DR.HÜLYA ULUSOY KTÜ TIP FAKÜLTESİ YOĞUN BAKIM BİLİMDALI / TRABZON
|
|
- Eser Kavur
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DR.HÜLYA ULUSOY KTÜ TIP FAKÜLTESİ YOĞUN BAKIM BİLİMDALI / TRABZON 1
2 Dokuların asıl gereksinimi olan makro veya mikro besin ögelerinden yoksun kalması sonucunda yapısal eksiklikler ve organlarda fonksiyon bozukluklarının ortaya çıkmasına MALNÜTRİSYON denir 2
3 Hippocrates 400 B.C. A slender and restricted diet is always dangerous in chronic and in acute diseases «Kronik ve akut hastalıklarda ince ve kısıtlı bir diyet her zaman tehlikelidir.» 3
4 Malnütrisyona ilk dikkat çeken kişi Charles Butterworth dur. HASTANE ODASINDAKİ İSKELET Butterworth, Nutr Today,
5 İYATROJENİK MALNÜTRİSYON İyatrojenik malnütrisyonun birçok hastada hastalığın sonucunu belirlemede anlamlı bir faktör olduğuna ikna oldum 1974 Butterworth, Nutr Today, Kilo ve boy ölçümünde ihmal Personel değişmesi Sorumluluğun dağılması Tetkikler nedeniyle hastanın aç kalması Gıda alımını gözlemlemekte ihmal Malnütrisyonlu hastanın ameliyat edilmesi Artan gereksinimlerin anlaşılaması(sepsis vb.) Ameliyat sonrası uzun süre glukoz+tuz kullanımı 5
6 MALNÜTRİSYONUN SEKONDER SONUÇLARI Hastanede yatış süresinde uzama Morbiditenin artması Mortalitenin artması Maliyetlerin artması Nekahat döneminin uzaması 6
7 HEKİM VE HEMŞİRE MALNÜTRİSYONU TANIMALIDIR 7
8 Neden hekim ve hemşireler sıklıkla malnütrisyonun prevalansını olduğundan düşük oranda belirliyorlar? *Nütrisyonel durum değerlendirme ve nutrisyon desteği konusunda eğitim yetersiz! 8
9 9
10 10
11 MALNÜTRİSYON Hastaneye yatan hastalarda malnütrisyon prevalansı %2069 kritik hastalarda %40 Genel olarak yoğun bakım ünitelerindeki hastaların ise %40 78 arasında malnutre YBU yüksek malnutrisyonun belirlenmende belirteçler yetersiz (Ceniccola ve ark., 2018) 11
12 MALNÜTRİSYON Genel olarak malnütrisyon; yüksek mortalite riski, hastanede kalma süresinin uzaması, klinik sonuçlara olumsuz etkisi olan ve tedavi etkinliğini belirleyen bir klinik durumdur. yüksek proinflamatuar durum Lew ve ark., 2017 Malnutrisyon, besin ve besin ögesi alımının bireysel gereksinimlerini karşılanmasının yetersiz kalmasıyla başlar. Zamanla, ağırlık, vücut kompozisyonu ve fiziksel fonksiyon değişiklikleri olur Skipper,
13 Bu konuda terminolojide karışıklık bulunmaktadır ESPEN), 2015 yılında bir konsensus çıkarmış ve malnutrisyonun basit ve etkili tanı kriterlerini belirlemişlerdir Malnutrisyon ile ilgili kavramlar kaşeksi, sarkopeni ve kırılganlık bugün daha net olarak tanımlanmaktadır (Şekil 1) (Cederholm ve ark., 2015). Malnütrisyon, Proteinenerji Malnütrisyonu, Yetersiz Beslenme (Undernutrition), Deplesyon (Depletion), Tükenme (Wasting), Kaşeksi, kullanılan terimlerden bazılarıdır. 13
14 Malnütrisyon riskini arttıran faktörler: *Yaşlılık *Ek problemler (Malinite, KOAH, Kardiyak kaşeksi vb.) * Uzun hastane yatışı 14
15 Beslenme bozukluğu Malnutrisyon Fazla Beslenme (Overnutrition) Mikrobesin ögesi anormalliği Açlığa bağlı düşük kiloluluk Kaşeksi/ hastalığa bağlı malnutrisyon Sarkopeni Kırılganlık Hafif şişman Obezite Şekil 1. Beslenme bozukluğuna ilişkin kavramlar (Cederholm ve ark., 2015) 15
16 Nütrisyonel Durum Değerlendirmesi Uygun beslenme desteği planının yapılabilmesi amacıyla klinik, biyokimyasal veriler ve vücut kompozisyonu gibi bilgilerin toplanarak nütrisyonel durumu bozuk hastaların saptanmasıdır. 16
17 Nütrisyonel Durum Değerlendirmesi Beslenme tarama araçları, geniş bir uygulama yelpazesi, kanıta dayalı ve klinik çalışmalarla onaylanmış ve kullanımı kolay olmalıdır (Xu ve ark., 2018) yılları arasında malnütrisyon riskinin belirlenmesinde kullanılan 32 farklı beslenme tarama araçları yayınlanmıştır (Xu ve ark., 2017). 17
18 Malnutrisyonun teşhisinin ilk adımı malnutrisyo riskinin belirlenmesidir ESPEN kılavuzları, yatarak tedavi gören hastalar için NRS 2002, yaşlılar için mini beslenme değerlendirmesi kısa formu (MNASF) ve toplum için yetersiz beslenme evrensel tarama aracı (MUST) olmak üzere üç tarama aracının kullanılmasını önermektedir (Şekil 2). Şu anda beslenme durumunun taranmasında 'altın standart' bir tarama aracı olmamasına rağmen, NRS 2002 sıklıkla tercih edilen ve kanıta dayalı bir tarama aracıdır (Xu ve ark., 2018) 18
