Yönerge No: 2 ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇ DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ

Transkript

1 Yönerge No: 2 ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇ DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ ŞUBAT/2013

2 ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇ DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM... 1 Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar... 1 Amaç ve kapsam... 1 Hukuki dayanak... 1 Tanımlar... 1 İKİNCİ BÖLÜM... 2 İç Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları... 2 İç denetimin amacı ve kapsamı... 2 Kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kuralları... 3 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM... 3 İç Denetim Dairesi Başkanlığı, Yönetimi ve Görevleri... 3 İç Denetim Dairesi Başkanlığının yapısı... 3 İç Denetim Dairesi Başkanlığının görevleri... 3 İç Denetim Dairesi Başkanının görev, yetki ve sorumlulukları... 4 İdari hizmetler servisi personelinin görev ve yetkileri... 5 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM... 6 İç Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları... 6 İç denetçinin görevleri... 6 İç denetçinin yetkileri... 7 İç denetçinin sorumlulukları... 7 BEŞİNCİ BÖLÜM... 7 Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Mesleki Güvence... 7 İç denetimin bağımsızlığı... 7 İç denetçinin tarafsızlığı... 8 İç denetçilerin mesleki güvencesi... 8 ALTINCI BÖLÜM... 8 İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması... 8 Denetimde risk odaklılık... 8 İç denetim planı ve iç denetim programı... 9 a) İç denetim planı;... 9 b) İç denetim programı;... 9 YEDİNCİ BÖLÜM Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi Görevlendirme Denetim gözetim sorumlusu Gözetim faaliyetinin kapsamı Denetim görevinin birimlere bildirilmesi Denetime hazırlık ve başlama Ön görüşme Bireysel çalışma planı Denetimin yürütülmesi Çalışma dokümanı Sonuçların raporlanması Denetim sonuçlarının izlenmesi... 12

3 SEKİZİNCİ BÖLÜM Danışmanlık Faaliyetleri Danışmanlık faaliyetlerinin niteliği Danışmanlık faaliyetlerinin yürütülme esasları DOKUZUNCU BÖLÜM Diğer Faaliyetler Yolsuzluk ve usulsüzlüklere ilişkin incelemeler İnceleme ve araştırma faaliyeti ONUNCU BÖLÜM Raporlama Raporlama Denetim raporları İnceleme raporları İç denetim faaliyet raporu ONBİRİNCİ BÖLÜM İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve Geliştirilmesi İnsan kaynağının planlanması ve hizmet içi eğitim Mesleki yeterliliğin geliştirilmesi a) Mesleki yeterlilikle ilgili olarak; b) Mesleki yeterliliği sürdürme sorumluluğu ile ilgili olarak; Kalite güvence ve geliştirme programı ONİKİNCİ BÖLÜM Diğer Hususlar Denetlenen birimlerin sorumluluğu Dış denetim ve diğer denetim birimleri ile ilişkiler ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM İç Denetim Dairesi Başkanının Atanması, Başkanlığa Vekâlet, İç Denetçi Adaylarının Seçilmesi ve Atanmaları İç Denetim Dairesi Başkanının atanması ve başkanlığa vekâlet İç denetim faaliyet grupları İç denetçi adaylarının seçilmesinde aranacak genel şartlar İç denetçi aday belirleme duyurusu ve başvuru Değerlendirme komisyonu ve görevleri İç denetçi aday eğitimi ve sınavı Sınav sonuçlarına itiraz İç denetçiliğe atanma ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Bu Yönergede hüküm bulunmayan haller İç denetçi yetiştirme aşamasında denetim görevinin yapılması Yürürlük Yürütme... 24

4 ETİ MADEN İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇ DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ Amaç ve kapsam BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü İç Denetim Dairesi Başkanlığının işleyiş ve yönetimini, denetim görevini yerine getiren personelin iç denetime ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını, iç denetçi adaylarının seçilmesi, sertifika alma süreçleri, iç denetçi atanmasına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir. Hukuki dayanak MADDE 2 (1) Bu Yönerge; 3/12/2010 tarihli ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 2013 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programı Kararnamesinin eki kararın 25 inci maddesi, 9/10/2012 tarihli ve sayılı (mükerrer) Resmi Gazete de yayımlanan Orta Vadeli Programın Makro Ekonomik Politikalar Başlıklı (B) maddesinin ikinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinin (iii) alt bentleri, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Ana Statüsü ve Kamu İç Denetim Standartlarına dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3 (1) Bu Yönergede geçen; a) Birim: İç Denetim Dairesi Başkanlığını, Hukuk Müşavirliğini, daire başkanlıklarını, işletme müdürlüklerini ve lojistik müdürlüklerini, b) Başkanlık: İç Denetim Dairesi Başkanlığını, c) Daire başkanı: İç Denetim Dairesi Başkanını, ç) Denetim Gözetim Sorumlusu: İç denetim faaliyetlerinin denetim standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla Daire Başkanı tarafından denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilen, görevin niteliğine uygun müfettiş veya iç denetçiyi, d) EBYAS: Elektronik Belge Yönetim ve Arşiv Sistemini, e) Genel Müdür: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürünü, f) Genel Müdürlük: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünü, g) İç Denetçi: Bu Yönerge ve ilgili mevzuat çerçevesinde iç denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle görevli ve sorumlu ve her düzeyde sertifika sahibi iç denetçileri, ğ) İşletme: Genel Müdürlüğün işletme düzeyindeki üretim birimlerini, 1

