EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

Transkript

1 EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman

2 Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır. KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

3 TÜRKİYE DEKİ EKONOMİK GELİŞMELER

4 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, 2013 Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) aylık %0,77 arttı 2013 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,01, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,88 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,32 artış gerçekleşti. Aylık en yüksek artış %2,52 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada %1,99, lokanta ve otellerde %1,48, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,94, ev eşyasında %0,77 artış gerçekleşti. Aylık düşüş gösteren tek grup %2,28 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2013 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan sadece giyim ve ayakkabı grubunda % 2,28 oranında düşüş gerçekleşti. Yıllık en yüksek artış %15,69 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TÜFE de, bir önceki yılın aynı ayına göre eğitim (%10,14), ulaştırma (%9,16), lokanta ve oteller (%9,13), gıda ve alkolsüz içecekler (%8,73) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. Kaynak: TÜİK, 2013a.

5 % TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, ,00 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ 10,00 8,88 8,00 6,00 7,61 7,03 7,29 6,13 6,51 8,30 8,17 7, ,00 2,00 0, Kaynak: TÜİK, 2013a.

6 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, 2013 Üretici Fiyatları Endeksi aylık %0,88 arttı yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre %4,43, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,23 ve on iki aylık ortalamalara göre %3,58 artış gösterdi. Aylık değişim; tarımda %-2,78, sanayide %1,58 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,36, bir önceki yılın aynı ayına göre %3,66 ve on iki aylık ortalamalara göre %2,17 düşüş gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,37, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,26 ve on iki aylık ortalamalara göre %4,77 artış gerçekleşti. Sanayide en yüksek aylık artış kok kömürü ve rafine petrol ürünlerindedir. Sanayinin üç sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %1,78, imalat sanayi sektöründe %1,48, elektrik, gaz ve su sektöründe %2,58 artış olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2013b.

7 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, 2013 Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri (%6,10), büro makineleri imalatı (%3,49), ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (%3,38) alt sektörleridir. Buna karşılık; tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (%-1,45), basım ve yayım (%-0,81), ağaç ve mantar ürünleri imalatı (%-0,71) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu. Kaynak: TÜİK, 2013b.

8 % ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, ,00 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ 14,00 12,00 10, , ,00 5,23 6,61 6,38 6, ,00 2,00 1,88 1,84 2,3 1,7 2,17 0, Kaynak: TÜİK, 2013b.

9 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ AĞUSTOS, 2013 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %4,0 azaldı yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %4,6, imalat sanayi sektörü endeksi %4,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %1,4 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %0,1 azaldı yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %7,2 azaldı, imalat sanayi sektörü endeksi %0,6 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %0,7 azaldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek düşüş sermaye malı imalatında gerçekleşti yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %5,8 ile sermaye malı imalatında gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2013c.

10 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ AĞUSTOS, 2013 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek düşüş bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en yüksek azalış %14,2 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu azalışı, %11,0 ile fabrikasyon metal ürünleri (makine ve teçhizat hariç) imalatı takip etti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek artış diğer ulaşım araçları imalatında gerçekleşti yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %4,6 ile diğer ulaşım araçları imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %3,9 ile deri ve ilgili ürünlerin imalatı takip etti. Kaynak: TÜİK, 2013c.

11 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ AĞUSTOS, 2013 Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış SEKTÖR Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 102,0 108,2 112,4-0,1-4,0 Madencilik ve Taşocakçılığı 102,6 106,5 98,2-7,2-4,6 İmalat Sanayi 99,1 105,8 113,3 0,6-4,3 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve Dağıtımı 120,9 124,6 113,2-0,7-1,4 Kaynak: TÜİK,

12 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ AĞUSTOS, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013c.

