Bina Sektörü. Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu

Transkript

1 Bina Sektörü Teknik Uzmanlar Dr. Özge Yılmaz Emre Yöntem ve Duygu Başoğlu

2 İçerik 1. Bina sektörü mevcut durum 2. Bina sektöründen kaynaklanan sera gazı salımları 3. İklim değişikliği üzerine AB politka ve stratejileri 4. Bina sektörü ile ilgili AB yasal mevzuatı 5. İklim değişikliği üzerine yerel politika ve stratejiler 6. Bina sektörü ile ilgili Türk yasal mevzuatı

3 Bina sektörü - mevcut durum den sonra yapılan binaların sayısı ve toplam kat alanı Number of buildings Floor area

4 Bina sektörü - mevcut durum , , ,229, % % % , , , , % % - 200, , , ,000 1,000,000 1,200,000 1,400,000 Yıllara göre yeni bina sayısı Türkiye deki 1954 den sonra yapılan binaların %70 i 2000 yılı öncesi yapılmıştır % Yaşına göre bina dağılımı %

5 Bina sektörü - mevcut durum Türlerine göre bina sayıları ,000,000 2,000,000 3,000,000 4,000,000 5,000,000 6,000,000 7,000,000 8,000,000 9,000,000 Residential Mostly residential buildings Mostly out of residential buildings Commercial Education/Culture Health Public Religious Mixed out of residential Other Unknown

6 Bina sektörü mevcut durum Toplam bina sayısı 7,838,675 7,917,824 7,995,254 8,042,496 8,096,339 8,286,088 8,400,292 8,506,948 8,602,141 Konut olarak kullanılan binalar 85.93% 85.96% 85.98% 85.99% 86.79% 86.00% 86.02% 86.02% 86.03% Türkiye de bina stoğu artış göstermektedir.

7 Bina sektörü ve enerji tüketimi Binaların özellikle kullanım fazında sera gazı salımları elektik ve yakıt tüketiminden gerçekleşmektedir. Halihazırda bir binanın yaşam döngüsü boyunca çevresel ayak izinin en fazla olduğu faz kullanım fazıdır. Bina tipleri Yer Kullanım ömrü Gömülü İşletim Diğer fazlar Birim Ofis binası Kanada 50 yrs 10 13% 80% Enerji Ofis binası Japonya 40 yrs 15% 82% 3% Enerji Ofis binası Japonya 40 yrs 18% 78% 4% CO 2 Ofis binası ABD 60 yrs 10% 90% -- CO 2 Yenilenmiş ofis binası ABD 60 yrs 45% 55% -- CO 2 Konutlar İsveç 50 yrs 15% 85% -- Enerji Düşük enerjili ev Norveç 50 yrs 30% 70% -- Enerji Geleneksel ev Norveç 50 yrs 6% 94% -- Enerji Katlı konutlar Hong Kong 50 yrs 19 25% 74 81% <1% Enerji Tipik ofis binası İngiltere 25 yrs 30% 70% ~0% CO 2 %25 düşük enerjili ofis İngiltere 25 yrs 40% 60% ~0% CO 2

8 Bina sektörü ve enerji tüketimi Türkiye nin 2009 yılı nihai enerji tüketiminin %37 si binalarda gerçekleşmiştir. Bina stoğunda sürekli olarak gerçekleşen artış nedeniyle enerji tüketimi ve sera gazı salımlarının da artması beklenmektedir yılı öncesi inşa edilen binalar mevcut yönetmeliklerde öngörülen enerji tüketiminin yaklaşık iki katı kadar enerji tüketmektedir. Türkiye deki binaların %70 i 2000 yılı öncesi yapılmıştır. Binalarda tüketilen yakıtların dağılımı

9 SALIM MIKTARI (MTON/YIL) ENERJI TÜKETIMI (TJ) THOUSANDS Bina sektörü ve sera gazı salımları Konut sektöründe enerji tüketimi ve sera gazı salımları arasındaki ilişki 1, TJ CO2-eq

