ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ ELEMANLARI-3 AG VE OG YERALTI KABLOLARI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ ELEMANLARI-3 AG VE OG YERALTI KABLOLARI"

Tülay Türkyılmaz
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMİ ELEMANLARI-3 AG VE OG YERALTI KABLOLARI Kablolarda Kullanılan Yalıtkanlar ve Özellikleri (MEGEP Yeraltı Enerji Hatları eğitim notundan) 1

http://www.elektrik.gen.tr/2015/08/kablo-ve-iletken-tipleri/210 Gerilim Değerleri : Kablo anma gerilimi Uo / U şeklinde belirtilmektedir. Uo faz iletkeni ile toprak arasındaki gerilimdir.

2 Gerilim Değerleri : Kablo anma gerilimi Uo / U şeklinde belirtilmektedir. Uo faz iletkeni ile toprak arasındaki gerilimdir. U iki faz iletkeni arasındaki gerilimdir. Kablo ve iletkenlerin anma gerilimleri TSE- IEC- VDE- BS ve benzeri uluslararası standart ve norm kurumlarınca Uo/U = 0.6/1, 3.5/6, 6/10, 8.7/15, 12/20, 18/30, 20.3/35 kv ve daha yukarı değerlerde standartlandırılmıştır. Eski TS normlarına göre kablolar: N Tipi Kablolar (TS 833) : N tipi kablolar; sabit tesislerde kullanılan, normal ve hafif işletme şartlarına dayanıklı kablolardır. N Tipi kabloların dış kılıf rengi BEYAZ veya GRİ dir. 16 mm2 ye kadar tek daha büyük kesitlerde kalın çok telli olarak imal edilirler. İletken olarak Bakır veya Alüminyum kullanılır. Yer altında kullanılamazlar Y tipi kablolar (TS 212, TS 1618, TS 2742) : Y tipi kablolar; sabit tesislerde kullanılan ağır işletme şartlarına dayanıklı kablolardır. 0.6/1 kv dan küçük kablolarda dış kılıf rengi SİYAH dır. 3.5/6 kv dan büyük kabloların ise ış kılıf rengi KIRMIZI dır. 16 mm2 ye kadar tek daha büyük kesitlerde kalın çok telli olarak imal edilirler. İletken olarak Bakır veya Alüminyum kullanılır. Yer altında kullanılabilirler. F Tipi Kablolar (TS 936) : F tipi kablolar; hareketli tesislerde, kullanılan, normal ve hafif işletme şartlarına dayanıklı kablolardır. F Tipi kablolarda dış kılıf rengi BEYAZ dır. Yalnızca ince telli Bakır iletken kullanılır. B Tipi Kablolar (TS 926) : B tipi kablolar; hareketli tesislerde kullanılan, ağır işletme şartlarına dayanıklı kablolardır. B Tipi kablolarda dış kılıf rengi SİYAH dır. Yalnızca ince telli Bakır iletken kullanılır. Yeni TS normlarına göre Harmonize kablolar: Yeni çıkan TS 9758, 9759, 9760, 9761 e göre Y kablolar haricindeki N, F ve B tipi kablolar Harmonize Tip adı altında değerlendirilmiş ve normları ile birlikte isimlendirilmeleri de değişmiştir. Rumuzlar: V : PVC bazında termo plastik yalıtkan kılıf 2,5 mm² NV 2

VV : Çift yalıtkan kılıf 3 16 mm² NVV veya 3 16 mm² FVV A : Alüminyum iletken 3 16 mm² YAVV! : NVV kablo piyasada Antigron olarak FVV kablo ise TTR olarak da adlandırılır.

: Lastik kablolarda dolgu maddesi yoktur E : Polietilen yalıtkan kılıf E3 : Çapraz bağlı polietilen yalıtkan kılıf D : Dolak bez özellikle B tipi kabloların dışına sarılan kauçuk emdirilmiş bezdir ve

