Fizik Biliminin Evrendeki Rolü Fiziğin Uygulama Alanları Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması Bilim Araştırma Merkezleri...

Transkript

1

2 İÇİNDEİER. ÜNİTE : FİZİ BİİMİNE GİRİŞ Fizik Biliminin Evrendeki Rolü... Fiziğin Uygulama Alanları... 7 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması... 9 Bilim Araştırma Merkezleri ÜNİTE : MADDE VE ÖZEİERİ Madde ve Özkütle... 9 Dayanıklılık... apışma ve Birbirini Tutma... 7 ılcallık ve üzey Gerilimi... 4 Tarama... 4 ısa Cevaplı Sorular... 48

3 Fizik Biliminin Evrendeki Rolü Ünite Test. Doğada gerçekleşen olayları açıklamaya ve formülle ifade etmeye çalışan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Mühendislik B) Astronomi C) Fizik D) Tıp E) Edebiyat Doğadaki olayları formülize ederek açıklamaya çalışan bilim dalı Fizik'tir.. Fizik bilimi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) anunları değişmez özellik gösterir. B) Diğer bir çok bilim dalıyla ilişki içindedir. C) Sürekli gelişim gösteren bir bilim dalıdır. D) Deneylere dayalı bir bilim dalıdır. E) Doğayı ve evreni anlamaya çalışır. Fizik bilimi evreni deneysel verilere dayalı olarak açıklamaya çalışan, diğer bilim dallarıyla ilişki içinde olan bir bilim dalıdır. ıllar içinde oluşan kanunları gelişim gösterir ve değişebilir. 5. Fizik bilimiyle ilgili, I. eni gelişmelere açıktır. II. Matematik bilimiyle yakın ilişki içindedir. III. Deneysel bir bilimdir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Fizik, matematikle yakın ilişki içinde olan, yeni gelişmelere açık, deneysel bir bilimdir. 6. Göz kusurları, ışığın bir ortamdan diğerine geçerken kırılması, görüntü oluşumu gibi konular fiziğin hangi alt alanıyla ilgilidir? A) Nükleer fizik B) atı hâl fiziği C) Mekanik D) Optik E) Manyetizma Işık ve ışık olayları ile ilgili konuları inceleyen alt alan optiktir.. Fizik bilimi ile ilgili, I. Bilgileri kesin ve değişmezdir. II. Gözleme dayalı bir bilgiler bütünüdür. III. eni gelişmelere açıktır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Fizik bilimi gözleme dayalı ve yeni gelişmelere açık bir bilim dalıdır. 4. Aşağıda verilen, I. üksek hızlı trenler II. Çabuk kuruyan yapıştırıcılar III. Mide asidi düzenleyiciler yeniliklerinden hangileri fiziğin çalışmaları sonucu geliştirilmiştir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II üksek hızlı trenler fizik bilimindeki gelişmeler sonucu oluşmuştur. 7. Fizikte benzer problemler üzerine düşünen bilim insanlarının görüşleri aşağıda verilmiştir. Aristo: Düşüncelerime göre ağır olan maddeler hafif olanlara göre daha çabuk yere düşer. Galileo: Nitel gözlemler ve düşünce deneyleri sonucunda ağır cisimlerle hafif cisimlerin aynı yükseklikten aynı sürede düştüğünü keşfettim. Newton: aptığım deneyler ve hesaplamalarla yalnızca düşen cisimler için değil, hareketin geneli için hareket kanunları oluşturdum ve bunları metematiksel ifade haline getirdim. Bilim insanlarının görüşlerine bakarak fizik ile ilgili, I. Bir yargı zamanla doğruluğunu kaybedebilir. II. İfadelerinde matematiksel formül kullanılabilir. III. Teknolojik gelişmeler fizikteki gelişmelerin sonucudur. yargılarından hangileri çıkarılabilir? A) alnız II B) I ve II C) I ve III Soruda verilen görüşlerden Aristo'nun görüşlerinin, zamanla yapılan deneylerle değiştiğini, Newton'un hareket kanunlarını matematiksel ifade olarak anlıyoruz. Doğru olsa da teknolojik gelişmelerde fiziğin etkisinden bahsedilmemiştir.

4 Fizik Biliminin Evrendeki Rolü 8. Fiziğin alt dallarından katı hâl fiziği aşağıdakilerden hangisini inceler? A) Dünyanın manyetik alanı B) Maddenin kristal yapısı C) Atom bombası D) Elektrik yüklerinin davranışları E) Işığın prizmadan geçişi. I. Ultrason II. MR görüntüleme III. Röntgen Cihazlarının hangileri fiziğin tıp bilimine katkılarındandır? A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III atıhâl fiziği maddenin kristal yapısını inceler. Ultrason yüksek frekanslı ses dalgası, MR manyetik etki, röntgen ise -ışınları kullanarak görüntüleme sağlar. Üçü de fiziğin tıp alanındaki katkılarındandır. 9. Fizik bilimi aşağıdaki alanlardan hangisiyle en az ilişkilidir? A) Matematik B) imya C) Mühendislik D) Astronomi E) Dil bilimleri Fizik bilimi kimya, matematik, mühendislik ve astronomiyle yoğun ilişki içindedir. Ancak dil bilimleri ile ilişkisi sınırlıdır.. Barajlarda biriken su belli yükseklikten serbest bırakılıp, türbinlerde elektrik enerjisi üretilmesi sağlanır. Bu süreçle en fazla ilgilenen fiziğin alt alanları hangileridir? A) Termodinamik Elektromanyetizma B) Termodinamik Atom fiziği C) Mekanik Elektromanyetizma D) Mekanik Optik E) Mekanik Atom fiziği Barajlarda suyun birikip potansiyel enerji depolamaları ile mekanik, elektrik üretimi ile elektromanyetizma alt alanları ilgilenir.. Fizik; hareketten, enerjiye, aydınlanmaya, ısıtma ve soğutma sistemlerine kadar bir çok konuyla ilgilidir. Bu durumun; I. fiziğin çok fazla alt alanla incelenmesine, II. diğer birçok bilim dalı ile ilişkili olmasına, III. fiziksel doğruların değişmez olmasına, neden olduğu savunabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Fiziğin bir çok konuyla ilgilenmesi çok alt alanda incelenmesini ve bir çok bilimle ilişki içinde olmasını gerektirir. Cevaplar. C. A. D 4. A 5. E 6. D 7. B 8. B 9. E. C. E. C 4

5 Fizik Biliminin Evrendeki Rolü Ünite Test. Aşağıdakilerden hangisinde fiziğin etkisi daha az gözlenir? A) Bilgisayar B) Gözlük C) Otomobil D) ozmetik ürünler E) apı zili ozmetik ürünler kimya ve eczacılığın ilgi alanındadır. 5. Telefon, telsiz gibi iletişim araçlarıyla ilgilenen fiziğin alt alanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Elektromanyetizma B) Mekanik C) Optik D) Nükleer fizik E) Atom fiziği Telefon ve telsizin aldığı sinyaller elektromanyetik dalgalardır.. Fizik bilimiyle ilgili; I. Deneyseldir. II. anunları değişmezdir. III. Objektiftir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Fizik bilimi deneysel ve objektiftir. eni deneyler ve sonuçları yeni kanunlar getirebilir, var olanları değiştirebilir.. Durgun ve noktasal yüklerin birbirine uyguladığı elektriksel alan ve elektriksel kuvveti inceleyen fizik alanı aşağıdakilerden hangisidir? 4. A) Atom fiziği B) Termodinamik C) Optik D) Elektrik E) Mekanik Elektriksel alan ve elektriksel kuvvetle elektromanyetizma alt alanı ilgilenir. Mercek I Fotoğraf makinesi II Prizma III ukarıdakilerden hangisi fiziğin alt dalı olan optiğin uğraş alanındadır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Optik; mercek, prizma gibi aletlerle ve fotoğraf makinesi gibi cihazlarla ışığın ve görüntünün durumunu inceler. 6. Aşağıda verilen, I. Cep telefonu II. Buzdolabı III. Fotokopi makinesi cihazlarından hangilerinin geliştirilmesinde fizik biliminin katkısı vardır? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Elektrikle çalışan birçok cihaz fiziğin katkısı sonucu geliştirilmiştir. 7. Fiziğin alt dalları ve inceleme alanları ile ilgili olarak verilen hangi eşleştirme yanlıştır? A) Uyduların hareketi Mekanik B) Pusulaların sapması Manyetizma C) Sesin oluşumu Optik D) Atomların etkileşimi Atom fiziği E) Isı transferi Termodinamik Optik ışık ve ışık olaylarını inceler. 8. Fizik bilimiyle ilgili olarak, I. Madde ile enerji arasındaki etkileşimi inceler. II. Deneyler yardımıyla doğa olaylarının açıklamaya çalışır. III. asa ve teorileri mutlaktır. A) alnız I B) I ve II C) I ve III Fizik, madde ile enerji arasındaki ilişkiyi inceler. Doğa olayları açıklarken deneyden faydalanılır. asa ve teorikleri mutlak değildir. la bir kısım veya tamamen değişebilir. 5

6 Fizik Biliminin Evrendeki Rolü 9. I. Serbest bırakılan bir cismin hareketi II. Sürtünme kuvvetinin harekete etkisi III. Isı yalıtımı için uygun madde seçimi Olaylarının ilgilendirdiği fiziğin alt alanlara göre sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisidir? Mekanik Termodinamik A) I II, III B) II I, III C) I, II III D) I, III II E) I, II II, III Cisimlerin hareketi, sürtünme kuvvetinin harekete etkisi mekanik, ısı yalıtımı ise termodinamik ile ilgilidir.. I. Metallerin sürtünme katsayıları II. Metallerin özdirenci III. Metallerin genleşme katsayısı Terimlerini inceleyen fiziğin alt alanı hangi seçenekte doğru verilmiştir? I II III A) atıhal fiziği Termodinamik Atom fiziği B) atıhal fiziği Elektromanyetizma Optik C) Mekanik Optik Termodinamik D) Mekanik Elektromanyetizma Termodinamik E) Mekanik Termodinamik Elektromanyetizma Sürtünme katsayısı Mekanik Özdirenç Elektromanyetizma Genleşme atsayısı Termodinamik. uvvetin hareket üzerindeki etkisini inceler. Hangi göz kusuruna hangi tür mercek kullanılması gerektiğini inceler. ristal ve amorf yapılı maddelerin özelliklerini inceler. üklü cisimler arasındaki itme ve çekme kuvvetlerini inceler. Olaylarıyla fiziğin alt dalları eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) Mekanik B) Termodinamik C) Optik D) Elektromanyetizma E) atıhâl fiziği uvvet ve etkileri Mekanik Göz kusurları Optik ristal yapılar atıhâl fiziği üklü cisimler Elektromanyetizma Bu nedenle Termodinamik dışarıda kalır.. Fotokopi makinesine konulan kağıda ışın demeti yollanıp kağıtta boş kısımların nötr olması sağlanır. azı veya çizim olan kısımlar ise pozitif yüklenir. Elde edilen görüntü mercek ve aynalar yardımıyla çıktıya dönüştürülür. Buna göre, fotokopi makinesinin çalışmasında diğerlerine göre daha etkin olan fiziğin alt alanları hangi seçenekte doğru verilmiştir? A) Elektromanyetizma Optik B) Optik Termodinamik C) Mekanik Atom fiziği D) Elektromanyetizma Atom fiziği E) Mekanik Optik Elektrikle yüklenme olayı elektromanyetizma, görüntünün mercek ve aynalarla çıktı hâline getirilmesi optik alt alanıyla ilgilidir. Cevaplar. D. C. D 4. E 5. A 6. E 7. C 8. B 9. C. B. D. A 6

7 Fiziğin Uygulama Alanları Ünite Test. Fizik bilimi, I. uvvet II. Hareket III. Enerji kavramlarından hangileri ile ilgilidir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Fizik bilimi kuvvet, hareket ve enerji kavramları ile ilgilidir. 5. Aşağıda verilen; I. Bileşik oluşumu II. Canlılarda büyüme III. Elektrik akımının oluşması olaylarından hangileri fiziğin uğraş alanına girer? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Bileşik oluşumu kimya, canlılarda büyüme biyoloji, elektrik akımının oluşması fizik ile ilgilidir.. Fizik bilimi ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Madde ve enerji arasındaki ilişkiyi açıklar. B) Evrendeki tüm problemlerle ilgilenir. C) Araştırmalarında deney yolunu kullanır. D) Doğayı yasalarla açıklamaya çalışır. E) Gelişme açık bir bilim dalıdır. Fizik bilimi evrendeki olayları deneysel yollarla açıklamaya çalışan, gelişime açık bir bilim dalıdır. Evrendeki tüm olayları açıklamaya çalıştığı söylenemez. 6. Aşağıda fiziğin alt alanları ile bazı olaylar eşleştirilmiştir. I. Optik Göz kusurları II. Mekanik Isı akışı III. atı hâl fiziği Hâl değişimi Buna göre, hangi eşleştirmeler yanlıştır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Göz kusurları optik, ısı akışı ve hâl değişimi Termodinamik ile ilgilidir.. Aşağıdaki alt alanlardan hangisi fiziğe ait değildir? A) Termodinamik B) Atom fiziği C) Fizikokimya D) Optik E) Elektromanyetizma Fizikokimya, kimyanın alt alanlarından biridir. 4. İnsanlar ilk çağlardan beri hareket, kuvvet ve enerji gibi konularla ilgilenmek durumunda kalmışlardır. Bu bilgiye göre, insanların fiziğin öncelikle hangi alt alanı ile ilgilendiği söylenebilir? 7. Hastanelerde kullanılan MR cihazları fiziğin hangi alt alanı ile ilgilidir? A) Mekanik B) Nükleer fizik A) Mekanik B) Optik C) atı hâl fiziği D) Manyetizma C) Manyetizma D) Atom fiziği E) Termodinamik E) Nükleer fizik Fiziğin hareket, kuvvet ve enerji ile ilgili alt alanı mekaniktir. MR (Manyetik Rezonans) manyetizma alt alanı ile ilgilidir. 7

8 Fiziğin Uygulama Alanları 8. Fizik bilimi aşağıdaki alanlardan hangisi ile diğerlerine göre daha az ilişkilidir? A) Sosyoloji B) imya C) Matematik D) Biyoloji E) Tıp Fizik bilimi matematik, kimya, biyoloji ve tıpla sosyolojiye göre daha ilgilidir.. Aşağıda verilen; I. Fizikokimya II. Fizik tedavi ve rehabilitasyon III. Metafizik dallarından hangileri fiziğin diğer bilim dalları ile ilişkisine örnek gösterilebilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III imyasal reaksiyonlarda oluşan fiziksel değişimleri inceleyen kimyanın alt alanı fizikokimyadır. Her iki bilimin (fizik ve kimya) yoğun ilişkisi vardır. Fizik tedavi ve rehabilitasyon eksilen vücut fonksiyonlarının yerine konması çalışmasıdır. Metafizik ise doğa üstü olayları açıklamaya çalışır. 9. Işığın yansıması, kırılması gibi olayları fiziğin optik alt alanı inceler. Buna göre aşağıdaki olaylarından hangisi optiğin ilgi alanına girmez? A) Aynaya bakan insanın kendi görüntüsünü görmesi B) aşığın su içinde kırık görünmesi C) Gökyüzünün mavi algılanması D) Birbirine sürtünen bulutlarda şimşek çakması E) ağmur yağdığında gökkuşağı oluşması Aynada görüntü oluşumu, kaşığın kırık görünmesi, gökyüzünün mavi olması ve gökkuşağı oluşumu optik ile ilgilidir. Sürtünme sonucu şimşek çakması elektrik ile ilgilidir.. Fizik bilimiyle ilgili, I. Çok eski zamanlardan beri bilim insanları üzerinde çalışmışlardır. II. Günlük hayattaki pek çok teknoloji fizikteki çalışmaların ürünüdür. III. Diğer bilimlerle ilişkisi sınırlıdır. A) alnız I B) alnız II C) I ve II. Aşağıda fiziğin bazı alt alanları verilmiştir. Termodinamik atı hâl fiziği Mekanik Nükleer fizik Buna göre, aşağıdaki olaylar bu alt alanlarla eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) Hareketli cisimlere sürtünme kuvveti etki etmesi B) Binalarda ısı yalıtımı yapılması C) Maddelerin kristal yapısının incelenmesi D) Güneşte enerji oluşması E) Uçlarına gerilim uygulanan ampulün yanması Sürtünme kuvveti Mekanik Isı yalıtımı Termodanamik ristal yapı atı hâl fiziği Güneşte enerji oluşması Nükleer enerji Fizik bilimi eski zamanlardan beri bir çok teknolojinin ve diğer bazı bilimlerin gelişmesinde etkili olmuştur. Ampülün yanması Elektrik Cevaplar. E. B. C 4. A 5. B 6. D 7. C 8. A 9. D. C. A. E 8

9 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması Ünite Test 4. Aşağıdakilerden hangisi fizikteki temel büyüklüklerden biri değildir? A) ütle B) Uzunluk C) Isı Isı temel bir büyüklük değildir. D) E) Madde miktarı 4. Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklüğün birimidir? A) Pascal B) Joule C) Newton D) Candela E) itre Candela ışık şiddetinin SI deki birimidir.. Aşağıda verilen, I. Candela II. Watt III. Joule niceliklerinden hangileri türetilmiş büyüklüğün birimidir? A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III Watt ve Joule türetilmiş büyüklüktür. 5. Aşağıda verilen, I. Özkütle II. Ağırlık III. Işık şiddeti büyüklüklerinden hangileri fizikteki temel büyüklüklerdendir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III Işık şiddeti temel büyüklüktür.. SI birim sistemine göre aşağıdaki büyüklük birim eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) ütle kg B) Uzunluk m C) Sıcaklık C D) Elektrik akımı A E) s Sıcaklığın SI daki birimi elvindir. 6. Aşağıdakilerden hangisinde fizikteki temel büyüklüklerden birisi ifade edilmemiştir? A) Günde litre su içmelisin. B) Şu masanın boyu daha uzun. C) Dersler çok uzun sürüyor. D) kilo patates verir misin? E) Hava bugün çok sıcak. itre temel büyüklük değildir. 9

10 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması 7. ütle, I. Newton II. itre III. ilogram birimlerinden hangileri ile ifade edilebilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II itre ve dm hacim birimi olarak kullanılabilir.. Aşağıda verilen büyüklüklerden hangisi ölçü aletiyle ölçülmez? A) Madde miktarı B) Uzunluk C) ütle D) E) Sıcaklık Uzunluk, kütle, zaman ve sıcaklık ölçü aletiyle ölçülür ancak madde miktarı hesaplanarak bulunur.. Fiziksel büyüklüklerle ilgili aşağıdaki tablo veriliyor. 8. Aşağıdaki büyüklük birim eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Enerji j B) Hız m/s C) Madde miktarı mol D) Akım A E) Ağırlık kg Ağırlığın birimi Newton'dur. Büyüklük Birim Ölçme Aracı I metre Mezura Saniye II Sıcaklık III Termometre Buna göre, tabloda boş bırakılan yerler SI sistemine göre nasıl doldurulmalıdır? I II III A) Madde miktarı Saat Celsius B) Uzunluk ronometre elvin C) ütle ronometre Celsius D) ütle ronometre elvin E) Uzunluk Saat Joule Birimi metre olan nicelik uzunluk, zaman kronometre ile ölçülür, sıcaklığın birimi elvindir. 9. Aşağıda verilen birim ve ölçü aleti eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Termometre Isı B) Cetvel Uzunluk C) Ampermetre Akım D) Eşit kollu terazi ütle E) ronometre Termometre ile sıcaklık ölçülür.. Silindir şeklindeki bir krem kutusunun çapı aşağıdaki aletlerin hangisiyle en az hatayla ölçülebilir? A) Cetvel B) Mezura D) Şerit metre D) umpas E) Gönye Bir kürenin çapı en az hatayla mezura yardımıyla ölçülür. Cevaplar. C. E. C 4. D 5. C 6. A 7. B 8. E 9. A. A. B. D

11 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması Ünite Test 5. Aşağıdakilerden hangisi skaler bir büyüktür? A) uvvet B) İvme C) Hız D) Ağırlık E) ütle ütle skaler bir büyüklüktür. 4. Aşağıda verilen, I. Newton II. Joule III. elvin birimlerinden hangiler skaler büyüklüklere aittir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Joule ve elvin skaler büyüklüklerin birimleridir.. Fizikteki büyüklüklerden; I. Akım şiddeti II. Alan III. Madde miktarı hangileri temel büyüklük değildir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Akım şiddeti ve madde miktarı temel büyüktür. 5. Aşağıda bazı büyüklükler ve ölçü aleti eşleştirilmiştir. I. Ağırlık Eşit ollu Terazi II. ütle Dinamometre III. Uzunluk Cetvel Buna göre, hangi eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III ütle, eşit kollu teraziyle ağırlık dinamometre ile ölçülür. Uzunluk cetvelle ölçülebilir.. Aşağıdakilerden hangisi vektörel bir büyüktür? A) İvme B) Sürat C) D) Işık şiddeti E) Uzunluk İvme vektörel bir büyüklüktür. 6. Aşağıda verilen fiziksel büyüklük ve ölçüm birimi eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? A) Uzunluk m B) Işık şiddeti Cd C) Alan m D) Sıcaklık j E) s Sıcaklığın birimi elvindir. Joule enerji birimi olarak kullanılır.

