AKDENİZ DENETİM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD.ŞTİ.

Transkript

1 Tarih: Sayı : 2015/06 YATIRIM DÖNEMİ İÇİNDE İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ Bilindiği üzere indirimli kurumlar vergisi uygulaması 2009 yılında sayılı Bakanlar Kurulu kararınca yürürlüğe girmişti. Uygulamanın ilk yıllarında firmaların yapmış oldukları yatırımlar bitip bu yatırımlardan kazanç elde etmeye başladıktan sonra teşvikten yararlanılabiliyordu. Ancak, işletmeler bu duruma itiraz etmişlerdir. Zira, yatırım yapan şirketlere destek sağlanacaksa eğer bu yatırım bittikten sonra değil yatırım döneminde de indirimli kurumlardan yararlanma imkanı sağlanmasını istiyorlardı. İşte bu talepler doğrultusunda 2012 yılında 3305 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yatırım döneminde de indirimli kurumlar vergisi teşvikinden yararlanma imkanı getirilmiştir. Ancak yatırım döneminde şirketlerin hak ettikleri indirimli kurumlar vergisi teşvikinin en fazla yüzde 50 sine kadar teşvik verilecekti. Örneğin şirketin TL yatırımı varsa ve yatırıma katkı oranı yüzde 40 ise bu şirketin TL teşvik hakkı var iken yatırım döneminde en fazla yüzde 50 sini yani TL sine hak kazanacaktır. Yatırım dönemi bittikten sonra ise kalan 2 milyonu almaya hakkı vardır. Ancak ne var ki bazı bölgelere yatırım döneminde bu teşvikten yararlanma hakkı tanınmamıştır. Aşağıda bunların neler olduğu hangi bölgeler olduğu gösterilecektir. Yatırım Döneminde İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Karar uyarınca mükelleflerin, yatırımlarını kısmen veya tamamen işletmeye başlamalarından itibaren ve sadece yatırımlarından elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulanabilirken, 6322 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinin ikinci fıkrasına eklenen (c) bendiyle, 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesine sahip mükelleflerin diğer faaliyetlerinden 1/1/2013 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançlarına da yatırım döneminde indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün hale gelmiştir. Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlara, ilgili teşvik belgesinde yer alan yatırıma katkı ve vergi indirim oranları dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanması esastır. Bakanlar Kurulu 6322 sayılı Kanun ile anılan maddenin ikinci fıkrasına eklenen (c) bendi kapsamındaki yetkisini 2012/3305 sayılı Kararın 15 inci maddesinin beşinci fıkrasında kullanmıştır. Dolayısıyla, mükelleflerin, 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlarına fiilen başladıkları tarihten itibaren, anılan Kararın 15 inci maddesine göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, -Gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve -Toplam yatırıma katkı tutarının Bakanlar Kurulunca belirlenen ve aşağıdaki tabloda yer alan oranlarını geçmemek üzere

2 diğer faaliyetlerinden 1/1/2013 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir. Bölgeler Bölgesel Teşvik Büyük Ölçekli Stratejik Yatırımlar Uygulamaları (%) Yatırımlar (%) (%) I II III IV V VI Örnek 1: 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi bulunan (A) A.Ş. 5 inci bölgede 2/3/2013 tarihinde başlamış olduğu toplam TL lik yatırımına ilişkin olarak 2013 yılı sonu itibariyle TL tutarında yatırım harcaması yapmıştır yılında da devam eden bu yatırımını henüz işletmeye başlamamış olan (A) A.Ş yılında diğer faaliyetlerinden TL kazanç elde etmiştir. (Yatırıma katkı oranı %40; vergi indirim oranı %80) Henüz işletilmeyen yatırımdan kazanç elde edilmediği için (A) A.Ş. sadece diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulayabilecektir. Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulamasındaki üst sınır: - 1. sınır: Fiilen yapılan yatırım harcaması = TL - 2. sınır: Toplam yatırıma katkı tutarının %50 si = TL [( TL x %40 = TL) x %50] Dolayısıyla yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara, yararlanılan yatırıma katkı tutarı TL yi geçmemek üzere, indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir. İndirimli K.V. oranı : [K.V. oranı (K.V. oranı x İndirim oranı)] : [%20 (%20 x %80)] = [%20 %16] = %4 - Diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç... : TL - İndirimli K.V. olmasaydı ödenecek K.V... : TL - Yararlanılabilecek azami yatırıma katkı tutarı... : TL - İndirimli K.V. matrahı [ / (%20 - %4)]... : TL - İndirimli orana göre hesaplanan K.V. ( TL x %4) : TL - Genel orana tabi matrah ( TL TL)... : TL - Genel orana göre hesaplanan K.V. ( x %20)... : TL - Hesaplanan toplam K.V. ( TL TL)... : TL

