KATI ATIKLARIN YAKILMASI

Transkript

1 KATI ATIKLARIN YAKILMASI Ahmet Cihat Kahraman, Hasan Ege, Selçuk Üniversitesi Mühendislik & Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü

2 KATI ATIK Üreticisi tarafından atılmak istenen, toplumun huzuru ve çevrenin korunması bakımından düzenli Ģekilde bertaraf edilmesi gereken katı maddelere ve arıtma çamuruna katı atık denir.[1] 2 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

3 EKO-DÖNGÜ TOPLUMU 3 Topkaya B., TODAİE 2006

4 KATI ATIKLARIN ĠNSAN VE ÇEVRESĠNE ETKĠLERĠ Toplum Sağlığı ile İlgili Etkiler: Bir katı atık bileģeni, özellikle uygun ısı altında kısa sürede hastalık yapan canlıların barındığı bir kaynağa dönüģebilir. Bu organizmaların; kuģlar, sinekler vb. haģereler ile geniģ yığınlara taģınması salgın tehlikesi yapmaktadır.[1] 4 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

5 KATI ATIKLARIN ĠNSAN VE ÇEVRESĠNE ETKĠLERĠ Yangın ve Patlamalar: Katı atıkların muhtevasında bulunan kağıt, plastik ve odun parçaları ufak bir kıvılcımla tutuģabilir. Ayrıca organik maddelerin bozunmasıyla açığa çıkan ısı, çöp yığınlarının içten içe yanmasına sebep olur. Bu da patlamaları doğurabilir.[1] 5 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

6 KATI ATIKLARIN ĠNSAN VE ÇEVRESĠNE ETKĠLERĠ Atıklardan Gaz Çıkışı: Katı Atıkların havasız ortamda çürümeleri sonucu, en çok metan olmak üzere karbondioksit, azot ve hidrojen sülfür gazları oluģmaktadır. OluĢan bu gazlar zehirlenmelere ve patlamalara neden olabilir. Bu yüzden doldurma alanlarında tabanın gaz sızdırmazlığı ve yer altı havalandırması gibi önlemler alınmalıdır.[1] Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

7 KATI ATIKLARIN ĠNSAN VE ÇEVRESĠNE ETKĠLERĠ Sızıntılar: Organik atıkların bozunması sonucunda sızıntı suyu ortaya çıkar. Sızıntı sularının BOĠ değerleri normal kanalizasyon sularından kat daha fazla olabilmektedir.[1] 7 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

8 KATI ATIKLARIN ĠNSAN VE ÇEVRESĠNE ETKĠLERĠ Başka Sakıncalar: ÇeĢitli iģ kazaları ve yaralanmalarının yanısıra iģ kolunda çalıģanlarda çok değiģik türde iģ hastalıklarına rastlanabilmektedir.[1] 8 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

9 KATI ATIKLARI DEĞERLENDĠRME METODLARI Düzenli ve Düzensiz Depolama Yakma ĠĢlemi GazlaĢtırma Piroliz SıkıĢtırma Ufak Parçalarına Ayırma BileĢim Ayrımı Kurutma ve suyundan arındırma Kompostlama SıvılaĢtırma [1] 9 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

10 YAKMA 10

11 YAKMA Atıkların oksijen varlığında yüksek sıcaklıkta yakılması prosesidir. Isı enerjisi, inert gaz ve kül oluģur. Net enerji eldesi atığın bileģimine, yoğunluğuna, nem oranına ve inert maddelere bağlıdır. Yakma organik maddenin ısıl içeriğinin %65-80 oranında sıcak hava, buhar ve sıcak suya dönüģtürebilir.[2] 11 Topkaya B., TODAİE 2006