19 Şekil 2. ESPEN in önerdiği beslenme tarama araçları Tarama aracı Ögeler Sonuç NRS Beslenme bozukluğu puanı (besin 3 puan: Beslenme riski var alımında azalma, ağırlık kaybı ve BKİ) <3 puan: Beslenme riski yok 2. Şiddetli hastalık puanı (hastalıktan kaynaklanan besin ögesi gereksiniminde artış) 3. Yaş (70 yıl) MNASF 1. Besin alımında azalma 1214 puan: normal beslenme 2. Ağırlık kaybı statüsü 3. Mobilite 811 puan: malnütrisyon riski 4. Fiziksel veya akut durum 07 puan: malnutrisyon 5. Nöropsiklolojik problemler 6. BKİ veya baldır ölçümü MUST 1. BMI 2. Ağırlık kaybı 3. Akut hastalık etkisi 0 puan: düşük risk malnütrisyon 1 puan: orta risk malnütrisyon 2 puan: Yüksek risk malnütrisyon 19
20 ESPEN in 2015 konsensusunda malnütrisyon tanı kriterleri için iki alternatif yol bulunmaktadır 1BKİ <18.5 kg/m 2 2İstenmeyen ağırlık kaybının >%10 veya son üç ayda > %5 ile birlikte a) BKİ < 20 kg/m 2 ; < 70 yaş veya BKİ <22 kg/m 2 >70 yaş b) FFM (Fat free mass, yağsız vücut kütlesi) kadın ve erkekler için sırasıyla: <15 ve 17 kg/m 2 olmasıdır. ESPEN in 2015 konsensusunda belirttiği malnütrisyon tanı kriterlerinin yetersiz olduğu ve ancak özellikle NRS 2002 ile kullanıldığında yatan hastalarda prognostik bir araç olduğu düşünülmektedir (Fink ve ark., 2017). 20
21 2016 yılında ESPEN tarafından yapılan İnflamasyon ve negatif besin ögesi alımı balansının birlikteliğinden kaynaklanan ve hastanın vücut kompozisyonu, fonksiyonu ve klinik sonucundaki değişikliklere yol açan durum olarak tanımlanmaktadır (Xu ve ark., 2018; Soeters ve ark., 2017). malnütrisyon tanımı; Bununla birlikte malnütrisyonun tanımı ve teşhisindeki kriterlerinin yetersiz olduğu aşikardır (SánchezRodríguez ve ark., 2018; Fischer ve ark., 2015). 21
22 Farklı Araçlar, Farklı Sonuçlar 22
23 23
24 24
25 25
26 26
27 KEPAN Çok Merkezli Nütrisyonel Risk Değerlendirme Çalışması
28 KEPAN Çok Merkezli Nütrisyonel Risk Değerlendirme Çalışması
29 KEPAN Çok Merkezli Nütrisyonel Risk Değerlendirme Çalışması
30 % KEPANKTÜ Çok Merkezli Nütrisyonel Risk Değerlendirme Çalışması2006 Toplumsal Malnutrisyon 90 85, , , ,2 33,2 35, ,3 24, ,3 3,3 total BYNC genel cer. ortopedi YBÜ endokrin gastro hemato G.dahiliye nefro rad. Onk tıbbı. Onk total BYNC genel cer. ortopedi YBÜ endokrin gastro hemato G.dahiliye nefro rad. Onk tıbbı. Onk 30
31 Yoğun Bakımda Beslenmenin İzlenilmesi: Hangi Parametreler Kullanılmalıdır? (Ferrie ve ark., 2017) 31
32 Kullanılabilirlik şu şekilde değerlendirilmiştir: Yüksek: ekipman veya test kolayca elde edilebilir veya Neredeyse tüm hastanelerde rutin olarak bulunur Orta: ekipman veya test pekçok yerde elde edilebilir, hastanelerde ancak rutin olarak mevcut olmayabilir. Düşük: ekipman veya test sadece seçili tesislerde veya araştırma amaçlı olarak kullanılabilir Fizibilite aşağıdaki gibi tanımlanmıştır: Yüksek: Testi order vermek veya yönetmek kolaydır, önemli eğitim gereksinimleri, harcama veya organizasyon gerekmez Orta: test için ek çaba, eğitim, ya da ekipman gerektirebilir Düşük: yüksek masraf veya teknik zorluklarla ilgili testi düzenlemek zahmetlidir 32
33 Yoğun Bakımda Beslenmenin İzlenilmesi: Hangi Parametreler Kullanılmalıdır? (Ferrie ve ark., 2017) 33
34 NRS
35 MODIFIYE NUTRIC SKOR 35
36 NUTRISYONEL RISK INDEKSI (NRI) 36
37 37
38 38
39 BOY UZUNLUĞU VE VÜCUT AĞIRLIĞININ SAPTANMASI BOY UZUNLUĞU Yaş (yıl) Erkek Kadın (DB x 1.88) (DB x 1.86) (Y x 0.05) (DB x 2.08) (DB x 1.91) (Y x 0.17) VÜCUT AĞIRLIĞI Yaş (yıl) Erkek Kadın (DB x 1.19) + (KÇ x 3.21) (DB x 1.01) + (KÇ x 2.81) VÜCUT YAĞ VE YAĞSIZ VÜCUT KITLESININ BULUNMASI 1. Hastanın yaş ve ağırlığını saptayınız. 2. Biseps, triseps, subskapular, suprailiak deri kıvrım kalınlıklarını ölçünüz. 3. Toplam deri kıvrım kalınlığını bulunuz. 4. Toplamın logaritmasını bulunuz. 5. Yaş ve cinsiyete göre denklemden vücut dansitesini (D: g/ml) bulunuz.(tablo1) 6. Dansitesini denkleme koyarak yağ yüzdesini bulunuz. (Tablo 2) 7. Vücut yağ kütlesini ve yağsız vücut kütlesini (LBM) bulunuz (Tablo 3) (DB x 1.10) + (KÇ x 3.07) TABLO 2. YAĞ YÜZDESININ BULUNMASI (SIRI DENKLEMI) Yağ (%) = ( 4.95 _ 4.5 ) x 100 D (DB x 1.09) + (KÇ x 2.68) Yağ kütlesi : Vücut ağırlığı (kg) x yağ yüzdesi Yağsız vücut kütlesi (LBM) = Vücut ağırlığı (kg) Yağ kütlesi (kg) TABLO 1. VÜCUT DANSİTESİNİN BULUNMASI *Ʃ: Toplam Deri Kıvrım Kalınlığı Yaş (yıl) Erkek D Kadın D x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ x log Ʃ
40 Nütrisyon Değerlendirmesi Hekim ve hemşirelerin mezuniyet öncesi ve sonrası klinik pratikte aldıkları eğitimin bir parçası haline getirilmeli, Eğitim modülleri ile hizmetiçi uygulamalar zaman kaybedilmeden başlatılmalı 40
