCTION Hüseyin

Detaylı

Menemen Ovası Sulama Şebekesinin Arazi Toplulaştırması Öncesi ve Sonrası Durumunun Değerlendirilmesi 1

Menemen Ovası Sulama Şebekesinin Arazi Toplulaştırması Öncesi ve Sonrası Durumunun Değerlendirilmesi 1 Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2005, 42(2):109-120 ISSN 1018-8851 Menemen Ovası Sulama Şebekesinin Arazi Toplulaştırması Öncesi ve Sonrası Durumunun Değerlendirilmesi 1 Ayben D. ÜNAL ÇALIŞKAN 2 Halil Baki

Detaylı

Ana Boru Çapı ve Pompa Birimi

Ana Boru Çapı ve Pompa Birimi BASINÇLI BORU SİSTEMLERİNİN TASARIMI (POMPAJ VE CAZİBE İÇİN) (TEK HAT VE DALLI SİSTEMLER İÇİN) (KRİTİK HAT VE YAN DALLAR İÇİN) (DOĞRUSAL PROGRAMLAMA YÖNTEMİ, KELLER YÖNTEMİ, İZİN VERİLEN YÜK KAYBI YAKLAŞIMI,

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ NEDEN VE NASIL ACİLEN GERÇEKLEŞTİRİLMELİ

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ NEDEN VE NASIL ACİLEN GERÇEKLEŞTİRİLMELİ GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ NEDEN VE NASIL ACİLEN GERÇEKLEŞTİRİLMELİ Bahadır Boz İnşaat Yüksek Mühendisi DSİ Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, Ankara Faruk Volkan İnşaat ve Sulama Yüksek

Detaylı

Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,)

Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,) Balıkesir (Edremit) 12 Mart 8 Adet Tesisin Temel Atma Merasimi (3 adedi sulama, 5 adedi taşkın koruma tesisi,) Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim,

Detaylı

İŞLETMEDEKİ BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNE BİR ÖRNEK: BOZOVA POMPAJ SULAMASI 1.KISIM PROJESİ

İŞLETMEDEKİ BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNE BİR ÖRNEK: BOZOVA POMPAJ SULAMASI 1.KISIM PROJESİ İŞLETMEDEKİ BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİNE BİR ÖRNEK: BOZOVA POMPAJ SULAMASI 1.KISIM PROJESİ Bekir BOYRAZ DSİ Genel Müdürlüğü, Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, GAP Şube Müdürlüğü, ANKARA, bboyraz@dsi.gov.tr

Detaylı

Sayın Bakanlarım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanlarım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, İzmir 14 Mart Bayındır 9 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi ( 6 temel, 3 açılış) (1 adedi sulama, 1 adedi içmesuyu tesisi, 2 adedi gölet, 3 adedi gölet ve sulama, 1 adedi rehabilitasyon, 1 adedi

Detaylı

HARRAN OVASINDA SU KAYNAKLARININ OPTİMİZASYONU* Optımızatıon of Water Resources in The Plain of Harran *

HARRAN OVASINDA SU KAYNAKLARININ OPTİMİZASYONU* Optımızatıon of Water Resources in The Plain of Harran * HARRA OVASIDA SU KAYAKLARII OPTİMİZASYOU* Optımızatıon of Water Resources in The Plain of Harran * Veli DEĞİRMECİ Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Kazım TÜLÜCÜ Ç.Ü.

Detaylı

JSS Balkan Journal of Social Sciences / Balkan Sosyal Bilimler Dergisi Vol/Cilt: 1, No/Sayı: 1, 2012

JSS Balkan Journal of Social Sciences / Balkan Sosyal Bilimler Dergisi Vol/Cilt: 1, No/Sayı: 1, 2012 SOME PERFORMANCE INDICATORS OF MAIN IRRIGATION COOPERATIVES IN TERMS OF RURAL DEVELOPMENT IN EAST THRACE REGION Yazar: Dr. Erol ÖZKAN 1 Dr. Harun HURMA 2 Başak AYDIN 3 Asst. Prof. Dr./Yrd. Doç. Dr. Erkan

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SULAMA YÖNETİMİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SULAMA YÖNETİMİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ SULAMA YÖNETİMİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Ayşegül Kibaroğlu Burcu İlker ÖZET Su kaynakları yönetimi konularını iki ana başlık altında düşünmek uygun olabilecektir: Arz yönetimi (yeni

Detaylı

HARRAN ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ

HARRAN ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ ŞANLIURFA HARRAN ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ HARRAN OVASI ÇAKÇAKALE 1 HARRAN OVASINDA TUZLULAŞMA NEDENLERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 5 2. SULAMA VE ARAZİ KULLANIM DEĞİŞİMLERİ... 7 3.