12 YAKMANIN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI AVANTAJLAR Organik maddeler kısa sürede kül ve gaz haline getirilir. Atık hacminde ve ağırlığında önemli derecede azalma ve depolama maliyetinin azalması.[1] DEZAVANTAJLAR Depolanan kül, cüruf kolay çözünebilir olduğundan yer altı sularını etkiler. Cürufun su ile soğutulması ve baca gazının su ile yıkanması ile atıksu oluģur.[1] 12

13 YAKMANIN AVANTAJ VE DEZAVANTAJLARI AVANTAJLAR DEZAVANTAJLAR Yanma atığı olan kül ve cüruf biyolojik olarak ayrıģmaz. Çöp, dezenfekte edilmiģ olur. Depolamada sağlık problemleri doğmaz. Isı enerjisinden baģka enerjiler elde edilir.[1] Hava kirliliği oluģur. Maliyeti oldukça yüksektir. Ġyi yakılamayan atıklarda kötü koku oldukça büyük bir problemdir. [1] 13 Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

14 ATIK ENERJĠ DÖNÜġÜMÜ Atık enerji dönüģümü için özel dizayn edilmiģ tesislerde kentsel katı atık yakılarak temiz ve yenilenebilir enerjiye dönüģtürülür. Bu tesislerin modern kirlilik önleme ve emisyon azaltma (temizleme) ekipmanı ile teçhizi esastır.[2] 14 Topkaya B., TODAİE 2006

15 ATIK ENERJĠ DÖNÜġÜMÜ Atık hacmi %90 azaltılır. Kalan atıkların düzenli kontrolü ve düzenli depo tesisinde bertarafı esastır. [2] 15

16 ATIK ENERJĠ DÖNÜġÜMÜ Gerekli ĠĢlemler: Ön Arıtım: Ġnert, inorganik maddelerin ayrılması.[2] 16

17 ATIK ENERJĠ DÖNÜġÜMÜ Gerekli ĠĢlemler: Enerji DönüĢümü: Anaerobik parçalama / GazlaĢtırma / Yakma[2] 17

18 ATIK ENERJĠ DÖNÜġÜMÜ Gereken ĠĢlemler: Nihai ĠĢlemler: Kül bertarafı, gaz temizlenmesi. [2] 18 Topkaya B., TODAİE 2006

19 BĠR YAKMA TESĠSĠNĠN TEMEL BĠRĠMLERĠ[3] 1. Atık kabulü 2. Atık ön Ģartlandırma (ayırma, parçalama) 3. Temiz hava ilâvesi ile kurutma ve fırında yakma, enerji üretimi 4. Cürufların uzaklaģtırılması, gerektiğinde cüruf yıkama 5. Cüruf Ģartlandırma: Metal (Fe) giderme, elek ile sınıflandırma, kaba fraksiyonun parçalanması 6. Yakma fırınının üst kısmında kullanılmıģ (ikincil) hava ilâvesi ile baca gazlarının ve tozların yakılması 19

20 BĠR YAKMA TESĠSĠNĠN TEMEL BĠRĠMLERĠ[3] 7. Gaz soğutma 8. Baca gazının arıtılması 9. Ġleri gaz temizleme 10. TemizlenmiĢ baca gazının alıcı ortama (havaya) deģarj edilmesi 11. Atık su arıtma 12. Enerji değerlendirme (elektrik üretimi, buhar kullanımı) 20

21 YAKMA TEKNOLOJĠLERĠNE GENEL BAKIġ[3] Standart Yakma Prosesleri Izgara fırınları AkıĢkanlar Yatağı Fırınları Döner Silindir Fırını Alternatif Prosesler Thermoselect Piroliz Noell Conversion Sistemi Enerji Kazanma Doğrudan buhar kullanımı Elektrik üretimi Hem Elektrik, Hem Buhar üretimi 21

