DENET VERGİ DUYURU ELEKTRİK SATIŞLARININ KURUMLAR VERGİSİ VE KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN BEYAN EDİLECEĞİ DÖNEM

Transkript

1 DENET VERGİ DUYURU Duyuru Tarihi : Duyuru No : 2018/017 Yayımlandığı Yer : LEBİB YALKIN DERGİSİ ŞUBAT 2018 Sayı : 170 SELAHATTİN UÇUNOĞLU SMMM sucunoglu@gmail.com ELEKTRİK SATIŞLARININ KURUMLAR VERGİSİ VE KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN BEYAN EDİLECEĞİ DÖNEM ÖZ Bu çalışmada, mevcut kanuni düzenlemeler ve Mali İdare nin konuya ilişkin verdiği özelgeler çerçevesinde elektrik satışlarının kurumlar vergisi ve katma değer vergisi açısından beyan edileceği dönem ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, elektrik, elektrik satışı, KDV, KV, tahakkuk, beyan BDO Yayıncılık A.Ş. Eski Büyükdere Cad. No.14 Park Plaza Kat: Maslak/İstanbul Turkey Tel: Fax: bdo@bdo.com.tr Garantisi ile sınırlı bir Birleşik Krallık şirketi olan BDO International Limited in üyesi ve bir Türk anonim şirketi olan BDO Yayıncılık A.Ş., bağımsız üye kuruluşlardan oluşan BDO ağının bir parçasını teşkil etmektedir. BDO International global ağının toplam gelirleri 2017 yılında 8,1 milyar ABD Doları olarak gerçekleşmiştir. BDO, 160 den fazla ülkede bulunan ofiste faaliyet göstermekte olup, bu ofislerde denetim ve danışmanlık hizmetleri veren ortaklar dahil dünya çapında nin üzerinde kişi çalışmaktadır. Dikkat ve titizlikle hazırlanan bu yayın, geniş anlamda görüşleri içermekte olup, genel bir yol gösterici olarak değerlendirilmelidir. Özel durumlarla ilgili olarak, mesleki görüş ve yardım almadan, bu yayına dayanarak uygulamalarda bulunulmamalıdır. Bu konuların kendi özel durumunuza ilişkin etkilerini görüşmek için BDO Yayıncılık A.Ş. ile temas kurabilirsiniz. Bu yayındaki bilgilere dayanarak belli eylemlerde bulunmak veya bulunmamak nedeniyle doğabilecek zararlar nedeniyle, BDO Yayıncılık A.Ş. ve ortakları, çalışanları ile yazarları herhangi bir yükümlülük veya sorumluluk kabul etmemektedirler.

2 İlgili Kanunun Sayısı/Kısaltılmış Adı İlgili Kanun Maddesi/Fıkrası/Bendi 5520/KVK Madde /KDV Madde 2/3, Madde 10/g, Madde 29/3 1. KONUYA İLİŞKİN MEVZUAT HÜKÜMLERİ Kurumlar Vergisi Kanunu nun (KVK) 6. maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu nun (GVK) ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Ticari kazancın tespitinde tahakkuk ve dönemsellik olmak üzere iki temel ilke geçerlidir. Tahakkuk esası ilkesi, gelir ve giderlerin tahsil edildikleri veya ödendikleri döneme bakılmaksızın, maliyet veya tutar itibariyle kesinleştikleri dönemin gelir ve gideri olarak dikkate alınmasını ifade etmektedir. Dönemsellik ilkesi ise işletmenin sürekli olması nedeniyle sınırsız kabul edilen ömrünün, belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasını ifade etmektedir. Katma Değer Vergisi Kanunu nun (KDV); 2/3 maddesinde, su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımların da mal teslimi niteliğinde olduğu, 10. maddesinin (g) bendinde vergiyi doğuran olayın, su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi anında meydana geleceği, 29/3 maddesinde ise, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır. Görüleceği üzere 10. maddenin (g) bendi hükmü ile su, elektrik vb. dağıtımlarda vergiyi doğuran olay bunların bedellerinin tahakkukuna bağlanmıştır. Ancak tahakkukunun hangi aralıklarla yapılacağı hakkında bir düzenleme yapılmamıştır. Tahakkukunun zamanı dağıtım yapan şirketlerin ihtiyarına bırakılmıştır TARİH VE B.07.1.GİB [8730]-670 SAYILI ÖZELGE Sayı : 2017/017/2

