MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ALANI ANKARA 2007

2 GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ -16 Bu öğrenme faaliyeti ile giyim üretim teknolojisi alanı altındaki meslekleri tanıyabileceksiniz. A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Giyim üretimi, dünyada gerek pamuk ve iplikle başlayan üretim sürecinde yaratılan katma değer, gerekse ihracat gelirleri içindeki yüksek payı nedeniyle ekonomik kalkınma sürecinde önemli roller üstlenen ülkelerin vazgeçemediği bir alandır. Giyim üretim teknolojisi alanı, özellikle yeni endüstrileşmekte olan ülkelerde gerçekleştirilen ihracat nedeniyle büyümede gösterilen başarının ana kaynağıdır. Gelişmiş ülkelerin sanayileşmede katettikleri yol incelendiğinde bugün gelinen noktanın başlangıcında giyim üretim teknolojisi alanında elde edilmiş başarıların olduğu görülmektedir. Giyim üretim teknolojisi alanı, Türkiye de küçük işletmelerle 1950 lerden beri faaliyet göstermektedir. Bu alanda, son yıllarda büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Kaydedilen bu gelişmeler gerek yurt içine, gerekse yurt dışına yapılan satışlarla ülke ekonomisine ve dış ödemeler dengesine önemli katkılar sağlamaktadır. Günümüzde, tüm ülkelerde genç ve yetişkin bireylerin istihdama geçişlerinde mesleki eğitim etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. İş gücünün ekonomiye daha fazla katkı sağlaması eğilimi, istihdam amaçlı meslekî eğitimin önemini artırmıştır. Giyim üretim teknolojisi alanı emek yoğun karakteri nedeniyle, on binlerce iş yerinde yüz binlerce kişiye istihdam sağlamaktadır. Bu alanda yüksek oranda istihdam sağlayan gelişmelerin toplum refahı üzerindeki olumlu etkisi yadsınamaz. Özellikle, Türk giyim üretim teknolojisi alanının rekabetçi olması için sektörün teknoloji düzeyinin ve eğitimli iş gücü sayısının artması gerekmektedir. Giyim üretim teknolojisi alanında, yaklaşık 4 milyon kişi istihdam edilmektedir. Vasıflı iş gücü ihtiyacı bu alanda eğitim veren yaygın eğitim, orta öğretim ve yüksek öğretim kurumlarından önemli ölçüde karşılanmaktadır. B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER Kadın Giyim Modelistliği Erkek Giyim Modelistliği Çocuk Giyim Modelistliği İç Giyim Modelistliği Hazır Giyim Model Makineciliği Deri Giyim Kadın Terziliği Erkek Terziliği Kesim 162

3 KADIN GİYİM MODELİSTİ Kadın giyimine ait elde veya bilgisayarlı sistemde temel ve model uygulamalı kalıp, şablon, seri ve pastal planını hazırlayan, ürüne uygun malzeme tespit ederek numune dikiminin yapılmasını sağlayan nitelikli kişidir. Modele ve ölçüye uygun kalıp hazırlamak. Kalıpları şablonlamak. Kalıpları serilemek. Pastal planı hazırlamak. Numune dikimi yaptırmak. ERKEK GİYİM MODELİSTİ Erkek giyimine ait temel ve model uygulamalı kalıp, şablon, seri ve pastal planını hazırlayan, ürüne uygun malzeme tespit ederek numune dikiminin yapılmasını sağlayan nitelikli kişidir. Modele ve ölçüye uygun kalıp hazırlamak. Kalıpları şablonlamak. Kalıpları serilemek. Pastal planı hazırlamak. Numune dikimi yaptırmak. 163

4 ÇOCUK GİYİM MODELİSTİ Çocuk giyimine ait temel ve model uygulamalı kalıp, şablon, seri ve pastal planını hazırlayan, ürüne uygun malzeme tespit ederek numune dikiminin yapılmasını sağlayan nitelikli kişidir. Modele ve ölçüye uygun kalıp hazırlamak. Kalıpları şablonlamak. Kalıpları serilemek. Pastal planı hazırlamak. Numune dikimi yaptırmak. İÇ GİYİM MODELİSTİ İç giyime ait temel ve model uygulamalı kalıp, şablon, seri ve pastal planını hazırlayan, ürüne uygun malzeme tespit ederek numune dikiminin yapılmasını sağlayan nitelikli kişidir. Modele ve ölçüye uygun kalıp hazırlamak. Malzeme hesabı yapmak. Kalıpları şablonlamak. Kalıpları serilemek. Pastal planı hazırlamak. Numune dikimi yaptırmak. 164

5 HAZIR GİYİM MODEL MAKİNECİ Modelist tarafından verilen dikim talimatına göre model ve malzeme özelliğine uygun kadın, erkek, çocuk ve iç giyim numune dikimi yapma, iş geliştirmeye yönelik önerilerde bulunma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. Tekniğe uygun numune kesimi yapmak. Tekniğe uygun numune dikimi yapmak. Numune kontrolü yapmak. Tespit edilen hataları düzeltmek. Kullandığı araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapmak. 165

