LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ SÜREÇLERİ. Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü AKDENİZ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.

Transkript

1 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ SÜREÇLERİ Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü AKDENİZ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. 1

2 içerik Lisanssız Üretim Tesisleri Mevzuatı Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci Lisanssız Üretim Tesisleri Bağlantı Görüşü Teknik Kriterler Sistem Kullanım ve Bağlantı Anlaşmaları Lisanssız Üretim Tesisleri İstatistiki Bilgiler 2

3 LİSANSSIZ ÜRETİM TESİSLERİ MEVZUATI 21 Temmuz 2011 tarihli sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve 10 Mart 2012 tarihli sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ kapsamında Dağıtım Şirketleri tarafından bağlantı görüşleri verilmeye başlanmış, sonrasında 6446 sayılı Elektrik Piyasa Kanununun yayınlanmasıyla birlikte yönetmelik ve tebliğ yenilenmiştir. 2 Ekim 2013 tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ kapsamında Dağıtım Şirketleri tarafından bağlantı görüşleri verilmeye devam etmektedir. 3

4 6446 SAYILI KANUNUN GETİRDİĞİ DÜZENLEMELER Lisanssız yapılabilecek faaliyetlerin kapsamı artırılmıştır. YEK e dayalı 0,5 MW kurulu güç üst sınırı 1 MW a artırılmıştır. Bakanlar Kurulu bu üst sınırı kaynak bazında 5 katına kadar artırabilecektir YEK e dayalı lisanssız faaliyette ihtiyaç fazlası elektrik 5346 sayılı Kanun çerçevesinde 1 sayılı cetvelden satın alınacaktır. Lisanssız kapsamındaki bağlantı, denetim ve satışa ilişkin düzenlemeler EPDK tarafından çıkarılacak yönetmeliğe bırakılmıştır. 4

5 YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI TANIMI 5346 sayılı kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynakları: Rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil), dalga, akıntı enerjisi ve gel-git ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı onbeş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynakları 5

6 LİSANSSIZ ÜRETİM KAPSAMINA GİREN ÜRETİM TESİSLERİ İÇİN ÖZET TABLO Üretim Tesisi Tipi 1 İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeden izole çalışan üretim tesisleri 2 Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri 3 Mikrokojenerasyon tesisi 4 Kurulu Güç Üretim Tesisinin Sınırı Bağlantısı Yok İzole 1 MW Dağıtım 100 kw Dağıtım Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri Yok İletim veya dağıtım 5 Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan üretim tesisleri Yok Dağıtım 6 Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri 7 Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde teknik imkânın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması hâlinde kurulan üretim tesisi Yok Yok İhtiyaç Fazlası Enerjinin Değerlendirilmesi 5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla YEKDEM kapsamında değerlendirilir sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel en düşük fiyattan görevli tedarik şirketi tarafından satın alınır. Sisteme enerji vermemesi esastır. Verilmesi halinde herhangi bir bedel ödenmeksizin YEKDEM kapsamında değerlendirilir sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla YEKDEM kapsamında değerlendirilir. İletim veya dağıtım Sisteme enerji vermemesi esastır. Verilmesi halinde herhangi bir bedel ödenmeksizin YEKDEM kapsamında değerlendirilir. Dağıtım 5346 sayılı Kanun eki I sayılı Cetvel ilgili kaynak fiyatlarından görevli tedarik şirketi aracılığıyla YEKDEM kapsamında değerlendirilir. 6

7 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ BAŞVURU SÜRECİ 7

8 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ BAŞVURU SÜRECİ 8

9 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ TESİSLERİ BAĞLANTI SÜRECİ 9

10 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ TESİSLERİ BAĞLANTI SÜRECİ 2 Ekim 2013 tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik ve Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ kapsamında; Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş. dağıtım bölgesinde dağıtım sistemine bağlanacak/yönlendirilecek olan (6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa göre en fazla 1 MW kurulu gücündeki) lisanssız üretim tesisleri ile ilgili bağlantı talepleri Müşteriler tarafından (HES tesisleri ilgili İl Özel İdare üzerinden) Şirketimiz ne iletilmektedir. Başvuru yazısı ekinde; -Yönetmelik Ek-1 de yer alan Lisanssız Üretim Bağlantı Başvuru Formu Kurulacak tesisin teknik özelliklerini de gösteren Tek Hat Şeması Tek-hat şeması, -Tüketimi gösteren faturalar, -Santralin kurulacağı yere ait tapu ya da kira sözleşmesi, -Başvuru bedelinin yatırıldığına dair dekont, -Gerektiği durumda özel izin belgeleri yer alır. 10

