Do al Say lar. Do al Say larla Toplama fllemi. Do al Say larla Ç karma fllemi. Do al Say larla Çarpma fllemi. Do al Say larla Bölme fllemi.

Transkript

1 MATEMAT K la Toplama fllemi la Ç karma fllemi la Çarpma fllemi la Bölme fllemi Kesirler Kesirlerle Toplama ve Ç karma fllemi Ondal k Kesirler

2 Temel Kaynak 4 DO AL SAYILAR Ay, bugün çok yoruldum. Yüz yirmi befl bin iki yüz elli kere kanat ç rpm fl m gibi hissediyorum. Ben o say y hiç duymad m, ne kadar büyük bir say! Say y abaküste gösterelim: yüz binler on binler binler yüzler onlar birler Say y basamak tablosunda inceleyelim: Bölük adlar Binler bölü ü Birler bölü ü Basamak adlar Yüz binler On binler Binler Yüzler Onlar Birler Say Rakam n basamak de eri 125 Binler bölü ü 250 Birler bölü ü Say lar daha kolay okuyabilmek için bölükleri kullan r z. Bir say y bölüklerine ay r rken sa dan bafllayarak rakamlar üçer üçer ay r r z say s n, yüz yirmi befl bin iki yüz elli fleklinde okuruz. 10

3 MATEMAT K la Çözümleme yüz binler on binler binler yüzler onlar birler Yukar daki abaküste gösterilen say y basamak tablosunda gösterelim: Bölük adlar Binler bölü ü Birler bölü ü Basamak adlar Yüz binler On binler Binler Yüzler Onlar Birler Say Rakam n basamak de eri Say daki rakamlar n basamak de erlerini yaz p toplam fleklinde gösterelim: 5 yüz binlik + 0 on binlik + 4 binlik + 2 yüzlük + 0 onluk + 3 birlik Bir say daki rakamlar n basamak de erlerinin toplam fleklinde yaz l fl na çözümleme denir. ÖRNEK: say s n çözümleyelim: veya 3 yüz binlik + 2 on binlik + 3 yüzlük + 9 onluk + 1 birlik ÖRNEK: Alt yüz sekiz bin üç yüz befl fleklinde okunan say y çözümleyelim: Binler böl. Birler böl = ÖRNEK: fleklinde çözümlenen say y rakamlarla yaz p okuyal m. yüz binler b. binler bölü ü on binler b. birler bölü ü binler b. yüzler b. onlar b. birler b Dört yüz otuz iki bin yedi 11

4 Temel Kaynak 4 Say lar Yuvarlama Bu nas l indirim anlamad m. Bütün ürünlerin fiyat 9 lu. 49 YTL, 59 YTL, 69 YTL. Örne in, pantolon 39 YTL. Ben onu 40 YTL sayar m. Aaa! Olur mu? Neden 30 YTL saym yorsunuz? Fiyat 30 lu bir rakama indirmifliz! Say lar yuvarlamak günlük hayat m zda bize kolayl k sa lar. Marketten al flverifl yaparken yaklafl k ne kadar ödeyece imizi say lar yuvarlayarak hesaplar z. Böylece ödeyece imiz miktar tahminen bildi imiz için bir yanl fll k oldu unda bunu fark edebiliriz. Say lar bazen en yak n onlu a bazen de en yak n yüzlü e yuvarlar z say s n en yak n onlu a yuvarlarken say n n son iki basama na bakar z. 53, 50 ye mi, 60 a m yak nd r? 53, 50 ye yak n oldu u için say y, 4250 fleklinde yuvarlar z say s nda 47, 50 ye yak nd r. Say y 3850 diye yuvarlar z say s n en yak n yüzlü e yuvarlarken say n n son üç basama na bakar z e mi, 900 e mi daha yak nd r? 816, 800 e yak n oldu u için say y 2800 fleklinde yuvarlar z. ÖRNEK Say En yak n onlu a yuvarlama En yak n yüzlü e yuvarlama