12 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması 7. Sinem, terazi, kronometre, mezura, termometre bulunan laboratuarda ölçüm yapmak istiyor. Buna göre Sinem aşağıdakilerden hangisini ölçemez? A) ütle B) Sıcaklık C) D) Uzunluk E) Madde miktarı ütle, alan şiddeti, zaman, uzunluk ölçülebilir. Madde miktarı ise hesaplanır, ölçülemez.. SI birim sistemine göre, I. Fahrenheit ( F) II. Celcius ( C) III. elvin () yukarıdakilerden hangileri sıcaklık birimi olarak kullanılabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) II ve III E) I ve III SI birim sistemine göre sıcaklık birimi elvin'dir. 8. Aşağıda verilen, I. Enerji II. Sürat III. er değiştirme büyüklüklerinden hangileri skalerdir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Enerji ve sürat skalerdir. er değiştirme ise vektöreldir.. Aşağıda verilen, I. uvvet II. İvme III. ütle niceliklerinden hangileri vektöreldir? A) alnız II B) alnız III C) I ve II Manyetik alan ve ivme vektörel büyüklüktür. 9. Aşağıda verilen, I. Metre, II. Amper, III. elvin birimlerinden hangileri hem skaler hem vektörel büyüklükler için kullanılabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III. Aşağıdaki ölçüm sonuçlarından hangisi vektöreldir? A) Pilin gerilimi B) Sporcunun atladığı yükseklik C) Bir lambanın ışık şiddeti D) Trenin ivmesi E) Metal bir bloğun kütlesi İvme vektörel büyüklüktür. Metre hem uzunluk hemde yer değiştirme birimi olarak kullanılabilir. Metre skaler ve vektörel büyüklükler için kulanılabilir. Cevaplar. E. B. A 4. D 5. C 6. D 7. E 8. C 9. A. B. C. D

13 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması Ünite Test 6. Aşağıda verilen, I. Hız II. III. Ağırlık IV. ütle büyüklüklerinden hangileri skalerdir? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV 4. Bir fiziksel büyüklüğün skaler ve türetilmiş olduğu biliniyor. Buna göre, bu büyüklük aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Hacim B) Basınç C) Enerji D) Alan E) ütle ütle, basınç, enerji ve alan ve hacim skalerdir. Alan, basınç, enerji ve hız türetilmiştir. ve kütle skaler hız ve ağırlık vektöreldir.. Aşağıdakilerden hangisinde türetilmiş bir büyüklük ifade edilmiştir? A) Pazardan kg erik aldım. B) metreyi kaç saniyede koşabilirsin? C) Daha kalın bir kağıt alalım. D) aan erem'den daha ağır. E) ambayı kapatın gözümü aldı. ütle, zaman, uzunluk, ışık şiddeti temel, ağırlık türetilmiş büyüklüktür. 5. I. Isı II. İvme III. uvvet ukarıda verilen büyüklüklerden hangileri vektöreldir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II İvme ve kuvvet vektörel büyüktedir. 6. Aşağıda fiziksel büyüklükler ve ölçme aletini eşleştiren tablo verilmiştir.. Aşağıda verilen, I. ön, II. Şiddet, III. Birim niceliklerinden hangisi yalnızca vektörel büyüklüklerde vardır? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III ön yalnızca vektörel büyüklüklerde vardır. Şiddet ve birim skaler büyüklüklerde de bulunabilir. I ütle III Termometre II umpas Buna göre, tabloda I, II ve III yerine aşağıdakilerden hangisi yazılırsa tablo doğru tamamlanmış olur? I II III A) Enerji Dinamometre Uzunluk B) Sıcaklık Terazi Hacim C) Sıcaklık Dinamometre Uzunluk D) Isı Terazi ütle E) Sıcaklık Terazi Uzunluk Termometre ile sıcaklık terazi ile kütle, kumpas ile uzunluk ölçülür.

14 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması 7. Aşağıda verilen, I. Sıcaklık II. Hacim III. uvvet IV. Hız V. büyüklüklerinin skaler ve vektörel olarak sınıflandırılması hangisinde doğru verilmiştir? Skaler Vektörel A) II, III I, IV, V B) I, II, V III, IV C) I, IV, V II, III D) I, III, IV II, V E) III, V I, II, IV I. Sıcaklık Skaler II. Hacim Skaler III. Skaler IV. Hız Vektörel V. uvvet Vektörel 8. I. erdeğiştirme II. Alınan yol III. Sürat ukarıdaki niceliklerden hangileri vektöreldir?. Fizikte büyüklükler vektörel ve skaler büyüklük olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre, I. Birim II. önü III. Şiddeti niceliklerinden hangileri vektörel büyüklükleri skaler büyüklüklerden ayıran özelliktir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Vektörel büyüklükleri skaler büyüklüklerden ayıran önemli özellik yöndür.. Fiziksel büyüklüklerle ilgili, I. Tüm temel büyüklükler skalerdir. II. Tüm türetilmiş büyüklükler vektöreldir. III. Tüm vektörel büyüklükler türetilmiştir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Temel büyüklüklerin tamamı skalerdir. Türetilmiş büyüklükler ise skaler veya türetilmiş olabilir. A) alnız I B) I ve II C) I ve III alnız yerdeğiştirme vektöreldir.. Bir öğrenci aşağıdaki tabloyu örnek büyüklüklerle doldurmak istemektedir. 9. Aşağıda verilen, I. Taş yerinde ağırdır. II. Tüm enerjimizi bu işe harcamalıyız. III. ın yönü ileri doğrudur. cümlelerin hangilerinde vektörel bir büyüklükten bahsedilmiştir? A) alnız I B) I ve II C) I ve III Ağırlık vektörel, enerji ve zaman skalerdir. Skaler Büyüklük Vektörel Büyüklük Temel Büyüklük I III Türetilmiş Büyüklük Buna göre öğrenci I, II, III ve IV numaralı bölmelerden hangilerini boş bırakmak zorundadır? A) alnız I B) alnız III C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV Temel büyüklükler içinde vektörel büyüklük yoktur. II IV Cevaplar. C. D. A 4. E 5. D 6. E 7. B 8. A 9. A. B. C. B 4

15 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması Ünite Test 7. Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklük değildir? A) ütle B) Hacim C) Işık şiddeti D) Madde miktarı E) Hacim türetilmiş bir büyüklüktür. 4. Aşağıda verilen, I. Bir odanın sıcaklığı II. Bir mıknatısın çekim kuvveti III. Bir ipin uzunluğu değerlerinden hangileri skaler bir birimle ifade edilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Sıcaklık ve uzunluk skaler birimlerle ifade edilir.. Aşağıda verilen, I. Sıcaklık II. III. Ağırlık niceliklerinden hangileri temel büyüklüktür? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Sıcaklık ve zaman temel, ağırlık türetilmiş büyüklüktür. 5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde vektörel bir ifade vardır? A) Araba 9 km/h hızla gidiyor. B) Odaya 6 m halı aldık. C) Boyum 7 cm olmuş. D) Masa tam 4 kg geldi. E) Maç 4 dakika uzadı. Hız ifadesi vektörel bir ifadedir.. Aşağıda verilen, I. ütle II. Hacim III. Sürat niceliklerinden hangileri skaler büyüklüktür? A) alnız I B) alnız II C) I ve III ütle, hacim ve sürat skaler büyüklüklerdir. 6. Aşağıda verilen, I. Pilin gerilimini II. Dondurmanın sıcaklığı III. Dolabın boyu cümlelerinden hangilerinde temel bir büyüklük ifade edilmiştir? A) alnız II B) alnız III C) I ve II Sıcaklık ve uzunluk temel büyüklüktür. 5

16 Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde temel bir büyüklükten bahsedilmemiştir? A) Bugün hava çok soğuktu. B) Dün tartıldım kilo vermişim. C) Masaya boyum yetmiyor masa çok uzun. D) Işığın şiddeti yetersiz. E) Müziğin sesi çok fazla.. Aşağıda günlük hayatta kullandığımız bazı cümleler verilmiştir. I. aç kilogram ağırlığındasın? II. Evin ısısı 5 derece artmalıdır. III. En az saat bekledim. Buna göre, hangi cümlelerde bahsedilen büyüklük yanlış ifade edilmiştir? Ses şiddeti türetilmiş bir büyüklüktür. 8. Bir öğrenci aşağıdaki soruları cevaplayarak ilerliyor. A) alnız I B) alnız III C) I ve II ilogram ile kütle, 5 derece ile sıcaklıktan bahsedilmek istenmiş ancak yanlış ifade edilmiştir. Vektörel büyüklükler yönle ifade edilir. D Skaler büyüklükler sadece sayı ile ifade edilir. D Vektörel büyüklükler türetilmiştir. D Ağırlık vektörel bir büyüklüktür. D 4 Buna göre öğrenci soruları doğru cevapladığında hangi çıkışa ulaşır? A) B) C) D) 4 E) 5 Skaler büyüklükler sayı ve birimle ifade edilir. 9. Aşağıda bazı büyüklükler birimler ile eşleştirilmiştir. Buna göre, hangi eşleştirme SI birimine göre yanlış yazılmıştır? A) ütle kilogram B) saniye C) Uzunluk metre D) Özkütle g/cm E) Madde miktarı mol. Deniz birbirine benzer büyüklükleri şekildeki gibi bir tabloya yazıyor. Uzunluk Sürat Ağırlık er değiştirme Hız ütle Buna göre, Deniz skaler büyüklüklerin üzerini karaladığında tablonun görünümü nasıl olur? A) B) C) D) E) SI birim sistemine göre özkütlenin birimi kg/m olmalıdır. Uzuluk, sürat ve kütle skaler büyüklüklerdir. Cevaplar. B. C. E 4. C 5. A 6. D 7. E 8. B 9. D. C. A 6

17 Bilim Araştırma Merkezleri Ünite Test 8. Bilim araştırma merkezleri ile ilgili, I. Bilim ve teknolojiyi anlaşılır hâle getirirler. II. Bilimsel gelişmelere katkı sağlarlar. III. Elde ettiği gelirlerle kâr sağlarlar. A) alnız I B) alnız II C) I ve II Bilim araştırma merkezlerinin kâr amacı yoktur. 4. Aşağıda bulunan I. CERN II. NASA III. TAE bilim araştırma merkezlerinden hangileri Türkiye'de bulunmaktadır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III TAE Türkiye'de bulunmaktadır.. Aşağıdakilerden hangisi bir araştırma merkezi değildir? A) TÜBİTA B) TAE C) NASA D) CERN E) FIFA FIFA uluslararası futbol federasyonları birliği olup araştırma merkezi değildir. 5. TÜBİTA ile ilgili, I. Türkiye'de kurulmuştur. II. Uluslararası bir kurumdur. III. TC Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ilgilidir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III TÜBİTA Türkiye'de kurulmuş olup milli bir kuruluştur ve T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile igilidir.. Bilim araştırma merkezleri ile ilgili; I. Ulusal ve uluslararası kuruluşlardır. II. lasik müze anlayışı vardır. III. İnsanların bilgilerini test ederler. yargılarından hangileri yanlıştır? 6. Bilim ve Teknik Dergisi hangi kuruluş tarafından yayımlanmaktadır? A) TÜBİTA B) MEB C) TAE D) CERN E) ASESAN Bilim ve Teknik dergisi TÜBİTA tarafından yayımlanmaktadır. A) alnız I B) alnız III C) I ve III Bilim araştırma merkezleri klasik müze anlayışının dışında, aktif olarak öğrenme ve uygulama sağlayan ulusal ya da uluslararası kuruluşlardır. 7

18 Bilim Araştırma Merkezleri 7. Avrupa'nın uzay araştırmaları ile ilgili çalışmalar yürüten bilim araştırma merkezi aşağıdakilerden hangisidir? A) MEB B) ESA C) TÜBİTA D) TAE E) NASA. Aşağıdakilerden hangisi bilim araştırma merkezileri değildir? A) TAE B) CERN C) NASA D) TÜBİTA E) TÜRSAT TÜRSAT Bilim Araştırma Merkezileri değildir. Avrupa uzay araştırmaları ile Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ilgilenir. 8. Aşağıdaki davranışlardan hangisinde bilimsel araştırmalarda bilim etiği ilkesine uyulmamıştır? A) aynakların taraflı seçilmesi B) Araştırma sonuçlarıyla toplumu bilgilendirmek C) Araştırma sonuçları araştırmayı yapanların tümünün isimleriyle yayınlanması D) Araştırmada kullanılan yöntemler açık ve ayrıntılı biçimde yazılmalıdır. E) Araştırmalarda yararlanılan kaynakların eksiksiz gösterilmesi. Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi aşağıdakilerden hangisidir? A) NASA B) TAE C) CERN D) TAI E) ASESAN Amerikan Ulusal ve Havacılık Dairesi NASA'dır. Bilimin etiğinde kaynaklar tarafsız seçilmelidir. 9. Türkiye'de I. Nükleer güvenliği garanti altına almak II. Nükleer konularda halkı bilgilendirmek III. Nükleer tehlikelere karşı korunma stratejileri belirlemek hangi kurumun görevleri arasındadır? A) TAI B) CERN C) TAE D) ASESAN E) TÜBİTA. Dünya'nın en büyük parçacık fiziği laboratuarı aşağıdaki kurumlardan hangisinin himayesi altındadır? A) NASA B) TAE C) Avrupa Uzay ajansı D) CERN E) TÜBİTA Dünya'nın en büyük parçacık fiziği laboratuarı CERN himayesindedir. Türkiye'de nükleer konularla ilgili kuruluş TAE'tir. Cevaplar. C. E. D 4. B 5. C 6. A 7. B 8. A 9. C. E. A. D 8

19 Madde ve Özkütle Ünite Test 9. Aşağıdakilerden hangisi kütle birimi olarak kullanılabilir? A) Mol B) itre C) Metre D) Gram E) elvin ütle birimi olarak yukarıda verilenlerden gram kullanılabilir. 4. ütle ile ilgili, I. Eşit kollu terazi ile ölçülür. II. SI daki birimi kg dır. III. Tüm maddeler için ortak bir özelliktir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II ütle maddeler için ortak bir özellik olup SI daki birimi kg dır. ütle eşit kollu terazi ile ölçülür. 5. Aşağıdakilerden hangisi kütle birimi olarak kullanılamaz?. ütle aşağıdakilerden hangisi ile ölçülür? A) Baskül B) Mezura C) Dereceli kap D) Eşit kollu terazi E) Dinamometre A) Gram B) Ton C) Mol D) Miligram E) ilogram Mol madde miktarını sayı olarak belirtir. Gram, Ton, ilogram, miligram kütle birimi olabilir. ütle eşit kollu terazi ile ölçülür. 6. I. g II. 6 mg III. 6 ton Değerlerinden hangileri kg'a eşittir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III kg g 6 mg ton. Aşağıda verilen, I. Özkütle, II. ütle, III. Hacim niceliklerinden hangileri maddenin ayırt edici özelliklerindendir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III Özkütle maddeden maddeye değişebilir, ancak kütle ve hacim tüm maddeler için ortaktır. 7. ütle ile ilgili, I. Madde miktarının bir ölçüsüdür. II. Vektörel bir büyüklüktür. III. Temel bir büyüklüktür. A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III ütle madde miktarının bir ölçüsü olup temel ve skaler bir büyüklüktür. 9

20 Madde ve Özkütle 8. Boş bir kap sabit debili muslukla şekil- deki gibi dolduruluyor.. ütle ile ilgili, I. Değişmeyen madde miktarıdır. II. Vektörel büyüklüktür. III. Birim olarak Newton kullanılabilir. A) alnız I B) alnız II C) I ve II Buna göre, kap doluncaya kadar kaptaki sıvı kütlesinin zamana bağlı grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? D) I ve III E) I, II ve III ütle değişmeyen madde miktarıdır. Skaler büyüklük olup birmi kg dır. A) ütle B) ütle C) ütle. Aşağıda verilen, D) ütle E) ütle I. mg g II. kg g III. kg. 6 mg birim dönüşümlerinden hangileri doğrudur? A) alnız I B) I, II ve III C) I ve II Musluk sabit debili olduğundan sıvı kütlesi düzgün artar. D) I ve III E) alnız II mg g kg kg kg. 6 mg 9. Bir cisminin kütlesi şekildeki gibi Dünya'nın farklı yerlerinde ölçülüyor. m Dağ Deniz m Deniz enarı m Ova Buna göre, cismin farklı yerlerde ölçülen kütleleri m, m ve m arasındaki ilişki nedir? A) m m m B) m > m > m C) m > m > m D) m m > m E) m m > m ütle değişmeyen madde miktarıdır. Evrenin her yerinde aynı değerdedir.. ütle ile ilgili, I. Maddenin ortak özelliklerinden biridir. II. Eylemsizliğin bir ölçüsüdür. III. Eşit kollu terazi ile ölçülür. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Eylemsizlik de kütle gibi ortak özellik olup cismin hareketini koruma durumudur. ütlesi artan cismin hareketini değiştirmek zorlaşacağından eylemsizliği de artar. Cevaplar. D. D. A 4. E 5. C 6. B 7. D 8. C 9. A. A. B. E

21 Madde ve Özkütle Ünite Test. Aşağıda verilen, I. ütle 4. enar uzunluğu cm olan küp iç içine hacmi en büyük olan bir küre şekildeki gibi konuyor. II. Eylemsizlik III. Hacim niceliklerinden hangileri, maddeler için ortak özelliktir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Hacim, kütle ve eylemsizlik tüm maddeler için ortaktır. Buna göre, kürenin % kaçı boş kalır? (p ) A) B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 üpün hacmi V küp.. cm En büyük hacme sahip kürenin yarıçapı r 5 cm olmalıdır.. Aşağıda verilen, I. itre II. arat III. Metreküp niceliklerinden hangileri hacim birimi olarak kullanılabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III V üre 4 pr 4.. ^5h 5 cm Buna göre küpün hacminin yarısı boştur. itre ve metreküp hacim birimi olarak kullanılabilir. 5. Boyutları şekildeki gibi olan silindir ve prizmanın hacimleri eşittir. r cm. Şekil I deki gibi 75 cm seviyesine kadar su dolu kaba hacmi bilinmeyen bir cisim atıldığında Şekil II deki gibi cm su taşıyor. h 5 cm c 75 cm su cm su cm a 5 cm Buna göre, c uzunluğu kaç cm dir? (p ) b cm Şekil I Şekil II Buna göre, cismin hacmi kaç cm tür? A) 45 B) 4 C) 5 D) 5 E) Cismin hacmi taşma seviyesine kadar olan hacimle taşan hacmin toplamı kadardır. Cisim 5 cm su yükseltmekte ve cm taşırmaktadır. Cismin hacmi 45 cm dur. A) B) 6 C) 5 D) 4 E) V silindir V prizma pr h a.b.c () 5 5 c c c 6 cm

22 Madde ve Özkütle 6. Bir boyacı duvarı boyadığında duvar mm kalınlaşmaktadır. Buna göre, boyacı m boya ile en fazla kaç m duvar boyayabilir? A) 5 B) C) D) 5 E) 5 mm,m x,m m x 5 m 7. Hacim için, I. Birimi m tür. II. Temel büyüklüktür. III. Değişmeyen madde miktarıdır. A) alnız I B) I ve II C) I ve III Hacim birimi m tür. Türetilmiş büyüklüktür. Cismin uzayda kapladığı yerdir. 9. Aşağıda verilen, I. m cm II. litre dm III.,6 dm 6 cm dönüşümlerinden hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve II m dm cm tür. Hacim hesabında as katlara geçilirken binle çarpılır. Üs katlara geçilirken bine bölünür. Dolayısıyla,6 dm 6 cm tür. Ayrıca litre dm e eşittir.. enar uzunluğu 8 cm olan tahta bir küp kesilerek kenarları cm olan küpler yapılmak isteniyor. Buna göre en fazla kaç tane küçük küp elde edilebilir? A) 5 B) 6 C) 64 D) 8 E) 5 8cm. 8cm. 8 cm 4 cm. cm. cm enar uzunlukları 6 cm, 8 cm, cm olan ağzı açık kap içerisinde konulabilecek en büyük içi dolu metal küre konulup kap su ile dolduruluyor. cm. Bir kitabın cildi mm ve her bir yaprağı,4 mm kalınlığındadır. itabın kalınlığı 5 cm olduğuna göre kitap kaç yapraktır? A) 65 B) 55 C) 5 D) 45 E) 5 itapta ön ve arka cilt vardır. 6 cm 8 cm 5 cm 5 mm m + x,4 mm x 65 Buna göre, kap kaç cm su alır? (p ) A) 6 B) 84 C) 6 D) 7 E) 48 üpe en fazla en kısa kenarını alacağı şekilde küre konulabilir. Bu nedenle kürenin çapı 6 cm olmalıdır. V küre 4 pr cm V küp 6 cm 8 cm cm 48 cm V su 48 cm 8 cm 7 cm. Taban alanı cm olan bir kap bir miktar su ile doludur. aba yarıçapı r olan özdeş içi dolu metal kürelerden 5 tane atıldığında su seviyesi cm yükseldiğine göre r yarıçapı kaç cm dir? (p ) A) B),5 C),5 D),75 E) r. r cm r cm Cevaplar. E. D. A 4. C 5. B 6. E 7. A 8. D 9. B. C. A. A

23 Madde ve Özkütle Ünite Test. Aşağıda verilen, I. g/cm II. kg/m III. g/ birimlerinden hangileri özkütleyi tanımlamak için kullanılabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Bir cismin kütlesinin hacmine aranı özkütleyi verir. Bu nedenle kütle birimini hacim birime oranı özkütlenin birimini verir. 5. Şekildeki kap sabit debili muslukla sabit sıcaklıkta su ile dolduruluyor. Buna göre, kap içindeki suya ait, ütle Hacim Özkütle. Aynı sıcaklıktaki zeytinyağı ve su silindirik kaba konulduğunda şekildeki gibi durmaktadır. Sıvıların bu şekilde durması hangi niceliklerin farklı olmasından kaynaklanır? A) ütle B) Hacim C) Isı Zeytinyağı D) Renk E) Özkütle Zeytinyağının ve suyun özkütleleri farklı olduğundan zeytinyağı üstte durur. Su I II III grafiklerinden hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Musluk sabit debili olduğundan kütle ve hacim düzgün artar. Özkütle ise sabittir.. Aşağıda verilen, I. Hacim II. Özkütle III. Tanecikli yapı niceliklerinden hangileri maddeler için ayırt edici özelliktir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Hacim ve tanecikli yapı maddeler için ortak, özkütle ise ayrıt edici özelliktir. 4. Bir kabın kütlesi tamamen m(g) dolana kadar içine konulan sıvı kütlesinin hacmine 7 bağlı değişimi verilmiştir. Buna göre, sıvının özkütlesi kaç g/cm tür? A) 6 B) 5 C) 4 D) E) V(cm ) Cismin kütlesi g, hacmi ise cm dür. Hacim Özkütle gcm / 5 olur. ütle 6. Aynı sıcaklıktaki ve sıvı-larına ait kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle 4m m m m V V V 4V Hacim Buna göre, I. sıvısının özkütlesi daha büyüktür. m II. sıvısının özkütlesi dir. V III. Aynı hacimde ve sıvısı alınırsa sıvısının kütlesi daha büyük olur. A) alnız I B) alnız II C) I ve III d V m d m 4V Aynı hacimde sıvısının kütlesi daha büyük olur.

