Kardiyovasküler olayların önlenmesinde statinler. Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Transkript

1 Kardiyovasküler olayların önlenmesinde statinler Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Cleveland, Ohio/ABD, Kasım 1998

2 Kaza notları: 2 kişi olay anında, 1 kişi hastanede öldü 1 kişi kurtuldu!... Nigel Mc Persey, 45y Kazadan 5 dk önce ölüme en yakın kişiydi Nigel Mc Persey 4 yıl önce Nigel iş yerinde 45y, 4 yıldır Dilate KMP Son 15 gündür CCF de KY ünitesinde yatıyor

3 Kazada ölen Bob Jennings i tanıyalım Kazadan 3 ay önce Bob ailesiyle Bob Jennings 33y Kalp hastalığı yok Diyabet yok HT yok Şikayeti yok Sigara içiyor Nigel kazadan nasıl kurtuluyor!... Bob un kalbi Bob un kalbi Cleveland Clinic te hiç tanımadığı bir yabancı olan Nigel a takıldı (Kasım 1998)

4 Nigel ın yeni hayatı Transplantasyon sonrası 2. hafta İntravasküler Ultrasonografi (IVUS) Bob Jennings 33y, erkek Kalp hastalığı yok Diyabeti yok HT yok Şikayeti yok Sigara içiyor Sağlıklı insanlarda ateroskleroz sıklığı? Dr Murat Tuzcu (CCF): transplant hastalarının erken dönem IVUS bulgularını değerlendirelim Dr S. Güleç, ve Dr E. Tutar ve Dr FS Ertaş Cleveland da (1999)

5 Prevalence of Coronary Atherosclerosis in Asymptomatic Teenagers and Young Adults Evidence from Intravascular Ultrasound Tuzcu EM, et al. Circulation 2001;103: Özellik n= 262 Yaş, yıl 33.4±13.2 Erkek 146 (%56) Hipertansiyon 39 (%15) Diyabet 0 Sigara 126 (%77) Beyaz ırk 227 (%87) BKİ* 25.2±5.9 * Beden kütle indeksi Sağlıklı bireylerde koroner ateroskleroz sıklığı Ateroskleroz prevalansı (%) Ortalama plak hacmi % % 37% 60% 71% 85% 0 < Yaş Tuzcu EM, Kapadia S, Tutar E, et al Circulation 2001;103:

6 Aterosklerozun doğal seyiri LDL-kolesterol Libby P, New Perspectives in Lipid Education, Lipid Lowering and the Atherosclerotic Plaque: New Insights Koroner aterotromboz-miyokard infarktüsü Rüptür Adezyon Aktivasyon Agregasyon 5-10 dakika Tromboz Kalp krizi

7 Circulation 1995;92:657 Kalp krizine neden olan darlıklar hangileri? Hastalar (n) AMİ den önceki darlık derecesi > 70 % % < 50 % 14% 18% 68% Hastalar (n) 0 Ambrose et al., Little et al., Nobuyoshi et al., Giroud et al., Tümü 0 İlk semptom kalp krizi Framingham kalp çalışması, n=5144 Mİ veya Ani Ölüm (İlk başvuru) Erkek Kadın Hastalar (%) Murabito et al Circ : 2548

8 İngiliz Rockçu Palmer Öldü DIŞ HABERLER SERVİSİ ÜNLÜ İngiliz rock şarkıcısı Robert Palmer, kalp krizine yenilerek yaşama veda etti. Palmer'ın menajeri Mick Cater, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, ünlü sanatçının, bir televizyon çekiminin ardından iki günlüğüne gittiği Paris'te kalp krizi geçirerek 54 yaşında öldüğünü söyledi. Temiz çıkmıştı BİRKAÇ hafta önce İsviçre'deki doktorlardan temiz sağlık raporu alan Palmer'in, sakin bir gecenin ardından aniden ölmesinin şaşkınlık yarattığı öğrenildi. "Sneakin", "Sally through the Alley", "Addicted to Love" ve "Simply Irresistible" gibi hit olan parçalara imza atan iki çocuk babası Palmer, 16 yıldır İsviçre'de yaşıyordu. Milliyet, 26 Eylül 2003 İsviçreli doktorlar 1 hafta sonra ölecek birine nasıl olur da temiz raporu verir? Muayene: normal EKG: normal Ekokardiyografi: normal Eforlu EKG: normal

