SEROTONERJİK VE NORADRENERJİK SİSTEM ÜZERİNE ETKİLİ BAZI ANTİDEPRESANLARIN DENEYSEL ALKOL KESİLME SENDROMU ÜZERİNE ETKİLERİ
|
|
- Mehmed Durak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SEROTONERJİK VE NORADRENERJİK SİSTEM ÜZERİNE ETKİLİ BAZI ANTİDEPRESANLARIN DENEYSEL ALKOL KESİLME SENDROMU ÜZERİNE ETKİLERİ Yrd.Doç.Dr Doç.Dr.Esra.Esra SAĞLAM Maltepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji A.D. Alkol Kafein ve tütünden sonra dünyada en yaygın olarak kötüye kullanılan psikostimülan maddedir. Alkol etkilerinin insanlar tarafından keşfi ve kullanılması ile ilişkili ilk kaynaklar M.Ö yıllarına kadar uzanır. Eski Mısır, Mezopotamya, Yunan ve Roma uygarlıklarında alkolün kullanıldığı, hatta hastalıkların tedavisi için reçete tabletlerine yazıldığı görülmektedir. 1
2 Alkol Bağımlılığı Alkolün tekrarlayan dozlarda alınması ile ortaya çıkan kronik tekrarlayıcı bir sendromdur. Alkolizm diye de adlandırılan alkol bağımlılığı, kişi üzerindeki ve çevresindeki komplikasyonları nedeniyle çeşitli halk sağlığı ve toplum sorunları ortaya çıkarır. Alkol bağımlılığının nöronal mekanizmaları Maddelerin aversif etkileri Negatif pekiştiri İlaç arayışı davranışı Öfori Maddelerin diskriminatif etkileri Maddelerin pozitif pekiştirici etkileri Maddelerin koşullanmış Stimulus oluşturucu etkileri Anksiyetenin giderilmesi Fonksiyonların güçlenmesi Yoksunluk sendrom undan korunma Davranışsal Mekanizmalar Nöral Mekanizmalar GABA M odüle edici Mekanizmalar Sosyal faktörler Genetik faktörler NA Dopamin Serotonin GABA Glutamat Adenozin Nitrik oksid (?) 2
3 Beyindeki Mediyal önbeyin demetinin ilaçların ödüllendirici etkileri ile yakın bir ilişkisi olduğu ileri sürülmektedir. AC Medial Önbeyin Demeti Traktus Solitariusun Nukleusu Spinal Kanal Mediyal önbeyin demeti ventral tegmental alan hipotalamus septum nükleus akkumbensi birbirine bağlar. Bu lifler dopaminerjik, serotonerjik noradrenerjik özelliktedir. Dopaminerjik sistem Madde bağımlılığının psikofarmakolojisine genel olarak bakıldığında, dopaminerjik sistemin ana santral nörotransmitter sistem olduğu görülür. Serotonerjik sistem, GABAerjik sistem, glutaminerjik sistem gibi santral sinir sisteminin diğer nörotransmitter sistemleri dopaminerjik sistemle aralarında meydana gelen etkileşmeler nedeniyle madde bağımlılığının oluşmasında önemli roller üstlenirler. 3
4 Serotonerjik sistem Serotonerjik sistem madde bağımlılığının oluşmasında önemli nörotraansmitter sistemlerden birisidir. Serotonerjik sistemi etkileyen ilaçların yeme içme davranışının yanı sıra alkol gibi bazı bağımlılık yapıcı maddelerin tüketimini veya tercihini azalttığı yolunda bazı yayınlar varolsa da serotoninin bağımlılık gelişimindeki rolü dopamin kadar açık bir şekilde ortaya konamamıştır. Korteks ve striatumda kronik alkol kullanımı sırasında serotonin seviyesinde anlamlı azalmalar meydana gelmiştir. Uzbay IT, Usanmaz SE, Akarsu ES. Effects of chronic ethanol administration on serotonin metabolism in the various regions of the rat brain. Neurochemical Research 2000a;25:
5 Striatumda alkol kesilme sendromu döneminde serotonin seviyesinde anlamlı azalmalar meydana gelmiştir. Uzbay IT, Usanmaz SE, Tapanyigit EE, Aynacioglu S, Akarsu ES. Dopaminergic and serotonergic alterations in the rat brain during ethanol withdrawal: association with behavioral signs. Drug and Alcohol Dependence 1998;53: Noradrenerjik Sistem Kesilme sendromunun ajitasyon bulgularının oluşmasında rolü olabileceğini düşündüren gözlemler vardır. Bağımlılık yapıcı maddelerin belli bir süre kullanımı sonucu noradrenerjik sistemin en yoğun olarak bulunduğu beyin bölgesi olan Locus Ceruleus (LC) da adaptasyon oluşur. Santral presinaptik α 2 -adrenerjik reseptörlerde gelişen duyarlılaşma alkol kesilme sendromunun ajitasyon, hiperaktivite ve hipereksitabilite gibi bulgularından sorumludur. 5
6 Alkolün ani olarak kesilmesi sırasında ortaya çıkan Hiperaktivite ve ajitasyon gibi kesilme bulgularında bu adaptasyonun rolü olması kuvvetle muhtemeldir. Klonidin gibi santral α 2 -adrenerjik agonistlerinin alkol kesilme sendromunda faydalı etkilerinin olması ve alkol kesilme sendromu esnasında artmış noradrenalin döngüsü bu görüşü destekler niteliktedir. Alkolizm ve depresyon Genellikle bir arada bulunan psikiyatrik hastalıklardır. Pek çok alkolik hasta zaman içinde alkolizm bulgularına ek olarak kişisel yatkınlığına, kullanım süresine, alkolün kullanılan dozuna bağlı olarak depresyon bulguları da sergiler. 6
7 Bazı antidepresan ilaçlar, Alkol bağımlılığının kontrolünde tedaviye yardımcı olarak klinikte kullanılmaktadır. Burada asıl amaç alkol kesilme sendromunun şiddetinin azaltılmasının yanı sıra alkol bağımlılığının ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkan depresyonun da tedavi edilmesidir. Alkolizm ile depresyon birlikte görülebilen hastalıklardır ve herikisininde paatogenezi beyinde monoaminerjik sistem ile ilişkilidir. Farklı ilaç grupları ile meydana getirilen antidepresan etki, ağırlıklı olarak serotonerjik ve/veya noradrenerjik sistemin modüle edilmesi ile oluşur. 7
8 Serotonin seviyesindeki azalma alkolizmde ve alkol kesilme sendromunda görülen davranış değişikliklerinin sebebi olabilir. Serotonin seviyesinin artırılması alkol bağımlılığının tedavisinde faydalı olabilir. Seratonerjik aktiviteyi artıran antidepresanlar alkol kesilme sendromunun bulguları üzerine de etkili olabilir. Antidepresanlarla alkol alımının kontrolüne yönelik birçok çalışma yapılmış olmasına rağmen alkol kesilme sendromu üzerine etkileri ile ilişkili veriler kısıtlıdır. MATERYAL VE METOD 8
9 Bu çalışma boyunca, National Institutes of Health (NIH( NIH) tarafından önerilen ve The Guide for the Care and Use of Laboratory Animals adlı kaynakta belirtilen kurallara uyuldu. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hayvan Etik Kurulundan izin alındı. 9
10 Denekler ve Laboratuar Ortamı Çalışmada Adult Male Wistar ratlar (çalışmanın başlangıcında g) denek olarak kullanıldı. Denekler sıcaklığı (22 ± 3 C C ) nem oranı ( 65 ± 5%) 12 saat karanlık, 12 saat aydınlık (07:00-19:00 saatleri arası aydınlık) laboratuar ortamında barındırıldılar. Kronik Alkol Uygulanması Alkol deney hayvanlarına kronik olarak, izokalorik ( kcal/l) modifiye sıvı diyet şeklinde verildi (Uzbay and Kayaalp,, 1995). İlk 7 gün boyunca alkolsüz Daha sonraki 3 gün boyunca % 2.4 alkol içeren Bunu takip eden 4 gün boyunca % 4.8 alkol içeren Daha sonraki 7 gün boyunca da % 7.2 alkol içeren sıvı diyet verilerek toplam süre 21 güne tamamlandı. Sıvı diyet her gün taze olarak hazırlandı ve hep aynı saatte (saat 10:00), her hayvana günde 100 ml olacak şekilde verildi. 10
11 Sıvı Diyet SÜT (ml) ALKOL %96 (ml) SEKER (g) % ,2 % ,8 % ,2 Sıvı Diyetin hazırlanış tablosu 11