10 SALIM MIKTARI (MTON/YIL) Bina sektörü ve sera gazı salımları Konut sektöründe sera gazı salımları CO2 CO2 CO2-eq

11 AB iklim değişkliği stratejileri AB Komisyonu tarafından yayınlanan Düşük Karbonlu Ekonomi Yol Haritası na göre AB genelinde sera gazı salımları 2050 yılında 1990 seviyesine göre %80 azaltılmalıdır. Bu hedefte kilometer taşları 2030 da %40 azaltım ve 2040 da %60 azaltım olarak belirlenmiştir. Tüm sektörler bu azaltım hedeflerinin gerçekleşirilmesine katkıda bulunmalıdır. Düşük karbona geçişin uygulanabilir ve makul maliyetli olması gerekmektedir. Bina sektörü özelinde emisyonların 2050 yılına kadar %90 düzeyinde düşürülebileceği belirtilmektedir.

12 AB iklim değişkliği stratejileri Bina sektörü özelinde emisyonların 2050 yılına kadar %90 düzeyinde düşürülebileceği belirtilmektedir. Bu hedefin karşılanması için binalarda enerji verimliliğinin aşağıdaki yollarla iyileştirilmesi önerilmektedir: Yeni binaların pasif bina olarak tasarlanması Eski binalarda enerji verimliliğinin artırılması için iyileştirme (refurbishment) yapılması Isınma, soğutma ve yemek pişirme için fosil yakıtlardan elektrik ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçilmesi.

13 AB iklim değişkliği stratejileri Binalarda enerji verimliliğinin iyileştirilmesi için Energy Efficiency Directive ve Energy Performance of Buildings Directive iki temel yasal dokümandır. Ancak bu direktiflerin etkinliğinin ölçülmesi aşamasında yapı stoğunun değerlendirilmesi bir zorluk oluşturmuştur. Yeni binalarda enerji verimliliği sürekli iyileşirken eski binalarda da iyileştirme ve çeşitli önlemler ile enerji verimliliğinin artırılması gerekmektedir. Bu amaçla mevcut yapı stoğunun kat alanı inşa edildiği yıl konut veya konut dışı binaların tipolojisi gibi kriterlere göre değerlendirilmesi gerekmektedir.

14 Enerji Kısa vade Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi Mevcut binalarda Enerji Kimlik Belgesi uygulaması Sanayi ve bina sektörlerinde sertifikalı enerji yöneticileri atanması Yeni binalarda yenilenebilir enerji sistemlerinin uygulanması Yeni otel, hastane, yurt ve diğer konut dışı binalarda güneş kollektörlerinin kullanılması Enerji Orta vade Binalarda enerji verimliliği potansiyelinin ortaya konması Mevcut binalarda Enerji Kimlik Belgesi Uygulamasına geçilmesi Enerji- Uzun vade Mevcut kamu binalarında ve tesislerin enerji verimliliğinin sağlanması

15 Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı Amaç Hedef 2023 yılında en az 1 milyon konut ile toplam kullanım alanı 10 bin metrekarenin üzerindeki ticari ve kamu binalarında standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli sistemlerin oluşturulması 2017 yılına kadar bütün binalarda, Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliği ve diğer enerji verimliliği yönetmeliklerinin etkin olarak Binalarda enerji verimliliğinin iyileştirilmesi uygulanması Binalarda 2013 yılı sonuna kadar enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve BEP ile ilgili olarak gerekli finansal desteği sağlayacak araçların geliştirilmesi 2017 yılına kadar tüm binalara Enerji Kimlik Belgesi verilmesi Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde, yıllık enerji tüketiminin 2015 yılına kadar %10 ve 2023 yılına kadar %20 azaltılması Binalarda yenilenebilir enerji 2017 yılından itibaren yeni binaların yıllık enerji ihtiyacının en az kullanımının artırılması %20 sinin yenilenebilir enerji kaynaklarından temin edilmesi 2023 yılına kadar yeni yerleşmelerde yerleşme ölçeğinde sera gazı Yerleşmelerden kaynaklanan sera emisyonunun (pilot olarak seçilen ve sera gazı emisyon miktarı 2015 yılına kadar gazı emisyonlarının sınırlandırılması belirlenen) mevcut yerleşmelere göre en az % 10 azaltılması