11 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ TESİSLERİ BAĞLANTI SÜRECİ Lisanssız üretim tesisi ile ilgili başvuruda sunulması gereken evraklar ilgili mevzuat kapsamında değerlendirilir ve üretim tesisinin tipi, konumu ve kurulu güç değeri, yapılan hesaplamalar ve yerinde yapılan etütler neticesinde tesis için teknik ve ekonomik açıdan en uygun bağlantı noktası belirlenir. Üretim tesisinin dağıtım sistemine bağlantı görüşü oluşturulur ve geçerli süre içerisinde (başvuru yapıldığı aydan sonraki ayın 20 sine kadar) müşteriye bildirilir. Yazı içeriğinde santralin sisteme bağlantısı ile ilgili teknik kriterler, tesis edilmesi gereken enerji nakil hat karakteristiği, alınması gereken güvenlik önlemleri ve üretim tesisi bağlantı süreci açıklanır. Yazı ekinde lisanssız üretim tesisi projelerinin hazırlanması için TEDAŞ Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmış olan proje hazırlama şablonu gönderilir. Bağlantı görüşüne göre hazırlanan projeler müşteri tarafından TEDAŞ Genel Müdürlüğü ne onaya sunulur. Farklı başvurularla santralin yönlendirileceği TM YG barasına 2 MW üzerinde lisanssız üretim santrali yönlendirilmesi durumunda bağlantı görüşü verilmesi öncesinde TEİAŞ tan görüş talep edilir. Lisanssız üretim tesisleri ile ilgili güç, lokasyon değişiklikleri olması durumunda, müşteriler yeni bir lisanssız üretim santrali kuracak şekilde başvuru yapmaktadır. 11

12 LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ TESİSLERİ BAĞLANTI SÜRECİ Müşteri bağlantı görüşü yazısını temin ettikten sonra 30 gün içerisinde «çağrı mektubu» talebinde bulunur. Sistem kullanım ve bağlantı anlaşması imzalamak üzere çağrı mektubu gönderilir. Müşteri üretim tesisine ait hazırlayacağı projeleri TEDAŞ Genel Müdürlüğü ne onaylatır. Müşteri Onaylı projelerle birlikte sistem kullanım ve bağlantı anlaşması yapmak üzere dağıtım Şirketine başvurur. Müşteri mevzuat hükümleri uyarınca tüketim birleştirme yaparak tek santralin birden fazla tüketim noktasıyla mahsuplaşmasını sağlayabilmektedir. Santralin kabul işlemi sistem kullanım ve bağlantı anlaşmalarının yapılmasına müteakip Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilendirmesiyle TEDAŞ Genel Müdürlüğü görevlilerince, Şirketimiz ilgili personeli katılımı da sağlanarak yapılmaktadır. Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü 12

13 BİRDEN FAZLA BAȘVURU OLMASI HALİNDE ȘEBEKEYE BAĞLANTIDA ÖNCELİK SIRALAMASI Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü 13

14 LİSANSSIZ ÜRETİM TESİSLERİ BAĞLANTI GÖRÜŞÜ TEKNİK KRİTERLER Çift yönlü sayaç tesis edilerek üretim tesisi tarafından sisteme verilen ve tüketimin fazla olduğu durumda sistemden çekilen enerjinin ölçülebilmesi sağlanmalıdır. Elektrik dağıtım sisteminden alınan-verilen enerjinin tespiti, izlenmesi ve Şirketimiz Merkezinde kayıt altına alınması amacıyla uzaktan sayaç okuma cihazları temin ve tesis edilmeli, bu cihazlarda kullanılacak hatlar için Şirketimizin belirlediği operatörden abonelik açtırmalı, haberleşme için gerekli test ve devreye alma işlemlerini tamamlanmalıdır. Üretim tesisinin kısa devre arızası veya dağıtım sisteminin enerjisiz kalması durumunda bağlantı noktası itibarıyla dağıtım sisteminden izole hale gelmesini ve şebekeye enerji vermemesini sağlamak, dağıtım şebekesinin bir bölümünü içerecek şekilde adalanmayı engellemek üzere ilgili mevzuatta(elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ) geçen koruma sistemleri tesis edilerek (Loss of Main[LOM] ANSI KOD:78 yada ANSI KOD 81 rölesi kullanarak) üretim tesisinin sistemden ayrılması ve sisteme enerji verilene kadar hiçbir şekilde sistemle paralele girmemesi sağlanmalıdır. Sistemin alçak gerilim bağlantısı TSE standardına ve bu standartta verilen diğer referans standartlara uygun olacaktır. 14

15 SİSTEM KULLANIM VE BAĞLANTI ANLAŞMALARI Bağlantı Anlaşması İçin Başvuruda İstenilen Belgeler: İmzaya yetkili kişiler için İmza sirküleri (Islak İmzalı veya Noter Onaylı) Anlaşmayla birlikte santral kurulu gücüne göre belirlenecek: Bağlantı bedeli Teminat Mektubu(üretim için hesaplanacak teminat miktarı) Damga Vergileri(Her bir anlaşma için 1 adet) alınır. 15

16 LİSANSSIZ ÜRETİM TESİSLERİ İSTATİSTİKİ BİLGİLER Olumlu bağlantı görüşü toplam kurulu gücü: ,35 kw Sistem kullanım ve bağlantı anlaşması imzalanan santral sayısı :19 Kabul işlemleri tamamlanan santral sayısı: 20 İşletmedeki santral sayısı: 20 İşletmedeki santral kurulu gücü:7064,67 kw Bağlantı görüşü verilen güneş santrali sayısı: 227 Bağlantı görüşü verilen güneş santrali kurulu gücü: ,35 kw Bağlantı görüşü verilen Kojenerasyon santrali sayısı: 11 Bağlantı görüşü verilen Kojenerasyon santrali kurulu gücü: kw 16

17 TEŞEKKÜRLER 17

18 18