12 İlaçlar Fluoksetin Selective Serotonin reuptake inhibitor,, (SSRI) 5, 10, 20 mg/kg Venlafaksin Serotonin and Noradrenalin reuptake inhibitor,, (SNRI( SNRI) 5, 10, 20,, 40 mg/kg Essitolopram Selective Serotonin reuptake inhibitor,, (SSRI) 2.5, 5, 10 mg/kg Serum fizyolojik (% 0.9) (kontrol grubu) Çalışma süresince, İlaçlar, Her bir deney grubuna (n= 8 her grup için) ethanol withdrawal testine e başlamadan 30 dakika önce, 200 gr lık vücut ağırlığına 1 ml olacak şekilde intraperitoneal olarak verildi. Sıçanlar modifiye sıvı diyetin kesilmesinden sonraki 2., 4. ve 6. saatlerde 5 er dakika süre ile izlendi. 12
13 İntraperitoneal enjeksiyon Her bir izleme döneminde sıçanlar, I. Davranışsal semptomlar II. Lokomotor aktivite değişiklikleri III. Odiyojenik nöbetler açısından değerlendirildi. 13
14 I.Davranışsal semptomların değerlendirmesi 1) Ajitasyon 2) Stereotipikik davranışlar 3) Islak köpek silkinmesi 4) Tremor 1.Ajitasyon Deney hayvanının irritabilitesi Saldırganlığı Kaçma ve sakınma davranışı Vokalizasyon 14
15 1.Ajitasyon SKOR AJiTASYON BULGU Agresiv davranış ve irritasyon görülmedi Sıçan orta derecede irritabl Sıçan çok irritabl El ile uyarı sonucu ses çıkarma ve orta derecede agresiv El ile uyarı sonucu ses çıkarma ve çok agresiv El ile uyarı olmadan ses çıkarma ve çok agresiv Alkol kesilme sendromunda bulunan sıçanlarda ajitasyon skorları 2.Stereot tereotipikik davranışlar Süslenme (Grooming( Grooming) Abartılmış koklama (sniffing( sniffing) Kafa sallama (head( weaving) Kemirme (gnawing( gnawing) Çiğneme (chewing( chewing) 15
16 2.Stereot tereotipikik davranışlar SKOR STEREOTiPi BULGU 5 dk lık gözlem süresince hiçbir stereotipik davranış görülmedi. 5 dk lık gözlem süresince yalnızca bir stereotipik davranış izlendi. 5 dk lık gözlem süresince iki farklı stereotipik davranış izlendi. 5 dk lık gözlem süresince üç farklı stereotipik davranış izlendi. 5 dk lık gözlem süresince dört farklı stereotipik davranış izlendi. 5 dk lık gözlem süresince beş farklı stereotipik davranış izlendi. Alkol kesilme sendromunda bulunan sıçanlarda stereotipik davranış skorları 3.Islak köpek silkinmesi Islak köpek silkinmesi grup içinde görülme sıklığına göre değerlendirildi. Bir izlem periyodu boyunca en az 3 kez meydana gelmiş ise pozitif kabul edildi. 16
17 4.Tremor Hayvanın ön kolunda kemirme hareketini yapamayacak düzeyde belirgin titreme izlendi ise pozitif kabul edildi. II.Lokomotor omotor Aktivite Değerlendirilmesi Lokomotor aktivite cihazı ile yapıldı (Opto Varimex Minor-Columbus OH, USA). Horizontal, vertikal ve ambulatuar uar aktivitelerinin toplamı total aktivite olarak kaydedildi. 17
18 III.Odiyojenik epileptik nöbetlerin değerlendirilmesi Alkol kesilmesinden 6 saat sonra, sıçanlara ses yalıtımı olan ayrı bir laboratuarda odiyojenik uyarı uygulandı (100dB şiddetinde bir zil ile 60 sn boyunca) Odiyojenik uyarılar sonucu oluşan nöbetlerin sıklığı (%) değerlendirildi. 18
19 19
20 İstatistik 1.Student s t-testt test Lokomotoromotor aktivite testlerinde izlenen değişiklikler (alkole bağımlı sıçanlar ve alkole bağımlı olmayan kontrol grubu sıçanlarda) 2.One ne-way ANOVA ve izleyen Dunnett testi Fluoksetinin, venlafaksin ve essitolopramın lokomotor hiperaktivite üzerine olan doza bağımlı etkileri varyans analizi ile değerlendirildi. İstatistik 3.Mann Mann-Whitney-U U test Ajita itasyon ve stereotipik ik davranışlar gibi şiddeti skorlanarak ifade edilen semptomlar farklı gruplar arasında Mann-Whitney Whitney-U U testi i ile değerlendirildi. 4.Ki-kare test Odiyojenik nöbetlerin ve ıslak köpek silkinmesi davranışlarının karşılaştırılması ki-karek kare testi i ile yapıldı. 20
21 İstatistik Tüm değerlendirmeler için p< 0.05 olasılık düzeyi anlamlı istatistikçe anlamlı kabul edildi. SONUÇLAR 21
22 Günlük alkol tüketimi Çalışmaya alınan sıçanların günlük alkol tüketimleri yeterli düzeydeydi g/kg arasında değişti. Literatürde 9 g/kg alkol kesilme sendromunun oluşması için yeterli kabul edilmektedir. Yapılan klinik çalışmalarda, İlacın seçimi-1 Alkol kesilme sendromu sürecinde hastalara verilen antidepresan dozlardaki fluoksetinin anksiyete ve depresyon bulgularını azalttığı ve tekrarlamasını önlediği bildirilmiş olsa da bu konuda yapılmış hayvan deneylerine rastlanmamıştır. Sinaptik aralıkta serotonerjik ve çok azda olsa dopaminerjik aşırımı artırarak deneysel modellerde ve klinik çalışmalarda antidepresan etki gösteren fluoksetin ilk çalışmanın antidepresan ilacı olarak seçilmiştir. 22
23 1. Fluoksetin 1. Fluoksetin a.alkol kesilme sendromu boyunca meydana gelen değişiklikler, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 23
24 1. Fluoksetin (Kontrol grupları) I.Lokomotor aktivite değişiklikleri, Alkol bağımlısı olmayan kontrol grubu ile alkol bağımlısı olan kontrol grubu karşılaştırıldığında, lokomotor aktivite alkol bağımlısı olan kontrol gurubunda 2. ve 6. saatlerde anlamlı olarak arttığı gözlenmiştir. Sıçanlardaki lokomotor aktivite için kontrol gruplarının karşılaştırılması [n=8 her grup için; s, saat; # p < 0.05 Kontrol (-), Student s t-test; Kontrol (+), -: alkol-bağımlı olmayan; +: alkol-bağımlı olan]. 1. Fluoksetin (Kontrol grupları) II.Odiyojenik nöbetler, Alkolik kontrol grubu ile alkolik olmayan kontrol grubu odiyojenik nöbet sıklığı açısından değerlendirildiğinde iki grup arasında anlamlı a farklar meydana geldiği görülmüştür. Alkol bağımlısı grup %50 daha fazla nöbet geçirmiştir. Nöbetler oluşana kadar geçen ortalama süre s (latensy)) 21.75±4.56 saniye olarak gözlenmiştir. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.0 (0/8) 50 (4/8) LATENCY (mean±sem) ±4.56 Kontrol gruplarının odyojenik nöbetler açısından karşılaştırılması. (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı. * p < 0:05 (Ki-kare testi). 24
25 1. Fluoksetin b. Alkol kesilme sendromuna fluoksetinin etkileri, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 1. Fluoksetin I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, Fluoksetin çalışmanın 2. ve 6. saatlerinde 5mg/kg dozunda, kesilme sendromunun indüklediği lokomotor hiperaktivitede anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. Fluoksetin tedavisinin lokomotor aktivite bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Flu., Fluoksetin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Kikare testi % için]. 25
26 1. Fluoksetin II. Odiyojenik nöbetler, Fluoksetin, odiyojenik nöbetlerde anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) Fluoksetin (2.5 mg/kg) Fluoksetin (5 mg/kg) Fluoksetin (10 mg/kg) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.0 (0/8) 50 (4/8) 12.5 (1/8)* 0.0 (0/8)* 12.5 (1/8)* LATENCY (mean±sem) ± Fluoksetinin odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığı üzerine olan etkisi (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı. * p < 0:05 (Ki-kare testi). 1. Fluoksetin III.Davranışsal bulgular, Ajitasyon Fluoksetin, ajitasyonun şiddetinde 2. saatte 2.5, 5, 10 mg/kg dozlarında ve 6. saatte 5, 10 mg/kg dozlarında anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. Fluoksetin tedavisinin ajitasyon bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Flu., Fluoksetin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 26