24 Madde ve Özkütle 7. enar uzunlukları a 6 cm, b 8 cm ve c cm olan bir kap özkütlesi g/cm olan sıvı ile dolduruluyor. Buna göre, kapta kaç g sıvı vardır? A) 48 B) 56 C) 46 D) 7 E) 75 V 6 cm x 8 cm x cm 48 cm m d. V g. cm 48 cm 7 g 8. Aynı sıcaklıkta özkütleleri g/cm ve 4 g/cm olan sıvılar homojen olarak karıştırıldığında hacim kaybı yaşanmadığına göre karışımın özkütlesi kaç g/cm olamaz? A) 4 B),8 C) D),4 E),7 arışımın özkütlesi, karışımdaki en küçük özkütleden büyük, en büyük özkütleden küçük olmak zorundadır. 9. Homojen bir sıvıya ait ütle (gram) kütle hacim grafiği şekildeki gibidir. Buna göre sıvının özkütlesi 8 kaç kg/m tür? 4. enar uzunluğu cm olan küpü, yarıçapı cm olan küresi ve yarıçapı cm, yüksekliği 9 cm olan Z silindirinin kütleleri eşittir. Z cm 9 cm cm Buna göre,, ve Z cisimlerinin yapıldığı maddelerin özkütleleri d, d ve d Z arasındaki ilişki nedir? (p ) A) d > d > d Z B) d d > d Z C) d > d Z > d D) d d Z > d E) d Z > d d Z Cisimlerin hacimleri hesaplayalım. V a cm 7 cm V 4.p.r 4..() cm V Z p.r.h (). 9 7 cm m m m d d 7cm d cm Z 7 cm Buna göre d d Z > d Hacim(cm ) A) 4 B) 4 C) 4 D) 4 E),4 - m 4 gram 4. kg kg d V cm. m m., ve Z sıvılarına ait kütle, hacim ve sıcaklık değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Sıvı Hacim ütle Sıcaklık V 4m T V 4m T Z V m T Buna göre, I. ve Z aynı cins sıvı olabilir. II. Sıvıların üçü de farklı cinstir. III. T sıcaklıkta özkütleler arasındaki ilişki d > d > d Z dir.. Şekildeki boş bir kap sabit debili Musluk muslukla aynı sıcaklıktaki sıvı ile dolduruluyor. apta biriken sıvının özkütlesinin zamana bağlı değişimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Özkütle B) Özkütle C) Özkütle D) Özkütle E) Özkütle A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III ve Z sıvılarının tablodaki özkütleleri eşittir ancak sıcaklık değerleri farklı olduğundan aynı cins sıvı olamazlar. T sıcaklıkta d > d > d Z dir. Özkütle sabit olup hacim ve kütleye bağlı değildir. Cevaplar. E. E. B 4. B 5. C 6. A 7. D 8. A 9. A. E. D. C 4

25 Madde ve Özkütle Ünite Test. Aynı sıcaklıktaki ve sıvılarına ait kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle 4. Sıcaklığı sabit bir sıvıya ait; Özkütle Özkütle Özkütle 4m m m m ütle Hacim I II III Hacim V V V 4V Hacim grafiklerinden hangileri doğru olabilir? sıvısının özkütlesi d olduğuna göre, sıvısının özkütlesi kaç d'dir? A) d m V d m V B) 4 5 C) 4 D) 4 6 E) d 4 4 d A) alnız I B) alnız III C) I ve III Sabit sıcaklıkta hacim artsa da özkütle sabit kalır.. Özkütle ile ilgili, I. Birim hacimdeki kütle miktarıdır. II. Ayırt edici bir özelliktir. III. SI daki birimi kg/m tür. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Özkütle birim hacimdeki kütle miktarı olup ayırtedici bir özelliktir. SI daki birimi kg/m tür. 5. Bir kap boşken kütlesi m yarısına kadar su ile doluyken kütlesi m oluyor. Buna göre boş kap tamamen g/cm özkütlesi sıvı ile doldurulursa kütlesi kaç m olur? A) B) C) 9 D) 8 E) 7 abın hacmi V olsun m + V. g/cm m V 4 m g m + V. cm m +. 4m 9 m olur.. Sabit sıcaklıktaki cismine ait kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle (g) m 5 4 Hacim (cm ) Buna göre, grafikteki m değeri kaç g dır? A) B) 9 C) 8 D) 7 E) 6 d 5, 5 g/cm,5 m m g 6. Sabit sıcaklık ve basınçtaki ve cisimlerine ait kütle-hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle 4m m m m V V V 4V Hacim d Buna göre, cisimlerin özkütleleri oranı kaçtır? d 8 6 A) B) C) D) 4 E) d 4 m d V m d 4V d 6 5

26 Madde ve Özkütle 7. Özkütlesi 5 g/cm olan bir madde kullanılarak içi boş bir küre yapılıyor. ürenin özkütlesi g/cm olduğuna göre içindeki boşluğun hacminin tüm hacme oranı V V b kaçtır? A) 9 B) 5 4 d ^V- Vb h. 5 V V 5V 5V b 5V b 4V C) 7 D) 5 E) V V b Şekildeki kap yarısına kadar 4d özkütleli sıvı ile doludur. Buna göre, kabın geri kalan kısmı 4d özkütleli sıvı ile homojen karışabilen aynı sıcaklıkta d özkütleli sıvı ile doldurulduğunda karışımın özkütlesi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) 4 B) C),5 D) E),5 arışımın özkütlesi hacimce fazla olan sıvının özkütlesi en yakındır. Eğer sıvılar eşit hacimde alınsaydı özkütle d ve 4d'nin ortalaması olan,5 d olurdu. arışım özkütlesi en büyük özkütleden küçük en küçük özkütleden büyük olmak zorunda olduğundan karışımın özkütlesi d olabilir. 4d h h. enar uzunluğu r olan küpü ile yarıçapı ve yüksekliği r olan silindirinin özkütleleri sırayla d ve d dir. r d r d r r r m Buna göre, cisimlerin kütleleri oranı kaçtır? (p ) m 5 A) B) C) D) E) V r V p.r.r r m V. d r. d dr m V. d r. d dr m m.,, Z ve T sıvılarına ait kütle hacim grafiği şekildeki gibidir. Durum arışan Maddeler arışım I ve T Z II Z ve T III ve Z ütle Z T Hacim Buna göre tabloda verilen durumlardan hangileri olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III arışımların özkütlesi karışımdaki özkütle değerleri arasındadır. Z, ve T nin, ise ve Z nin karışımı olabilir.. Hacmi cm olan taşırma kabı Şekil I deki gibi 75 cm seviyesine kadar doludur. cm 75 cm su cm su cm 9. Soygazlar oda sıcaklığında gaz halde olup özkütleleri çok küçüktür. Buna göre, bir gazın özkütlesi aşağıdaki birimlerden hangisi kullanılırsa daha büyük değer alır? A) m g B) cm kg C) kg D) cm mg E) g Özkütle küçük olduğunda küçük bir kütlenin daha büyük değeri kullanılabilir. Gazlar için cm mg değeri diğerlerine göre daha büyüktür. Şekil I Şekil II aba kütlesi 6 g olan içi dolu özdeş kürelerden tane atıldığında kaptan Şekil II deki gibi cm sıvı taşıyor. Buna göre, kürelerin özkütlesi kaç g/cm tür? A) 5 B) 4 C) 4, D) 4,9 E) 5,6 ürelerin hacmi V 5 cm + cm V 5 cm m d. V 6 d. 5 d 4, g/cm Cevaplar. C. E. A 4. B 5. C 6. E 7. B 8. B 9. D. A. D. C 6

27 Madde ve Özkütle Ünite Test. Aşağıda verilen, I. ütle madde miktarının ölçüsüdür. II. Hacim cismin kapladığı yerdir. III. Özkütle kütlenin hacme oranıdır. A) alnız I B) alnız II C) I ve III ütle madde miktarının bir ölçüsü, hacim cismin uzayda kapladığı yer ve kütlenin hacme oranı özkütledir.. Sabit sıcaklıktaki bir sıvıya ait ütle (g) kütle - hacim grafiği şekildeki m gibidir. Buna göre grafikteki değeri aşağıdakilerden hangisi- dir? V V Hacim A) m m 4m 5m B) C) m D) E) d m V V m. Bir dereceli Şekil I deki gibi 5 cm seviyesine kadar doludur. 5 cm Şekil I 75 cm x Şekil II Sıvının içine özkütlesi d 4 g/cm olan bir x cismi atıldığına sıvı seviyesi Şekil II deki gibi 75 cm oluyor. Buna göre, cisminin kütlesi kaç g dır? A) B) 8 C) 75 D) 5 E) 5 Cisim 5 cm sıvı yer değiştirmektedir. m x V x. d x 5 cm 4g. cm g 4. Bir yüzme havuzunun kenar uzunlukları m, 4m ve 5m dir. Havuz su ile doldurulduğunda havuzda toplam kaç kg su olur? (d su g/cm ) A) 6. B). 4 C) 6. 4 D). 5 E) 6. 5 V havuz m. 4m. 5m 6 cm d su g/cm kg/m m V. d 6m kg. m 6. kg 5. Bir kap boşken gram, özkütlesi g/cm sıvı ile doluyken 5 gram geliyor. Buna göre, kabın hacmi kaç cm tür? A) 45 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 m 5g- g V d 45 cm gcm / 6. Aynı sıcaklık ve basınçtaki, ve Z maddelerinin kütle ve hacimleri arasındaki ilişkiyi gösteren grafikler şekildeki gibidir. ütle α α Hacim Hacim β β ütle ütle Buna göre, I. Z'nin özkütlesi en büyüktür. II. ve aynı madde olabilir. III. 'nin özkütlesi Z'nin özkütlesinden küçüktür. γ γ Z Hacim A) alnız I B) alnız II C) I ve III ütle, ütle Hacim Z Hacim Buradan d d > d Z dir. ve aynı madde olabilir. 7. arıçapları ve uzunlukları şekilde gösterilen içi dolu ve silindirlerinin kütleleri eşittir. r d Buna göre cisimlerin özkütleleri oranı kaçtır? d A) 4 B) h V p.r. h V 4p.r.h m V. d m V. d m p.r. h. d m 4p.r. h. d m m d d.r h 4.rh d d r C) D) E) 4 h 7

28 Madde ve Özkütle 8. Bir kenarı cm olan küplerden 5 tane kullanılarak her kenarında 5 küp olacak şekilde bir piramit tabanı yapılıyor. Daha sonra her katta kenar sayısı bir küp azaltılarak piramit tamamlanıyor. üplerin her birinin özkütlesi g/cm olduğuna göre, piramidin kütlesi kaç gramdır? A) 64 B) 68 D) 7 D) 8 E) 88 Piramidin tabanında 5 küp bir üstte 6 küp olur. Toplam üp Sayısı küp V küp a 8 cm V Toplam 55.8 cm 44 cm m d.v g/cm.44 cm 88 g 9. enar uzunlukları cm cm cm olan bir metal prizmanın özkütlesi 8 g/cm tür. Prizmanın içi yarıçapı r 5 olan bir küre oyulup küre su ile dolduruluyor.. Aynı sıcaklıktaki,, Z ve T sıvıları kap içinde şekildeki gibi durmaktadır. T Z Buna göre, sıvıların özkütleleri ile ilgili, I. d > d Z II. d Z > d III. d T > d yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Şekle göre, d > d > d T ve d Z > d T dir. Buna göre, T cm d > d Z olabilir. d Z > d olabilir. d T > d olamaz. cm cm Buna göre, prizmanın kütlesi kaç g azalır? (d su g/cm, p ) A) 5 B) 8 C) 4 D) 4 E) 48 V üre 4 p(5) 5 cm m eksilen 5.cm.8 g/cm 4 g m su 5 cm. g / cm 5 g m azalan 4 g 5 g 5 g. ütlesi önemsiz bir küpün kenar uzunluğu cm dir. üp içine özkütlesi 6 g/cm olan maddeden yapılmış içi dolu bir küre konulup kabın geri kalanı su ile dolduruluyor. Buna göre, küpün toplam kütlesi kaç g olur? (d su g/cm, p ) A) 5 B) C) 5 D) 4 E) 45 üp içine konulabilecek en büyük kürenin yarıçapı r 5 cm dir. üpün hacmi V üp ( cm) cm 4 ürenin hacmi V üre pr 5 cm Suyun hacmi V su 5 5 cm ürenin kütlesi m küre 5 cm g.6 cm g Suyun kütlesi m su 5 cm g. cm 5 g Toplam kütle m g + 5 g 5 g. Sabit sıcaklık ve basınçtaki ve sıvılarının kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle (g) Hacim (cm ) Buna göre, ve sıvılarından oluşan karışımın özkütlesinin değeri aşağıdakilerden hangisi olabilir? A), B),8 C), D), E) 4, m g d V gcm / cm m 4 g d V gcm / cm arışım özkütlesi karışımdaki sıvıların özkütleleri arasında değer alabilir. Cevaplar. E. B. A 4. C 5. A 6. B 7. D 8. E 9. A. C. B. C 8

29 Madde ve Özkütle Ünite Test 4. Bir kenarının uzunluğu a 5 cm olan bir küpün kütlesi 75 g dır. Buna göre, küpün özkütlesi kaç kg / m tür? A) 6 B) 6 C) 6. D) 6. 4 E) 6. 5 V küp a 5 5 cm m 75 g d V 6 gcm / 5 cm 6 kg/m 4. Şekildeki boş kap sabit sıcaklıkta sabit debili musluk ile tamamen dolduruluyor. Buna göre kaptaki sıvıya ait özkütle - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) B) C) Özkütle Özkütle Özkütle. Bir metal para eritilerek sıvı hale getiriliyor. Buna göre metalin, I. hacim II. kütle III. özkütle niceliklerinden hangileri değişir? A) alnız I B) I ve III C) alnız II Metal para eritilip sıvı hâle getirildiğinde kütlesi değişmez, hacmi ve özkütlesi değişir. D) E) Özkütle Sıcaklık sabit olduğundan özkütle sabittir. Özkütle 5. arıçapı r s cm, yüksekliğih 5 cm olan silindir d x özkütleli sıvı ile yarıçapı r cm olan küre ise d özkütleli sıvı ile dolduruluyor. rcm 5cm rcm. Aynı sıcaklıktaki ve sıvıları kap içinde şekildeki gibi dengededir. aplardaki sıvıların kütleleri eşit olduğuna göre d d oranı kaçtır? A), B) C),8 D),6 E),4 V. d V. d p.r.h.d 4 p.r.d Buna göre, I. sıvısının özkütlesi, ninkinden küçüktür. II. sıvısının kütlesi, 'inkinden büyüktür. III. sıvısının hacmi, ninkinden büyüktür. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III Sıvıların şekline bakarak yalnızca sıvısının özkütlesinin sıvısının içinden büyük olduğu söylenebilir. p.().5.d 4 p.().d d d 9 5 8, 6. enar uzunlukları 8 cm, cm ve 5 cm olan bir kutu kaç litre su alır? A) B) 4 C) D) 4 E) V 8 cm x cm x 5 cm cm dm lt 9

30 Madde ve Özkütle 7. Aynı ortamdaki ve sıvılarının kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle (g) Hacim(cm ) d Buna göre, sıvıların özkütleleri oranı kaçtır? d A) B) C) D) E) g 8 d 5 cm g/cm g d cm g/cm d d Bir sıvının özkütlesi,5 g/cm tür. Buna göre sıvının özkütlesi g / m cinsinden aşağıdakilerden hangisine eşit olur? A) 5. 6 B),5. 6 C),5. 4 D),5. E),5 g cm d, cm m,5. 6 g/m olur.. Sabit sıcaklıktaki bir sıvıya ait kütle - hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle (g) 9 Hacim(cm ) Buna göre değeri aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) 5 B) C) 5 D) E) 45 d m 9 V & x 9 x olur.. uyumculukta özkütlesi d9 g/cm olan altın ile d9 g/cm olan bakır karıştırılarak bazı eşyalar üretilir. Altın bakırdan pahalı olduğuna göre, I. cm lük bir altın eşyanın kütlesi 9 g dan küçükse altına bakır karıştırılmıştır. II. Altına bakır karıştırıldıkça özkütle azalır. III. Özkütle azaldıkça eşyanın değeri düşer. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Altın bakıra göre pahalı bir elementtir. Eğer cm eşyanın içine bakır katılmışsa kütlesi 9 g'dan az olur. arışımın özkütlesi azalır fiyatı düşer. 9. Isıtılan bir metal blok için; Özkütle ütle I ütle II Hacim grafiklerinden hangileri doğrudur? ütle III Özkütle A) alnız II B) alnız III C) I ve II Bir metal blok ısıtılırsa kütlesi sabit kalır ancak hacmi artar. Dolayısıyla özkütlesi azalır.. Gemiler günümüzde metal kullanılarak yapılır. Normalde metaller suda batarken gemiler yüzebilir. Bu olay, I. Geminin içinde fazlaca boşluk olması nedeniyle özkütlesinin azalması II. Gemilerin belirli bir kütlenin altında olması III. Özkütlesi küçük olanın diğerinden yukarıda olması durumlarından hangileri ile açıklanabilir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve III E) II ve III Gemilerin kütlesi ve metalden yapıldığı için özkütlesi büyüktür. Ancak içinde boşluk olduğu için özkütlesi azalır. Özkütlesi küçük olan üstte kalır. Cevaplar. C. B. A 4. E 5. C 6. A 7. D 8. B 9. C. D. E. D

31 Madde ve Özkütle Ünite Test 5. enar uzunlukları şekildeki gibi olan ve cisimlerinin kütleleri eşittir. 4. Özkütlesi g/cm olan cisimden yarıçapı r cm olan küre şeklinde bir kısım çıkarılıp yerine sıvı doldurulduğunda cismin kütlesi 64 gram azalıyor. Buna göre, sıvının özkütlesi kaç g/cm 'tür? (p ) 5a a 4a d Buna göre, ve cisimlerinin özkütleleri oranı kaçtır? (p ) d A) B) C) D) E) a A),4 B) C),6 D) E),8 V üre 4.p.r 4.. () cm m (d d s ).V 64 ( d s ). d s g/cm m m V.d V.d 5a. a. 4a. d 4 p.(a) d. 6a d. 8a d d Melih, ve Z maddelerinin kütle hacim grafiklerini çiziyor. ütle ütle ütle Z. ütle (g) 4 Hacim Hacim Hacim Buna göre, Melih, ve Z maddelerinden hangilerinin grafiğini kesinlikle yanlış çizmiştir? V Hacim(cm ) ütle hacim grafiği verilen ve maddelerinin özkütleleri arasında d x d y ilişkisi olduğuna göre, V hacminin değeri kaçtır? A) alnız B) alnız Z C) ve D) ve Z E), ve Z maddesi için kütle ve hacim orantılı olarak artmaktadır. için hacim artarken kütle sabittir, ısıtılan bir cisme ait olabilir. Ancak Z maddesi için hacim sıfırken kütle olması imkansızdır. A) 5 B) 4 C) 5 D) E) 4 g d g/cm cm d d d g/cm m g d V V g/cm V cm. Özkütle kütle grafiği yanda verilen Özkütle bir madde için, I. Musluktan doldurulan bardaktaki suya aittir. II. Isıtılan bir metale aittir. III. apalı kapta miktarı sürekli arttırılan gaza aittir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II ütle Grafikte özkütlesi sabitken kütlesi artan bir madde temsil edilmektedir. ani basınç, sıcaklık gibi değerler sabitken madde miktarı artmaktadır. Bu nedenle yalnızca musluktan doldurulan su olabilir. 6. Şekildeki şeffaf kabı yeşil renkli gazı ile doldurur. M M musluğu açılıp bir süre beklendiğinde şeffaf kapların ikisinde de gazı olduğu görülüyor. Bu deneyin sonucuna göre gazı için; Özkütle ütle Hacim I II III grafiklerinden hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Gaz kabından kabına da dağılır. ütle sabitken hacim artar, özkütle azalır.

32 Madde ve Özkütle 7. Bir öğrenci yolda yürürken bir anahtar buluyor. Bu anahtar ile ilgili bazı gözlemler yaptıktan sonra "Bu anahtar saf gümüşten yapılmıştır." hipotezini orta atıyor. Buna göre, hipotezin desteklenmesinde veya çürütülmesinde, anahtara ait niceliklerden hangisinin kullanılması tek başına yeterlidir? A) Ağırlığı B) Özkütlesi C) Hacmi D) ütlesi E) Sıcaklığı Soruda madde için ayırt edici olan özellik sorulmuştur. Özkütle ayırt edici özelliktir.. Şekildeki kap boşken m gram tamamen su ile dolduğunda m kütleye sahip oluyor. m ap özkütlesi g/cm olan sıvı ile yarısına kadar doldurulduğunda kaç m kütleye sahip olur? (d su g/cm ) A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 g m + V. m cm V m. cm g V g m cm g m +. m +.. cm g 4 m cm su m 8. Bir kap boşken gram, özkütlesi g/cm olan sıvı ile doluyken gram geliyor. Buna göre, kabın hacmi kaç cm tür?. Akış hızı sabit olan M musluğu açılarak M küre şeklinde kap sıvı ile dolduruluyor. Buna göre, küre içindeki sıvıya ait, ükseklik Hacim Özkütle A) 45 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 m ap + V. d Sıvı m Toplam g g + V. cm g V 6 cm I II III grafiklerinden hangileri çizilebilir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I, II ve III ütle ve hacim düzgün artarken özkütle sabit kalır. ükseklik ise önce azalarak artan, sonra artışı artan şekildedir. 9. Özkütlesi 5 g/cm olan metalden yapılmış içi boş bir kürenin hacmi 8 cm tür. ürenin kütlesi 8 gram olduğuna göre, kürenin içindeki boşluk toplam hacmin % kaçıdır?. Şekil I deki eşit bölmeli kapta bulunan m kütleli d özkütleli sıvı içine özkütlesi d olan cismi atıldığında kaptaki sıvı düzeyi Şekil II'deki gibi oluyor. A) 5 B) C) 4 D) 5 E) ütlesi 8 g ise metal kısmın hacmi m d. V 8 5. V V 56 cm Bu nedenle toplam hacimin 4 cm ü boştur. Vbos 4 cm V. % u boştur. 8 cm Şekil - I Şekil - II Buna göre, cisminin kütlesi kaç m dir? A),6 B),8 C) D), E),4 m 5V. d m V V d d dv m 6 dv m,8 m Cevaplar. C. D. A 4. D 5. B 6. D 7. B 8. C 9. E. A. E. B

33 Dayanıklılık Ünite Test 6. atılarla ilgili; I. Maddenin en düzenli halidir. II. Belirli hacimleri vardır III. Molekülleri öteleme hareketi yapar A) alnız I B) alnız III C) I ve III 4. Orhan aldığı topun, çevresini, hacmini ise V ölçüyor. Orhan topu şişirip çevresini yaparsa topun hacmi kaç V olur? A) B) 4 C) 6 D) 8 E) 9 Çevre iki katına çıkarsa yarıçap iki katına çıkar. Böylece hacim 8 kat olur. atıların belirli bir hacmi vardır ve düzenli hâldedir. Molekülleri yalnızca titreşim hareketi yapar.. Dayanıklılık, maddenin; I. Cinsi 5. Bir küpün kesit alanı A, hacmi V'dir. üpün tüm kenarları katına çıkarılırsa kesit alanı ve hacmi nasıl değişir? II. Fiziksel hali III. Boyutları niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) alnız I B) I ve II C) I ve III Dayanıklılık maddenin cinsi, boyutları ve fiziksel hâline bağlıdır. esit alanı Hacim A) 4A 8V B) 4A V C) 4A 4V D) A 8V E) A V üpün kenarı a ise esit Alanı a Hacim a Eğer iki kat yapılırsa esit Alanı 4a Hacim 8a olur.. Bir plastik firması aynı hacimdeki cisimlerden daha çok sayıda kaplamak için hangi geometrik şekilde cisim kullanılmalıdır? A) Silindir B) üp C) üre D) oni E) Prizma Aynı hacimdeki en küçük yüzey alanı küreye aittir. 6. Tahtadan yapılan bir silindirin dayanıklılığı D'dir. Aynı tahtadan üçte bir oranında yeni bir silindir yapılırsa dayanıklılığı kaç D olur? A) B) C) D) E) 9 9 r h D h r h D' h