5 h) Kalite güvence ve geliştirme programı: Başkanlıkça Teşekkülde yürütülen iç denetim faaliyetinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi, standartlara ve etik kurallara uygunluğunun izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin programı, ı) Personel: 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilen memur, (c) bendinde belirtilen sözleşmeli personel ile 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamındaki kadrolu işçi statüsünde çalışanları, i) Teşekkül: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün merkez ve taşra teşkilâtını, ifade eder. İç denetimin amacı ve kapsamı İKİNCİ BÖLÜM İç Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları MADDE 4 (1) Teşekkülün merkez ve taşra teşkilatı birimlerinin tüm faaliyet ve işlemleri iç denetim kapsamındadır. (2) İç denetim, Teşekkülün faaliyet ve çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek amacıyla yapılan bağımsız ve tarafsız bir güvence sağlama ve danışmanlık faaliyetidir. (3) Denetim faaliyetlerinde; risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin etkinliği ve yeterliliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi, stratejik amaçların gerçekleştirilmesi, pazarlama, lojistik, üretim teknolojisi geliştirme, araştırma ve geliştirme, yatırım, üretim, enerji ve otomasyon, yetenek yönetimi, insan gücünün planlanması ve verimliliğinin değerlendirilmesi, iş sağlığı ve güvenliği, faaliyetlerin çevre şartlarına olan etkilerinin mevzuatla belirlenmiş şartlara uygunluğu, mali kaynak yönetimi ve mali işlemlerin doğruluğu gibi süreç ve işlemlerin iyileştirilmesi, müşteri beklenti ve şartlarının sağlanması, verimlilik ve kârlılık konuları öncelikli alanlar olarak yer alır. Denetim faaliyeti, tüm bu süreçlerin geliştirilmesine yardımcı olur. (4) İç denetim faaliyeti; Teşekkül faaliyetlerinin amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara, performans programlarına ve hukuka uygun olarak planlanmasını ve yürütülmesini; kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını; bilgilerin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve zamanında elde edilebilirliğini sağlamayı amaçlar. (5) İç denetçiler; belirlenmiş amaçlar ile faaliyet veya birimlerin risk düzeyini esas alarak, sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla, kamu iç denetim standartlarına uygun olarak görevlerini yapar. (6) İç Denetim Dairesi Başkanlığı; iç denetim faaliyetleri sonucunda kurum içine ve dışına yeterli güvence sağlar. 2

6 Kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kuralları MADDE 5- (1) İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat, Kamu İç Denetim Standartları ve Kamu İç Denetçileri Meslek Ahlak Kurallarına uygun olarak yürütülür, açıklık bulunmayan hallerde ise uluslararası denetim standartları ile etik kurallar dikkate alınır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İç Denetim Dairesi Başkanlığı, Yönetimi ve Görevleri İç Denetim Dairesi Başkanlığının yapısı MADDE 6- (1) İç Denetim Dairesi Başkanlığı; daire başkanı, iç denetimden sorumlu personel ile ihtiyaca göre görevlendirilen büro personelinden oluşur. (2) Başkanlık, doğrudan Genel Müdüre bağlı olarak faaliyetlerini yürütür ve görevlerini Genel Müdüre karşı sorumlu olarak yerine getirir. İç Denetim Dairesi Başkanlığının görevleri MADDE 7- (1) İç Denetim Dairesi Başkanlığı; a) Bu Yönergenin 4 üncü maddesinde belirlenmiş olan iç denetim amaç ve kapsamındaki iş ve işlemleri yapmak, b) Risk analizlerine dayalı iç denetim plan ve programlarını hazırlamak, geliştirmek ve Genel Müdürün onayına sunmak, c) Onaylanan denetim plan ve programlarının uygulanmasını sağlamak, denetim ve danışmanlık faaliyetlerini yürütmek, Genel Müdür tarafından verilen ve görev alanına giren program dışı görevleri gerçekleştirmek, ç) Teşekkülün risk yönetimi, iç kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinlik ve yeterliliğini değerlendirmek, d) İç denetim faaliyetleri sırasında tespit edilen veya Başkanlığa intikal eden inceleme veya soruşturma yapılmasına gerek duyulan hususları Genel Müdürün bilgisine sunmak, e) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarını izlemek, f) İç denetim faaliyetlerinin değerlendirilmesi, kamu iç denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygun olarak yürütülmesi ve iç denetim faaliyetlerinin geliştirilmesi için kalite güvence ve geliştirme programı oluşturmak, uygulamak ve geliştirmek, g) Kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçlarını Genel Müdüre sunmak, ğ) Yıllık iç denetim faaliyet raporunu hazırlamak ve Genel Müdüre sunmak, 3

7 h) Başkanlığın görevlerini etkin bir şekilde yerine getirebilecek bilgi, yetenek, tecrübe ve mesleki yeterliliğe sahip iç denetimden sorumlu personel kadrosunun oluşturulması için İnsan Kaynakları Yönetimi Dairesi Başkanlığı ile yakın işbirliği sağlamak, ı) İç denetim faaliyetlerinin sonuçları hakkında Genel Müdüre belirli aralıklarla bilgi sunmak, iç denetim alanındaki gelişmeler ve en iyi uluslararası uygulamalar konusunda bilgilendirmek, i) Denetim raporlarının, raporlama standartları ile belirlenen usul ve esaslara uygunluğunu kontrol etmek ve her bir raporun EBYAS ortamında dosyalanmasını sağlamak, j) İç denetim faaliyeti, iç denetimden sorumlu personel ile ilgili diğer işlemleri yürütmek, görevlerini yerine getirir. İç Denetim Dairesi Başkanının görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 8- (1) Daire Başkanı, İç Denetim Dairesi Başkanlığının yönetiminden sorumludur. Daire Başkanı, Genel Müdür adına; a) Daire Başkanlığını mevzuata, denetim standartlarına ve rehberlere uygun olarak ve etkin bir şekilde yönetmek, b) İç denetim faaliyetlerini, Genel Müdür tarafından onaylanan plan ve programlara uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamak, c) İç denetimden sorumlu personelin program kapsamında veya program dışı görevlendirmelerini yapmak, ç) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarının izlenmesi amacıyla bir takip sistemi oluşturmak, denetlenen birimlerin yöneticileri ile iç denetimden sorumlu personelin mutabık kalmadığı hususlarda yapılması gereken işlemleri takip etmek, d) İç denetim raporlarında yer alan öneriler ve eylem planları çerçevesinde denetlenen birimin yaptığı işlemler konusunda iç denetimden sorumlu personeli bilgilendirmek, e) İç denetimden sorumlu personelin görevlendirilmesinde, personelin tarafsızlıklarını ihlal edecek durumları göz önünde bulundurmak, f) İç denetimden sorumlu personelin görevlerini yaparken bağımsızlık veya tarafsızlıklarının tehlikeye girdiği veya ihlal edildiği durumlarda gerekli tedbirleri almak ve Genel Müdürü bilgilendirmek, g) İç denetim faaliyetinin kalitesini gözetmek, kalite güvence ve geliştirme programı hazırlamak ve iç denetimden sorumlu personelin görevlerindeki performanslarını takip etmek, ğ) Başkanlığın yıllık iç denetim faaliyet raporunu Teşekkül faaliyetlerine ilişkin genel değerlendirmeyi de kapsayacak şekilde hazırlamak ve Genel Müdüre sunmak, h) İç denetim kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli şekilde kullanılmasını sağlamak, 4