27 1. Fluoksetin III.Davranışsal bulgular, Stereotipik davranışlar Fluoksetin, stereotipik davranışlarda 2. saatte 10 mg/kg dozunda anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. Fluoksetin tedavisinin sterotipik davranış bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Flu., Fluoksetin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 1. Fluoksetin III.Davranışsal bulgular, Islak köpek silkinmesi davranışı Fluoksetin, ıslak köpek silkinmesi davranışında 2.saatte 2.5, 5, 10 mg/kg dozlarında ve 4. saatte 2.5, 10 mg/kg dozlarında anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. Fluoksetin tedavisinin ıslak köpek silkinmesi üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Flu., Fluoksetin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 27
28 1. Fluoksetin III.Davranışsal bulgular, Tremor Fluoksetin, tremor sıklığında 2. saatte 2.5, 5, 10 mg/kg dozlarında, 4. saatte 2.5, 10 mg/kg dozlarında ve 6. saatte 2.5, 5, 10 mg/kg dozlarında anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. Fluoksetin tedavisinin tremor üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Flu., Fluoksetin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 1. Fluoksetin c. Alkol bağımlısı olmayan (naive( naive) sıçanlarda fluoksetinin lokomotor aktivite üzerine olan etkileri, Çalışmada kullanılan dozlarda (2.5, 5 ve 10 mg/kg) fluoksetinin alkol bağımlısı olmayan sıçanlarda lokomotor aktivite üzerine herhangi bir etkisi gözlenmemiştir. 28
29 1. Fluoksetin Sonuç: Yapmış olduğumuz bu çalışmada bir SSRI olan fluoksetinin alkol bağımlısı sıçanlarda kesilme sendromuna ait bulguları anlamlı olarak azalttığını bulduk. Bu faydalı etkiler lokomotor hiperaktivite, odiyojenik nöbetlerde ajitasyon, stereotipi, ıslak köpek silkinmesi, Tremor gözlendi. 29
30 İlaçların seçimi-2 Fluoksetinin alkol kesilme sendromu üzerine olan yararlı etkileri gözlendiği için serotonerjik sistemle beraber noradrenerjik sistemin de alkol kesilme sendromu üzerine olan etkilerini gözlemek amacı ile 2. çalışmada, serotonin ve noradrenalin geri alım inhibitörü (SNRI) venlafaksin çalışma ilacı olarak seçilmiştir. İlaçların seçimi-2 Çünkü Venlafaksin bazı anksiyete bozukluklarında yararlı bulunmuştur. Anksiyete ise hem insanda hem de hayvanda alkol kesilme sendromunun fiziksel bulgularının en önemlilerinden birisidir. Ayrıca yapılan çalışmalarda morfin kesilme sendromundaki sıçanlarda venlafaksinin bulguları kuvvetli bir şekilde inhibe ettiği gösterildiği halde alkol kesilme sendromu üzerine etkisini gösteren bir çalışma ise henüz yoktu. 30
31 2. Venlafaksin 2. Venlafaksin a.alkol kesilme sendromu boyunca meydana gelen değişiklikler, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 31
32 2. Venlafaksin (Kontrol Grupları) I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, Alkol bağımlısı olmayan kontrol grubu ile alkol bağımlısı olan kontrol grubu karşılaştırıldığında, lokomotor aktivite alkol bağımlısı olan kontrol gurubunda 2. saatte anlamlı olarak arttığı gözlenmiştir. L. A c t i v i t y ( 5 m i n ) * C o n t r o l ( - ) C o n t r o l ( + ) V e n. 5 m g / k g V e n. 1 0 m g / k g V e n. 2 0 m g / k g V e n. 4 0 m g / k g E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h o u r ) Sıçanlardaki lokomotor aktivite için kontrol gruplarının karşılaştırılması [n=8 her grup için; s, saat; # p < 0.05 Kontrol (-), Student s t-test; Kontrol (+), -: alkol-bağımlı olmayan; +: alkol-bağımlı olan]. 2. Venlafaksin (Kontrol Grupları) II. Odiyojenik nöbetler Alkolik kontrol grubunun odiyojenik nöbet sıklığı 62.5% iken nöbetler oluşana kadar geçen ortalama süre (latensy( latensy) ) 10.40±2.16 saniye olarak gözlenmiştir. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.0 (0/8) 62.5 (5/8) LATENCY (mean±sem) ±2.16 Venlafaksinin odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığı üzerine olan etkisi (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı. * p < 0:05 (Ki-kare testi). 32
33 2. Venlafaksin b. Alkol kesilme sendromuna venlafaksinin etkileri, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 2. Venlafaksin I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, Venlafaksin kesilme sendromunun indüklediği lokomotor hiperaktivite üzerinde anlamlı herhangi bir etki göstermemiştir. L. A c t i v i t y ( 5 m i n ) * C o n t r o l ( - ) C o n t r o l ( + ) V e n. 5 m g / k g V e n. 1 0 m g / k g V e n. 2 0 m g / k g V e n. 4 0 m g / k g E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h o u r ) Sıçanlardaki lokomotor aktivite üzerine Venlafaksinin etkisi [n=8 her grup için; Ven., Venlafaksin; s, saat; * p < 0.05 Kontrol (-), Student s t-test; -: alkol-bağımlı olmayan; +: alkol-bağımlı olan]. 33
34 2. Venlafaksin II. Odiyojenik nöbetler, Venlafaksin odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığını 62.5% den 25% e azaltmışsa da bu azalma istatistiksel olarak anlamlı değildi. Fakat 20mg/kg dozunda nöbetler oluşana kadar geçen ortalama süreyi (latensy( latensy) ) anlamlı olarak azaltmıştır. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) Venlafaksin (5 mg/kg) Venlafaksin (10 mg/kg) Venlafaksin (20 mg/kg) Venlafaksin (40 mg/kg) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.0 (0/8) 62.5 (5/8) 62.5 (5/8) 62.5 (5/8) 50.0 (4/8) 25.0 (1/8) LATENCY (mean±sem) 10.40± ± ± ±8.17* - Venlafaksinin odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığı üzerine olan etkisi (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı. * p < 0:05 (Ki-kare testi). 2. Venlafaksin III. Davranışsal bulgular, Ajitasyon Venlafaksin, ajitasyon şiddetinde artışa neden olsa da bu istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. A g i t a t i o n ( s c o r e ) A C o n t r o l V e n. 5 m g / k g V e n. 1 0 m g / k g V e n. 2 0 m g / k g V e n. 4 0 m g / k g E t h a n o l W i t h d r a w a l (h) Venlafaksin tedavisinin ajitasyon bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Ven., Venllafaksin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 34
35 2. Venlafaksin III. Davranışsal bulgular, Stereotipik davranışlar Venlafaksinin, stereotipik davranışlar üzerine anlamlı herhangi bir etkisi görülmemiştir. S t e r e o t y p e d B e h a v i o r ( s c o r e ) B E t h a n o l W i t h d r a w a l (h) Venlafaksin tedavisinin sterotipik davranış bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Ven., Venllafaksin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 2. Venlafaksin III. Davranışsal bulgular, Islak köpek silkinmesi davranışı C 60 Venlafaksin, ıslak köpek silkinmesi davranışında 30 anlamlı herhangi bir 20 etkisi meydana 10 0 getirmemiştir W e t D o g S h a k e s (%) E t h a n o l W i t h d r a w a l (h) Venlafaksin tedavisinin ıslak köpek silkinmesi davranışı üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Ven., Venllafaksin; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 35
