DİYABET VE HEMŞİRELİK BAKIMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİYABET VE HEMŞİRELİK BAKIMI 10.12.2013 1"

Transkript

1 DİYABET VE HEMŞİRELİK BAKIMI

2 DİYABET İnsülin hormonunun yetersizliği, yokluğu ve/veya eksikliği sonucu oluşan karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasında bozukluklara yol açan, kronik hiperglisemiyle karakterize bir metabolik sendromdur

3 DİYABET NEDEN ÖNEMLİ BİR HASTALIK?

4 DÜNYADA Dünyada 346 milyon olan diyabetli birey sayısının 2030 yılında 470 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. UK her 1kişi/3dk 2.5 mil. DM 7 mil. Yüksek risk Diabetes 2012 Published June 9,

5 Türkiye Diyabet Epidemiyoloji (TÜRDEP-I) Çalışması Genel Sonuçları (20 yaş üstü ) Diyabet % 7.2 ( ) Yeni DM % 32.3 ( ) Bilinen DM % 67.7 ( ) IGT % 6.7 (2.4milyon) Satman İ, TURDEP Group: D Care 2002;25:

6 Türkiye Diyabet Epidemiyoloji (TÜRDEP-II) Çalışması Genel Sonuçları (20 yaş üstü ) Diyabet % 13.7 ( ) Yeni DM % 45 ( ) Bilinen DM % 55 ( ) IGT % 13.9 Satman İ, TURDEP Group:

7

8 Diyabet ağır organ hasarlarına ve erken ölümlere sebep olabilir Avrupa da 20 yaş üstü grupta körlük nedenleri arasında ilk sıradadır. Kardiyovasküler hastalık riski 2-4 kat, Travmatik nedenler dışında, ayak amputasyonu sebeplerin %50 sinin DM, her 1kişi/30sn ampüte Hemodiyalize tedavisi altındaki Son Dönem Böbrek Yetmezliğinin 1/3 ünü Diyabetliler oluşturmaktadır. NHS Right Care. (2011). WHO DM and Complications Report,

9 Diyabet ağır organ hasarlarına ve erken ölümlere sebep olabilir Tip 1 Diyabetlilerin yaklaşık % 50 sinde ölüm nedeni Diyabetik Nefropatidir. Böbrek yetmezliği nedeni ile ölüm sıklığı 65 yaş diyabetlilerde olmayanlara göre 1.4 kat daha fazla üstü Diyabetlilerde kalp hastalıkları oranı 2-4 kat daha fazla Diyabetik annenin yeni doğan çocuğunda % 10 doğumsal anomali, % 3-5 oranında ölü doğum

10 Diyabet Maliyeti çok yüksek bir hastalıktır. Çeşitli ülkelerde toplam sağlık hizmeti harcamalarının %3-12 sini diyabet giderleri, UK de 10 milyar sterlin 2011 Türkiye de diyabetiklere yapılan total harcama 1.1 milyar dolar dır. Komplikasyon sıklığında her %10 luk artış, maliyette yılda milyon dolar lık artışa neden olacaktır International Diabetes Federation. Diabetes Atlas. 3rd Edition, Brussels, International Diabetes, Federation, Kerr, M. (2011). Inpatient Care for People with Diabetes - The Economic Case for Change.

11 Diyabet her yaşta görülebilen bir hastalıktır

12 DİYABET TANISI NASIL KONUR?

13

14 TANIDA DEĞİŞİKLİK Aşikar DM DM Riski Yüksek HbA1C %6.5 ( 48 mmol/mol) % (39-46 mmol/mol)

15 PREDİYABET Daha önce Sınırda Diyabet ya da Latent Diyabet diye anılan IGT ve IFG, artık Prediyabet olarak kabul edilmektedir. Her ikisi de diyabet ve kardiyovasküler hastalık (KVH) için önemli risk faktörleridir. Kombine BGT (IFG + IGT)=APG mg/dl + 2.st PG mg/dl arasında olmalıdır. Bu kategori glukoz metabolizmasının daha ileri bozukluğu, 15

16 PREDİYABET Kişide izole BAG bulunması halinde takip eden 10 yıl içinde diyabet gelişme riskinin %10-15; izole BGT bulunması halinde ise riskin %35 düzeyinde olduğunu göstermektedir. Prediyabetik kişide kombine glukoz tolerans bozukluğu (KGTB: BAG + BGT) bulunması halinde 10 yıllık diyabet riski %50 ye ulaşmaktadır

17 DİYABETİN SINIFLAMASI I- Tip 1 DM (ß hücre harabiyeti insülin eksikliği) II- Tip 2 DM (insülin resistansı relatif insülin eksikliği insülin salgı bozukluğu+insülin direnci ) III- Gestasyonel Diyabet IV- Diğer spesifik tipler

18 TİP 1 DİYABET Mutlak insülin eksikliği vardır. Genellikle çocukluk çağında ve genç erişkin yaşlarda ortaya çıkar. Gunumuzde yetişkin yaşlarda da görülmeye başlamıştır. Tip 1 DM lilerin yarısı 15 yaşından sonra ortaya Erişkin yaşta (genellikle 25 yaşından sonra) gorulen tip 1 DM LADA (latent autoimmune diabetes in adult) olarak adlandırılmaktadır

19 TİP 1 DİYABET Polidipsi, poliüri, polifaji, kilo kaybı, dehidratasyon Hastalar sıklıkla zayıf ya da normal kiloda, son yıllarda fenotip açısından insülin direnci hakim tip 2 DM benzeyen, kilolu/obez kişilerde görülen ve Duble DM, Hibrid DM, Dual DM veya Tip 3 DM olarak adlandırılan tip 1 DM de tanımlanmıştır. Tedavide mutlaka insülin kullanılır. Tıbbi beslenme tedavisi(tbt), egzersiz, eğitim ve hastaların kendi kendini takibi önemlidir

20 TİP 1 DİYABET RİSK FAKTÖRLERİ Bazı virüs enfeksiyonları (kabakulak, konjenital rubella vb.), Toksinler, Stres, Genetik yatkınlık

21 TİP 2 DİYABET Toplumda en sık görülen diyabet tipidir. Çoğunlukla 40 yaş sonrası ortaya çıkar, ancak obezite artışının sonucu olarak özellikle Son yılda çocukluk veya adolesan çağlarında ortaya çıkan tip 2 diyabet vakaları artmaya başlamıştır. Gelişmiş ülkelerde 15 yaş altında görülen diyabet vakalarının yarısına yakınının tip 2 diyabetli olduğu bildirilmektedir

22 TİP 2 DİYABET Kronik komplikasyon belirtileriyle(retinopati, nefropati, nöropati, aterosklerotik KH) ortaya çıkar. TBT, egzersiz, OAD ilaçlar / insülin tedavisi, bireysel takip, eğitim ve eşlik eden hastalıkların tedavisi

23 TİP 2 DİYABET RİSK FAKTÖRLERİ Soy geçmişinde diyabet öyküsü Obezite (BKİ 27 kg/m2) Yaş 45 HT 140/90 mmhg GDM öyküsü veya iri bebek öyküsü( 4kg) Hareketsizlik Stres

24 GESTASYONEL DİYABET İlk kez hamilelik sırasında ortaya çıkar Gebeliğe bağlı oluşan insülin direnci diyabetin ortaya çıkmasını kolaylaştırır Belirtileri değişkendir. Hafif Şiddetli

25 GESTASYONEL DİYABET GDM öyküsü olan kadınların ileriki yaşamlarında tip 2 diyabetli olma riski %80 e kadar varmaktadır Bu sebeple GDM tanısı almış kadınların doğum sonrasında prediyabetik olarak kabul edilip koruma programına alınmaları gereklidir

26 GDM RİSK FAKTÖRLERİ Ailede diyabet öyküsü Yaş > 25 Obez gebeler Önceden > 4000 gr bebek doğuranlar Daha önce OGTT bozulma tespit edilenler

27 DİYABETİN TEDAVİSİ İLAÇ TBT (DİYET) EGZERSİZ EĞİTİM

28 DİYABET VE YAŞAM TARZI Diyabetlinin sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürmesinin 4 koşulu vardır 1. Dengeli beslenme, 2. Fiziksel egzersiz, 3. Tıbbi tedavi 4. Bireysel kontrol Bütün bunlar biraz çaba ve, iyi bir destek ile elde edilebilir

29 TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ Diyabetik diyete ihtiyaç yoktur. Diyabetli bireylerin kendi yaşam tarzlarına uygun bireyselleştirilmiş plandır

30 TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ Kişiye özel olarak düzenlenir. TBT inde günlük enerjinin - < %60 ının CHO - %10-20 sini protein (0.8gr/kg), - %30 unu yağ

31 TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ Günlük besinler 3 ana (sabah, öğle, akşam) 3 ara (kuşluk, ikindi, yatmadan önce) öğünde alınmalı

32 EGZERSİZ Genellikle kan şekerini düşürür çünkü hücreler şekeri daha etkin kullanırlar, Kan basıncı ve kolestrolü düşürür, Tansiyon ve stresi azaltır, Kalorileri yakar

