Faydalanmanın düzenlenmesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Faydalanmanın düzenlenmesi"

Aysun Şimşek
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Faydalanmanın düzenlenmesi

3 Tüm Ormanlarda ortaklaşa Düzenleme Süresi Tesviye (Denkleştirme) Süresi Değişiklik (Tahvil=İntikal) Süresi Amenajman Planı Süresi Kesim Planı Süresi

4 Tüm Ormanlarda Düzenleme Süresi Aktüel ile optimal arasındaki farklara, İşletmenin amacına, Yetişme ormanına, Ağaç türüne, İdare süresine, Ormanın formuna Piyasa isteklerine İşletmenin olanaklarına Yol ağına

5 Tüm Ormanlarda Tesviye (Denkleştirme) Süresi Değişiklik (Tahvil=İntikal) Süresi

6 Tüm Ormanlarda Amenajman Planı Süresi Kesim Planı Süresi

7 Amenajman Planı Süresi Kesim Planı Süresi Asli ağaç türünün idare süresi 100 yıldan (100 yıl dahil) fazla olan ekonomik fonksiyonlu işletme sınıflarında plan süresi 20 yıl alınır. Bu işletme sınıflarında son hasılat kesim planı 20 yıl olarak, ara hasılat kesim planı ise yıl dönüş süreli olarak düzenlenir. Asli ağaç türünün idare süresi 100 yıla (100 hariç) kadar olan ekonomik fonksiyonlu işletme sınıflarında plan süresi 10 yıl alınır. Bu işletme sınıflarında son hasılat ve ara hasılat kesim planları 10 yıl olarak düzenlenir.

8 Amenajman Planı Süresi Kesim Planı Süresi Ekolojik ve sosyokültürel fonksiyonlu işletme sınıflarında idare süresi en az 100 yıldır. Plan ünitesinde periyot uzunluğu hem 10 yıl, hem de 20 yıl olan, işletme sınıfları varsa: 10 yıl olanlarda son hasılat ve ara hasılat 10 yıl olarak, 20 yıl olanlarda son hasılat kesim planı 20 yıllık, ara hasılat kesim planı ise yıl dönüş süreli olarak düzenlenir. Örneğin: İşletme amacı en yüksek miktarda yapacak odun üretimi olan kızılçam ve karaçam işletme sınıflarından oluşan plan ünitesinde son hasılat kesim planı kızılçam için 10 yıl, karaçam için 20 yıl, ara hasılat kesim planı ise kızılçam için 10 yıl, karaçam için yıl dönüş süreli olarak düzenlenir.

9 Amenajman Planı Süresi Kesim Planı Süresi Endüstriyel ağaçlandırmalarda işletme sınıfının kesim planı süresi idare süresi kadardır. Ekonomik fonksiyonlu seçme ormanlarında plan süresi 10 yıldır. Devamlı ormanlarda plan süresi 20 yıldır ve ara hasılat kesim planı yıl dönüş süreli olarak düzenlenir.

10 Aynı Yaşlı Ormanlarda Gençleştirme Süresi Dönüş Süresi Periyot İdare Süresi

miktarda, sıklıkta ve nitelikte yeni bir gençliğin gelmesine kadar geçen süredir.

11 Aynı Yaşlı Ormanlarda Gençleştirme Süresi Olgunluk çağındaki bir meşcerenin gençleştirilmesine başlanmasından, yaşlı meşcerenin kaldırılarak, onun yerine yeter miktarda, sıklıkta ve nitelikte yeni bir gençliğin gelmesine kadar geçen süredir. Bu sürenin uzunluğu, Ağaç türüne, Yetişme ortamı koşullarına, Gençleştirme yöntemine, Bölmenin büyüklüğüne göre değişir.

12 Aynı Yaşlı Ormanlarda Gençleştirme Süresi Özel Gençleştirme Süresi Genel Gençleştirme Süresi

Aynı Yaşlı Ormanlarda Dönüş Süresi Bir yerden başlayarak, sıra ile plan ünitesi içerisindeki bütün meşcerelere birer defa girmek, her meşcerenin silvikültür yönünden gösterdiği gereksinimlere göre

13 Aynı Yaşlı Ormanlarda Dönüş Süresi Bir yerden başlayarak, sıra ile plan ünitesi içerisindeki bütün meşcerelere birer defa girmek, her meşcerenin silvikültür yönünden gösterdiği gereksinimlere göre gerekli kesimler yapılmak suretiyle, tekrar aynı yere gelinceye kadar geçen süredir. Kısaca, bir meşcerede yapılan kesimler arasındaki zaman aralığıdır. Dönüş süresinin uzunluğuna ve kısalığına, ağaç türü, silvikültürün gerekleri, yol ve transport Şebekesi, ormanın tüketim merkezlerine olan mesafesi, ormancılığın entansitesi ve üretim tekniği gibi faktörler etki yapar ve bunların ortak etkilerine göre kararlaştırılır. Genellikle kullanılan dönüş süreleri 5-10 yıldır.