36 2. Venlafaksin c. Alkol bağımlısı olmayan (naive( naive) sıçanlarda venlafaksinin lokomotor aktivite üzerine olan etkileri, Çalışmada kullanılan dozlarda (5,10, 20 ve 40 mg/kg) venlafaksinim alkol bağımlısı olmayan sıçanlarda lokomotor aktivite üzerine herhangi bir etkisi gözlenmemiştir. 2. Venlafaksin Sonuç, Venlafaksin (SNRI) alkol kesilme sendromunda bazı yararlı etkiler göstermiştir. Bu yararlı etkilerin istatistiksel olarak anlamlı bulunduğu bulgu odiyojenik nöbetlerin latensini artırmasıdır. Ajitasyonlar artmış olarak izlense de istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. 36
37 37
38 İlaçların seçimi-3 Venlafaksinin alkol kesilme sendromu üzerine olan yararlı etkilerinin fluoksetine göre daha az olduğu gözlemlendiğinden diğer SSRI lara göre serotonin seçiciliği daha fazla olan essitolopram 3. çalışmanın ilacı olarak seçilmiştir. 3. Essitolopram 38
39 3. Essitolopram a.alkol kesilme sendromu boyunca meydana gelen değişiklikler, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 3. Essitolopram (Kontrol Grupları) I.Lokomotor aktivite değişiklikleri, Alkol bağımlısı olmayan kontrol grubu ile alkol bağımlısı olan kontrol grubu karşılaştırıldığında, lokomotor aktivite alkol bağımlısı olan kontrol gurubunda 2. ve 6. saatlerde anlamlı olarak arttığı gözlenmiştir L. A c t i v i t y ( C o u n t s / 5 m i n ) * 2 6 E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) * S a l i n e ( - ) S a l i n e ( + ) E s c i t a. ( 2. 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 1 0 m g / k g ) Sıçanlardaki lokomotor aktivite için kontrol gruplarının karşılaştırılması [n=8 her grup için; s, saat; # p < 0.05 Kontrol (-), Student s t-test; Kontrol (+), -: alkol-bağımlı olmayan; +: alkol-bağımlı olan]. 39
40 3. Essitolopram (Kontrol Grupları) II. Odiyojenik nöbetler, Alkolik kontrol grubunun odiyojenik nöbet sıklığı 50% iken nöbetler oluşana kadar geçen ortalama süre (latensy)) 18.0±4.6 saniye olarak gözlenmiştir. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.00 (0/8) 50.0 (4/8) LATENCY (mean±sem) ±4.60 Essitolopramın odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığı üzerine olan etkisi (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı.* p < 0:05 (Ki-kare testi). 3. Essitolopram b. Alkol kesilme sendromuna essitolopramın etkileri, I. Lokomotor aktivite değişiklikleri, II. Odiyojenik nöbetler, III. Davranışsal bulgular, 40
41 3. Essitolopram I.Lokomotor aktivite değişiklikleri, Essitolopramın kesilme sendromunun indüklediği lokomotor hiperaktivite üzerinde anlamlı herhangi bir etki göstermemiştir. L. A c t i v i t y ( C o u n t s / 5 m i n ) * S a l i n e ( - ) S a l i n e ( + ) E s c i t a. ( 2. 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 1 0 m g / k g ) * E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) Sıçanlardaki lokomotor aktivite üzerine Essitolopramın etkisi [n=8 her grup için; Essito., Essitolopram; s, saat; * p < 0.05 Kontrol (-), Student s t-test; -: alkol-bağımlı olmayan; +: alkolbağımlı olan]. 3. Essitolopram II. Odiyojenik nöbetler, Essitolopramın odiyojenik nöbetler üzerine herhangi bir anlamlı etkisi görülmemiştir. İLAÇ Salin (alkol bağımlısı olmayan grup) Salin (alkol bağımlısı olan grup) Essitolopram (2.5 mg/kg) Essitolopram (5 mg/kg) Essitolopram (10 mg/kg) GÖRÜLME SIKLIĞI % 0.00 (0/8) 50.0 (4/8) 25.0 (2/8) 75.0 (6/8) 37.5 (3/8) Latency (mean±sem) 18.00± ± ±2.40 Essitolopramın odiyojenik nöbetlerin görülme sıklığı üzerine olan etkisi (parantez içindeki rakamlar odiyojeniknöbetgeçirenhayvansayısını gösterir.) 3 örnekten daha azında odiyojenik nöbet meydana gelmiş ise istatistiksel analiz yapılamadı.* p < 0:05 (Ki-kare testi). 41
42 3. Essitolopram III. Davranışsal bulgular, Ajitasyon Essitolopramın ajitasyon üzerine herhangi bir anlamlı etkisi olmamıştır. A g i t a t i o n A C o n t r o l E s c i t a. ( 2. 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 5 m g / k g ) E s c i t a. ( 1 0 m g / k g ) E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) Essitolopram tedavisinin ajitasyon bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Essito., Essitolopram; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 3. Essitolopram III. Davranışsal bulgular, Stereotipik davranışlar Essitolopram 6. saatte 5 mg/kg dozunda stereotipik davranışlarda anlamlı azalmalara neden olmuştur S t e r e o t y p e d B e h a v i o r B E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) * Essitolopram tedavisinin sterotipik davranış bulguları üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Essito., Essitolopram; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 42
43 3. Essitolopram III. Davranışsal bulgular, Islak köpek silkinmesi davranışı Essitolopram 2.5 mg/kg ve 5 mg/kg dozunda 2.saatte ve 2.5 mg/kg dozunda 6. saatte ıslak köpek silkinmesi davranışında anlamlı azalmalar meydana getirmiştir. W e t D o g S h a k e ( % ) D * * * 2 6 E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) Essitolopram tedavisinin ıslak köpek silkinmesi üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Essito., Essitolopram; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 3. Essitolopram III. Davranışsal bulgular, Tremor Essitolopram 5 mg/kg ve 10 mg/kg dozunda 2. saatte tremorların görülme sıklığında azalma meydana getirmiştir. T r e m o r ( % ) C * * 2 6 E t h a n o l W i t h d r a w a l ( h ) Essitolopram tedavisinin tremor üzerine etkisi [n = 8 her grup için; Essito., Essitolopram; s, saat; *p < 0:05 Kontrol, Mann Whitney-U testi skor için ve Ki-kare testi % için]. 43
44 3. Essitolopram c. Alkol bağımlısı olmayan (naive( naive) sıçanlarda essitolopramın lokomotor aktivite üzerine olan etkileri, Çalışmada kullanılan dozlarda (2.5, 5 ve 10 mg/kg) essitolopramın alkol bağımlısı olmayan sıçanlarda lokomotor aktivite üzerine herhangi bir etkisi gözlenmemiştir. 3. Essitolopram Sonuç: Yapmış olduğumuz bu çalışmada bir SSRI olan essitolopramın alkol bağımlısı sıçanlarda kesilme sendromuna ait bazı bulguları anlamlı olarak azalttığını bulduk. Bu faydalı etkiler steriotipi, ıslak köpek silkinmesi, tremor gözlendi. 44
45 TARTIŞMA Fluoksetin, Beyindeki azalmış serotonin seviyesi ile alkol kesilme sendromunun bulguları arasında bir ilişki olduğu söylenebilir. Fluoksetin sinaptik aralıkta serotonin seviyesini artırarak alkol kesilme sendromunun bulgularını azaltabilir. Bizde fluoksetin ile yapmış olduğumuz çalışmada alkol bağımlısı sıçanlarda kesilme sendromuna ait bazı bulguların azaldığını bulduk. 45
