VERGİ DENETİMİ. Eren YEŞİLYURT. Grup Başkanı

Transkript

1 VERGİ DENETİMİ Eren YEŞİLYURT Grup Başkanı

2 Vergi Denetiminde Değişim Vergi İncelemesine Sevk İnceleme Süreci Mükellef Hakları Kapsamında Yapılanlar Elektronik Uygulamalar (VDK Mükellef Portalı) İzaha Davet Müessesi İş Süreçlerini Standartlaştırma Çalışmaları YMM Sorumluluğu Eğitim Çalışmaları Yapılması Planlananlar 2

3 a) Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı b) Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı c) Organize Vergi Kaçakçılığı ile Mücadele Grup Başkanlığı ç) Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Grup Başkanlığı Öngörülebilir bir vergi inceleme süreci 3

4 Risk analizi İhbar ve şikâyet Teftiş, soruşturma, inceleme ve denetimler sırasında yapılan tespitler Kamu kurum ve kuruluşlarından intikal eden inceleme talepleri Vergi Müfettişleri tarafından riskli olduğu düşünülen sektörlere yönelik düzenlenen Görüş ve Öneri Raporları uyarınca yapılan incelemeler 4

5 Amacı; Her türlü bilgi, veri ve istatistik kullanılarak mükelleflerin faaliyetlerinin; gruplar ve sektörler itibarıyla analiz edilmesi, mukayeseler yapılması ve bu suretle risk alanları tespiti Risk Analiz Modeli geliştirilmesi için ilgili mevzuat kapsamında yeni risk unsurlarının belirlenmesi ve önceden belirlenmiş risk unsurlarının geliştirilmesi Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında 2016 yılında oluşturulan inceleme görevlerinin %17 si risk analiz sistemi kaynaklıdır. Maliye Bakanlığı Stratejik Planında 2022 hedefi %30 olarak belirlenmiş olup, ilerleyen dönemlerde bu hedefin de üzerine çıkmak için çalışmalar yapılmaktadır. 5

6 İnceleme görevinin verilmesi İncelemeye davet yazısı İncelemeye başlama tutanağı düzenlenmesi Defter, bilgi ve belge isteme İnceleme tutanağı düzenlenmesi Vergi inceleme raporunun düzenlenmesi Raporun RDK / MRDK tarafından değerlendirilmesi 6

7 7

8 6009 sayılı Kanun la Yapılan Değişiklikler Vergi incelemesine tutanakla başlanması, Genel tebliğ, sirküler ile özelgeye aykırı vergi inceleme raporu düzenlenememesi, İncelemenin niteliğine göre (tam) bir yıl veya (sınırlı) altı ay içinde bitirilmesi, İnceleme raporlarının, RDK lar tarafından mevzuata uygunluk yönünden değerlendirilmesi, 8

9 İncelemeye başlanırken, konusu ve kapsamının mükellefe bildirilmesi, hak ve yükümlülükleri hakkında mükellefe bilgi verilmesi, İncelemenin yapılacağı yerin mükellefle birlikte kararlaştırılmak suretiyle incelemeye başlama tutanağında belirtilmesi, Defter ve belgelerin yazılı istenmesi esası ile ibraz için en az 15 gün süre verilmesi, İnceleme konusu ve dönemi ile ilgili olmayan bilgi ve belge istenmemesi, İnceleme için ek süre verilmesi durumunda mükellefe yazılı olarak bilgi verilmes,i 9

10 Tutanak taslaklarının paylaşılması Mükelleflerin itiraz ve mülahazalarını tutanağa geçirebilmelerini sağlamak amacıyla, tutanak taslaklarının iki gün önce mükelleflerin bilgisine sunulması Nihai vergi inceleme tutanağı düzenlenmesi sırasında vergi inceleme raporlarında yer alacak muhtemel hususların ve gerekçelerinin mükellefe sözlü olarak bildirilmesi ve mükellefin istemesi halinde gerekli açıklamaların yapılması esası, Mükellefin RDK da dinlenme, tarhiyat öncesi uzlaşma talebinin olup olmadığı, muhtemel tarhiyat konuları ile ilgili olarak bilgilendirildiği ve tutanağın taslak halinin mükellefe gönderildiği hususlarına nihai vergi inceleme tutanağında yer verilmesi esası, Mükellefin inceleme esnasında ileri sürdüğü hususlar ile tutanakta yer alan itiraz, mülahaza ve bunlara ilişkin ayrıntılı değerlendirmelere raporun eleştirilen hususlar bölümünde yer verilmesi esası, 10