8 ı) İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi sırasında gerek görülmesi halinde, iç denetimden sorumlu başka bir personelden veya konunun uzmanından görüş veya yardım alınmasını sağlamak, i) İç denetimden sorumlu personelin suç teşkil eden hususlara ilişkin tespitlerini Genel Müdüre bildirmek, j) Başkanlığın faaliyetleri hakkında Genel Müdürü düzenli olarak bilgilendirmek, k) İç denetimden sorumlu personelin, meslek içi eğitim programına uygun bir şekilde, bilgi ve becerilerini düzenli olarak artırmalarını sağlamak, l) İç denetçilerin sertifika derecelendirmelerine esas puanlamayı Genel Müdüre teklif etmek, m) Bu Yönergede yapılacak değişiklik önerilerini Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığına teklif etmek, n) Sayıştay ile Başkanlık arasındaki iletişim ve koordinasyonu sağlamak, o) Denetim, soruşturma ve benzer faaliyetleri yapmak, ö) Yürütülen denetim faaliyetlerinde iç denetimden sorumlu personel ile denetim gözetim sorumlusu arasında oluşabilecek ihtilafları çözüme kavuşturmak, p) Birden fazla iç denetimden sorumlu personel tarafından yürütülecek görevlerde grup koordinatörünü belirlemek, r) Faaliyet sahasına giren kanun, tüzük, kararname, Ana Statü, yönetmelik, yönerge, yönetim kurulu kararları ve Genel Müdürlük emirleri ile verilen diğer işleri yapmak, görev ve yetkilerine sahiptir. (2) İç Denetim Dairesi Başkanı; birinci fıkra kapsamındaki görevlerini yerine getirirken Bu Yönergenin 4 üncü maddesinde belirlenmiş olan iç denetim amaç ve kapsamındaki iş, işlem ve süreçlerin iyileştirilmesini, denetim ve danışma hizmeti faaliyetlerinin performansının ölçülmesini öncelikli hedefler olarak belirler. İdari hizmetler servisi personelinin görev ve yetkileri MADDE 9- (1) Daire Başkanına doğrudan bağlı görev yapan idarî hizmetler servisinin görevleri İdari Büro Sorumlularınca yerine getirilir. Bu kapsamda İdari Hizmetler Servisinin görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir. a) Daire başkanlığına gelen ve giden ıslak imzalı evrağın kayıt ve sevk işlemleri ve bunların dosyalanması; servise sevk edilen konuların koordinasyon ve işlemlerinin yapılması, birime mal edilen sabit kıymet, demirbaş, mefruşat, büro malzemeleri ve benzer eşyanın demirbaş sorumluluğu, kırtasiye ve matbu evrağın ihtiyaca göre temin, muhafaza ve dağıtımının yapılması, kurum dışına giden evrağın elden ulaştırılması, posta ve havale yolu ile gönderilmesi, Başkanlığın acil ihtiyacı olan malzemelerin iş avansı dâhilinde dışarıdan temin edilmesi, fiziki ortamda saklanan dokümanlarla ilgili olarak birim arşiv hizmetleri İdari Büro Sorumlularınca yerine getirilir. 5

9 İç denetçinin görevleri DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İç Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları MADDE 10- (1) İç denetim; Teşekkülün elektronik belge yönetim ve arşiv sistemi, yönetim bilgi sistemi ve diğer bilişim sistemlerindeki kayıtlar ile ihtiyaç duyulan her türlü bilgiye ulaşarak, bu sistemlerde ulaşamadığı bilgileri ise biriminden isteyerek yapılır. İç denetimin yerinde denetim şeklinde yapılması Genel Müdürün onayı ile olabilir. Bu kapsamda, iç denetçiler aşağıdaki görevleri yürütür: a) Risk analizlerine göre Teşekkülün risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim yapılarını değerlendirmek, b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak, c) Teşekkülün faaliyet ve işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunu denetlemek ve harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak, ç) Teşekkül harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek, d) Teşekkülün mali yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak, e) Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak, f) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlanıldığında bu durumu ve suç teşkil eden durumlara ilişkin tespitlerini Daire Başkanlığı kanalıyla Genel Müdüre bildirmek, g) Teşekkül birimlerince üretilen bilgi ve raporların doğruluğunu değerlendirmek, ğ) Genel Müdür tarafından gerekli görülen hallerde faaliyet performans göstergelerini belirlemede Teşekkülün ilgili birimlerine yardımcı olmak, belirlenen faaliyet performans göstergelerinin uygulanabilirliğini değerlendirmek, h) Denetim raporlarında iyileştirme odaklı olarak tespit ettiği konuların yanında iyi performans örneklerini ve uygulamaları raporlarında açıklamak, (2) İç denetçi; birinci fıkra kapsamındaki görevlerini yerine getirirken Bu Yönergenin 4 üncü maddesinde belirlenmiş olan iç denetim amaç ve kapsamındaki iş, işlem ve süreçlerin iyileştirilmesini öncelikli hedefler olarak esas alır. 6