41 SARKOPENİNİN TANIMI VE TANI KRİTERLERİ Avrupa Birliği Geriatrik Tıp Sarkopenia Çalışma Grubu (Sarcopenia Working Group of the European Union Geriatric Medicine Society) na göre sarkopeni, iskelet kası kütlesinin, gücün ve fonksiyonun (performans) genel kaybına ve fiziksel engellilik, kötü yaşam kalitesi veya ölüm gibi olumsuz sağlık sonuçlarının birlikte seyrettiği bir klinik durum ÇEŞİTLERİ: Primer sarkopeni: Yaşa bağlı kas harcanması (wasting) Sekonder sarkopeni: İnflamasyon veya malnutrisyona bağlı kas kaybı (loss) Üç farklı sarkopeni kategorisi: a. Presarkopeni, b. Sarkopeni c. Ağır sarkopeni 41
42 Kas kaybını belirlemek için ise tanı kriterleri Kas kütlesinin, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonans Görüntüleme, DEXA. Dualxray Absorbsiyometri, Biyoelektrik İmpedans Analizi (BIA) Toplam Vücut Potasyum Sayımında Uygun Cutoff Değerleri Kullanılması İle Analizidir. 42
43 Fonksiyonel durumun tanı kriterleri ise Düşük kas gücü; zayıf kas kuvveti, diz fleksiyon/ekstansiyon veya ekspiratuar akım piki ile karakterizedir. Fiziksel performansın düşüklüğü ise Kısa Fiziksel Performans Bateri (Short Physical Performance Battery, SPPB), yürüyüş hızı, zamanlı kalkvegit testi (timed getupandgo test), merdiven tırmanma gücü testinin herhangi birinin bozulmasıyla saptanabilir (Peterson ve ark., 2016). 43
44 Avrupa Klinik Nutrisyon ve Metabolizma Derneği (ESPEN) Sarkopeniyi, progresif ve genel olarak iskelet kas kütlesi, gücü, fonksiyon kaybı ve olumsuz sağlık sonuçlarıyla karakterize bir sendrom olarak tanımlamaktadır. Sarkopeninin, primer sarkopeni (yaşa bağlı) ve sekonder sarkopeni (hastalık, inaktivite veya yetersiz protein alımı gibi beslenmeyle ilişkili) olmak üzere iki çeşidi bulunmaktadır (Cederholm ve ark., 2017). 44
45 Avrupa Klinik Nutrisyon ve Metabolizma Derneği (ESPEN) Sarkopeni için tanı kriterleri kesin olarak belirlenmemiştir. TANI: kas kütle kaybı ve güç ve/veya fonksiyon kaybına dayanır Kas kütlesi ölçümü DXA, BIA veya BT gibi teknolojik cihazlarla yapılabilmektedir. Örneğin, azalmış kas kütlesi; apandiküler iskelet kası kütle indeksinin <7.26 kg / m 2 (erkek) ve <5.5 kg / m 2 (kadın) ile gösterilebilir. Kas fonksiyonu azalması yürüme hızı testiyle (<0.8 m/s veya <1.0 m/s) ölçülebilmektedir. Kas gücünün azalması ise handgrip (kas kuvveti ölçümü) ile yapılabilir ve cut off değerleri kadınlar için <20 kg, erkekler için <30 kg olması tanı kriterleridir (Cederholm ve ark., 2017). 45
46 Avrupa Parenteral ve Enteral Beslenme Klinisyenleri Beslenme ve Metabolizma Derneği Özel İlgi Grubu (European Society of Parenteral and Enteral Nutrition Clinician Nutrition and Metabolism Special Interest Group) Sarkopeni; kas kütlesinde ve gücünde kayıpla karakterize olan bir durum Kas kaybını belirlemek için ise tanı kriterleri; bioelektrik impedans (BİA) kullanılarak kas kütlesi yüzdesinin 2 SD nın altında olması ancak bu değer yaş ve cinsiyete bağlı olduğu için yalnızca 1839 yaş grubu için geçerli olduğu belirtilmiştir. Düşük fiziksel performans ise yürüme hızının (gait speed) 4 dakikalık test süresince <0.8 m/s olmasıdır. 46
47 Uluslararası Sarkopeni Çalışma Grubu (International Working Group on Sarcopenia); Sarkopeniyi, yaşa bağlı iskelet kas kütlesi ve fonksiyonunda kayıp olarak tanımlamıştır. Tanı kriterini; kas kütlesinin DXA ile ölçümünde erkeklerde 7.23 kg/m 2 ve kadınlarda 5.67 kg/m 2 olmasıdır. Düşük fiziksel performans; yürüme hızının 4 dakikalık test süresince <1 m/s olmasıdır (Peterson ve ark., 2016). 47
48 Sonuç olarak Çok çeşitli grupların konsensuslarından yola çıkarak sarkopeni tanımlanmasında ve tanı kriterlerinde ortak bir paydaya ulaşılmamaktadır. Ancak özetle sarkopeni; yaşlılarda yaşa bağlı ve yaşlı olmayan bireylerde kronik hastalığa bağlı kas kütlesi ve fonksiyonlarında azalma olarak tanımlanabilmektedir. 48
49 SARKOPENİ PREVELANSI VE KLİNİK SONUÇLARI Sarkopeninin 6070 yaşları arasındaki bireylerde %513 ve 80 yaşta %1150 oranında olduğu tahmin edilmektedir Sarkopeni prevelansı: Medikal/cerrahi ünitelerinde %525, Kanser hastalarında: %1550; Karaciğer hastalarında: %3045 olan Yoğun bakım hastalarında %6070 Sarkopeni gelişimiyle ilişkili temel ilişkili faktörler; Çevresel ve hormonal faktörler Altta yatan hastalıklar, İnflamasyon yolakların aktivasyonu, Mitokondriyal disfonksiyon, Satelit hücre sayılarının azalması Sinirkas kavşakların kaybı gibi olarak özetlenebilir (Peterson ve ark., 2016). (Kızılarslanoğlu ve ark., 2016). 49
50 Rangel ve ark Çalışmasında sarkopeninin Hastane mortalitesi için bağımsız bir risk faktörü olduğu (risk ratio: 2.6), 30. gün mortalitesini 3.7 kat; 90. gün mortalitesini 3.3 kat; 180. gün mortalitesini 2.5 kat 1 yıl mortalitesini 2.4 kat artırdığı belirlenmiştir (Rangel ve ark., 2017). 50