11 RDK aşamasında dinlenme talebinin sağlanması esası, Vergi inceleme raporlarının RDK ya gönderildiğinden mükellefin haberdar edilmesi Rapor Özetinin paylaşılması, RDK larda dinlenilmeden önce mükellefleri bilgilendirmek amacıyla eleştiri konularını içeren Rapor Özeti nin kendilerine verilmesi Raporların RDK tarafından düzelttirilmesi, Raporların 2017 yılında %65 i RDK nın istediği düzeltmeler sonrasında işleme konulmuştur. RDK aşamasında VİR değişiklik yapılması durumunda hazırlanacak yeni rapor özeti iletilmek suretiyle mükellefe bilgi verilmesi ve yeni durum için mükellefe dinlenme talebi bulunup bulunmadığının sorulması esası, 11

12 Kabul raporu düzenlenen mükelleflere durumun yazılı olarak bildirilmesi, Sahte belge kullanma raporlarında savunmayı kolaylaştırma VTR nin başka bir mükellefin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığına ilişkin tespitler içermesi durumunda; VTR de yer alan bilgi, belge ve değerlendirmelere ayrıntılı olarak ayrı bir bölümde yer verilmesi, Mükellef lehine işlemler hakkında gerekli düzeltmelerin yapılmasının istenmesi, 12

13 Takdire sevkleri engellemek maksadıyla tarihinde 2017/1 Sıra No lu Vergi İnceleme ve Denetim İç Genelgesi çıkarılmıştır. Tarh zamanaşımının son yılında yürütülen vergi incelemelerine ilişkin görevlendirmeler en geç içinde bulunulan yılın Haziran ayı sonuna kadar yapılacaktır. Bu tarihten sonra vergi incelemesine ilişkin görevlendirme ve/veya takdire sevk işlemi yapılmayacaktır (İhbarlı olanlar hariç). Tarh zamanaşımının son yılında yürütülen vergi incelemeleri, raporun en geç, içinde bulunulan yılın Ekim ayının son gününe kadar vergi dairesi kayıtlarına girmesi sağlanacak şekilde, incelemeye başlanılan birim bünyesinde tamamlanacaktır. Takdire sevk işlemi yapılan mükellefler hakkında ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre dolduktan sonra incelemeye başlama tutanağı düzenlenmeyecektir. Haksız iadenin geri alınması veya indirimin reddi gibi tarhiyat gerektiren ancak matrah veya matrah farkı takdiri niteliğinde olmayan işlemleri içeren konular hiçbir surette takdir komisyonlarına sevk edilmeyecektir. 13

14 İki aşamalı İhbar ve İnceleme Taleplerini Değerlendirme Komisyonları Kamu yararı ilkesi ile gelen ihbarları objektif kriterlere dayalı araştırılması, Vergi Müfettişlerinden gelen inceleme sürelerinin uzatılması taleplerinin değerlendirilmesi, Vergi Müfettişlerinden gelen inceleme kapsamının değiştirilmesi taleplerinin değerlendirilmesi, 14

15 Mükellef Hakları Genelgesi 15

16 Mükellefe, vergi incelemesi sürecinde kendisini temsile yetkili birini belirleyebileceği, incelemenin yürütülmesi aşamasında Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Avukat ve Yeminli Mali Müşavir bulundurabileceği belirtilecektir tarihli 2017/1 Sıra No lu Vergi İnceleme ve Denetim İç Genelgesiyle şekil şartına tabi olmayan bir muvafakatname ile mükellefin temsilci belirleme imkanı sağlanmıştır. Muvafakat verilen kişiler mükellefle birlikte veya mükellef olmaksızın vergi incelemesini yürütenlerle inceleme ile ilgili olarak görüşmesi, bilgi ve belge sunması mümkündür. Muvafakat verilen bu kişilerden ayrıca resmi vekâletname istenmeyecektir. 16

