DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜNDE HEMŞİN-MODAÇAR AKARSU HAVZALARININ BİTKİ ÖRTÜSÜ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜNDE HEMŞİN-MODAÇAR AKARSU HAVZALARININ BİTKİ ÖRTÜSÜ"

Transkript

1 Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı 28, Sayfa , 2009 DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜNDE HEMŞİN-MODAÇAR AKARSU HAVZALARININ BİTKİ ÖRTÜSÜ Recep Bozyiğit¹, Hakan Tunç² ¹S.Ü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Konya. edu.tr. ²Yeşilhisar Anadolu Lisesi, ÖZET Hemşin-Modaçar akarsu havzaları, Pazar-Hemşin-Ardeşen ilçeleri arasında yer almaktadır. Karadeniz kıyısından başlayarak Kaçkar Dağları nın kuzey eteklerinde 1500 m yüksekliğe kadar uzanan saha, iklim şartları ve yeryüzü şekillerinin elverişli yapısından dolayı gür bir bitki örtüsü ile kaplıdır. İnceleme sahasının jeomorfolojik birimlerini, kuzey-güney doğrultusunda uzanan Hemşin ve Modaçar akarsu vadileri arasında kalan yükseltiler meydana getirmektedir. İnceleme sahasının deniz seviyesine yakın kısımlarında geniş yapraklı ormanlar, iç kesimlerdeki yüksek alanlarda ise iğne yapraklı ormanlar hakim durumdadır. Geniş yapraklı ormanların hakim elemanı kayın (Fagus orientalis) iken, iğne yapraklı ormanların hakim elemanı ladin (Picea orientalis) dir. Anahtar Kelimeler: Hemşin Deresi, Kaçkar, Bitki Örtüsü.

2 Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı 28, Sayfa , 2009 THE VEGATATION OF HEMŞİN-MODAÇAR RIVER BASINS OF THE EASTERN BLACK SEA REGION Recep Bozyiğit¹, Hakan Tunç² ¹S.Ü. Ahmet Keleşoğlu Education Faculty, Konya. ²Yeşilhisar Anatolia High School, Kayseri. ABSTRACT Hemşin-Modaçar river basins is situated among the Pazar, Hemşin and Ardeşen towns. The area from shore of Black Sea to 1500 meter height North of the Kaçkar mountains is covered with dense vegatation due to the favour climate and surface conditions. The valleys which are formed by Modaçar and Hemşin streams along North- South direction and the altitudes among the valleys, are the main geomorphological units of research area. While the research area s lower levels are covered with forest with wide leaves, high levels are covered with coniferous forests. While the common element in the forests with wide leaves is beech (Fagus orientalis), the common element in coniferous forest is spruce (Picea orientalis). Keywords: Hemşin River, Kaçkar, Vegatation.

3 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 295 GİRİŞ İnceleme sahası olan Hemşin-Modaçar akarsu havzaları, bitki örtüsü bakımından Regel e göre, Öksin provensine aittir (Regel, 1963). Walter, sahayı Orta Avrupa- Kolşik kayın ormanları bölgesi içinde ele alır (Walter,1962). Davis ise bütünüyle Karadeniz Bölgesi ni Avrupa-Sibirya bitki kuşağına, Doğu Karadeniz Bölümü nü de bu kuşak içindeki Öksin provensine sokar (Davis,1965). Araştırma Sahasının Yeri ve Sınırları İnceleme sahası, kabaca kuzey-güney yönünde Karadeniz kıyı kuşağından başlayıp, Kaçkar Dağları nın kuzey yamaçları boyunca uzanmaktadır (Şekil 1). Sahanın en yüksek noktası Gelikaya Tepesi (1500 m) dir (Şekil 2). Diğer önemli yükseltileri; Küçük Dağı (1027 m) Babadağ (702 m), Gedehli Tepe (837 m), Davut Tepe (734 m), Han Dağı, Şen Tepe (651m) ve Şenlik Tepe (432 m) oluşturur. İnceleme sahasının başlıca akarsuları, Hemşin ve Modaçar dereleridir (Şekil 3). Bu dereler, kaynaklarını Kaçkar Dağları nın kuzey yamaçlarından alır. Hemşin Deresi, Karadeniz den itibaren Kaçkar Dağları nın kuzey yamaçlarına kadar uzanmaktadır. Hemşin Deresi ni besleyen başlıca dereler; Davla, Anbab, Derinsu, Çaykale, Ufak, Halayit, Sever, Kumlu, Çaykale, Salmece, Hacıhalla, Gökçen, Dostunboğaz, Veryat ve Gelinkaya dereleridir. Modaçar Deresi de birçok dere tarafından beslenmektedir. Bunların başlıcaları; Handağ, Büyükdere, Parago, Melmonat, Lorut, Han, Değirmen, Kolmaca, Tezir, Çinkit ve Tomas dereleridir. Araştırmanın Amacı Bu çalışmada, Hemşin-Modaçar akarsuları havzalarının bitki örtüsü ve bu örtüyü oluşturan bitki türleri ortaya konulacaktır.

4 296 R. Bozyiğit, H. Tunç Şekil 1. Araştırma Sahasının Lokasyon Haritası

5 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 297 Şekil 2. Araştırma Sahasının En yüksek Noktası Gelinkaya Tepesi (1500 m), Kuzey Yamaçlarında Karma ve İğne Yapraklı Ağaçlardan Oluşmuş Orman Katları Metot ve Malzeme Doğu Karadeniz Bölümü nde Hemşin-Modaçar Akarsu Havzalarının Bitki Örtüsü konulu araştırmamızın esasını arazi çalışmaları oluşturur. Ayrıca araştırma sahası ile ilgili daha önce yapılmış olan makale, tez, rapor ve benzeri dökümanlar gözden geçirilmiştir. Çalışma sahasında farklı tarihlerde gerçekleştirilen arazi çalışmaları sırasında bitki örnekleri toplanarak teşhis edilmiş, ayrıca bitkilerin yatay ve dikey doğrultudaki dağılışını göstermek için bitki kesiti alınmış ve elde edilen bulgulara dayanarak sahanın bitki dağılış haritasının temeli oluşturulmuştur. Bitki dağılış haritasının hazırlanmasında 1/ ölçekli topoğrafya ve 1/ ölçekli orman amenajman haritalarından yararlanılmış, araziden toplanan bitkiler, bu harita üzerine işlenmiştir. Şekil 3. Hemşin Deresi (Kuzeyden Görünüş)

6 298 R. Bozyiğit, H. Tunç Hemşin - Modaçar Akarsu Havzalarında Bitki Örtüsünü Etkileyen Coğrafi Şartlar Bir sahadaki bitki topluluğu iklim, toprak ve relief gibi coğrafi şartların etkisinde şekillenir. Bu şartlar; bitkilerin yetişmesine, topluluk oluşturmasına, toplulukların yetişmesine, gelişmesine ve şekillenmesine birlikte etki etmektedir. İnceleme sahasındaki bitkilerin yetişmesine etki eden iklim, toprak, relief ve diğer özellikleri şöyledir: Araştırma sahasının kıyı kesiminde yıllık ortalama sıcaklık 14,1 o C dir. Sıcaklığın en düşük olduğu ayların ortalaması Ocak (6,5 o C) ve Şubat (6,2 o C) tır. Bu aydan itibaren sıcaklıklar yükselmeye başlar. Araştırma sahasında en yüksek sıcaklık değerlerine Temmuz (22.8 o C) ve Ağustos (23 o C) aylarında ulaşılmaktadır. Kıyı kesiminden iç kesimlere doğru yüksekliğin artmasına bağlı olarak sıcaklıklar belirgin olarak düşmektedir. İnceleme sahasındaki sıcaklığın genel olarak kıyıdan iç kesimlere doğru azalması, bitkilerin dağılışı üzerinde etkili olmuştur. Kaçkar Dağları nın eteklerinde, Pazar ve çevresinde doğu kayını (Fagus orientalis) hakim iken yüksek kesimlerde, kayına oranla düşük sıcaklıklara daha dayanaklı doğu ladini (Picea orientalis) hakim duruma geçmektedir. Araştırma sahasında yağış miktarları değişgendir. Buna göre 500 m yükseklikteki Hemşin de ortalama yağış 2500 mm iken, 1500 m yükseklikteki iç kesimlerde 2900 mm yi bulmaktadır. İnceleme sahasının bütünüyle nemli ormanlarla kaplı oluşu, bu yüksek yağış miktarının sonucudur. Yağışların yıl boyunca yüksek olduğu sahada başta kızılağaç (Alnus glutinosa), kayın (Fagus orientalis) ve kestane (Castanea sativa) olmak üzere nemcil bitki türleri yayılış gösterir. Ayrıca söz konusu sahaya her mevsim yağış düşmektedir. Yağışların mevsimlere göre dağılışında; Sonbahar (%36) ve Kış (%28,6) en fazla yağış alan mevsimler olarak dikkati çekmektedir. Yağışların en az düştüğü mevsim ilkbahardır. İlkbaharda düşen yağışlar, toplam yağışların %14,5 ini oluşturmaktadır. Bu oranlar, düzenli yağış rejimini ifade ettiği gibi, yaz aylarındaki yüksek yağış oranı da (%20.8) inceleme sahasında bir yaz kuraklığından söz edilemeyeceğini göstermektedir. Araştırma sahasına hakim rüzgar yönleri, NE-E-SE yönlerinde toplanmıştır. Vadiler boyunca kanalize olan kuzeydoğu yönlü rüzgârlar, özellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde Karadeniz üzerinden gelen nemli hava kütlelerinin iç kesimlere sokulmasına neden olurlar. Dolayısıyla Karadeniz üzerinden gelen bu rüzgârlar bol yağış getirirler. Hemşin-Modaçar akarsu havzalarının gür ormanlarla kaplı olmasında bu rüzgârların rolü büyüktür. Kış mevsiminde güneydoğudan esen fön karekterli rüzgârlar da sahanın bitki örtüsü üzerinde ılıtıcı etki yaratırlar. Araştırma sahasının hakim toprak tipini kırmızı-sarı podzolik topraklar oluşturmaktadır. Bu topraklar, ısının ve yağışın daha fazla olduğu kıyı kesiminde