22 IZGARA FIRINLARI Izgara fırınlarında, yakma prosesi için gerekli olan havanın giriģi, yakılacak atığın yanma özellikleri kalorifik değerine göre belirlenen bir ızgara ile ayarlanmaktadır. Atık yükleme ve cüruf uzaklaģtırma, ızgarada aynı doğrultuda yapılır. [3] Izgara fırınları, evsel atık için en yaygın fırın tipidir. Bunların uygulama alanları oldukça geniģtir. Hem kapasitesi < 1 ton/saatten daha düģük olan tesislerde, hem de 50 ton/saatten daha büyük tesislerde ızgara fırınları kullanılmaktadır. [3] 22

23 IZGARA FIRINLARI Tesis, yanma hücresine bağlı bir son yanma bölümüne sahip olmalıdır. Burada en az % 6 oksijen ihtiva eden baca gazı ve en az 2 saniye kalma süresi durumunda sıcaklık evsel atık için en az 850 C'de, tehlikeli ve tıbbî atık için ise en az 1200 C'de tutulmalıdır.[3] Sıcaklık sürekli kaydedilerek kontrol edilmelidir. Atıklar, tam yanma sağlanıncaya kadar yakma hücresinde kalmalıdır. Bu süre, ızgara hareket hızıyla ayarlanabilir ve kullanılan teknolojiye ile diğer iģletme koģullarına göre değiģiklik gösterir. [3] 23

24 AKIġ YATAĞI FIRINLAR Atıklar, akıģkanlar yatağında yakılabilmesi için, standart parçalayıcı ekipman ile yaklaģık 100 mm dane çapına kadar parçalanmalıdır.[3] Genel olarak, akıģkanlar yatağı fırınları her kapasitede inģa edilebilir. Yine de bugüne kadar katı atık yakmak için yapılan en büyük akıģkanlar yatağı fırınının kapasitesi 6 t/saat'tir. [3] 24

25 AKIġ YATAĞI FIRINLAR 25

26 AKIġ YATAĞI FIRINLAR Atıklar, tam yanma sağlanıncaya kadar yakma hücresinde kalmalıdır.[3] AkıĢkan yataklı fırınlarda, C'ye varan ve homojen sıcaklıklar elde edilebilir.[3] 26

29 DÖNER SĠLĠNDĠR FIRINI Bu teknoloji, özellikle tehlikeli atıklar için uygulanmaktadır. Evsel atıklar için kullanıldığında; sınıflandırma, ayırma gibi ön iģlemlere gerek yoktur.[3] Yakma prosesi, alevle ya da yanan atıklara baģlatılır. Proses kontrolü, dönme hızı ve dolma derecesi üzerine yapılır. [3] 29

30 DÖNER SĠLĠNDĠR FIRINI Döner silindirli fırınlar, genellikle tehlikeli atık için geçerli Ģartları (son yanma sıcaklığı ve baca gazı kalma süresi) sağlayacak Ģekilde tasarlanır.[3] Tesis, yanma hücresine bağlı bir son yanma bölümüne sahip olmalıdır. Burada en az % 6 oksijen ihtiva eden baca gazı ve en az 2 saniye kalma süresi durumunda sıcaklık evsel atık için en az 850 C'de, tehlikeli ve tıbbî atık için ise en az 1200 C'de tutulmalıdır. Sıcaklık sürekli kaydedilerek kontrol edilmelidir.[3] 30

31 DÖNER SĠLĠNDĠR FIRINI 31

32 DÖNER SĠLĠNDĠR FIRINI 32

33 ALTERNATĠF PROSESLER Pirolitik yakma sistemleri halen standart ve yaygın sistemler olmayıp, bunlar tıbbi ve özel atıklar için kullanılan alternatif sistemlerdir. [3] Maliyet açısından, alternatif ve standart sistemler arasında önemli farklar yoktur. Thermoselect ve piroliz yöntemlerinin ağır metal emisyonları, konvansiyonel yakma sistemlerine göre daha yüksektir; diğer emisyonlar oldukça düģüktür.[3] 33