33 EGZERSİZ Daha önce aktif olmayan diyabetliler için yürümek iyi bir egzersizdir, Hoşa giden aktiviteler yapılmalıdır, Diyabetlinin yaşam tarzına uygun spor türü seçilmelidir

34 EGZERSİZ Egzersizden hemen sonra ve uzun dönemde kan şekeri düşer, İnsülin duyarlılığı artar Egzersiz programının yarar sağlayabilmesi için, en az haftada 3 kez ar dk sürdürülmeli

35 EGZERSİZ Egzersiz öncesi ısınma hareketleri yapılmalı Yoğunluğu yavaş yavaş artırılmalı Hipoglisemi riskini önlemek için tedavi yeniden düzenlenmeli. Egzersizin tipi, sıklığı, yoğunluğu, süresi ve egzersiz sırasında yapılması gerekenler öğretilmeli

36 EGZERSİZ Egzersiz öncesi kan şekeri kontrolü yapmalı Hipoglisemi ve hiperglisemiye karşı önlem alınmalı Açlık döneminde egzersiz yapmamalı, Uygun ayak malzemeleri seçerek egzersize başlamalı

37 ORAL ANTİDİYABETİK (OAD) TEDAVİ İnsülin üretimi olan kişilerde kan şekerini düşürür, Sadece TBT ve egzersizin işe yaramadığı durumlarda bir alternatiftir, TBT ve egzersizin yerini tutmaz, Kombinasyon halinde verilebilir

38 ORAL ANTİDİYABETİK TEDAVİ OAD ler Sülfonilüreler Biguanidler Alfa-glikozidaz inhibitörleri Glitazonlar Meglitinidler/Glinidler

39 Sülfonilüreler Glibenclamide Gliben tb 5 mg Glibornurude Glutril tb 25 mg Gliclazide Diamicron tb 30 mg, MR tb 80mg Betanorm tb 80 mg Glumikron tb 80 mg Glipizide Glukotrol XL tb 5 ve 10 mg Glimepride Glimax tb 1,2,3 mg Amaryl tb 1,2,3 mg

40 Sülfonilüreler Pankreastan insülin salınımını artırırlar ve vücudu insüline daha duyarlı hale getirirler Aç karnına yemekten dakika önce alınmalıdır

41 Sülfonilüreler Yan Etkileri Hipoglisemi Bulantı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi İştahsızlık Cilt reaksiyonları

42 Biguanidler (Metformin) İnsülinin salınımı üzerinde etkisi yoktur. Çevre dokularda insüline duyarlılığı artırarak etki gösterirler İnsülinin varlığında hücrelere glikoz (şeker) girişini arttırırlar ayrıca bağırsaktan şeker emiliminde ve iştahı azaltmakta kullanılır

43 Biguanidler (Metformin) Günde 1,2 veya 3 kez yemek arası yada tok karnına alınmalıdır. Günlük maximum dozu 2-3 gr dır Hipoglisemiye yol açmazlar Kilo kaybı, ağızda metalik tat, bulantı, diyare, karın ağrısı ve şişkinlik yapabilirler Glucophage, Glukofen, Diaformin vb. 500, 850, 1000mg. tabletleri vardır

44 Alfa Glukozidaz İnhibitörleri (Acarbose) Glukobay mg., yemeğin ilk lokmasıyla alınmalıdır. Mide boşalmasını, ince barsakta kompleks karbonhidratların sindirim ve emilimini geciktirerek tokluk kan şekerini düzenlerler Sistemik etkileri yoktur Maximum etkili dozu günde 3 kez 100 mg dır Sülfonilüreler, biguanidler ve insülin ile kombine edilebilirler Karın ağrısı, şişkinlik ve diyare yapabilirler

45 Glitazonlar (Tiazolidinedionlar; Troglitazone, Pioglitazone, Rosiglitazone) Rosiglitazone: Avandia tb 4 mg, yemeklerden 30 dk sonra alınmalıdır. İnsülin salınımına etkisi yoktur Karaciğer, kas ve yağ dokusunda insüline olan duyarlılığı artırarak hücrenin glikozu daha iyi kullanmasını sağlarlar ; özellikle tokluk kan şekerini düşürürler Hipoglisemiye yol açmazlar Kilo artışına ve periferal ödeme yol açabilirler Karaciğer ve böbrek yetmezliğinde kullanılmaz

46 Meglitinidler/Glinidler (repaglinide, nateglinide) Repaglinide: Novonorm 0.5 mg, 1 mg, 2 mg tb. Nateglinide: Starlix 120 mg tb. İnsülin salınımını artırırlar SU lerden farkı etki sürelerinin çok kısa olmasıdır. 1 saatte doruk değere ulaşır ve süratle atılırlar. Post prandiyal hiperglisemiyi önlerler Aç karnına (yemekten 30 dk önce) alınmalıdır

47 İNSÜLİN TEDAVİSİ Pankreasın beta hücreleri tarafından salgılanan bir hormondur Glikoza, ya da amino asitler gibi diğer uyaranlara yanıt olarak salgılanır Normal insülin salınımı, düşük bazal insülin düzeyleri ve kan glikoz düzeyindeki artış ile tetiklenen insülin dalgaları şeklindedir

48 ETKİSİ İNSÜLİN TEDAVİSİ Glikozun yağ, kas ve karaciğer hücresine girişini artırır, Karaciğerden glikoz çıkışını baskılar Glikozun glikojene çevrilerek depolanmasını, Yağların yağ asitlerine çevrilmesini ve trigliserid olarak depolanmasını, Protein sentezini artırarak depolanmasını sağlar

49 İnsülin Tedavisi Endikasyonları Tip 1 DM Tip 2 DM (OAD lere sekonder cevapsızlık) Akut metabolik durumlar Diyabetik ketoasidoz koması Hiperozmolar Hiperglisemik Durum Özel durumlar Enfeksiyon Travma Cerrahi girişim Diyabetli gebe veya emziren kadınlar

50 İnsülin Türleri ve Etkileri İnsülinin Tipi Etkinin Başlaması Zirve Zamanı Etki Süresi Görünüm Uygulama Zamanı Çok kısa Etkili Analog İnsülin (Aspart: novorapid, lispro: humolog, ) Kısa Etkili İnsülin (Regüler) (Actrapid, Humulin R, ) Orta Etkili İnsülin (NPH) (Insulotard, Humulin N) 5-15 dk. 0,5-1,5 saat saat Berrak Yemekten hemen önce 0,5-1 saat 2-4 saat 4-6 saat Berrak Yemekten dk önce 1-4 saat 4-12 st 12-24saat Bulanık Yemekten 30 dk önce

51 İnsülin Türleri ve Etkileri İnsülinin Tipi Karışım İnsan İnsülini Mixtard 30, Humulin M Etkinin Başlaması Zirve Zamanı Etki Süresi Görünüm Uygulama Zamanı 0,5-1 saat Değişken 12-16saat Bulanık Yemekten 30 dk önce Karışım İnsülini analoğu NovoMix 30, Humalog Mix 25/ dk 1-4 saat 24 saate kadar Bulanık Yemekten hemen önce Uzun Etkili Analog insülin (Detemir: levemir, Glargin: lantus, 1-3saat 3-14 saat 18-24saat Berrak Yemekten hemen önce-yatarkensabah

52 İnsülin Uygulama Yöntemleri İnsülin enjektörleri İnsülin kalemleri İnsülin pompası

53 Karın İnsülin uygulama bölgeleri Genel insülin emilimi için en uygun bölgedir iğnenin uzunluğunu seçerken merkezi yağlanma gözönünde bulundurulmalı Kollar, uyluk, kalça Enjeksiyonlar arasında 1-2 cm mesafe bırakın

54 EĞİTİM Diyabet bakımının en temel kısmı Eğitim ; Birey merkezli Süreklilik Yaşam değişiklikleri Diyabetlinin bilinçli seçim yapmasını sağlamalı

55 Diyabet Bakımında Eğitimin İlkeleri Hasta/ailenin katılımı Hastalık ve problemlerinin yönetimini sağlayıcı danışmanlık Diyabetli birey kendi için gerekli bilgiyi seçebilmeli

56 Diyabet Bakımında Eğitimin İlkeleri Gerekli olan uygun bilgi verilmeli Psikososyal bilgilendirme ve uygun yardım sağlanmalı Diyabet derneklerine üye olmaları konusunda cesaretlendirilmeli

57 Metabolik Kontrol Kan glikoz (KG) düzeylerinin dolaylı ve dolaysız yöntemlerle izlenerek hedeflenen aralıkta seyretmesi için gerekli davranışsal ve terapotik kararların alınması, aynı zamanda lipid ve keton düzeyleri gibi bazı parametrelerle de neden-sonuç ilişkisi kurulması metabolik kontrol olarak isimlendirilmektedir