51 Yapılan çalışmalarla yoğun bakım hastalarında Sarkopeninin APACHE II skorundan bağımsız bir şekilde mortaliteyi artırdığı Sarkopeni skorunun yoğun bakım hastalarında mortalite için prediktör olduğu saptanmıştır (Moisey ve ark., 2013; Sheen ve ark., ; Weijs ve ark., ) (Hoogt ve ark., 2017; Kashani ve ark., 2017). 51
52 Yoğun bakım hastalarında görülen sarkopeninin risk Kadın cinsiyet Protein ve enerji malnutrisyonu Sistemik inflamatuar yanıtın şiddeti ve süresi Yoğun bakımda kalma süresinin uzaması Altta yatan hastalık ve multiorgan yetmezliği Mekanik ventilasyon süresi faktörleri İmmobilizasyoninaktivite Hiperglisemi Hipoalbuminemi Parenteral beslenme Kortikosteroid kullanımı Nöromuskuler blokaj ajan kullanımı (Kızılarslanoğlu ve ark., 2016): 52
53 Kritik hastalarda sarkopeni yönetiminde: Hastanın yoğun bakımda ilk kabulünde sarkopeni taramasının yapılması, Beslenme desteği Erken beslenme değerlendirilmesi Hastanın gereksiz açlık durumuna bırakılmasından kaçınılması Gereksiniminin altında besin ögeleri verilmesinden (enerji, protein vb) kaçınılması Hastanın bireysel özellikleri dikkate alınarak (yaş, kronik hastalık durumu, inflamasyon, stres vb.) gereksinimi olan proteinin verilmesinin sağlanması Beslenme durumunun izleniminin sağlanması Erken fiziksel terapi programının başlanması Yatağa bağımlı hastalarda kas stimülasyonunun sağlanması için hastaya özgü alternatif tedavilerin belirlenmesi gerekmektedir (Hanna, 2015). 53
54 Sarkopeni, multiple horman değişimleri, D vitamini yetersizliği, besin alımının azalması, proinflamatuar yolakların aktivasyonu ve metabolik düzensizlikler, kas kütlesinin ve fonksiyonunun bozulması ile karakterizedir (Muscarıtoli ve ark., 2013). SARKOPENİ TEDAVİSİ Erken dönemde görülen besin defisitinin kas kalitesi bozulması ile korelasyonda olduğu belirlenmiştir Yoğun bakım hastalarında özellikle hastanın gereksinimi olan protein miktarının (en az g/kg protein )verilmesi gerekmektedir. Dante Yeh ve ark., 2018 Philips ve ark.,
55 EĞİTİM ŞART!!!!! 55
56 56
Geriatrinin yeni kavramları
Geriatrinin yeni kavramları Fiziksel kırılganlık ve kas kütlesi kaybının (sarkopeni); nın engellilik (disabilite) ve otonomi kaybı gibi yaşla ilişkili durumların belirleyicisi olduğuna inanılmaktadır.
DetaylıNütrisyonel tarama metodları
Nütrisyonel tarama metodları Doç Dr Sema Basat Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi 02.11.2013 Özellikle hastanede yatan hastada malnütrisyon TANIMLANMIYOR TEDAVİ EDİLMİYOR. NEDEN? TARAMA, DEĞERLENDİRME,
DetaylıDahiliyeci nütrisyonun tam da kalbindedir. Sema Basat
Dahiliyeci nütrisyonun tam da kalbindedir Sema Basat Nütrisyon yaşamda ve tıpta önemli bir rol oynamaktadır. Akut ve kronik hastalıklar nütrisyon ilişkili morbidite ve mortalitede Diyet, kardiyovasküler
Detaylıİleri Kronik Böbrek Hastalığında Protein Enerji Kaybı: Epidemiyoloji ve Tanı. Kübra Kaynar KTÜ Nefroloji BD
İleri Kronik Böbrek Hastalığında Protein Enerji Kaybı: Epidemiyoloji ve Tanı Kübra Kaynar KTÜ Nefroloji BD İleri Kronik Böbrek Hastalarında Protein Enerji Kaybı Neden Önemli? Kalantar-Zadeh, K. et al.
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BESLENME ÜNİTESİ BESLENME DEĞERLENDİRME KILAVUZU
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ BESLENME ÜNİTESİ BESLENME DEĞERLENDİRME KILAVUZU KLK-HAB-BES İlk yayın Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 04 Revizyon Tarihi : 03 Ağustos 2012 İçindekiler A) Malnütrisyon
DetaylıVÜCUT KOMPOSİZYONU 1
1 VÜCUT KOMPOSİZYONU VÜCUT KOMPOSİZYONU Vücuttaki tüm doku, hücre, molekül ve atom bileşenlerinin miktarını ifade eder Tıp, beslenme, egzersiz bilimleri, büyüme ve gelişme, yaşlanma, fiziksel iş kapasitesi,
DetaylıPALYATİF BAKIMDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ARAÇLARI
PALYATİF BAKIMDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ARAÇLARI Öğr.Gör.Dr.Huriye Şenay Kızıltan Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi radyasyon Onkolojisi Anabilimdalı AMAÇ: Palyatif bakıma ihtiyacı olan hastaların
DetaylıBeslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın?
Beslenme desteğinde hangi içerik kime, ne zaman, hangi yolla uygulansın? Dr. Beste Atasoy Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı & Sağlık Bakanlığı-Marmara Üniversitesi Pendik
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıNütrusyonel Tarama Yöntemleri ve Temel İlkeler. Dr. Timur Selçuk Akpınar İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD
Nütrusyonel Tarama Yöntemleri ve Temel İlkeler Dr. Timur Selçuk Akpınar İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD Malnütrisyonu Tanımak Önemli mi? Sık? Önemli morbidite/mortalite sebebi? Tarama yapılmazsa
DetaylıDiyaliz Hastasında. Edilmelidir?