34 YAKMA ĠLE PROLĠZ ARASINDAKĠ FARK Havanın oksijeni ile oksitlenme reaksiyonudur. Yanma sıcaklığı celcius. Ürünler: Katı: oksitlenmiģ cüruf. Sıvı: su Gaz: CO2, NOx, Sox EKZOTERMĠKTĠR [1] YAKMA Oksijensiz ortamda termik parçalanma reaksiyonudur. Yanma sıcaklığı celcius. Ürünler: PĠROLĠZ Katı: indirgenmiģ katı atıklar. Sıvı: su, sıvı hidrokarbon. Gaz: CO2, NOx, Sox ENDOTERMĠKTĠR Pehlivan E., Katı Atıklar Ders Notları,

35 PĠROLĠZ 35 www. en-tek.org

36 ENERJĠ KAZANMA Enerji Kazanma Doğrudan buhar kullanımı Elektrik üretimi Hem Elektrik, Hem Buhar üretimi[3] 36

37 Doğrudan Buhar Kullanımı: Bu teknoloji, buhar ihtiyacı yüksek olan endüstriyel tesisleri ya da termik santrallere yakın atık yakma tesisleri için idealdir.[3] 37

38 Doğrudan Buhar Kullanımı: Kazanlar, istenilen buhar parametrelerine ve atık yakma prosesinin özel ihtiyaçlarına göre tasarlanır. [3] 38

39 Doğrudan Buhar Kullanımı: Üretilen buhar, doğrudan endüstriyel tesisin veya termik santralin buhar temin Ģebekesine verilir; damıtılan sular geri kazanılabilir. Bu yöntemin teknolojisi oldukça basit olup, maliyeti düģüktür.[3] 39

40 Doğrudan Buhar Kullanımı: Enerji verimi maksimum geri kazanılabilir enerjiye yakın olup, giren atıkların kalorifik değerinin % 70'i ilâ % 80'idir.[3] *kalorifik değer: Kalorifik değer birim atık kütlesinin içerdiği enerji miktarını tanımlar. (kcal/kg veya J/kg) 40

41 Elektrik Üretimi: Yakma tesisinin yakınında buhar kullanabilecek tesisler bulunmadığı takdirde bu çözüme baģvurulabilir. Yakma tesisinde üretilen elektrik miktarı, genellikle tesisin kendi elektrik ihtiyacından daha yüksek olduğu için, elektrik fazlası yerel elektrik Ģirketlerinin Ģebekelerine verilebilir. (örneğin, ĠZAYDAġ) [3] = 41

42 Elektrik Üretimi: Elektrik üreten yakma tesisinin enerji verimi, doğrudan buhar kullanımı teknolojisine göre daha düģüktür. Giren atığın kalorifik değeri yine 8000 kj/(kg ham atık) olarak kabul edildiğinde, enerji verimi kwh/(kg atık) arasında değiģebilir.[3] 42

43 Elektrik Üretimi: 43

44 Hem Elektrik, Hem Buhar Üretimi: Kojenerasyon tesislerindeki enerji verimi, yalnız elektrik üreten tesislere nazaran daha yüksektir.[3] Kojenerasyon tesislerinde, yüksek basınçlı ham buharın basıncı belli bir değere kadar düģürüldükten sonra, türbindeki buharın bir kısmı proses ihtiyaçlarını karģılamak ya da sıcak su Ģebekesine ısı sağlamak için kullanılır. [3] 44

45 Hem Elektrik, Hem Buhar Üretimi: Türbinin düģük basınçlı bölümünde kalan buhar, elektrik üretimi için kullanılır. Enerji verimi, buhar kullanımına bağlıdır. % 100 kojenerasyon yapılması durumunda, türbinin toplam veriminin % 40'ı elektrik üretimi için kullanılabilir. [3] Türkiye'de merkezî ısınma henüz çok yaygın bir sistem değildir. Yine de, yakma tesisine yakın olan toplu konutlar için bu teknoloji düģünülebilir. [3] 45