58 Metabolik kontrolde Hangi Ölçütler Kullanılır? Günlük kan şekeri ölçümleri Kan ya da idrarda keton ölçümü HbA1C (A1C/glikozile hemoglobin) Yıllık lipid (kolesterol, trigliserid, kolesterol alt grupları (HDL, LDL, VLDL) ölçümü

59 Diyabetli Bireylerde Glisemi Kontrol Hedefleri (*) IDF ve AACE/ACE ye göre A1C %6.5, öğün öncesi ve açlık kan glikozu mg/dl ve öğün sonrası 2.st. KG <140 mg/dl olmalıdır. (**) ADA ya göre öğün sonrası pik (öğün sonrası dk) KG <180mg/dl olmalı ve öğün öncesi KG hedefleri sağlandığı halde A1C hedefine ulaşılmazsa ölçülmelidir. (***) Gebelerde öğün sonrası 1.st KG hedef alınmalıdır. İdeal Hedef Gebelikte A1C <%6 <%7 (*) <%7 (tercihen <%6) (tercihen <%6) Öğün Öncesi KG gr/dl mg/dl(*) mg/dl Öğün Sonrası 1.st. KG Öğün Sonrası 2.st. KG <120 mg/dl <130 mg/dl - <180 mg/dl (**) <140 mg/dl(***) (tercihen <120 mg/dl) <120 mg/dl

60 Diğer Yaş Gruplarında Glisemi Kontrol Hedefleri-1 Yaşlılarda >65 yaş, 10 yıllık yaşam beklentisi ve eşlik eden hastalıkları olan diyabetlilerde sıkı metabolik kontrol önerilmez

61 KAN ŞEKERİ ÖLÇÜMÜ Glikoz Test Sonuçlarını Etkileyen Faktörler Çubuk üzerindeki kan yeterli olmalı ve uygun dağılım göstermeli, Glukometrenin camı temiz olmalı, Çubukların kullanım tarihi geçmemeli, Çubuklar uygun şekilde saklanmalı, Glikometrelerin kod ayarları doğru olmalı, Kan alınacak parmak temiz olmalı Cihazın Güvenirliği kontrol edilmeli

62 Evde şeker takibi (self monitoring of blood glucose : SMBG) ADA Önerileri Tip1diyabet Tip1 DM de SMBG tedavinin bütünleyici bir parçası olarak uygulanmalıdır. Tip2 diyabet İnsülin kullananlarda SMBG tedavinin bir parçası Çoklu insülin tedavisinde günde 3-4 kez SMBG yapılmalı,

63 Günün Hangi Saatlerinde Şeker Ölçülmeli? İnsülin tipi, OAD kullanımı ve /veya besin alımı saatlerine göre değişir. NPH insülini sabah alıyorsa, KŞ sabah kahvaltısından ve akşam yemeğinden önce, Regüler insülin kullanıyorsa, enjeksiyondan 3-4 saat sonra, İnsülin kahvaltı öncesi veriliyorsa KŞ öğle yemeğinden önce, akşam yemeği öncesi veriliyorsa, yatmadan önce,

64 Günün Hangi Saatlerinde Şeker Ölçülmeli? OAD alanlarda, KŞ seviyelerinin en hızlı değişiklik gösterdiği sabah ve akşam yemekleri öncesi, SadeceTBT ile kontrol edilen DM lilerde, sabah kahvaltısından önce ve bir ana öğünden 2 saat sonra ölçüm yapılmalıdır

65 Hemoglobin A1C (A1C) Geniş anlamda 4-12 haftalık metabolik kontrolü yansıtır. DCCT çalışmasında kullanılan yüksek performanslı likid kromatografı (HPLC) ne göre normal sınırlar %4-6 arasındadır. DCCT çalışmasına göre standardize edilmiş bu yöntemde A1C nin diyabetli olmayanlarda üst sınırı %6.1 dir (ortalama +2 standart sapma = standart sapma)

66 Hemoglobin A1C (A1C)-1 Komplikasyonlar için risk parametresidir. Diyabet tedavisinde ana hedeftir. Kan şekeri ortalamalarının 35mg/dl lik dilimi HbA1c yi yaklaşık %1 yükseltir. Tip 1 diyabetlilerde 3 ayda bir, Tip 2 diyabetlilerde 3-6 ayda bir ölçülmelidir. Bu testi yaptırmak için hastanın aç olması gerekmez

67 HbA1C ile ortalama kan glikozu arasındaki ilişki A1C Ortalama plazma glikozu (mg/dl) mmol/l % % % % % % %

68 HbA1C Komplikasyon İlişkisi HbA1C (%) Komplikasyon <6.2 Risksiz alan Makrovasküler komplikasyon >7.6 Makro ve mikrovasküler komp

69 A1C yi %1 düşürmenin komplikasyon Tip 1 diyabet (DCCT) gelişme riskine etkisi Diabetes Control and Complications Trial Retinopati riski % 35 Nefropati riski %24-44 Nöropati riski % 30 azalır Tip 2 diyabet (UKPDS) İngiltere Prospektif Diyabet Çalışması DM2ye bağlı ölüm %25 Tüm nedenlere bağlı ölüm %7 Miyokard infartüsü riski %18 Mikrovasküler komplikasyon riski %35 azalır

70 Fruktozamin Ölçümden önceki 1-3 haftalık glikoz kontrolünü yansıtır. Gebelikte veya küçük çocuklarda kısa süreli glikoz kontrolünü izlemek amacı ile veya hemoglobinopatilerde kullanılabilir

71 Etkili Diyabet Tedavisi İçin Küresel Ortaklık ( Global Partnership for Effective Diabetes Management) A1C <%6.5* şeklinde tanımlanmış olan iyi kan şekerini hedefleyin. Düzenli olarak yapılan SMBG izleminin yanı sıra 3 ayda bir A1C izlemi yapın. Diyabetli açısından en iyi sonucu almak için, hiperglisemi, dislipidemi ve hipertansiyonu aynı şiddette ve agresif bir biçimde tedavi edin

72 Etkili Diyabet Tedavisi İçin Küresel Ortaklık Mümkünse, her yeni tanı konulan diyabetliyi diyabet konusunda uzmanlaşmış bir merkeze sevk edin. İnsülin direnci de dahil olmak üzere, altta yatan patofizyolojiyi dikkate alın. Tanıdan sonraki 6 ay içerisinde A1C<%6.5* hedef düzeyine ulaşmak için diyabetli bireye yoğun bir tedavi uygulayın

73 Etkili Diyabet Tedavisi İçin Küresel Ortaklık Eğer 3 ay sonra diyabetli bireyde A1C<%6.5* hedef düzeyine ulaşılmamışsa kombinasyon tedavisini düşünün Tanı sırasında A1C %9 olan tüm diyabetlilerde hemen kombinasyon tedavisi ya da insülin başlayın. *

74 Etkili Diyabet Tedavisi İçin Küresel Ortaklık Diyabet eğitimi ve diyabetlinin kendi kendine bakımını teşvik edecek şekilde, diyabet tedavisinde birçok uzmanlık alanının koordineli çalışmasını içeren bir ekip yaklaşımını benimseyin. Birbirlerini tamamlayan etki mekanizmalarına sahip OAD ajanların kombinasyonunu kullanın

75 Lipidler ve kan basıncının kontrolü Hiperglisemi, dislipidemi ve hipertansiyon diyabetli kişilerde vasküler komplikasyonlar ve mortalite için anlamlı risk faktörleridir. Yapılan bir çalışmada, diyabetlilerin sadece %15 i A1C hedeflerine ulaşırken, lipid ve kan basıncı hedeflerine daha yüksek bir oranı ulaşabilmiştir. En az yılda bir kez 12 saatlik açlıktan sonra lipid düzeyleri kontrol edilmelidir

76 Tedavi Hedefleri İyi HbA1c Hipoglisemi olmaması Kan şekeri dalgalanmalarının en aza indirgenmesi Normal lipid düzeyleri

77 Tedavi Hedefleri Sonucunda Amaçlanan Akut ve kronik komplikasyonların önlenmesi Yaşam kalitesinin yükseltilmesi Büyüme, fizik, mental ve sosyal gelişmenin sağlanmasıdır

78 Tedavi hedeflerine ulaşan bireyler (%) A1C < %6.5 (%15) Total kolesterol < 175 mg/dl (%72) Trigliserid < 150 mg/dl (%58) Sistolik KB < 130 mmhg (%46) Diyastolik KB < 80 mmhg (%72)

79 DİYABETİN AKUT KOMPLİKASYONLARI Hipoglisemi Kan şekerinin 50 mg/dl nin altına inmesi Ciddi komplikasyonlardan biridir

80 Hipogliseminin Nedenleri Çok fazla insülin yapılması veya OAD ilaçların alınması Çok az yiyecek alınması Aktivite İlaç değişikliği İnsülin enjekte edilen bölge Alkol kullanma Sindirim güçlüğü ve mide boşalmasının gecikmesi

81 Hafif Hipoglisemi Belirti ve Bulguları Halsizlik ya da titremeler İrritabilite ya da sinirlilik Solgunluk (soluk cilt) Dudakta ve dilde karıncalanma Baş ağrısı Terleme Çarpıntı Açlık hissi