34 Dayanıklılık 7. arı çapları r, r ve uzunlukları eşit aynı maddeden yapılmış ve tellere şekildeki yükler asılmıştır.. Hacmi 6 cm olan bir silindirin yüksekliği h 5 cm dir. arıçapı silindirinkine eşit bir kürenin kesit alanı ve hacmi hangi seçenekte doğru verilmiştir? (p alınız) P telinin kopmadan taşıyabileceği yük P olduğuna göre, telinin taşıyabileceği yük kaç P dir? Tellerin ağırlıkları önemsenmiyor.) A) 8 B) 4 C) D) E) Teller aynı cins olduğu için telin dayanıklılığı kesit alanı ile doğru orantılıdır. nin kesit alanı nın kesit alanının dört katıdır. esit alanı (cm ) Hacim (cm ) A) B) 4 C) D) 64 E) 4 64 V p.r.h 6.r.5 r 4 r esit alanı p.r cm Hacim 4.p.r cm 8. Boyutları verilen küpünün ve silindirinin oranı sırasıyla A ve A dır. a kesit alanı hacim. Aynı maddeden yapılmış, ve Z prizmaları şekildeki gibidir. Z a h a 4a a A Buna göre, oranı kaçtır? (p alırız) A A) B) A 4a 8a a C) D) E) πa A πa. A a A a A A 9. arıçapı r olan küresi ve r yarıçapı r uzunluğu r olan esit alanı silindirinin Hacim oranları r r sırayla A ve A dir. A Buna göre oranı kaçtır? (p alnız) A A) 4 B) 9 C) 4 9 D) 8 6 E) 9 πr A 4 πr 4 A r πr πrr r A A 9 4 a a a a a a Prizmaların dayanıklılıkları D, D ve D Z olduğuna göre bu dayanıklılıklar arasındaki ilişki nedir? A) D > D > D Z B) D D D Z C) D > D Z > D D) D > D Z > D E) D Z D > D esit alanı Aynı maddeden yapılan prizmaların oranları ve dolayısıyla dayanıklılıkları eşittir. Hacim Ancak 'in kesit alanı en büyük olduğu için 'in dayanıklılığı en büyük, nin kesit alanı en küçük olduğu için dayanıklılığı küçüktür.. arıçapı 6 cm, yüksekliği 54 cm olan metal bir silindirin dayanıklılığı D'dir. Silindir eritilerek küp haline getirilirse dayanıklılığı kaç D olur? (π alnız) A) B) C) D) E) 9 V S V a a 8 cm D hs I D h I D D 54 8 Cevaplar. E. E. C 4. D 5. A 6. D 7. B 8. B 9. C. A. D. E 4

35 Dayanıklılık Ünite Test 7. arıçapı r olan bir küre ile ilgili, I. esit alanı pr dir. II. Hacmi 4 pr tür. esit alanı III. Hacim oranı r dir. r A) alnız I B) alnız III C) I ve II esit Alanı pr Hacim 4 pr esit alanı Hacim πr 4 πr 4 r. Bir cismin yoğunluğu değişmeden boyutları 4 katına çıkarılırsa dayanıklılığı nasıl değişir? A) 6 sına düşer. B) üne düşer. 4 C) Değişmez. D) 4 katına çıkar. E) 6 katına çıkar. Boyutlar dört katına çıkarsa dayanıklılık dörtte birine düşer. 4. Aynı maddeden yapılmış ve silindirlerinin yarıçapları ve yükseklikleri şekildeki gibidir. r h r silindirin dayanıklılığı D ise silindirinin dayanıklılığı kaç D dir? A) B) C) D) E) 4 esit alanı Silindirlerin yarıçapları eşit aynı maddeden yapıldıkları için Hacim Oranına bakmamız yeterlidir. için; rr rr D olur. için D olur. r. h rr. h D D olur. 5. Tahtadan yapılmış bir masanın daha dayanıklı olması için; I. Masanın bacaklarını kalınlaştırmak II. Üzerine ağırlık koymak h III. Masanın ayaklarını kısaltmak işlemlerinden hangisi tek başına yapılabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III Dayanıklılık masayı taşıyan bacakları daha kalın yapmak ve masanın ayaklarını kısaltmak gerekir.. Dayanıklılıkla ilgili olarak, I. Maddeler için ayırt edici özelliktir. II. Cisimlerin üzerlerine uygulanan kuvvete karşı gösterdiği dirençtir. III. Cismin boyutlarına bağlıdır. A) alnız I B) I ve II C) I ve III Dayanıklılık maddeler için ayırt edici özellik, uygulanan kuvvete karşı gösterilen zorluk ve cismin boyutuna bağlıdır. 6. enar uzunlukları a olan küp ile yarıçapı a olan küre için, I. üpün hacmi daha büyüktür. II. Dayanıklılıkları eşittir. III. ürenin kesit alanı daha büyüktür. A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III üp üre Hacim a esit alanı a Hacim 4 pa esit alanı pa Dayanıklılıklar için kesin birşey söylenemez. Maddenin cinsi bilinmiyor. 5

36 Dayanıklılık 7. Aynı maddeden yapılmış, ve M cisimleri şekildeki gibidir. r r r r r r. Homojen maddeden yapılmış r yarıçaplı bir ip en fazla P kadar yük taşıyabiliyor. Aynı maddeden, aynı uzunlukta r yarıçaplı bir halat yapılırsa ip en fazla kaç P yük taşıyabilir? A) B) C) 6 D) 9 E) Z Cisimlerin dayanıklılıkları D, D ve D Z oluduğuna göre, dayanıklılıklar arasındaki ilişki nedir? İp veya halatın dayanıklılığı D Ș dir. P, r P' 9 r 9P, A) D > D > D Z B) D D > D Z C) D Z > D D D) D D Z > D D r E) D > D D Z D D 4r Z r. Şekildeki dikdörtgenler prizmasıbiçimindeki tahta blok yüzeyi üzerine konduğunda dayanıklılık D, yüzeyi üzerine konduğunda ise D oluyor. in kesit alanı Z ninkinden daha büyük olduğu için D > D Z olur. a 8. üp şeklindeki bir hamur bozularak küre haline getirildiğinde; I. Dayanıklılığı II. esit alanı III. Hacim değerlerinden hangileri büyür? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Cisimlerin hacimleri eşittir. a 4 πr olduğundan yarıçap kenar uzunluktan büyük olur. (r > a) üpün kesit alanı a, kümenin kesit alanı ise πr olduğu için kürenin kesit alanı daha büyük olur. esit alanı Dayanıklılık olduğuna için kürenin dayanıklılığı daha büyüktür. Cevap Hacim A a D Buna göre, oranı kaçtır? D A) D B) D a a a C) D) E) D D. Dayanıklılık cisimlerin üzerilerine uygulanan kuvvete karşı gösterdiği dirençtir. esit alanı 9. enar uzunluğu 4 cm olan bir küpün oranı Hacim kaç cm dir? A) B) C) D) E) Şekildeki silindirin dayanıklılığını arttırmak için, I. yarıçapını artırmak, II. yüksekliğini azaltmak, III. yüksekliğini arttırmak işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? esit alanı Hacim a cm olur. a a enar uzunluğu 4 cm olduğu için bu oran olur. 4 A) alnız I B) alnız II C) I ve III D) II ve III E) I ve II Silindirin dayanıklılığı kesit alanı ile doğru yükseklikle ters orantılı olduğu için I ve II nolu yargıdaki işlemler yapılmalıdır. Cevaplar. C. B. E 4. C 5. D 6. B 7. A 8. A 9. C. D. A. E 6

37 apışma ve Birbirini Tutma Ünite Test 8. Aşağıdakilerden hangisi sıvılar için ayırt edici özellik değildir? A) Donma noktası B) Akışkanlık C) Erime noktası D) Isı iletkenliği E) aynama noktası Donma noktası, alışkanlık, ısı iletkenliği ve kaynama noktası sıvılar için ayırt edici olabilir. Ancak erime noktası katılar için ayırt edicidir.. Aynı ortamda aynı miktardaki su ve bal özdeş kaplara konuluyor. aplar şekildeki gibi çevrildiğinde balın suya göre çok daha geç döküldüğü görülüyor. Su Bal Bu olay su ve balın hangi özelliklerinin farklı olmasından kaynaklanır? A) Özkütle B) ütle C) Renk D) Akışkanlık E) Sıcaklık 4. Aşağıda verilen, I. Suyun yaprak üzerinde küre şeklinde durması kohezyon sonucudur. II. Suyu iten maddelere hidrofil maddeler denir. III. Aynı cins moleküller arasındaki etkiye adezyon denir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Su damlasının küre şeklinde durması kohezyon sonucudur. ohezyon aynı tür moleküller arasındaki etkileşimin adıdır. Suyu çeken maddeler hidrofil, sevmeyen (iten) maddelere hidrofob denir. 5. Sıvılarla ilgili, I. Belirli bir şekilleri yoktur. II. Molekülleri bir arada tutan kuvvete adezyon kuvveti denir. III. Birbirleriyle her oranda homojen karışırlar. A) alnız I B) alnız II C) I ve II Sıvıların belirli şekilleri yoktur. Molekülleri arasındaki kuvvette kohezyon denir. Birbirleriyle karışmayabilirler. Sıvıların geç akması akışkanlıkla ilgilidir.. Özdeş cam tüplere konulan ve sıvıları, tüp içinde şekildeki gibi durmaktadır. 6. Maddelerin cinsi ve bazı sıcaklık değerleri çizelgede verilmiştir. Madde Cinsi Sıcaklık ( C) Civa Buna göre, I. sıvısı su olabilir. II. sıvısı cıva olabilir. III. sıvısı camı ıslatmaz. A) alnız I B) alnız III C) I ve II sıvısı : Adezyon < ohezyon sıvısı : Adezyon > ohezyon civa, su olabilir, camı ıslatmaz. Su Z Alkol T Civa 4 ohezyon kuvvetinin sıcaklıkla ilişkisini araştırmak isteyen bir öğrenci hangi maddeleri karşılaştırmalıdır? A) ve B) ve Z C) ve Z D) ve T E) Z ve T ohezyon kuvvetini karşılaştırmak için maddeler aynı cins ve farklı sıcaklıklardan olmalıdır. 7

38 apışma ve Birbirini Tutma 7. Aynı hacimdeki, ve Z sıvılarından alınıp bir bez parçası üzerine konuluyor. Sıvıların bez üzerindeki görüntüsü, şeklinde olduğuna göre, sıvıların kohezyon kuvvetlerinin büyüklükleri arasındaki ilişki nasıldır? A) Z B) > > Z C) > > Z D) > Z E) > Z > ohezyon kuvveti fazla olan sıvı küresel şeklini daha fazla korur. 8. Cama yapışık şekilde duran sıvının Cam bu şekilde durmasında, I. Adezyon Sıvı II. ohezyon III. Dayanıklılık olaylarından hangileri etkilidir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Sıvının cama yapışık kalmasında adezyon kuvveti etkilidir. Z 9. İki cam yüzey arasına az miktar sudamlatılıp camlar yapıştırılıyor. Alt cama bağlı çengele çok hafif yükler asıldığında belli bir değerden sonra camlar birbirinden ayrılıyor. Cam. Civanın adezyon kuvvetinin kohezyon kuvvetinden küçük ve suyun adezyon kuvvetinin kohezyon kuvvetinden büyük olduğu cam kap içerisine cıva ve su sırasıyla konduğunda sıvıların görüntüsü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? A) B) C) Su Civa D) Su Civa Su Civa E) Su Civa Cıva camda dışa su ise içe doğru eğilmiş durmalıdır. Su Civa. I. Sıvının yüzeyi ıslatması. II. ılcal boruda sıvı yükselmesi. III. Suyun kılcal boruda içe doğru kavisli konum alması. ukarıdaki olayların hangilerinde adezyon kuvveti kohezyon kuvvetinden daha büyüktür? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Adezyon kuvveti kohezyon kuvvetinden büyükse sıvı yüzeyi ıslatır. Ayrıca sıvı içe bombeli durur ve ince borularda yükselir. Çengel ük Camların daha fazla yük taşıyabilmesi için; I. farklı sıvı kullanmak II. yüzey alanı daha fazla cam kullanmak III. deneyi daha sıcak ortamda tekrar yapmak işlemlerinden hangisi tek başına yapılabilir? A) I, II ve III B) alnız III C) I ve II D) II ve III E) alnız I Cam arasındaki sıvının adezyon kuvveti sonucu yük taşınır. Farklı sıvı kullanmak, daha fazla yüzey alanı olduğunda ağırlık artacağından yük miktarı artmaz. Sıcaklıkla adezyon kuvveti azalır.. Cam tüpte şekildeki gibi duran sıvı için, I. ohezyon adezyondan büyüktür. II. Isıtılırsa sıvı daha kavisli durur. III. Camı ıslatmayan sıvıdır. A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III Sıvının kohezyon kuvveti adezyon kuvvetinden büyüktür. Bu nedenle sıvı camı ıslatmaz. Isıtılırsa kohezyon azalır dolayısıyla kavis azalır. Cevaplar. C. D. B 4. A 5. A 6. D 7. C 8. A 9. E. B. E. D 8

39 apışma ve Birbirini Tutma Ünite Test 9. Göz lensinin göz merceğine yapışması aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Dayanıklılık B) ılcallık C) Adezyon kuvveti D) ohezyon kuvveti E) üzey gerilimi Göz lensinin göze yapışması adezyon sonucudur. 4. Suyu çeken (emen) maddelere ne ad verilir? A) Adezyon B) Hidrofil C) ılcallık D) Hidrofob E) ohezyon Suyu çeken maddelere hidrofil maddeler denir. 5. Cam üzerine,, Z sıvılarından bir damla damlatılarak süzülüp dökülme süreleri ölçülüyor. Z. "Musluğun ağzındaki çok az miktardaki suyun damla şeklini alması olayında..., damlanın hemen düşmeyip bir süre musluğun ağzında asılı kalması olayında ise... etkilidir." Cümlesinin doğru olabilmesi için boşluklar sırasıyla nasıl doldurulmalıdır? A) Adezyon kuvveti ohezyon kuvveti B) ohezyon kuvveti Adezyon kuvveti C) Adezyon kuvveti ılcallık D) ohezyon kuvveti üzey gerilimi E) Adezyon kuvveti üzey gerilimi Suyun küresel olması kohezyon, musluğa yapışması ise adezyon sonucudur. Eğimli cam levhanın bir ucuna eşit hacimde, ve Z sıvılarından damlatılıyor. Damlalardan önce, en son levhanın diğer ucuna ulaşıyor., ve Z sıvıları ile cam arasında oluşan adezyon kuvveti A, A ve A Z arasındaki büyüklük ilişkisi aşağıdakilerden hangisidir? A) A A A Z B) A > A Z > A C) A > A Z A D) A > A Z > A E) A > A > A Z Maddeyle cam arasındaki adezyon arttıkça camda kalma süresi artar.. Aşağıda verilen, I. 4 C de su II. 4 C de civa III. C de civa sıvılarının kohezyon kuvvetleri arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? A) I II III B) I > II > III C) II > I > III D) III > I > II E) III > II > I Aynı koşullarda civanın kohezyon kuvveti suyunkinden büyüktür. ohezyon sıcaklıkla azalır. 6. Aşağıda verilen, I. Denizden çıkan kişinin saçlarının kafasına yapışması II. Çay tabağının bardağa yapışması III. Dikenli tohumun pantolona yapışması olaylarından hangileri adezyon kuvvetiyle ilgilidir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Islanan saçın kafaya ve bardağın tabağa yapışması adezyon kuvvetidir. Bitkilerin dikenli tohumu dikenleri nedeniyle elbiseye yapışır. 9

40 apışma ve Birbirini Tutma 7. Cam tüplere,, Z sıvıları doldurulduğunda şekildeki gibi dengede kalmaktadır. Buna göre, I. ve Z sıvıları aynı cins olabilir. II. su olabilir. III. cıva olabilir. Z A) alnız I B) alnız III C) I ve II ve Z sıvılarının adezyon kuvveti daha büyüktür. Aynı sıvı olabilirler.., ve Z sıvılarının tavandaki durumları şekildeki gibidir. Buna göre, sıvılara etki eden adezyon kuvvetleri arasındaki nedir? A) > Z > B) > > Z C) Z > > D) Z E) > Z > Adezyon nedeniyle en fazla kütleli damlası tavanda asılı kalmaktadır. Bu nedenle en büyük adezyon sıvısına, en küçük adezyon Z sıvısına etki etmektedir. Z ve Z sırayla su ve cıva olabilir. 8. Aşağıda verilen, I. Cam tüpe konulan sıvının dışa doğru kavisli durması II. üzeye damlatılan sıvının küresel hâlde durması III. Bir yüzeye dökülen sıvının bir yüzeye yapışması olaylarından hangilerinde kohezyon kuvveti etkilidir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I, II ve III Sıvının cam tüpte dışa kavisli durması, damlatıldığı yüzeyde küresel halde durması kohezyonla, sıvının bir yüzeye yapışması ile ilgilidir.. Bir cam kap içindeki sıvı dışa doğru kavisli olacak şekilde dengededir. Buna göre, I. ohezyon kuvveti adezyon kuvvetinden büyüktür. II. Cam kaptaki sıvı, camı ıslatmaz. III. aptaki sıvı cıva olabilir. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III E) alnız III sıvı Sıvı dışa kavisli olduğunda kohezyon kuvveti daha büyüktür bu nedenle cıva olabilir, camı ıslatmaz. 9. Özdeş cam kaplara doldurulan,, Z sıvıları şekildeki gibi durmaktadır. Sıvıların cam kapla arasındaki adezyon kuvvetleri A, A, A Z arasındaki ilişki nedir? A) A Z > A > A B) A > A Z > A C) A A A Z D) A > A > A Z E) A > A > A Z Aynı cam tüpte sıvısı dışa doğru, Z içe doğru kavis alıyor. ise düz duruyor. Bu nedenle en büyük adezyon Z, en küçük adezyon sıvısına aittir. Z. Silindirik kap içindeki sıvı şekildeki gibi dengededir. Buna göre, I. Adezyon kuvveti kohezyon kuvvetinden küçüktür. II. Sıvı camı ıslatır. III. Sıvı cıva olabilir. yargılarından hangileri yanlıştır? A) I ve III B) II ve III C) I ve II D) I, II ve III E) alnız I sıvı Sıvı cama yapıştığından adezyon daha büyüktür ve camı ıslatır. Bu nedenle su olabilir. Cevaplar. C. B. E 4. B 5. D 6. C 7. E 8. D 9. A. E. D. A 4

41 ılcallık ve üzey Gerilimi Ünite Test. I. Mavi mürekkepli suya konulan beyaz gülün mavi renk alması II. Eriyen mumun fitilden yükselmesi III. Tükenmez kalemlerde mürekkebin kalem ucundan akması Olaylarından hangilerinde kılcallık etkilidir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III Boyalı suyun yapraklara taşınması ve eriyen mumun fitilden yükselmesi kılcallık, tükenmez kalemde mürekkebin akması ise yer çekimi sonucudur. 4. Bir bardak su üzerinde metalden yapılmış bir ataç dengede durmaktadır. Buna göre; I. suda deterjan çözmek II. suda tuz çözmek III. suyun sıcaklığını arttırmak işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa ataç suya batar? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Suda deterjan veya sabun çözmek veya suyu ısıtmak yüzey gerilimini azaltır. Tuz yüzey gerilimini arttırır ve ataç batmaz.. I. İspirto ocağının yanması II. Ağaç yapraklarına su taşınması III. üp şekerin çay damlasını emmesi ukarıdaki olaylarının hangilerinde kılcallık etkilidir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II İspirto ocağının yanması, ağaç yapraklarına su taşınması ve küp şekerin çay damlasını emmesi kılcallık etkildir. 5. üzey gerilimi ile ilgili, I. Soğuk suyun yüzey gerilimi, sıcak suyunkinden büyüktür. II. Sıcaklığın artması yüzey gerilimini azaltır. III. Sabun yüzey gerilimini azaltır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve IIII E) I, II ve III Sıcaklık ve sabun yüzey gerilimi azaltır.., ve Z kılcal boruların yarıçapları sırasıyla r, r ve r Z ve bunlar arasındaki ilişki r > r > r Z dir. Bu borular içine adezyon kuvvetleri kohezyon kuvvetlerinden büyük olan sıvılar konulduğunda kılcal borular içindeki sıvı yükseklikleri h, h ve h Z olmaktadır. Buna göre, h, h ve h Z arasındaki ilişki nasıldır? A) h Z > h > h B) h > h > h Z 6. Bir sıvı içerisine daldırılan aynı madde- den yapılmış,, M tüplerinde sıvıların M yükseklikleri arasındaki ilişki h > h > h dır. Buna göre, tüplerin yarıçapları r, r ve r M arasındaki ilişki nasıldır? h h h C) h > h > h Z D) h Z > h > h E) h > h Z > h Adezyon kuvveti kohezyon kuvvetinden fazla olan sıvılar boru inceldikçe daha çok yükselir. Bu nedenle en yüksek Z; en alçak borusundaki sıvı olur. A) r > r M > r B) r > r M > r C) r > r > r M D) r r r M E) r M > r > r arıçap azaldıkça yükseklik artar. 4

42 ılcallık ve üzey Gerilimi 7. Aşağıda verilen, I. 4 C de cıva II. 4 C de su III. C de cıva sıvıların yüzey gerilim kuvvetleri arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? A) I > II > III B) I II > III C) III > I > II D) III > II > I E) III > I II Cıvanın yüzey gerilimi suyun yüzey geriliminden fazladır. Sıcaklık yüzey gerilimi azaltır.. ılcallık olayı, I. Adezyon II. ohezyon III. ılcal borunun uzunluğu niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III ılcallık adezyon ve kohezyona bağlı borunun uzunluğundan bağımsızdır.. Aynı kalınlıktaki kılcal cam borular ve, ve M sıvılarıyla şekildeki düzenekler kuruluyor. h h h 8. Sıvılarla ilgili, M I. Deterjan eklemek yüzey gerilimini azaltır. II. Sıcaklık kohezyon kuvvetini azaltır. III. Sabun eklemek kohezyon kuvvetini artırır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III üzey gerilimi ve kohezyon kuvveti deterjan etkisiyle azalır. Sıvıların yükseklikleri arasındaki ilişki h > h > h olduğuna göre,,, M sıvıları ile kılcal borular arasında oluşan adezyon kuvvetlerin büyüklük ilişki aşağıdakilerden hangisidir? A) > > M B) > M > C) > M > D) > > M E) M > > Özdeş borularda fazla yükselen sıvının adezyon kuvveti daha büyüktür.. ılcal borular, içinde aynı cins sıvı bulunan kaplara batırıldığında,, Z kılcal boruların sıvı görünümü şekildeki gibi oluyor. Z 9. I. Suya yatay atlandığında çarpma etkisi göstermesi II. Bardağa hacminden fazla su doldurulduğunda taşmaması III. Metal atacın suda batmaması Olaylarından hangileri yüzey gerilimi ile ilgilidir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Verilen örneklerin tümü yüzey gerilimi ile ilgilidir. h ılcal boruların sıvı derinlikleri büyükten küçüğe h, h, h Z şeklinde sıralandığına göre kılcal boruların yarıçapları arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? A) r > r > r Z B) r r r Z C) r > r Z > r D) r Z > r > r E) r Z > r > r ohezyon kuvveti adezyon kuvvetinden büyük olan sıvılar boru inceldikçe daha alt seviyede kalırlar. h h Z Cevaplar. C. E. A 4. D 5. E 6. B 7. C 8. C 9. E. C. A. D 4