17 17

18 mukellefportali.vdk.gov.tr 18

19 19

20 20

21 21

22 Vergi incelemesine ilişkin çalışmaların, başlangıç aşamasından raporlama ve gerekli birimlere iletilmesi aşamasına kadar tüm süreçlerinin elektronik ortamda izlenmesi, istatistiklerin oluşturulması, elde edilen bilgi, veri ve diğer istatistiklerin tüm yönetici ve vergi müfettişlerinin paylaşımına açılması gibi amaçlarla oluşturulmuştur. 22

23 EBYS (Elektronik Belge Yönetim Sistemi) ve E-İmza Verimlilik Bilgi güvenliği Zaman ve para tasarrufu Doğanın korunması 23

24 İnceleme çalışmalarına hız kazandırması ve Vergi Müfettişleri tarafından yapılacak değerlendirmelerin kolaylaştırılması amaçlı, Üçüncü taraf verileri, oran analizi, satış analizi vb. analiz ekranları ile mükelleflerin beyan ve bildirim özetlerini içeren Mükellef Bilgi Raporunun Vergi Müfettişlerine elektronik ortamda sunulması, 24

25 Gelişen teknolojiyle birlikte denetimlerle ilgili veri hacminde ciddi artışlar yaşanmış ve verilerin analiz edilebilmesi için birçok gelişmiş yöntem ortaya çıkmıştır. Kurul Başkanlığımız bünyesinde geliştirilen ve Başkanlığımızca patenti alınmış olan VDK-VEDAS yazılımıyla, mükellefler tarafından üretilen e-defter, e-fatura ve kayıt saklama verileri gibi elektronik veriler kullanılarak vergi denetimlerinin daha etkin ve kısa sürede tamamlanması amaçlanmaktadır. VDK-VEDAS yazılımında; E-Defter ve E-Fatura aktarımı, görüntüleme ve analiz, Bakiye Kontrolü, Ters Bakiye Kontrolü, Bilanço, Bilanço ve Diğer Hesaplar, Alıcılar Satıcılar Raporu, Gelir ve Maliyet Hesapları, Kaydi Envanter, Hasılat Analizi, Adat, Benford Analizi, Mükerrer Değer Kontrolü, Atlayan Numara Kontrolü (Numerik alanlar için) yapılabilmektedir. 25

26 Vergi denetim faaliyetlerinin gelişen teknolojilere uygun bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla, belirli sektörlerden elektronik veri teminine yönelik kayıt saklama gereksinimleri tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 431 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Tedarik zincirinin izlenmesine yönelik çalışma kapsamında, 11 mükellefe elektronik ortamda sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilmiştir. Bu 11 mükellefin (I) sayılı liste kapsamındaki faaliyetlerine ilişkin verilerin aylık dönemler itibarı ile Kurul Başkanlığımız sistemlerine aktarılması sağlanmıştır. 26

27 Önemli miktarda donanım ve yazılım yatırımları TSE tarafından yapılan denetimler neticesinde ISO27001 Bilgi Güvenliği Sertifikası Bilgi işlem sisteminin yılda en az bir defa güvenlik testine tabi tutulması ve Vergi Müfettişlerinin bilgisayar ve taşınabilir disklerinin şifreli hale getirilmesi çalışmalarının devamı 27

28 Vergi İncelemeleri ile İlgili Bilgi Taleplerinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge, Sahte Belge Veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Ve Kullanmaya İlişkin İncelemelerde Uyulacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönerge, Vergi Suçu Raporlarının Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Ve Yeminli Mali Müşavirler Hakkında Vergi Müfettişleri Tarafından Sorumluluk Raporu Düzenlenmesinde Uyulacak Usul Ve Esaslara İlişkin Yönerge, Vergi Müfettişleri Mesleki Etik Davranış İlke ve Kuralları Yönergesi, Sektörel İnceleme Rehberleri, 28

29 Vergi iade incelemelerinin, en kısa sürede, etkin bir inceleme süreci sonucunda gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla 2017 yılının başı itibarıyla 19 Grup Başkanlığında İade İnceleme Ekipleri oluşturulmuştur. 391 Vergi Müfettişi görevlendirilmiştir. Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde standart inceleme süreci belirlenmiştir. 37 adet iade rehberi hazırlanmıştır. 29

30 Yetkili Grup Başkanlıklarında, iade inceleme ekiplerinde yer alan birer Vergi Müfettişi, - İade inceleme ekibi çalışmalarının uygun ve uyumlu bir şekilde yürütülmesinden, sorumlu olmak üzere «İade Ekibi Koordinatörü» olarak görevlendirilmiştir. 30