7 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 299 yer alır. Gerek yağışın fazla olması, gerekse yaprağını döken orman vejetasyonu altında oluşmaları nedeniyle podsolizasyon olayı belirgindir. Bu topraklar üzerinde ıhlamur (Tillia) ve kızılağaç (Alnus) ağaçları yetişme imkanı bulmuştur. Sahada görülen diğer bir toprak türü, kolüvyal topraklardır. Kolüvyal topraklar, Hemşin ve Modaçar vadi yamaçlarında görülür. Hemşin-Modaçar akarsu havzaları, oldukça engebeli özellik göstermektedir. Kabaca kuzey-güney doğrultusunda farklı yükselti basamaklarına sahiptir. Bundan dolayı arazide eğim, deniz seviyesinden iç kesimlere doğru gittikçe artarak devam eder (Şekil 4). Kaçkar Dağları nın kuzey yamaçları boyunca uzanan saha, Hemşin ve Modaçar dereleri tarafından derince yarılmıştır. Bu dereler arasındaki önemli yükseltileri; Çivriniz Tepe (383 m), Şenlik Tepe (400 m), Davut Tepe (734 m), Gedehli Tepe (837 m), Şen Tepe (651 m), Mah Dağı, Han Dağı, Poşut Tepe, Baba Dağı (702 m) ve Küçük Dağı (1027 m) oluşturur. Şekil 4. Araştırma Sahasında Tektonik Hareketlerden Etkilenerek Eğimlenmiş Birimler(Küçük Dağ) Araştırma sahasının jeolojik birimleri, değişik yaştaki formasyonlardan oluşmaktadır. Sahada, Üst Kretase yaşlı formasyonlar geniş yer tutar. Bu formasyonlar genellikle bazalt, bazaltik andezit, dasit, riyodasit ve riyolit gibi bazik ve asit volkanitlerden oluşmaktadır. Eosen yaşlı birimler, Hemşin ve Modaçar deresi vadilerinin aşağı kesimlerinde yer yer filiş serisi halinde bir istiflenme özelliği de gösterir. Etüt sahasının en güney kesimlerinde Orta-Üst Miosen yaşlı kumtaşı, kiltaşı ve marnlı litolojiler yer almaktadır. Bu birimlerin üzerinde ise Kuaterner yaşlı alüvyonlara rastlanmaktadır. Kuaterner yaşlı alüvyonlar, gevşek ve sık doku özelliği gösterirler. Bunların kalınlığı yer yer 10 m.yi bulmaktadır.

8 300 R. Bozyiğit, H. Tunç HEMŞIN - MODAÇAR AKARSU HAVZALARINDA BITKI ÖRTÜSÜNÜN COĞRAFI DAĞILIŞI Bitki Formasyonları ve Yayılış Alanları İnceleme sahasındaki bitki toplulukları, kuzey-güney yönünde yükseltiye bağlı olarak kuşaklar oluşturmaktadır. Kıyıya yakın yerlerde geniş yapraklı, yükseklere çıkıldıkça karma, daha yükseklerde de iğne yapraklı ağaçlardan oluşan orman kuşakları ortaya çıkar (Şekil 5). Şekil 5. Hilal Köyü nün güneydoğusunda Doğu Kayını (Fagus orientalis) Ormanı Hemşin-Modaçar akarsu havzası, çoğunluğunu nemcil bitki türlerinin oluşturduğu nemli ormanlarla kaplıdır. Bu sahalar üzerindeki nemli ormanların hakim elemanı doğu kayını (Fagus orientalis), yüksek kesimlerde ise doğu ladini (Picea orientalis) dir. Bu hakim türler dışında inceleme sahasında daha dar alanlarda küçük topluluklar halindeki diğer türler; adi kızılağaç (Alnus glutinosa), sakallı kızılağaç (Alnus barbata), adi gürgen (Carpinus betulus), sapsız meşe (Quercus petraea), Istıranca meşesi (Qercus hartwissiana), dişbudak (Fraxinus angustifolia), barut ağacı (Frangula alnus), küçük meyveli Trabzon hurması (Diospyros lotus), Türk fındığı (Corylus colurana), Anadolu kestanesi (Castanea sativa) gibi ağaçlarla, daha çok çalı formatındaki adi fındık (Corylus avellanana), kara mürver (Sambucus nigra), iğde (Elaeagnus), kırmızı çiçekli kızılcık (Cornus sanguinea), sarı çiçekli kızılcık (Cornus mas), papaz külahı (Euonymus latifolia), keçi söğüdü (Salix capraea), Anadolu şimşiri (Buxus semperevirens), kara ağaç (Ulmus glabra), yabani erik (Prunus divaricata) ve daha çok kayın ormanlarının tipik ormanaltı bitkileri olan taflan (Laurocerasus officinalis), ayı üzümü (Vaccinium actostaphlos), mor çiçekli

9 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 301 orman gülü (Rhododendron ponticum), sarı çiçekli orman gülü (Rhododendron flavum) ve çoban püskülü (Ilex aquifolium) dür (Şekil 6). Deniz seviyesinden 300 m. yükseltilere kadar olan yerler, genel olarak yerleşme ve tarım arazilerinin bulunduğu saha olması nedeniyle doğal bitki örtüsünden yoksundur. Söz konusu alandaki bitkiler, küçük topluluklar halinde ancak tepelerin üzerinde tutunabilmiştir. Pazar-Kocaköprü arasında ve Hemşin dere- Köprüköy ün doğusu, Boğazlar-Modaçar Dere arasında kalan sahada orman vasfını kaybetmiş adi kızılağaç (Alnus glutinosa), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), adi gürgen (Carpinus betulus), doğu kayını (Fagus orientalis) ve Istıranca meşesi (Qercus hariwissiana) gibi türlerden oluşan bitki toplulukları yer alır. Pazar dan itibaren Hemşin-Modaçar derelerinin Elmalık-Yücehisar hatttının kuzeyinde kalan kesimdeki bitki örtüsü, tarım ve yerleşme nedeniyle tahribata uğramıştır. Burada bulunan bitkiler genel olarak ya tek tük ağaçlar veya küçük çalı toplulukları halindedir. Gür orman örtüsü ancak Elmalık-Yücehisar hattının doğusundaki Şentepe (651 m.) çevresinde ortaya çıkar. Elmalık, Yücehisar ve Handağı nın güneyinden itibaren geniş alanlara yayılan gür ormanlar, Ortayol- Akbucak mevkiine kadar devam eder. Bu ormanların hakim ağacı doğu kayını (Fagus orientalis) dır. Küçükdağ-Hilalköy hattının güneydoğu kesimindeki sahalarda doğu ladini (Picea orientalis) ormanları hakimdir. Pazar-Gelinkaya Tepesi Arasındaki Sahanın Bitki Kesiti Araştırma sahasının 300 m. yükseltilere kadar olan kesimi, önemli meyil farklılıklarının görülmediği sade bir uzanışa sahiptir. Bu kesimde doğal bitki örtüsü, yerleşme ve tarım alanları dolayısıyle, geniş ölçüde ortadan kaldırılmıştır. Küçük topluluklar halinde korunabildikleri yerlerde hakim ağaç türleri çoğunlukla kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata) ile Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra) dur. Ikinci derecede ağaç türü olarak doğu kayını (Fagus orientalis), adi gürgen (Carpinus betulus), Anadolu kestanesi (Castanea sativa) dikkati çeker. Alt katta ise küçük meyveli Trabzon hurması (Diospyros lotus), barut ağacı (Frangula alnus), mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum.), kara mürver (Sambucus nigra) ve iğde (Elaeagnus) yaygındır. Köprüköy çevresiyle Kocaköprü arasındaki sahada ortaya çıkan kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata) ve Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra) toplulukları, doğal bitki örtüsünün, iskan ve tarım alanı açma gibi nedenlerle tahrip edilmeden evvel, bu yerlerin kızılağaç ve ıhlamur ormanlarıyla kaplı olduğunu gösterir.