13 SANAYİ CİRO ENDEKSİ - AĞUSTOS, 2013 Sanayide toplam ciro %8,1 arttı Sanayi Ciro Endeksi (Toplam), 2013 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,1 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2013 yılı Ağustos ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı endeksi %1,7 azaldı, imalat sanayi endeksi ise %8,5 arttı. İmalat sanayi alt gruplarında en fazla artış motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörlerinin 2013 yılı Ağustos ayında 2012 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının %26,2 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatında gerçekleştiği görüldü. Bunu %18,1 ile kağıt ve kağıt ürünleri imalatı takip etti. İmalat sanayi alt gruplarında en fazla düşüş diğer imalatlarda gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörlerinin 2013 yılı Ağustos ayında 2012 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en fazla düşüş oranının %28,7 ile diğer imalatlarda gerçekleştiği görüldü. Bunu %21,0 ile diğer ulaşım araçları imalatı takip etti. Kaynak: TÜİK, 2013d

14 SANAYİ CİRO ENDEKSİ - AĞUSTOS, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013d.

15 Kaynak: TÜİK, 2013e. FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI EYLÜL, 2013 Aylık en yüksek reel getiri Euro da gerçekleşti. En yüksek reel getiri, 2013 Eylül ayında, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ile indirgendiğinde %2,22, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %2,33 oranlarıyla Euro da gerçekleşti. ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan Doları %1,94, külçe altın %1,29 ve BIST 100 Endeksi %0,78 reel getiri sağladı. Buna karşılık, mevduat faizi %0,47 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde ise Amerikan Doları %2,05, külçe altın %1,40 ve BIST 100 Endeksi %0,89 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken, mevduat faizi %0,36 oranında yatırımcısına kaybettirdi. Euro, üç aylık değerlendirmede; ÜFE ile indirgendiğinde %5,59, TÜFE ile indirgendiğinde ise %6,60 oranlarıyla yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken, BIST 100 Endeksi ÜFE ile indirgendiğinde %6,76, TÜFE ile indirgendiğinde ise %5,87 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Altı aylık değerlendirmeye göre Euro; ÜFE ile indirgendiğinde %10,61, TÜFE ile indirgendiğinde ise %12,32 oranında yatırımcısına en yüksek kazancı sağladı. Aynı dönemde BIST 100 Endeksi, ÜFE ile indirgendiğinde %15,27, TÜFE ile indirgendiğinde ise %13,96 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

16 FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI EYLÜL, 2013 Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri Euro da gerçekleşti. Finansal yatırım araçları, yıllık olarak değerlendirildiğinde; Euro, ÜFE ile indirgendiğinde %9,89, TÜFE ile indirgendiğinde ise %8,21 oranında yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı. Diğer taraftan, külçe altın ÜFE ile indirgendiğinde %18,18, TÜFE ile indirgendiğinde ise %19,43 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Kaynak: TÜİK, 2013e.

17 FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI EYLÜL, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013e.

18 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - EKİM, 2013 Hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde güven azaldı. Bir önceki ayda; 104 olan hizmet sektörü güven endeksi 103,5 değerine; 109,4 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 103 değerine ve 79,2 olan inşaat sektörü güven endeksi 78,3 değerine düştü. Perakende ticaret sektörü güven endeksi %5,9 azaldı. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki azalış, gelecek üç aylık dönemde iş hacmisatışlar beklentisi alt endeksindeki %10,5 lik, son 3 aylık dönemde iş hacmi-satışlar alt endeksindeki %5 lik ve mevcut mal stok seviyesi alt endeksindeki %1,9 luk düşüşten kaynaklandı. İnşaat sektörü güven endeksi %1,1 azaldı. İnşaat sektörü güven endeksindeki azalış, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksindeki %3,5 lik düşüşten kaynaklandı. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi bir önceki aya göre %1,9 arttı. Hizmet sektörü güven endeksi %0,5 azaldı. Hizmet sektörü güven endeksindeki azalış, gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi değerlendirmesindeki %4,9 luk kötüleşmeden kaynaklandı. Bir önceki aya göre; son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi %2, son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep alt endeksi ise %1,8 oranında arttı. Kaynak: TÜİK, 2013f.

19 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - EKİM, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013f.