31 İade ekibinde yer alan Vergi Müfettişlerinin katıldığı, iade incelemelerine ilişkin seminerler Ankara da düzenlenmiştir. 31

32 İade incelemelerinde kullanılacak rehberleri hazırlamak üzere çalışma ekipleri oluşturulmuş ve yapılan çalışmalar sonucunda iade incelemelerine yönelik 37 adet iade rehberi hazırlanmıştır. Söz konusu rehberler VDK-Portal üzerinde tüm Vergi Müfettişlerinin kullanımına açılmıştır. 32

33 01/01/ /12/ /01/ /09/2017 Resmi Evrak Tarihinden Havuza Kayıt Tarihine Geçen Süre (Gün) Havuza Kayıt Tarihinden İşemri Tarihine Geçen Süre (Gün) İşemri Tarihinden Vergi Müfetişine Tebliğ Tarihine Geçen Süre 3 2 Vergi Müfetişine Tebliğ Tarihinden İşe Başlama Tarihine Geçen Süre 4 3 İşe Başlama Tarihinden İncelemeye Başlama Tarihine Geçen Süre İncelemeye Başlama Tarihinden İncelemeye Bitiş Tarihine Geçen Süre Rapor Değerlendirme Komisyonunda (RDK) Geçen Süre (maksimum) Resmi Evrak Tarihinden RDK'dan Çıkış Tarihine Kadar Geçen Ortalama Süre

34 Cezai sorumluluk, disiplin sorumluluğu veya mali sorumluluk gerektiren hususlarda, meslek mensubunun yazılı savunmasının istenmesi, Konuyla ilgili olarak meslek mensubundan ek bilgi ve açıklama talep edilerek, gerekli görülen defter ve belgeleri, çalışma kâğıtlarını, çalışma notlarını ve çalışma dosyasını istemek suretiyle sorumluğun tespitine ait kanıt toplanması, 34

35 Mali sorumluluk için illiyet bağının delilleri ile birlikte raporlarda açık bir şekilde ortaya koyulması, bu bağın kurulamadığı durumlarda sorumluluk raporu yazılmaması, YMM sorumluluğunun tasdik kapsamı ile sınırlı olması, RDK meslek mensubunun talebi halinde meslek mensubunu dinleyebilir. YMM Sorumluluk Raporu Sayıları YIL DİSİPLİN MALİ

36 Ankara Eğitim Merkezi (Eğitim Grup Başkanlığı) nda mükellef hakları odaklı eğitim Kurul içi eğitim çalışmaları Bilimsel Araştırma ve Sunum Teknikleri ve Bilgisayar (Microsoft Office Programları) eğitimleri Nitelikli Rapor Yazma Teknikleri eğitimi Bilgisayarlı Denetim Teknikleri eğitimi Ar-Ge Teşvikleri Kurumsal Bilgilendirme Mevzuat Takip ve Değerlendirme Mali Mevzuat Uyum eğitimi, temel eğitim, hizmet içi eğitim ve ihtiyaca yönelik paket eğitim programları Kurul dışı eğitim çalışmaları 36

37 Denetimde Standartlaşma Etkin, verimli, standart ve kaliteli bir vergi denetimi yapılması, gerek yargıya intikal eden işlem sayısının oransal olarak azaltılması gerekse de yargıda idare lehine sonuçlanan işlem sayısının artırılması için vergi inceleme raporlarına ilişkin gerekli ilke, standart, yöntem ve tekniklerin geliştirilmesi Sektörel Vergi İnceleme Rehberleri İnceleme yöntem ve tekniklerinin belirlenmesi ve standart, öngörülebilir bir vergi inceleme sürecinin sağlanması Vergi İnceleme Raporlarının Düzenlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge (Raporların düzenlenmesinde uygulama birliğinin sağlanması) Transfer Fiyatlandırması Vergi İnceleme Rehberi hazırlanması OECD Transfer Fiyatlandırması Rehberinin güncellenen hali yayımlandığında Türkçeye çevrilmesi 37

38 Bilgilendirme ve Eğitim Video Görselleri Mükellefler için vdk.gov.tr ve VDK Mükellef Portalında.. Çalışan için VDK Portalında 38