46 Katı Atıkların Yakılarak Enerji Elde edildiği ilk 5 Ülke [2]; 46 Topkaya B., TODAİE 2006

47 TÜRKĠYE DE YAKMA ĠġLEMĠ Türkiye de yakma tesisi denilince akla ilk olarak ĠZAYDAġ gelmektedir. ĠZAYDAġ: Ġzmit Atık ve Artıkları Arıtma, Yakma ve Değerlendirme A.ġ 47

48 ĠZAYDAġ TESĠSĠN DĠZAYN PARAMETRELERĠ [4] Yakma Kapasitesi : ton/yıl (4.100 kg/saat) Katı Atıklar : kg/saat Sıvı Atıklar : kg/saat Isıl Değer : 86 Gj/saat Elektrik Üretimi : 5,2 MW 48

49 ĠZAYDAġ Tesisin çalıģma prensibi; endüstriden kaynaklanan plastik ve lastik atıklar, kullanılmıģ yağ, ilaç ve kozmetik atıklar, petro-kimya atıkları, PVC, solvent, boya artıkları, yapıģtırıcı ve yapıģkanlar, bunların ambalajları, standart dıģı ve süresi geçmiģ ürünler, arıtma çamurları, vb. tehlikeli atıklarla klinik atıkların yakılarak bertaraf edilmesine dayanır. Patlayıcı maddeler, radyoaktif atıklar, mezbaha atıkları, dıģkı ve kadavralar tesise kabul edilmemektedir. [4] 49

50 ĠZAYDAġ Kabul edilen atıkların beyanı, etiketlenmesi, taģınması ve bertarafı; Çevre Bakanlığı nın Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği (1986), Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (1988), Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (1991), Tıbbı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (1993), Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (1995) ve bunların değiģikliklerinde belirtilen esaslara tamamen uygun olarak yapılmaktadır. [4] 50

51 ĠZAYDAġ Atık kabulü ve yönetimi çerçevesinde tesise kabul edilen atıklar; tartılarak kaydedilmekte, numuneleri alınmakta ve analizleri yapılarak ilgili ara depolama alanlarına gönderilmektedir. [4] Laboratuvar tarafından hazırlanan Günlük Yakma Menüleri nde belirtilen atıklar, Döner Fırın da C sıcaklık aralığında ve ortalama dakika kalıģ süresinde; Son Yakma Odası nda ise C sıcaklık aralığında ve min. 2,5 saniye kalıģ süresinde yakılmaktadır. [4] 51

52 ĠZAYDAġ Yakma iģlemi, döner fırında propanla baģlatılmakta ve fuel-oil beslemesi ile devam etmektedir. Döner Fırın sıcaklığı 921 C ye ulaģtığında, atık beslemesi baģlatılmaktadır. [4] Yakma havası fanlar aracılığı ile bunker kasetlerinin üstünden veya atmosferden alınmaktadır. Yakmanın optimum sıcaklıkta gerçekleģebilmesi için gerektiğinde günlük yakma menüsü fuel-oil ile zenginleģtirilmektedir. [4] 52

53 ĠZAYDAġ Tesisteki proseslerin kontrolü ve yönlendirilmesi kontrol odasında bulunan COROS(Control Room System) bilgisayar istasyonları vasıtasıyla operatör ve vardiya amiri tarafından yürütülmektedir. Tesisteki tüm enstrümanlar Siemens PLC sistemiyle otomatik olarak çalıģmaktadır. [4] Tesisin herhangi bir noktasında meydana gelebilecek bir hata, anında COROS bilgisayarlarından görülmekte ve müdahalesi yapılmaktadır. [4] 53