14 Periyot Zaman Terimleri Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare süresinin bölündüğü eşit aralık ve uzunluktaki süreye denir ve yaş sınıflarının sınırlarını belli eder. Ağaç türüne, İdare süresine, Gençleştirme yöntemine, Uzun idare süreli türlerde (ladin, kayın, sarıçam, vb.) 20 yıl, kısa idare süreli türlerde (kızıçam, kızılağaç, karaçam, vb.) ise 10 yıldır.

15 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süresi Orman ya da bir işletme sınıfı için kararlaştırılan bir üretim süresidir. Bir işletme sınıfını oluşturan meşcerelerin doğal ya da yapay yolla meydana getirilmesinden, olgunlaşarak kesildiği ana kadar geçen ve meşcerelerin olgunluk sürelerinin ortalamasına denk gelen bir üretim süresidir. İşletmenin amaçlarına Ağaç türüne, Bonitete, Gençleştirme yöntemine, Bakım yöntemine Amaç çapına Meşcere olgunluğuna

16 İdare Süreleri Aynı Yaşlı Ormanlarda 1- Fiziksel ya da doğal idare süresi, 2- Teknik idare süresi, 3- En yüksek odun hasılatı sağlayan idare süresi, 4- En yüksek orman randı sağlayan idare süresi, 5- Mali idare süresi, 6- Silvikültürel idare süresi, 7- Patolojik idare süresi.

17 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 1- Fiziksel ya da doğal idare süresi: Koru ormanlarında meşcerelerin doğal ömürlerini doldurarak ölmeye başladıkları yaş ve çağdır. Baltalıklarda meşcerelerin traşlama kesiminden sonra sürgün verme yeteneğinin sona erdiği yaştır.

18 Ağaç Türü Saptanan Yaş Yıl Göğüs Çapı m Bulunduğu Yer Kim Tarafından Saptandığı Cedrus libani ,49 Antalya-Güzelsu Asan Cedrus libani ,04 Mersin Çoçakdere Evcimen Cupressus Spp ,08 Denizli-Sarayköy Yeşil Juniperus Spp ,40 Elmalı-Tekkedere Boydak-Asan Juniperus Spp ,65 Tarsus-Namrun Boydak-Asan Pinus nigra 700 1,50 Kütahya-Domaniç Aytuğ Pinus nigra Denizli-Eskere Asan Pinus brutia 310 1,20 Fethiye-İncirköy Asan Picea orientalis 850 2,25 Torul-Örümcek Asan Abiec cilicica ,00 Antalya-Bucak Bozkuş Abies equi trojani ,40 Edremit-Kazdağları Ata Abies nordmanniana ,78 Artvin-Meydancık Gül-Gümüş-Yavuz Taxus baccata ,00 Çamlıhemşin-Kito N.Aksoy Fagus orientalis 310 2,12 Giresun-Bulancak Asan Castanea sativa Antalya-İbradı Asan Quercus robur ,78 Bolu-Saccılar Asan Quercus robur 800 2,26 Düzce-Konuralp N.Aksoy

19 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 2- Teknik idare süresi: Meşcerelerden belli çap, boy ve kalitedeki orman ürünlerinden hacim olarak en yüksek miktar ve oranlarda elde edildiği yaştır.

20 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 2- Teknik idare süresi:

21 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 3- En Yüksek Odun Hasılatı Sağlayan idare süresi: Meşcerenin hacim olarak en yüksek miktarda odun hasılatı verdiği yaş ve çağıdır. Aynı yaşlı ve tek katlı ormanlarda bu yaş, her ağaç türünün saf meşcerelerinde bonitet sınıfları itibariyle genel ortalama artımın en yüksek değere çıktığı yaş olarak belirlenir.

22 İdare Süreleri

23 3- En Yüksek Odun Hasılatı Sağlayan idare süresi: Genel Ortalama Artımın Maksimum Olduğu Yaşlar Yaş / ( m³/ha ) Bonitet Sınıfı Meşe Eraslan (1955) Kayın Carus (1998) Kızılçam Yeşil (1992) Sarıçam Alemdağ (1967) Karaçam Kalıpsız (1963) Sedir Evcimen (1963) Ladin Akalp (1978) Ardıç Eler (1988) Kazdağı Göknarı Asan (1984) I 60/4,6 30/11,4 65/11,1 45/10,94 80/11,0 40/7,7 70/10,9 60/3,6 40/11,7 II 65/3,8 40/8,1 70/8,6 55/8,6 80/9,0 50/6,6 75/8,8 70/2,1 47/9,8 III 75/3,3 50/6,1 75/6,5 85/6,9 85/6,8 55/5,2 75/7,2 75/1,2 53/8,4 IV 80/2,9 60/4,7 80/4,7-90/4,8 60/3,9 80/5,8-60/7,4 V 85/2,6 70/3,7 85/3,2-80/2,9 70/2,3 80/4,8-65/6,6