39 Elektronik İnceleme Dosyası Vergi müfettişinin yapmakta olduğu vergi incelemesi işinde hangi aşamada olduğu, o ana kadar hangi kontrol ve çalışmaları gerçekleştirdiği, Başkanlık tarafından daha etkili takibin sağlanması, vergi incelemesi başka bir Vergi Müfettişine devredildiğinde eskiden yeniye veri aktarımı ve bilgi paylaşımının eksiksiz sağlanması Elektronik İnceleme Dosyası oluşturulmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. 39

40 VEDAS (Vergi Denetim Analiz Sistemi) Elektronik denetim altyapısının ve VEDAS yazılımının test edilmesi ile incelemelerden elde edilecek geri bildirimler yoluyla geliştirilmesi VEDAS'ın e-fatura kapsamında olmayan mükelleflerin incelemesinde de kullanılabilmesi amacıyla çalışmalar yapılması 40

41 E-Tebligat Mükelleflere VUK kapsamında yazılan tüm yazılar ve diğer bilgilendirmeleri elektronik ortamda gerçekleştirmek üzere e-tebligat müessesesi gündeme alınmış ve GİB le yapılan görüşmeler neticesinde yeni bir tebliğ çalışmasına başlanmıştır. Bu tebliğin yayımını müteakip GİB altyapısından yararlanmak suretiyle e- tebligat uygulamasına başlanılacaktır. 41

42 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6728 saylı yasa ile 213 saylı Vergi Usul Kanuna eklenen mülga 370 madde düzenlenmesi ile İzaha Davet müessesesi vergi kanunlarımıza girmiştir. Konuyla ilgili olarak da tarih ve sayılı Resmi Gazete ile 482 sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ yayınlanmıştır. Vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna sevk edilmeden önce verginin ziyaa uğradığına delalet eden emareler bulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitler hakkında tespit tarihine kadar ihbarda bulunulmamış olması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir. Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, bu Kanunun 371 inci maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz. İzaha davet yazısının tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde izahta bulunulması durumunda; 1. Mükelleflerce yapılan izah sonucu vergi ziyaına sebebiyet verilmediğinin idarece anlaşılması hâlinde mükellefler söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesine tabi tutulmaz veya takdir komisyonuna sevk edilmez. 2. Mükelleflerce izahta bulunulan tarihten itibaren 15 gün içerisinde; hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla aynı sürede ödenmesi şartıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında kesilir. Bu durum vergi incelemesi yapılmasına ve gerekirse tarhiyatın ikmaline engel teşkil etmez. 42

43 Birinci fıkra kapsamında yapılmış ön tespitlerin, verginin bu Kanunun 359 uncu maddesinde yer alan fiillerle ziyaa uğratılmış olabileceğine ilişkin olması hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz. Şu kadar ki, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair yapılan ön tespitlerde, kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarının; her bir belge itibarıyla (476 Seri No lu Vergi Usul Genel Tebliğiyle ; Yürürlük:1/1/2017 ) 50 bin Türk lirasını geçmemesi ve mükellefin ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5 ini aşmaması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir. Bu fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Maliye Bakanlığı ön tespitin niteliğini, izaha davetin şeklini ve kapsamını, daveti yapacak ve yapılan izahı değerlendirecek mercii, davet yapılacakları, yapılan izahta kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Vergi Denetiminde Mükellef Hakları Paneli 26/02/

44 Amaç; İdare ve mükellefler arasındaki uyuşmazlıkların azaltılması, İdarenin zamanını daha etkin ve verimli alanlarda kullanması, Olayların gerçek mahiyetinin tespit edilmesine mükelleflerce daha fazla katkı sağlanması, Vergiye gönüllü uyumun artırılması,, İzaha davet müessesesi, verginin ziyaa uğradığına delalet eden emareler bulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitlerle ilgili olarak aynı merciler tarafından mükelleflerden açıklama talep edilmesi olup, bu müessese, yapılan değerlendirmeler sonucunda vergi ziyaına sebebiyet vermediği anlaşılan mükelleflerin konuyla ilgili vergi incelemesine veya takdire sevk edilmesini önlemekte, vergi ziyaına sebebiyet verildiği durumlarda ise belirli şartlar dahilinde indirimli ceza uygulanmak suretiyle mükellefleri daha ağır müeyyidelerden korumaktadır. Vergi Denetiminde Mükellef Hakları Paneli 26/02/