20 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ EKİM, 2013 Tüketici güven endeksi %4,8 arttı. Tüketici Güven Endeksi 2013 Ekim ayında bir önceki aya göre %4,8 oranında arttı; Eylül ayında 72,1 olan endeks Ekim ayında 75,5 değerine yükseldi. Tasarruf etme ihtimali %20,9 arttı. Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %20,9 oranında arttı. Eylül ayında 20,1 olan endeks, Ekim ayında 24,3 değerine yükseldi. Bu yükselme, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir. Genel ekonomik durum beklentisi %6 arttı. Eylül ayında 95,8 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %6 oranında artarak, Ekim ayında 101,6 değerine yükseldi. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre arttığını göstermektedir. İşsiz sayısı beklentisi %2,2 arttı Eylül ayında 82,2 olan gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,2 oranında artarak, Ekim ayında 84 değerine yükseldi. Bu artış, işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki düşüşten kaynaklandı. Kaynak: TÜİK, 2013g.

21 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ EKİM, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013g.

22 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ AĞUSTOS, 2013 İhracat birim değer endeksi %0,5 arttı. İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %0,9, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde %2,5 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %1,7, yakıtlarda %2,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi %0,8 azaldı. İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün ürünlerinde %2,9, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde %2,7 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %5,4, yakıtlarda %4,3 azaldı. İhracat miktar endeksi %13,4 azaldı. İhracat miktar endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün ürünlerinde %2,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %19,7, yakıtlarda %3,5 artarken, imalat (gıda, içecek ve tütün hariç) sanayinde %0,5, SITC de başka bir yerde sınıflandırılmayan mallarda %89,9 azaldı. İthalat miktar endeksi %2,6 azaldı. İthalat miktar endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün ürünlerinde %0,6, imalat (gıda, içecek ve tütün hariç) sanayinde %0,3 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %6,9, yakıtlarda %10,5 azaldı. Kaynak: TÜİK, 2013h.

23 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ AĞUSTOS, 2013 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %2,6 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Temmuz ayında 121,3 olan ihracat miktar endeksi %2,6 azalarak 2013 Ağustos ayında 118,1 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2012 Ağustos ayında 130,3 olan endeks %9,9 azalarak 2013 Ağustos ayında 117,4 oldu. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %8 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Temmuz ayında 126,5 olan ithalat miktar endeksi %8 azalarak 2013 Ağustos ayında 116,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2012 Ağustos ayında 113,6 olan ithalat miktar endeksi %0,2 azalarak 2013 Ağustos ayında 113,4 oldu. Dış ticaret haddi 2013 yılı Ağustos ayında 99,5 olarak gerçekleşti. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret hadleri, 2012 yılı Ağustos ayında 98,2 iken, 2013 yılı Ağustos ayında 99,5 e yükseldi. Kaynak: TÜİK, 2013h.

24 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ AĞUSTOS, 2013 Kaynak: TÜİK, 2013h.

25 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ TEMMUZ, 2013 İşsizlik oranı %9,3 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde işsiz sayısı 2013 yılı Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 363 bin kişi artarak 2 milyon 686 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 0,9 puanlık artış ile %9,3 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 1,1 puanlık artış ile %11,8, yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise 1,7 puanlık artış ile %18 oldu. İstihdam edilenler 601 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin sayısı 2013 yılı Temmuz döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 601 bin kişi artarak 26 milyon 99 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 81 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 682 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %25,1 i tarım, %19,1 i sanayi, %7,1 i inşaat, %48,7 si ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmet sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,8 puan, sanayi sektörünün payı 0,4 puan artarken, tarım sektörünün payı 0,9 puan, inşaat sektörünün payı 0,3 puan azaldı. Kaynak: TÜİK, 2013ı.