82 Orta Hipoglisemi Belirti ve Bulguları Konsantrasyon güçlüğü Yürüme güçlüğü Konuşma bozukluğu Davranış değişikliği Bulanık görme Baş ağrısı Karın ağrısı Uyuşukluk Sinirlilik Taşikardi

83 Ciddi Hipoglisemi Belirti ve Bulguları Oryantasyon bozukluğu Cevap yetersizliği Nöbetler Bilinç kaybı

84 Hipoglisemi Nasıl Yönetilir? Hafif belirtilerde; Hasta bilinçli ve yutabiliyorsa 15 gr CHO; 2-3 adet kesme şeker yada glikoz tablet 1 bardak meyve suyu 1 su bardağı süt Orta ve ciddi belirtilerde; Hasta bilinçli ve yutabiliyorsa 30 gr çabuk emilen CHO ; İlk verilecek CHO yüksek şeker içermeli

85 Hipoglisemi Nasıl Yönetilir? Yanıtsız, yutamayan hastalarda ; IM veya SC Glukagon (5 yaş 0.5 mg, 5 yaşın 1 mg) %50 Dekstroz dan cc perfüzyon Yanıt verene kadar yanında sürekli biri kalmalı ve yanıt verdiğinde 30 gr CHO ve proteinli gıda ile beslenmeli

86 Hipoglisemi nasıl Önlenir? İnsülin ve OAD ler uygun dozlarda verilmeli. Kan şekeri uygun aralıklarla izlenmeli. İnsülin dozunun arkasından mutlaka öğününü alması sağlanmalı Diyabetli birey ve çevresine hipoglisemi belirtileri ve tedavisi öğretilmeli

87 Hipoglisemi nasıl Önlenir? Diyabetli birey yanında glikoz tabletleri veya çabuk etkili karbonhidrat taşımalı Egzersiz planlamışsa insülin dozu azaltılmalı veya ilave karbonhidrat almalı Diyabetli birey her zaman yanında bir tanıtım kartı taşımalı

88 Diyabetik Ketoasidoz (DKA) İnsülinin belirgin bir biçimde azlığı ya da yokluğu sonucu * hiperglisemi, * hiperketonomi, * dehidratasyon ve * asidozla seyreden, Hastaneye yatış nedenleri arasında ilk sırada yer alan ciddi bir komplikasyondur

89 Hazırlayıcı Faktörler İnfeksiyonlar, Yeni başlayan Tip 1 DM (%20-25 vakada), İnsülin tedavisindeki hatalar, Kalp damar hastalıkları, Alkol, Pankreatit, Miyokard infarktüsü

90 Hazırlayıcı Faktörler Travma, Enfeksiyon Yeme bozuklukları (özellikle tekrarlayan DKA öyküsü olan Tip 1 Diyabetli genç kızlarda)

91 Belirti ve Bulgular Poliüri, Polidipsi, Polifaji, Kilo kaybı, Bulantı, kusma. Karın ağrısı, Şuur bulanıklığı, Koma, Halsizlik, Dehidratasyona bağlı deri turgorunun Taşikardi, Hipotansiyon, Kussmaul solunum, Nefeste aseton kokusu,

92 Laboratuar Kan glukoz düzeyi >300 mg/dl (gebelikte >250 mg/dl), Ketonemi 3 mmol/l, Kan ph 7.30, Serum bikarbonat (HCO3 - ) düzeyi 15 meq/l, Dehidratasyon ve asidoza bağlı olarak hafif ya da orta derecede lökositoz

93 DKA un Tedavisi a) Sıvı ve Elektrolit Tedavisi İzotonik NaCl ilk 6 saatte sonraki 8 saatte sonraki 8 saatte 6 lt 2 lt 1 lt 2 saat sonra sistolik kan basıncı 100 mmhg altında ise tedaviye yeni serumlar eklenir Kalp hastalığı varsa CVP izlenir Yaşlılarda sıvı yüklenmesine karşı dikkatli olunur

94 b) İnsülin Tedavisi DKA un Tedavisi Başlangıçta ; * infüzyon yoluyla 6 ünite / saat * IM yolla ilk doz 20 ünite saatte bir 6-10 ünite 2 saat içinde istenen iyileşme olmazsa ; * infüzyon sistemi kontrol edilir * çift doz uygulanır

95 c)potasyum replasmanı İnsülin tedavisinden itibaren 20mmol/saat verilir K > 6.0 mmol/l ise K infüzyonu durdurulur 2 saatte bir K kontrolü yapılır K < 4.0 ise uygun dozda tedaviye devam edilir EKG düzenli olarak izlenir AÇT Dehidratasyon bulguları izlenmeli

96 Hiperozmolar Hiperglisemik Nonketotik Koma (HHNK) Diyabetin ketoasidoz olmaksızın ileri derecede * hiperglisemi, * plazma hiperosmolalitesi, * dehidratasyon ve * mental değişikliklerle karakterize bir komplikasyondur

97 HHNK Hazırlayıcı Faktörler Enfeksiyonlar, Miyokard infarktüsü Pnömoni Merkezi sinir sistemi Septisemi hastalıkları Üriner enfeksiyon Bakımsızlık veya Abse uygulama hataları nedeniyle tedavinin Gastroenterit yetersiz olması, Akut viral İnsülin tedavisinin enfeksiyonlar kesilmesi

98 KŞ >600 mg/dl Poliüri, Polidipsi Halsizlik İleri derecede dehidratasyon HHNK Belirti ve Bulgular Cilt ve mukoz membranların kuruluğu Ortostatik hipotansiyon Ağır vakalarda şok Solunum hızlı ancak kusmaul solunum yok. Taşikardi Gastrik distansiyon, Nörolojik belirtiler Konfüzyon koma

99 Dehidratasyon Belirti ve Bulgular Yatarken boyun venlerinde dolgunluğun azalması Baş dönmesi Ağızda kuruluk Ciltte kuruluk ve kızarıklık Yorgunluk Deri turgorunun azalması Mental durum değişiklikleri Kilo kaybı Göz kürelerinde yumuşama Ortostatik hipotansiyon Taşikardi Hızlı solunum Kussmaull) yoktur

100 Sıvı Tedavisi HHNK TEDAVİ * Sıvı açığı DKA dan fazla 10lt veya daha fazla olabilir İnsülin tedavisi * Ü regüler insülin IV veya ½ IV ½ IM /her 4 saat bir kan şekeri 250mg/dl oluncaya kadar Potasyum tedavisi * K > 5 meg/l olacak şekilde meg/saat hızında verilir Bikarbonat tedavisi * Yapılmaz veya gerekli olmaz Diğer tedaviler %0.45 NaCl) * Enfeksiyon varsa uygun antibiyotikler,tromboembolitik olaylardan korunmak için düşük doz heparin izotonik

101 DİYABETİN KRONİK KOMPLİKASYONLARI Makrovasküler Komplikasyonlar Ateroskleroz Hipertansiyon İskemik Kalp Hastalığı ve MI Serebrovasküler atak

102 Diyabetik Retinopati Retinadaki kan damarları tıkanır, zayıflar, bu da görme fonksiyonunu bozar. Tedavi edilmezse retinopati ilerleyerek körlüğe yol açabilir. CT de lazer tedavisi ve vitrektomi yapılmaktadır

103 Diyabetik Nefropati DM lilerin yaklaşık %20-50 sinde

104 Nefropati Gelişimi Evreleri 1. Glomerüler Hiperfiltrasyon: GFR 2. Sessiz Evre: İdrarda albümin N glomerüllerde yapısal değişiklikler 3. Nefropati Başlangıç Evresi (Mikroalbüminüri Evresi): İdrarda albümin miktarı GFR 4. Klinik Nefropati Evresi (Makroalbüminüri): İdrarda albümin miktarı 24 saatte 300 mg dan HT görülür. 5. Son Dönem Böbrek Yetmezliği Evresi (SDBY): Böbrek yetmezliği gelişmiştir

105 NEFROPATİ TEDAVİ Hastaların KŞ tam regüle olmalıdır. KŞ istenilir düzeylerde tutularak mikroalbuminürinin ilerlemesi yavaşlatılabilir. Nefropatinin ilerlemesinde HT rolü çok fazladır bu nedenle HT kontrol altına alınmalı. SDBY ise diyaliz tedavisi veya transplantasyon

106 Diabetik Nöropati Oluşumunda hipergliseminin süresi ve şiddeti önemli yer tutar. Diyabet tanısı konulduğunda %10 nöropati bulunurken 20 yıl sonunda bu oranın %50 olduğu bildirilmektedir

107 Simetrik Periferik Polinöropatiler Duysal ve motor nöropatileri içerir. Karıncalanma ve parestezi ilk önce ayak parmaklarında başlar, Duyu azalması genellikle simetriktir. Yüzeyel yanma, bıçak saplanır tarzında şiddetli ağrı. Simetrik motor nöropatide tutulan sinirin dağıldığı bölgede ani güçsüzlük