10 302 R. Bozyiğit, H. Tunç Şekil 6. Hemşin -Modaçar Akarsu Havzalarıının Bitki Haritası. Kaynak: 1/ ölçekli orman amenejman haritası ışığında yapılan arazi çalışmaları.

11 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 303 Pazar-Köprüköy arasındaki bitki örtüsü topluluğunun hakim ağacı kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata) tır (Şekil 7). Topululuğa giren diğer ağaç türleri doğu kayını (Fagus orientalis), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), adi gürgen (Carpinus betulus) ve Anadolu kestanesi (Castanea sativa) dir. Köprüköy ün kuzeydoğusundaki orman parçacığının hakim ağacı Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), topluluğa karışan diğer türler ise doğu kayını (Fagus orientalis), kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata), adi gürgen (Carpinus betulus) ve Anadolu kestanesi (Castanea sativa) dir. Hakim ağacın yine kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata) olduğu diğer bir orman kalıntısı Kocaköprü civarında yer alır (Şekil 7). Bu sahada bulunan diğer ağaç türleri; doğu kayını (Fagus orientalis), adi gürgen (Carpinus betulus), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), Trabzon hurması (Diospyros lotus), adi fındık (Corylus avellana), Türk fındığı (Corylus colurna), mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum.), kızılcık (Cornus sanguinea), papaz külahı (Euonymus latifolia), keçi söğüdü (Salix caprea), taflan (Laurocerasus officinalis) ve yabani kiraz (Prunus avium.) dır. Ayrıca Melezkur Köyü civarında dere tabanlarına yakın yerlerde Anadolu şimşiri (Buxus semperevirens) ortaya çıkar. İnceleme sahası doğal bitki örtüsünün esasını oluşturan kayın (Fagus orientalis) ormanları, Yücehisar Köyü güneyinden başlar ve Küçükdağ-Bilenköy-Hilal hattına kadar geniş alanlarda yayılış gösterir. Özellikle Hemşin Kasabası çevresinde orman vasfını kaybeden bazı kesimler dışında, kayın ormanları büyük bir gelişme içindedir. Kayın ormanları içindeki diğer bitkiler, aşağı seviyelerde adi gürgen (Carpinus betulus), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata), meşe türleri içinde yağış isteği en fazla olan sapsız meşe (Quercus petrea), Istıranca meşesi (Quercus hartwissiana), yine ağaçlar içinde nem isteği yüksek beşparmak akcaağacı (Acer cappadocicum) gibi nemcil türler ile orman gülü (Rhododendron ponticum ve Rhododendron flavum), ayı üzümü (Vaccinium arctostaphylos), taflan (Laurocerasus officinalis) ve çoban püskülü (Ilex aquifolium) gibi kayın ormanlarının tipik ağaç katını oluşturan çalılardır. Yukarı seviyelerde ise, özellikle inceleme sahasında kayından sonra ikinci derecede önemli yer kaplayan ladin ormanlarıyla sınır bölgelerinde, kayın ormanları içinde yaygın ağaç türü olarak doğu ladini (Picea orientalis) dikkati çeker. İnceleme sahasında, orman vasfını kaybetmiş kayın topluluklarının yaygın olarak bulunduğu kesim Hemşin Kasabası çevresinde, özellikle Yaltkaya mevkiidir (Şekil 8). Buradaki kayın toplulukları içinde yaygın olan diğer bitki türleri; Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), Istıranca meşesi (Quercus hartwissiana), adi kızılağaç (Alnus gulutinosa) adi gürgen (Carpinus betulus), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), keçi söğüdü (Salix capraea), Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens), Trabzon hurması (Diospyros lotus), taflan (Laurocerasus officinalis), ayı üzümü (Vaccinium arctostaphylos), sarı çiçekli orman gülü (Rhododendron flavum.) ve seyrek olarak doğu ladini (Picea orientalis) dir.

12 304 R. Bozyiğit, H. Tunç Şekil 7. Pazar-Gelinkaya Tepe Arasındaki Sahanın Bitki Kesiti

13 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 305 Şekil 8. Yerleşme Amacıyla Tahribata Uğramış Kayın Ormanı (Yaltkaya mevkii) Araştırma sahasının, kayından sonra ikinci derecede alan kaplayan ormanlarını doğu ladini (Picea orientalis) oluşturur. Bu ormanlar kayın kuşağının sona erdiği, yaklaşık 900 metrelerden başlar, kabaca Küçükdağ-Akyamaç-Bilenköy- Hilalköy hattı boyunca 1500 metrelik zirvelere kadar uzanır. Kayın ormanlarının 900 metrenin altındaki sahalarda, ladinlerin ise 900 metrenin üzerindeki sahalarda yayılış göstermesi, her ikisi de nemcil olan bu bitki türünden ladinlerin kayınlara oranla düşük sıcaklıklara daha dayanıklı olmasının sonucudur. Ladin ormanlarının ikinci derecede ağaç türünü doğu kayını (Fagus orientalis), adi kızılağaç (Alnus glutinosa), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra) ve adi gürgen (Carpinus betulus) oluşturur. Topluluğa giren diğer türler, ayı üzümü (Vaccinium arttostaphyllos), Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens), mor çiçekli orman gülü (Rhododendron ponticum) ve çoban püskülü (Ilex aquifolium) dür. Hilal Köyü nden itibaren arazi Hemşin Deresi ve kolları tarafından derince paraçalanmış olduğundan oldukça engebeli bir yapıya sahiptir. Havzanın yüksek kesimlerini ( m) oluşturan bu kesimler, doğu ladin (Picea orientalis) ormanlarının en iyi gelişme gösterdiği yerlerdir.

