İşgücü Uyum Faaliyetleri (Aktif İstihdam Politikaları)

Transkript

1 TÜRKİYE İŞ KURUMU İŞGÜCÜ UYUM DAİRESİ BAŞKANLIĞI İşgücü Uyum Faaliyetleri (Aktif İstihdam Politikaları) İŞKUR 1

2 İŞGÜCÜ PİYASASINA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER İŞKUR 2

3 İşgücü Piyasası Temel Göstergeleri * Kurumsal Olmayan Nüfus (Bin) ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü (Bin) İstihdam Edilenler (Bin) İşsiz (Bin) İşgücüne Katılma Oranı (%) ,2 İşsizlik Oranı (%) 10, ,6 İstihdam Oranı (%) 41,5 41,7 41,6 Kayıtdışı İstihdam Oranı (%) 46,9 43,2 44,6 İşgücüne dahil olmayanlar (Bin) Genç nüfusta İşsizlik Oranı (%) 19,6 25,7 27,5 * TUİK May ıs Dönem i İŞKUR 3

4 İstihdamın Sektörlere Göre Dağılımı Tarım Sanay i İnşaat Hizmetler Ocak 2008 Şubat 2008 Mart 2008 Nisan 2008 Mayıs 2008 Haziran Temmuz Ağustos Eylül 2008 Ekim 2008 Kasım 2008 Aralık 2008 Ocak 2009 Şubat 2009 Mart İŞKUR 4

5 İşsizlik Oranı ( % ) İşsizlik Oranı İşsizlik Oranı ,3 10,5 10,3 10,3 9,9 10, , * * 2009 yılı Mayıs Ayı İŞKUR 5

6 İşgücüne Katılma Oranları ,1 72,5 73, ,8 69,8 70, ,4 50,5 50, ,2 46,2 46, ,2 28,8 27,7 24, ,8 24, Genel Erkek Kadın Kaynak: TÜİK İŞKUR 6

7 İşkur Verileri (*) Başvurular Açık İş İşe Yerleştirme Kayıtlı İşgücü Kayıtlı İşsiz Yurt Dışı Gönderme (*) Ocak -Temmuz İŞKUR 7

8 İşe Yerleştirme Oranları 2008/ Ocak - Temmuz 2009/Ocak- Temmuz Yüzdelik Fark Toplam Normal yerleştirme Özürlü Yerleştirme Eski Hükümlü Yerleştirme Terör Mağduru Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın İŞKUR 8

9 Kayıtlı İşsizlerin Eğitim Durumları* ilköğretim 48,5% okur-yazar olm ayan 2,1% Lisans ve üstü 6,9% Yüksekokul 8,0% Lise 17,0% Meslek Lisesi 17,5% Lisans ve üstü Yüksekokul Lise Meslek Lisesi ilköğretim okur-yazar olmayan İŞKUR 9

10 KURUMSAL YAPI İŞKUR 10

11 İŞKUR un Görevleri Ulusal istihdam politikalarının hazırlanmasına katkı sağlamak İşgücü piyasası verilerini derlemek, analiz etmek ve yorumlamak İşgücü arz ve talebi arasında aracılık hizmeti yapmak Aktif / pasif istihdam politikalarını yürütmek İŞKUR 11

12 Yasal Dayanak 4904 ve 4447 sayılı Kanunlar çerçevesinde; İşsizlere, istihdamında güçlük çekilen gruplara ve işsizlik ödeneğinden yararlanmakta olan sigortalı işsizlere; meslek edindirme, geliştirme, değiştirme kursları düzenlemek, mesleki rehabilitasyon hizmetleri sunmak, İş ve meslek danışmanlığı yapmak, toplum yararına çalışma programları düzenlemek, istihdamdaki işgücüne eğitim seminerleri vermektedir İŞKUR 12

13 Amaç İŞKUR un işgücü uyum faaliyetlerinin amacı; İstihdamın korunması, İstihdamın arttırılması, İşsizliğin azaltılması, İşsizlerin mesleki niteliklerinin arttırılmasıdır İŞKUR 13