26 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ TEMMUZ, 2013 İstihdam oranı %46,9 olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,3 puanlık artış göstererek %46,6 dan %46,9 a yükseldi. İşgücüne katılma oranı %51,7 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, 2013 yılı Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,9 puan artarak %51,7 oldu. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,6 puanlık artışla %72,5, kadınlarda ise 1,3 puanlık artışla %31,6 olarak gerçekleşti. Kayıt dışı çalışanlar 2,3 puan azaldı Temmuz 2013 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,3 puan azalarak %37,9 oldu. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı %84,2 den %84,3 e artarken, tarım dışı sektörlerde ise %24,7 den %22,3 e geriledi. Sosyal güvenlik kapsamında olmayan ücretli ve yevmiyeli çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,5 puan azalarak %20,5 oldu. Kaynak: TÜİK, 2013ı.

27 ,4 9,2 9,3 10,3 10,5 10,8 10,6 10,2 10, ,9 14 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ TEMMUZ, İstihdam ve İşsizlik Oranı % Temmuz 2013 Temmuz 0 Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı Kaynak: TÜİK, 2013ı.

28 KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ, III. ÇEYREK: TEMMUZ- EYLÜL, 2013 Türkiye genelinde konut satış sonucu el değiştirdi. Konut satışlarında İstanbul konut satışı ile en yüksek paya (%18,4) sahip oldu. İstanbul u konut satışı (%11,7) ile Ankara, konut satışı (%6,1) ile İzmir izledi. Aynı çeyrekte, en az satış ise 24 konut ile Hakkari de gerçekleşti. Konut satışının en düşük olduğu diğer iller ve satış sayıları sırasıyla 75 konut ile Ardahan ve 92 konut ile Bingöl oldu. İpotekli konut satışları sayısı olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde toplam konut satışları içinde ipotekli satışın payı %39,3 oldu. En yüksek ipotekli satış konut ile İstanbul da gerçekleşti. İstanbul %21,7 ipotekli satış payı ile Türkiye sıralamasında ilk sırayı aldı. İstanbul daki toplam konut satışları içinde ipotekli satışın payı ise %46,3 oldu. Aynı çeyrekte, Bingöl de 3 ipotekli satış işlemi gerçekleşti. Toplam konut satışları içerisinde ipotekli satış payının en yüksek olduğu il %53,3 ile Kars, en düşük olduğu il %3,3 ile Bingöl oldu. Diğer satış türleri sonucunda konut el değiştirdi. Diğer konut satışlarında da İstanbul konut satışı ve %16,3 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı %53,7 oldu. Ankara diğer konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara yı konut satışı ile İzmir izledi. Aynı çeyrekte, diğer satış türlerinde en az satış ise 19 konut ile Hakkari de gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2013i.

29 İHRACAT EYLÜL, AYLAR BAZINDA TOPLAM İHRACAT, , Bin $ Kaynak: TİM,2013a.

30 İHRACAT EYLÜL, 2013 Kaynak: TİM,2013a. İHRACATIMIZDA İLK 20 ÜLKE, (Bin $) ÜLKE İHRACAT PAY, % 1 ALMANYA ,17 2 IRAK ,09 3 BİRLEŞİK KRALLIK ,11 4 RUSYA FEDERASYONU ,97 5 FRANSA ,61 6 İTALYA ,47 7 BİRLEŞİK DEVLETLER ,44 8 İSPANYA ,99 9 ÇİN HALK CUMHURİYETİ ,54 10 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ ,41 11 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN ,29 12 HOLLANDA ,07 13 ROMANYA ,03 14 SUUDİ ARABİSTAN ,96 15 İRAN (İSLAM CUM.) ,76 16 İSRAİL ,69 17 BELÇİKA ,66 18 UKRAYNA ,64 19 LİBYA ,58 20 POLONYA ,54 İlk 20 Toplam ,03 Genel Toplam ,00

31 SEKTÖREL İHRACAT EYLÜL, 2013 (Bin $) SEKTÖRLER I. TARIM A. BİTKİSEL ÜRÜNLER Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mam Yaş Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Fındık ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinyağı Tütün ve Mamulleri Süs Bitkileri B. HAYVANSAL ÜRÜNLER C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ Kaynak: TİM,2013a.