10 İç denetçinin yetkileri MADDE 11- (1) İç denetimden sorumlu personel aşağıdaki yetkilere sahiptir; a) İç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak elektronik ortamdakiler dâhil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit, kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını talep etmek, b) Denetlenen birim çalışanlarından veya yürütülen görevin ilgili olduğu birim personelinden iç denetim faaliyetlerinin gereği olarak yardım almak, yazılı bilgi istemek, c) İç denetim faaliyetinin gerektirdiği konularda uzman yardımı almak veya görüşünden yararlanmak, ç) İç denetim faaliyetlerinin gerektirdiği araç, gereç ve diğer imkânlardan yararlanmak, d) Görevin yürütülmesini engelleyici tutum, davranış ve hareketlerde bulunanları Daire Başkanlığı kanalıyla Genel Müdüre bildirmek. İç denetçinin sorumlulukları MADDE 12- (1) İç denetçi, görevlerini yerine getirirken aşağıdaki hususlara riayet eder; a) Mevzuata, denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket etmek, b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek, c) Yetki ve ehliyetini aşan durumlarda Daire Başkanını haberdar etmek, ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde, durumu Daire Başkanlığı aracılığıyla Genel Müdüre bildirmek, d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde tarafsız olmak, e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak. (2) İç denetçiler, idari görevlere atanmalarında ve iç denetçiliğe dönmelerinde meslek ahlak kurallarına ve kamu iç denetim standartlarına uygun davranırlar. İç denetimin bağımsızlığı BEŞİNCİ BÖLÜM Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Mesleki Güvence MADDE 13- (1) İç denetçiler görevlerini kanun, yönetmelik ve bu Yönerge kapsamında tam bir bağımsızlık içinde gerçekleştirir. (2) İç denetim faaliyetinin amaç ve kapsamına, denetim uygulamalarına müdahale edilemez ve iç denetçiler görüşlerini değiştirmeleri için zorlanamaz. İç denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiç bir etki altında kalmadan yapmaları Daire Başkanının ve Genel Müdürün sorumluluğundadır. 7

11 İç denetçinin tarafsızlığı MADDE 14- (1) İç denetçiler görevlerini yerine getirirken tarafsızlık ilkesiyle hareket eder. İç denetçiler; denetimin belirlenen amaçlarına ulaşılması için denetim faaliyetlerinde gerekli denetim tekniklerini uygular, ihtiyaç duyacağı tüm bilgi ve belgeleri toplar, tarafsız ve yeterli bilgi ve tecrübeye sahip her denetçinin aynı sonuçlara ulaşmasını sağlayacak şekilde bu bilgi ve belgeleri değerlendirir ve denetim kalitesinden ödün vermeden ve başkalarının düşünce ve telkinlerinden etkilenmeden görüşünü oluşturur. (2) İç denetçiler, görevlerini yürütürken bağımsızlık ve tarafsızlıklarını zedeleyebilecek bir durumla karşılaşmaları halinde, bu durumu derhal daire başkanına yazılı olarak bildirir. (3) Daire başkanı, iç denetçilerin görevlendirilmesinde, tarafsızlıklarını zedeleyebilecek hususları dikkate alır. (4) İç denetçiliğe ilk defa atananlar ile idari görevlerde iken iç denetçiliğe dönenler, daha önce sorumlu oldukları işlerle ilgili olarak bir yıl geçmeden iç denetim faaliyeti yürütemez. İdari görevleri esnasında yaptığı danışmanlık ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak da bir yıl geçmeden denetim yapılamaz. İç denetçilerin mesleki güvencesi MADDE 15- (1) İç denetçilere, ilgili yönetmeliklerde ve diğer ilgili mevzuatta ve bu Yönergede belirtilen görevleri dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz. (2) İç denetçiler istekleri dışında vekâlet, tedvir veya görevlendirme suretiyle başka görevlere atanamazlar ve görevlendirilemezler. (3) YK: 5/4/2013 tarihli ve 524/4 sayılı kararıyla mülga fıkra. (4) YK: 5/4/2013 tarihli ve 524/4 sayılı kararıyla değişik fıkra. İç denetçiler; iç denetçilik mesleği ile bağdaşmayan hareketlerde bulunmaları veya yetersizliklerinin ortaya çıkması ve bu durumun rapora bağlanması halinde talepleri aranmaksızın kariyerlerine veya mesleklerine uygun kadrolara atanırlar. (5) YK: 5/4/2013 tarihli ve 524/4 sayılı kararıyla mülga fıkra. Denetimde risk odaklılık ALTINCI BÖLÜM İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması MADDE 16- (1) Teşekkülün maruz kalabileceği risklerin tespit edilerek sürekli ölçülmesi ve değerlendirilmesi, iç denetim faaliyetlerinin risk odaklı olarak yürütülmesi esastır. (2) Risk değerlendirmeleri yapılırken; Kamu İç Denetim Risk Değerlendirme Rehberi de dikkate alınarak, Teşekkülün risk değerlendirmesi, yüksek risk alanları tüm ilgili birimlerle ortak çalışılarak belirlenir. 8

