ERDEM ERCAN GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK (ANAYASAL VE YASAL BOYUTUYLA)

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ERDEM ERCAN GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK (ANAYASAL VE YASAL BOYUTUYLA)"

Özge Sökmen
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ERDEM ERCAN GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK (ANAYASAL VE YASAL BOYUTUYLA) (Yerel Yönetimlere İlişkin Son Değişiklikler İşlenmiş)

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX TABLOLAR LİSTESİ... XVII KISALTMALAR... XIX GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM YEREL YÖNETİMLERE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR I. YEREL YÖNETİM KAVRAMI...5 II. YEREL YÖNETİMLERİN VAROLUŞ SEBEPLERİ...6 A. Siyasi Sebepler...8 B. İdari (Hukuki) Sebepler...10 C. Ekonomik Sebepler...10 III. YEREL YÖNETİMLERE İLİŞKİN MALİ TEORİLER...11 A. Kamu Sektörünün Üçlü Tahsis Teorisi...12 B. Katlı Kek Teorisi...13 C. Desantralizasyon Teorisi...13

3 X D. Kulüp Mallar Teorisi...14 E. Ayakla Oylama Teorisi...16 F. Sinek Kâğıdı Etkisi...17 IV. YEREL YÖNETİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ...18 A. Yerel Yönetimler Yerel Kamu Hizmetlerinden Sorumludur İktisadilik Kriteri...19 a. Yapılan Üretimin Büyüklüğü b. Toplumun Tercihlerinin Daha Kolay Yansıtılması...21 c. Subsidiarite İlkesinin Uygulanması Tarihsellik-Geleneksellik Kriteri B. Yerel Yönetimlerin Kamu Tüzelkişiliği Bulunmaktadır C. Yerel Yönetimler Yerinden Yönetim İlkesine Tabidir Merkezden Yönetim Yerinden Yönetim...31 a. Yerel (Coğrafi) Yerinden Yönetim b. Hizmet Yerinden Yönetim...35 D. Yerel Yönetimler Merkezi İdarenin Denetimine Tabidir Hiyerarşi İdari Vesayet İdari Vesayetin Hiyerarşiden Farkları...39 E. Yerel Yönetimlerin İdari Özerkliği Bulunmaktadır Yerel İdari Özerkliğin Unsurları...42 a. İcrai İşlem Yapma...42 b. Karar ve Hareket Serbestisi İdari Özerklik - Mali Özerklik İlişkisi F. Yerel Yönetimlerin Karar Organları Seçimle İşbaşına Gelir... 46

4 XI İKİNCİ BÖLÜM YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK VE SEÇİLMİŞ BAZI ÜLKELERDEKİ UYGULAMALAR I. K AVR A M II. İDARELERARASI GELİR BÖLÜŞÜMÜ VE MALİ ÖZERKLİK.53 A. Kavram ve Kapsam...53 B. Vergi Kaynak ve Gelirlerinin Bölüşümü Vergi Kaynak ve Gelirlerinin Bölüşümünde Kullanılan Kriterler...55 a. Adalet ve Eşitlik Kriteri...55 b. İdari Etkinlik Kriteri c. Tarihsellik-Geleneksellik Kriteri Vergi Kaynak ve Gelirlerinin Bölüşüm Şekillerine Göre Sistemler...59 a. Tam Bağımsızlık Sistemi...59 b. Tam Bağımlılık Sistemi...59 c. Karma Sistem III. YEREL YÖNETİM VERGİLERİ VE MALİ ÖZERKLİK A. Yerel Yönetim Vergilerinin Vergi Hukukundaki Yeri ve Kavramsallaştırılması Sorunu B. Vergilendirme Yetkisi Mali Özerklik İlişkisi Bağlamında Yerel Yönetim Vergileri C. Yerel Yönetim Öz Gelirleri - Mali Özerklik İlişkisi Diğer Mali Yükümlülükler a. Resimler b. Harçlar...73 c. Benzeri Mali Yükümlülükler...74 d. Şerefiyeler Diğer Öz Gelirler...75 a. Ücretler...76