108 Mononöropatilar Sıklıkla femoral, obturator, siyatik, medyan, ulnar ve kranial sinirlerde tutulum. Karakteristik olarak ani bilek, ayak düşmesi ya da ve 8. kranial sinirlerde paralizi olur

109 Otonom nöropati Otonom Nöropatiler * Kardiovasküler, * Gastrointestinal, * Ürogenital, * Termoregülatör sistemleri etkiler. Sessiz Mİ yaygındır, Ürogenital sistemde mesane hipotonisi (nörojenik mesane) veya empotans

110 Otonom Nöropatiler Gİ motilite, sekresyon ve emilimde bozulma Terleme anomalileri ayaklarda çorap giyilmiş gibi belli bölgelerle sınırlıdır. Bazen de bedenin bir yarısında aşırı terleme olurken diğer yarısında terleme duyusu kaybolabilir

111 DİABETİK AYAK N Ö R O P A T İ ENFEKSİYON İ S K E M İ B A S I N Ç Diyabetlilerde amputasyon hızı non-dm lere göre 15 kat daha hızlıdır

112 Diyabetik Ayakta Sık Rastlanan Lezyonlar İnfeksiyonlu veya infeksiyonsuz ülserler Kallus, kuruluk Lokalize ve tüm ayağı etkileyen gangren Çekiç parmak Bül/bülüster Nöropatik ödem Tırnaklarda kalınlaşma, aşırı büyüme, renk değişikliği

113 Genel Ayak Bakımı Her gün ayaklar ayna yardımıyla gözlenmeli Kuruluğu önleyici krem kullanılmalıdır. Tırnaklar düz olarak kesilmeli, iskemi varsa evde kesme işlemi yapılmamalıdır

114 Genel Ayak Bakımı Ayaklar her gün yıkanmalı, kurulanmalıdır Tırnakların düzgün kesilip kesilmediği kontrol edilmelidir. Banyo sıcaklığı kontrolü Aşırı sıcak ve soğuk!!!

115 Ayakkabı seçimi Ayakkabıların içinde yabancı cisim olup olmadığı her sabah giyilmeden önce kontrol edilmelidir. Mümkünse iki günden fazla aynı ayakkabı giyilmemelidir. 3-4 saatten fazla giyilmemelidir. Ayakkabılar

116 Çoraplar Çoraplar yırtık, kırışık olmamalı, ayağa büyük gelmemelidir. Deride drenaj, kanama vb problemlerin erken saptanması açısından beyaz çoraplar tercih edilmelidir. Çoraplar iritan olmayan deterjanlarla yıkanmalı, iyice durulanmalı

117 KOMPLİKASYONLARI ÖNLEME Diyabet çok sıkı kontrol altına alınabilirse, komplikasyon gelişme riski azalmakta veya geç ortaya çıkmaktadır. DCCT (Diabetes Control and Complications Trial) çalışması sonuçlarına göre HbA1c düzeyinin < %7.1 * Retinopati, * Nefropati * Nöropati gelişme riski %50-70 azalır

118 KOMPLİKASYONLARI ÖNLEME İngiltere Prospektif Diyabet Çalışması nda da (UKPDS), İyi glukoz kontrolü ile mikrovasküler komplikasyon %25 azalmış HbA1c deki %1 lik düşmeye karşılık komplikasyon riskinde %35 azalma sağlanmış

119 Hasta eğitimi Bireysel Takip Etkin tedavi Danışmanlık

120

DĠYABET NEDEN ÖNEMLĠ BĠR HASTALIK? 16.11.2011 2

DĠYABET NEDEN ÖNEMLĠ BĠR HASTALIK? 16.11.2011 2 DĠYABET İnsülin hormonunun yetersizliği, yokluğu ve/veya eksikliği sonucu oluşan karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasında bozukluklara yol açan, kronik hiperglisemiyle karakterize bir metabolik sendromdur.

Detaylı

DİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC

DİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC DİYABETES MELLİTUS Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC İ NORMAL FİZYOLOJİ İnsan vücudu enerji olarak GLUKOZ kullanır Alınan her besin vücudumuzda glukoza parçalanır ve kana verilir Kandaki glukozun enerji kaynağı olarak

Detaylı

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli

Diyabetik Hasta Takibi. Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Diyabetik Hasta Takibi Dr. Hasan Onat PHD Diyabet Çalışma Grubu İnece ASM, Kırklareli Amaç Bu oturum sonunda katılımıcı hekimler birinci basamakta Diyabet hastalığının yönetimi konusunda bilgi sahibi olacaklardır.

Detaylı

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert

DİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABETES MELLİTUS Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABET YÖNETİMİ Kan şekeri ayarını sağlamaktır. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri NORMAL HEDEF AKŞ (mg/dl)

Detaylı

Hipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul

Hipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Hipoglisemi-Hiperglisemi Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Diabetin Acil Sorunları Hipoglisemi Diabetik Ketoz ( veya Ketoasidoz) Hiperosmolar Nonketotik Durum Laktik Asidoz Hipoglisemi

Detaylı

DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI. ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi

DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI. ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi DİABETES MELLİTUS DİYABET (Şeker )HASTALIĞI ATASAM HASTANESİ Kalite Yönetim Birimi BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? DİYABET(ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR? Diyabet vücutta yeterince insülin üretilememesi veya etkili

Detaylı

Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi

Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi Algoritmalarla Diyabette Beslenme Tedavisi TEMD Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi TIBBİ BESLENME TEDAVİ ALGORİTMASI Tip 1 Diyabetli Tip 2 Diyabetli Gestasyonel Diyabetli Diyabetik Gebe Prediyabet

Detaylı

Tip I. Tip II. Semptomlar. Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu. Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin

Tip I. Tip II. Semptomlar. Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu. Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin Diabetes mellitus Tip I Tip II Tedavi İNSÜLİN Diyet, egzersiz; oral antidiyabetik ± insülin Semptomlar Polidipsi, polifaji, Asemptomatik olabilir poliüri Vücut yapısı Zayıf Sıklıkla fazla kilolu Tip I

Detaylı

İNSÜLİN UYGULAMALARI

İNSÜLİN UYGULAMALARI İNSÜLİN UYGULAMALARI İnsülinin Fizyolojik Özellikleri İnsülin; pankreasın langerhans adacıklarındaki beta hücrelerinden salgılanan ve kan glikozunu düşüren bir hormondur. Sağlıklı bireylerde (gebe ve obez

Detaylı

Çağın Salgını. Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi

Çağın Salgını. Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi Çağın Salgını Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus Yönetimi Epidemiyoloji, Tanı, İzlem Uzm. Dr. İrfan Şencan Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği Başasistanı Sunum Planı Tanım

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Güz Dönemi (2. Dönem) Hizmet İçi Eğitim Programı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Güz Dönemi (2. Dönem) Hizmet İçi Eğitim Programı BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 2017 Güz Dönemi (2. Dönem) Hizmet İçi Eğitim Programı DİYABETUS MELLİTUS Diyabet Hemşireleri Safiye Çatalçam Ebru Boz Uzaldı DİYABETİN TANIMI

Detaylı

Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin

Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin Tip 2 Diabetes Mellitusta Hangi Hastaya Ne Zaman Hangi İnsülin Dr. Füsun Törüner Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma B.D, Ankara 22-23.Kasım.2013 -TEKİRDAĞ Tip 2 DM progresif bir

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5

Detaylı

Diyabet insülin eksikliği veya etkisizliği sonucu gelişen, akut ve kronik komplikasyonların eşlik etmesiyle yaşam boyu süren bir hastalıktır.

Diyabet insülin eksikliği veya etkisizliği sonucu gelişen, akut ve kronik komplikasyonların eşlik etmesiyle yaşam boyu süren bir hastalıktır. DİYABET DİYABET NEDİR? Diyabet insülin eksikliği veya etkisizliği sonucu gelişen, akut ve kronik komplikasyonların eşlik etmesiyle yaşam boyu süren bir hastalıktır. Diyabet her yaşta görülebilir. SORUN

Detaylı

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET

KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI DİYABET KARBOHİDRAT METABOLİZMASI BOZUKLULARI DIABETES MELLITUS Diabetes mellitus, direkt olarak insülin direnci, yetersiz insülin salımı veya aşırı glukagon salımı

Detaylı

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler

DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler Diyabet nedir? Diyabet hastalığı, şekerin vücudumuzda kullanımını düzenleyen insülin olarak adlandırdığımız hormonun salınımındaki eksiklik veya kullanımındaki yetersizlikten

Detaylı

İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı

İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı HASTA BİLGİLENDİRME FORMU DÜŞÜK KAN ŞEKERİ HİPOGLİSEMİ Diyabetli olmak ve diyabetle beraber

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ

HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ Dr. Mürvet YILMAZ Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi KIŞ OKULU-2014 DM, genel popülasyonun % 3-6 20 yaş ve üzeri nüfus: 47.467.350 (%65.4) TURDEP-II

Detaylı

Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması. Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun

Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması. Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun Öğrenim hedefleri Kan şekeri ölçümleri ve değerlendirilmesi, yemek öncesi, tokluk, gece yatmadan önce ve gece kan

Detaylı

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri

İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH, İç Hastalıkları Kliniği Sunum akışı Kılavuzlar ışığında; Glisemik tanımlamalar ve

Detaylı

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi

Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü

Detaylı

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik

Detaylı

İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ

İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ İNSÜLİN KULLANAN DİYABETLİDE EGZERSİZ YÖNETİMİ BELGİN BEKTAŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Diyabet Eğitim Merkezi Diyabet Hemşireliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi EGZERSİZ NEDİR? İskelet kaslarını

Detaylı

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım

Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Bireyselleştirilmiş tip 2 diyabet tedavisinde yaklaşım Dr. Erman ÇAKAL Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği

Detaylı

Diyabet Nedir? Diyabetin iki tipi vardır:

Diyabet Nedir? Diyabetin iki tipi vardır: Diyabet Nedir? Kan şekeri, glukoz vücut için gerekli olan enerjiyi sağlar. İhtiyaçtan fazla şeker, gerektiğinde kullanılmak üzere karaciğer ve yağ hücrelerinde depolanır. Şekerin vücutta enerji olarak

Detaylı

Akılcı İlaç Kullanımı

Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı Diyabet ve Böbrek Doç.Dr. Özkan GÜNGÖR Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı NEFROLOJİ YAN DAL OKULU 14 OCAK 2017 AKILCI İLAÇ KULLANIMI TANIM Kişilerin

Detaylı

Hipoglisemi Tedavisi. Dr. Ömer Salt. Acil Tıp Uzmanı Yozgat/Türkiye

Hipoglisemi Tedavisi. Dr. Ömer Salt. Acil Tıp Uzmanı Yozgat/Türkiye Hipoglisemi Tedavisi Dr. Ömer Salt Acil Tıp Uzmanı Yozgat/Türkiye Hipoglisemi sınıflaması Hafif hipoglisemi adrenerjik bulgular kan şekeri

Detaylı

Basın bülteni sanofi-aventis

Basın bülteni sanofi-aventis Basın bülteni sanofi-aventis 28 Mart 2007 TERİMLER SÖZLÜĞÜ A 1c, Hemoglobin HbA 1c Herhangi bir zamandaki HbA1c yüzdesi, önceki 3 ay içindeki ortalama kan glukozu düzeyini yansıtır (3 ay, kırmızı kan hücrelerinin

Detaylı

Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz

Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Endokrin ve Metabolik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Prof Dr Zehra Aycan Doç Dr Baran Yosmaoğlu Yrd Doç Dr Cihan Fidan Hasan Göktan Arzu Bektaş Kapsam: Tip 1 diyabet Obezite ve Tip 2 diyabet

Detaylı

DİABETES MELLİTUS VE EGZERSİZ. Dr.Gülfem ERSÖZ

DİABETES MELLİTUS VE EGZERSİZ. Dr.Gülfem ERSÖZ DİABETES MELLİTUS VE EGZERSİZ Dr.Gülfem ERSÖZ Kısmi veya tümü ile insülin yokluğu ile karakterize hiperglisemi Mikrovasküler komplikasyonlar önemli Renal(nefropati) Göz (retinopati) Nöropati Sessiz iskemi

Detaylı

DIABETES MELLITUS NEDİR? NEDENLERİ VE SONUÇLARI. Mümkün olduğunca normal bir yaşam. Lilly Deutschland GmbH Werner-Reimers-Straße 2 4 61352 Bad Homburg

DIABETES MELLITUS NEDİR? NEDENLERİ VE SONUÇLARI. Mümkün olduğunca normal bir yaşam. Lilly Deutschland GmbH Werner-Reimers-Straße 2 4 61352 Bad Homburg DIABETES MELLITUS NEDİR? NEDENLERİ VE SONUÇLARI DEDBT01944 Lilly Deutschland GmbH Werner-Reimers-Straße 2 4 61352 Bad Homburg Mümkün olduğunca normal bir yaşam www.lilly-pharma.de www.lilly-diabetes.de

Detaylı

ŞEKER HASTALIĞI-DİYABET. Uzm. Hemşire Seval GÜNDOĞDU

ŞEKER HASTALIĞI-DİYABET. Uzm. Hemşire Seval GÜNDOĞDU ŞEKER HASTALIĞI-DİYABET Uzm. Hemşire Seval GÜNDOĞDU Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedir? Kandaki şeker (glukoz) miktarının çok fazla olduğu kronik (uzun süreli seyreden) bir hastalıktır Enerji kaynağı olarak

Detaylı

DİABETES MELLİTUS YRD. DOÇ.DR. KADRİ KULUALP

DİABETES MELLİTUS YRD. DOÇ.DR. KADRİ KULUALP DİABETES MELLİTUS YRD. DOÇ.DR. KADRİ KULUALP Diabetes mellitus; pankreastaki insülin yapımının yetersiz oluşu nedeniyle, özellikle karbonhidrat metabolizmasında olmak üzere lipid ve protein metabolizmalarında

Detaylı

24 Ekim 2014/Antalya 1

24 Ekim 2014/Antalya 1 Kronik Böbrek Hastalığının Kontrolü ve Yönetimi Doç. Dr. Öznur USTA YEŞİLBALKAN Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği o.u.yesilbalkan@ege.edu.tr 24 Ekim 2014/Antalya 1 SUNUM

Detaylı

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI Hazırlayan : Julie A. KUENZİ, RN,MSN,CDE,CPT Medical College of Wisconsin Çeviren: Doç.Dr. Nermin OLGUN Marmara Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes Mellitus Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus komplikasyonlar Mikrovasküler Makrovasküler Diyabetik retinopati Diyabetik

Detaylı

DİYABETÜS MELLÜTÜS BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ DİYABET HEMŞİRESİ SAFİYE ÇATALÇAM

DİYABETÜS MELLÜTÜS BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ DİYABET HEMŞİRESİ SAFİYE ÇATALÇAM DİYABETÜS MELLÜTÜS BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ DİYABET HEMŞİRESİ SAFİYE ÇATALÇAM DİYABET İnsülin hormonunun yetersizliği, yokluğu ve/veya eksikliği sonucu oluşan karbonhidrat,

Detaylı

VAY BAŞIMA GELEN!!!!!

VAY BAŞIMA GELEN!!!!! VAY BAŞIMA GELEN!!!!! DİYABET YÖNETİMİNDE İNSÜLİN POMPA TEDAVİSİNİN KAN ŞEKERİ REGÜLASYONUNA OLUMLU ETKİSİ HAZIRLAYAN: HEM. ESRA GÜNGÖR KARABULUT Diyabet ve Gebelik Diyabetli kadında gebeliğin diyabete

Detaylı

İNSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ. Hülya Gülyüz Demir Yeditepe Üniversitesi Hastanesi

İNSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ. Hülya Gülyüz Demir Yeditepe Üniversitesi Hastanesi İNSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ Hülya Gülyüz Demir Yeditepe Üniversitesi Hastanesi İnsülin Tedavisi; Tip 1 diyabet Diyabette gebelik ve emzirme dönemi veya gestasyonel diyabet Özel bazı durumlarda

Detaylı

DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ

DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ İstanbul Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ Dr. Dyt. Cemile İdiz Ne yemeliyim? DİYABET Tatlı meyve yeme!! Limon şekeri düşürür

Detaylı

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI DİYABET ŞEKER HASTALIĞI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Ekin Koç ve Arş. Gör. Dr. Selim Güler tarafından

Detaylı

WINTER. Kan Şekeri Takibi. Template. serap yasa 51. DİYABET YAZ KAMPI. diyabet eğitim hemşiresi

WINTER. Kan Şekeri Takibi. Template. serap yasa 51. DİYABET YAZ KAMPI. diyabet eğitim hemşiresi WINTER Template 51. DİYABET YAZ KAMPI Kan Şekeri Takibi serap yasa diyabet eğitim hemşiresi 1 WINTER Evde Kan Şekeri İzlemi Template self monitoring of blood glukoz ( SMBG ) Diyabetli bireyin evde kendi

Detaylı

Diyabette Bakım,Takip ve İzleme. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.