16 Bina sektörü ve ulusal hedefler Binalarda kullanılan enerjinin %35 seviyesinde düşürülmesinin mümkün olduğu raporlanmıştır. Ülke genelinde 10 milyon binanın yalıtılması ile 2023 e kadar soğutma için GWh elektrik ve ısıtma için 2.3 milyon TEP yakıttan tasarruf edilmesi öngörülmektedir.

17 Yasal Mevzuat Enerji Verimliliği Kanunu 02 Mayıs 2007 tarih ve sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Binalarda Enerji Performans Yönetmeliğinin yayımlanması ve yürütülmesi Merkezi ısıtma sistemli binalarda gider paylaşımı ile ilgili yönetmelik yayımlanması ve yürütülmesi

18 Ulusal mevzuat Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi gazete no: Resmi gazete no: Resmi gazete no: Resmi gazete no: Resmi gazete no: 30051

19 BEP Yönetmeliği

20 Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Binaların Enerji Kimlik Belgesi alabilmesi için, enerji performanslarının belirlenmesi gerekir. Bu da; Binanın m2 başına düşen yıllık enerji tüketiminin belirlenmesi, Bu değere göre CO2 salımının hesaplanması, Bu değerlerin referans binanınki ile kıyaslanması, Kıyaslama sonucuna göre binanın A-G arası bir enerji sınıfına yerleştirilmesi ile gerçekleşir.

21 Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Yeni binalarda tarihi itibariyle Mevcut binalarda tarihi itibariyle EKB almak zorundadır. Madde 25, onbeşinci fıkra: Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir. Uygulama tarihi:

22 Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Kuruluş, Uzman ve Belge Sayıları (Ocak 2017 verilerine göre) [1] EKB Uzmanı Eğitimci Kuruluş Sayısı 108 EKB Uzmanı Eğitimci Sayısı 292 EKB Uzman Sayısı(EVD/SMM) 9315 EKB Sayısı(Mevcut/Yeni Bina) EKB düzenlemeye yetkili kuruluş (SMM/EVD) 9800 Günlük Ortalama EKB Sayısı 450 [1] MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TESİSAT DAİRE BAŞKANLIĞI Samet YILANCI Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı, İZMİR-2017

23 Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Enerji sınıfı dağılımı (Ocak 2017 verilerine göre) [1] Enerji Sınıfı % A Sınıfı 0,30 B Sınıfı 30,43 C Sınıfı 68,51 D Sınıfı 0,46 E Sınıfı 0,12 F Sınıfı 0,09 G Sınıfı 0,10 [1] MESLEKİ HİZMETLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TESİSAT DAİRE BAŞKANLIĞI Samet YILANCI Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı, İZMİR-2017 BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ ANTALYA NİSAN 2012, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Dairesi Başkanlığı

24 BEP TR Bütün bu hesaplamaları yaparak binanın enerji performansı ve sera gazı emisyonu sınıfını belirlemek üzere Bakanlık sunucuları üzerinden internet tabanlı olarak çalışan BEP-TR adı verilen yazılım programı kullanılmaktadır. 1 Kasım 2017 itibariyle BEP TR nin 2. sürümüne geçildi.

25 Yuvarlak masa fikir paylaşımı Bina sektörünün düşük karbonlu ekonomiye geçişi için mevcut politika ve stratejiler Strateji ve eylem planının işlerlik ve etkinlik anlamında değerlendirilmesi Uygulamaların takibi Sektörde itici unsurlar ve öncelikler Türkiye de AB benzeri stratejilerin uygulanması

26 İLGINIZ İÇIN TEŞEKKÜRLER SORULAR