5 MATEMAT K Örüntü Çok güzel olmufl. Üstelik bir örüntü oluflturmuflsun. 1, 3, 5, 7, 9 diye. Bak, duvar çiçeklerle süsledim. Afla daki örüntüye karfl l k gelen say lar aras ndaki iliflkiyi bulal m. 4 x 2 8 x 2 16 x 2 32 Örüntüdeki flekiller bir öncekinin 2 kat olacak flekilde devam etmektedir. Afla daki örüntünün say sal ifadesini yazal m.? yerine kaç küp gelmesi gerekti ini bulal m.? ? yerine = 24 küp gelmelidir. 13

6 Temel Kaynak 4 S ralama Ablac m, bilgisayar n n flifresi nedir? 4, 7, 2, 6 rakamlar ndan oluflan bir say. Sana bir ipucu daha vereyim. Bunlar oluflturulabilecek en büyük say. 4726, 4267, 4672, 7264, hangisi acaba? Buldum o zaman! , 7, 2, 6 rakamlar yla oluflturulabilecek iki say yazal m. 7426, 7642 bu say lar karfl laflt ral m > büyüktür < küçüktür , 3, 2, 0 rakamlar yla oluflturulabilecek 6 say yazal m Bu say lar s ralayal m Büyükten küçü e do ru: > 5203 > 5032 > 3520 > 3250 > Küçükten büyü e do ru: < 3250 < 3520 < 5032 < 5203 < , , , say lar n s ralarken önce say lar n basamak say s na bakar z befl basamakl oldu u için en küçük say d r. Di erlerini s ralarken s rayla basamaklar na bak l r. 3 < < < < < 9 14

7 MATEMAT K Ö REND KLER M Z UYGULAYALIM 1 1. Afla daki say lar n okunufllar n yaz n z Abaküste gösterilen say y yaz n z, bölüklerini gösteriniz. Say n n okunuflunu yaz n z. YB OB B Y O B say s n n çözümleniflini afla daki boflluklar doldurarak gösteriniz. yüz binler + on binler + binler + yüzler + onlar + birler 4. Tablodaki say lar en yak n onlu a ve yüzlü e yuvarlayarak yaz n z. Say En yak n onlu a yuvarlama En yak n yüzlü e yuvarlama Afla daki örüntünün say sal ifadesini yaz n z. 15

8 Temel Kaynak 4 TEST 1 1. Yukar da modellenen say verilenlerden hangisidir? a. 445 b c d Abaküste gösterilen say afla dakilerden hangisidir? a b c d. 432 OB B Y O B 3. Sekiz yüz on bin dokuz fleklinde okunan say afla dakilerden hangisidir? a b c d On binler Binler Yüzler Onlar Birler Yukar daki tabloda gösterilen say verilenlerden hangisidir? a b c d Afla da okunufllar verilen say lardan hangisinin binler basama ndaki rakam 0 (s f r)d r? a. otuz iki bin befl b. üç yüz yirmi befl bin dokuz c. elli alt bin on yedi d. iki yüz on bin dört yüz 16

9 MATEMAT K say s nda yüzler basama ndaki rakamla on binler basama ndaki rakam n yerlerini de ifltirdi imizde afla daki say lardan hangisi oluflur? a b c d on binlik + 4 binlik + 3 yüzlük + 4 birlik fleklinde çözümlenen say afla dakilerden hangisidir? a b c d do al say s n n on binler basama ndaki rakam n basamak de eri afla dakilerden hangisidir? a b c. 800 d Befl basamakl bir do al say da afla daki basamaklardan hangisi bulunmaz? a. yüzler b. binler c. on binler d. yüz binler a 7a3 say s alt basamakl bir do al say d r. a yerine yaz lacak rakamlar n basamak de erleri toplam 4040 t r. Buna göre a yerine gelecek rakam afla dakilerden hangisidir? a. 2 b. 4 c. 6 d Afla daki say lardan hangisinin birler bölü ünde 7 rakam bulunmaz? a b c d Afla daki say lardan hangisinin binler bölü ü 3, 7 ve 4 rakamlar ndan oluflmufltur? a b c d say s nda tekrar eden rakamlar n basamak de erleri toplam kaçt r? a b c d