Diyaliz Hastasında Malnutrisyon Nasıl l Teşhis Edilmelidir? Dr. Dede Şit 10. Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24 Mayıs 2008 Antalya drdede75@hotmail.com Diyaliz hastalarında Malnutrisyonun
Detaylı1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
VÜCUT BAKIMI 1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Anatomi B) Fizyoloji C) Antropometri D) Antropoloji 2. Kemik, diş, kas, organlar, sıvılar ve adipoz dokunun
DetaylıYeni Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması. Diyetisyen Merve DAYANIK
Yeni Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması Diyetisyen Merve DAYANIK Sunum Planı Nütrisyonel Kılavuzlar Nütrisyonel Kılavuzların Değerlendirilmesi Nütrisyonel Kılavuzların Karşılaştırılması; Nütrisyon
DetaylıKronik Böbrek Hastalarında Beslenme Belirteci Olarak Albüminin Rolü
Kronik Böbrek Hastalarında Beslenme Belirteci Olarak Albüminin Rolü Dr. Soner Duman Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Bornova, İzmir Tanım Yetersiz, aşırı veya dengesiz alınan
DetaylıCerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma. Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu
Cerrahi Hastada Beslenme ve Metabolizma Prof.Dr. İsmail Hamzaoğlu Travma ve cerrahiye ilk yanıt Total vücut enerji harcaması artar Üriner nitrojen atılımı azalır Hastanın ilk resüsitasyonundan sonra Artmış
DetaylıParenteral Nutrisyon Ne Zaman?
Parenteral Nutrisyon Ne Zaman? Dr. Levent Döşemeci Kemerburgaz Üni. Tıp Fak. Medicalpark Hastanesi Anestezi ve Yoğun Bakım AD Ortak Görüş Enteral yol tercih edilmeli Barsak bariyer fonk.nın korunması -
DetaylıBESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI
BESLENME DURUMUNUN SAPTANMASI Bireyin beslenme durumunun saptanması, besin ögeleri gereksinmesinin ne ölçüde karşılandığının bir göstergesidir. Besin ögeleri alımı ile besin ögeleri gereksinmesi arasındaki
DetaylıYETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR?
YETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR? Vücudun, büyümesi yenilenmesi çalışması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin yeterli miktarda alınmasıdır. Ş. İKİBUDAK BİYOLOJİ ÖĞRETMENİ SAĞLIKLI BİR Y AŞAMIN
DetaylıVÜCUT KOMPOSİZYONU VE EGZERSİZ PROGRAMLAMA
1 VÜCUT KOMPOSİZYONU VE EGZERSİZ PROGRAMLAMA 2 VÜCUT KOMPOSİZYONU Vücuttaki tüm doku, hücre, molekül ve atom bileşenlerinin miktarını ifade eder Tıp, beslenme, egzersiz bilimleri, büyüme ve gelişme, yaşlanma,
DetaylıÇocuklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi. Dr. Ceyda TUNA KIRSAÇLIOĞLU
Çocuklarda beslenme durumunun değerlendirilmesi Dr. Ceyda TUNA KIRSAÇLIOĞLU Beslenme durumunun değerlendirilmesi 1) Klinik değerlendirme Öykü Fizik inceleme Antropometrik ölçümler 2) Laboratuvar değerlendirme
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıKEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013
KEMİK VE MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (KMY) Dr. Filiz Yenicesu Düzen Laboratuvarı 6 Ekim 2013 SUNUM KAPSAMI Niçin KMY yaparız? Hangi yöntemi kullanırız? KMY sonuçlarını nasıl değerlendirmemiz gerekir? Kırık
Detaylıraşitizm okul çağı çocuk ve gençlerde diş çürükleri büyüme ve gelişme geriliği zayıflık ve şişmanlık demir yetersizliği anemisi
büyüme ve gelişme geriliği diş çürükleri zayıflık ve şişmanlık okul çağı çocuk ve gençlerde demir yetersizliği anemisi 0-5 Yaş Grubu Çocuklarda iyot yetersizliği hastalıkları vitamin yetersizlikleri raşitizm
DetaylıFizik Tedavide Antropometrik Ölçümler. Prof. Dr. Reyhan Çeliker
Fizik Tedavide Antropometrik Ölçümler Prof. Dr. Reyhan Çeliker Antropoloji nedir? Antropoloji İnsanı, biyolojik yapısını, bedensel özelliklerini, kültürel yapısını, sosyal davranışlarını inceleyen bilim
DetaylıPulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):
Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik
DetaylıPrediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi
Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıNöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı
Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörolojik Yoğun Bakımda Nutrisyon Nörolojik hasta grubuna ait çalışma sayısı sınırlı
DetaylıSEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci
SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci Sepsis enfeksiyona bağlı oluşan günümüzde sık karşılaşılan ve ciddi mortalitesi olan bir durum. -Yaşlı nüfus sayısında artma -İmmünbaskılı
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
DetaylıOmurga-Omurilik Cerrahisi
Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve
DetaylıYaşlılarda düzenli fiziksel aktivite
Düzenli fiziksel aktivite ile kazanılmak istenen yaşam kalitesi artışı özellikle yaşlı nüfusta önemli görülmektedir. Bu kısımda yaşlılar için egzersiz programı oluşturulurken nelere dikkat edilmesi gerektiği
Detaylıoporoz Tanı ve Tedavi Prensipleri
Osteoporoz Tanı ve Tedavi oporoz Tanı ve Tedavi Prensipleri Prensipleri Dr. Ümit İNCEBOZ Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Dr. Ümit İNCEBOZ Balıkesir Üniversitesi Tıp
DetaylıProf.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
Prof.Dr. Muhittin Tayfur Başkent Üniversitesi SBF, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Tarih boyunca; İnsan diyeti, Aktivite kalıpları, Beslenme durumu. Paleolithic dönemden beri: Diyet kalıpları, Fiziksel aktivite
DetaylıÖZGEÇMİŞ. İSİM Gülşah KANER. Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 21.03.1985 Doğum Yeri: İzmir. Eğitim
İSİM Gülşah KANER ÖZGEÇMİŞ Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 21.03.1985 Doğum Yeri: İzmir Eğitim 1991-1999...İzzet Gökçimen İlköğretim Okulu, İzmir 1999-2003...Karşıyaka Şemikler Süper Lisesi, İzmir 2003-2007...Erciyes
DetaylıŞişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.
ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. Yağ dokusunun oranı; Yetişkin erkeklerde % 12 15, Yetişkin kadınlarda %20 27 arasındadır. Bu oranların
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ
Detaylı15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi Nisan 2013, Antalya. Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr.