46 Bu etki, Fluoksetinin serotonerjik sistemle olan yakın ilişkisinden kaynaklanabileceği gibi fluoksetinin dopaminerjik sistem ile olan ilişkisinden de kaynaklanıyor olabilir. Dopaminerjik sistem alkol bağımlılığında en az serotonerjik sistem kadar önemlidir ve alkol bağımlılığının çeşitli bulgularından sorumludur. Tekrarlayan dozlarda fluoksetin alımı sıçanlarda Dopaminerjik sistemin D2 reseptörlerinde D3 reseptörlerinde D2-like reseptörlerinde artışa neden olmaktadır. Ayrıca D2 reseptör agonisti olan bromokriptin alkol kesilme sendromu tedavisinde kullanılmış ve sıçanlarda yapılan çalışmalarda da alkol kesilme bulgularının giderilmesinde faydalı bulunmuştur. 46
47 Fluoksetinin bu olumlu etkisinin bir diğer açıklaması ise, L-Arjininden nitrik oksit (NO) sentezine aracılık eden enzim olan nitrik oksit sentaz (NOS) enziminin beyinde serotonerjik antidepresanlar tarafından anlamlı bir şekilde inhibe edilmesi olabilir. NOS inhibitörü ilaçların sıçanlardaki kesilme sendromunun belirtilerini hafiflettiği gösterilmiştir. Fluoksetinin NOS inhibitör etkiye sahip olduğuna dair hem insanda hem de hayvanda yapılmış çalışmalar literatürde mevcuttur. 47
48 Hem serotonerjik hem de dopaminerjik etkinliği olan ayrıca NOS inhibitör etkiye sahip olan fluoksetin alkol kesilme sendromunun akut tedavisinde iyi bir seçenek olabilir. Venlafaksin, Alkol kesilme sendromundaki anlamlı tek faydalı etkisi odiyojenik nöbetlerin latensini artırmasıdır. 48
49 Odiyojenik nöbetler sırasında beyinde serotonin seviyesinin azaldığına dair çalışmalara rastlanmaktadır. Laird ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada, noradrenerjik ve serotonerjik sistemde meydana gelen bir eksikliğin epileptik nöbetler ile ilişkili olabileceğini belirtilmiştir. Alkol kesilme sendromunda meydana gelen nöbetlerin önlenmesinde artmış serotonin seviyesinin faydalı olabileceğini düşündürür. Venlafaksin ile yapmış olduğumuz çalışmada, Odiyojenik nöbetler dışında kesilme sendromuna ait diğer bulgular üzerine venlafaksinin anlamlı faydalı etkilerinin görülememiş olması venlafaksinin serotonin dışında NA geri alınımını da inhibe etmesine bağlı olabilir. 49
50 Alkol kesilme sendromu sempatik sinir sistemindeki aşırı aktivite ile karakterizedir. Venlafaksin verildiğinde sinaptik aralıkta artan NA serotoninin alkol kesilme sendromu üzerine olan bir takım yararlı etkilerini maskelemiş olabilir. Venlafaksin tedavisi ile ajitasyonda meydana gelen artış bu bulguyu desteklemektedir. Essitolopram, Stereotipik davranışlar Tremor ve Islak köpek silkinmesi davranışlarında anlamlı azalmalar gözlememize rağmen Lokomotor hiperaktivite Ajitasyon Odiyojenik nöbetler anlamlı azalmalar gözlenmemiştir. 50
51 Fluoksetin lokomotor hiperaktivite, ajitasyon ve odiyojenik nöbetleri azaltmada essitolopramdan daha yararlı idi. Sonuçta daha fazla serotonerjik aktivite alkol kesilme sendromunun akut bulgularını daha fazla azaltmıyor denilebilir. Monoaminerjik sistemi etkileyen antidepresanlar alkol kesilme sendromunun belirtileri üzerine bazı faydalı etkileri bulunmaktadır. Bunlar içerisinde en faydalı görüneni fluoksetindir. Fluoksetinin diğerlerine oranla daha fazla olan bu faydalı etkisi dopaminerjik sistemle ve NOS enzimi ile olan ilişkisi olmasından kaynaklanıyor olabilir. 51
52 TEŞEKKÜR Sn Prof. Dr. Tayfun Uzbay Sn. Dr. Hakan Kayır Sn. Selami Alan 52
Madde bağımlılığının nörobiyolojik temelleri?
Madde bağımlılığının nörobiyolojik temelleri? Prof.Dr. İ. Tayfun UZBAY Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Psikofarmakoloji Araştırma Ünitesi, Etlik - Ankara 2. Klinik Toksikoloji
DetaylıOytun Erbaş, Hüseyin Sedar Akseki, Dilek Taşkıran
Yağlı Karaciğer (Metabolik Sendrom) Modeli Geliştirilen Sıçanlarda Psikoz Yatkınlığındaki Artışın Gösterilmesi ve Bu Bulgunun İnflamatuar Sitokinlerle Bağlantısının Açıklanması Oytun Erbaş, Hüseyin Sedar
DetaylıRATLARDA ANNE YOKSUNLUĞU SENDROMUNA ZENGĠNLEġTĠRĠLMĠġ ÇEVRENĠN ETKĠSĠ. Serap ATA, Hülya İNCE, Ömer Faruk AYDIN, Haydar Ali TAŞDEMİR, Hamit ÖZYÜREK
RATLARDA ANNE YOKSUNLUĞU SENDROMUNA ZENGĠNLEġTĠRĠLMĠġ ÇEVRENĠN ETKĠSĠ Serap ATA, Hülya İNCE, Ömer Faruk AYDIN, Haydar Ali TAŞDEMİR, Hamit ÖZYÜREK Hayatın erken döneminde ebeveyn kaybı veya ihmali gibi
DetaylıSon 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur.
Son 10 yıldır ilaç endüstrisi ile bir ilişkim (araştırmacı, danışman ve konuşmacı) yoktur. Travma Sonrası Stres Bozukluğu Askerî Harekâtlar Sonrası Ortaya Çıkan Olguların Tedavisi Bir asker, tüfeğini
DetaylıNİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ
NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ Doç. Dr. Okan Çalıyurt Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD, Edirne Temel Kavramlar Madde kötüye kullanımı Madde bağımlılığı Yoksunluk Tolerans
DetaylıSİSTEMİK İNFLAMASYON VE NÖRONAL AKTİVİTE
SİSTEMİK İNFLAMASYON VE NÖRONAL AKTİVİTE Eyüp S. Akarsu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji ABD 22. Ulusal Farmakoloji Kongresi 5 Kasım 2013, Antalya 1 Organizmanın çok çeşitli tehdit algısına
DetaylıAz sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme
Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı
DetaylıPsikofarmakolojiye giriş
Psikofarmakolojiye giriş Genel bilgiler Beyin 100 milyar nöron (sinir hücresi) içerir. Beyin hücresinin i diğer beyin hücreleri ile 1,000 ile 50,000 bağlantısı. Beynin sağ tarafı solu, sol tarafı sağı
DetaylıYOKSUNLUK SENDROMLARI. 3. ACİL TIP OKULU (ATOK) ACİLDE KLİNİK TOKSİKOLOJİ 22-23 Haziran 2012 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi 20 Mayıs Amfisi İZMİR
YOKSUNLUK SENDROMLARI 3. ACİL TIP OKULU (ATOK) ACİLDE KLİNİK TOKSİKOLOJİ 22-23 Haziran 2012 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi 20 Mayıs Amfisi İZMİR YOKSUNLUK SENDROMLARI ALKOL YOKSUNLUK SENDROMU OPİAT YOKSUNLUĞU
DetaylıMADDE BAĞIMLILIĞINDA TEMEL KAVRAMLAR
Prof. Dr. S. Oğuz Kayaalp Türkiye Bilimler Akademisi Şeref Üyesi MADDE BAĞIMLILIĞINDA TEMEL KAVRAMLAR Karadeniz Teknik Ü. Tıp Fakültesi Trabzon, 24 Ekim 2007 İlaç ve diğer psikotrop (psikoaktif) maddelere
DetaylıPsikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar
Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindekipayı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 Akılcı İlaç Kullanımı;
DetaylıOlgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015
Olgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015 Dr. Hakan Sezgin SAYİNER Adıyaman Üniv. Tıp Fak. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klin. Mikr. AD OLGU 39 E Şikayeti: Bilinç kaybı
DetaylıPsikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar
Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 DSÖ tahminlerine
DetaylıObsesif Kompulsif Bozukluk. Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5.