6 DERİ MODEL MAKİNECİ Modelist tarafından verilen dikim talimatına göre model ve malzeme özelliğine uygun kadın, erkek ve çocuk deri giyimi numune dikimi yapma, iş geliştirmeye yönelik önerilerde bulunma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. Tekniğe uygun numune kesimi yapmak. Tekniğe uygun ayakçılık işlemlerini yapmak. Tekniğe uygun numune dikimi yapmak. Numune kontrolü yapmak. Tespit edilen hataları düzeltmek. Kullandığı araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapmak. KADIN TERZİSİ Siparişe göre kadın giysileri dikmek için müşteriyi model ve malzeme seçimi konusunda yönlendiren, provalı giysi dikimi yapan, moda ve güncel akımları takip eden nitelikli kişidir. Müşterinin isteği doğrultusunda model belirlemek. Giysi kalıplarını hazırlamak. Ana ve yardımcı malzeme hesabı yapmak. Maliyet hesabı yapmak. Tekniğe uygun kesim yapmak. Tekniğe uygun prova yapmak. Tekniğine uygun giysi dikimi yapmak. Müşterinin isteği doğrultusunda giysi üzerinde tadilat yapmak. Kullandığı araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapmak. 166

7 ERKEK TERZİSİ Siparişe göre erkek giysileri dikmek için müşteriyi model ve malzeme seçimi konusunda yönlendiren, provalı giysi dikimi yapan, moda ve güncel akımları takip eden nitelikli kişidir. Müşterinin isteği doğrultusunda model belirlemek. Giysi kalıplarını hazırlamak. Ana ve yardımcı malzeme hesabı yapmak. Maliyet hesabı yapmak. Tekniğe uygun kesim yapmak. Tekniğe uygun prova yapmak. Tekniğine uygun giysi dikimi yapmak. Müşterinin isteği doğrultusunda giysi üzerinde tadilat yapmak. Kullandığı araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapmak. 167

8 KESİMCİ Pastal planı hazırlama, malzeme özelliğine göre serim, kesim ve eşleme yapma, iş geliştirmeye yönelik önerilerde bulunma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir. Pastal planı hazırlamak. Serim yapmak. Malzeme özelliğine göre kesim yapmak. İşaretleme, eşleme ve etiketleme yapmak. Kullandığı araç-gerecin basit bakım ve onarımını yapmak. Giyim Üretim Teknolojisi alanı altında ayrıca; dokuma konfeksiyon makinecisi, iç giyim konfeksiyon makinecisi, deri konfeksiyon makinecisi, makastar, giysi tadilatçısı, ütücü, ayakçı, deri kesimcisi, kalite kontrolcü, depocu, düz dikiş makinecisi, düz deri dikiş makinecisi, overlokçu, tilki overlokçu, reçmeci, ponterizci, ilik-düğmeci, çift iğneci, lok makinecisi, zikzak makinecisi, zincir dikiş makinecisi, lastik makinecisi ve katçı alt seviye meslek elemanları yetiştirilmektedir. C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER Giyim üretim teknolojisi alanında çalışmak isteyenlerin; renk körlüğü vb. görme engelinin bulunmaması, el becerisine sahip olması ve el, göz, ayak koordinasyonu gibi psiko-motor yeteneklere sahip olması gerekmektedir. 168

9 D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Giyim-hazır giyim üretimi alanında çalışanlar, görevlerini, işletmelerin gerekli ekipmanlarla donatılmış ilgili bölümlerinde yürütürler. İşletmenin bütün bölümlerinde çalışanlar eş güdüm için de görevlerini yerine getirirler. Çalışanların sağlığı ve üretimin verimliliği açısından çalışma ortamının gerektirdiği işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerin alınması gerekir. E. İŞ BULMA İMKÂNLARI Giyim üretim teknolojisi alanında çalışmak isteyenler, özel sektörlerdeki hazır giyim üretim işletmelerinde çalışabilecekleri gibi kendi atölyelerini de açabilirler. Bu alanda eğitim alan kişiler Türkiye de yaygın olarak iş bulma imkânına sahiptir. 169

10 F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI Bu alanda meslek eğitimi, meslek liselerinin giyim üretim teknolojisi diploma programında verilmektedir. Lise öğrenimlerini başarı ile tamamlayan öğrenciler, meslek yüksek okullarının; Tekstil, Deri Konfeksiyon, Kostüm Tasarımı bölümlerine sınavsız geçiş yapabilirler. Üniversite giriş sınavında başarılı oldukları takdirde; Giyim Endüstrisi Öğretmenliği, Giyim Öğretmenliği, Hazır Giyim Öğretmenliği, lisans programlarına devam edebilirler. Ön lisans programlarını başarı ile bitirenler açılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde; Giyim Endüstri Öğretmenliği, Giyim Öğretmenliği, Hazır Giyim Öğretmenliği, Moda Tasarım, Moda Tasarım Öğretmenliği lisans programlarına devam edebilirler. Mesleki Eğitim Merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır. Halk Eğitimi Merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır. Mesleki Eğitim Merkezlerinde, Giyim Üretim Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından dolayı yatay ve dikey geçişler olabilecektir. 170