24 3- En Yüksek Odun Hasılatı Sağlayan idare süresi: Ağaç Türleri 1941 Yılı Yönetmeliğine Göre Yıl 1955 Yılı Yönetmeliğine Göre Yıl 1973 Yılından Sonraki Amenajman Planlarında Yıl Tarihli OGM Oluruna Göre Yıl Tarihli OGM Oluruna Göre Yıl Karaçam Sarıçam Kızılçam Göknar Ladin Sedir Meşe Kayın

25 3- En Yüksek Odun Hasılatı Sağlayan idare süresi: Bonitet Sınıfarı Genel Ort. Artım M³/Ha Orta Çap Genel Genel Hasılat Ort. Artım M³/Ha M³/Ha İdare Orta Çap Genel Hasılat Genel Ort. Artım M³/Ha Orta Çap Genel Hasılat cm cm M³/Ha cm M³/Ha Süreleri 40 Yıl 50 Yıl 60 Yıl I 11,7 20,2 468,33 11,3 26,1 566,79 10,7 32,1 642,16 II 9,7 16,7 388,99 9,8 21,5 488,52 9,5 26,5 567,53 50 Yıl 60 Yıl 70 Yıl III 8,4 17,1 420,67 8,3 21,2 500,29 8,1 25,1 567,54 IV 7,3 12,9 365,83 7,4 15,8 444,89 7,3 18,9 513,46 60 Yıl 70 Yıl 80 Yıl V 6,5 10,8 391,04 6,5 12,9 458,12 6,4 15,0 516,68

26 İdare Süreleri

32 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 4- En Yüksek Orman Randı Sağlayan idare süresi: Bir ormanın veya onun ayrıldığı işletme sınıfının en yüksek net para hasılatı verdiği yaştır. 5- Mali idare süresi: Bir işletme sınıfının en yüksek arazi rantı verdiği yaştır.

33 Aynı Yaşlı Ormanlarda İdare Süreleri 6- Silvikültürel idare süresi: Bir işletme sınıfını oluşturan meşcerelerin en fazla tohum verdiği ve dolayısıyla gençleştirme gücünün en yüksek olduğu yaştır. 7- Patolojik idare süresi: Ağaç türlerinin hastalıklara karşı en dirençli olduğu yaştır.

34 Aynı Yaşlı Ormanlarda

35 Değişik Yaşlı Ormanlarda Dönüş Süresi Geçiş Süresi Siper Baskı Süresi Serbest Büyüme Süresi

36 Dönüş Süresi Değişik Yaşlı Ormanlarda Aynı alana bir sonraki müdahale için geçen süredir X1: Aktüel ve optimal kuruluşlar arasındaki artı ve eksi farkları X2: Ağaç türü ve meşcere kuruluşunu X3: Amaç çapı ya da ürün kalitesini X4: Mevcut ve yapılacak yol durumunu X5: Piyasa ve tüketim merkezlerine uzaklığı X6: İşletme entansitesini X7: Kesim ve değerlendirmedeki iktisadiliği

Değişik Yaşlı Ormanlarda Geçiş Süresi Bir seçme ormanında bir çap kademesindeki gövdelerin, kalınlaşarak daha üst çap kademesine geçmesi için gerekli zamandır.

37 Değişik Yaşlı Ormanlarda Geçiş Süresi Bir seçme ormanında bir çap kademesindeki gövdelerin, kalınlaşarak daha üst çap kademesine geçmesi için gerekli zamandır. Siper Baskı Süresi Seçme ormanlarında tek ağaçlar, belirli bir zaman üst tabakada yer alan ağaçların üst ve yan siperinin baskısı altında kalır. İşte bu ağacın meydana gelmesinden üst tabakadaki ağaçların kaldırılmasına kadar baskı altında geçirdiği süreye siper baskısı süresi adı verilir. Değişik yaşlı ve düşey kapalı ormanlarda bu süre yıla kadar uzayabilmektedir.

Değişik Yaşlı Ormanlarda Serbest Büyüme Süresi Seçme ormanında ağaçlar, üst katmandaki ağaçların siper baskısı kalktıktan sonra genç bir fidan gibi gelişmesini sürdürerek 30-40 m

38 Değişik Yaşlı Ormanlarda Serbest Büyüme Süresi Seçme ormanında ağaçlar, üst katmandaki ağaçların siper baskısı kalktıktan sonra genç bir fidan gibi gelişmesini sürdürerek m boylara kadar ulaşabilmektedir. İşte seçme ormanında tek ağacın üst tabaka siperinden kurtularak serbest olarak büyümeye başlamasından olgunluk çağa gelinceye kadar geçirdiği süredir.

Benzer belgeler

ORMAN AMENAJMANI SEÇME ORMANLARINDA ANLAMA -XI hafta

ORMAN AMENAJMANI SEÇME ORMANLARINDA ANLAMA -XI hafta KTÜ Orman Fakültesi Seçme Ormanı Değişik yaşlı ve düşey kapalı orman formuna seçme ormanı ve seçme işletmesi adı verilmektedir. Tabakalı seçme ormanında,