Obsesif Kompulsif Bozukluk Prof. Dr. Raşit Tükel İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı 5. Sınıf Dersi Sunum Akışı Tanım Epidemiyoloji Klinik özellikler Tanı ölçütleri Nörobiyoloji
DetaylıMajor Depresif Bozukluk
Moleküler Modelleme Yöntemiyle Tasarlanan Yeni Monoamin Oksidaz-A Enzim İnhibitörü Selektif 2-pirazolin Türevlerinin Antidepresan Aktivitelerinin Tayini Telli G 1, Salgın-Gökşen U 2, Yalovaç A 3, Çiftçi-Yabanoğlu
DetaylıTıpta Kusursuzluğa Doğru Yaklaşım (Precision Medicine)
Tıpta Kusursuzluğa Doğru Yaklaşım (Precision Medicine) İncelikli tıp olarak da tanımlayabileceğimiz Precision Medicine, kişinin genetik yapısı, çevresel faktörler ve yaşam tarzındaki farklılıkları dikkate
DetaylıDeneysel Hayvan Modelinde Candida Tropicalis Peritonitinin Tedavisinde Kaspofungin ve Amfoterisin B Etkinliğinin Karşılaştırılması
Deneysel Hayvan Modelinde Candida Tropicalis Peritonitinin Tedavisinde Kaspofungin ve Amfoterisin B Etkinliğinin Karşılaştırılması Melis Demirci, Özlem Tünger, Kenan Değerli, Şebnem Şenol, Çiğdem Banu
Detaylı21. Ulusal Farmakoloji Kongresi Eskişehir 21 Ekim Doç.Dr.. Hakan Kayır GATA T. Farmakoloji AD. Ankara
Bazal ön uyaran aracılı inhibisyonun dürtüsellik ve fensiklidine yanıtlardaki rolü 21. Ulusal Farmakoloji Kongresi Eskişehir 21 Ekim 11 Yrd.Doç.Dr Doç.Dr.. Hakan Kayır GATA T. Farmakoloji AD. Ankara Şizofreni
Detaylıİnsomni. Dr. Selda KORKMAZ
İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen
DetaylıPSİKOFARMAKOLOJİ-5. ANTİDEPRESANLAR Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.
PSİKOFARMAKOLOJİ-5 ANTİDEPRESANLAR Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com DEPRESYONUN NÖROKİMYASI Dopamin Çok az olumlu afekt (mutluluk, neşe, ilgi, haz, uyanıklı,
DetaylıKronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği
Kronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği M E T I N S A R I K A Y A, F U N D A S A R I, J I N I G Ü N E Ş, M U S T A F A E R E N, A H M E T E D I P K O R K M A
DetaylıAnksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar. Doç Dr Selim Tümkaya
Anksiyete Bozukluklarının Tedavisinde Antidepresanlar Doç Dr Selim Tümkaya ANKSİYETE BOZUKLUKLARI Anksiyete bozukluklarının yaşam boyu prevalansı yaklaşık %29 dur. Kessler ve ark 2005 Uzunlamasına çalışmalar
DetaylıProf. Dr. Feyza Arıcıoğlu 27.Mayıs.2005 Mersin
Prof. Dr. Feyza Arıcıoğlu 27.Mayıs.25 Mersin SANTRAL SİNİR SİSTEMİ -NİTRİK OKSİT 1 Santral NO Nörotoksisitede Alzheimer hastalığı, Huntington hastalığı ve Serebral iskemi Kronik alkol Serebral inme sonrası
DetaylıPediatrik Nörolojik modeller
Pediatrik Nörolojik modeller Prof. Dr. Semra Hız Kurul Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD Çocuk Nörolojisi BD Pediatrik Nörolojik modeller Migren Modeli Epilepsi Modeli
DetaylıDR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ
DR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ HIPONATREMI NEDIR? Kan Na konsantrasyonunun
DetaylıMS TE BESLENME VE EGZERSİZ. Dr. Özlem Taşkapılıoğlu
MS TE BESLENME VE EGZERSİZ Dr. Özlem Taşkapılıoğlu «Besinler ilacınız, ilacınız besininiz olsun.» MS te beslenme hakkında mitler-gerçekler «Daha fazla fiziksel aktivite ve egzersiz, daha az oturma süresi!»
DetaylıBölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri
Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri Lityum psikiyatri 1950 1980lerde lityum bazı antikonvülzanlara benzer etki Ayrı ayrı ve yineleyen nöbetler şeklinde ortaya çıkan manik depresyon ve epilepsi Böylece
DetaylıDepresyonda Güncel Tedaviler. Doç. Dr. Murat ERKIRAN
Depresyonda Güncel Tedaviler Doç. Dr. Murat ERKIRAN Akış Major depresif bozuklukta yeni antidepresanlar Major depresif bozukluk tedavisi Psikotik özellikli depresyon tedavisi Geliştirme aşamasında olan
DetaylıSantral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Her nöron, dentritleri aracılığı ile diğer nöronlardan gelen uyarıları alır ve nöron gövdesine iletir. Bu uyarılar ya inhibitör
DetaylıSoCAT. Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Dr Mustafa Melih Bilgi İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Şizofreniye bağlı davranım bozuklukları bireyi ve toplumları olumsuz etkilemekte Emosyonları Tanıma Zorluğu Artmış İrritabilite Bakımverenlerin
DetaylıNöropatik Ağrı Tedavi Algoritması
6. ULUDAĞ NÖROLOJİ GÜNLERİ Mart 2011 - BURSA Nöropatik Ağrı Tedavi Algoritması Dr. Aslı Tuncer Kurne Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Nöropatik Ağrı -Tanım Somatosensorial sistemi
DetaylıPSİKOFARMAKOLOJİ 3. Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.
PSİKOFARMAKOLOJİ 3 Antipsikotikler Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com PSİKOZ VE ŞİZOFRENİ Şizofreni belirtilerinin altında yatan düzeneği açıklamaya çalışan başlıca
DetaylıAçıklama 2008-2010. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 20082010 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU VE UYKU Hypnos (Uyku Tanrısı) Nyks (Gece Tanrısı) Hypnos (uyku tanrısı) ve Thanatos (ölüm tanrısı) Morpheus
DetaylıBir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE
Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona
DetaylıTarifname ANKSİYETE VE DEPRESYONU TEDAVİ ETMEYE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON
1 Tarifname ANKSİYETE VE DEPRESYONU TEDAVİ ETMEYE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON Teknik Alan Buluş, anksiyete ve depresyonu tedavi etmeye yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen Durumu
DetaylıANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Lilly Konuşmacı: Lundbeck Sunum
DetaylıConjugated Linoleic Acid
Conjugated Linoleic Acid Conjugated Linoleic Acid (CLA) GENEL BAKIŞ Konjuge linoleik l ik asit bir omega-6 esansiyel yağğ asidi olan linoleik asit (LA) in 28 geometrik ve pozisyonel izomerlerini kapsar.
DetaylıANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA ANTİEPİLEPTİKLERİN KULLANIMI
ANKSİYETE BOZUKLUKLARINDA ANTİEPİLEPTİKLERİN KULLANIMI Prof. Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD ANTİEPİLEPTİKLER Karbamezepin Okskarbazepin Lamotrijin Riluzol Valproik
DetaylıDiyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma
Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Johanna M. Geleijnse,* Cees Vermeer,** Diederick E. Grobbee, Leon J. Schurgers,** Marjo H. J. Knapen,**
DetaylıMajör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi
Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Mesut YILDIZ, Sait ALİM, Sedat BATMAZ, Selim DEMİR, Emrah SONGUR Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı
DetaylıHEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME
HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Psi. Özge Kutay Sos.Yelda ġimģir Ġzmir,2014 HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıMADDE BAĞIMLILIĞI ÇALIŞMALARINDA KULLANILAN DENEYSEL HAYVAN MODELLERİ
Prof.Dr. İ. Tayfun UZBAY Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Psikofarmakoloji Araştırma Ünitesi, MADDE BAĞIMLILIĞI ÇALIŞMALARINDA KULLANILAN DENEYSEL HAYVAN MODELLERİ
DetaylıBenzodiazepin Bağımlılığı
Benzodiazepin Bağımlılığı Ozan Ezgi Berberoğlu Veteriner Hekim İ.Ü. DETAE, Sinirbilim AD Madde Bağımlılığı Bağımlılığa yol açan maddeler; genel olarak yaşamı sürdürmek için gerekli olmadığı halde keyif
DetaylıÜniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Yrd. Doç. Dr. Esengül Kayan Beykent Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 04.10.2017 Çalışmanın Amacı 1.Üniversite öğrencilerinde
DetaylıSÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI
SÜT ÇOCUKLARINDA UZUN SÜRELİ PERİTON DİYALİZİNİN SONUÇLARI Gülseren PEHLİVAN, Nur CANPOLAT, Şennur ERKUT, Ayşe KESER, Salim ÇALIŞKAN, Lale SEVER İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı
Detaylıİnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü
İnfertil çiftlerde bağlanma ve mizaç özellikleri tedavi başarısını etkiler mi? Stresin aracı rolü Dr. Fatma Fariha Cengiz, Dr. Gülhan Cengiz, Dr. Sermin Kesebir Erenköy RSHEAH, İstanbul 29 Mayıs Hastanesi,
DetaylıBEYİN NASIL BAĞIMLI OLUYOR?
Prof.Dr. İ. Tayfun UZBAY Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Psikofarmakoloji Araştırma Ünitesi, BEYİN NASIL BAĞIMLI OLUYOR? 34 Bağımlılık Süreçleri ve Madde Bağımlılığının
DetaylıDiyaliz hastalarında morbidite ve mortalite oranı genel populasyondan kat daha yüksektir.*
GİRİŞ Diyaliz hastalarında morbidite ve mortalite oranı genel populasyondan 10-20 kat daha yüksektir.* Çok sayıda çalışmada hemodiyaliz dozu ile morbidite ve mortalite arasında anlamlı ilişki saptanmıştır.
DetaylıYETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ
YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler
DetaylıDENEYSEL RATLARDA ATOMOKSETİN VE OMEGA 3 ÜN SERUM ÇİNKO VE BAKIR DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ. Prof. Dr. Mevlüt Sait KELEŞ
DENEYSEL RATLARDA ATOMOKSETİN VE OMEGA 3 ÜN SERUM ÇİNKO VE BAKIR DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Prof. Dr. Mevlüt Sait KELEŞ GİRİŞ Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB); hiperaktivite, dikkatsizlik,
DetaylıRuhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler. Osman SEZGİN
Ruhsal Bozukluklar ile İlgili Sık Görülen Yanlış İnançlar ve Gerçekler Osman SEZGİN 1 0 Psikiyatrik hastalıklar kalp, şeker gibi gerçek tıbbi hastalık değildir! Ruh hastalığı olanlar olsa olsa deli dirler.
DetaylıAçıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
DetaylıKış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği
2010-2011 Kış Sezonunda Görülen İnfluenza Virüsü Tipleri ve Tedavide Oseltamivir in Etkinliği Mehmet Ceyhan, Eda Karadağ Öncel, Selim Badur, Meral Akçay Ciblak, Emre Alhan, Ümit Sızmaz Çelik, Zafer Kurugöl,
DetaylıAntidepresanlar. Duygu durumu dengeleyici ilaçlar. Timoleptik ilaçlar
Antidepresanlar Duygu durumu dengeleyici ilaçlar Timoleptik ilaçlar Ebru Arıoğlu İnan, PhD Dersin hedefleri: 1. Depresyonu tanımlamak 2. Depresyona bağlı olarak sinir ucunda nörotransmitterlerdeki değişimleri
DetaylıRomatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi
Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde
DetaylıOBEZİTE VE DEPRESYON. Prof. Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD.
OBEZİTE VE DEPRESYON Prof. Dr. Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD. Obezite nedir? Obezite BKİ>30 kg/m² Çoğul etyolojili Kronik Tekrarlayıcı Yaşam kalitesini bozan Çeşitli
DetaylıNesrullah AYŞİN 1, Handan MERT 2, Nihat MERT 2, Kıvanç İRAK 3. Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ
Nesrullah AYŞİN 1, Handan MERT 2, Nihat MERT 2, Kıvanç İRAK 3 1 Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ 2 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim
DetaylıTOKSİDROMLAR. Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi. 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015
TOKSİDROMLAR Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015 Toksidrom tanım Toksidrom (=toksik sendrom) kelimesi, zehirlenmelerde tanı ve ayırıcı
DetaylıYaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi
Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları
DetaylıSPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI
SPİNA BİFİDA VE NÖROJEN MESANE TANILI HASTALARDA MESANE İÇİ HYALURONİK ASİD UYGULAMASI Harika Alpay, Nurdan Yıldız, Neslihan Çiçek Deniz, İbrahim Gökce Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıPSİKOFARMAKOLOJİ 7. Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.
PSİKOFARMAKOLOJİ 7 Anksiyete Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com ANKSİYETE Somatik belirtilerin de eşlik ettiği, nedensiz bir tedirginlik
DetaylıParkinson hastalığında Uyku yapısı Eşlik eden uyku bozuklukları Gündüz uykululuk Bektaş Korkmaz, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz
Parkinson hastalığında Uyku yapısı Eşlik eden uyku bozuklukları Gündüz uykululuk Bektaş Korkmaz, Gülçin Benbir, Derya Karadeniz İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Klinik
DetaylıNEREYE KOŞUYOR. Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
2012 β-blokörler NEREYE KOŞUYOR Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Adernerjik sistem Tarihçesi 1900-1910 Epinefrin 1940-1950 Norepinefrin α, β-reseptör 1950-1960
DetaylıOlgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde
DetaylıSEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER
SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim
DetaylıAraş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD
Araş.Gör. Dr. Meltem Yanaş ESOGÜTIPFAK PSİKİYATRİ ABD 1 Psikiyatride İlaç Etkisinin Hastalık merkezli Modeli 2 Alternatif İlaç merkezli İlaç Modeli 3 Fiziksel Tedaviler Ve Hastalık merkezli Model 1 Psikiyatride
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )
HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK (2.0.20) Gülay Turgay, Emre Tutal 2, Siren Sezer Başkent Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Diyaliz Programı
DetaylıParkinson Hastalığı ile α-sinüklein Geni Polimorfizmlerinin İlişkisinin Araştırılması
İ.Ü. CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI Parkinson Hastalığı ile α-sinüklein Geni Polimorfizmlerinin İlişkisinin Araştırılması Araş.Gör. Yener KURMAN İSTANBUL
DetaylıÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ
ÇOCUKLARDA VE ERGENLERDE İNTİHAR GİRİŞİMİ Doç. Dr. Şaziye Senem BAŞGÜL Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji www.gunescocuk.com Çocuk ve ergen psikiyatrisinde
DetaylıMagnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen
DetaylıAKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu
DetaylıBaş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen
Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından
Detaylıkökenli dipeptit glisil-glutamin in glutamin in nikotinin oluşturduğu koşullanmış yer tercihi ve yoksunluk üzerine etkisi
Endojen β-endorfin kökenli dipeptit glisil-glutamin in glutamin in nikotinin oluşturduğu koş yer tercihi ve yoksunluk üzerine etkisi Dr. Gökhan Göktalay Uludağ ğ Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji
DetaylıDr. Yasemin HOŞGÖREN ALICI. Gölbaşı Hasvak Devlet Hastanesi 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi Ekim 2017, Bursa
Dr. Yasemin HOŞGÖREN ALICI Gölbaşı Hasvak Devlet Hastanesi 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi Ekim 2017, Bursa Amiloid plakları Alzheimer Hastalığındaki nöronal ve sinaptik kayıp ile ilişkili bulunmuştur.