54 YAKIN ZAMANDAKĠ ĠZAYDAġ VERĠLERĠ 2009 ilk 6 Aylık değerler: [5] 54 İZAYDAŞ 2009 ilk 6 Aylık Faaliyet Raporu

55 YAKIN ZAMANDAKĠ ĠZAYDAġ VERĠLERĠ Temmuz 2009 değerleri: [6] 55 İZAYDAŞ 2009 Temmuz Faaliyet Raporu

56 ĠZAYDAġ IN YAKILARAK ĠMHA EDĠLECEK ATIKLARA AĠT BERTARAF LĠSTESĠ[4] 56

60 DĠKKAT! Yukarıda belirtilen fiyatlar tarihine kadar, asıl fiyatların iskontolu halleridir. Sıvı atıklar, yanabilir sıvı atık kriterlerine uygun gelmesi halinde ücretsiz olarak alınabilecektir. YurtdıĢı bertaraf masrafları, Atık üreticisine yansıtılacaktır. 60

61 ÇĠMENTO FABRĠKALARININ YAKTIĞI ATIK TÜRLERĠ Lastik Kanalizasyon Çamuru Tank Dibi Çamurları Bitki Sapları, Çöpleri, Kabukları Atık Yağ [7] 61 Özdemir,2006

62 ÇĠMENTO FABRĠKALARININ YAKTIĞI ATIK TÜRLERĠ Sanayi Atıkları Kontamine Atıklar Hayvan Atıkları Kağıt, Plastikler vb. Kalorifik değeri olan diğer atıklar [7] 62 Özdemir,2006

63 ÇĠMENTO FABRĠKALARININ YAKTIĞI ATIK TÜRLERĠ[7] 63 Özdemir,2006

64 KONYA ÇĠMENTO NUN YAKMA LĠSANSINA SAHĠP OLDUĞU ATIKLAR Atık Yağlar Kontamine Atıklar KullanılmıĢ Lastik Boya Çamuru 64 Çevre ve Orman Bakanlığı, Atık Yönetimi Daire Başkanlığı

65 KONYA ÇĠMENTO 65

66 ÇĠMENTO FABRĠKALARINDA ATIK YAKMAK ĠÇĠN; Tebliğe uygun Başvuru ve Deneme yakması (Ölçümlerin akredite olmuş kurumlarca yapılması) [7] Çevre ve Orman Bakanlığından işletme lisansı alınması[7] Atık taşıma işinin; lisans almış kişi, kurum ve atık özelliğineuygun araçlarla yapılması[7] 66 Özdemir,2006

67 ÇĠMENTO FABRĠKALARINDA ATIK YAKMAK ĠÇĠN; Uygun depo-sevk sistemlerinin tesis edilmesi[7] Atıkların ithal olmaması[7] Lisans aldıktan sonra Bakanlıkça belirlenen esaslara uyulması (periyodik ölçümler, sürekli izleme, bildirim vb.) gerekmektedir. [7] 67 Özdemir,2006

68 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : Madde 38- Katı atıkları hijyenik olarak zararsız hale getirmek, hacmini azaltmak ve kısmen enerji elde etmek maksadı ile inģa edilen yakma tesislerinin; 1) Kapasitesi 0.75 ton/saat den küçük olan evsel atık yakma tesislerinde baca gazı içindeki oksijen fazlalığı %17, kapasitesi 0.75 ton/saat den büyük olan tesislerde ise %11 olması, 68

69 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 2) Katı atık yakma tesislerinde katı atık miktarlarındaki günlük ve haftalık değiģimleri dengelemek ve atıkların yanma hücresine verilmesini sağlamak amacı ile; a) Bir ön silo inģa edilmesi, b) Bu ön silolarda vakum uygulanarak, boģaltma sırasında ortaya çıkabilecek tozun çevreye yayılmasının önlenmesi, 69

70 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : c) Bu ön silodaki basıncın atmosfer basıncının altında tutulması, d) Emilen havanın yakma hücresine gönderilerek yakılması, e) Yakma hücresinin çalıģmaması durumunda ön silodan emilen havanın bacadan atmosfere verilmesi gerekir. 70