43 Tarama Ünite Test. Aşağıdakilerden hangisi fiziğin alt alanlarından biri değildir? A) Optik B) Termodinamik C) atıhâl Fiziği D) üksek enerji ve plazma fiziği E) Dinamik Dinamik fiziğin alt alanı değildir. 4. Fizik bilimi aşağıdakilerden hangisi ile ilgilenmez? A) Göz kusurları B) İletkenlik C) Güneş enerjisi D) Genlerin yapısı E) Fotosel kapılar Genlerin yapısı biyolojinin konusudur.. Fiziğin, maddenin atom altı parçacıklarını ve aralarındaki etkileşimi konularını inceleyen alt alanı aşağıdakilerden hangisidir?. A) Termodinamik B) Atom fiziği C) atıhâl Fiziği D) Elektromanyetizma E) Nükleer fizik Atom altı parçacıkları ve aralarındaki etkileşimi nükleer fiziğin konusudur. argı D eniliklere açıktır Gelişimi durmuştur. Deneyseldir. Fizikle ilgili yukarıdaki tablodaki yargılar işaretlendiğinde görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi olur? 5. üklerin manyetik alandaki hareketini inceleyen fiziğin alt alanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Termodinamik B) Optik C) Elektromanyetizma D) Atom fiziği E) Nükleer Fizik üklerin manyetik alandaki hareketini elektromanyetizma inceler A) argı D B) argı D C) argı D D) argı D E) argı D 6. I. Madde miktarı II. Sürat III. Işık şiddeti ukarıda verilenlerden hangileri temel büyüklüktür? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Madde miktarı ve ışık şiddeti temel büyüklüktür. Fizik bilim yeniliklere açıktır ve gelişimi devam eden deneysel bir bilim dalıdır. 4

44 Tarama 7. Nicelik Birim. Aynı doğrultudaki ve vektörleri şekildeki gibidir. I Sıcaklık Saniye II 8N N III Mol ukarıdaki tablonun doğru olabilmesi için I, II ve III numaralı yerler nasıl doldurulmalıdır? I II II A) elvin ütle B) Uzunluk Fahrenheit Madde miktarı C) Celsius ütle D) elvin Madde miktarı E) Uzunluk Celsius Sıcaklık Buna göre, + vektörünün büyüklüğü kaç Newtondur? A) B) 5 C) 8 D) E) 4 + 8N N N Saniye Sıcaklık elvin Madde miktarı mol. Aynı doğrultudaki M ve M N P vektörleri şekildeki gibidir. 7 P N 8. Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklüğün birimidir? A) Newton B) ilogram C) Volt D) Coulomb E) itre Buna göre, M+ P vektörünün büyüklüğü kaç N dur? A) B) 6 C) 7 D) E) + N 7N 6N ilogram kütle birimidir. ütle temel büyüklüktür. 9. Aşağıdaki büyüklük birim eşleştirmelerinden hangisi SI sistemine göre yanlıştır? A) Enerji alori B) Uzunluk Metre C) Akım Amper D) ütle ilogram E) Saniye Enerjinin SI'daki birimi Joule'dür.. Aynı doğrultudaki A, B, C vektörleri şekildeki gibidir. A B C N 6N 7N Buna göre, A B C + + vektörü aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) N B) N C) 7N D) 6N E) 4N + + N 6N 7N N Cevaplar. E. E. C 4. D 5. C 6. C 7. D 8. B 9. A. D. B. A 44

45 Tarama Ünite Test. Aşağıdakilerden hangisi vektörel büyüklüğe ait bir birim olamaz? A) m/s B) m/s C) kg.m/s Alan (m ) kesinlikle skalerdir. D) m E) m 4. I. Toplumu bilimsel alanda aydınlatmak II. Ulusal veya uluslararası alanda buluşlara öncülük etmek III. Ziyaretçiler sayesinde gelir elde etmek. ukarıdakilerden hangileri bilim araştırma merkezlerinin özelliklerindendir? A) I ve II B) alnız III C) alnız I Bilim araştırma merkezleri ziyaretçileri üzerinden kâr amacı gütmemektedir.. Aşağıdakilerden hangisi skaler bir niceliklerdir? A) Elektrik yükü B) Elektrik alan C) uvvet D) Ağırlık E) İvme ük skaler bir niceliktir.. I. Özkütle II. İş III. Güç IV. İvme V. Elektrik ükü 5. I. 4 kg,4 ton II. 6 mg kg III. 4 g kg ukarıdaki birim dönüşümlerinden hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız III C) I ve II 4 kg,4 ton 6 mg kg 4 g kg Büyüklüklerinin skaler ve vektörel olarak sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Skaler Vektörel A) I, II III, IV, V B) II, III I, III, V C) II, IV I, III, V D) II, III, IV I, V E) I, II, III, V IV Özkütle Skaler İş Skaler Güç Skaler İvme Vektörel ük Skaler 6. I. 6 6 dm II. m cm III. 8 dm 8 m ukarıdaki birim dönüşümlerinden hangileri doğrudur? A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 6 6 dm m,, dm cm 8 dm 8 m 45

46 Tarama 7. Bir kürenin yarıçapı cm dir. Buna göre, kürenin hacmi aşağıdakilerden hangisine eşittir?. Şekildeki prizması ile küpünün hacimleri eşittir., A) 6π B) π C) 4π D) 6π E) 48π, 4 4 V küre. r. r. r... 6r 8 cm 4 cm, cm Buna göre,, kaç cm'dir? A) B) 4 C) 6 D) 8 E) V V 8. arıçapı 4 cm, yüksekliği 5 cm olan bir silindirin hacmi aşağıdakilerden hangisine eşittir? 8. 4.,, 4 cm A) 4π B) 6π C) 8π D) π E) π V silindir π. r. h π π. Şekildeki, ve Z prizmalarının dayanıklılıkları eşittir.,,,, 9. Bir sıvının kütle hacim grafiği şekildeki gibidir. ütle (g) h h,, h Z V Hacim (cm ) Cismin özkütlesi 5 g/cm olduğuna göre, grafikteki V değeri kaçtır? A) 9 B) C) 5 D) 6 E) m d. v 5.V V cm Buna göre, I. ve aynı maddeden yapılmış olabilir. II. Z cisminin boyu h olsaydı dayanıklılığı katına çıkardı. III. ile Z cisimleri farklı maddelerden yapılmıştır. A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) II ve III E) I ve III ve 'nin kesit alanları farklı ve dayanıklılıkları aynı olduğu için farklı maddelerden yapılmıştır. Z nin boyu iki katına çıkartıldığında dayanıklılığı azalır. ile Z cisimlerinin dayanıklılıkları aynı boyları farklı olduğu için farklı maddelerden yapılmıştır. Z ise daha dayanıksız bir malzemeden yapılmıştır. Cevaplar. D. A. E 4. A 5. C 6. E 7. D 8. C 9. B. B. C 46

47 Tarama Ünite Test. ütle ile ilgili, I. Değişmeyen madde miktarıdır. II. Dinamometre ile ölçülür. III. SI'daki birimi kg dır. A) alnız II B) alnız III C) I ve III D) I ve III E) II ve III ütle değişmeyen madde miktarı olup, terazi ile ölçülür. SI'daki birimi kg dır. 4. Maddenin katı hâli için, I. esneklik II. tanecikli yapı III. erime sıcaklığı niceliklerinden hangileri ayırt edicidir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Tanecikli yapı ortak özelliktir. Esneklik ve erime sıcaklığı katılra içni ayırt edicidir.. Bir dereceli kap cm seviyesine kadar su ile Şekil I deki gibi doludur. cm Su Şekil I Su Şekil II Su içine yarıçapı r cm olan küre atıldığında şekil II deki gibi duruyor. Buna göre, Şekil II de sıvı seviyesi kaç cm olamaz? (p alınız.) A) 4 B) 7 C) D) 9 E) V üre 4 p.r 4..() cm üre tamamen su içine girmediği içni seviye cm ten az artmalıdır. 5. Sıkıştırılamazlar. Belirli hacimleri vardır. Titreşim hareketi yaparlar. Özelliklerini gösteren maddeler; I. atı II. Sıvı III. Gaz hâllerinden hangilerinde olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Sıvılar ve katılar sıkıştırılamazlar. Gazların belirli hacimleri yoktur. atı, sıvı gaz tüm moleküller titreşim hareketi yapar.. ükseklikleri eşit, ve M cisimleri aynı maddeden yapılmış olup kenar uzunlukları şekildeki gibidir. M a a a a a Buna göre, cisimlerin dayanıklılıkları D, D ve D M arasındaki ilişki nedir? (p alınız.) A) D D D M B) D > D > D M C) D M > D > D D) D D > D M E) D > D D M Aynı maddeden yapılmış aynı yükseklikte olduklarından kesit alanlarına bakılmalıdır. nin kesit alanı en büyük, M nin ise en küçüktür. h 6. Bir sıvının hacmi, I. itre II. dm III. cm değerlerinden hangileri ile ifade edilebilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Üç birim de hacim birimidir. 47

48 ısa Cevaplı Sorular 7. Fiziğin kuvvet, enerji gibi konuları inceleyen alt dalına... denir. Cümlesinde boş bırakılan yere hangi cümle yazılmalıdır?. Akım şiddetinin SI sistemindeki birimi nedir? Akım şiddetinin SI'daki birimi amperdir. Cevap: Amper Fiziğin ilgili ait alanı mekaniktir. Cevap: Mekanik 8. alnızca sayı ve birimle ifade edilen büyüklüklere ne ad verilir? alnızca sayı ve birimle ifade edilen büyüklükler skaler büyüklüklerdir. Cevap: Skaler. Bir yapının kendisini dışarıdan etkiyen kuvvetler karşısında koruyabilmesine ne ad verilir? Bir yapının dışarıdan etkiyen kuvvetler karşısında kendisini koruyabilmesi dayanıklılıktır. Cevap: Dayanıklılık içeren büyüklüklere vektörel büyüklükler denir. Cümlesinde boş bırakılan yere hangi kelime getirilmelidir? Vektörel büyüklükler yön içerir. Cevap: ön 4. Farklı cins moleküllerin birbirine yapışmasını sağlayan etkiye... denir. Cümlesinde boş bırakılan yere hangi kavram yazılmalıdır? Farklı cins moleküllerin yapışmasını sağlayan etkiye adezyon denir.. Değişmeyen madde miktarının bir ölçüsüdür. ukarıdaki tanım hangi fiziksel büyüklüğe aittir? Cevap: Adezyon Değişmeyen madde miktarının ölçüsü kütledir. Cevap: ütle. Aşağıda bir cisme ait kütle hacim grafiği verilmiştir. ütle 5. Sabit basınç ve sıcaklık altında bir maddenin kütlesinin hacmine oranı sabittir. Buna göre, bu sabite ne ad verilir? Özkütle bir cismin kütlesinin hacmine oranıdır. Cevap: Özkütle Hacim Buna göre, grafiğin eğimi hangi fiziksel büyüklüğe aittir? ütle hacim grafiğinin eğimi özkütledir. Cevap: ütle 6. Bir cismin uzayda kapladığı yere ne ad verilir? Cismin uzayda kapladığı yere hacim denir. Cevap: Hacim Cevaplar. D. E. B 4. D 5. C 6. E 7. Mekanik 8. Skaler 9. ön. ütle. ütle. Amper. Dayanıklılık 4. Adezyon 5. Özkütle 6. Hacim 48

49

50 İÇİNDEİER. ÜNİTE : HAREET VE UVVET Hareket... Hızlanma ve avaşlama: İvme... 7 uvvet... 5 Newton'un Hareket asaları... 7 Sürtünme uvveti... 5 Tarama... 9 ısa Cevaplı Sorular... 4

51 Hareket Ünite Test. "Araba ilerdeki kırmızı ışıkta bekliyor." ukarıdaki cümlede aracın hangi özelliğinden bahsedilmektedir? A) ön B) C) onum D) Hız E) örünge Bu cümlede arabanın konumundan bahsedilmektedir. 4. Deniz dalgasındaki su molekülleri; I. Öteleme II. Dönme III. Titreşim hareketlerinden hangilerini yapabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Su dalgasındaki moleküller öteleme, dönme ve titreşim hareketi yapar.. Aşağıda verilen; I. Güneş etrafındaki dünya II. Dünyanın uydusu ay III. Saatin içindeki yelkovan öncüllerinden hangilerinin hareketinde dönme hareketi vardır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Güneş etrafındaki dünya, dünya etrafındaki ay ve saat içindeki yelkovan dönme hareketi yapar. 5. Bir çocuk A noktasından harekete A m B başlayıp ABC yolunu izliyor. Buna göre, çocuğun aldığı yol ve 4 m yer değiştirmesinin büyüklüğü aşağıdakilerden hangisinde doğru C verilmiştir? Alınan yol (m) er değiştirme (m) A) 7 5 B) 7 7 C) 7 D) 5 5 E) 5 7 A m B x 5 m 4 m C Alınan yol m + 4m 7 m er değiştirme 5 m. I. Bir cismin başlangıç kabul edilen bir noktaya göre yerinin vektörel gösterimidir. II. Bir hareketlinin hareketi boyunca izlediği yolun geometrik şekildir. III. Bir hareketlinin iki konumu arasındaki vektörel farktır. ukarıda tanımı verilen I, II ve III nicelikleri hangi seçenekte doğru verilmiştir? I II II A) er değiştirme onum örünge B) onum örünge er değiştirme C) örünge er değiştirme onum D) er değiştirme örünge onum E) onum er değiştirme örünge Başlangıç noktasına göre vektörel gösterimi konum, izlediği tüm yol yörünge, iki konum arasındaki vektörel fark yer değiştirmedir. 6. Doğrusal yolda hareket etmekte olan bir araca ait konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. onum x x x (s) t t t Buna göre, aracın yer değiştirmesinin büyüklüğü aşağıdakilerden hangisine eşittir? A) x B) x C) x D) 4x E) 5x Araç başlangıç noktasından x kadar uzaklaşmıştır. Aracın yer değiştirmesi x olur.

52 Hareket 7. Bir hareketliye ait konum zaman grafiği şekilde verilmiştir. 4 O onum (m) 5 5 (s) Buna göre, aracın saniye sonunda aldığı yol kaç metredir? A) B) C) D) E) 4 Araç - 5 saniye arası m, 5 - saniye arası m yol almıştır. x x + x + x m + m m 8. Bir hareketli A noktasından harekete başlayıp ABCD yolunu izliyor. A m B m D C m Buna göre, aracın yer değiştirmesinin büyüklüğü kaç metredir? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) A m B m m x D m C m 4 m T x 5m 9. Bir cismin hareketi gözleyene bağlıdır. Bu nedenle hareket I bir kavramdır. Doğada II, dönme ve titreşim olmak üzere üç temel hareket vardır. Hareketin III, hız, ivme gibi temel kavramları vardır. ukarıda verilen paragrafı tamamlamak için I, II ve III numaralı boşluklara aşağıdakilerden hangileri getirilebilir? I II II A) Göreli Hızlı onum B) Göreli Öteleme onum C) Sabit avaş uvvet D) Sabit Öteleme uvvet E) Sabit Hızlı onum Hareket göreli bir kavramdır. Öteleme, dönme ve titreşim olmak üzere üç tür hareket vardır. Hareket'in konum, yol, hız, ivme gibi kavramları vardır.. Aşağıda verilen, I. Rüzgarsız ortamda yere düşen top, II. Esintinin olmadığı ortamda yatay atılan ok, III. Salıncakta sallanan çocuk, hareketlerin hangisinde yörünge doğrusal değildir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Rüzgarsız ortamda yere düşen topun yörüngesi doğrusaldır. atay atılan ok ve salıncakta sallanan çocuğun yörüngesi doğrusal değildir.. Aşağıda verilen, I. oltukta oturan adam II. Hareketli otobüste oturan yolcu III. Futbol sahasında koşan futbolcu durumlarından hangilerinin göreceli olarak hareket ettiği söylenebilir? A) alnız II B) alnız III C) I ve III Hareket göreceli bir kavramdır. Birine göre durgun olan diğeri için hareketli görünebilir. Bu nedenle tümü hareketli denebilir.. Ahmet başlangıçta durgun otobüsler-den A otobüsüne bindikten bir süre sonra B otobüsünün yönünde gittiğini görüyor. Buna göre, otobüslerin hareketleri ile ilgili, A B I. yönünde yönünde II. yönünde yönünde III. yönünde Duruyor durumlarından hangileri olabilir? A A) alnız I B) alnız II C) I ve III anımızdaki bir aracı kendi gittiğimiz yönün aksi yönde hareket ediyor görebiliriz. Eğer A aracı yönünde giderse B'yi yönünde gidiyor görebilir. B Cevaplar. C. E. B 4. E 5. A 6. A 7. D 8. C 9. B. D. E. D 4

53 Hareket Ünite Test. Hareketle ilgili verilen, I. er değiştirme II. Sürat III. İvme niceliklerinden hangileri vektörel büyüklüktür? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III er değiştirmek ve ivme vektörel büyüklüklüklerdir. 4. Önder ile Zeynep doğrusal bir yolda sabit hızlarla şekildeki gibi birbirine doğru koşuyor. 7 m/s m/s Önder x 4m Zeynep Önder ile Zeynep'in arasında başlangıçta 4 m olduğuna göre Önderle Zeynep kaç saniye sonra karşılaşır?. Hareketle ilgili verilen, I. Hız II. onum III. Uzaklık niceliklerinden hangileri skaler büyüklüktür? A) alnız II B) alnız III C) I ve II Hız ve konum vektörel, uzaklık skaler büyüklüktür. 5. A) 4 B) C) 4 D) E) 6 x (J + J ).t 4m ` m 7 s + m s j. t O Merkezi O noktası olan dairesel pistte sabit ϑ süratiyle hareket eden bir hareketli için; I. hız II. merkeze olan uzaklık III. konum değerlerinden hangileri sabittir? ϑ. I II O oordinat sisteminde noktasından noktasına giden hareketli için I ve II vektörleri hangi seçenekte doğru verilmiştir? I II A) erdeğiştirme onum B) onum Hız C) erdeğiştirme İvme D) erdeğiştirme Hız E) onum erdeğiştirme Cismin başlangıç noktasına göre durumunu gösteren vektör konum, ilk konumdan son konuma olan durumu gösteren vektör yer değiştirmektir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Hız, vektörel bir büyüklüktür ve dairesel pistle yönü değişir. Cismin konumu da değişir ancak orijine uzaklığı değişmez. 6. Aşağıda verilen, I. erdeğiştirme II. Sürat III. İvme niceliklerinden hangileri negatif değerler alabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Vektörel büyüklükler negatif değerler alabilir. 5

54 Hareket 7. Hızı 7 km/h olan bir aracın hızı kaç m/s dir? A) B) 4 C) 6 D) 48 E) 7 7 km/sa 7 km 7m sa 6 s km 7 sa 7 6 s m ms / 8. Doğrusal yoldaki bir araca ait konum-zaman grafiği şekildeki gibidir. onum x x t t t 4t Buna göre, araç hangi anlarda yön değiştirmiştir? A) alnız t B) alnız t C) t ve t D) t ve 4t E) alnızca 4t. Bir araç yarıçapı 6m olan dairesel pistte A noktasından harekete başlayarak saniyede B noktasına geliyor. A Buna göre aracın hızının büyüklüğü ve sürati hangi seçenekte doğru verilmiştir?(p ) Hız (m/s) Sürat (m/s) A) B) C) 4 D) 4 E) 6 Çemberin çevresi pr.. 6 m 6m A noktası ile B noktası arası uzaklık. x 6. 6 m Sürat : J s m 6m 6m 6m B A er değiştirme 6 x 6 m B O m/s x 6m Hız: j t s ms / Araç t ve t anında yön değiştirmiştir.. Bir araç gideceği km'lik doğrusal yolun yarısını km/h diğer yarısını ise km/h hızla gidiyor. Buna göre, aracın ortalama hızı kaç km/h tir? 9. onum - zaman grafiği şekildeki gibi olan bir aracın ( )s arasındaki sürati J, ( 5)s arasındaki sürati ise J dir. 5 5 onum (m) 4 5 j Buna göre, oranı kaçtır? j 5 A) B) C) D) (s) E) xs x 5 J t t 5 s m/s xs x J ts ^ h t 5-5 m/s j 5 ms / 5 ms / j A) 8 B) 6 C) 5 D) 4 E) Toplam yol km olsun. 6 km lik yolu km/s hızla saatte, yolun diğer kısmını km/h lik hızla saatte alır. km/h l km/h l J ort + 4 km/ h. Dairesel yörüngede şekildeki yön- A lerde A ve B noktalarından ϑ A ve ϑ B süratleriyle harekete başlayan O koşucular hızlarının büyüklüklerini değiştirmeden koşarak ikinci C turlarında C noktasında ilk kez karşılaştıklarına göre araçların ϑ B B j A süratleri oranı kaçtır? jb A) B) 5 C) 7 D) 5 4 E) 5 İkinci turlarında C noktasında ilk kez karşılaştıklarına göre A + 4 tur. B + 4 tur atmıştır. 7 5 j 4 JA.t 4 A 7 JB.t j 5 B ϑ A Cevaplar. D. B. A 4. C 5. B 6. C 7. A 8. C 9. E. A. D. D 6

55 Hareket Ünite Test. Doğrusal bir yolda hareket eden aracın konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. onum (m) Buna göre, aracın hızı kaç m/s'dir? 5 (s) A) 6 B) 4 C) D) 4 E) 6 Tx - j Tt m/s. Doğrusal yolda hareket eden bir onum araca ait konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. x Buna göre, x I. ( t) zaman aralığında araç hızlanmaktadır. x t t II. t anında araç yön değiştirmiştir. III. t sürede aracın aldığı yol 5x tir. A) alnız I B) alnız II C) I ve II t Araç ( t) zaman aralığında sabit hızlı hareket yapmaktadır. t anında yön değiştirip ters yönde harekete başlıyor. Araç ( t) x (t t) x 5x yol alır. (t t) x. arıçapı m olan çembersel yolun noktasında hareket başlayan sporcu noktasına ilk kez saniye sonra geliyor. Buna göre, koşucunun ortalama sürati kaç m/s dir?(p) rm A) B) 4 C) 6 D) 8 E) Çevre pr 4. Bir hareketliye ait konum zaman grafiği verilmiştir. onum (m) O (s) Buna göre, aracın yer değiştirmesi kaç metredir? A) 5 B) 5 C) D) E) 5 erdeğiştirme Son onum İlk onum T x xs- x + (+5) 5 m 5. azım ve event çembersel pistte sabit 6 m/s ve 8 m/s hızlarla aynı noktadan şekildeki gibi koşuyorlar. Pistin yarıçapı r 7 m olduğuna göre koşullar saniye sonra karşılaşırlar?(p) A) 5 B) C) D) 4 E) 5 oşullar pistin çevresini koşarlar. x (J + J ).t..7 ^6+ 8h.t t 6. Doğrusal yolda hareket eden bir araca ait konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın 4t sürede aldığı yol kaç x'tir? x azım 6 m/s onum A) B) C) D) 4 E) 5 x x t t t O event 8 m/s r 7 m 4t Araç ( t) x (t t) x Toplam 5x (t 4t) x x..m m x J t s m 4 m/s 7