Diyabette Bakım,Takip ve İzleme. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem. Diyabette Bakım,Takip ve İzleme İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.Alev Kahraman Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi Kan glukozunun

Detaylı

İnkretinler (Olgu sunumları ile)

İnkretinler (Olgu sunumları ile) İnkretinler (Olgu sunumları ile) Prof. Dr. Erdinç ERTÜRK Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı II. Endokrinolojik Sorunlara Olgu Bazında Çözümler Sempozyumu 5-6 Nisan 2007 - İzmir

Detaylı

İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem

İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem İnsülin Pompa Tedavisi Başlangıç, Temel Bilgiler, İzlem Doç. Dr. Özlem ÜSTAY TARÇIN Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD DÜNYADA TİP 1 DM POMPA KULLANIMI 25

Detaylı

Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü. Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi

Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü. Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Bir Diyabetik Bireyin Yaşam Öyküsü Dr. Kubilay KARŞIDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi 1996 2000 2001 31 yaşında kadın hasta 4 yıl önce 4.650 kg ağırlığında bir bebek doğurmuş. Baba obez, anne-dayı ve

Detaylı

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ DÜŞÜK KAN ŞEKERİNİN BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ HİPOGLİSEMİ (KAN ŞEKERİNİN DÜŞMESİ) Tedavi planınız kan şekerinizi hedef değerler arasında tutmada daha etkili hale geldikçe, arada sırada hipoglisemi (düşük

Detaylı

Diabetes Mellitus. Prof.Dr. Rüveyde Bundak Prof. Dr. Firdevs Baş

Diabetes Mellitus. Prof.Dr. Rüveyde Bundak Prof. Dr. Firdevs Baş Diabetes Mellitus Prof.Dr. Rüveyde Bundak Prof. Dr. Firdevs Baş İ.Ü. Çocuk Sağlığı Enstitüsü ve İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Büyüme-Gelişme ve Pediatrik Endokrin BD Diabetes

Detaylı

Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Kronik böbrek hastalığı adeta bir salgın halini almıģ olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Basit ve ucuz bazı testlerle erken saptandığında önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karģın,

Detaylı

Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar

Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar Pankreas, midenin arkasında karın içine yerleşmiş bir organdır. Gıdaların sindirim ve kullanımında büyük rol alır. Vücut için önemli hormonlar üretir. Bunların başında insülin gelmektedir. İnsülin, pankreastan

Detaylı

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Hipertansiyon HT Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Dilber Deryol Nacar

Detaylı

Diyabet ve egzersiz TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU

Diyabet ve egzersiz TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ 02 Diyabet ve egzersiz Diyabetli bireyler

Detaylı

Diyabetes Mellitus. Endokrinoloji ve Metabolizma B.D

Diyabetes Mellitus. Endokrinoloji ve Metabolizma B.D Diyabetes Mellitus Dr.Nuri Çakır Gazi Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma B.D Türk Toraks Derneği i 9.Yıll llık k Kongresi 19-23 Nisan 2006 Diyabetes mellitus İnsülin salgılanmas

Detaylı

ayfer.aktas@acibadem.com.tr

ayfer.aktas@acibadem.com.tr ayfer.aktas@acibadem.com.tr İnsülin Nedir? İnsülin Çeşitleri Uygulamada Dikkat Edilecekler Moleküler ağırlığı 5.8 kilodalton (kda) olan, polipeptit yapılı ve vücuttaki karbonhidrat özüştürmesinin düzenlenmesinde

Detaylı

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ

POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ Transplant İlişkili Hiperglisemi (TAH) Posttransplant Diabetes Mellitus

Detaylı

İNSÜLİN TEDAVİSİNİN YÖNETİMİ. Prof. Dr. Nermin OLGUN Acıbadem Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü

İNSÜLİN TEDAVİSİNİN YÖNETİMİ. Prof. Dr. Nermin OLGUN Acıbadem Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü İNSÜLİN TEDAVİSİNİN YÖNETİMİ Prof. Dr. Nermin OLGUN Acıbadem Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü AMAÇ: Diyabetli ve yakınlarına insülin uygulamaları konusunda temel bilgi, beceri tutum kazandırmaktır. Bilgi

Detaylı

HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI

HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI Prof. Dr. Reyhan ERSOY Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı HİPOGLİSEMİ VE DİYABETES MELLİTUS Hipoglisemi Diyabetes

Detaylı

Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk

Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk 62 y., kadın, emekli bankacı İzmir de oturuyor. Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk Öykü: 12 yıldır hipertansif. İlaçlarını düzenli aldığını ve diyete

Detaylı

Meral Mert, Endokrinoloji ve Metabolizma

Meral Mert, Endokrinoloji ve Metabolizma Meral Mert, Endokrinoloji ve Metabolizma Diyabetli bir kadının gebe kalması pregetasyonel diyabet. Gebelikte diyabetin ortaya çıkması gestasyonel diyabet olarak tanımlanır. 2 Gestasyonel diyabet UK de

Detaylı

İnsülinlere Genel Bakış

İnsülinlere Genel Bakış İnsülinlere Genel Bakış 2. Tekirdağ Endokrinoloji Kursu 22-23 Kasım/2013 Doç. Dr. Kubilay ÜKİNÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D 1 İnsülin Salgılanması-1

Detaylı

ÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür

ÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI İNSUFOR 500 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Metformin hidroklorür 500 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR İNSUFOR, tip 2 diabetes mellitus tedavisinde, özellikle fazla kilolu

Detaylı

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor

Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor 37 yılda (1980-2017) Her 11 kişiden 1 i diyabet İki diyabetliden biri tanı almamış Diyabetlilerin sadece %37 sinde hedef glikoz değerine ulaşılabiliyor Komplikasyonlar önlemiyor Diyabetli kişilerin üçte

Detaylı

DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ

DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ DİYABETTE İLAÇ VE İNSÜLİN TEDAVİSİ Uz. Dr. M. Masum CANAT Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Kliniği DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) NEDİR? İnsülin eksikliği ya da var olan

Detaylı

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın

Detaylı

İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları

İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları İkili Oral Antidiyabetik Kombinasyonları Prof.Dr.Mustafa ARAZ Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji BD 51.Ulusal Diyabet Kongresi, Antalya Kime İkili Kombinasyon? Kime İkili Kombinasyon? Klavuz

Detaylı

Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı

Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:

Detaylı

VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ

VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ VAKALARLA KBY - DİYABET TEDAVİSİ Dr. Mesut Özkaya Gaziantep Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hst Bilim Dalı 35.Endokrinoloji Kongresi - 19 Mayıs 2013 - Antalya Vaka... 52 yaş, erkek hasta nefes

Detaylı

Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI

Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI Dt. İSMAİL SERDAROĞLU SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK UYGULAMALARI DAİRE BAŞKANI Sağlık Bakanlığı Yaklaşımı ve Son Ulusal Veriler A-Rakamlarla Diyabet B-Sağlık Bakanlığınca Yapılanlar

Detaylı

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay Metabolik Sendrom İnsülin direnci (İR) zemininde ortaya çıkan Abdominal obesite Bozulmuş glukoz toleransı (BGT) veya DM HT Dislipidemi Enflamasyon, endotel

Detaylı

Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II

Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II 47. ULUSAL DİYABET KONGRESİ 11-15 Mayıs 211, Rixos Sungate Hotel, Antalya Türkiye Diyabet Prevalans Çalışmaları: TURDEP-I ve TURDEP-II Prof. Dr. İlhan SATMAN ve TURDEP-II Çalışma Grubu İstanbul Üniversitesi

Detaylı

DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA

DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA DİYABETİK DİYALİZ HASTALARINDA GLİSEMİK DALGALANMA Dr. Taner Baştürk Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği *Diyabet, genellikle hiperglisemi şeklinde ortaya çıkan kronik

Detaylı

Şeker düşürücü ilaçlar

Şeker düşürücü ilaçlar TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES 05 MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ Şeker düşürücü ilaçlar Şeker düşürücü

Detaylı

Basın bülteni sanofi-aventis

Basın bülteni sanofi-aventis Basın bülteni sanofi-aventis 7 Kasım 2007 ULUSLARARASI DİYABET TEDAVİ PRATİKLERİ KAYIT ÇALIŞMASI NIN (IDMPS) TÜRKİYE SONUÇLARI HEDEF TEDAVİ KALİTESİNİ ARTIRMAK ÇALIŞMANIN AMACI ve YÖNTEMİ Uluslararası

Detaylı

Glisemik Kontrol ve Koruyucu Önlemler. Doç Dr Banu KALE KÖROĞLU Süleyman Demirel Üniv. Endokrinoloji ve Met Hast BD

Glisemik Kontrol ve Koruyucu Önlemler. Doç Dr Banu KALE KÖROĞLU Süleyman Demirel Üniv. Endokrinoloji ve Met Hast BD Glisemik Kontrol ve Koruyucu Önlemler Doç Dr Banu KALE KÖROĞLU Süleyman Demirel Üniv. Endokrinoloji ve Met Hast BD 2010 da Tüm Dünyada Diyabet Sıklığı 2010 da 285 milyon diyabet hastası 2 IDF Diabetes

Detaylı

Gestasyonel Diyabet (GDM)

Gestasyonel Diyabet (GDM) Gestasyonel Diyabet (GDM) Tanım, Sıklık Gebelikte ortaya çıkan veya ilk defa tespit edilen glikoz intoleransı olarak tanımlanmaktadır (WHO 2012; ACOG, 2013). Aşikar diyabet kriterlerini içermeyen ve gebeliğin

Detaylı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı

Diyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes Mellitus Akut Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus akut komplikasyonlar Hipoglisemi Hiperglisemi ilişkili ketonemi

Detaylı

DİYABETLİ GEBE. Uzm. Hem. Hülya GÜLYÜZ DEMİR Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Hemşirelik Hizmetleri Direktörlüğü