14 İş ve Meslek Danışmanlığı İŞKUR bünyesinde bulunan iş ve meslek danışma servisleri ve meslek bilgi merkezleri aracılığıyla yürütülmektedir. İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetlerinden; Meslek seçme aşamasında olanlar, Meslek eğitimine başlayacak olan gençler İlk kez çalışma hayatına atılacak olanlar, Uzun süreli işsizler, İşsizlik sigortası ödeneği alan işsizler, Mesleki becerilerini geliştirmek isteyenler, Meslek değiştirmek isteyenler, yararlanabilirler İŞKUR 14

15 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri İşgücü Yetiştirme Kursları Girişimcilik Eğitimleri Staj Programları Özürlülere ve Hükümlü/ Eski hükümlülere Yönelik Mesleki Eğitim ve Rehabilitasyon Faaliyetleri Toplum Yararına Çalışma Programları (TYÇP) İŞKUR 15

16 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri-I (Bütçe) Genel Müdürlüğümüzce; İllerin nüfusu, Gelişmişlik düzeyi, Kayıtlı işsiz sayısı, Sigortalı çalışan sayısı gibi veriler baz alınarak her bir il için ayrılan kaynak miktarı belirlenir İŞKUR 16

17 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri-II (Süreç) Yerel işgücü piyasası ihtiyaçları doğrultusunda nitelikli işgücü yetiştirilmesi ve istihdamın arttırılması amaçlarıyla; İl geneli işgücü ihtiyaç analizi yapılır. İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurullarınca işgücü yetiştirme kursu/programı açılacak alanlar belirlenir. Eğitimler/programlar İl Müdürlüklerince hizmet alımı ya da işbirliği yoluyla düzenlenir. Mezunlara geçerli sertifikalar verilir İŞKUR 17

18 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurs/Girişimcilik III (Eğitimler) Eğitimler/programlar; 6 ayı geçemez MEB veya KSGEB in onayını müteakip uygulanır MEB ya da KOSGEB in uygun gördüğü eğitici/ öğreticiler ile düzenlenebilir İŞKUR 18

19 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurs/Girişimcilik IV (Ödemeler) Eğitimlere/Programlara katılanlara; kursiyer zaruri gider ödemesi, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, yapılır. Eğitim/Program düzenlenen yükleniciye; Eğitici gideri, Temrin gideri, Eğitim yeri gideri ile kar toplamından oluşan, kursiyer sayısına ve toplam ders saatine bölünerek bulunan Kursiyer başına saat ücreti üzerinden aylık hak edişler ile ödeme yapılır İŞKUR 19

20 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurslar I (Hizmet Sağlayıcılar) Kurslarda; Milli Eğitim Bakanlığı, Üniversiteler, Özel eğitim kurum/işletmeleri, Özel kesim işyerleri, Eğitim/rehabilitasyon firmaları, Dernek, vakıf, meslek birlikleri Kamu kurum/kuruluşları, Döner sermayeli kuruluşlar, hizmet sağlayıcılardır İŞKUR 20

21 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurslar II (Katılma Şartları) Kurslarda; İşsiz olmak, En az 16 yaşında olmak İlköğretim okulu mezunu olmak İşverenin özel şartlarını taşımak gerekir İŞKUR 21

22 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurslar III Doğrudan temin yöntemi ile, Sözleşme düzenleyerek, Protokol düzenleyerek, kurs düzenlenmektedir, Sözleşme Eğitici ve temrin giderleri, Elektrik, su, gaz gibi genel giderler, İş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri, Kursiyer zaruri gideri. Protokol Kursiyer zaruri gideri, İş kazası ve meslek hastalığı sigorta primleri, ödenmektedir İŞKUR 22

23 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Kurslar IV İstihdam Boyutuyla Değerlendirme; Kursların formal eğitim kurumları tarafından düzenlenmesi halinde sonraki hizmet alımlarında geçmiş performansları göz önünde bulundurulacaktır. Kursların işyerlerince düzenlenmesi halinde; başarılı kursiyerlerin en az % 50 sinin yüklenici tarafından istihdam edilmesi gerekmektedir İŞKUR 23