3 Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından tarihinde verilen B.07.1.GİB [8730]-670 Sayılı özelgede aşağıdaki konu hakkında görüş talebinde bulunulmuştur sayılı Elektrik Piyasası Kanununda "serbest tüketici" olarak tanımlanan abone gruplarına elektrik satışı yaptığınız, - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca Elektrik Piyasası Kanununun 1 inci maddesine dayanılarak çıkarılan "Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği"nin 4 üncü maddesinde, fatura döneminin, bir takvim ayının ilk günü saat 00:00'da başlayan ve aynı ayın son günü saat 24:00'de biten süreç olarak tanımlandığı, - Aynı Yönetmeliğin 81 inci maddesinde ise; TEİAŞ veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından sayaçların, fatura döneminin bitişini takip eden ilk 4 gün içerisinde ilgili piyasa katılımcısının yetkilisinin de iştiraki ile okunacağı, okuma tutanağının taraflarca müştereken hazırlanıp imza altına alınacağı, okunan bu sayaç değerlerinin ise faturaya esas resmi değerler olarak kabul edileceği hükümlerinin yer aldığı belirtilmiş olup bahse konu mevzuatta serbest tüketici olarak tanımlanan abone grubu müşterilerinize elektrik tüketimleri karşılığı düzenlenecek olan faturaların düzenlenme tarihi ile elde edilen gelirin ve katma değer vergisinin hangi dönem hesaplarına dahil edileceği hususlarında tereddüt oluştuğundan Başkanlığımız görüşü sorulmuştur. Özelgenin sonuç bölümünde aşağıdaki ifadeler yer almaktadır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, elektriğin aylık bazda satışı ve tedarikinde gelir veya gider mahiyet ve tutar itibariyle ay sonunda kesinleşmiş olduğundan, elektrik satışı ve tedarikinden doğan gelir ve giderin de ay sonu itibarıyla tahakkuk ettiğinin kabulü gerekmektedir. Dolayısıyla şirketiniz tarafından elektrik satışından doğan gelirin tahakkuk tarihi itibarıyla ilgili geçici vergi ve takvim yılı hesap dönemlerinde kurum kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. KDV açısından ise, tahakkuk tarihi itibariyle vergiyi doğuran olay gerçekleşeceğinden, tahakkuk tutarları üzerinden hesaplanan KDV de ilgili dönemde beyan edilecektir. Konuyu bir örnek vererek açıklamak gerekirse; elektrik satışı yapan bir şirket, 2017 yılı Aralık ayında ,00 TL tutarında elektrik satışı yapmış ve bu satış tarihinde sayaçlar üzerinden tespit edilmiştir. Özelgede yer alan görüşe göre yapılması gerekenler aşağıda sıralanmıştır; Şirket, Aralık-2017 döneminde yapığı ,00 TL tutarındaki elektrik satışını gelir tahakkuku yoluyla kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacaktır. Şirket, gelir tahakkuku yoluyla kurum kazancında gelir olarak dikkate aldığı ,00 TL tutarı üzerinden %18 oranında KDV hesaplayacak ve bu tutarı Aralık-2017 dönemi KDV beyannamesinde beyan edecektir. Sayı : 2017/017/3

