İSTİHDAM POLİTİKALARI İSTANBUL ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 İSTİHDAM POLİTİKALARI İSTANBUL ÇALIŞMA VE İŞ KURUMU İL MÜDÜRLÜĞÜ

2 Kurumsal Gelişim İŞKUR, 1946 yılında kurulmuştur yılında yeni gelişen ihtiyaçlar ve değişen koşullara paralel olarak 4904 Sayılı Kanun ile İŞKUR adıyla değişmiş ve yeni hizmetler kazanmıştır: İşsizlik Sigortası Fonu Etkin Aktif ve Pasif İşgücü Piyasası Programları Kriz Dönemine Yönelik Sürdürülebilirlik Politikaları 2011 yılında 665 sayılı KHK ile Sosyal Güvenlik Kurumunun vermiş olduğu hizmetler hariç Çalışma hayatı ve endüstriyel işlemlerle ilgili çalışmaları yürütmektedir yılından itibaren taşrada İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmeti etkinleştirilmiş ve merkezde uzmanlaşmaya gidilmiştir. 2

3 Temel Misyon İşveren odaklı politikalar ile işverenlerin aradıkları nitelikli işgücünün temini, İşsizlik sigortası fonunun yönetimi (116,7 Milyar TL) Etkin Aktif ve Pasif İşgücü Piyasası Programları Sürdürülebilir İstihdam Politikaları Etkin İş ve Meslek Danışmanlığı Hizmetleri İstihdam Teşvikleri Endüstriyel ilişkiler,( tarihi itibarıyla işçi şikayeti inceleme yetkisi kurumumuzdan alınmıştır) ( tarihi itibarıyla arabulucuya başvuru getirilmiştir.) 3

4 Türkiye nin Nüfusu: Erkek Kadın Toplam %50,16 %49,84 İstanbul un Nüfusu: Erkek Kadın Toplam %50,10 %49,90 Demografik Yapı İstanbul da; Çalışma yaşındaki (15-64) nüfusun toplam nüfus içindeki payı: %71,3 İşgücünün %33 ünü yaş grubundakiler oluşturmaktadır. Kaynak: TÜİK 4

5 5510 Sayılı Kanuna göre Sigortalı Statüsü Kaynak: SGK Ekim 2017 İşyeri Sayıları SGK ya Kayıtlı İşyeri ve Çalışan Sayıları Çalışan Sayıları 4/a İSTANBUL TÜRKİYE ORAN İSTANBUL TÜRKİYE ORAN 1-49 kişi % % 50+ kişi % % Toplam % % İstanbul Türkiye ORAN 4/b (Esnaf) % 4/c % 5

6 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 32,3 50,1 33,3 48,2 33,3 47,0 29,4 45,4 23,9 43,5 25,2 Kayıt Dışı İstihdam Türkiye de 2016 yılı Kayıt Dışı İstihdama detaylı olarak bakıldığında; 43,8 Kadınlarda %44,3, Erkeklerde %28,8 24,4 43,3 22, Ekim İstanbul 42,1 19,4 Türkiye Tarım dışı oran %21,7 (Kadın %24,2, Erkek %20,8) 39,0 16,5 Tarım içi kayıt dışılık %82,1 (Kadın %94,3, Erkek %72,2) 36,8 18,8 34,9 18,4 33,6 19,1 33,5 33,9 Kaynak: TÜİK 6

7 70 66, , İstanbul* daki istihdamın; % 66,3 Hizmet, % 32,8 Sanayi % 0,9 Tarım sektöründe çalışmaktadır. *Kaynak: TÜİK, 2016 İstihdamın Sektörel Dağılımı 32,8 26,7 0,9 Hizmet Sanayi Tarım İstanbul 2016 Türkiye Ekim ,3 Türkiye** deki istihdamın; % 54,0 Hizmet, % 26,7 Sanayi % 19,3 Tarım sektöründe çalışmaktadır. **Kaynak: TÜİK, Ekim

8 Kaynak: TÜİK İstanbul/2016 yıllık Temel İşgücü Göstergeleri 2016/2017 Türkiye/2016 yıllık Türkiye 2017 EKİM Göstergeler Kadın Erkek Toplam Kadın Erkek Toplam Toplam 15 + Nüfus (Bin) İşgücü (Bin) İstihdam (Bin) İşsiz (Bin) İşgücüne katılma oranı (%) 35,5 77,4 56,3 32,5 72,0 52,0 53,1 İstihdam oranı (%) 29,3 68,3 48,7 28,0 65,1 46,3 47,6 İşsizlik oranı (%) 17,3 11,8 13,5 13,7 9,6 10,9 10,3 Genç işsizlik 23,7 17,4 19,6 19,3 İşgücüne dahil olmayan nüfus (Bin)