14 306 R. Bozyiğit, H. Tunç SONUÇ Hemşin-Modaçar akarsu havzaları, Karadeniz den itibaren Kaçkar Dağları nın 1500 m yüksekliklerine kadar uzanmaktadır. Bu alan uygun iklim ve yer şekillerine bağlı olarak nemcil bitkilerin yetişmesi ve gelişmesinde en önemli faktör olmuştur. Sıcaklık şartlarının yüksek olduğu kıyı kesimler ile düşük olduğu iç kesimlerdeki alanlarda farklı bitki toplulukları ortaya çıkmıştır. Kaçkar Dağları nın eteklerinde, Pazar ve çevresinde doğu kayını (Fagus orientalis) hakim iken, yüksek kesimlerde, doğu ladini (Picea orientalis) hakim duruma geçmektedir. Araştırma sahasına her mevsim yağış düşmektedir. Sahaya düşen yağışlar yıl içine dengeli bir şekilde dağılmakla beraber en fazla sonbahardadır. Ortalama 2300 mm yağış alan araştırma sahasında gür bir bitki örtüsü meydana gelmiştir. Araştırma sahasındaki vadiler boyunca kanalize olan kuzeydoğu yönlü rüzgârlar, özellikle ilkbahar ve yaz mevsimlerinde Karadeniz üzerinden gelen nemli hava kütlelerinin iç kesimlere sokulmasına neden olurlar. Sonbahar ve kış mevsimlerinde daha çok güneydoğu yönlü rüzgârlar; ilkbahar ve yaz mevsimlerinde ise kuzey, kuzeydoğu ve doğu yönlü rüzgârlar hâkimdir. Kaçkar Dağları nın kuzey yamaçları boyunca deniz seviyesine kadar uzanan Modaçar-Hemşin akarsu havzaları, oldukça engebeli bir topoğrafyaya sahiptir. Araştırma sahasının 300 m. yükseltilere kadar olan doğal bitki örtüsü, yerleşme ve tarım alanları dolayısıyle, geniş ölçüde ortadan kaldırılmıştır. Yer yer ağaç türlerinden küçük topluluklar halinde kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata) ile Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra) yer alır. Ikinci derecede ağaç türü olarak doğu kayını (Fagus orientalis), adi gürgen (Carpinus betulus), Anadolu kestanesi (Castanea sativa) dikkati çeker. Alt katta ise küçük meyveli Trabzon hurması (Diospyros lotus), barut ağacı (Frangula alnus), mor çiçekli ormangülü (Rhododendron ponticum.), kara mürver (Sambucus nigra) ve iğde (Elaeagnus) yaygındır. İnceleme sahası doğal bitki örtüsünün esasını oluşturan kayın (Fagus orientalis) ormanları, Yücehisar Köyü güneyinden başlar ve Küçükdağ-Bilenköy-Hilal hattına kadar geniş alanlarda yayılış gösterir. Özellikle Hemşin Kasabası çevresinde orman vasfını kaybeden bazı kesimler dışında, kayın ormanları büyük bir gelişme içindedir. Kayın ormanları içindeki diğer bitkiler; aşağı seviyelerde adi gürgen (Carpinus betulus), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), kızılağaç (Alnus glutinosa ve Alnus barbata), meşe türleri içinde yağış isteği en fazla olan sapsız meşe (Quercus petrea), Istıranca meşesi (Quercus hartwissiana), yine ağaçlar içinde nem isteği yüksek beşparmak akcaağacı (Acer cappadocicum) gibi nemcil türler ile orman gülü (Rhododendron ponticum ve Rhododendron flavum), ayı üzümü (Vaccinium

15 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 307 arctostaphylos), taflan (Laurocerasus officinalis) ve çoban püskülü (Ilex aquifolium) gibi kayın ormanlarının tipik ağaç katını oluşturan çalılardır. Araştırma sahasının, kayından sonra ikinci derecede alan kaplayan ormanlarını doğu ladini (Picea orientalis) oluşturur. Bu ormanlar kayın kuşağının sona erdiği, yaklaşık 900 metrelerden başlar, kabaca Küçükdağ-Akyamaç-Bilenköy- Hilalköy hattı boyunca 1500 metrelik zirvelere kadar uzanır. Ladin ormanlarının ikinci derecede ağaç türünü doğu kayını (Fagus orientalis), adi kızılağaç (Alnus glutinosa), Anadolu kestanesi (Castanea sativa), Kafkas ıhlamuru (Tilia rubra) ve adi gürgen (Carpinus betulus) oluşturur. Topluluğa giren diğer türler, ayı üzümü (Vaccinium arttostaphyllos), Anadolu şimşiri (Buxus sempervirens), mor çiçekli orman gülü (Rhododendron ponticum) ve çoban püskülü (Ilex aquifolium) dür. Kayın ormanlarının 900 metrenin altındaki sahalarda, ladinlerin ise 900 metrenin üzerindeki sahalarda yayılış göstermesi, her ikisi de nemcil olan bu bitki türünden ladinlerin kayınlara oranla düşük sıcaklıklara daha dayanıklı olmasının sonucudur. Hemşin-Modaçar akarsu havzaları, çoğunluğu nemcil bitki türlerinin oluşturduğu nemli ormanlarla kaplıdır. Bu sahalar üzerindeki nemli ormanların hakim elemanı doğu kayını (Fagus orientalis), yüksek kesimlerde ise doğu ladini (Picea orientalis) dir. Bununla beraber bu türlerin yanında birçok nemcil ağaç ve ormanaltı çalı türü bulunmaktadır. Araştırma sahası bitki örüsü bakımından çok elverişli bir yapıda olmasına rağmen bu sahada bulunan bitkiler son zamanlarda insan müdahalesi sonucunda tahrip edilmektedir. Bu tahribat özellikle yerleşim yeri açmak, tarım arazileri elde etmek ve yol yapmak maksatıyla yapılmaktadır. Bu tahribatın derhal önlenmesi için gerek yöre insanına, gerekse de o yörede bulunan yetkililere önemli görevler düşmektedir. Eşsiz güzellikleri barındıran bu alanı korumanın ve geliştirmenin insani bir yükümlülük olduğu inancındayız.

16 308 R. Bozyiğit, H. Tunç KAYNAKLAR Anşin, R. (1983). Türkiye nin Flora Bölgeleri ve Bu Bölgelerde Yayılan Asıl Vejetasyon Tipleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Dergisi, 6(2). Atalay, İ. (1983). Kuzeydoğu Anadolu nun Vejetasyonu Üzerine Genel Bir Araştırma. Ege Coğrafya Dergisi, (1), Atalay, İ. (1994). Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. İzmir: Ege Üniv.Basımevi. Aydın, A.,Yüksek, A. (1992), Abduş Gölü Vejetasyonu, İ.Ü.Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni, (9), Avcı, M. (1998). Ilgaz Dağları ve Çevresinin Bitki Coğrafyası 1. (Bitki Örtüsünün Coğrafi Şartları). Coğrafya Dergisi, (6), Avcı, M. (1998), Ilgaz Dağları ve Çevresinin Bitki Coğrafyası II. (Bitki Örtüsünün Coğrafi Dağılışı). Coğrafya Dergisi, (6), Avcı, M. (1999). Ilgaz Dağları ve Çevresinde Doğal Bitki Örtüsü Üzerinde İnsanın Etkisi. Coğrafya Dergisi, (7), Davis, P.H. (1965). Flora of Turkey and East Aegean Islandas. Edinburgh. Dönmez, Y. (1979). Koceli Yarımadasının Bitki Örtüsü. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enstitüsü Yayını. Dönmez, Y. (1979). Umumumi Kilimatoloji ve İklim Çalışmaları. İstanbul Üniversitesi. İstanbul: Dönmez, Y. (1985). Bitki Coğrafyası. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enst. Yay. Dönmez, Y. (1990). Trakya nın Bitki Coğrafyası. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enstitüsü Yayını Engin, İ. (1992). Değirmendere-Yanbolu Deresi ve Harşit Çayı Arasındaki Sahanın Bitki Coğrafyası. Doktora Tezi. İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Efe, R. (1996). Yuntdağ ve Çevresinde Doğal Bitki Örtüsünün Ekolojik Şartları. Türk Coğrafya Dergisi, (31), Güngördü, M. (1985). Güney Marmara Bölümü(Doğu Kesimi) Bitki Örtüsünün Coğrafi Şartları. Coğrafya Dergisi, (1), Güngördü, M. ( ). Güney Marmara Bölümü (Batı Kesimi) Bitki Örtüsünün Coğrafi Dağılışı. Coğrafya Dergisi, (4), Güngördü, M. (1999). Büyük Menderes-Gökova Körfezi Arasındaki Sahanın Bitki Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi.

17 Doğu Karadeniz Bölümünde Hemşin-Modaçar 309 Günal, N. (1987). Gediz ve Büyük Menderes Arasındaki Sahanın Bitki Örtüsü Özellikleri. İ. Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülten, 3(4), Günal, N. (1988). Urla Yarımadasında Doğal Bitki Örtüsü. İ. Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülten, (5), Günal, N. (1997). Türkiye deki Başlıca Ağaç Türlerinin Coğrafi Yaylılşları, Ekolojik ve Florastik Özellikleri. İstanbul: Çantay Kitabevi. Garipoğlu (Farımaz), N. (1994), Tecer Dağı Çevresinde Bitki Örtüsünün Ekolojik Koşulları ve Step Problemi, Türk Coğrafya Dergisi, (29), Geveli, M. (1998). Bolu-Gerede Arasındaki Sahanın (Köroğlu Dağları ve Civarı) Bitki Coğrafyası. Doktora Tezi. İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Regel, C.Von. (1963). Türkiye nin Flora ve Vejetasyonuna Genel Bir Bakış. (Çev. Boytop, A., Denizci, R.). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi. Ünaldı, Ü.(1986). Marçal Dağlarının Bitki Örtüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Walter, H. (1962). Anadolu nun Vejatasyon Yapısı. İstanbul: İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları. Yalçın S. (1985). Batı Karadeniz Bölümü(Sakarya-Filyos Kesimi) Bitki Örtüsünün Coğrafi Dağılışı. Coğrafya Dergisi, (1),

18 310 Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 28, 2009

BÖLÜM 3. Artvin de Orman Varlığı

BÖLÜM 3. Artvin de Orman Varlığı BÖLÜM 3 Artvin de Orman Varlığı Özgür EMİNAĞAOĞLU Orman, oldukça geniş bir alanda kendine özgü bir iklim oluşturabilen, belirli yükseklik, yapı ve sıklıktaki ağaçlar, ağaçcık, çalı ve otsu bitkiler, yosun,

Detaylı

AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YILDIZ (ISTRANCA) DAĞLARINDAKİ YENİ YAYILIŞ ALANLARI

AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YILDIZ (ISTRANCA) DAĞLARINDAKİ YENİ YAYILIŞ ALANLARI Mayıs 2010 Cilt:18 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 623-630 AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YILDIZ (ISTRANCA) DAĞLARINDAKİ YENİ YAYILIŞ ALANLARI Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi,

Detaylı

Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.

Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5. Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.Arkensis, 6.Kapensis Flora alemleri flora bölgelerine (region), flora

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM Rehber Öğretmen : Şule Yıldız Hazırlayanlar : Bartu Çetin Burak Demiral Nilüfer İduğ Esra Tuncer Ege Uludağ Meriç Tekin 2000-2001 İZMİR TEŞEKKÜR Bize bu projede yardımda bulunan başta

Detaylı

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak

Detaylı

AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YILDIZ (ISTRANCA) DAĞLARINDAKİ YAYILIŞ ALANLARI

AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YILDIZ (ISTRANCA) DAĞLARINDAKİ YAYILIŞ ALANLARI İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 17, Sayfa 46-56, İstanbul, 2008 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128 AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica)

Detaylı

BETULACEAE. Alnus cinsleri vardır.

BETULACEAE. Alnus cinsleri vardır. BETULACEAE Jeolojik devirlerde daha fazla sayıda cins ve türlere sahip olan bu familyanın, bugün 6 cins ve bu cinslerin kışın yaprağını döken 100 kadar türü, Kuzey Yarımkürenin ılıman ve serin bölgelerinde

Detaylı

Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.

Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5. Dünya kendi içinde benzerlik gösteren 6 büyük flora alemine ayrılır: 1.Holarktikflora alemi 2.Paleotropis, 3.Neotropis, 4.Australis 5.Arkensis, 6.Kapensis Flora alemleri flora bölgelerine (region), flora

Detaylı

Akdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin

Akdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin Akdeniz iklimi / Roma Okyanusal iklim / Arjantin Savan iklimi/ Meksika Savan iklimi/ Brezilya Okyanusal iklim / Londra Muson iklimi/ Calcutta-Hindistan 3 3 Kutup iklimi/ Grönland - - - - - - -3-4 -4 -

Detaylı

AKDAĞ VE YAKIN ÇEVRESİNDE BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN COĞRAFİ DAĞILIŞI* GEOGRAPHICAL DISTRIBUTION OF PLANT COVER IN AKDAĞ AND SURROINDING AREA

AKDAĞ VE YAKIN ÇEVRESİNDE BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN COĞRAFİ DAĞILIŞI* GEOGRAPHICAL DISTRIBUTION OF PLANT COVER IN AKDAĞ AND SURROINDING AREA Economicsand Administration, TourismandTourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, FineArts, Engineering, Architecture, Language, Literature, EducationalSciences, Pedagogy&OtherDisciplines

Detaylı

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 9,OCAK- 2004. İSTANBUL

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 9,OCAK- 2004. İSTANBUL MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 9,OCAK- 2004. İSTANBUL KASNAK MEŞESİ (Quercus vulcanica (Boiss. And Heldr. ex) Kotschy) NİN TÜRKİYE DEKİ İKİNCİ YENİ BİR YAYILIŞ ALANI (The second newly spread area of Qurcus

Detaylı

Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1

Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Toprak etütleri; Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 1 Toprak haritası Prof. Dr. Ali Ömer ÜÇLER 2 Toprak ağaçlandırma başarısını en çok etkileyen faktörlerden birisidir. İklim koşulları bakımından yeterlilik olsa

Detaylı

İKLİM TİPLERİ. Yıllık ortalama sıcaklık 25 C dolayındadır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı 2-3 C yi geçmez. Yıllık yağış miktarı 2000 mm den

İKLİM TİPLERİ. Yıllık ortalama sıcaklık 25 C dolayındadır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı 2-3 C yi geçmez. Yıllık yağış miktarı 2000 mm den İKLİM TİPLERİ Dünya'nın hemen her bölgesinin kendine özgü bir iklimi bulunmaktadır. Ancak, benzer iklim kuşaklarına sahip alanlar büyük iklim kuşakları oluştururlar. Yüzlerce km 2 lik sahaları etkileyen

Detaylı

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi) YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN TÜRKİYE

COĞRAFYA DERGİSİ BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN TÜRKİYE İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 24, Sayfa 1-17, İstanbul, 2012 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-5143 BİTKİ ÖRTÜSÜ ÖZELLİKLERİ

Detaylı

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde

Detaylı

CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne

CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne almaçlı dizilmiştir. Tomurcuklar çok pullu, sapsız, sürgüne

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI. 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar

10. SINIF KONU ANLATIMI. 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar 10. SINIF KONU ANLATIMI 46 EKOLOJİ 8 BİYOMLAR Karasal Biyomlar EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDAKİ İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere olarak bitki ve hayvan topluluklarını

Detaylı

BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDA İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere bağlı olarak bitki ve hayvan topluluklarını barındıran

Detaylı

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014 BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ. TÜRKİYE DE AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YENİ BİR YAYILIŞ ALANI: ILGAZ DAĞLARI

COĞRAFYA DERGİSİ. TÜRKİYE DE AVRUPA KAYINI (Fagus sylvatica) NIN YENİ BİR YAYILIŞ ALANI: ILGAZ DAĞLARI DURAN AYDINÖZÜ-FATİH İMAT İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 27, Sayfa 38-45, İstanbul, 2013 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128

Detaylı

2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ATATÜRK ARBORETUMU GEZİSİ RAPORU

2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ATATÜRK ARBORETUMU GEZİSİ RAPORU 2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ATATÜRK ARBORETUMU GEZİSİ RAPORU Gezinin Yapıldığı Tarih-Saat : 17/05/2013---09:30-13:00 Geziye Katılan Öğrenci Sayısı : 20 Geziden Sorumlu Öğretmen : Duygu AYDEMİR Gezinin

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla

Detaylı

COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL

COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı

Detaylı

AĞAÇ TÜRLERİMİZ. SARIÇAM Pinus sylvestris L.

AĞAÇ TÜRLERİMİZ. SARIÇAM Pinus sylvestris L. AĞAÇ TÜRLERİMİZ SARIÇAM Pinus sylvestris L. Sarıçam, Kuzey Anadolu'nun yüksek dağlık kesimlerinde saf yada karışık ormanlar kurmakla birlikte, küçük adacıklar halinde iç ve güney bölgelerimize kadar ulaşır.

Detaylı

Silvikült Temel Esasları

Silvikült Temel Esasları Silvikült ltürün Temel Esasları (Klasör 19) Prof. Dr. Musa GENÇ Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Silvikültür Anabilim Dalı 32260 Isparta musagenc@sdu.edu.tr http://kisisel.sdu.edu.tr/akademik/musagenc

Detaylı

Ö:1/5000 25/02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:0 533 641 14 59 MAİL:altinoluk_planlama@hotmail.

Ö:1/5000 25/02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:0 533 641 14 59 MAİL:altinoluk_planlama@hotmail. ÇANAKKALE İli, AYVACIK İLÇESİ, KÜÇÜKKUYU BELDESİ,TEPE MAHALLESİ MEVKİİ I17-D-23-A PAFTA, 210 ADA-16 PARSELE AİT REVİZYON+İLAVE NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU Ö:1/5000 25/02/2015 Küçüksu Mah.Tekçam

Detaylı

BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ

BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler bakımından çevresinden farklı; kendi içinde benzerlik gösteren alanlara bölge denir. Bölgeler, kullanım amaçlarına göre birbirine benzeyen

Detaylı

BÖLÜM 6. Artvin in Ballı Bitkileri

BÖLÜM 6. Artvin in Ballı Bitkileri BÖLÜM 6 Artvin in Ballı Bitkileri Özgür EMİNAĞAOĞLU, Hayal AKYILDIRIM BEĞEN, Güven AKSU Ballı bitkiler, balarısının bal üretmek için ziyaret ettiği çiçekli bitkilerdir. Arılar çiçeklerden polen taneleri

Detaylı

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler : TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.