45 İzaha Davetin Kapsamı; Ba-Bs Bildirim Formlarında Yer Alan Bilgilerin Analizi Sonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Kredi Kartı Satış Bilgileri ile Katma Değer Vergisi (KDV) Beyannamelerinin Karşılaştırılması Sonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Yıllık Beyannameler ile Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Karşılaştırılması Sonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Çeşitli Kurum ve Kuruluşlardan Elde Edilen Bilgiler ile Asgari Ücret Tarifelerinin Karşılaştırılması Sonucunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi 45

46 Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannameleri Üzerinde Yapılan İndirimleri, Kanuni Oranları Aşan Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Dağıttığı Kâr Üzerinden Tevkifat Yapmadığı Tespit Edilenlerin İzaha Davet Edilmesi, Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, İştirak Kazançlarını İlgili Hesapta Göstermeyen Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e Maddesindeki İstisna ile İlgili Olarak Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Örtülü Sermaye Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Ortaklardan Alacaklar İçin Hesaplanması Gereken Faizler Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, 46

47 Gayrimenkul Alım/Satım Bedelinin Eksik Beyan Edilmiş Olabileceğine Dair Haklarında Tespit Bulunanların İzaha Davet Edilmesi, Gayrimenkullere İlişkin Değer Artışı Kazançları Yönünden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Gayrimenkul Sermaye İratlarını Beyan Etmeyen veya Eksik/Hatalı Beyan Eden Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi, Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanılması Durumunda Mükelleflerin İzaha Davet Edilmesi,??? 47

48 Ön Tespit; Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesinde yer alan indirimli cezanın uygulanması, yetkili merciler tarafından verginin ziyaa uğradığına delalet eden emareler bulunduğuna dair ön tespitin yapılmış olduğu hallerde mümkündür. Ön tespit, vergi kanunlarının verdiği yetki kapsamında vergi incelemesi yapmaya ve/veya mükellefler veya mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişilerden bilgi toplamaya yetkili kılınanlar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak elde edilen bilgi, bulgu veya verilerin İzah Değerlendirme Komisyonuna intikal ettirilmesi neticesinde, mezkûr komisyon tarafından verginin ziyaa uğramış olabileceği ve mükellefin izaha davet edilebileceği yönünde yapılan tespiti ifade eder. 48

49 Ön Tespitin Şartları; Vergi İncelemesine Başlanılmamış veya Takdir Komisyonuna Sevk İşleminin Yapılmamış Olması, İhbarda Bulunulmamış Olması, Ön Tespiti Yapacak Merci; Ön tespitin yetkili merciler tarafından yapılmış olması gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı veya Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde kurulan komisyonu (İzah Değerlendirme Komisyonu) ifade eder. 49

50 Yapılan İzahın Değerlendirilmesi; Ziyaa Uğratılmış Olabilecek Vergi Tutarını Doğrular Nitelikteki İzah Üzerine Yapılacak İşlemler; İzahın yapıldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış verilen beyannamelerinin tamamlanması veya düzeltilmesi gerekecek ve ödeme süresi geçmiş vergiler 6183 sayılı Kanunun uyarınca gecikme zammı ve %20 vergi ziayı ile birlikte ilgili vergi dairesine ödenecektir. Verginin Ziyaa Uğratılmadığına İlişkin Yapılan İzah Üzerine Yapılacak İşlemler; Yapılan İzahın Yeterli Bulunması; Bu durumda mükellefle ile ilgili olarak vergi incelemesi yapılmayacak ve takdir komisyonuna sevk edilmeyecektir Yapılan İzahın Yeterli Bulunmaması; Mükellefçe yapılan izahın komisyonca yeterli bulunmaması ve beyanname verilmesini gerektiren bir durumun bulunduğunun değerlendirilmesi halinde bu durum mükellefe bildirilir. Bu bildirim üzerine, izahın yapıldığı tarihten itibaren 15 günlük süre sona ermeden mükellefçe; hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi, ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranındaki izah zammıyla ödenmesi şartlarıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında kesilir. Yapılan izahın yeterli bulunmaması ve mükellef tarafından Vergi Usul Kanununun 370 inci maddesinde öngörülen işlemlerin gerçekleştirilmemesi durumunda incelemeye veya takdire sevk işlemleri yapılır. 50

51 51