56 Hareket 7. Bir cismin konum zaman Sıcaklık grafiği verilmiştir. Buna göre, I. Aracın ( t) ile (t t) t t t aralığındaki yer değiştirmeleri eşittir. II. Araç t anında harekete başladığı noktadadır. III. Aracın yol boyuca sürati değişmemiştir. A) II ve III B) I ve II C) alnız I D) I ve III E) I, II ve III er değiştirme vektörel olduğu için I nolu yargı yanlıştır. Araç t anında harekete başladığı noktadadır. Araç aynı sürelerde aldığı yollar aynı olduğu için süretler eşittir. 8. Doğrusal yoldaki ve araçları aralarında,8 km uzaklık varken şeklideki gibi sabit hızlarla birbirlerine doğru sabit hızlarla hareket ediyorlar. ϑ x,8 km Araçlar 4 saniye sonra karşılaştıklarına göre hızlarının büyüklükleri J ve J aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? J (m/s) J (m/s) A) 5 5 B) 5 4 C) 45 5 D) 5 55 E) 4 x (J + J ).t 8 m (J x + J ).4 J x + J 7 m/s 9. ve sporcuları çembersel pist üzerinde sabit hızlarla şekildeki gibi birbirlerine doğru koşmaktadır. oşucular noktasında karşılaştıklarına göre koşucularının hızlarının büyüklükleri oranı kaçtır? 4 A) B) C) D) ϑ ϑ E) O, 9 lik açı, 5 açı tarar. 9, j. t j Buna göre 5, &. t 5 j j ϑ. Doğrusal bir yolda aynı yönde 6 m/s ve m/s süratlerle koşan Emel ve Hasan'ın arasındaki uzaklık 48 m dir. m/s 6 m/s Hasan Emel 48 m Buna göre, Hasan Emel'i kaç s sonra yakalar? A) 8 B) C) D) 6 E) x (J H J E ).t 48 m ` m s - m 6 s j. t m 48 m 4 s. t t s. Doğrusal yolda hareket etmek- onum te olan bir araca ait konum - 4x zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, x I. ( t) aralığında araç yön t t t değiştirmiştir. II. (t t) aralığında araç durgundur. x III. ( t) aralığındaki sürati ile (t t) aralığındaki süratine eşittir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Araç ( t) aralığında aynı yönde hareket etmektedir. Araç (t t) aralığında durgundur.( t) deki sürati: j Tx x- (- x) t t t x T - Tx 4x x (t t) deki sürati j t t t t x T - -. Şekilde doğrusal ve paralel yollarda sabit hızlarla hareket eden araçlardan ile arasındaki uzaklık azalırken, ile M arasındaki uzaklık değişmemektedir. M Buna göre, I. aracının hızı, ninkinden büyüktür. II. aracının hızı, M ninkine eşittir. III. aracı ile M aracı arasındaki uzaklık azalmaktadır. A) alnız II B) I ve II C) I, II ve III D) II ve III E) alnız III ile arasındaki uzaklığın azalması için aracının hızı aracının hızından büyük olmalıdır. ile M arasındaki uzaklığın değişmemesi için ile M nin hızları eşit büyüklükte olmalıdır. aracı, M aracına yaklaşmaktadır. Cevaplar. D. D. B 4. E 5. C 6. E 7. A 8. A 9. B. C. D. C 8

57 Hareket Ünite Test 4. Doğrusal bir yolda hareket onum eden araca ait konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. 4x x Aracın ( t) zaman t aralığındaki sürati J, (t 5t) zaman aralığındaki sürati J x olduğuna j göre j oranı kaçtır? A) B) C) D) 5t E) T x- x j t t 4 t x T - - T - x- x - j t 5t t 4 t x T - j j. Doğrusal yolda hareket eden onum bir araca ait konum - zaman x grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, 4t t t t I. ( t) aralığında araç yön değiştirmiştir. x II. (t t) aralığında araç durgundur. III. ( 4t) aralığında aracın yer değiştirmesi sıfırdır. 4. Bir sporcu doğrusal bir pisti J süratiyle koşarak 8 saniyede, süratini 8 m/s artırdığında ise saniyede koşuyor. Buna göre J sürati kaç m/s dir? A) B) C) 4 D) 6 E) 8 Alınan yol sabittir. x J. 8s (J + 8)s 8J J J 96 m/s J 6 m/s 5. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. onum (m) 8 Buna göre, aracın sürati kaç m/s dır? (s) A) B) 8 C) 7 D) 6 E) 4 Aracın aldığı yol m dir. Hareket saniye sürdüğüne göre sürat: J s m m/s A) alnız I B) alnız II C) I ve II I. ( t) aralığında araç yön değiştirmemiş aynı yönde ilerlemiştir. II. (t t) zaman aralığında aracın konumu değişmediğinden araç durgundur. III. Aracın ilk ve son konumu aynı olduğundan yer değiştirmesi sıfırdır. 6. Doğrusal bir yolun ve M noktasındaki Serkan ve İnci sabit 4 m/s ve m/s sabit hızlarla birbirlerine doğru şekildeki gibi koşuyorlar. Serkan İnci 4 m/s m/s A) B) C) 8 D) 4 E) A. Bir araç çembersel bir yolda A noktasın- dan harekete başlayıp saniye sonra tekrar A noktasına geliyor. Pistin yarıçapı r 4 m olduğuna göre aracın ortalama hızının büyüklüğü kaç m/s dir?(p) r4m x Serkan ve İnci 7 saniye sona karşılaştıklarına göre M noktaları arasındaki uzaklık x kaç metredir? A) B) 8 C) 5 D) 4 E) 49 x (J S + J İ ).t M Araç başladığı noktaya geri döndüğünden yer değiştirmesi ve hızı sıfırdır. x ^4+ h m 9

58 Hareket 7. Doğrusal yolda hareket onum etmekte olan bir araca ait konum - zaman grafiği x şekildeki gibidir. x Buna göre, aracın aldığı yol ve yer değiş- t t x tirmesinin büyüklüğü hangi seçenekte doğru verilmiştir? Aldığı ol er değiştirme A) x 6x B) 6x C) 4x x D) 6x 6x E) 6x t 4t 5t ( t) x (t t) x (t t) x Aldığı yol 6x'tir. (t 4t) (4t 5t) x Aracın ilk ve son konumları aynı olduğundan yer değiştirmesi sıfırdır. 9. onum zaman grafiği şekilde verilen aracın I, II ve III aralığındaki hız büyüklükleri sırasıyla ϑ, ϑ ve ϑ tür. Buna göre, ϑ, ϑ ve ϑ arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? x x O x x onum t t I II III t A) ϑ > ϑ > ϑ B) ϑ > ϑ > ϑ C) ϑ ϑ > ϑ D) ϑ ϑ > ϑ E) ϑ ϑ ϑ Tx t t x - j t x T - Tx x- x x j Tt t- t t Tx - x- ^xh j t t t t x T - J J > J 8. Doğrusal M yolunda sırayla 5 m/s ve m/s sabit hızlarla şekildeki gibi koşan Alp ve Ersin s sonra M noktasında yan yan geliyorlar. 5 m/s Alp m/s Ersin M Buna göre, uzaklığı kaç metredir? A) B) C) D) 4 E) 5 x (J HA J E ).t x ` m m 5 s - s j. s x 4 m. Doğrusal yolda hareket onum eden ve araçlarının konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. x x Buna göre, t t x I. aracı yavaşlamaktadır. II. aracı hızlanmaktadır. III. Araçlar t anında karşılaşırlar A) alnız I B) alnız III C) I ve II Grafikler doğrusal olduğundan araçların hızları sabittir. t anında araçlar aynı konumda olurlar. Cevaplar. B. D. E 4. D 5. A 6. E 7. B 8. D 9. C. B

59 Hareket Ünite Test 5. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. onum (m) 4. atay ve doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın konum zaman grafiği verilmiştir. onum t t t 4t 4 (s) Buna göre, araç hangi alanda yön değiştirmiştir? Buna göre, aracın hızı kaç m/s'dir? A) 5 B) 4 C) D) 4 E) 5 A) alnız t B) alnız t C) alnız t D) t ve t E) t ve 4t Araç harekete başladığı noktadan t anına kadar (+) yönde gitmektedir. t anından itibaren araç yönünü değiştirerek ( ) yönde gitmektedir. onum (m) er değiştirme Hız zaman - 4- s m 5 m/s α 4 (s) 5. Doğrusal yolda verilen konumda hareket eden otobüs ve aracın süratleri şekildeki gibidir. ϑ A m/s. er değiştirme ile ilgili, I. Birimi metredir. II. Son konumla ilk konum arasındaki en kısa uzaklıktır. III. Vektörel büyüklüktür. A) alnız I B) alnız II C) I ve III D) I, II ve III E) II ve III er değiştirme son konumla ilk konum arasındaki farkı gösteren, vektörel büyüklüktür. Birimi metredir. ϑ 6 m/s Araç ve otobüsün uzunlukları sırayla 4 m ve m olduğuna göre araç otobüsü kaç saniye sonra tamamen geçer? A) B) C) D) 4 E) 5 Aracın otobüsü tamamen geçmesi için otobüsün boyu ve kendi boyunun toplamı kadar yol farkı oluşturmalıdır. (J A J ).t m + 4m ` m m s - 6 s j.t 6 m t 4s. Gaye, Uğur ve Orhan İstanbul'dan Trabzon'a sırayla gemi, uçak ve otobüsle seyahat etmektedirler. Gaye, Uğur ve Orhan'ın yer değiştirmeleri sırayla x, x ve x olduğuna göre, yer değiştirmeler arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? A) x x x B) x > x > x C) x > x > x D) x > x x E) x > x > x 6. 4 km uzunluğundaki yolun ilk km sini 4 saatte giden araç daha sonra saat mola vererek yolun geri kalanını saatte alıyor. Buna göre, aracın ortalama sürati kaç km/h dir? A) 45 B) 5 C) 6 D) 75 E) 8 xtop J ort. t 4 km toplam 4sa + sa + sa 5 km/h Her kişinin de ilk ve son konumları aynı olduğundan yer değiştirmelerinin büyüklükleri aynıdır.

60 Hareket 7. Doğrusal yoldaki tır ve yola paralel rayda hareket eden trenin hızlarının büyüklükleri ve araçların hareket yönleri şekildeki gibidir. ϑ 5 m/s ϑ 4 m/s Uzunluğu m olan tır 7 s sonra treni tamamen geçtiğine göre trenin boyu kaç m'dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 (J J ).t x Tren + x Tır (4 5).7 x Tren + m x Tren 4 m 8. Uzunluğu 5 km olan doğrusal M yolunda hareket eden bir araç yolunu 5 km/h hızla gidip de saat bekliyor. km 5 h km h M km 5km Araç M yolunu km/h hızla aldığına göre aracın ortalama hızı kaç km/h dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 75 E) t t M km km sa 5 sa 5 km km sa 5 sa xtop km + km J ort t 5 sa sa 5 sa 6 top + + km/h 9. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre aracın ortalama hızı kaç m/s dir? 7 4 onum (m) 5 (s) A) B) 6 C) 5 D) 5 E) xtop 7 - ^- h j ort t 5 6 top - m/s. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın konum - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) 6 4 onum(m) 4 8 (s) D) x. 4 4 m x m B) 5 onum(m) 6 4 onum(m) Hız(m/s) (s) x m E) 4 8 C) 4 8 (s). Doğrusal yolda hareket eden onum, ve Z araçlarının konum - zaman grafikleri şekildeki gibidir. Buna göre, araçların t süredeki yerdeğiştirmeleri arasındaki ilişki nedir? 6 onum(m) (s) 4 8 (s) onum(m) (s) Z t A) Z B) > > Z C) Z > > D) > > Z E) > Z erdeğiştirme son konumla ilk konum arasındaki farktır. En büyük fark Z aracına en küçük fark aracına aittir.. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre aracın konum - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? Hız(m/s) 8 7 (s) A) onum (m) B) onum (m) C) onum (m) (s) (s) 7 (s) D) onum (m) E) onum (m) (s) (s) 4 6 x 8 s. s 4 m x s. 4 s 4 m x - 6 m Cevaplar. E. D. A 4. B 5. D 6. B 7. A 8. C 9. B. E. C. A

61 Hareket Ünite Test 6. Aşağıda verilen, I. er değiştirme II. Sürat III. ol niceliklerinden hangilerinin birimi metredir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III ol ve yerdeğiştirmenin birimi metredir.. Eşit zaman aralıklarında eşit yollar alan araçlara I hareket yapıyor. Bu araçların II sabittir. cümlesinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygun olur? 5. Doğrusal yollarda karşılıklı olarak sabit hızlarla hareket eden ve trenleri aynı anda tünele girip tünel içinde tabela hizasında karşılaşıyorlar. d Tabela treni tünelin çıkışına ulaştığında treni tüneli tamamen terkettiğine göre, treninin boyu kaç d'dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 Tabela hizasında karşılaştıklarına göre hızlar J J J J gibidir. Dolayısıyla d J.t olur. aracı tünelin ucuna t sürede gelir. t sürede geri kalan yol ve kendi boyu kadar yol gider. d I II A) Düzgün Doğrusal Süratleri B) Düzgün Dairesel Hızları C) Düzgün Doğrusal onumları D) Sabit İvmeli İvmeleri E) Düzgün Doğrusal İvmeleri Eşit zaman aralıklarında eşit yollar alan araçlar düzgün doğrusal hareket yaparlar. Süratleri sabittir. J.t 9d d + d d 8d olur. 6. Doğrusal yolda ilerleyen bir aracın konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın ortalama sürati kaç m/s dir? onum (m) 4 5 (s) A) B) 4 C) 6 D) 8 E). Doğrusal yolda hareket eden bir araç 9 km/h lik hızla saatte kaç km yol alır? A) 8 B) 9 C) 5 D),5 E) 9 Hızı 9 km/h olan araç iki saatte 8 km yol alır. km saat. 9 8 km h 4. Bir aracın anlık hızı km/sa tir. Buna göre araç 5 dakikada kaç km yol alır? A) 5 B) C) 5 D) E) 5 km sa km 4 sa Alınan toplam yolun, zamana oranı ortalama sürati verir. x m-( -m) j t 5s 8 m/s 7. Doğrusal bir yoldaki Hatice Arif birbirlerine doğru sabit J ve 7 m/s büyüklüğünde hızlarla şekildeki gibi koşarak 4 saniye sonra karşılaşıyorlar. ϑ Hatice x68 m 7 m/s Arif Başlangıçta aralarındaki uzaklık x 68 m olduğuna göre, Hatice'nin hızının büyüklüğü J kaç m/s dir? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 (ϑ H + ϑ A ).t 68 m (ϑ + 7 m/s).4s ϑ 5 m/s

62 Hareket 8. Bir araç bulunduğu şehrinden 4 km uzaklıktaki şehrine 8 km/h hızla gidip şehrinde saat mola veriyor. Daha sonra şehrinden km uzaklıktaki M şehrine 5 km/h hızla gidiyor. Buna göre, aracın ortalama sürati kaç km/h dir?. Hızlanma antrenmanı yapanbir sporcu noktasından 4 m/s süratle antrenmana başlayıp arasını sabit süratle koşuyor. Daha sonra her noktada süratini m/s artırarak aynı şekilde M ve MN arasını sabit süratle koşarak N noktasında antrenmanı tamamlıyor. A) 5 B) 6 C) 55 D) 7 E) 75 sa 8 km/h 5 km/h 4 km km M t 5 sa t sa T 5 km km j ort t 5 sa sa sa 5 T + + h M N Noktalar arası uzaklıklar eşit ve koşu süresi toplam 6 saniye olduğuna göre, N uzaklığı kaç metredir? A) 5 B) 6 C) 64 D) 8 E) Bir hareketli şekildeki gibi birbirine eş parçalardan oluşan 4 km'lik yolun arasını km/h ve N arasını 5 km/h ile gidiyor. M N oşucu yi 4 m/s, M yi 6 m/s MN yi 8 m/s de alıyor. x : m + x m + x m 6s 4 s 6 s 8 s x 4 6s x 48 m N x 44 m Buna göre, aracın ortalama hızının büyüklüğü kaç km/h dir? A) 8 B) 75 C) 65 D) 6 E) 5 xtoplam 4 j ort t 4 km/ h 8 6 toplam + 5. Çembersel bir yörüngede yarım tur koşan bir koşucunun yer değiştirmesinin büyüklüğü, aldığı yol olduğuna göre, oranı kaçtır? (p ) A) B) 4 C) D) E) arım tur için. Hız ve süratle ilgili, I. Hız vektöreldir. II. Sürat negatif değer alamaz. III. Birimleri aynıdır. x r r r x r x x A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Hız vektöreldir ve vektörel değerler negatif değerler alır. Hız ve süratin birimleri aynıdır. Cevaplar. C. A. A 4. D 5. E 6. D 7. B 8. A 9. D. E. E. B 4

63 Hareket Ünite Test 7. Düzgün doğrusal hareket yapan hareketli ile ilgili, I. Hızı sabittir. II. Eşit zamanda eşit yollar alır. III. İvmesi sıfırdır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Düzgün dairesel hareket yapan bir hareketlinin hızı sabittir. Eşit zamanda eşit yollar alır. ivmesi sıfırdır. 4. Doğrusal yolda hareket onum eden bir cismin konum-zaman x grafiği şekildeki gibi- x dir. x Buna göre, t t t I. Cisim düzgün doğrusal hareket yapmaktadır. II. Cisim başlangıç noktasından uzaklaşmıştır. III. İvmesi sıfırdır. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Cismin başlangıçtaki konumu x, son konumu x olduğuna göre, cisim başlangıç noktasından uzaklaşmıştır. Eşit zaman aralıklarında eşit yollar aldığından düzgün doğrusal hareket yapmaktadır. Düzgün doğrusal hareket yapan cismin ivmesi sıfırdır.. Aşağıda verilen, I. Salıncakta sallanan II. aydıraktan kayan III. Sabit hızla koşan çocuklardan hangileri düzgün doğrusal hareket yapmaktadır? A) alnız II B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Sabit hızlı doğrusal haraketler düzgün doğrusal hareket yapmaktadır. 5. İlhan ile Sinem doğrusal bir yolda sabit hızlarla birbirlerine doğru şekildeki gibi koşuyorlar. 8 m/s İlhan 44 m m/s Sinem Buna göre, İlhan ile Sinem karşılaştıklarında Sinem kaç m koşmuştur? A) 75 B) 9 C) D) 4 E) 5 (ϑ + ϑ ).t 44 (8+).t t 4s. Aşağıda verilen I. Alınan yol II. Hız III. İvme niceliklerinden hangileri düzgün doğrusal hareket yapan hareketli için sıfırdır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III sinem m/s 4s m Düzgün doğrusal hareket yapan cisimlerin ivmeleri sıfırdır. 5

64 Hareket 6. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konum-zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın hızı nedir? 4x x x x onum 4x x x x A) - B) - C) - D) t t 4t 4t ϑ - t t - t t t t E) 4x t 9. Doğrusal yolda hareket eden onum (m) aracın konum - zaman grafiği x şekildeki gibidir. Buna göre, x I. ( t ) zaman aralığındaki t t ^x x - h hızı J t x II. (t t ) zaman aralığındaki ^x- xh hızı J t III. t süresi sonunda yerdeğiştirmesi x x dir. 7. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konum-zaman grafiği şekildeki gibidir. onum x x t t t 4t 5t 6t 7t A) alnız I B) alnız II C) I ve III x - x j t x - x j t - t dir. dir. er değiştirme x x x kadardır. -x Buna göre, araç hangi anlarda yön değiştirmiştir? A) alnız t B) alnız t C) 4t ve 5t D) 4t ve 6t E) t, 4t, 5t ve 6t onum x x -x t t t 4t 5t 6t 7t Araç 4t ve 6t anlarında yön değiştirmiştir. 8. Doğrusal yoldaki otobüs ve tren paralel doğrultudaki yollarda şekildeki gibi hareket etmektedir. ϑ 7 m/s. Düz bir yolda hareket eden onum (m) hareketlinin konum - zaman grafiği şeklideki gibidir. Buna göre, I. ( t) zaman aralığında araç yavaşlamaktadır. x x t t t 4t II. t anında araç yön değiştirmiştir. III. Aracın ( t) zaman aralığındaki hızı, (t 4t) zaman aralığındaki hızına eşittir. 6 m 4 m ϑ 5 m/s A) alnız I B) alnız II C) I ve III Grafikte ( t) zaman aralığında doğrusal olduğundan hız sabittir. m Buna göre, araçlar birbirlerini kaç saniye sonra tamamen geçerler? A) B) C) D) 4 E) 5 x (J + J ) t ( ) (7 + 5).t t 5s Araç t anında yön değiştirir. ( t) aralığındaki hız - x- ( x) x j t - - t (t 4t) aralığındaki hız x- ( x) x j 4t- t t olduğundan j! j dir. Cevaplar. E. B. B 4. E 5. C 6. A 7. D 8. E 9. C. B 6

65 Hızlanma ve avaşlama: İvme Ünite Test 8. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın I ve II aralıklarında aldığı yollar eşit t olduğuna göre, oranı kaç- t tır? A) B) ϑ Hız C) D) Araç aynı yolu ayn zaman aralıklarında alır. I II t t E) 4 t t ise t t dir. t Bu nedenle t dir. 4. Başlangıçta yan yana olan Hız ve araçlarının aralarındaki uzaklık t anında ϑ ϑ kadardır. Buna göre, 4t anında ϑ araçlar arasındaki uzaklık kaç ϑ olur? t t t 4t A) B) C) D) 4 E) 5 jt jt ve araçları t aralığında ve kadar yol alır. j t 4j t jt Dolayısıyla Jt x tir. yol boyunca: + Jt + t. t yol boyunca: - j t + j 7 + j jt yol alır. jt t - 7j jt x. Hız zaman grafiği şekilde Hız verilen aracın I ve II zaman ϑ aralığında aldığı yollar eşittir. ϑ Buna göre, aracın hızlarının j büyüklükleri oranı kaçtır? j A) B) C) D) j. x t j+ x j. t x x j. t j+ j. t J J J J I t II 5t E) 5. Başlangıçta yan yana olan Hız ve araçlarına ait hız ϑ zaman grafiği verilmiştir. ϑ Bu grafiğe göre, t t t I. Araçlar birbirlerinden ϑ uzaklaşmışlardır. ϑ II. Araçların t süresince ortalama hızları eşittir. III. aracı t anında yön değiştirmiştir. A) alnız I B) alnız II C) I, II ve III D) II ve III E) I ve III aracı sürekli aynı yönde giderken, aracı önce ile zıt yönde, t anından sonra ile aynı yönde hareket etmektedir. Araçlar birbirinden sürekli uzaklaşmıştır. araç t anında yön değiştirmiştir. Araçların yerdeğiştirmeleri eşit olmadığı için ortalama hızları eşit değildir.. Hız zaman grafiği verilen Hız aracın hareketi ile ilgili; I. Başlangıçta hareketlidir. ϑ t II. t anında yön değiştirmiştir. III. Aracın yerdeğiştirmesi sıfırdır. ϑ A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III Aracın t anındaki hızı J olduğundan başlangıçta hareketlidir. t t t anında hızı azalır ancak yön t de değiştirir... x t t jt+ j j -. t x j 6. Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın hız zaman grafiği verilmiştir. onum V V t t t 4t Buna göre, ara. hangi anlarda yönde değiştirmiştir? A) alnız t B) alnız t C) t ve t D) t ve 4t E) t ve t Hız zaman grafiğinde alanların işareti değiştiği anda araçlar yön değiştirir. t ve t anında araç yön değiştirmiştir. 7