12 Teşekkülün hedefleri, faaliyetleri ve varlıklarını etkileyebilecek önemli risklere ilişkin olarak yapılan analiz sonucunda; riskler, oran ve önem dereceleri belirlenerek sıralanır ve hazırlanacak Teşekkül Riskleri Raporu yönetim kurulunun onayına sunulur. (3) Başkanlıkça, Teşekkül Riskleri Raporu nda belirlenmiş risklere odaklı ve bu Yönergenin 4 üncü maddesinde belirlenmiş olan denetimin amaç ve kapsamını, öncelikli faaliyet alanları ve süreçlerini esas alarak iç denetim planı ve programı hazırlanır. İç denetim bu plan ve programa uygun olarak yapılır. En riskli alanlarından başlamak ve iç denetim imkânları da gözetilerek, iç denetim uygulamalarından bir veya birkaçı birlikte programa alınır. Program onaylandıktan sonra önemli risk alanlarının tespit edilmesi halinde program dışı özel iç denetim yapılabilir. (4) Öncelikli faaliyet alanları ve süreçlerle birlikte, yeni birim ve faaliyetler, yeniden yapılandırma projeleri, örgüt yapısı ve insan kaynaklarındaki önemli değişiklikler yüksek risk içerebileceğinden, denetim programına öncelikle alınır. (5) Plan ve programların hazırlanmasında; Genel Müdürün riskli gördüğü ve öncelik verilmesini istediği hususlar titizlikle dikkate alınır. (6) Denetim sonuçlarına göre mevcut riskler yıl sonlarında yeniden gözden geçirilir. İç denetim planı ve iç denetim programı MADDE 17- (1) Bu Yönergenin 16 ncı maddesinde açıklanan hususlar kapsamında iç denetim planı ile iç denetim programı hazırlanır. a) İç denetim planı; 1) İç denetim faaliyetinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla denetimin kapsamını, denetlenecek alan ve konuları, ihtiyaç duyulan işgücü ve diğer kaynakları içerecek şekilde, birim yöneticileriyle görüşülerek üç yıllık dönemler için hazırlanır. Bu plan, İç Denetim Dairesi Başkanlığınca her yıl risk değerlendirmesi sonuçlarına göre gözden geçirilerek, gerektiğinde değiştirilir. 2) İç denetim planı taslağı; daire başkanı ve başkanın görevlendireceği iç denetimden sorumlu dört personelden oluşturulacak çalışma grubu tarafından hazırlanır. Hazırlanan plan taslağı iç denetimden sorumlu tüm personelin katılımıyla görüşülür ve daha sonra genel müdürün de görüşü alındıktan sonra plana son şekli verilir. 3) İç denetim planı genel müdürün onayını müteakip yürürlüğe girer. b) İç denetim programı; 1) En riskli alan ve konulara öncelik verilmek ve denetimin maliyeti de dikkate alınmak suretiyle, Teşekkülün birim yöneticileri ve gerektiğinde çalışanlarla da görüşülerek iç denetim planıyla uyumlu bir iç denetim programı hazırlanır. Bir yıllık süreyi geçmemek üzere hazırlanacak iç denetim programlarında; denetlenecek alanlar ve konular, iç denetçilerin isimleri belirtilerek, zaman çizelgesine bağlanır. 2) Hazırlanan iç denetim programı genel müdürün genel müdürün onayını müteakip uygulanır. 9

13 YEDİNCİ BÖLÜM Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi Görevlendirme MADDE 18- (1) İç denetim programı genel müdür tarafından onaylandıktan sonra, yürütülecek görevler programdaki zamanlama da dikkate alınarak Başkanlıkça iç denetçilere yazılı olarak bildirilir. (2) İç denetçiler; iç denetim programına uygun olarak görevlerini yapar. Denetim gözetim sorumlusu MADDE 19- (1) Denetim programı kapsamında yürütülecek denetim faaliyetlerinin denetim standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla, Daire Başkanı, görevin niteliğine uygun bir iç denetçiyi denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirir. (2) Denetim gözetim sorumlusu, gözetim yapmakla sorumlu olduğu denetim faaliyetine fiili olarak katılamaz. Denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilenler, başka bir iç denetim faaliyetinde doğrudan denetimle görevlendirilebilir. Gözetim faaliyetinin kapsamı MADDE 20- (1) Denetim gözetim sorumluluğu; a) İç denetçi tarafından hazırlanan bireysel çalışma planının denetim programında belirlenen amaç, kapsam ve hedeflere uygun olup olmadığı, b) Göreve ilişkin risklerin iç denetçi tarafından doğru olarak tanımlanıp tanımlanmadığı ve risklere ilişkin kontrollerinin yeterlilik ve etkinliğinin değerlendirilip değerlendirilmediği, c) Denetim sonucunda varılan kanaatleri destekleyecek bulguların ve bunlara esas kanıtların yeterli olup olmadığı, değerlendirmelerin subjektif unsurlar taşıyıp taşımadığı ve ilave inceleme yapılmasına gerek olup olmadığı, ç) Denetim faaliyetinin, sonuçları ve önerileri itibarıyla tutarlı olup olmadığı, hususlarında değerlendirme yapmak ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını istemek görev ve yetkisini kapsar. (2) Denetim görevinin yürütülmesi ve raporlanması aşamalarında denetim gözetim sorumlusunun önerileri göz önünde bulundurularak iç denetçi tarafından gerekli çalışmalar ve düzeltmeler yapılır. İç denetçi ile denetim gözetim sorumlusu arasında doğan görüş aykırılıkları Daire Başkanı tarafından çözüme kavuşturulur. (3) İç denetçi tarafından hazırlanan bireysel çalışma planları, denetim gözetim sorumlusu tarafından incelenir ve onaylanır, onaylanmaması halinde gerekçesi Daire Başkanlığına intikal ettirilir. 10