15. Ulusal Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Kongresi 24-28 Nisan 2013, Antalya Obezite: Gerçekten iyi bir gösterge mi? Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Edirne Obezite:
DetaylıBeslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması
Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Halil Yazıcı 1, Abdullah Özkök 1, Yaşar Çalışkan 1, Ayşegül Telci 2, Alaattin Yıldız 1 ¹İstanbul
DetaylıÇOCUKLARDA KRONİK BÖBREK HASTALIĞI Küçük yaş grubunda doğumda başlayabilen Kronik böbrek yetersizliği Son evre böbrek yetmezliği gelişimine neden olan
Türkiye Çocuklarda Kronik Böbrek Hastalığı Prevalansı Araştırması Chronic REnal Disease InChildren CREDIC Dr. Fatoş Yalçınkaya Çocuk Nefroloji Derneği ve Türk Nefroloji Derneği ortak projesi TÜBİTAK tarafından
DetaylıBakımevlerinde beslenme ve sorunlar. Dr Sema Uçak Basat 27.09.2014
Bakımevlerinde beslenme ve sorunlar Dr Sema Uçak Basat 27.09.2014 Türkiye deki huzurevleri SORU 1 Yaşlıda malnutrisyon prevalansı Bakım evinde kalan hastalarda %16-85 Akademik Geriatri Derneği tarafından
DetaylıDİYABETTE ANTROPOMETRİK YAKLAŞIM ÖĞR. GÖR. SONER SİNAN
DİYABETTE ANTROPOMETRİK YAKLAŞIM ÖĞR. GÖR. SONER SİNAN ANTROPOMETRİ Antropometrinin fiziksel ve teorik olarak pek çok tanımı olmasına karşın en basit şekliyle insan bedeni ve uzuvlarının basit yöntemlerle
DetaylıMalnütrisyonun Farkındamıyız? Dr Yaşar Küçükardalı
Malnütrisyonun Farkındamıyız? Dr Yaşar Küçükardalı H I P O K R A T, B I R Ç O K H A S T A L ı K, Y E M E K I Ç M E K G I B I B A S I T Y Ö N T E M L E R L E D E S T E K L E N I R S E I Y I L E Ş M E G
DetaylıKEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞUNUN YORUMLANMASI
KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞUNUN YORUMLANMASI Doç. Dr. H. Gonca TAMER Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Osteoporoz Kemik yoğunluğunun azalması
Detaylıİleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması
İleri Obez Diyabetiklerde Tedavi Yaklaşım Bariatrik Cerrahinin Zamanlaması Prof.Dr.Volkan Genç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD Meme-Endokrin ve Metabolizma Cerrahisi ÇOK BİLİNENLER
DetaylıKilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar
Diyet denilince aklımıza aç kalmak gelir. Bu nedenle biz buna ''sağlıklı beslenme programı'' diyoruz. Aç kalmadan ve bütün besin öğelerinden dengeli biçimde alarak zayıflamayı ve bu kiloda kalmayı amaçlıyoruz.
DetaylıSAĞLIKLI VE KİŞİYE ÖZEL EGZERSİZ REÇETESİ
SAĞLIKLI VE KİŞİYE ÖZEL EGZERSİZ REÇETESİ Uzm. Dr. Lütfi AKGÜN Afyonkarahisar Halk Sağlığı Müdürlüğü İnsanlara; mevcut sağlık durumları başta olmak üzere sosyoekonomik durumları ve istekleri göz önünde
DetaylıHASTANIN ÖNCELİKLİ OLARAK NUTRİSYON DURUMUNU BELİRLEMEK GEREKLİDİR:
NÜTRİSYONEL VE METABOLİK DESTEK: Malnütrisyon: Gıda tüketiminin metabolik hızı karşılamayamaması durumunda endojen enerji kaynaklarının yıkımı ile ortaya çıkan bir klinik durumdur ve iki şekilde olabilir.
DetaylıGERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM
GERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM Demografik anlamda yaşlılığın sınırı 65 yaş olarak benimsenmektedir. 65-74 arası erken yaşlılık, 75-84 yaş arası yaşlılık, 85 yaş ve üzerindekiler ileri yaşlılık dönemidir. Yaşlanma
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki
Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki Nimet Aktaş*, Mustafa Güllülü, Abdülmecit Yıldız, Ayşegül Oruç, Cuma Bülent
DetaylıOSTEOPOROZ Düşük Kemik Yoğunluğu (Kemik Erimesi)
TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ OSTEOPOROZ Düşük Kemik Yoğunluğu (Kemik Erimesi) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ OSTEOPOROZ NEDİR? Bu hastalık, kemik miktarında-yoğunluğunda
DetaylıOBEZİTE ÇOCUK SAHİBİ OLMA ORANINI AZALTIYOR! AKŞAM GAZETESİ
OBEZİTE ÇOCUK SAHİBİ OLMA ORANINI AZALTIYOR! AKŞAM GAZETESİ İnfertilite (Kısırlık); döl oluşturma yeteneğinin azalması ya da yokluğu ile karakterize edilen tıbbi bir durumdur. Hem erkeklerde, hem de kadınlarda
DetaylıYAŞLI HASTALAR, SAĞLIK HİZMETLERİ ve ZORLUKLAR. Uzm. Dr. Mehmet Emin KUYUMCU Hacettepe Üniversitesi İç Hastalıkları ABD, Geriatri BD
YAŞLI HASTALAR, SAĞLIK HİZMETLERİ ve ZORLUKLAR Uzm. Dr. Mehmet Emin KUYUMCU Hacettepe Üniversitesi İç Hastalıkları ABD, Geriatri BD Türkiye yaşlanıyor 2010 yılı Türkiye toplam nüfusu 73.722.988 65 yaş
DetaylıAraş.Gör.İnci Türkoğlu Araş.Gör.Neslihan Ülger Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
Araş.Gör.İnci Türkoğlu Araş.Gör.Neslihan Ülger Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Genel Bilgiler Hasta Adı: Cinsiyet: B.Y. Kadın Yaş: 40 Eğitim: Meslek: Lise
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA KARDİYOVASKÜLER HASTALIK GELİŞME RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Erol Demir¹, Sevgi Saçlı¹,Ümmü Korkmaz², Ozan Yeğit², Yaşar Çalışkan¹, Halil Yazıcı¹, Aydın Türkmen¹, Mehmet Şükrü
DetaylıGERİATRİ DR. HÜSEYİN DORUK
GERİATRİ DR. HÜSEYİN DORUK Master Yoda: 900 yıl 546 yıl Jean Louise Calment 122 yaş Tanrılar yaşlandıkça hayatı daha mutsuz ve hoş olmayan bir hale getirerek ne kadar merhametli olduklarını gösteriyor.