9 İŞKUR İSTİHDAM POLİTİKALARI 9

10 İşgücü Piyasası Araştırmaları İşgücü Piyasası Talep Araştırmaları; 3 Nisan- 5 Mayıs 2017 tarihleri arasında Türkiye genelinde yaklaşık 90 bin 749, İstanbul da 12 bin 150 Özel sektör işyeri ile yüz yüze görüşerek anket yapılmıştır. Açık İş İstatistikleri Araştırması; Yılda 4 defa; Şubat, Mayıs, Ağustos, Kasım aylarında yapılmaktadır. Tüm araştırmalar 3 bin 750 işyeriyle yüz yüze görüşme yapılarak tamamlanmıştır. 10

11 2017 yılı Araştırma Sonuçlarına göre; İşgücü Piyasası Araştırmaları İstanbul da işyerlerinin % 20 sinde açık iş vardır. Türkiye deki açık işlerin yaklaşık beşte biri İstanbul dadır. İşyerlerinin %25 i eleman temininde güçlük çekiyor. %61,9 oran ile mesleki nitelik ve beceri eksikliği eleman temininde güçlük çekmede gerekçe olarak ilk sırada işverenler tarafından belirtilmektedir. İşsizliğin temel nedeni de budur. 11

12 .O.M.M.M İ.S 12.

13 .O.M.M.M İ.S 13.

14 .O.M.M.M İ.S 14.

15 İş ve Meslek Danışmanlığı Ulusal İstihdam Stratejileri ve hedefleri gerçekleştirebilmek için Türkiye genelinde 3.800, İstanbul da 714 İş ve Meslek Danışmanı görevlendirilmiştir. İstanbul da her bir danışman kuruma kayıtlı; Ortalama 755 işyeri ve kuruma kayıtlı kişiye hizmet vermektedir. İşverenlerin; ihtiyaç duyduğu nitelikli işgücü taleplerini karşılamalarına, Mevzuat çerçevesinde bilgilendirilmelerine yardım eden, İş arayanların; iş bulmalarına, Mesleki uyum problemlerini gidermelerine, Mesleki becerilerini geliştirmelerine, Mesleklerini veya işlerini değiştirmelerine, Çalışma hayatı ile ilgili işçi ve işveren ilişkileri konusunda danışmanlık (koçluk) hizmeti veren kamu görevlileridir

16 ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARI İZİN İŞLEMLERİ İÇİN TEMİNAT TUTARLARI Kesin ve süresiz banka teminat mektubu 2018 yılı için, ,00 TL dir. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ TEMİNAT TUTARI 2 Yıldan uzun süreli faaliyet gösteren ÖİB ler için; ,00 TL dir. 6 Ay dan uzun süreli faaliyet gösteren ÖİB ler için; ,00 TL dir YILI ÖİB VE GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ MASRAF TUTARI İlk başvuru için 3.040,00 TL İzin süresi içinde Belge yenileme için 1.810,00 TL İzin süresi sonrasında yapılan başvuru için 3.040,00 TL 2018 YILI ÖİB CEZA TUTARLARI Özel İstihdam Büroları -Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyetinde bulunmak; ,00 TL, -Kurumdan izin almadan iş ve işçi bulmaya aracılık fiilini tekrar etmek; ,00 TL 16

17 Özel Özel Sektörde Sektör İşe n Alınan Yerleştir Açık İş me Sayısı Sayısı 2017 Yılı İstanbul Hedefleri Özel Sektör İşyeri Ziyaret Sayısı Danışma nlık Meslek Kapsamı i nda Eğitim Yapılan Kursiy Görüşm er e Sayısı Sayısı İşbaşı Eğitim Girişimcili Progra k Eğitim mı Programı Katılım Katılımcı cı Sayısı Sayısı Grup Görüş meleri Sayısı Eğitim Kuru mu Ziyare ti Sayısı Hedef Gerçekleşme Gerçekleşme Oranı Hedefler % 111% 105% 110% 55% 41% 84% 156% 105% 17

18 2017 (Kamu + Özel) İstanbul İstihdam Hizmetleri. Türkiye İstanbul /Türkiye Oran (%) Başvuru ,5% Alınan Açık İş ,3% İşe Yerleştirme ,2% Kayıtlı İşgücü ,0% Kayıtlı İşsiz ,0% 18