14 Denetim görevinin birimlere bildirilmesi MADDE 21- (1) İç Denetim Dairesi Başkanlığınca, denetim görevinin yürütüleceği birimlere denetimin amacı, kapsamı ve hedefi, denetimin tarihi, görevlendirilen denetçi, birimden beklenenler ve gerek görülen diğer hususlar yazılı olarak bildirilir. (2) Nakit ve diğer kıymetli evrakların sayımı gereken hallerde bu bildirimin yapılması zorunlu değildir. Denetime hazırlık ve başlama MADDE 22- (1) Denetim faaliyetlerinin hazırlık aşaması Ön Çalışma olarak adlandırılır. Ön çalışmada iç denetçiler görevlendirildikleri konu ile ilgili gerekli inceleme ve araştırmaları yaparak denetimin amaç, hedef ve kapsamını tespit eder. (2) İç denetçiler, denetim konusuna göre belirleyecekleri toplantı, mülakat, anket, yerinde gözlem gibi yöntemler ile denetlenecek birim veya süreç hakkında bilgi toplayarak mevcut risk ve kontrolleri tespit eder ve bunların bir değerlendirmesini yapar. Ön görüşme MADDE 23- (1) İç denetçi, ilgili birim yöneticisi ve diğer personel ile denetimin amacı, kapsamı, denetimde kullanılacak yöntemler, tahmini denetim süresi, denetime yardımcı olacak personel, denetim sırasında çalışanlardan beklentiler, idarenin denetimden beklentileri, denetim sonuçlarının raporlanması konularını görüşür. Bireysel çalışma planı MADDE 24- (1) Tüm denetim adımlarını ve izlenecek yöntemleri gösteren bireysel çalışma planının hazırlanmasıyla ön çalışma tamamlanır. İlgili birimin yöneticisi ve diğer personelle görüşmelerin sonuçlarına göre hazırlanan çalışma planında; a) Denetimin amaç ve hedefleri, b) Denetimin kapsamı, c) Denetimin icrasında bilgilerin elde edilmesi, analizi ve değerlendirilmesine ilişkin yöntemler, ç) Tahmini denetim süresi, yer alır. (2) Çalışma planı hazırlandıktan sonra Yönergenin 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri bakımından denetim gözetim sorumlusuna gönderilip onayı alınır. Varsa gerekli düzeltmeler yapılır ve denetime başlanır. Denetimler bu çalışma planına göre yürütülür. 11

15 Denetimin yürütülmesi MADDE 25- (1) İç denetçi, denetim rehberlerinden de yararlanarak denetim faaliyetini yürütür. İç denetçi, yıllık denetim programında ve bireysel denetim planında belirlenen denetim hedeflerine ulaşmak için, risk ve kontrol değerlendirmelerinde tespit edilen hususlarla ilgili olarak yeterli ve güvenilir bilgi ve belgeleri elde etmek, incelemek ve değerlendirmekle yükümlüdür. Denetimin yürütülmesi sırasında uygulanacak testler, iç kontrol uygulamalarının yeterliliğine dair değerlendirme yapılabilmesine de olanak verecek şekilde tasarlanır ve en riskli alanlara öncelik verilir. Gerçekleştirilen testlerin tamamı; izlenen yöntem, yapılan gözlem, incelenen belge, görüşme ve diğer adımlar da belirtilmek suretiyle Çalışma dokümanı ile belgelendirilir. (2) İç denetçi tarafından yürütülen denetim görevi kapsamında yapılan çalışmalar, raporlama aşamasına geçilmeden önce denetim gözetim sorumlusu tarafından bu Yönergenin 20 nci maddesinin (c) ve (ç) bentleri çerçevesinde gözden geçirilir. Denetim gözetim sorumlusunun önerileri doğrultusunda gerekli çalışma ve düzeltmeler yapıldıktan sonra taslak rapor düzenlenir. Çalışma dokümanı MADDE 26- (1) Denetime hazırlık, risk ve kontrol değerlendirmeleri, yapılan testler, bunların sonucunda elde edilen bilgi ve kanıtlar ile raporlama ve izleme faaliyetleri gibi denetim süresince yapılan tüm çalışmalar çalışma dokümanı ile belgelendirilir. (2) Denetim sonuçlarının takibinde ve kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde yapılan değerlendirmelerde bu çalışma dokümanından yararlanılır. (3) Gerekli olması halinde çalışma dokümanına konuyu destekleyici belgeler eklenebilir. Sonuçların raporlanması MADDE 27- (1) Denetim faaliyetinin sonuçları, düzenlenecek raporla kayıt altına alınır. İç denetçi, ulaştığı görüşü, görüşe ulaşamamışsa bunun nedenlerini raporunda açıkça belirtir. Denetim sonuçlarının izlenmesi MADDE 28- (1) Denetim faaliyetleri sonucunda iç denetçiler tarafından düzenlenen nihai raporlarda gösterilen denetim sonuçlarına ilişkin tavsiyeler ve düzeltici tedbirler belirtilen süre içerisinde ve denetlenen birim ile iç denetçi tarafından varılan mutabakat çerçevesinde oluşturulan eylem planına uygun olarak yerine getirilir. Önerilerin gerçekleştirilmesinin belli bir süre gerektirmesi durumunda bu husus denetim raporuna verilen cevapta belirtilir ve eylem planına bağlanan hususlar tamamlanıncaya kadar periyodik gelişmeler ilgili birimce en az altı aylık dönemler halinde İç Denetim Dairesi Başkanlığına bildirilir. (2) Raporlarda yer verilen bulgu ve öneriler ile rapora verilen cevap ve eylem planı kapsamında uzlaşmaya varılmayan hususlar ve bunlara ilişkin denetçi görüşü İç Denetim Dairesi Başkanlığınca genel müdüre sunulur. Bu konularda genel müdür tarafından yapılan değerlendirme çerçevesinde alınan karara göre uygulama yapılır. (3) İç Denetim Dairesi Başkanlığında, denetim raporlarının uygulanmasını izlemek üzere bir takip sistemi oluşturulur ve bu kapsamda raporlarda yer alan düzeltici tedbirlerin ve tavsiyelerin uygulanması izlenir. 12