DetaylıOksijen tüketimi 1,63-2,17 ml/g/ saat /dk ml/kg / mmhg Eritrosit 7,0-12,5 x 10 6 / mm 3 Hematokrit % ,2-16,6 mg/dl L
DENEY HAYVANLARI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER Hayvanların taşınması: Hayvanlar için, nakliyat mümkün olduğu kadar hafifletilmesi gereken, stresli bir deneyim olduğu unutulmamalıdır. En sık karşılaşılan havalandırma
Detaylıİnsan Cinsel Yaşantısının Psikofarmakolojisi
İnsan Cinsel Yaşantısının Psikofarmakolojisi Prof. Hv.Tbp. Kd.Alb. Mesut ÇETİN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Psikiyatri Kliniği Direktörü-İstanbul 1 Klinik Psikofarmakoloji Bülteni GATA Haydarpaşa Eğitim
DetaylıPARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak
PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND
DetaylıBir ruhsal belirti olarak ağrı
Bir ruhsal belirti olarak ağrı Uzm. Dr. Irmak POLAT Kars Harakani Devlet Hastanesi 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bursa, 3-7 Ekim 2017 Kronik ağrı bir halk sağlığı sorunu >70 milyon Amerikalı Medikal harcamalar,
Detaylı2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi?
ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE FARMAKODİNAMİK FARKLILIKLAR 17.12.2004 ANKARA Prof.Dr. Aydın Erenmemişoğlu ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE 2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıAnksiyete Bozukluklarına eşlik eden alkol madde kullanım bozukluğu tedavi yaklaşımları
Anksiyete Bozukluklarına eşlik eden alkol madde kullanım bozukluğu tedavi yaklaşımları Figen Karadağ Maltepe Üniversitesi tıp Fakültesi Psikiyatri AD 43000 yetişkin MKB olanları %17.7 sinde herhangi bir
DetaylıUyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi. Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com
Uyku sorunları: Ruhsal bozukluklardaki önemi Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan Erciyes ÜTF Psikiyatri AD tayfunturan@hotmail.com Müracaat eden herkese muayenede uyku durumu sorulmalı İnsomnia (Uykusuzluk)
DetaylıII. BÖLÜM HEMOFİLİDE KANAMA TEDAVİSİ
HEMOFİLİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU Önsöz... IX-X Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu... XI Hemofili Bilimsel Alt Komitesi Üyeleri (2014-2018 dönemi)... XI Kısaltmalar... XII I. BÖLÜM HEMOFİLİ TANISI TANIM...
DetaylıOtakoidler ve ergot alkaloidleri
Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"
DetaylıKlinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları. Psikolojiye Giriş. Günümüz Kriterleri. Anormallik nedir?
Psikolojiye Giriş İşler Kötüye Gittiğinde Olanlar: Zihinsel Bozukluklar 1. Kısım Ders 18 Klinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları Susan Noeln-Hoeksema Psikoloj Profesörü Yale Üniversitesi 2 Anormallik
DetaylıUykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları. Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU
Uykuyla İlişkili Hareket Bozuklukları Dr. Kemal HAMAMCIOĞLU ICSD-2 (International Classification of Sleep Disorders-version 2) 2005 Huzursuz bacaklar sendromu Uykuda periyodik hareket bozukluğu Uykuyla
DetaylıAntidepresan İntoksikasyonları. Dr Özlem GÜNEYSEL Marmara Ü Acil Tıp AD
Antidepresan İntoksikasyonları Dr Özlem GÜNEYSEL Marmara Ü Acil Tıp AD NEDEN? DEPRESYON NEDEN DEPRESYON? IV. Acil Tıp Kış Sempozyumu 2 IV. Acil Tıp Kış Sempozyumu 3 IV. Acil Tıp Kış Sempozyumu 4 ÇÖZÜM?
DetaylıKlinik Psikofarmakoloji Bülteni ve 1. Ulusal Psikofarmakoloji Kongresi ARAŞTIRMA TEŞVİK ÖDÜLLERİ
Klinik Psikofarmakoloji Bülteni ve 1. Ulusal Psikofarmakoloji Kongresi ARAŞTIRMA TEŞVİK ÖDÜLLERİ Modern Psikofarmakolojinin Tarihçesi Bilindiği gibi, modern psikofarmakoloji çağının 1952 yılında klorpromazinin
DetaylıPropiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin
Propiverin HCL Etki Mekanizması Bedreddin Seçkin 24.10.2015 Propiverin Çift Yönlü Etki Mekanizmasına Sahiptir Propiverin nervus pelvicus un eferent nörotransmisyonunu baskılayarak antikolinerjik etki gösterir.
DetaylıÜRÜN BİLGİSİ. 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde endikedir.
ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI ALZAMED 5 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Donepezil hidroklorür 5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde
DetaylıK 2 Vitamini, Osteoporozda Kemik Kırılmalarını Önler ve Lomber Kemik Mineral Yoğunluğunu Korur
K 2 Vitamini, Osteoporozda Kemik Kırılmalarını Önler ve Lomber Kemik Mineral Yoğunluğunu Korur Shiraki M, Shiraki Y, Aoki C, Miura M. Kaynak: İnvolüsyonel Hastalıkları Araştırma Enstitüsü, Nagano, Japonya.
DetaylıKANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.
KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal
DetaylıHAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ
HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ Doç.Dr. Cemil ÇELİK Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Sunumun Hedefleri Genel Bilgiler mtbi
DetaylıEŞİK İZLEME YÖNTEMİYLE SAĞ BASKIN DENEKLERDE SOL EL VE SAĞ EL BAŞ PARMAK SİNİRİ UYARILABİLİRLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
EŞİK İZLEME YÖNTEMİYLE SAĞ BASKIN DENEKLERDE SOL EL VE SAĞ EL BAŞ PARMAK SİNİRİ UYARILABİLİRLİĞİNİN KARŞILAŞTIRILMASI İlksen BURAT 1, Senanur PALA 2, Merve KORKMAZ 2, Gülnaz ÖZMEN 2 N.E.Ü. Biyofizik AD
DetaylıPARKİNSON HASTALIĞI: SORU CEVAP. Prof Dr. Dilek İnce Günal Marmara Üniversitesi Tıp Fak. Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
PARKİNSON HASTALIĞI: SORU CEVAP Prof Dr. Dilek İnce Günal Marmara Üniversitesi Tıp Fak. Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Sorular: 1. PARKİNSON HASTALIĞI NEDİR? 2. PARKİNSON HASTALIĞI NEDEN OLUR? 3.
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
Detaylı