71 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 3) Sıvı atıklar ve arıtma çamurunun da tesiste yakılması halinde, bu maddelerin kapalı kaplar içinde depolanması, üstü açık olan boģaltma yerlerinde bir hava emme tertibatı veya vakum bulundurulması, 71

72 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 4) Yakma hücresinin devreye alınabilmesi, hücredeki sıcaklığın belirli bir değerin altına düģmesi halinde ani olarak devreye girecek yakıtla çalıģan yedek yakma sisteminin bulunması, 72

73 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 5) Yakma tesislerinin bacaları ile ilgili olarak Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğindeki teknik hususların yerine getirilmesi, 73

74 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 6) Yakma tesislerinde; a) Son yakma hücresinin bulunması, b) Minimum hücre sıcaklığının 800o C olması c) Sistemde poliklorlü aromatik hidrokarbonu çok olan atıklar yakılıyorsa, yakma hücresinin sıcaklığının 1200o C olması, d) Yakma hücresindeki sıcaklığın devamlı ölçülmesi, kaydedilmesi ve hücredeki sıcaklığın istenen sıcaklığın altına düģmesi halinde, yedek yakma sisteminin otomatik olarak devreye girerek son yakma hücresindeki sıcaklığı arttırması, e) Atığın son yakma hücresine hücredeki sıcaklığın yedek yakma sistemi ile istenen minimum yakma sıcaklığına eriģtikten sonra verilmesi, 74

75 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 7) Yanma sonucunda çıkan cüruf içinde yanmamıģ atık miktarının ağırlık olarak, külün %2 sini geçmemesi ve tesiste arıtma çamuru yakılması halinde bu değerin %3 e kadar çıkabilmesi, 75

76 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : 8) Cüruf ve baca gazı partiküllerinin ayrı ayrı toplanması, 9) Yakma sonucu ortaya çıkan ısı ve cürufun değerlendirilebilmesi için gereken önlemlerin alınması, 10) Tesiste Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğinde belirtilen sınır emisyon değerlerini sağlayacak baca gazı temizleme sistemlerinin bulunması gerekir. 76

77 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : Baca Gazı Sınır Emisyon Değerleri Madde 39- Evsel katı atık yakma tesislerinde, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmelinin 7 nci ekinde 2 nci grup tesisler baģlığı altında yer alan esaslara uyulur. 77

78 TÜRK ÇEVRE MEVZUATINA GÖRE [8] : Evsel Katı Atık Tesisinde Yakılması Yasak Olan Maddeler Madde 40- Evsel katı atık, evsel arıtma çamuru ve evsel katı atık benzeri endüstriyel atıkları yakmak maksadı ile inģa edilen yakma tesislerinde, ağırlık olarak katı atık toplam miktarının %1 ini geçen organik bağlı klor veya 1 kg atıkta 50 mg dan fazla halojenli organik madde ihtiva eden tehlikeli atıkların yakılması yasaktır. Çevre ve Orman Bakanlığı, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği,

79 KAYNAKÇA: [1]Yrd.Doc.Dr. Ergün Pehlivan, Selçuk Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Katı Atıklar Ders Notları, [2] Prof. Dr. Bülent Topkaya, Akdeniz Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, TODAĠE, 2006 [3] [4] ĠZAYDAġ, 79

80 KAYNAKÇA: [5] 2009 Yılı Ġlk 6 Aylık Faaliyet Raporu, ĠZAYDAġ [6] 2009 Temmuz Faaliyet Raporu, ĠZAYDAġ [7] ġebnem Özdemir, Türkiye de Atık Bertarafında Çimento Sektörünün Rolü, [8] Çevre ve Orman Bakanlığı, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği,

81 DĠNLEDĠĞĠNĠZ ĠÇĠN TEġEKKÜR EDERĠZ 81