DetaylıYATAN HASTA DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hasta Değerlendirme Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ Bu prosedürün
DetaylıDiyaliz Hastalarında Parenteral Beslenme. Dr. Murat H. Sipahioğlu Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı
Diyaliz Hastalarında Parenteral Beslenme Dr. Murat H. Sipahioğlu Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı Protein-Enerji Kaybı (Protein-Energy Wasting, PEW) Diyaliz hastalarında PEW insidansı
DetaylıKronik Solunum Hastalıklar Vücut Kompozisyon anormallikleri ve Nutrisyonel destek. Solunumsal rehabilitasyon- Evde Bakım m Merkezi
Kronik Solunum Hastalıklar klarında Vücut Kompozisyon anormallikleri ve Nutrisyonel destek Doç.Dr. Pınar P Ergün Atatürk Göğüs G s Hastalıklar kları ve Göğüs G s Cerrahisi Merkezi/ Solunumsal rehabilitasyon-
DetaylıBir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE
Bir Üniversite Kliniğinde Yatan Hastalarda MetabolikSendrom Sıklığı GŞ CAN, B BAĞCI, A TOPUZOĞLU, S ÖZTEKİN, BB AKDEDE Psikiyatrik hastalığı olan bireylerde MetabolikSendrom (MetS) sıklığı genel popülasyona
DetaylıİBH da osteoporoz. Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013
İBH da osteoporoz Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013 WHO a göre osteoporoz «Osteoporoz; azalmış kemik kitlesi, kemik dokusunun mikroçatısında bozulma, kemik frajilitesinde
DetaylıBilindiği üzere beslenme; anne karnında başlayarak yaşamın sonlandığı ana kadar devam eden yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır
OBEZİTE Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucu
DetaylıPERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ
PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA KORONER AKIM REZERVİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIK İLİŞKİSİ Yaşar Çalışkan 1, Halil Yazıcı 1, Tülin Akagün 1, Nadir Alpay 1, Hüseyin Oflaz 2, Tevfik Ecder 1, Semra Bozfakıoglu
DetaylıI. YARIYIL (ZORUNLU) İLERİ BESLENME I (TEORİK 2+ UYGULAMA 2, 3 KREDİ)
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BESLENME VE DİYETETİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) İLERİ BESLENME I Vücut fonksiyonları
DetaylıÖzel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
DetaylıYoğun Bakım Hastasının Beslenmesinde Tartışmalı Konular. Dr.Bilgin CÖMERT GATA Đç Hastalıkları YBÜ
Yoğun Bakım Hastasının Beslenmesinde Tartışmalı Konular Enteral mi, Parenteral mi? Dr.Bilgin CÖMERT GATA Đç Hastalıkları YBÜ Đlave Sorular Beslenme desteği gerekli mi? Ne zaman başlanmalı? Ne kadar süre
DetaylıPALYATİF BAKIMA KABUL VE TABURCU KRİTERLERİ GAMZE SEZER
PALYATİF BAKIMA KABUL VE TABURCU KRİTERLERİ GAMZE SEZER PALYATIF BAKIM HIZMETLERI YÖNERGESI «Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönergesi» 09.10.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir*.
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıTeori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES234 4 2 0 0 4. Anlatım, Tartışma, Uygulama-Alıştırma, Proje Tasarımı/Yönetimi, Ödev
BESLENME ANTROPOLOJİSİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl BESLENME ANTROPOLOJİSİ Önkoşullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıPREOPERATİF NUTRİSYONEL DEĞERLENDİRME İÇERİK CERRAHİ HASTALARDA MALNÜTRİSYON NEDENLERİ VE ETKİLERİ 13/05/15
PREOPERATİF NUTRİSYONEL DEĞERLENDİRME Prof.Dr. Semra GÜMÜŞ DEMİRBİLEK Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi İÇERİK Cerrahi hastalarda malnütrisyon nedenleri ve etkileri Nütrisyon tarama yöntemleri
DetaylıİŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ
İŞTAH HORMONU GHRELİNİN BÖBREK TRANSPLANTASYONU SONRASI VÜCUT KİTLE İNDEKSİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE ETKİLERİ Yaşar Çalışkan 1, Abdullah Özkök 1, Gonca Karahan 2, Çiğdem Kekik 2, Halil Yazıcı 1, Aydın
DetaylıLAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER
LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
DetaylıLENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR!
LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen
DetaylıDİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC
DİYABETES MELLİTUS Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC İ NORMAL FİZYOLOJİ İnsan vücudu enerji olarak GLUKOZ kullanır Alınan her besin vücudumuzda glukoza parçalanır ve kana verilir Kandaki glukozun enerji kaynağı olarak
DetaylıBeslenme Bozuklukları II. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Beslenme ve Metabolizma BD Prof. Dr.
Beslenme Bozuklukları II İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Beslenme ve Metabolizma BD Prof. Dr. Gülden Gökçay Amaç Beslenme durumunun değerlendirilmesi Antropometri Hafif orta
DetaylıANEMİYE YAKLAŞIM. Dr Sim Kutlay
ANEMİYE YAKLAŞIM Dr Sim Kutlay KBH da Demir Eksikliği Nedenleri Gıda ile yetersiz demir alımı Üremiye bağlı anoreksi,düşük proteinli (özellikle hayvansal) diyetler Artmış demir kullanımı Eritropoez stimule
DetaylıBeslenme Sorunlarıyla Mücadele: Gizli Açlık, Hidden Hunger
Beslenme Sorunlarıyla Mücadele: Gizli Açlık, Hidden Hunger Prof Dr Halit Tanju Besler Doğu Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Gazimağusa, KKTC G İ Z L İ A Ç L
DetaylıYAŞLILARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA
YAŞLILARDA FİZİKSEL AKTİVİTE VE FİZİKSEL UYGUNLUK PROF. DR. ERDAL ZORBA Yaşlılara yönelik egzersiz programları hazırlarken Genetik özelliklerine, Hastalık durumuna, Daha önceden sporla ilişkisine, Ne kadar
DetaylıAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Pediatri, Ankara, Türkiye 2. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Endokrinoloji, Ankara, Türkiye 3
OBEZ ÇOCUK VE ADOLESANLARDA KREATİNİN KLERENSİNDE ARTIŞ METABOLİK SENDROMU OLANLARDA İSE SİSTATİN-C DÜZEYİ ARTIŞI OLASI BÖBREK HASARININ İLK GÖSTERGELERİDİR Dilşah Önerli Salman 1, Zeynep Kaba Şıklar 2,
DetaylıYOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2007 Yoğun Bakım Üniteleri Hasta bakımının en karmaşık Masraflı Teknoloji ile içiçe Birden fazla organı ilgilendiren
DetaylıVAY BAŞIMA GELEN!!!!!