Detaylı

Yağmurlama Sulama Yöntemi

Yağmurlama Sulama Yöntemi SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Yağmurlama Sulama Yöntemi Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Prof. Dr. Süleyman KODAL Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yağmurlama sulama

Detaylı

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi hasankirmizitas@yahoo.com Türkiye de sınıraşan yüzey suları gibi yeraltısularımız da bulunmaktadır. En önemli

Detaylı

DENİZLİ TARIM ÇALIŞTAYI

DENİZLİ TARIM ÇALIŞTAYI DENİZLİ TARIM ÇALIŞTAYI KASIM 2011 KAPSAM Bu rapor, Güney Ege Kalkınma Ajansı toplantı salonunda Barış KIYAK moderatörlüğünde Ceren AKSU ve Gülşah ÖSELMİŞ raportörlüğünde gerçekleşen toplantıda görüşülen

Detaylı

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ (GAP) GAP demek, bereket demektir GAP demek, kardeşlik demektir Ülkemizin en büyük kalkınma projesi... GAP ı 2018 yılı sonunda tamamlıyoruz.

Detaylı

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım, Adıyaman 7 Mart 14 Adet Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi ( 4 adet temel

Detaylı

DİCLE ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA BÖLÜMÜ Bölüm, 2004 yılında Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü adı ile açılmıştır.

DİCLE ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA BÖLÜMÜ Bölüm, 2004 yılında Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü adı ile açılmıştır. DİCLE ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA BÖLÜMÜ Bölüm, 2004 yılında Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü adı ile açılmıştır. Bölümün ana çalışma konuları, tarımsal mühendisliğin tarımsal

Detaylı

TÜRKİYE ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ VII. TEKNİK KONGRESİ 7-10 OCAK 2009 ANKARA

TÜRKİYE ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ VII. TEKNİK KONGRESİ 7-10 OCAK 2009 ANKARA TÜRKİYE ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ VII. TEKNİK KONGRESİ 7-10 OCAK 2009 ANKARA SULAMA ARAÇ, YÖNTEM VE ORGANİZASYONLARININ GELİŞTİRİLMESİ Murat AKAR Aslı ERDENİR SİLAY Hikmet AKKAYA Ahmet TOMAR DSİ VII. Bölge Müd.

Detaylı

ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ

ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ BÜLENT SÖNMEZ Dr., Ziraat Yüksek Mühendisi, Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Bülent Sönmez, Çorak Toprakların Islahı ve Yönetimi, Bilim

Detaylı

BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI. Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi

BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI. Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi BİYOYAKITLAR ve ENERJİ TARIMI Prof. Dr. Fikret AKINERDEM Yrd. Doç. Dr. Özden ÖZTÜRK S.Ü. Ziraat Fakültesi ENERJİ TARIMI VE ÜLKE GERÇEĞİ Canlılığın vazgeçilmezleri; enerji ve tarım: Devletin-varlığın, Bağımsızlığın,

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ İLİNİN GENEL MEYVECİLİK DURUMU Mehmet SÜTYEMEZ*- M. Ali GÜNDEŞLİ" Meyvecilik kültürü oldukça eski tarihlere uzanan Anadolu'muz birçok meyve türünün anavatanı

Detaylı

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,

Detaylı

Akçay Sol Sahil Sulama Birliği Bünyesinde Yetiştirilen Bazı Bitkiler İçin En Uygun Sulama Zamanı Planlaması 1

Akçay Sol Sahil Sulama Birliği Bünyesinde Yetiştirilen Bazı Bitkiler İçin En Uygun Sulama Zamanı Planlaması 1 Araştırma Makalesi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2008, 45 (3): 205-212 ISSN 1018 8851 Hatice GÜRGÜLÜ 2 Mehmet Ali UL 3 2 Zir. Yük. Müh., E.Ü. Ziraat Fak., Tarımsal Yapılar ve Sulama Böl., Bornova, İzmir

Detaylı

Güneş enerjisi kullanılarak sulama sistemleri için yeni bilgi tabanlı model

Güneş enerjisi kullanılarak sulama sistemleri için yeni bilgi tabanlı model 2016 Güneş enerjisi kullanılarak sulama sistemleri için yeni bilgi tabanlı model İsmet Kandilli 1 Ali Güven 2, Ercüment Karakaş 3, Melih Kuncan 4 1 Kocaeli Üniversitesi, Karamürsel MYO, Elektronik ve Otomasyon

Detaylı

2011 Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri

2011 Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 02/05/2012 tarihinde açıklanan, yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı haber bültenine göre; Hanehalkı

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ BİTKİSEL ÜRETİM BİLGİ NOTU 2013 YILI Türkiye İstatistik Kurumu 27/12/2013 tarihinde 2013 yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri haber bültenini yayımladı. 2013 yılında bitkisel üretim bir önceki yıla göre

Detaylı

Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00

Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00 Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00 Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Belediye Başkanım, Genel Müdürlerim, değerli konuklar, hanımefendiler,

Detaylı

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. Gevrekli Sulama Birliği nde Sulama Performansının Değerlendirilmesi

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi. Gevrekli Sulama Birliği nde Sulama Performansının Değerlendirilmesi Selçuk Tar Bil Der, 3(2): 191-199 191 Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi Gevrekli Sulama Birliği nde Sulama Performansının Değerlendirilmesi Cengiz Eliçabuk 1, Ramazan Topak 2,* 1 Seydişehir Gıda Tarım ve