3 VV : Çift yalıtkan kılıf 3 16 mm² NVV veya 3 16 mm² FVV A : Alüminyum iletken 3 16 mm² YAVV! : NVV kablo piyasada Antigron olarak FVV kablo ise TTR olarak da adlandırılır.! : Damarlar arasındaki normal dolgu maddesinin rumuzu yoktur L : Lastik yalıtkan 4 mm2 BL! : Lastik kablolarda dolgu maddesi yoktur E : Polietilen yalıtkan kılıf E3 : Çapraz bağlı polietilen yalıtkan kılıf D : Dolak bez özellikle B tipi kabloların dışına sarılan kauçuk emdirilmiş bezdir ve kablonun dayanımını arttırır. H : Her damar için bireysel kullanım. M : Konsantrik iletken, bir damarlı kablolarda yalıtan kılıfın (gerektiğinde yarı iletken siperin), çok damarlı kablolarda, genel olarak, ortak kılıfın üzerine gelen, bakır telin oluşturduğu, kablo boyunca helisel biçimli bir sargıdır. S : Konsantirik iletkenin yerine bakır şeritlerin kullanılması.! : M ve S sadece ekranlama için kullanılır herhangi bir akım taşıma özelliği yoktur. 2 önemli görevi vardır; 1- Konsantirik iletken hat sonunda ve hat başında topraklanarak ( Kablo eklerinde konsantrik iletkenlerde birbiri ile eklenmelidir ) hattaki yüksek gerilim ve akımın oluşturduğu manyetik kirlilik ekranlanmış olur. 2- Olası bir kazada kabloya batacak sivri cisim içerideki faz iletkeni ve üzerindeki konsantrik iletken nötrü ile kısa devre yaparak dışarıya karşı koruma sağlayacaktır. 3

4 TSE ve VDE standardı kablolarda kullanılan tarifler ve açıklamaları (MEGEP) 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 Anma gerilimi 300/500 V kauçuk izole ve kılıflı kablo 3 damarlı sarı-yeşil koruyucu damarı bulunan iletken anma kesiti 1.5 mm² Dış kılıf rengi Y tipi = 0.6/1kV kablolarda dış kılıf rengi siyah, Y tipi = >3.6/6kV kablolarda dış kılıf rengi kırmızı 10

11 ALÇAK GERİLİM (AG) KABLOLARI (0.6/1kV) NYA (Tek damarlı) Kabloların Elektriksel Özellikleri 11

12 12

13 NYM (NVV) Antigron Kabloların Elektriksel Özellikleri 13

14 NYY (YVV) Kabloların Elektriksel Özellikleri 14

15 NYCY (YVCV) Kabloların Elektriksel Özellikleri 15

16 NYRY (YVCV) Kabloların Elektriksel Özellikleri 16

17 N2XH Yangına dayanıklı, alev iletmeyen, halojensiz (Halojen Free) kablolar 17

18 OG YER ALTI KABLOLARI 18

19 3 damarlı (3 fazlı) ve ekranlı OG kabloları 19

Tablolarda verilen akım taşıma kapasiteleri 20 0 C ortam sıcaklığı ve tek kablo için verilmiştir.

20 Çelik Zırhlı, 3 damarlı (3 fazlı) ve ekranlı OG kabloları NOT: Verilen kablo örneklerinde iletken cinsi bakırdır. Tüm kablo tiplerinin alüminyum iletkenli olanları da mevcuttur. Tablolarda verilen akım taşıma kapasiteleri 20 0 C ortam sıcaklığı ve tek kablo için verilmiştir. Eğer ortam sıcaklığı artarsa ve/veya yan yana birden çok kablo olursa kabloların ısınması artacağı için akım taşıma kapasiteleri azalır. Bu azalma birden küçük çarpanlar ile dikkate alınır. 20

21 21

22 KAYNAKLAR: 1. Doç. Dr. Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı Ders Sunumları, Kocaeli Üniversitesi 2. Y.G. Elemanları Sunum, Prof. Dr. Özcan KALENDERLİ 3. Elektrik Enerjisi Dağıtımı, Nusret ALPERÖZ, Nesil Matbaacılık, Elektrik Enerjisi Dağıtımı Ders Sunumları, Kırklareli Üniversitesi 5. Enerji Sistemleri Ders Sunumları, Fırat Üniversitesi 6. MEB MEGEP Yeraltı Enerji Hatları Ders Notu Siemens OG Hücre Kataloğu 12. Aktif Mühendislik OG Hücre Kataloğu 13. HES Kablo Kataloğu 14. Vatan Kablo Kataloğu 15. Nexans Kablo Kataloğu 22

Benzer belgeler

PDF created with pdffactory Pro trial version

PDF created with pdffactory Pro trial version AMBALAJ BİLGİLERİ ENERJİ KABLOLARI DAMAR RENKLERİ 1 2 H05V-U H07V-U H07V-R H05V-K H07V-K H05V-K H03VH-H NVV H05VV-F YVV YVCV YVZ2V YVZ3V-R YXV YXC7V-R YXC7V-R YXC7V-R YXC7V-R YXC8VZ3V-R YXC8VZ3V-R YXC8VZ3V-R