19 İşsizlik Ödeneği 1999 yılında çıkan 4447 Sayılı Kanun ile İşsizlik Ödeneği uygulaması getirilmiştir. İşsizlik sigortası fonunda; 31 Aralık 2017 itibariyle 116,7 Milyar TL bulunmaktadır. İstanbul da , Türkiye genelinde kişiye işsizlik ödeneği ödenmiştir yılında İşsizlik Ödeneği en az 806 TL, En çok da TL dir. İ.Ö. Başvuru İ.Ö. Hakeden Ödemesi devam eden İstanbul Türkiye İstanbul Türkiye

20 AKTİF İSTİHDAM POLİTİKALARI 20

21 İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMLARI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİM PROGRAMLARI MESLEKİ EĞİTİM KURSLARI ENGELLİ, HÜKÜMLÜ VE ESKİ HÜKÜMLÜLERE YÖNELİK MESLEKİ EĞİTİM Aktif İstihdam Politikaları TOPLUM YARARINA PROGRAM 21

22 İş tecrübesi/deneyimi olmayan İşsizlerin, işbaşında çalışarak eğitilmesini ve deneyim kazanmasını sağlayarak işe daha kolay yerleştirilmesini amaçlayan programlardır. En az 2 sigortalı çalışanı bulunan, İŞKUR a kayıtlı özel sektör işyerleri, vakıflar, dernekler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, meslek birlikleri, sendikalar, ticaret ve sanayi odaları, noterler, vakıf üniversiteleri vb. kurum ve kuruluşlar bu programdan yararlanabilir. Kamunun payının % 50 nin altında olduğu iktisadi teşekküllerin tamamı bu programdan yararlanabilmektedir İşbaşı Eğitim Programı-1 22

23 İşbaşı Eğitim Programı-2 Katılımcı Sayısı ve Süresi Nasıl Belirlenir? İşyerinin aynı il sınırları içerisinde çalışan toplam işçi sayısı üzerinden kontenjan hesaplanmaktadır. İşveren tarafından çalışan sayısının % 10 undan % 30 una kadar katılımcı alınabilir. Kontenjanın tek seferde kullanılması zorunlu değildir, bölünerek de talep edilebilir. İşveren ister % 10, isterse % 30 kontenjan kullansın her halükarda % 50 istihdam taahhüdü vermek durumunda. 23

24 İşbaşı Eğitim Programı-3 Katılımcıların çalışma süresi nedir? tarihinden itibaren işbaşı eğitim programlarının süreleri bilişim ve imalat sektörlerinde en fazla 6 ay, diğer sektörlerde en fazla 3 ay olarak uygulanacaktır. Günlük en az 5, en fazla 8 saat ve haftada en fazla 6 gün ve 45 saat uygulanabilir Vardiyalı çalışan işyerlerinde katılımcıların kabul etmesi durumunda vardiyalı olarak da program yapılabilir. 24

25 İşbaşı Eğitim Programı-4 Program'dan kimler yararlanır? 15 yaşını doldurmuş İŞKUR a kayıtlı bütün işsizler, 15 yaşını doldurmuş bütün öğrenciler yararlanabilir. Meslek Lisesi Öğrencileri son sınıfta 3 gün işyerinde çalışarak yapacakları stajı, Üniversite öğrencileri yaz dönemi zorunlu stajlarını işbaşı eğitim programı kapsamında yapabilmektedirler. Programa kimler katılamaz? İşverenin birinci ve ikinci derece yakınları, Katılımcıların sözleşme imza tarihi öncesinde; aynı işyerinde 3 ay, farklı işyerinde son 1 ay işsiz olması gerekmektedir. SGK lı olanlar, Emekliler ve aktif çalışanlar programa katılamaz. 25

26 İşbaşı Eğitim Programı-5 İŞKUR TARAFINDAN KATILIMCIYA YAPILAN ÖDEMELER Katılımcılara İŞKUR tarafından günlük 61,65 TL cep harçlığı verilmektedir. Öğrencilere 46,23 TL, işsizlik ödeneği alanlara 30,82 TL ödenmektedir. İş kazası ve meslek hastalığı sigorta primi ile genel sağlık sigortası prim giderleri de İŞKUR tarafından ödenmektedir. 26