66 Hızlanma ve avaşlama! İvme 7. Doğrusal bir yolda yan yana olan ve araçlarının hız- zaman grafiği şekildeki gibidir. 5 Hız(m/s) 5 (s) Buna göre, aracı durduğu anda araçlar arasındaki uzaklık kaç m olur? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 m aracının hızı 5 saniyede 5 s azaldığından 6 saniyede durur.. 6 x 9 m 5. 6 m x 6 m. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın ivme zaman grafiği verilmiştir. İvme (m/s) 4 Aracın ilk hızı sıfır olduğuna aracın hareketi boyunca ortalama hızının büyüklüğü kaç m/s dir? A) B) C) D) 4 E) 8 Aracın hız zaman grafiği 4 Hız (m/s) 8. Doğrusal yolda hareket eden ve araçlarının hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Hız 4 (s) 44. Aracın yer değiştirmesi 8 8 Vart m/s olur. 4 m ϑ ϑ t Araçların t süre sonunda aldıkları yollar eşit olduğuna j göre araçların süratleri oranı kaçtır? j A) 4 B) C) D) E) 4 J. t.t j j. Doğrusal bir yolda hareket eden bir aracın ivme zaman grafiği verilmiştir. 5 İvme (m/s ) 9. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. 4 (s) Hız(m/s) 4 6 (s) Buna göre, aracın ortalama hızı kaç m/s dir? A) B) 9 C) 8 D) 7 E) 6 x+ x j ort t + t x 4. m s 4 x ` + j. 4 m j ort 6 6 s m 6 m/s Buna göre, I. Aracın 4 s deki hızının büyüklüğü II. Aracın ( 4) s aralığındaki ortalama hızının büyüklüğü III. Aracın ( 4)s aralığındaki hız değişimi büyüklüğü niceliklerinden hangileri hesaplanabilir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III Grafiğin altındaki alan V (hız değişimini) verir. İlk hız bilindiği için I ve II hesaplanamaz. Cevaplar. D. D. A 4. A 5. E 6. B 7. C 8. C 9. E. B. C 8

67 . İvme ile ilgili, I. Vektörel bir büyüklüktür. II. Birim zamandaki konum değişimidir. III. Birimi m / s dir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III İvme, birim zamandaki hız değişimi olup vektöreldir. Birimi m / s dir. 5. Hızlanma ve avaşlama: İvme Ünite Test 9 x onum I t ϑ Hız II t a İvme t III ukarıda verilen I, II ve III grafiklerinden hangileri düzgün doğrusal hareket yapan bir araca ait olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, verilen aracın ivmesi kaç m/s dir? A) B) C) 4 Hız değişimi olmadığından ivme sıfırdır. Hız (m/s) D) 4 8 E) 4 5 (s) Düzgün doğrusal hareket yapan cismin ivmesi sıfırdır. Hızı ise sabittir. Aynı zamanda konumu düzgün artar. 6. Hız zaman grafiği şekilde verilen bir hareketlinin t aralığındaki ivmesi a, t t aralığındaki ivmesi a ve t t aralığındaki ivmesi a tür. Buna göre, a, a ve a arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? ϑ Hız t t t ϑ. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın ivmesi kaç m/s dir? Hız (m/s) A) B) C) D) 4 E) 5 Tj - - ^h a Tt m/s 4. Düzgün doğrusal yolda hareket Hız eden, ve Z araçlarının hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Araçların ivmeleri sırayla a, a ve a Z olduğuna göre ivmeler arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? 6 (s) Z A) a x a a Z B) a Z > a > a C) a Z > a a D) a > a a Z E) a > a > a Z Birim zamanda hız değişimi en büyük olan aracı, en azı da Z aracıdır. A) a a a B) a > a > a C) a > a a D) a > a > a E) a > a > a a Tj Tt j - ^- jh j a t t a t a j t - j t 7. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın konumunun zamana bağlı değişim tablodaki gibidir. x(m) 5 45 t(s) Buna göre, I. Aracın hızı sabittir. II. Eşit zaman aralıklarında eşit yollar alır. III. Araç ivmeli hareket yapmaktadır. A) alnız I B) alnız III C) I ve III Aranan birim zamanda aldığı yollar eşit değildir. Bu nedenle ivmeli hareket yapmaktadır. 9

68 Hızlanma ve avaşlama: İvme 8. İlk hızı ϑ 6 m/s olan aracın ivme zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, 8s sonunda aracın hızı kaç m/s dir? 4 İvme (m/s ) 5 8 A) 8 B) 9 C) D) E) J J + at J ( ). J 9 m/s 9. İvme zaman grafiği şekil- İvme deki gibi olan bir araç için, I. Hızlanıyor. II. avaşlıyor. a III. Düzgün doğrusal hareket ediyor. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II t (S). İlk hızı v olan araca ait İvme ivme zaman grafiği şekildeki a gibidir. Buna göre, aracın hız zaman a grafiği aşağıdakiler- den hangisi gibi olabilir? t t t A) Hız B) Hız C) Hız 5V V 7V 4V 4V 4V t t t t t t D) Hız E) Hız V 8V 4V 4V t t t Aracın ilk hızı J ise t aralığında hız değişimi a. t t t aralığında hız değişimi a. t t t aralığında hız değişimi a. t olur. a. t V alınırsa cevap E olur. t t t t t t Negatif ivmeye sahip bir araç hızlanıyor ya da yavaşlıyor olabilir. Düzgün doğrusal hareket yapamaz.. ϑ ϑ Hız t t t Hız zaman grafiği verilen araca ait ivme zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A) İvme B) a a t t t a a D) a a İvme C) t t t İvme t t t t aralığında hızı sabittir. İvmesi sıfırdır. E) a a a a İvme t t t İvme t t t t t aralığında a - j t- t - j t t t aralığında - a t + - t - j t. Doğrusal yolunun O noktasındaki bir öğrencinin hız - zaman grafiği Şekil I deki gibidir. Hız (m/s) 5 4 Şekil I 6 (s) MNP O R S T U Şekil II Öğrenci. saniye sonunda Şekil II deki U noktasında olduğuna göre 6. saniye sonunda hangi noktada olur? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) A) P B) O C) R D) T E) S Öğrenci saniyede m yol alır. Bu her iki nokta arasının,5 m olduğu anlamına gelir. er değiştirme: m + 5m m +5 m Bu nedenle öğrenci S noktasında olur. Cevaplar. A. A. E 4. E 5. C 6. D 7. B 8. B 9. C. B. D. E

69 Hızlanma ve avaşlama: İvme Ünite Test. Doğrusal yolda hareket etmekte olan ve araçlarının hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Araçların ivmelerinin büyüklükleri sırayla a ve a olduğuna göre oranı nedir? a a A) 5 B) C) D) 5 Hız(m/s) E) m Tj - 5 a s m Tt s Tj - ^- 9h m a Tt - s a 5 a. İlk hızı sıfır olan bir aracın ivme - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olursa verilen süre sonundaki hızı en büyük olur? A) İvme(m/s ) B) İvme(m/s ) C) İvme(m/s ) D) İvme(m/s ) E) İvme(m/s ) 4 4 Sürat sorulduğu için hızın yönü önemsizdir. İvme - zaman grafiğinde, grafiğin altında kalan alan sürati verir.. Doğrusal yolda hareket eden bir Hız (m/s) aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, 6 I. Ortalama hızı 8 m/s dir. II. ( 5)s zaman aralığında 5 8 yavaşlamıştır. III. Aldığı yol 64 m dir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III (s) Aracın hızı. saniyeden 5. saniyeye kadar 4 m/s azalmıştır. (II yargı doğru) + 6 Aldığı yol: m (III yargı doğru) 64 j 8 s m ort 8 ms / (I yargı doğru) 4. İlk hızı J 6 m/s olan bir aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın son hızı kaç m/s dir? İvme (m/s ) 6 8 A) 8 B) 6 C) 4 D) E) zaman(s) Grafiğin zaman ekseniyle yaptığı alan cismin hız değişimine eşittir. Alan Aracın ilk hızıda 6 m/s olduğuna göre, son hızı 6 m/s olur. 5. Doğrusal yoldaki durgun bir İvme aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. a Buna göre, a I. Aracın son hızı sıfırdır. II. Aracın en yüksek hızı t anındadır. a t t t zaman(s) III. t t anında araç negatif yönde hareket eder. A) alnız II B) alnız III C) I ve II Hız 4ϑ ϑ ϑ t t t Aracın son hızı J dir. En yüksek hıza t anında ulaşır. zaman Araç hep pozitif yönde hareket eder. 6. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın hız - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Hız 4ϑ ϑ ϑ ϑ t t t D) Hız ϑ t t ϑ ϑ İvme a a a t t t E) Hız ϑ ϑ t ϑ t t t zaman B) Hız C) Hız ϑ 6ϑ ϑ ϑ ϑ t t t t t t Aracın hız değişimleri ( t) +at (t t) at (t t) +at

70 Hızlanma ve avaşlama : İvme 7. Başlangıçta durmakta olan bir İvme araca ait ivme zaman grafiği a şekildeki gibidir. I II III Buna göre, aracın I, II ve III t t t aralıklarındaki hareketi için a aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? I II III A) Hızlanan avaşlayan avaşlayan B) avaşlayan Hızlanan Hızlanan C) Hızlanan Hızlanan Hızlanan D) avaşlayan avaşlayan avaşlayan E) Hızlanan avaşlayan Hızlanan Araç başlangıçta durduğu için, I. aralıkta negatif yönde hızlanır. II. aralıkta yavaşlar ve zıt t anında hızı sıfır olur. Bu nedenle, III. aralıkta hızlanır.. İlk hızı J 8 m/s olan aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın hız - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisidir? 6 4 İvme (m/s ) 5 8 A) Hız(m/s) B) Hız(m/s) C) Hız(m/s) (s) D) Hız(m/s) (s) (s) E) Hız(m/s) (s) (s) (s) 8. Başlangıçta durgun bir olan bir İvme aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. a Buna göre t sonunda, t t t a I. Son hızı sıfırdır. a II. erdeğiştirmesi sıfırdır. III. t anında yön değiştirmiştir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Aracın hız - zaman grafiği, Hız t t t ϑ ϑ Alınan yollar jt ( t) 5jt (t t) j (t t) t 9. Bir aracın hız zaman grafiği verilmiştir. Hız V V I t II t t 4t III IV Buna göre, aracın hangi aralıklarda ivme vektörü ile hız vektörü zıt işaretlidir? A) alnız I B) alnız II C) II ve IV D) I ve III E) III ve IV 5. saniyede J J + at J 8 + 5( 4) m/s 8. saniyede J + 6. J 6 m/s. Düşey kesiti şeklideki gibi olan sürtünmesiz yolun noktasından serbest bırakılan cisim t sürede yolunu, t sürede ise M yolunu alıyor. atay M Buna göre, yolların uzunlukları oranı kaçtır? M A) B) C) D) E) Hız ϑ M t 4t jt M ϑ. t M 6 Soruda araç hangi anlarda yavaşladığını sormaktadır. Araç II ve IV aralığında yavaşlamaktadır. Cevaplar. D. C. E 4. B 5. A 6. D 7. E 8. A 9. C. E. A

71 Hızlanma ve avaşlama: İvme Ünite Test. Aşağıdakilerden hangisi vektörler bir büyüklük değildir? A) onum B) erdeğiştirme C) Hız D) Sürat E) İvme 5. Aralarında 8 m olan ve araçları 5 m/s ve m/s hızlarla hareket ederken frene basıp m/s ve m/s ivmelerle şekildeki gibi yavaşlatıyorlar. m/s m/s 5 m/s m/s Sürat, skaler bir büyüklüktür. 8 m. Doğrusal yolda hareket eden bir aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Aracın ilk hızı J m/s olduğuna göre aracın 7.s deki hızının büyüklüğü kaç m/s olur? 6 İvme (m/s ) 7 A) 56 B) 54 C) 5 D) 5 E) 48 (s) J J + a. t J m/s. Bir hareketlinin hız - zaman Hız(m/s) grafiği şekildeki gibidir. 8 Buna göre, aracın ivmesinin büyüklüğü kaç m/s dir? 8 4 A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 (s) 8 8 a Tj 4 5 m/ s Tj Başlangıçta durgun olan bir İvme aracın ivme-zaman grafiği şekildeki gibidir. a a Buna göre, I. Aracın t sonunda hızı sıfır a t t t olur. II. (t t) zaman aralığında pozitif yönde hareket eder. III. En fazla yolu (t t) aralığında alır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Hız zaman grafiği Hız ϑ ϑ ϑ t t t x x x t x j j + x j. t x j + j. t Hız zaman grafiğine göre aracın t anındaki hızı sıfır değildir. Araç yön değiştirmemektedir. Araç en fazla yolu t t aralığında almaktadır. Buna göre, ve araçlarının durumları ile ilgili ne söylenebilir? A) Araçlar duramayıp çarpışırlar. B) Aralarında 5 m kala dururlar. C) Aralarında 75 m kala dururlar. D) Aralarında 5 m kala dururlar. E) Tam uç uca gelip dururlar. Hız(m/s) 5 Hız(m/s) (s) 5 65 m m (s) Araçların durmak için gitmeleri gereken yol 85 m dir. Mesafe yetmediğinden çarpışılar. 6. Aşağıda, ve M araçlarına ait grafikler verilmiştir. Hız İvme onum M Buna göre,,, M araçlarının hareketi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sabit Hızlı B) M Düzgün Hızlanan C) Sabit Hızlı D) Düzgün avaşlayan Düzgün Hızlanan Düzgün avaşlayan Düzgün Hızlanan Düzgün avaşlayan E) Sabit Hızlı Sabit Hızlı Düzgün avaşlayan Sabit Hızlı Sabit Hızlı Sabit Hızlı Düzgün Hızlanan aracının hızı sabittir. aracı sabit ivmeyle hareket ettiğinden yavaşlıyor ya da hızlanıyor olabilir. M aracının konumu düzgün azaldığından sabit hızlıdır. En uygun şık C şıkkıdır.

72 Hızlanma ve avaşlama: İvme 7. Başlangıçta durgun olan bir İvme araca ait ivme zaman grafiği a şekildeki gibidir. I t t t Buna göre, araç I, II ve III zaman aralıklarında hangi yön- II III a de hareket eder? I II III A) Negatif Pozitif Negatif B) Pozitif Negatif Negatif C) Pozitif Pozitif Pozitif D) Negatif Negatif Negatif E) Pozitif Pozitif Negatif Durgun aracın ivmesi pozitif olduğunda pozitif yönde hareket eder. II aralığında hızı azalır ve sıfır olur ancak hâlâ pozitif yöndedir. III aralığında ise negatif yönde hareket eder.. Doğrusal yolda ilerleyen bir aracın hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın 5 saniye sonunda aldığı yol kaç metredir? Hız (m/s) 5 (s) A) 4 B) 45 C) 5 D) 55 E) 65 Hız (m/s) 5 (s) Cismin hızının olduğu an t s dir. Hız (m/s) 4m 5 (s) m 5m Alınan yol grafiğin altındaki alanların toplamıdır. x Doğrusal yolda J hızıyla hareket eden bir araç a ivmesiyle yavaşlayarak durana kadar x yolunu alıyor. 8. İlk hızı J 9 m/s olan bir ara- İvme ca ait ivme zaman grafiği şekildeki gibidir. 6 Buna göre, aracın 9. saniyedeki hızının büyüklüğü kaç 5 4 m/s dir? 9 Araç aynı ivmeyle hızlansaydı aynı sürede kaç x yol alırdı? A) 8 B) 6 C) 4 D) E) Hız ϑ ϑt t Hız ϑ x ϑ+ϑ. t ϑ t ϑt x A) B) C) D) 4 E) 5 Hız değişimi m/s dir. Aracın ilk hızı da 9 olduğu için son hızı m/s olur. 9. Doğrusal yolda hareket eden İvme aracın ivme zaman grafiği şekildeki a gibidir. Amacın ( t) aralığında aldığı t yol x olduğuna göre t so- a nunda aldığı yol kaç x tir? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) Hız ϑ ϑ x x x x x t t t Aracın aldığı yol 7x tir. t t. Doğrusal bir yolda hareket Hız (m/s) eden bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir. 6 Buna göre, I. Aracın (-)s aralığında ivmesinin büyüklü- (s) 5 ğü m/s dir. II. Aracın (-5) s aralığında ivmesi sıfırdır. III. Aracın ortalama hızının büyüklüğü 4 m/s dir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Hız (m/s) 6 a m/ s 6 a m/ s 9mm 9 5 (s) j + ort 4 ms / 5 Cevaplar. D. B. B 4. C 5. A 6. C 7. E 8. C 9. B. E. D. E 4

73 uvvet Ünite Test. Aşağıda verilen, I. Durgun cismi harekete geçirme, II. Hareketli cismi durdurma, III. Cismin hareket yönünü değiştirme olaylarından hangileri kuvvet etkisiyle oluşur? A) alnız I B) alnız III C) I ve II uvvet bir cismi durdurabilir, yönünü değiştirebilir, harekete geçirebilir. 4. I. Newton II. Galilei III. İbn i Sina ukarıdaki bilim insanlarından hangileri dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki cisimlerin hareketleri ile ilgili çalışmalar yapmıştır? A) alnız I B) I ve II C) I ve III Soruda verilen bilim insanlarının hepsi kuvvet ile hareket arasında ilişkiyi açıklamak için çalışmalar yapmıştır.. Aşağıdakilerden hangisi kuvvetin birimidir? A) ilogram B) Pascal C) Newton D) Joule E) Watt uvvetin birimi Newtondur. 5. uvvetle ilgili, I. Birimi Newton'dur. II. Etki etmesi için temas gerektirir. III. Birimi kütle ile aynıdır. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve III uvvetin sembolü N dir. uvvetin etki etmesi için temas gerekmeyebilir.. uvvetle ilgili, I. Vektörel bir büyüklüktür. II. Birimi kilogramdır. III. Hareketli cismi durdurabilir. A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Vektörel bir büyüklük olan kuvvet hareketi cisimleri durdurabilir. Birim Newtondur. 6. Aşağıda verilen, I. Rüzgarın şemsiyeyi itmesi, II. Nehirdeki suyun kayığı sürüklemesi, III. Güneş'in Dünyayı çekmesi olaylarından hangilerinde temas gerektiren kuvvet etkisinden söz edilebilir? A) alnız I B) I ve II C) alnız III Rüzgar ve su temas gerektiren Güneş ise temas gerektirmeyen kuvvet uygular. 5

74 uvvet 7. I. itabı tutan adam II. azı yazan öğrenci III. ere düşen elma ukarıdaki örneklerinin hangilerinde temas gerektiren kuvvet vardır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II itabı tutmak ve yazı yazmak için temas gerekir. ere düşen elma yerçekiminin kuvvetininin etkisindedir. erçekimi kuvveti temas gerektirmez.. Zayıf nükleer kuvvetle ilgili; I. Etki alanı çekirdekle sınırlıdır. II. Proton ve nötronları bir arada tutar. III. Radyoaktif atomların bozunmalarından sorumludur. A) alnız I B) I ve III C) alnız II Zayıf nükleer kuvvet kısa menzilli ve radyoaktiviteden sorumludur. Proton ve nötronu güçlü nükleer kuvvet bir arada tutar. 8. Aşağıda verilen, I. Mıknatısın demiri çekmesi II. Rüzgarın ağaçları savurması III. Elektrik yüklü cisimlerin birbirini itmesi olaylarından hangilerinde temas gerektirmeyen kuvvetlerin etkisindedir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Elektronmanyetik kuvvetler temas gerektirmeyen kuvvetlerdir.. Elektromanyetik kuvvetlerle ilgili; I. Şiddeti, kütle çekim kuvvetininden büyüktür. II. Menzilleri çok kısadır. III. üklü cisimler arası uzaklık artıkça değeri artar. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Elektromanyetik kuvvetin şiddeti, kütle çekim kuvvetinin şiddetinden büyüktür. Menzili sonsuzdur. üklü cisimler arası uzaklıklar arttıkça kuvvet azalır. 9. Aşağıdakilerden hangisi temel kuvvet değildir? A) Zayıf nükleer kuvvet B) Güçlü nükleer kuvvet C) Elektromanyetik kuvvet D) ütle çekim kuvveti E) Sürtünme kuvveti Sürtünme kuvveti temel kuvvet değildir.. ütlesi 5 kg olan bir cisme Dünya tarafından uygulanan çekim kuvveti kaç N dur? (g m/s ) A) B) 5 C) D) 5 E) 5 G m. g G 5 kg. m/s 5 N Cevaplar. E. C. D 4. E 5. A 6. B 7. C 8. D 9. E. B. A. D 6

75 Newton'un Hareket asaları Ünite Test. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki cismine şekildeki kuvvetler etki ediyor. 4N 7N 9N Buna göre, cismine etki eden net kuvvetin büyüklüğü kaç N'dur? A) 7 B) 8 C) 9 D) 6 E) 4 4. Aşağıda verilen, I. Viraja giren arabanın savrulması, II. Aniden hızlanan araçtaki insanların düşmesi, III. arlı yoldaki araçların zor durması olaylarından hangileri eylemsizliğin sonucudur? A) alnız I B) alnız III C) I ve II 4N 7N 9N F Net 8N Anlık hız değişimine gösterilen tepkiye eylemsizlik denir. Virajda savrulma ve ani hızlanmada düşme eylemsizlik sonucudur. 4N 6N 8N. Aşağıdaki sürtünmesiz yatay düzlemdeki sistemlerde hangi cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir? A) B) C) N 8N 6N N N N 4N M 5N 5. Aşağıdakilerden hangisi dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındaki bir cisme ait olamaz? A) onum B) onum C) Hız D) E) N N 4N 7N N 7N 7N 6N P 5N N D) Hız E) İvme 7N N 7N Dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındaki cisim ya durgundur ya da sabit hızla hareket eder.. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindeki bir cisim, I. hareketsiz kalma, II. sabit hızla ilerleme III. düzgün hızlanma durumlarından hangileri gerçekleşebilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Dengelenmiş kuvvetler etkisindeki bir cisim durabilir veya sabit hızla hareketedebilir. 6. Aşağıda verilen, I. m/s II. N/kg III. N.m/kg ifadelerinden hangileri ivme birimi olarak kullanılabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II m N ve s kg ivme birimi olarak kullanılabilir. 7