10 Temel Kaynak Afla daki say lardan hangisi en yak n onlu a yuvarlanm flt r? a Æ 3800 b Æ 4700 c Æ 6500 d Æ Arda, yandaki say kartlar n birer kez kullanarak 4 basamakl bir say oluflturdu. Oluflturdu u say 4500 ile 4700 aras nda oldu una göre afla dakilerden hangisi olabilir? a b c d say s nda hangi rakam ya da rakamlar n kendisi ile basamak de eri ayn d r? a. 5 ve 0 b. yaln z 5 c. yaln z 0 d. 1 ve , 0, 3, 6 rakamlar birer kez kullan larak oluflturulan en büyük 4 basamakl tek say n n onlar basama nda hangi rakam olur? a. 0 b. 3 c. 6 d < <? < , , , say lar üstlerindeki kutulara iflaretler do ru olacak flekilde s raland nda? olan kutuya hangi say yaz l r? a b c d a91 < ise a yerine yaz labilecek rakamlar n toplam kaçt r? a. 21 b. 19 c. 15 d > > > > Yukar daki s ralamada hangi iki say yer de ifltirdi inde s ralama do ru olur? a b c d

11 MATEMAT K 1. TEST 2 Binler bölü ünde 20, birler bölü ünde 203 olan say n n okunuflu afla dakilerden hangisidir? a. iki yüz iki bin üç b. yirmi bin iki yüz üç c. iki bin iki yüz üç d. iki yüz iki bin yüz üç 2. Yandaki abaküste gösterilen say n n okunuflu afla dakilerden hangisidir? a. otuz bin üç yüz elli iki b. otuz üç bin elli iki c. üç yüz üç bin elli iki d. üç yüz bin üç yüz elli iki YB OB B Y O B Okunuflu, alt yüz seksen dört bin yüz on olan say n n hangi iki basama ndaki rakam ayn d r? a. onlar - yüzler b. birler - onlar c. yüzler - binler d. on binler - binler Basamak de erleri , 100, 4, 3000 olan say afla dakilerden hangisidir? a b c d Cem, lke, Ceren ve Arda 7, 2, 9, 0 rakamlar n kullanarak farkl say lar oluflturdular. Cem lke Ceren Arda Buna göre afla dakilerden hangisi do rudur? a. lke, oluflturulabilecek en büyük çift say y yazm flt r. b. Cem, oluflturulabilecek en küçük say y yazm flt r. c. Arda, oluflturulabilecek en büyük tek say y yazm flt r. d. Ceren, oluflturulabilecek en küçük tek say y yazm flt r. Afla daki say lardan hangisi en yak n onlu a yuvarland nda 4280 eder? a b c d Afla daki say lardan 6400 e en yak n olan hangisidir? a b c d

12 Temel Kaynak 4 8. Yandaki say 6, 0, 7, 3 rakamlar yla oluflturulabilecek en büyük tek say d r. Buna göre yerine afla dakilerden hangisi gelir? a. 7 b. 6 c. 3 d Afla daki say lardan hangisi en yak n onlu a ve yüzlü e do ru yuvarlanm flt r? En yak n onlu a En yak n yüzlü e a b c d yüz binlik + 3 binlik + 4 yüzlük fleklinde çözümlenen say afla dakilerden hangisidir? a b c d ? Yukar daki örüntüye göre? yerine hangi say yaz lmal d r? a b c d ad m 2. ad m 3. ad m 4. ad m 5. ad m 6. ad m Yukar daki örüntünün 6. ad m afla dakilerden hangisi olur? a. b. c. d > ise yerine gelebilecek en büyük do al say afla dakilerden hangisidir? a b c d

13 MATEMAT K a4 aa5 alt basamakl bir do al say d r. Bu say y oluflturan rakamlar n toplam 34 ise say afla dakilerden hangisidir? a b c d say s nda basamak de eri en büyük olan rakam hangisidir? a. 9 b. 8 c. 7 d. 1 Yandaki say lar büyükten küçü e do ru s ralanm flt r. Buna göre? olan kutucu a hangisi yaz labilir? ? a b c d ? 50 58? Yukar daki örüntüde? olan kutulara gelmesi gereken say lar hangileridir? a. 42, 66 b. 43, 64 c. 44, 68 d. 46, ? Yukar daki örüntüye göre? olan bölümde kaç tane olmal d r? a. 24 b. 22 c. 20 d > 3096 > > 3009 s ralamas nda yerine afla daki do al say lardan hangisi yaz lamaz? a b c d Afla da verilen s ralamalardan hangisi do rudur? a < < < b < < < c < < < d < < <