Detaylı

TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ

TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ İ İ İ İ Ğ TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ TÜRKİYE VE YAKIN ÇEVRESİ NEOTEKTONİK HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI-2 TÜRKİYE PALEOZOİK ARAZİLER HARİTASI TÜRKİYE

Detaylı

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.

Detaylı

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK , S: İSTANBUL ISSN: Copyright 2008 MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 17, OCAK - 2008, S:172-184 İSTANBUL ISSN:1303-2429 Copyright 2008 http://www.marmaracografya.com YÜKSELDİKÇE BÖLGELERİMİZE GÖRE HER 100 M.DEKİ YAĞIŞ ARTIŞI ÜZERİNE BİR DENEME

Detaylı

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır ili Türkiye nin en kurak ili olup yıllık yağış miktarı 250 mm civarındadır (Meteoroloji kayıtları). Yağan yağış ya da

Detaylı

ASLĠ AĞAÇ TÜRLERĠMĠZ

ASLĠ AĞAÇ TÜRLERĠMĠZ ASLĠ AĞAÇ TÜRLERĠMĠZ İBRELİ VE YAPRAKLI ORMAN ALANLARI Ġbreli ormanlar 61% Yapraklı Ormanlar 39% ĠBRELĠ= GYMNOSPERMAE (AÇIK TOHUMLULAR)= 13 220 721 Ha YAPRAKLI = ANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR)=8 447

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ FLORİSTİK BÖLGELER AÇISINDAN TRAKYA NIN BİTKİ TOPLULUKLARI

COĞRAFYA DERGİSİ FLORİSTİK BÖLGELER AÇISINDAN TRAKYA NIN BİTKİ TOPLULUKLARI İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 25, Sayfa 1-13, İstanbul, 2012 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-5144 FLORİSTİK BÖLGELER AÇISINDAN

Detaylı

İklim---S I C A K L I K

İklim---S I C A K L I K İklim---S I C A K L I K En önemli iklim elemanıdır. Diğer iklim olaylarının da oluşmasında sıcaklık etkilidir. Güneşten dünyamıza gelen enerji sabittir. SICAKLIK TERSELMESİ (INVERSİON) Kışın soğuk ve durgun

Detaylı

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace)

TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR. Vegetation period and rainfalls during in this time in Trakya (Thrace) Ocak 2010 Cilt:18 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 227-232 TRAKYA DA VEJETASYON DEVRESİ VE BU DEVREDEKİ YAĞIŞLAR Özet Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Kastamonu

Detaylı

KÜRE DAĞLARI MİLLİ PARKI PANPARKS ÇALIŞMALARI. Küre Dağları PAN Parks Adayı Dr. İsmail Mentes Orman Mühendisi Doğa Koruma ve Milli Parklar Sube Müdürü

KÜRE DAĞLARI MİLLİ PARKI PANPARKS ÇALIŞMALARI. Küre Dağları PAN Parks Adayı Dr. İsmail Mentes Orman Mühendisi Doğa Koruma ve Milli Parklar Sube Müdürü KÜRE DAĞLARI MİLLİ PARKI PANPARKS ÇALIŞMALARI Küre Dağları PAN Parks Adayı Dr. İsmail Mentes Orman Mühendisi Doğa Koruma ve Milli Parklar Sube Müdürü Doğa ve İnsan İnsanın ve genel olarak da toplum yaşamının

Detaylı

BOTANİK _II. Prof. Dr. Bedri SERDAR

BOTANİK _II. Prof. Dr. Bedri SERDAR BOTANİK _II Prof. Dr. Bedri SERDAR Bedri SERDAR - 2018 2018 Sürgün Çeşitleri 1- Uzun Sürgün Tomurcukları belirgin internodlarla birbirinden ayrılmış, ağacın boy büyümesinde ve dalların gelişmesinde etken

Detaylı

SON DÖNEMDE TRAKYA DA BULUNAN YENİ BİTKİ TÜRLERİ

SON DÖNEMDE TRAKYA DA BULUNAN YENİ BİTKİ TÜRLERİ Eylül 2010 Cilt:18 No:3 Kastamonu Eğitim Dergisi 983-990 Özet SON DÖNEMDE TRAKYA DA BULUNAN YENİ BİTKİ TÜRLERİ Duran AYDINÖZÜ Kastamonu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Türkiye bitki coğrafyası

Detaylı

AKÇADAĞ KEPEZ LİSESİ-HACI OSMAN DERELİ-COĞRAFYA ÖĞRETMENİ İKLİM TİPLERİ

AKÇADAĞ KEPEZ LİSESİ-HACI OSMAN DERELİ-COĞRAFYA ÖĞRETMENİ İKLİM TİPLERİ AKÇADAĞ KEPEZ LİSESİ-HACI OSMAN DERELİ-COĞRAFYA ÖĞRETMENİ İKLİM TİPLERİ İklim Tipleri Dünya da İklim ve Doğal Bitki Örtüsü Dünya da Görülen İklim Tipleri Bir yerde benzer sıcaklık, basınç, rüzgar, nemlilik

Detaylı

ORMAN BOTANİĞİ. 2- Aşağıdaki bitki türlerinden hangisi hızlı gelişen türlerdendir? a) Şimşir b) Karayemiş c) Kermez meşesi d) Kavak e) Gürgen

ORMAN BOTANİĞİ. 2- Aşağıdaki bitki türlerinden hangisi hızlı gelişen türlerdendir? a) Şimşir b) Karayemiş c) Kermez meşesi d) Kavak e) Gürgen DİKKAT: 1- Sorular çoktan seçmeli test şeklinde olup, cevap kağıdındaki doğru cevaba ait kare kutunun içi X (çarpı) şeklinde işaretlenerek cevaplanacaktır. 2- Cevaplandırmada siyah kurşun kalem ve yumuşak

Detaylı

İsmail KARBUZ 1 KALABAK ORMANLARI (ESKİŞEHİR) NIN BİTKİ ÖRTÜSÜ

İsmail KARBUZ 1 KALABAK ORMANLARI (ESKİŞEHİR) NIN BİTKİ ÖRTÜSÜ Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 18, Aralık 2015, s. 418-434 İsmail KARBUZ 1 KALABAK ORMANLARI (ESKİŞEHİR) NIN BİTKİ ÖRTÜSÜ Özet Kalabak ormanları, Eskişehir ilimizi güneybatısındaki

Detaylı

ORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA. ( Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR. 2.Hafta ( )

ORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA. ( Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR. 2.Hafta ( ) 2.Hafta (16-20.02.2015) ORMANCILIKTA UZAKTAN ALGILAMA (2014-2015 Bahar Yarıyılı) Prof.Dr. Mehmet MISIR Ders İçeriği Planlama Sistemleri Envanter Uzaktan Algılama (UA) Uzaktan Algılamanın Tanımı ve Tarihsel

Detaylı

KÜRE DAĞLARI DOĞU KESİMİNDE RÜZGÂR DURUMU VE BUNUN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNE OLAN ETKİSİNİN RUBINSTEIN METODUNA GÖRE İNCELENMESİ

KÜRE DAĞLARI DOĞU KESİMİNDE RÜZGÂR DURUMU VE BUNUN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNE OLAN ETKİSİNİN RUBINSTEIN METODUNA GÖRE İNCELENMESİ Mart 2006 Cilt:14 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 195-200 KÜRE DAĞLARI DOĞU KESİMİNDE RÜZGÂR DURUMU VE BUNUN BİTKİ ÖRTÜSÜ ÜZERİNE OLAN ETKİSİNİN RUBINSTEIN METODUNA GÖRE İNCELENMESİ Duran AYDINÖZÜ, B.Ünal

Detaylı

Arazi örtüsü değişiminin etkileri

Arazi örtüsü değişiminin etkileri Aksaray Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Rize İlinin Arazi Örtüsündeki Zamansal Değişimin (1976 ) Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemi İle Belirlenmesi Yd Yrd. Doç. Dr. Sl

Detaylı

TRABZON ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ HEMŞİN BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ ( 2012 2029 )

TRABZON ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ HEMŞİN BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ ( 2012 2029 ) TRABZON ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ HEMŞİN BAL ÜRETİM ORMANI PROJESİ ( 2012 2029 ) İÇİNDEKİLER SAYFA NO ÖNSÖZ 4 GENEL MÜDÜR SUNUŞU 5 1.ARILAR VE BAL HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1.1 Arılar Hakkında Genel Bilgiler

Detaylı

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç

Detaylı

YER DEĞİŞTİREN YERLEŞMELERE İKİ ÖRNEK: KIRATLI ve BAHÇELİ KÖYLERİ

YER DEĞİŞTİREN YERLEŞMELERE İKİ ÖRNEK: KIRATLI ve BAHÇELİ KÖYLERİ İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 12, Sayfa 75-84, İstanbul, 2004 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-2128 YER DEĞİŞTİREN YERLEŞMELERE

Detaylı

Silivri Nüfus Bilgileri Yıl Toplam Kadın Erkek

Silivri Nüfus Bilgileri Yıl Toplam Kadın Erkek SİLİVRİ Coğrafi Durum: Silivri 41 derece 03 kuzey paraleli ve 28 derece 20 doğu meridyenlerinin birleştiği noktada,istanbul iline bağlı ve il merkezinin 67 km batısında, Marmara Denizi sahilindedir. İlçe

Detaylı

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler Nüfusun Dağılışında Etkili Faktörler Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler 1-Doğal Faktörler: 1.İklim : Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur.