VAY BAŞIMA GELEN!!!!! DİYABET YÖNETİMİNDE İNSÜLİN POMPA TEDAVİSİNİN KAN ŞEKERİ REGÜLASYONUNA OLUMLU ETKİSİ HAZIRLAYAN: HEM. ESRA GÜNGÖR KARABULUT Diyabet ve Gebelik Diyabetli kadında gebeliğin diyabete
Detaylıhs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması
hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması Tuncay Güçlü S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü 16-18 Ekim 2014, Malatya GİRİŞ Kronik
DetaylıPREMATÜRELERDE BÜYÜMENİN İZLENMESİ. Dr.Ebru Ergenekon. G.Ü.T.F. Neonatoloji Bilim Dalı
PREMATÜRELERDE BÜYÜMENİN İZLENMESİ Dr.Ebru Ergenekon G.Ü.T.F. Neonatoloji Bilim Dalı Büyüme izlemi neden gerekli? Nörolojik, Kardiyovasküler,Metabolik Büyüme tam olarak izlenebiliyor mu? Kullanılmakta
DetaylıYaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011
Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını
Detaylı[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]
VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en
DetaylıBESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK
BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için
DetaylıEGZERSİZ VE OSTEOPOROZİS. Dr. Gülfem Ersöz ANKARA ÜNİVERSİTESİ
EGZERSİZ VE OSTEOPOROZİS Dr. Gülfem Ersöz ANKARA ÜNİVERSİTESİ KORUNMA REHABİLİTASYON İskelete Direnç Kazandırmak; Yaşamın ilk 30 yılında kemik oluşumunu en üst düzeye çıkarmak 40 yaş sonrası ortaya çıkan
DetaylıDiyabet ve Nütrisyon Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu
Diyabet ve Nütrisyon Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği Dünyada diyabet patlaması Ülkemizde diyabet %90 arttı 6. IDF
DetaylıBİR BAKIŞTA SAĞLIK -AVRUPA 2010 -
BİR BAKIŞTA SAĞLIK -AVRUPA 2010 - (OECD ve Avrupa Birliği işbirliğinde hazırlanan Bir Bakışta Sağlık-Avrupa 2010 adlı yayının özetidir) AĞUSTOS 2011 ANKARA İçindekiler ÖZET 1 BÖLÜM 1- SAĞLIĞIN DURUMU...
DetaylıYakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu. Yaşlı Bakım-Ebelik. YB 205 Beslenme İkeleri
Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik YB 205 Beslenme İkeleri Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr YAŞLANMA Amerika da yaşlı bireyler eskiye göre
DetaylıGeriatri ve akılcı ilaç kullanımı: Vitamin D. Doç.Dr. İlker TAŞÇI GATA İç Hastalıkları BD, Ankara İç Hastalıkları & Geriatri Uzmanı
Geriatri ve akılcı ilaç kullanımı: Vitamin D Doç.Dr. İlker TAŞÇI GATA İç Hastalıkları BD, Ankara İç Hastalıkları & Geriatri Uzmanı Akılcı ilaç kullanımı Kanıta dayalı tıp Metaanaliz RCTs Centre for Evidence-Based
DetaylıDoç. Dr. Halil Coşkun. Dr. Hüseyin Kazim Bektaşoğlu
Doç. Dr. Halil Coşkun Dr. Hüseyin Kazim Bektaşoğlu GİRİŞ 2010 verilerine göre dünyada erişkinlerde (20-79 yaş) diabet prevalansı %6,4 (285 milyon). 2030 da bu oranın %7,7 ye (439 milyon) yükseleceği öngörülüyor.
DetaylıMalnutrisyon ve İnflamasyonun. Hasta Ötiroid Sendromu Gelişimine imine Etkisi
Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi Hastalarında Malnutrisyon ve İnflamasyonun Hasta Ötiroid Sendromu Gelişimine imine Etkisi Ebru Karcı, Erkan Dervişoğlu lu, Necmi Eren, Betül Kalender Kocaeli Üniversitesi,
DetaylıNörolojik Hastalarda Tüple Beslenme Endikasyonları Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman
Nörolojik Hastalarda Tüple Beslenme Endikasyonları Prof. Dr. Ayşe Sağduyu Kocaman Acibadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD, Maslak Hastanesi Tüple Beslenme; Günlük protein, kalori ve sıvı gereksinimlerini
DetaylıKRONOLOJİK YAŞ NEDİR?
Yaşlılık YAŞ NEDİR? Yaş;Kronolojik ve Biyolojik yaş olarak iki biçimde açıklanmaktadır. İnsan yaşamının, doğumdan içinde bulunulan ana kadar olan bütün dönemlerini kapsayan süreci kronolojik yaş ; içinde
DetaylıYAŞLILIK DÖNEMİNDE MALNÜTRİSYONUN SAPTANMASI
Prof. Dr. Neslişah RAKICIOĞLU H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi GEBAM Yönetim Kurulu Üyesi YAŞLILIK DÖNEMİNDE MALNÜTRİSYONUN SAPTANMASI Malnütrisyon, besin ögelerinin yetersiz alımı ve emilimi ile karakterize
DetaylıTÜRKİYE DİYABET ÖNLEME & KONTROL PROGRAMI - UDAİS - Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve Diyabet Koordinatörü 25/05/2012, 2.
TÜRKİYE DİYABET ÖNLEME & KONTROL PROGRAMI - UDAİS - Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve Diyabet Koordinatörü 25/05/2012, 2. UDAİS, İstanbul SERDAR GÜLER Amasya Trabzon Samsun Anadolu Lisesi Hacettepe
DetaylıGİRİŞİMSEL İŞLEMLER HAKKINDA DERNEK GÖRÜŞLERİMİZ & SAĞLIK BAKANLIĞI NA VE SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA YAZDIĞIMIZ YAZILAR
GİRİŞİMSEL İŞLEMLER HAKKINDA DERNEK GÖRÜŞLERİMİZ & SAĞLIK BAKANLIĞI NA VE SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA YAZDIĞIMIZ YAZILAR T.C.Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Birliği Başkanlığı na ve Sosyal Güvenlik Kurumu
DetaylıFİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON YÜKSEK LİSANS PROGRAMI
FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI NA GİRİŞ KOŞULLARI : Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokullarının veya Yüksekokul ve Fakültelerin Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Detaylı