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ 2008-2012 YILLARI ŞANLIURFA İLİ TAHSİSLER ve GERÇEKLEŞMELER

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ 2008-2012 YILLARI ŞANLIURFA İLİ TAHSİSLER ve GERÇEKLEŞMELER GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ 2008-2012 YILLARI ŞANLIURFA İLİ LER ve GERÇEKLEŞMELER Erhan DEMİRCAN Ekim, 2012 Diyarbakır İçindekiler ŞANLIURFA 2008 YILI KURUM VE PROJE BAZINDA LER VE GERÇEKLEŞMELER... 6 ŞANLIURFA

Detaylı

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu SULAMA YAPILARI Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Bir su kaynağından yararlanma talebinin karşılanması için dört ana unsurun saptanması gerekir: Miktar: talep edilen su miktarı

Detaylı

GAP SULAMA ALANINDA BİTKİ SU TÜKETİMİ VE BİTKİ SU GEREKSİNİMİ (*) PLANT WATER CONSUMPTION AND REQUIREMENT OF THE GAP IRRIGATION AREA

GAP SULAMA ALANINDA BİTKİ SU TÜKETİMİ VE BİTKİ SU GEREKSİNİMİ (*) PLANT WATER CONSUMPTION AND REQUIREMENT OF THE GAP IRRIGATION AREA GAP SULAMA ALANINDA BİTKİ SU TÜKETİMİ VE BİTKİ SU GEREKSİNİMİ (*) Ali İhsan İLHAN ve Melahat UTKU DMİ Genel Müdürlüğü Araş. ve Bil. İşl. Dai. Ankara ÖZET: Bu çalışmadaki amaç; projeli koşullarda ekim yapılması

Detaylı

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler

Yıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler 1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin

Detaylı

Yeşil Iğdır Sulama Birliği Arazilerinde Genel Sulama Problemleri

Yeşil Iğdır Sulama Birliği Arazilerinde Genel Sulama Problemleri Yeşil Iğdır Sulama Birliği Arazilerinde Genel Sulama Problemleri Yeşil Iğdır Sulama Sahası Genel Vaziyet Planı Anket ve gözlemlerin yapıldığı köyler Bayraktutan Çalpala Enginalan Gacer Cennetabad Hoşhaber

Detaylı

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI

TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI TÜRKİYE DE SINIRAŞAN YERALTISUYU REZERVLERİ VE KULLANIMI Hasan KIRMIZITAŞ Jeoloji Mühendisi DSİ Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı Yeraltısuları Etüt ve Değerlendirme

Detaylı

SULAMA-TEMEL KONULAR

SULAMA-TEMEL KONULAR Bitki Su Tüketimi ET Kc ETo SULAMA-TEMEL KONULAR (SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI DERSİ İÇİN) PROF. DR. SÜLEYMAN KODAL, PROF. DR. Y. ERSOY YILDIRIM ETc = KcxETo : bitki su tüketimi, mm : bitki katsayısı

Detaylı

Alaşehir Yöresi Sulama Birliklerinin Arazi-Su Verimliliği ve Su Temini Açısından Değerlendirilmesi

Alaşehir Yöresi Sulama Birliklerinin Arazi-Su Verimliliği ve Su Temini Açısından Değerlendirilmesi Yıldıztekin ve Tuna Araştırma Makalesi (Research Article) Erhan AKKUZU 1 Gülay PAMUK MENGÜ 2 1 Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü. 351-İzmir, e-posta: erhan.akkuzu@ege.edu.tr

Detaylı

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Tarımsal Sulama ve Arazi Islahı Çalışma Grubu Koordinatörü (2011-)

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Tarımsal Sulama ve Arazi Islahı Çalışma Grubu Koordinatörü (2011-) Adı Soyadı Ünvan Telefon E-mail Doğum Tarihi - Yeri KİŞİSEL BİLGİLER Şule KÜÇÜKCOŞKUN Tarımsal Sulama ve Arazi Islahı Çalışma Grup Koordinatörü 0 312 3157623/1312 Direkt Hat: 0312 307 60 22 suysal@tagem.gov.tr

Detaylı

MEHMET AÇIKGÖZ Başkan Yardımcısı

MEHMET AÇIKGÖZ Başkan Yardımcısı MEHMET AÇIKGÖZ Başkan Yardımcısı ÖĞRENİM DURUMU: Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkiler Bölümü Yüksek Lisans 1986 1989 Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkiler Bölümü 1982 1986

Detaylı

SU KAYNAKLARI PROJELERİNİN MASRAFLARI

SU KAYNAKLARI PROJELERİNİN MASRAFLARI SU KAYNAKLARI PROJELERİNİN MASRAFLARI Su kaynakları geliştirilmesinde iki alternatif proje aynı fonksiyonu gördüğü zaman, bunlardan daha uygun olanın seçiminde genellikle masraflar karşılaştırılır. Bu

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi

Detaylı