Detaylı

İnce Burun Fener Fener İnce Burun BATI KARADENİZ BÖLGESİ KIYI GERİSİ DAĞLARI ÇAM DAĞI Batıdan Sakarya Irmağı, doğudan ise Melen Suyu tarafından sınırlanan ÇAM DAĞI, kuzeyde Kocaali; güneyde

Detaylı

Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü

Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü ÇALILAR Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü 2 3 m çalı, ~ 7 8 m küçük bir ağaçtır. Yaprak uzunca, geniş yumurta, saplıdır, sivri, küttür, kalın, üstü kırışık, altı beyaz keçe gibi sık tüylü damar

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip 2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip karışıma katılabilmeleridir. Karışımdaki ağaç türleri

Detaylı

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı

Detaylı

ACER BUXUS TİLİA FRAXİNUS

ACER BUXUS TİLİA FRAXİNUS ACER BUXUS TİLİA FRAXİNUS ACER AKÇAAĞAÇLAR Çoğunlukla kışın yaprağını döken boylu veya kısa boylu ağaçlardır. Yapraklar ve tomurcuklar sürgünlerde karşılıklı yer alır. Yapraklar sade, loplu veya tüysüdür.

Detaylı

ARDAHAN İLİNİN EKONOMİK KALKINMASI

ARDAHAN İLİNİN EKONOMİK KALKINMASI İKTİSADÎ ARAŞTIRMALAR VAKFI ARDAHAN İLİNİN EKONOMİK KALKINMASI SEMİNER İSTANBUL, 1998 DOÇ.DR. NASİP DEMİRKUŞ: Sayın Vali'm, Sayın İktisadi Araştırmalar Vakfı Yetkilileri, Saygıdeğer Misafirler, Değerli

Detaylı

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 MARMARA BÖLGESi IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 COĞRAFİ KONUMU Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır. Ülke yüz ölçümünün %8,5'i ile altıncı büyük bölgemizdir. Yaklaşık olarak

Detaylı

TRABZON İLİ SÜRMENE İLÇESİ ÇAMBURNU YÖRESİNDE ÇIKAN ORMAN YANGINI HAKKINDA RAPOR

TRABZON İLİ SÜRMENE İLÇESİ ÇAMBURNU YÖRESİNDE ÇIKAN ORMAN YANGINI HAKKINDA RAPOR TRABZON İLİ SÜRMENE İLÇESİ ÇAMBURNU YÖRESİNDE ÇIKAN ORMAN YANGINI HAKKINDA RAPOR 1. Giriş Türkiye Ormancılar Derneği genel merkezinin talebi ve görevlendirmesi üzerine TOD KTÜ Orman Fakültesi temsilcisi

Detaylı

YABAN HAYATINDA BİTKİLENDİRME. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY

YABAN HAYATINDA BİTKİLENDİRME. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY YABAN HAYATINDA BİTKİLENDİRME Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY Ağaçlandırma kavramı geniş anlamda, yapay gençleştirmenin de dahil edildiği orman rejimi içine giren sahalardaki ağaçlandırmalar ile orman dışı alanlarda

Detaylı

TÜRKİYE ORMAN VARLIĞI & ORMAN EKOSİSTEMLERİMİZ

TÜRKİYE ORMAN VARLIĞI & ORMAN EKOSİSTEMLERİMİZ TÜRKİYE ORMAN VARLIĞI & ORMAN EKOSİSTEMLERİMİZ Arş. Gör. Uğur KEZİK Toprak İlmi ve Ekoloji A.B.D. KTÜ Land use Türkiye Arazi Kullanımı Forest Orman Varlığımız TÜRKİYE ORMANLARI 21.6 MİLYON HEKTAR Verimli

Detaylı

ARTVİN-MERKEZ-SALKIMLI RESMİ KURUM ALANI

ARTVİN-MERKEZ-SALKIMLI RESMİ KURUM ALANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU ARTVİN-MERKEZ-SALKIMLI RESMİ KURUM ALANI 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI 1 İçindekiler 1. MEVCUT DURUM... 2 1.1. Genel Konum... 2 1.2. Ulaşım Yapısı...

Detaylı

TMMOB Orman Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi

TMMOB Orman Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Tarih : 11.01.2017 Sayı : 2017/0007 İSTANBUL ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ NE İTİRAZ EDEN : Adı ya da unvanı : T.M.M.O.B ORMAN MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ Adresi : Mecidiyeköy Mah. Büyükdere

Detaylı

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II 1. Laurocerasus officinalis 2. Salvia officinalis 3. Tilia tomentosa 4. Tilia cordata 5. Tilia platyphyllos 6. Tilia rubra 7. Quercus brantii 8. Castanea sativa

Detaylı

SAKARYA NEHRİ VE DOĞANÇAY DERESİ ARASINDAKİ SAHANIN BİTKİ ÖRTÜSÜ

SAKARYA NEHRİ VE DOĞANÇAY DERESİ ARASINDAKİ SAHANIN BİTKİ ÖRTÜSÜ T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ COĞRAFYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ SAKARYA NEHRİ VE DOĞANÇAY DERESİ ARASINDAKİ SAHANIN BİTKİ ÖRTÜSÜ İSMAİL KARBUZ 2501090061 TEZ DANIŞMANI Prof.

Detaylı

TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ. Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları)

TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ. Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları) TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları) Genetik Şekil Toplulukları 1- Tektonik Topografya 2- Akarsu Topografyası (Flüvial Topografya) 3- Volkan

Detaylı

B- Türkiye de iklim elemanları

B- Türkiye de iklim elemanları B- Türkiye de iklim elemanları Sıcaklık Basınç ve Rüzgarlar Nem ve Yağış Sıcaklık Türkiye de yıllık ortalama sıcaklıklar 4 ile 20 derece arasında değişmektedir. Güneyden kuzeye gidildikçe enlem, batıdan

Detaylı

ÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ

ÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ ÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ Mehmet Sakınç*, Aliye Aras**, Cenk Yaltırak*** *İTÜ, Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü, Maslak/İstanbul **İ.Ü. Fen Fakültesi, Biyoloji

Detaylı

Büyük İklim Tipleri COĞRAFYA DERSİ PERFORMANS ÖDEVİ. Doruk Aksel Anil

Büyük İklim Tipleri COĞRAFYA DERSİ PERFORMANS ÖDEVİ. Doruk Aksel Anil Büyük İklim Tipleri COĞRAFYA DERSİ PERFORMANS ÖDEVİ Doruk Aksel Anil YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Dünya'nın hemen her bölgesinin kendine özgü bir iklimi bulunmaktadır. Yüzlerce km² lik sahaları

Detaylı

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU AKÇAKALE KÖYÜ (MERKEZ/GÜMÜŞHANE) 128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 2016 AKÇAKALE KÖYÜ-MERKEZ/GÜMÜŞHANE 128 ADA 27 VE 32 NUMARALI PARSELLERE

Detaylı

BARINDIRDIĞI BİTKİ VARLIĞI AÇISINDAN TRAKYA NIN KARASALLIK DERECESİ THE CONTINENTALITY OF THRACE FROM THE POINT OF VIEV OF ITS PLANT CONTENT