16 (4) Denetlenen birim yöneticileri, denetim raporlarında yer alan önerilere ilişkin gerekli düzeltici tedbirleri alır. Raporlarda yer alan tavsiyelerin gerçekleştirilmemesi ve gerekli önlemlerin alınmaması halinde İç Denetim Dairesi Başkanı, yapılması gerekenler ve sorumlular hakkında genel müdürü bilgilendirir. Danışmanlık faaliyetlerinin niteliği SEKİZİNCİ BÖLÜM Danışmanlık Faaliyetleri MADDE 29- (1) Danışmanlık faaliyetleri; icrai konularla ilgili görüş, eğitim, analiz, değerlendirme, performans göstergelerinin tespiti, proje görevleri gibi idari ve teknik faaliyetlere değer katmak, kolaylaştırmak, geliştirmek ve yol göstermek amaçlarıyla gerçekleştirilen hizmetlerdir. (2) Danışmanlık faaliyetleri aşağıdaki hususlar üzerinden yürütülür: a) İç kontrol, risk yönetimi ve yönetişim sistemlerinin tasarımı ve geliştirilmesi, b) Teşekkül bünyesinde mevzuat değişikliklerine yönelik olarak oluşturulan komisyonlara katılım sağlanması, c) Teşekkül birimlerinin yeniden yapılandırılmasına yönelik çalışma ve komisyonlara iştirak edilmesi, ç) Teşekkül birimlerinin yürüttüğü yurt içi ve yurt dışı projelere katılım sağlanması, d) Performans kriterleri ve göstergelerinin tespit edilmesine yardımcı olunması, e) Teşekkül birimlerinin temel iş süreçlerinin yeterliliği ve etkinliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara iştirak edilmesi, f) Kamu mali yönetim ve kontrol sistemini ilgilendiren hususlara yönelik olarak görüş verilmesi, öneri geliştirilmesi. (3) Danışmanlık faaliyetleri, özel durumları da kapsayan resmi nitelikte ve yazılı olarak bir süreç ve sonuç içeren, tanımlanmış bir denetim programına dayanan faaliyetlerdir. Ancak, danışmanlık faaliyetleri program dışı olarak da yürütülebilir. (4) Teşekkül birimlerinin ihtiyaç duyması halinde danışmanlık faaliyetlerine ilişkin talepleri, İç Denetim Dairesi Başkanlığına iletilir. Danışmanlık faaliyetlerinin yürütülme esasları MADDE 30- (1) İç denetçiler tarafından yürütülecek danışmanlık faaliyetlerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır; 13

17 a) Faaliyetin kapsamı açık olarak tanımlanmış bir çalışma planına dayanmalıdır. b) Faaliyet, iç denetçinin bağımsızlık ve tarafsızlığını etkilememelidir. c) Faaliyetin süresi, iç denetçinin mevcut ve gelecekteki denetim görevlerinin sürekli aksamasına neden olmayacak şekilde Daire Başkanı tarafından belirlenir. ç) Daha önce yürütülen danışmanlık faaliyetleriyle ilgili olarak bir yıl geçmeden aynı iç denetçi tarafından aynı konuda denetim yapılamayacağı hususunda hem Daire Başkanı, hem de iç denetçi gerekli özeni gösterir. d) İç denetçiler daha önce sorumlusu oldukları idari faaliyetlere ilişkin danışmanlık hizmeti verebilir. e) Yürütülen danışmanlık faaliyetlerinin sonuçları İç Denetim Dairesi Başkanlığınca genel müdüre bildirilir. (2) Danışmanlık faaliyetleriyle ilgili olarak iç denetçinin icrai sorumluluğu vardır. Danışmanlık faaliyetleri sonucunda Teşekkül birimlerince yapılacak uygulamaların sorumluluğu ilgili birimlerin yöneticilerine ve iç denetçiye aittir. (3) Danışmanlık faaliyetlerinin kapsam ve sınırının belirlenmesinde ve sonuçların raporlanmasında denetim standartlarına uyulur. DOKUZUNCU BÖLÜM Diğer Faaliyetler Yolsuzluk ve usulsüzlüklere ilişkin incelemeler MADDE 31- (1) İç denetçi, yolsuzluğa ilişkin delilleri tespit edebilecek bilgi, beceri ve donanıma sahip olarak denetim faaliyetini sürdürür. (2) Denetim görevi sırasında bir yolsuzluk ve usulsüzlük bulgusuna ulaşıldığında, tespitler ve elde edilen deliller düzenlenen bir raporla ivedilikle genel müdüre intikal ettirilir. (3) Genel müdüre veya İç Denetim Dairesi Başkanlığına gelen ihbar ve şikâyetlerden iç denetçilerin görev alanına girenler incelenir. İç Denetim Dairesi Başkanlığına intikal eden ihbar ve şikâyetlerde iddia edilen konular risk analizlerinde de dikkate alınarak denetim planı ve programının hazırlanmasında göz önünde bulundurulur. (4) İhbar ve şikâyetler daire başkanı tarafından değerlendirilerek konunun önemi ve aciliyeti dikkate alınarak denetim programı kapsamında veya genel müdürden alınacak onay üzerine program dışı incelenir. İç denetçilerin görev alanına girmeyen ihbar ve şikâyetler ise incelenmek üzere Teşekkülün ilgili birimlerine genel müdür aracılığıyla gönderilir. (5) Yolsuzluk ve usulsüzlüklere ilişkin incelemeler Kamu İç Denetim Raporlama Standartları çerçevesinde genel müdüre raporlanır. 14