DİYABETLİ GEBE. Uzm. Hem. Hülya GÜLYÜZ DEMİR Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Hemşirelik Hizmetleri Direktörlüğü DİYABETLİ GEBE Uzm. Hem. Hülya GÜLYÜZ DEMİR Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Hemşirelik Hizmetleri Direktörlüğü TURGEP Çalışması: Gebelikte Diyabet Prevelansı %16,2 Aydın H et al. Yayınlanmamış veri Diyabet

Detaylı

Tarifname DİYABETİK HASTALARDA YARA İYİLEŞMESİNİ HIZLANDIRMAYA YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON

Tarifname DİYABETİK HASTALARDA YARA İYİLEŞMESİNİ HIZLANDIRMAYA YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON 1 Tarifname DİYABETİK HASTALARDA YARA İYİLEŞMESİNİ HIZLANDIRMAYA YÖNELİK Teknik Alan BİR KOMPOZİSYON Buluş, diyabetik hastalarda yara iyileşmesini hızlandırmaya yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile

Detaylı

YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef

YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef YAŞLILARDA DİYABET Glisemik Hedef Doç. Dr. Ayşegül Atmaca Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 26 Nisan 2014, Antalya 50. Ulusal Diyabet Kongresi Yaş Ortalama İnsan Ömrü Ortalama

Detaylı

Tip 2 diyabet tedavisi. Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı

Tip 2 diyabet tedavisi. Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı Tip 2 diyabet tedavisi Dr.Hasan İlkova İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji Metabolizma ve Diyabet Bilim Dalı Tip 2 Diyabetin Fizyopatolojisi Bozulmuş insulin salınımı Hiperglisemi

Detaylı

İnsülinin keşfi ve insülin tedavisinin uygulamaya geçmesi diyabet tedavisinde dönüm noktası olmuştur

İnsülinin keşfi ve insülin tedavisinin uygulamaya geçmesi diyabet tedavisinde dönüm noktası olmuştur İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Diyabet Eğitim Hemşiresi Saliha Yılmaz İNSÜLİNLER İnsülinin keşfi ve insülin tedavisinin uygulamaya geçmesi diyabet

Detaylı

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600

Diyabet ve komplikasyonlarıyla. yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, r. Lao Tzu MÖ 600 İki veciz söz s Diyabet ve komplikasyonlarıyla yla mücadele uzun bir yolculuk gibidir. Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile, tek bir adımla başlamak zorundadır. r. Lao Tzu MÖ 600 Şeker Hastalığı; Ülkemizde;

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. DİAFORMİN 850 mg Film Tablet Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. DİAFORMİN 850 mg Film Tablet Ağızdan alınır. DİAFORMİN 850 mg Film Tablet Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI Etkin madde: Her film tablet 850 mg metformin hidroklorür içerir. Yardımcı maddeler: PVP K30, Avicel ph 102, Magnezyum stearat, Opadry, Etil

Detaylı

Hasta bilgileri. Lantus

Hasta bilgileri. Lantus Hasta bilgileri Lantus Bu kitapçığı diyabet hastaları ve doktor tarafından Lantus teşhisi koyulan kişiler için hazırladık. Tüm diyabet tedavilerinin ilk amacı kan glikoz seviyesini olabildiğince normal

Detaylı

Uzman Dr. Berrin Berçik İnal. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı

Uzman Dr. Berrin Berçik İnal. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı Uzman Dr. Berrin Berçik İnal İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı 1979 yılında Amerikan Ulusal Diyabet Veri Grubu-National Diabetes Data Group (NDDG), ardından 1980 ve 1985 yıllarında

Detaylı

İNSÜLİN / GLP 1 KULLANANLAR İÇİN ENJEKSİYON REHBERİ

İNSÜLİN / GLP 1 KULLANANLAR İÇİN ENJEKSİYON REHBERİ İNSÜLİN / GLP 1 KULLANANLAR İÇİN ENJEKSİYON REHBERİ İnsülin enjeksiyonu nereye yapılmalıdır? İnsulin enjeksiyonunun deri altı yağ dokuya (subkutan) yapılması gerekir. Yağ dokusu içine yapılan enjeksiyonda

Detaylı

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından

Detaylı

Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.

Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. Yağ dokusunun oranı; Yetişkin erkeklerde % 12 15, Yetişkin kadınlarda %20 27 arasındadır. Bu oranların

Detaylı

Diyabet Önleme ve Kontrol Programı. Tanıtım ve Teşvik Çalışmaları. Doç.Dr. A.Çınar YASTI Ankara Numune EA Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

Diyabet Önleme ve Kontrol Programı. Tanıtım ve Teşvik Çalışmaları. Doç.Dr. A.Çınar YASTI Ankara Numune EA Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği Diyabet Önleme ve Kontrol Programı Tanıtım ve Teşvik Çalışmaları Doç.Dr. A.Çınar YASTI Ankara Numune EA Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği Konu: DİYABET Tanım: Diyabet, insülin sekresyonunda ya da insülinin

Detaylı

Toujeo verilen kişi olarak siz

Toujeo verilen kişi olarak siz H A S TA B İ LG İ L E R İ Toujeo verilen kişi olarak siz Bu broşür, diyabeti olan ve doktor tarafından Toujeo (insülin glarjin) verilen kişi olarak size yönelik hazırlanmıştır. Tüm diyabet tedavilerinin

Detaylı

Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği

Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği Tip 2 Diyabetlilerde Kardiyovasküler Hastalık Riskini Azaltma: Eğitimin Etkinliği Ayfer Bayındır Şeyda Özcan İlhan Satman Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Koç Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal

Detaylı

Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi. Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi

Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi. Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Klavuzlar ve Tip 2 Diyabet Tedavisi Prof. Dr. Mustafa Kemal BALCI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çıkar Çatışması Danışma Kurulu Üyelikleri Novo Nordisk, Sanofi, Lily, MSD, Astra Zeneca, Sponsor Destekli

Detaylı

OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF-

OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF- OBEZÝTE (ÞÝÞMANLIK) ÝLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI EYLEM PLANI (2010-2014) OBEZİTE İLE MÜCADELE VE KONTROL PROGRAMI & TÜRKİYE DİYABET KONTROL PROGRAMI -TGDF- Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve

Detaylı

Diyabetik Nefropati Tanı ve Tedavide Güncelleme. Dr. Gültekin Süleymanlar Dr. Alper Sönmez

Diyabetik Nefropati Tanı ve Tedavide Güncelleme. Dr. Gültekin Süleymanlar Dr. Alper Sönmez Diyabetik Nefropati Tanı ve Tedavide Güncelleme Dr. Gültekin Süleymanlar Dr. Alper Sönmez Diyabetik Nefropati Tanısında Güncelleme Dr. Alper Sönmez GATA Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim

Detaylı

TÜRKİYE DİYABET ÖNLEME & KONTROL PROGRAMI - UDAİS - Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve Diyabet Koordinatörü 25/05/2012, 2.

TÜRKİYE DİYABET ÖNLEME & KONTROL PROGRAMI - UDAİS - Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve Diyabet Koordinatörü 25/05/2012, 2. TÜRKİYE DİYABET ÖNLEME & KONTROL PROGRAMI - UDAİS - Doç. Dr. Serdar GÜLER Türkiye Obezite ve Diyabet Koordinatörü 25/05/2012, 2. UDAİS, İstanbul SERDAR GÜLER Amasya Trabzon Samsun Anadolu Lisesi Hacettepe

Detaylı

ÇOCUKLARDA ŞEKER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

ÇOCUKLARDA ŞEKER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR? Öğrencim ve Diyabet ÇOCUKLARDA ŞEKER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR? Şeker hastalığının (diyabet) en sık görülen belirtileri sık sık ve bol miktarda idrar yapma, çok su içme, iştah artmasına rağmen

Detaylı

Diyabet yönetimi. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri. DM tarama testlerinin yorumu

Diyabet yönetimi. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri. DM tarama testlerinin yorumu Diyabet yönetimi Antidiyabetikler Dr. Savaş Arslan AÜTF Acil Tıp A.D. 17.04.2012 Kan şekeri ayarını sağlamaktır. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri NORMAL HEDEF AKŞ (mg/dl)

Detaylı

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY

PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI. Prof. Dr. Engin GÜNEY PREDİYABET EPİDEMİYOLOJİ VE TANISI Prof. Dr. Engin GÜNEY Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı DİABETES MELLİTUS 415 milyon erişkinde diyabet var.

Detaylı

Hipoglisemi Hiperglisemi. (Kan Şekerinin Yükselmesi ve Düşmesi) Diyabet

Hipoglisemi Hiperglisemi. (Kan Şekerinin Yükselmesi ve Düşmesi) Diyabet Hipoglisemi Hiperglisemi (Kan Şekerinin Yükselmesi ve Düşmesi) Diyabet BR.HLİ.045 HİPOGLİSEMİ Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl veya altına düşmesi hipoglisemi olarak tanımlanır. Hipogliseminin oluşumuna zemin

Detaylı