4 Söz konusu özelge ile birlikte elektrik satışlarına ilişkin olarak dönem sonlarında gelir tahakkuku ve KDV tahakkuku yapılması görüşü ortaya çıkmıştır TARİH VE SAYILI ÖZELGE Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından tarihinde verilen Sayılı özelgede aşağıdaki konu hakkında görüş talebinde bulunulmuştur. - Şirketinizin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilmiş olan elektrik üretim lisansı kapsamında ürettiği, sistemden ve/veya ikili anlaşmalarla satın aldığı elektriği; sistem operatörü olan Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) aracılığıyla sisteme vermek suretiyle ve/veya ikili anlaşmalarla nihai tüketicilere perakende olarak sattığı, - Şirketiniz tarafından sisteme verilen elektriğin faturasının TEİAŞ a hitaben kesildiği, buna mukabil TEİAŞ ın da sistemden elektrik çekenlere fatura kestiği ve TEİAŞ ın sıfır bakiye ile çalıştığı, - Şirketiniz tarafından ikili anlaşmalarla satılan elektriğin faturasının ise doğrudan müşteriye kesildiği, sistemden satın aldığınız elektriğin faturasının TEİAŞ tan, ikili anlaşmalarla satın aldığınız elektriğin faturasının doğrudan tedarikçisinden alındığı, - Bu faturalandırma işlemlerinin Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği uyarınca yapıldığı, şirketinizin TEİAŞ aracılığıyla sisteme verdiği ve/veya nihai tüketicilere ikili anlaşmalarla perakende olarak sattığı elektriğin miktarı, birim fiyatı ve elektrik mevzuatı uyarınca ödenmesi ve/veya tahsil etmesi gereken bedellerin, elektrik tesliminin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar belirlenebildiği (tahakkuk edebildiği), - Bu nedenle, şirketinizin TEİAŞ aracılığıyla sisteme verdiği elektriğin faturasını, teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar kesinleşen mali uzlaştırma bilgilerine göre, uzlaştırmanın kesinleştiği tarihli olarak TEİAŞ a hitaben düzenlendiği, nihai tüketicilere ikili anlaşmalarla sattığı elektriğin faturasını ise, teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar kesinleşen bilgilere göre, teslimin yapıldığı ayın son günü tarihli olarak nihai tüketiciye hitaben düzenleyebildiği, - Dolayısıyla, fatura tarihi ile faturanın fiilen düzenlendiği tarihlerin birbirinden farklı olabildiği ve faturaların yedi gün içinde kesilmesini öngören Vergi Usul Kanununun 231/5 inci maddesine uygun hareket edilemediği, ayrıca TEİAŞ aracılığıyla alınıp satılan elektriklerin faturası, TEİAŞ ın uygulamaları gereği teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününde kesildiğinden, TEİAŞ aracılığıyla alınıp ikili anlaşma ile satılan veya ikili anlaşmalarla alınıp TEİAŞ aracılığıyla satılan elektriğin alım-satım faturaları, dönem itibarıyla birbirleri ile örtüşmediğinden TEİAŞ tan gelen alış faturasının KDV sinin sürekli şirketiniz tarafından finanse edildiği belirtilmiş olup, elektrik alım-satımlarında ayrı ayrı olmak üzere faturaların hangi tarihte ve hangi tarih itibarıyla düzenlenmesi gerektiği, hesaplanan KDV nin hangi ay Sayı : 2017/017/4

5 beyan edileceği, yüklenilen KDV nin indirim hakkının hangi ay kullanılabileceği ve kurumlar vergisi yönünden gelirin hangi dönem beyan edileceği hususlarında tereddüde düşüldüğünden Başkanlığımız görüşü sorulmuştur. Özelgenin sonuç bölümünde aşağıdaki ifadeler yer almaktadır. - KDV yönünden, tahakkuk tarihi (Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih) itibarıyla vergiyi doğuran olay gerçekleşeceğinden, tahakkuk tutarları üzerinden hesaplanan KDV de ilgili dönemde beyan edilecektir. Elektrik enerjisi tedariki ve satışına ilişkin olarak Şirketiniz adına TEİAŞ tarafından düzenlenen faturalar ile ilgili olarak yüklenilen KDV tutarlarının kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde, ancak vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak kaydıyla, genel esaslara göre indirim konusu yapılması mümkündür. - Kurumlar vergisi yönünden de tahakkuk, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih itibarıyla gerçekleştiğinden, söz konusu gelir ve giderlerin bu tarih itibarıyla matrahın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Önceki bölümde yer verdiğimiz örnekten yola çıkacak olursak özelgede yer alan görüşe göre yapılması gerekenler aşağıda sıralanmıştır; Şirket ,00 TL tutarındaki elektrik satışı için gelir tahakkuku yapmayacaktır. Şirket ,00 TL tutarındaki elektrik satışı için Aralık-2017 KDV beyannamesinde beyan etmek üzere KDV tahakkuku yapmayacaktır. Aralık-2017 döneminde yapılan ,00 TL lik elektrik satışı 2018 yılı kurum kazancının tespitinde dikkate alınacak, KDV beyanı ise Ocak-2018 döneminde yapılacaktır. 3. SONUÇ Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından tarihinde verilen özelgede söz konusu elektrik satışlarına ilişkin gelir tahakkuku ve KDV tahakkuku yapılması yönünde görüş verilirken, tarihinde verilen özelgede bu satışlarla ilgili gelir tahakkuku ve KDV tahakkukuna gerek bulunmadığı yönünde görüş verilmiştir. Bu iki özelgeden görüleceği üzere GİB konuya ilişkin görüşünü değiştirmiştir. Elektrik satışı yapan şirketlerin dönem sonu elektrik satışına ilişkin gelir tahakkuku ve KDV tahakkuku konularında GİB tarafından verilen özelgeleri dikkate alması faydalı olacaktır. Sayı : 2017/017/5