24 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Girişimcilik I ( Genel Esaslar) İşsizlerin kendi işlerini kurmaları amacıyla girişimcilik eğitimleri düzenlenmektedir. İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulları eğitimlere karar verir. En az ilköğretim okulu mezunu işsizler yararlanabilir. Katılımcılar; eğitim durumları, mesleki deneyimleri, mali yeterlilikleri gibi kriterler doğrultusunda belirlenir. Programları bitiren katılımcılara kendi işlerini kurmalarının sağlanması amacıyla KOSGEB tarafından finansal destek sağlanacaktır İŞKUR 24

25 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- Girişimcilik II Girişimcilik Eğitimleri; İl Müdürlüklerince, KOSGEB in hizmet sağlayıcı Havuzunda ki firmalardan hizmet satın alınarak yürütülür. Katılma Şartları; İşsiz olmak, 18 yaşını tamamlamış olmak, En az ilköğretim mezunu veya geçerli bir belgesi olmak, Girişimcilik eğitimine daha önce katılmamış olmak. Şartları aranır İŞKUR 25

26 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri-Staj I (Genel Esaslar) Staj Programları; Lise mezunu işsizlerin, işbaşında eğitilmesidir. 10 ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinde düzenlenir. Stajyer sayısı işyerinde çalışan işçi sayısının en fazla 1/20 sidir. Stajyerlerin; Staj yapacakları işyerinin işçisi olmaması, Staj dolayısıyla mevcut işçilerin çıkarılmaması, İşyerinde fiilen staj yaptırılmaları gereklidir. Stajyerlere staj yaptıkları her gün için ay sonunda kursiyer zaruri ödemesi yapılır. Staj Programı günlük en az 5 en fazla 8 saat olmak üzere haftalık 40 saat, toplam 6 aydan fazla olamayacaktır İŞKUR 26

27 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri-Staj III (Katılma Şartları) Katılma Şartları; İşsiz olmak, En az 16 yaşında olmak, En az lise ve dengi okul mezunu olmak, Öğrenci olmamak* *Açık öğretim, ikinci öğretim gibi staja devam edebilecek ve sonrasında istihdam edilebilecek kişiler katılabilir İŞKUR 27

28 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- TYÇP I TYÇP; İşsizliğin yoğun olduğu zamanlarda ve bölgelerde toplum yararına bir iş ya da hizmeti yürütülmesidir. Ekonomik kriz, Özelleştirme, Ekonomik yapılanma, Doğal afetler gibi işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde işsizlerin geçici olarak kısmi süreli ya da tam tam süreli olarak istihdam edilmelerinin sağlanmasıdır. Programlar kamu yararına yönelik olmak zorundadır İŞKUR 28

29 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- TYÇP II Programlara konu olabilecek alanlar; Çevre temizliği, Kamusal altyapının yenilenmesi Okullarda çevre düzenlemesi ve temizlik işleri, Restorasyon, kültürel mirasın korunması, Ağaçlandırma, park düzenlemeleri, Vadi ıslahı, erozyon engelleme çalışmaları, Kamusal altyapının yapımı, onarımı ile kaldırım çalışmaları, Hizmet alanı belirlenirken en önemli kıstas kamu yararıdır İŞKUR 29

30 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- TYÇP III Programların Süresi; Programların azami uygulama süresi 6 aydır Program süresince katılımcılara 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri doğrultusunda iş gördürülür. Katılımcılara TYÇP süresince asgari ücret üzerinden çalışma süresine göre hesap edilecek meblağ ile ödeme yapılır. Programlara Katılma Şartları; İşsiz olmak En az 19 yaşında olmak TYÇP lere katılmamış olmak Emekli, malul dul ve yetim aylığı almamak İŞKUR 30