5 XII b. İktisadi Teşebbüs Gelirleri...76 c. Özel Mülk Gelirleri...76 d. İdari Para Cezaları IV. BORÇLANMA SERBESTİSİ MALİ ÖZERKLİK İLİŞKİSİ V. SEÇİLMİŞ BAZI ÜNİTER VE FEDERAL DEVLETLERDEKİ UYGULAMALAR...79 A. Fransa Yerel Yönetim Sistemine İlişkin Genel Bilgiler Fransa da Mali Özerklik...85 B. İngiltere Yerel Yönetim Sistemine İlişkin Genel Bilgiler İngiltere de Mali Özerklik C. Amerika Birleşik Devletleri Yerel Yönetim Sistemine İlişkin Genel Bilgiler ABD de Mali Özerklik D. Almanya Yerel Yönetim Sistemine İlişkin Genel Bilgiler Almanya da Mali Özerklik E. İsviçre Yerel Yönetim Sistemine İlişkin Genel Bilgiler İsviçre de Mali Özerklik ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRKİYE DE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK I. KAPSAM II. İL ÖZEL İDARELERİ VE MALİ ÖZERKLİK A. İl Özel İdareleri İl Özel İdarelerinin Görev ve Yetkileri İl Özel İdarelerinin Organları

6 XIII B. İl Özel İdarelerinde Mali Özerklik İl Özel İdarelerinin Giderleri İl Özel İdarelerinin Gelirleri a. Öz Gelirler b. Transfer Gelirleri c. Borçlanma Gelirleri İl Özel İdarelerinin Bütçesi İl Özel İdarelerinin Denetimi Genel Değerlendirme III. BELEDİYELER VE MALİ ÖZERKLİK A. Belediyeler Belediyelerin Görev ve Yetkileri Belediye Organları B. Belediyelerde Mali Özerklik Belediye Gelir ve Giderleri a. Öz Gelirler b. Transfer Gelirleri c. Borçlanma Gelirleri Belediye Bütçesi Belediyelerin Denetimi Genel Değerlendirme IV. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ VE MALİ ÖZERKLİK A. Büyükşehir Belediyeleri Büyükşehir Belediyelerinin Görev ve Yetkileri Büyükşehir Belediyelerinin Organları B. Büyükşehir Belediyelerinde Mali Özerklik Büyükşehir Belediyelerinin Gelir ve Giderleri a. Öz Gelirler b. Transfer Gelirleri c. Borçlanma Gelirleri

7 XIV 2. Büyükşehir Belediye Bütçesi ve Denetim Genel Değerlendirme V. KÖYLER VE MALİ ÖZERKLİK A. Köyler Köylerin Görev ve Yetkileri Köylerin Organları B. Köylerde Mali Özerklik Köylerin Gelirleri a. İmece b. Salma c. Diğer Gelirler Köylerin Giderleri Köy Bütçesi ve Denetimi Genel Değerlendirme DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ANAYASAL TARTIŞMALAR VE YEREL MALİ ÖZERKLİK I. KAPSAM II. TÜRKİYE ANAYASALARINDA YEREL MALİ ÖZERKLİK A. Cumhuriyet Öncesi Dönem Kanun-i Esasisi a. Kanun-i Esasi Öncesi Durum b. Kanun-i Esasi Sonrası Durum Teşkilat-ı Esasiye Kanunu B. Cumhuriyet Dönemi Anayasası Anayasası Anayasası...206

8 XV III. ANAYASA UZLAŞMA KOMİSYONU ÇALIŞMALARI A. AK Parti, CHP ve MHP Anayasa Önerilerinde Yerel Yönetimler Genel Olarak Mali Özerklik Bakımından B. BDP Anayasa Önerisinde Yerel Yönetimler Genel Olarak Mali Özerklik Bakımından IV. ANAYASAL VE YASAL DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİ A. Anayasal Değişiklik Önerileri B. Yasal Değişiklik Önerileri İl Özel İdareleri Belediyeler Köyler SONUÇ KAYNAKÇA

Benzer belgeler

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE...

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE... 1 I. MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI... 1 A. Tarihsel Süreç... 1 B. Gelişim Sürecinde Kent ve İşlevleri... 2 C. Feodalite