27 İEP İşveren Sigorta Prim Teşviki İşbaşı Eğitim Programı-6 31/12/2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanlardan, 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olan kişilerin; programın bitiminden sonra en geç 3 ay içerisinde programı tamamladıkları meslek alanında istihdam edilmesi halinde; İmalat sanayi sektöründe 42 ay, Diğer sektörlerde 30 ay boyunca, SGK yatırılan işveren payı sigorta primi, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. işbaşı eğitim programını bitiren katılımcıları istihdam eden işverenler 687 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenen istihdam teşvikinden de yararlanabilmektedir. Programı bitirenlerin işverenler tarafından istihdam edilmesi durumunda 2018 yılının sonuna kadar işverenlerin istihdam üzerindeki sigorta ve vergi yükleri (aylık 883 TL) Türkiye İş Kurumu ve Maliye Bakanlığı tarafından üstlenilecektir. 27

28 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olmak, İşbaşı Eğitim Programı-7 İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMI TEŞVİKİ 4447 GEÇİCİ 15. MADDE 31/12/2018 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlamak Programın bitiminden sonra en geç 3 ay içerisinde programı tamamladıkları meslek alanında istihdam edilmek, işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmak. İşe alındıkları işyerinin faaliyet gösterdiği sektör; imalat sanayinde ise 42 ay; Diğer sektörlerde ise 30 ay sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor. 28

29 İŞKUR a kayıtlı kişilerin; Girişimcilik Eğitim Programı, Program Süresi İş planına dayalı iş kurma ve yönetme hususlarında eğitilmesi, iş planlarını oluşturmaları, KOSGEB ve benzeri finansman kaynaklarına erişimlerinin kolaylaştırılması için yürütülen eğitim programlardır. Girişimcilik eğitim programı 32 saat, 8 saat destek modül eklenirse 40 saat Girişimcilik Temel Seviye eğitimi, sınıf içi ve atölye çalışmasından oluşur. Günde en az 5 en fazla 8 saat düzenlenir. Günlük cep harçlığı 20TL dir. Program toplam 5-7 gün sürmektedir. Katılımcıların 18 yaşını tamamlamış olma şartı bulunmaktadır. 29

30 TYP Hedefi İşsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak olarak belirlenmiştir. 30

31 2017 (1 Ocak 31 Aralık) 2016 Yılından 2017 Yılına Devreden Kursiyer Sayısı 2017 Yılı Kursiyer Sayısı Toplam Kursiyer Sayısı Mesleki Eğitim Kursu Girişimcilik Eğitim Programı Kurs Programları; İmzalanan Sözleşmeler, İşbaşı Eğitim Programı Toplum Yararına Program Genel Toplam

32 6111 sayılı yasa ile 2020 sonuna kadar; yaş arasındaki genç işsizlerin, Kadınların (yaş sınırlaması olmaksızın), Mesleki eğitim almış, 6 ay süreyle işsiz olanları, İstihdam Teşvikleri Özel sektör işyerlerinin son altı aylık sürede çalıştırmış oldukları işgücü ortalamasına ilave olarak, Son altı ay adına Sosyal Güvenlik Primi yatırılmamış birini işe aldığında, SGK işveren payı sigorta primleri 54 aya kadar varan süreyle, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır. 32

33 İşe Alınacak Personelde Bulunması Gereken Nitelik ve Şartlar Mesleki Yeterlilik Belgesi (MYB) Sahipleri Mesleki ve Teknik Eğitim Mezunu (Orta/Yüksek Öğr.) / İŞKUR Mesleki Eğitim Kursu Bitirme Belgesi Sahipleri Herhangi bir Belgesi Bulunmayanlar 18 Yaşından Büyük Kadınlar İstihdam Teşvikleri Yaş Arası Erkekler 29 Yaşından Büyük Erkekler 48 ay 48 ay 24 ay 36 ay 36 ay 24 ay 24 ay 24 ay x İŞKUR Çalıştırılacak Personel İŞKUR'a kayıtlı işsizlerden alınırsa ilave 6 ay süre eklenecektir 33

34 KHK Sigortalı Açısından Yararlanma Şartları Teşvik uygulamasından özel sektör işverenleri yararlanacaklardır. İşverenler, 31/12/2018 tarihine kadar 2017/Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave aldıkları her bir sigortalı için dolayı bu teşvikten yararlanacaklardır. İşverenlerin 01/02/2017 tarihinden itibaren mevcut çalışanlarına ilave almaları ve işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları gerekmektedir. (3 aydır issiz olmak) İŞKUR a kayıtlı işsiz olmaları gerekmektedir. İstihdam Teşvikleri (687 sayılı KHK) 34