18 (6) İç denetçiler, ihbar ve şikâyetler üzerine program kapsamında veya program dışı yaptıkları incelemelerde mevcut iç kontrol sisteminin yolsuzluk ve usulsüzlükleri önleme kabiliyetini de değerlendirir. (7) Teşekkülün diğer birimlerine intikal eden ihbar ve şikâyetler, riskli alanların belirlenmesinde ve denetim plan ve programının hazırlanmasında değerlendirilmek üzere İç Denetim Dairesi Başkanlığına iletilir. (8) Suç teşkil eden fiillere ilişkin raporların yetkili mercilere sunulmasıyla ilgili olarak mevzuatta öngörülen özel hükümler saklıdır. İnceleme ve araştırma faaliyeti MADDE 32- (1) Yıllık denetim programı veya program dışı münferit görevlendirmeler uyarınca veya iç denetçiler tarafından resen; a) Uluslararası standartlar ile en iyi uygulama örnekleri çerçevesinde ulusal mevzuatın geliştirilmesine yönelik değerlendirme ve öneriler, b) İç denetim, risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçleri gibi konulara ilişkin mesleki ve bilimsel çalışmalar doğrultusunda geliştirilen öneriler, c) Kamuda yolsuzluk ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için alınacak önlemler ve yapılması gerekenlere ilişkin öneriler, konularında inceleme ve araştırma yapılabilir. (2) İç denetçiler, yaptıkları inceleme ve araştırmalar sonucunda düzenledikleri raporları İç Denetim Dairesi Başkanına sunarlar. Daire başkanı, araştırma ve inceleme raporlarının genel müdürün onayıyla ilgili mercilere iletilmesinden sorumludur. (3) İnceleme ve araştırma faaliyetleri Kamu İç Denetim Raporlama Standartları çerçevesinde genel müdüre raporlanır. Raporlama ONUNCU BÖLÜM Raporlama MADDE 33- (1) Raporların düzenlenmesi, ilgili mercilere sunulması, sonuçların takibi ve diğer hususlar Kamu İç Denetim Raporlama Standartları çerçevesinde yürütülür. (2) Raporlarda ifadeler; tam, doğru, açık, anlaşılır, öz ve yapıcı olarak yazılır. (3) İç denetim raporları genel müdürün, genel müdürce yetki verilmesi halinde daire başkanının izni olmaksızın kurum dışına verilemez. 15

19 (4) Denetim ve inceleme raporlarının sonuçları ve yapılan işlemler İç Denetim Dairesi Başkanlığı tarafından izlenir. Denetim raporları MADDE 34- (1) Denetim raporlarında asgari olarak; denetimin amacı, kapsamı ve elde edilen sonuçlar ile denetçi kanaati belirtilir. (2) İç denetçi, taslak denetim raporunu, başkanlığa verir. Başkanlık tarafından incelenen ve ilgili birime sorulmaya değer bulunan sorular denetim gören birime gönderilir. (3) Denetlenen birim yöneticisi, gerektiğinde çalışanlardan ve ilgililerden görüş almak suretiyle raporu cevaplandırarak Başkanlığa gönderir. (4) Gelen rapor cevabı ilgili iç denetçiye gönderilir. (5) İlgili birimden alınan cevaplar karşısında İç Denetim Dairesi Başkanı ile, ilgili birim amirinin mutabakat sağlaması halinde İç Denetim Dairesi Başkanı bu hususa ilişkin rapor düzenleyerek genel müdüre sunar. (6) Denetlenen birimin amiri ile İç Denetim Dairesi Başkanlığı arasında mutabakat sağlanamadığı durumlarda; ilgili birim amiri, İç Denetim Dairesi Başkanı, I.Hukuk Müşaviri, üzerinde mutabakat sağlanamayan konu ya da konularla ilgili ihtisas sahibi uzman veya uzmanlar ve raporu düzenleyen iç denetçi ile birlikte toplantı yapılarak, toplantı sonucunda hazırlanacak rapor genel müdüre sunulur. Genel müdürün takdirine göre işlem yapılır. İnceleme raporları MADDE 35- (1) İnceleme raporu aşağıdaki hallerde düzenlenir; a) Danışmanlık faaliyetleri kapsamında yapılan inceleme ve araştırmalar, b) Usulsüzlük ve yolsuzluk iddia ve tespitlerine ilişkin olarak yapılan incelemeler, c) Denetim programı, münferit görevlendirmeler veya iç denetçi tarafından gerek görülen hallerde yapılan inceleme ve araştırmalar. (2) Danışmanlık faaliyetine ilişkin raporlarda aşağıdaki bilgilere yer verilir; a) Görevin amacı, niteliği, kapsamı, danışmanlık hizmetini talep edenlerin beklentileri ve görev süresi, b) Görevin yıllık program kapsamında mı, yoksa program dışı bir talep üzerine mi yapıldığı, c) Yapılan çalışma ve analizler, kullanılan yöntemler, alınan uzman tavsiye ve yardımları, ç) Görev sonucunda yapılan tespit ve değerlendirmeler ile kanaat ve tavsiyeler, d) Görev kapsamı dışında kalmakla birlikte iç kontrol, risk yönetimi ve yönetim süreçlerine ilişkin tespit edilen ve üst yönetime bildirilmesi gerekli görülen sorunlar, 16

20 e) Görev sırasında elde edilen ve daha sonraki denetimlerde değerlendirilebilecek risk ve kontrol bilgileri, f) Genel değerlendirme ve sonuç. (3) Usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin olarak düzenlenen inceleme raporlarında aşağıdaki hususlara yer verilir; a) Usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin bulgular, deliller ve diğer bilgiler, b) Bilgisine başvurulanların açıklamaları, c) Usulsüzlük ve yolsuzluğun niteliği ve boyutu, ç) Tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde varılan sonuçlar, tavsiyeler, alınması gereken önlemler ve yapılması gereken diğer işlemler, d) İnceleme konusuyla bağlantılı olarak tespit edilen ve denetim programının hazırlanmasında değerlendirilebilecek risk ve kontrol bilgileri ile bunlara ilişkin denetçi görüşü. (4) Araştırma ve incelemelere ilişkin raporlarda aşağıdaki bilgilere yer verilir; a) Konu hakkındaki temel bilgiler, b) Araştırma veya incelemenin niteliği ve kapsamı, c) İlgili mevzuat, standart ve kriterler, ç) Yapılan analizler, kullanılan yöntemler, d) Konu hakkında bilgisine başvurulanların görüş ve düşünceleri, e) Yapılan değerlendirmeler, f) Varılan sonuç ve öneriler, g) Gerek görülen diğer hususlar. (5) İnceleme raporlarının düzenlenmesi ve sunumunda Kamu İç Denetim Raporlama Standartları esas alınır. İç denetim faaliyet raporu MADDE 36- (1) İç denetim faaliyetleri sonucunda en geç şubat ayının ikinci haftasına kadar yıllık iç denetim faaliyet raporu düzenlenir. (2) Başkanlıkça düzenlenen iç denetim faaliyet raporu genel müdüre sunulur. 17