BARINDIRDIĞI BİTKİ VARLIĞI AÇISINDAN TRAKYA NIN KARASALLIK DERECESİ THE CONTINENTALITY OF THRACE FROM THE POINT OF VIEV OF ITS PLANT CONTENT Ocak 2009 Cilt:17 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 203-212 BARINDIRDIĞI BİTKİ VARLIĞI AÇISINDAN TRAKYA NIN KARASALLIK DERECESİ Özet Duran AYDINÖZÜ KÜ Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü, Kastamonu Trakya da

Detaylı

MENTEŞE YÖRESİ Kıyı Ege Bölgesinün Büyük Menderes Oluğu güneyinde kalan kesimine "Menteşe Yöresi" denilmektedir. 13. yüzyılda Manteşe yöresi

MENTEŞE YÖRESİ Kıyı Ege Bölgesinün Büyük Menderes Oluğu güneyinde kalan kesimine Menteşe Yöresi denilmektedir. 13. yüzyılda Manteşe yöresi MENTEŞE YÖRESİ MENTEŞE YÖRESİ Kıyı Ege Bölgesinün Büyük Menderes Oluğu güneyinde kalan kesimine "Menteşe Yöresi" denilmektedir. 13. yüzyılda Manteşe yöresi Bizanslıların elinde bulunuyordu. Bizanslıların

Detaylı

Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi Online Thematic Journal of Turkic Studies. Yıl V, Sayı 1, Ocak 2013 Kültürümüzde İklim ve Mevsimler

Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi Online Thematic Journal of Turkic Studies. Yıl V, Sayı 1, Ocak 2013 Kültürümüzde İklim ve Mevsimler ACTA TURCICA Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi Online Thematic Journal of Turkic Studies www.actaturcica.com Yıl V, Sayı 1, Ocak 2013 Kültürümüzde İklim ve Mevsimler Türkiye de İklimin Doğal Bitki Örtüsü

Detaylı

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)

Detaylı

KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA GEZİMİZ

KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA GEZİMİZ KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA GEZİMİZ Okulumuz Gezi İnceleme ve Tanıtma Kulübümüz 17-18 Ocak 2015 tarihinde bir gece konaklamalı KARTEPE-MAŞUKİYE-SAPANCA gezisi gerçekleştirdi.. 17 Ocak 2015 Cumartesi sabahı

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 48, Haziran 2017, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 48, Haziran 2017, s Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 48, Haziran 2017, s. 435-444 Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date 11.05.2017 25.06.2017 Arş. Gör. Makbulenur

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros

Detaylı

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE BİTKİ COĞRAFYASI ÇALIŞMALARI

COĞRAFYA DERGİSİ TÜRKİYE BİTKİ COĞRAFYASI ÇALIŞMALARI İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü COĞRAFYA DERGİSİ Sayı 29, Sayfa 1-27, İstanbul, 2014 Basılı Nüsha ISSN No: 1302-7212 Elektronik Nüsha ISSN No: 1305-5144 TÜRKİYE BİTKİ COĞRAFYASI

Detaylı

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? 1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri

Detaylı

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ:

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ: TARİHİ : Batı Toroslar ın zirvesinde 1288 yılında kurulan Akseki İlçesi nin tarihi, Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanmaktadır. O devirlerde Marla ( Marulya) gibi isimlerle adlandırılan İlçe, 1872

Detaylı

Yağış bir yerdeki bitki yoğunluğunu yani bitkilerin ot, çalı veya ağaç olmasını ve bunların miktarının az ya da çok olmasını belirler.

Yağış bir yerdeki bitki yoğunluğunu yani bitkilerin ot, çalı veya ağaç olmasını ve bunların miktarının az ya da çok olmasını belirler. DÜNYAYI KAPLAYAN ÖRTÜ :BİTKİLER Yeryüzünde Bitki Örtüsünün Dağılışını Etkileyen Faktörler 1-İklimin Etkisi a)yağış Faktörü: Yağış bir yerdeki bitki yoğunluğunu yani bitkilerin ot, çalı veya ağaç olmasını

Detaylı

FAGACEAE. kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü vardır.

FAGACEAE. kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü vardır. FAGACEAE Fagaceae familyasının 6 cins (Fagus, Quercus, Castanea, Castanopsis, Lithofagus, Nothafagus) ve bu cnislerin her iki yarı kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü

Detaylı

CASTANEA SATIVA NIN ( Kestane) AFYON DA YAYILIŞI

CASTANEA SATIVA NIN ( Kestane) AFYON DA YAYILIŞI CASTANEA SATIVA NIN ( Kestane) AFYON DA YAYILIŞI ÖZET Distribution of Castanea Sativa at Afyon Fatma Kafalı YILMAZ Kestane (Castanea sativa) kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaç türlerinden biridir.

Detaylı

DERS 1. Bölge Sınırlarını Tespiti

DERS 1. Bölge Sınırlarını Tespiti DERS 1 Bölge Sınırlarını Tespiti İster fiziki ve ister beşeri konularda olsun, çalışma yapılacak alanların (havza, yöre, bölüm, bölge) sınırlarının saptanması gerekir. 1-Bir kıtayı ele alabiliriz. Kıtaların

Detaylı

III.BÖLÜM A - KARADENİZ BÖLGESİ HAKKINDA

III.BÖLÜM A - KARADENİZ BÖLGESİ HAKKINDA III.BÖLÜM Bu bölümde ağırlıklı olarak Kızılırmak deltasının batı kenarından başlayıp Adapazarı ve Bilecik'in doğusuna kadar uzanan ve Kastamonu yu içine alan Batı Karadeniz Bölümü, Kastamonu ili, Araç

Detaylı

Dünya'da Görülen Đklim Tipleri

Dünya'da Görülen Đklim Tipleri Dünya'da Görülen Đklim Tipleri Bir yerde benzer sıcaklık, basınç, rüzgar, nemlilik ve yağış özelliklerinin uzun süre etkili olmasıyla iklim tipleri belirmektedir. Đklimi oluşturan bu öğelerden birinin

Detaylı

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir. 2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası

Detaylı

Ormanların havza bazında bütünleşik yaklaşımla çok amaçlı planlanması

Ormanların havza bazında bütünleşik yaklaşımla çok amaçlı planlanması Ormanların havza bazında bütünleşik yaklaşımla çok amaçlı planlanması Prof. Dr. Emin Zeki BAŞKENT Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi, TRABZON Sunuş 1.Ormanların havza bazında ekosistem tabanlı

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle

Detaylı

Büyük İklim Tipleri. Ata Yavuzer 9- A Coğrafya Performans Ödevi. Bu çalışma Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinde hazırlanmıştır.

Büyük İklim Tipleri. Ata Yavuzer 9- A Coğrafya Performans Ödevi. Bu çalışma Bilgi ve İletişim Teknolojileri dersinde hazırlanmıştır. Büyük İklim Tipleri Ata Yavuzer 9- A Coğrafya Performans Ödevi Hisar Okulları İçindekiler Büyük İklim Tipleri... 3 Ekvatoral İklim... 3 Görüldüğü Bölgeler... 3 Endonezya:... 4 Kongo:... 4 Tropikal İklim:...

Detaylı

Picea (Ladin) Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin)

Picea (Ladin) Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin) Picea (Ladin) 1 Picea abies (Avrupa Ladini) Picea orientalis (Doğu Ladini) Picea glauca (Ak Ladin) Picea pungens (Mavi Ladin) Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR SAÜ PMYO 19.12.2012 Picea (Ladin) 2 Picea (Ladin)

Detaylı

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene

Detaylı

Toprak oluşumu ve toprak türleri

Toprak oluşumu ve toprak türleri On5yirmi5.com Toprak oluşumu ve toprak türleri Toprak oluşumu ve toprak türleri nelerdir? Yayın Tarihi : 13 Kasım 2012 Salı (oluşturma : 3/1/2017) -Toprağın oluşması için önce kayaların çözünmesi gerekir.

Detaylı

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine

Detaylı

MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI

MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI TÜRKİYE DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI ENVANTERİ ENV. NO. 58.01.0.02 ÇİMENYENİCE KÖYÜ, KÖROĞLU TEPELERİ, I39-a4 MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI İL SİVAS İLÇE HAFİK MAH.-KÖY VE MEVKİİ Çimenyenice Köyü GENEL

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

YUSUFELİ Genel Bilgi

YUSUFELİ Genel Bilgi YUSUFELİ Bu yazı Yusufeli Havzası ve Altıparmak Dağları Aşağı Kafkaslar Boşluk Analizi çalışması kapsamında yapılan analizlerde elde edilen bilgilerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Genel Bilgi Yurdumuzun

Detaylı