3 Yatırım dönemi Yatırım dönemi ifadesinden, yatırıma fiilen başlanılan tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından tamamlama vizesi yapılması amacıyla Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihini içeren geçici vergilendirme döneminin son gününe kadar olan sürenin anlaşılması gerekmektedir. Öte yandan yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin, tamamlama vizesinin yapılmasına ilişkin olarak Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihinden önceki bir geçici vergilendirme dönemine isabet etmesi halinde ise yatırımın fiilen tamamlandığı tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin son gününün yatırım döneminin sona erdiği tarih olarak dikkate alınması gerekmektedir. Örnek 2: (C) A.Ş. 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi kapsamında 4 üncü bölgede 18/9/2013 tarihinde yatırıma başlamış olup 2013 yılı içinde TL yatırım harcaması yapmıştır. (Yatırımın toplam tutarı TL; yatırıma katkı oranı %30; vergi indirim oranı %70) (C) A.Ş. yatırımını 12/3/2014 tarihinde fiilen tamamlamış olup 15/4/2014 tarihinde tamamlama vizesinin yapılması için Ekonomi Bakanlığına müracaat etmiştir. Hesap dönemi olarak takvim yılını kullanan (C) A.Ş. 1/7/2013 tarihinden itibaren diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulayabilecektir. (C) A.Ş. 1/7/ /12/2013 tarihleri arasında diğer faaliyetlerinden TL kazanç elde etmiştir. Bu dönemde (C) A.Ş. söz konusu yeni yatırımından herhangi bir kazanç elde etmemiştir. Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulamasındaki üst sınır: - 1. sınır: Fiilen yapılan yatırım harcaması = TL - 2. sınır: Toplam yatırıma katkı tutarının %30 u = TL [( TL x %30 = TL) x %30] Dolayısıyla, (C) A.Ş. yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde ettiği TL kazanca, yararlanılan yatırıma katkı tutarı TL yi geçmemek üzere, indirimli kurumlar vergisi uygulayabilecektir. - Safi kurum kazancı... : TL (Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç) - İndirimli K.V. oranı (Vergi indirim oranı: %70)... : %6 - Yararlanılabilecek azami yatırıma katkı tutarı... : TL - İndirimli K.V. uygulanacak matrah [ / (%20 - %6)]... : TL - İndirimli orana göre hesaplanan K.V. ( TL x %6)... : TL - Genel orana tabi matrah ( TL TL)... : TL - Genel orana göre hesaplanan K.V. ( TL x %20)... : TL - Ödenecek toplam K.V. ( TL TL)... : TL (C) A.Ş. nin yatırımının 12/3/2014 tarihinde fiilen tamamlanması nedeniyle 31/3/2014 tarihi itibariyle yatırım dönemi sona erdiğinden bu tarihten sonra diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançları için söz konusu yatırım teşvik belgesi kapsamında indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmamaktadır.

4 Diğer faaliyetlerden elde edilen kazancın kapsamı İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında, mükelleflerin gerek 2009/15199 sayılı gerekse 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarının işletilmesinden elde edilenler hariç olmak üzere tüm kazançları diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç olarak kabul edilecektir. Dolayısıyla, yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımdan elde edilen kazanca teşvik belgesinde yer alan vergi indirim oranı dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanması esas olup gerek 2009/15199 sayılı gerekse 2012/3305 sayılı Karar uyarınca düzenlenmiş yatırım teşvik belgeleri kapsamında elde edilen kazanç, indirimli kurumlar vergisi uygulamasında diğer faaliyetlerden elde edilen kazanç olarak değerlendirilmeyecektir. Diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanmasında öncelik sıralaması Mükelleflerin 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş birden fazla yatırım teşvik belgesinin bulunması ve yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazancının yetersiz olması durumunda hangi teşvik belgesine öncelik verileceği mükellefler tarafından serbestçe belirlenebilecektir. Mükellefler tercih ettikleri teşvik belgesinde yer alan vergi indirim oranına göre ve anılan Kararın 15 inci maddesinin beşinci fıkrasında belirlenen sınırlar dahilinde diğer faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulayabileceklerdir. Safi kurum kazancının birden fazla yatırım teşvik belgesi kapsamında elde edilen kazançtan düşük olması İlgili dönem safi kurum kazancının, 2009/15199 sayılı ve/veya 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş birden fazla yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımdan bir hesap dönemi içinde elde edilen toplam kazançtan düşük olması halinde, her bir yatırım teşvik belgesi kapsamında ayrı ayrı elde edilen kazancın bu yatırımlardan elde edilen toplam kazanca oranının safi kurum kazancına uygulanması suretiyle, bu teşvik belgelerinde yer alan vergi indirim oranlarına göre indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir. Örnek 3: (D) A.Ş yılında, 2009/15199 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımından TL, 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımından ise TL kazanç elde etmiştir. Ancak, (D) A.Ş. nin 2013 hesap dönemi sonundaki safi kurum kazancı TL dir. Yatırımlardan elde edilen kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanması: İlgili teşvik belgesi kapsamında = Safi kurum kazancı x indirimli K.V. uygulanacak matrah İlgili yatırımdan elde edilen kazanç Yatırımlardan elde edilen toplam kazanç (2009/15199) => / ( ) = %60 (2012/3305) => / ( ) = %40 İlgili teşvik belgesi kapsamında indirimli K.V. = Safi kurum kazancı x Tespit edilen oran uygulanacak matrah

5 (2009/15199) => x %60 = TL (2012/3305) => x %40 = TL Dolayısıyla, TL lik safi kurum kazancının TL lik kısmına 2009/15199 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesindeki vergi indirim oranı; TL lik kısmına ise 2012/3305 sayılı Karara göre düzenlenmiş yatırım teşvik belgesindeki vergi indirim oranı dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecektir. Saygılarımızla, AKDENİZ DENETİM