35 KHK İşveren Açısından Yararlanma Şartları Yasal ödeme süresi geçmiş borcu bulunmamak, İlave istihdam edilen her 1 kişi için işverenlerin maliyeti 883 TL azalacaktır Bu teşvikten yararlanacak işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacaklardır. Bugün için bir çalışanın işverene maliyeti TL dir. (SGK tarafından uygulanan 5 puanlık prim indirimi sonrasında işveren maliyeti 2.384,66 TL olmaktadır.) sigortalının aylık prim ödeme gün sayısının 25,36 TL ile çarpılması sonucunda bulunacak tutardır. Uygulanacak teşvikle işverenler, mevcut çalışanlarına ilave olarak işe alacakları her 1 sigortalı için sadece TL ödeyecek olup, geriye kalan 883 TL tutarındaki prim ve vergi yükümlülükleri devlet tarafından karşılanacaktır. Başka bir deyişle, ilave istihdam edilen her 1 kişi için işverenlerin maliyeti 883 TL azalacaktır. Teşvik uygulaması 31/12/2018 tarihine kadar geçerli olacaktır. İstihdam Teşvikleri (687 sayılı KHK) 35

36 İşe Alınacak Personelde Bulunması Gereken Nitelik ve Şartlar Kuruma Kayıtlı İşsiz Olmak 01/02/2017 tarihinden sonra işe alınmış olmak Üç Ay SGK kaydı Bulunmaması Engelli Olmak 687 Sayılı KHK DEVLET DESTEĞİ 761 SGK Vergi = 883 TL Engelli Teşviki İstihdam Teşvikleri SGK Primi Hazinece Karşılanıyor 36

37 4857 Sayılı İş Kanunun 30. maddesi gereği 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerleri toplam çalışan sayısının %3 ü kadar engelli personel istihdam etmek zorundadır. İstihdam teşvikleri kapsamında İşverenlerin çalıştırdıkları her bir engelli sigortalının prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hissesinin tamamı Hazine tarafından karşılanmaktadır. Engelli çalıştırmama İPC ENGELLİ İSTİHDAMINA YÖNELİK TEŞVİKLER : 2.627,00 TL (çalıştırılmayan her engelli işçi ve çalıştırılmayan her ay için 2.627,00 TL) Desteklenen projeler Engellinin işe yerleştirilmesi, işe ve işyerine uyumunun sağlanmasına yönelik projeler Engellilerin İstihdam Edilebilirliklerini Artırmayı Amaçlayan Mesleki Eğitim ve Rehabilitasyon Projeleri Engellinin iş bulmasını sağlayacak destek teknolojilerine ilişkin projeler

38 Yararlanma şartı; İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALANLARIN İSTİHDAMI TEŞVİKİ İşyerine ait son 6 aylık dönemdeki aylık prim ve hizmet belgelerindeki ortalama sigortalı sayısına ilave olması. İşsizlik ödeneği alanların 01 Ekim 2009 tarihinden itibaren işe alınması halinde prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan işçi ve işveren payı sigorta primleri, kalan işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. 38

39 Suriyelilere İlişkin Düzenleme Suriyeli yabancıların ülkemizde izin almadan çalışması ve çalıştırılması yasaktır. Geçici koruma sağlanan Suriyeli yabancılar, geçici koruma kayıt tarihinden 6 ay sonra çalışma izni almak için başvurabilirler. Çalışma izin başvuruları, yabancıyı çalıştıracak işveren tarafından e- Devlet kapısı üzerinden yapılır. Çalışma izni; Geçici korum kimlik numarasını hangi ilden almışsa sadece o ilde çalışması için verilir. Başka bir ilde çalışamaz. Mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılar çalışma izninden muaftır. 39

40 Suriyelilere İlişkin Düzenleme İzin verilen Suriyeli sayısı, işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısının % 10 unu geçemez. İşyerinde çalışan sayısı 10 dan az ise, en fazla bir Suriyeli yabancıya izin verilebilir. İşveren tarafından; işyerinin kayıtlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünden, izne başvuru tarihinden önceki dört hafta içinde yabancının çalıştırılacağı işi yapacak aynı nitelikte Türk vatandaşının bulunamadığı belgelendirilir ise, bunlara istihdam kotası uygulanmaz. 36

41