32 SEKTÖREL İHRACAT EYLÜL, 2013 (Bin $) SEKTÖRLER II. SANAYİ A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri Halı B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM C. SANAYİ MAMULLERİ Hazırgiyim ve Konfeksiyon Otomotiv Endüstrisi Gemi ve Yat Elektrik - Elektronik Mak. Bilişim Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Çelik Çimento Cam Seramik ve Toprak Mücevher Savunma Sanayii İklimlendirme Sanayii Diğer Sanayi Ürünleri III. MADENCİLİK Kaynak: TİM,2013a. Toplam

33 TRC2 BÖLGESİ`NDE (DİYARBAKIR-ŞANLIURFA) EKONOMİK GÖRÜNÜM

34 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, 2013 Aylık en yüksek artış %1,09 ile TR10 (İstanbul) da oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2 de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) (%6,16) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (%10,00) bölgesinde on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (%8,20) bölgesinde gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2013a.

35 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ EYLÜL, 2013 İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100) İstatistiki bölge Bir önceki aya göre değişim oranı Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı TÜRKİYE 0,77 5,01 7,88 7,32 TRC2 Bölgesi -0,39 3,78 7,39 7,78 Kaynak: TÜİK, 2013a.

36 DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT EYLÜL, 2013 (Bin $) Sektörler Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri ÇELİK ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ Demir ve Demir Dışı Metaller Deri ve Deri Mamulleri 0 0 Diğer Sanayi Ürünleri 0 0 Elektrik - Elektronik Fındık ve Mamulleri 0 0 Halı Hazırgiyim ve Konfeksiyon 6 1 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İKLİMLENDİRME SANAYİİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri 0 0 Maden ve Metaller Makine ve Aksamları Meyve Sebze Mamulleri 0 0 SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 0 0 SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK MAMULLERİ Süs Bitkileri ve Mamulleri 51 0 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 26 0 Tekstil ve Hammaddeleri Yaş Meyve ve Sebze 0 0 Zeytin ve Zeytinyağı 0 66 Toplam Kaynak: TİM,2013b.

37 ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT EYLÜL, 2013 (Bin $) Sektörler Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri ÇELİK ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ Değerli Maden ve Mücevherat 0 0 Demir ve Demir Dışı Metaller Deri ve Deri Mamulleri 0 43 Diğer Sanayi Ürünleri 0 0 Elektrik - Elektronik GEMİ VE YAT 0 0 Halı 0 2 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İKLİMLENDİRME SANAYİİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Maden ve Metaller Makine ve Aksamları Meyve Sebze Mamulleri SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİİ 0 12 Süs Bitkileri ve Mamulleri Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Tekstil ve Hammaddeleri Yaş Meyve ve Sebze Toplam Kaynak: TİM,2013b.

38 2013 EYLÜL AYINA AİT KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. Bölge İllerine Göre Dağılım 2013 EYLÜL (BİR AYLIK) 2012 EYLÜL (BİR AYLIK) İL KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN DİYARBAKIR ŞANLIURFA TÜRKİYE Kaynak: TOBB,2013.

39 KAYNAKÇA TÜİK (2013a). Tüketici Fiyatları Endeksi Eylül /2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13599, TÜİK (2013b). Üretici Fiyatları Endeksi Eylül/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13600, TÜİK (2013c). Sanayi Üretim Endeksi Ağustos/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13603, TÜİK (2013d). Sanayi Ciro Endeksi Temmuz/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13608, TÜİK (2013e). Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları Eylül/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13606, TÜİK (2013f). Sektörel Güven Endeksleri Ekim/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13611, TÜİK (2013g). Tüketici Güven Endeksi Ekim/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13612, TÜİK (2013h). Dış Ticaret Endeksleri Ağustos/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13602, TÜİK (2013ı). Hane Halkı İşgücü İstatistikleri Temmuz /2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13607, TÜİK (2013i). Konut Satış İstatistikleri, III. Çeyrek: Temmuz-Eylül, 2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13632, TİM (2013a). Yıllık İhracat Rakamları, TİM (2013b). İller Bazında Rakamlar, TOBB (2013). Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri,

40 Yerel Kalkınmanın Zirvesi KARACADAĞ KALKINMA AJANSI