31 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- TYÇP IV Katılımcıların Programın uygulandığı mahalle en yakın bölgeden seçilmesi esastır. Katılımcılar işsizler arasından eşitlik prensibine bağlı olarak, programın konusuna uygun eğitim, yaş, cinsiyet ve mesleki nitelikleri bulunanlar arasından seçilecektir. Öngörülenden çok katılımcı olması halinde katılımcılar noter huzurunda çekilecek kura ile belirlenecektir. Kura çekimi sonucunda ¼ oranında yedek katılımcı seçilecektir. İlgili kurumlarda halen çalışmakta olanlar teklif edilen TYÇP nedeniyle işten çıkarılmamalıdırlar. Katılımcılar, yüklenicinin eski çalışanı olamazlar İŞKUR 31

32 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri- TYÇP V TYÇP Hizmetleri Doğrudan temin yöntemi ile hizmet satın alınarak düzenlenir. TYÇP lerde; Toplam işçi ücret giderleri, İdari giderler, Kar, kalemleri ödenir. TYÇP Hizmetlerinde Hizmet Sağlayıcılar; Sivil Toplum Kuruluşları (STK lar yetki belgesi almak zorundadır.) Özel işyerleri, Yerel kamu kurumlarıdır.( Kamu kurum/kuruluşlarına kar ödenmez.) İŞKUR 32

33 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri İŞKUR ca 2008 yılında; u kadın, si erkek, ü engelli, 358 i eski hükümlü ve si hükümlü olmak üzere işsiz yararlandırılmıştır yılı Ağustos sonu; sı kadın, Sı erkek, 1733 ü engelli, 180 i eski hükümlü ve 262 si hükümlü olmak üzere toplam işsiz yararlandırılmıştır. Bu eğitimlerle niteliksiz yada niteliği düşük işgücünün kalifikasyonu arttırılarak, işgücü piyasasının aradığı mesleki yeterliliklere sahip olmaları amaçlanmaktadır İŞKUR 33

34 İşgücü Yetiştirme Faaliyetleri Karşılaştırması * HÜKÜMLÜ ESKİ HÜKÜMLÜ ENGELLİ ERKEK KADIN TOPLAM * İŞKUR 34

35 Finansman Kaynakları İşsizlik Sigortası Fonu Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan İşverenlerden Kesilen Ceza Paraları Uluslararası kurum/kuruluşlardan elde edilen hibe/krediler İŞKUR 35

36 Faaliyetlerin Finansmanı-1 Aktif İstihdam Politikaları için ; 5763 sayılı Kanuna (İstihdam Paketi) bağlı olarak; İşsizlik Sigortası Fonundan, yılı için 250 milyon TL yılı için 260 milyon TL yılı için 270 milyon TL. Ayrıca GAP Eylem Planı çerçevesindeki GAP-2 Projesi kapsamında; yılı için 37 milyon 10 bin TL yılı için 39 milyon 379 bin TL yılı için 41 milyon 623 bin TL yılı için 16 milyon 317 bin TL kaynağın Kuruma tahsis edilmesi planlanmaktadır İŞKUR 36

37 Faaliyetlerin Finansmanı-2 Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan İşverenlerden Kesilen Ceza Paraları Fonundan, yılı için 20 milyon TL lik, yılı için 22 milyon TL lik, yılı için 24,425 milyon TL kaynağın tahsis edilmesi öngörülmektedir. Avrupa Birliği kaynaklarından yılı programlaması çerçevesinde 20 milyon Avro, yılı programlaması çerçevesinde 17 milyon 80 bin Avro, yılı programlaması çerçevesinde ise 40 milyon Avro, kaynak tahsis edilmiştir İŞKUR 37

38 Yürütülmekte Olan Projeler Aktif İstihdam Tedbirleri Projesi (AİPP-II) Kadın İstihdamının Desteklenmesi Operasyonu (IPA) Gençlerin İstihdamının Arttırılması Operasyonu (IPA) Kamu İstihdam Hizmetlerinin Etkinliğinin Arttırılması Operasyonu (IPA) İŞKUR 38

39 TEŞEKKÜRLER... Türkiye İş Kurumu İşgücü Uyum Dairesi Başkanlığı Tel: (312) Faks: (312) e-posta: İŞKUR 39