9 Hepimiz kalp krizi mi geçireceğiz? INTER-HEART Çalışması: Mİ için risk faktörleri Risk Faktörü Düzeltilmiş Risk Oranı (Odds Ratio) Dislipidemi 3.25 ( ) Sigara 2.87 ( ) Diyabet 2.37 ( ) Hipertansiyon 1.91 ( ) Abdominal obezite 1.62 ( ) Psikososyal stres 2.67 ( ) Günlük sebze/meyve yeme 0.70 ( ) Egzersiz 0.86 ( ) Alkol kullanımı 0.91 ( ) Yusuf S et al. Lancet. 2004;364:

10 Kolesterolü (LDL) düşürelim... Düz mantık: LDL İnfarktüs için risk olduğuna göre LDL yi düşürürsek MI riski azalır İlaç LDL-K deki azalma Statin % Ev-Hesap-Çarşı Kanıta dayalı tıp Çok merkezli, randomize plasebo kontrollü, çift kör değerlendirmeli klinik çalışmalar

11 Kolesterolü yüksek KAH da statin, n=4444 Scandinavian Simvastatin Survival Study (4S) 1.00 Tüm nedenlere bağlı ölüm Sağ kalma oranı Simvastatin Plasebo RRA* % 29 P = RRA*, Rölatif risk azalması Yıl Scandinavian Simvastatin Survival Study Group. Lancet. 1994;344: Kolesterolü normal KAH da statin, n= Heart protection study (HPS) Risk azalması Önemli KVO Önemli koroner olay Revaskülarizasyon Tüm nedenli ölümler %24 (p<0.0001) %24 (p<0.0001) %27 (p<0.0001) %13 (p=0.0003) Heart Protection Study Collaborative Group. Lancet 2002;360:7 22.

12 Yok artık! çalışmaları KAH yok Kolesterol normal Statin versek ne olur? Yok artık 1: ASCOT Yok artık 2: CARDS HT + 3 risk faktörü KAH yok Kolesterol seviyesi averaj 57y, erkek Sigara içiyor KB:160/100 mmhg T.kol:200 mg/dl LDL:125 mg/dl Beyefendi, orta yaşa gelmişsiniz, tansiyonunuz yüksek ve sigara içiyorsunuz. Gelin size statin başlayalım N= ; 5 yıl takip %85 % 30 darlık ihtimali >50 y

13 Miokard infarktüsü veya kardiyak ölüm insidansı Kümülatif İnsidans (%) 4 Atorvastatin 10 mg Plasebo 3 p= HR = 0.64 ( ) 0 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 Yıllar %36 azalma Sever PS, Dahlöf B, Poulter N, Wedel H, et al, for the ASCOT Investigators. Lancet. 2003;361: Yok artık 2/CARDS : Diyabetiklerde statin, n=2837 Diyabetiniz var size statin verelim!... KAH yok LDL: 118 mg/dl

14 CARDS : Sonuç Kardiyovasküler olay, % RRA %37 p =0.001 İzlem, yıl Colhoun HM et al. Lancet 2004;364: Kolesterol tedavi kılavuzları Risk kategorisi KAH, PAH, DM, Çok sayıda risk faktörü varlığı KAH+ DM veya AKS veya Met send veya çok sayıda risk ) LDL-K hedefi <100 mg/dl <70 mg/dl Normal LDL: mg/dl Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. Grundy S. Circulation 2004 güncellemesi

15 Özetlersek 1. Statinler kolesterolü yüksek koroner arter hastalarına verildiğinde kardiyovasküler olay gelişimini azaltır 2. Statinler kolesterolü averaj koroner arter hastalarına verildiğinde kardiyovasküler olay gelişimini azaltır 3. Statinler kolesterolü yüksek sağlıklı bireylere verildiğinde kardiyovasküler olay gelişimini azaltır Özetlersek (2) 4. Statinler kolesterolü normal ancak çok sayıda risk faktörüne sahip bireylere verildiğinde kardiyovasküler olay gelişimini azaltır 5. Statinler diyabetik hastalara verildiğinde kardiyovasküler olay gelişimini azaltır

16 Statinler bu başarıyı nasıl sağladı?!.. LDL kolesterolü düşürerek Başlangıç LDL düzeyi kaç olursa olsun statin kullanımı prognozu olumlu etkiliyor Statinlerin LDL yi düşürmeye ikincil olmayan başka kardiyovasküler etkileri (pleiotropik etki) de var mı? -Bitti-