76 Newton'un Hareket asaları 7. Sürtünmesiz yatay düzlem üzerindeki 4kg kütleli cisim F N luk kuvvetle şekildeki gibi çekiliyor. m 4kg FN. atay ve sürtünmesiz düzlemdeki P, R ve T cisimlerine yola paralel kuvvetler şekildeki gibi uygulanıyor. m P F m R F m T F Buna göre, cismin ivmesinin büyüklüğü kaç m/s dir? A) B) C) D) 4 E) 5 F m. a, N 4 kg. a, a 5 m/s Buna göre, cisimlerin ivmelerinin büyüklüğü a P, a R, a T arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? A) a T > a R > a P B) a T > a P > a R C) a R > a P > a T D) a T > a P a R E) a P a R a T a m F F a m a P R T m F 8. atay ve sürtünmesiz düzlemdeki kg kütleli bir cisme şekildeki gibi F kuvveti uygulandığında cismin ivmesi 4 m/s oluyor. m kg F. atay sürtünmesiz düzlemdeki,, Z cisimlerine eşit büyüklükteki kuvvetler şekildeki gibi uygulandığında cisimlerin ivmeleri arasındaki büyüklük ilişkisi a > a > a Z oluyor. F F F Z Buna göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur? A) 5 B) C) D) 9 E) 4 F m. a m F kg. 4 s F N Buna göre, cisimlerin kütleleri m, m ve m Z arasındaki ilişki nedir? A) m Z > m > m B) m Z > m > m C) m > m > m Z D) m > m Z > m E) m > m Z > m Aynı büyüklükteki kuvvet uygulandığında kütlesi en küçük cismin ivmesi en büyüktür. 9. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan bir kenarının uzunluğu x olan cismine yere paralel bir F kuvveti uygulandığında ivmesinin büyüklüğü a oluyor. Buna göre, küpüyle aynı maddeden yapılmış kenar uzunluğu x olan küpüne aynı F kuvveti uygulandığında ivmesinin büyüklüğü kaç a olur? A) B) C) D) E) m V. d x. d m F m. a m V. d 8x. d 8m F m. a 8m. a a 8 a. atay sürtünmesiz düzlemdeki bir cismine F ve F kuvvetleri şekildeki gibi uygulandığında cisim batı yönünde ivmeli hareket yapıyor. Batı Doğu F Buna göre, I. F kuvveti, F kuvvetinden büyüktür. II. Cismin kütlesi arttırılırsa ivmesi azalır. III. F kuvveti artırılırsa, cismin ivmesinin büyüklüğü artar. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Cisim batı yönünde hareket ettiğine göre F > F dir. Bileşke kuvvet artarsa veya kütle azalırsa ivme artar. F Cevaplar. B. D. C 4. C 5. D 6. C 7. E 8. B 9. D. B. A. E 8

77 Newton'un Hareket asaları Ünite Test 4. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki bir cisme etki eden kuvvetlerin üstten görünümü şekildeki gibidir. F 7N 4. Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket etmekte olan m kütleli cisme F kuvveti ve m kütleli cisme F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. m m F 8N F 4N F F F 4 7N Buna göre, cisme etkiyen net kuvvetin büyüklüğü kaç N dur? A) B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 7N 8N 4N 4N 7N. Doğrusal sürtünmesiz yoldaki uvvet ve cisimlerine yere paralel 4F olarak etki eden kuvvet ve cisimlerin F ivmesi arasındaki iliş- F ki şekildeki gibidir. F Cisimlerin kütleleri m ve m m olduğuna göre oranı kaçtır? m a a a 4a İvme A) B) 8 C) 7 D) E) m a F 4 a F m a F 4 F a m m 8 m Cisimlerin kütleleri oranı kuvvetlerinin büyüklükleri oranı olduğuna göre cisimlerin ivmeleri- m F F a nin büyüklükleri oranı kaçtır? a A) 4 B) a m F m F a a m F m F a C) D) E) 4 a a 4 5. Eylemsizlik ile ilgili, I. Hareketli cisimlerde görülür. II. ütlesi olan bir cismin eylemsizliği vardır. III. Cismin hareket durumunu koruma isteğidir. A) alnız I B) II ve III C) I ve II D) alnız II E) I, II ve III ütlesi olan tüm cisimlerin eylemsizliği vardır. Cismin hareket durumunu koruma isteğidir.. Sürtünmesiz yatay düzlemde hareket eden m kütleli cisme yalnızca F kuvveti etki ettiğinde ivmesi a, F ile birlikte F kuvveti etki ettiğinde ivmesi a oluyor. m a İvmelerin büyüklükleri oranı olduğuna göre a 5 F kuvvetlerin büyüklükleri oranı kaçtır? F A) B) F m. a F m. 4a C) F + F m. 5a F F D) 4 E) 5 F F 4 6. atay ve sürtünmesiz düzlemde kütleleri sırayla kg, kg ve 5 kg olan, ve Z cisimlerine şekildeki gibi kuvvetler uygulanıyor. Z F Buna göre, cisimlerin ivmelerinin büyüklükleri a, a ve a Z arasındaki büyüklük ilişki nedir? A) a > a > a Z B) a > a a Z C) a Z > a a 5F F D) a Z > a > a E) a > a > a Z F a kg a 5 kg F a 5 F Z kg a > a > a Z 9

78 Newton'un Hareket asaları 7. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki m kütleli cismine F kuvveti Şekil I deki gibi yere paralel uygulandığında ivmesi a oluyor. m 6m F Şekil I Şekil II Buna göre, Şekil II deki 6m kütleli cisminin a ivmesiyle hareket etmesi için uygulanması gereken yatay kuvvet kaç F olmalıdır? A) B) C) D) 4 E) 6 F m. a F 6m. a F m 8. ütlesi kg olan bir cisim hızla giderken s süreyle grafikteki gibi değişen kuvvetlerin etkisinde kalıyor. s uvvet (N) 5 5 (s) Buna göre, cismin hızının büyüklüğü. saniyede kaç m dir? s A) B) C) 5 D) E) 5 İvme (m/s ) Cismin ivme zaman grafiği Taralı bölgelerin alanı cisim hız değişimini verir (s) DV Cismin hızında değişim olmadığı için cevap dur. 9. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan 5 kg kütleli cisme şekildeki gibi kuvvet etki etmektedir. F N Buna göre, cisim harekete başladıktan 4s sonra kaç metre yol alır? A) B) 4 C) D) 6 E) 4 8 Hız 4 uvvet Cisim ivmesi ms / dir. ütle 5 Taralı bölgenin alanı alınan yol olur. 84. ol 6 m. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki uvvet, ve M cisimlerine yere paralel kuvvetler uygulandığında ci- simlerin ivmeleri ile uygulanan M kuvvet arasındaki ilişki şekildeki grafikte gösterilmiştir. İvme Cisimlerin kütleleri sırayla m, m ve m M olduğuna göre bunlar arasındaki ilişki nasıldır? A) m > m > m M B) m m m C) m M > m > m D) m M > m m E) m > m M > m uvvet M İvme Aynı kuvvet etkisinde en fazla ivmeye sahip olan cismin kütlesi en küçüktür.. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki ve cisimlerine sırayla 8N ve 8N luk kuvvetler şekildeki gibi uygulanıyor. 8N 8N Cisimlerin ivmeleri aynı büyüklükte olduğuna göre kütleleri oranı kaçtır? m m A) B) 4 9 C) D) 9 4 E) F m. a 8N m. a 8N m. a m m 9 4. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki, ve M cisimlerinin hızları ve cisimlere uygulanan kuvvetler şekildeki gibidir. ϑ ϑ ϑ 7N 7N N 8N 5N M Şekil I Şekil II Şekil III Buna göre, I. cismi düzgün doğrusal hareket yapar. II. cismi yavaşlar. III. M cismi hızlanır. A) alnız I B) alnız II C) I ve III F olduğu için cismi düzgün doğrusal hareket yapar. F 5N zıt yönde olduğundan yavaşlar. F M 9N aynı yönde olduğundan hızlanır. 4N Cevaplar. B. C. D 4. E 5. B 6. E 7. C 8. A 9. D. A. D. E

79 Newton'un Hareket asaları Ünite Test 5. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki ve cisimleri F kuvvetleriyle şekildeki gibi çekiliyor. 4 kg kg F F 4. Sürtünmesiz yüzeydeki, ve Z cisimlerine F, F ve F kuvvetleri şekildeki gibi uygulanmaktadır. m m m F F F Z cisminin ivmesinin büyüklüğü N/kg olduğuna göre cisminin ivmesinin büyüklüğü kaç N/kg dır? A) B) C) D) 4 E) 5 F 4.a F 4. N N. a a 4 N/kg. enar uzunlukları 5 cm x cm x cm olan bir maddenin özkütlesi d 5 g/cm tür. cm cm 5 cm Sürtünmesiz yatay düzlemdeki cisme F kuvveti şekildeki gibi uygulandığında ivmesi 5 m/s olduğuna göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç N'dur? (g m/s ) A) 5 B) C) 5 D) 4 E) 5 g m 5 cm.cm 5g m 5 kg F m. a F 5 kg. 5 m/s 5 N. Aşağıda verilen, I. Duvara vurduğumuz elinizin acıması II. ere atılan topun yukarı sıçraması III. İki mıknatısın birbirini itmesi olaylarından hangilerinde etki tepki kuvvetleri etkilidir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Elimizi veya topu vurduğumuzda, etki - tepki kuvvetleri etkindir. Aynı şekilde mıknatısların birbirine kuvvet uygulaması etki - tepki kuvvetinden kaynaklanır. cisminin ivmesinin büyüklüğü a olduğuna göre ve Z cisimlerinin ivmelerinin büyüklükleri hangi seçenekte doğru verilmiştir? Z A) a a B) a a C) a a D) 9 a E) a a F m. a ise F m. a a F m. 5. atay bir yolda hareket eden cismin ivme zaman grafiği verilmiştir. İvme a t t t Cisim t anında durduğuna göre, I. Cismin ilk hızı sıfırdan farklıdır. II. Cisme (t t) aralığında etki eden net kuvvet sıfırdır. III. (t t) aralığında cismin ivme vektörü ile hız vektörü zıt yöndedir. A) alnız I B) I ve II C) I ve III Cisim t anında durduğuna göre cismin ilk hızı sıfırdan farklıdır. (t t) aralığında cismin ivmesi sıfırdır. Bu nedenle etki eden net kuvvet sıfırdır. Cisim sürekli yavaşladığı için hareket boyunca ivme vektörü ile hız vektörü zıt yöndedir. 6. Doğrusal sürtünmesiz yolda hareket eden ve cisimlerine yola paralel uygulanan kuvvetle cisimlerin ivmeleri arasındaki ilişkiyi gösteren grafik şekildeki gibidir. Buna göre cisimlerin kütleleri oranı kaçtır? m m A) 4 m B) C) a F 4 F a m a F a F 4a a a a İvme F D) F F 4F E) 4 uvvet m m

80 Newton'un Hareket asaları 7. atay ve sürtünmesiz bir düzlemde ve cisimlerine uygulanan kuvvetin cisme kazandığı ivmeye bağlı değişimi verilmiştir. uvvet F. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan 5 kg kütleli cisme etki eden net kuvvetin zamana bağlı değişimi verilmiştir. uvvet (N) 4 (s) F 5 İvme a a cisminin kütlesi m, cismininki ise m olduğuna m göre, oranı kaçtır? m A) 6 B) 4 C) D) E) 4 m F F m m 4 olur. a a m Buna göre, cismin ivme zaman grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A) İvme (m/s ) B) İvme (m/s ) C) 4 İvme (m/s ) (s) D) 4 İvme (m/s ) (s) 8. atay ve sürtünmesiz düzlemde durmakta olan m kütleli cisme şekildeki gibi F, F ve F büyüklüğündeki kuvvetler uygulanıyor. F Buna göre, cismin kazanacağı ivmenin büyüklüğü hangi kuvvetlerinin büyüklüklerinin değişiminden etkilenir? A) alnız F B) alnız F C) F ve F D) F ve F E) F, F ve F Cismin ivmesinin büyüklüğünü yatay kuvvetler değiştirir. 9. Sürtünmesiz doğrusal Hız 6ϑ yoldaki,, M cisimlerine 5ϑ yola paralel F, F ve F M 4ϑ kuvvetleri uygulandığında ϑ M cisimlerin hız - zaman grafiği şekildeki gibi oluyor. ϑ ϑ Cisimlerinin kütleleri t t t 4t 5t 6t eşit olduğuna göre etki eden kuvvetlerin büyüklükleri arasındaki ilişi nedir? A) F F F M B) F > F > F M C) F > F F M D) F F M > F E) F M > F > F 6j - j F m. 6t F 4j - j F m. 6t F F M m. j - 6t O 4 (s) E) İvme (m/s ) 4 4 (s) (s) ( )s aralığı için ivme 5 5 ( 4)s aralığı için ivme - -, uvvetler sabit olduğu için ivmelerin büyüklükleri sabittir. Cevap 5 A. Sürtünmesiz doğrusal yolda hareket eden 4 kg kütleli bir cismin ivmezaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, cisme etki eden kuvvetin zamana bağlı grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A) 6 uvvet(n) (s) B) uvvet(n) 6 D) uvvet(n) 5 C) (s) İvme(m/s ) uvvet(n) uvvet(n) (s) (s) (s) (s) İvme sabitse kuvvet de sabittir. F m.a 4kg.5 m/s N E) Cevaplar. D. A. E 4. C 5. E 6. C 7. B 8. C 9. D. A. D

81 Newton'un Hareket asaları Ünite Test 6. atay ve sürtünmesiz yoldaki bir İvme (m/s ) cismin ivme zaman grafiği şekildeki gibidir. Cismin kütlesi kg olduğuna göre cisme yatay doğrultuda uygulanan kuvvet ile zamanın (s) birbirine göre grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A) 6 uvvet(n) (s) 4 F m. a F kg. m/s 6N B) uvvet(n) 6 D) uvvet(n) (s) 4 (s) C) uvvet(n) E) uvvet(n) 7 (s) (s) 4. atay ve sürtünmesiz yolda şekildeki gibi hareket etmekte olan ve cisimlerine F kuvvetleri etki ediyor. ϑ ϑ cismi hızlandığına, cismi yavaşladığına göre ve cismine etki eden net kuvvetlerin yönü aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) B) C) D) E) cismi hızlandığından F kuvvetiyle, cismi yavaşladığından F S kuvvetiyle aynı yönde net kuvvete maruz kalmıştır.. atay ve sürtünmesiz yolda hare- Hız(m/s) ket eden kg küt- leli bir cisme ait 4 hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, cisme etki eden net kuvvetin büyüklüğü kaç N'dur? 6 (s) A) 8 B) 5 C) D) 9 E) 4 Tj 4 - ms / a Tt 6s 4 ms / F m. a kg. 4m/s N. Sürtünmesiz doğrusal yoldaki ve cisimlerinin kütleleri sırayla kg ve kg dır. kg kg F F Cisimlerin ivmeleri sırayla m/s ve 5 m/s olduğuna F göre F ve F kuvvetlerinin büyüklükleri oranı kaçtır? F A) B) C) D) E) Doğrusal yolda hareket eden arat Hız ca ait hız - zaman grafiği şekildeki ϑ gibidir. t t Buna göre, ϑ I. t zaman aralığında cisme hareket yönüne zıt yönde kuvvet etki etmektedir. II. t anında araca etkiyen kuvvetin yönü değişmiştir. III. t t zaman aralığında aracın üzerine etki eden net kuvvet sıfırdır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III t zaman aralığında cisim yavaşladığından hareket zıt bir kuvvet etki eder. Ancak t aralığında cismin ivmesi sabit olduğundan kuvvet sabittir. t t aralığında hız sabit olduğundan net kuvvet sıfırdır. F m. a. 6N F m. a. 5 5 N F F 5

82 Newton'un Hareket asaları 6. Sürtünmesiz yoldaki cismine F kuvveti uygulandığında ivmesinin büyüklüğü a oluyor. cismiyle aynı maddeden yapılmış ancak ayrıtları kat olan bir cismine F kuvveti uygulandığında ivmesi kaç a olur? A) B) C) D) E) V a m m V 8a m 8m F m. a F 8m. a a a 4 9. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan kg kütleli bir cisme şekildeki gibi kuvvetler uygulanmaktadır. 6N Buna göre, yüzeyin cisme uyguladığı tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç N dır? (g m/s alınız.) 4N 6N A) 4 B) 8 C) 4 D) E) 4 4N Tepki kuvveti 4N dur. 7. Doğrusal yolda +x yönünde hareket eden,, M araçlarının tavanına cismi bağlandığında şekildeki gibi dengelenmektedir. x x M x x +x Buna göre,, ve M araçlarının hareketleri ile ilgili ne söylenebilir? M A) Sabit hızlı Hızlanan Durgun B) Hızlanan avaşlayan Sabit Hızlı C) Sabit Hızlı avaşlayan Hızlanan D) avaşlayan Sabit Hızlı Hızlanan E) Durgun Hızlanan avaşlayan Eylemsizlik kuvveti anlık ivmenin tersi yönde etki eder. 8. Aşağıda verilen, I. Buz pistinde arkadaşını iten patencinin ters yönde hareket etmesi, II. Balıkçının, ucuna doğru yürüdüğü kayığın ters yönde hareket etmesi III. Hızlanan aracın içindeki yolcunun savrulması olaylarının hangilerinde etki - tepki kuvvetlerinin etkisindedir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Buz pistinde ya da su üstündeki kayıkta etki - tepki kuvvetleri etkindir. Gmg.N. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan m kütleli cisme F kuvveti Şekil I deki gibi uygulandığında cisminin kazandığı ivmenin büyüklüğü a dır. Şekil I F F Şekil II Aynı cisme Şekil II deki gibi F ve F kuvvetleri birlikte uygulandığında cismin ivmesinin büyüklüğü değişmediğine göre, F F, F kuvvetlerinin büyüklükleri oranı F kaçtır? A) 4 B) C) D) F E) 4 İvmenin büyüklüğünün değişmemesi için cisimlere etki eden net kuvvetler aynı olmalıdır. F F F F dir. F F olur. dir. F. atay ve sürtünmesiz düzlemde durmakta olan kg kütleli cisme F kuvveti uygulanıyor. Cismin harekete başladıktan s sonra hızının büyüklüğü m/s olduğuna göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç N dır? A) B) 8 C) 6 D) 4 E) V a.t a 4 olmalıdır. F m.a.4 8N dır. F Cevaplar. A. C. B 4. A 5. D 6. C 7. E 8. C 9. A. D. B 4

83 Sürtünme uvveti Ünite Test 7. atay düzlemde bulunan bir cisme etki eden sürtünme kuvvetinin büyüklüğü, I. sürtünen yüzeylerin cinsi, II. yüzeyin tepki kuvveti III. sürtünen cismin yüzey alanı niceliklerinden hangilerine bağlıdır? A) I ve II B) alnız III C) alnız I Sürtünme kuvveti sürtünen maddelerin cinsine, yüzeyin tepki kuvvetine bağlıdır. üzey alanına bağıl değilidir. 4. atay düzlemdeki eşit kütleli,, Z cisimlerine F, F ve 4F kuvvetleri şekildeki gibi uygulanıyor. F Cisimler sabit hızlı hareket ettiğine göre, cisimlerle yüzey arasındaki sürtünme kuvvetlerinin büyüklükleri F, F, F Z arasındaki ilişki nedir? A) F Z > F > F B) F > F > F Z C) F > F > F Z F D) F > F Z > F E) F Z > F > F Sabit hız olduğundan sürtünme kuvveti uygulanan kuvvetler eşittir. Z 4F. atay düzlemde bulunan bir cisme etki eden, sürtünme kuvveti ile ilgili, I. Cismin hareketine zıt yöndedir. II. Cismi harekete geçirebilir. III. Enerji kaybına yol açar. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Sürtünme kuvveti harekete zıt yöndedir, enerji kaybına yol açar. Sürtünme kuvveti cisimleri harekete geçiremez. 5. Sürtünme kuvvetini artırmak için, I. araçların tekerleklerine zincir takmak II. yatay düzlemdeki cismin ağırlığını artırmak III. cisimlerin yüzey alanlarını azaltmak işlemlerinden hangileri yapılmalıdır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Araçların tekerleklerine zincir takılması ve yatay düzlemdeki cismin ağırlığının artması sürtünme kuvvetini artırır. üzey alanı sürtünme kuvvetini etkilemez.. Aşağıda verilen, I. cisimleri aşındırma II. cisimleri yavaşlatma III. fazladan enerji gerektirme olaylarından hangilerinin sürtünme kuvvetinin yararlarından olduğu savunulabilir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve III E) I, II ve III Cisimleri aşındırma ve fazladan enerji gerektirmesi sürtünme kuvvetinin zararlarındandır. Ancak cisimlerin çarpışmaması için yavaşlayıp durması sürtünmenin yararlarından biri olabilir. 6. atay düzlemde bulunan ve aynı maddeden yapılmış, ve M cisimleri şekildeki gibi durmaktadır. M Cisimleri harekete geçirmek için gereken en küçük kuvvetler sırasıyla F, F, F M ve bu kuvvetler arasındaki büyüklük ilişkisi F M > F > F olduğuna göre cisimlerin kütlesi m, m ve m arasındaki ilişki nasıldır? A) m > m > m M B) m > m M > m C) m m m M D) m M > m > m E) m M > m > m Cisimler aynı maddeden yapıldıkları için kütleleri arttıkça sürtünme kuvvetleri aynı oranda artar. 5

84 Sürtünme uvveti 7. atay düzlemde j hızıyla hareket eden cisme F kuvveti şekildeki gibi uygulandığında sürtünme kuvveti F S oluyor. m F kuvvetinin büyüklüğü, F sürtünme kuvvetinin büyüklüğüne eşit olduğuna göre, I. Cisim durur. II. Cisim düzgün doğrusal hareket yapar. III. Cisim yavaşlar. yargılarından hangileri doğru olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III Cisim hareketli olduğundan sabit hızla hareketine devam eder. F 8. atay düzlemdeki cismine F ve F kuvvetleri etki ettiğinde hareketsiz kalmaktadır.. atay düzlemdeki cismine yatay kuvvetler şekildeki gibi etki etmektedir. Batı Doğu 6N 8N Cisim hareket etmediğine göre cisme etki eden sürtünme kuvvetinin yönü ve büyüklüğü hangi seçenekte doğru verilmiştir? ön Büyüklük(N) A) Doğu 6N B) Batı 6N C) Doğu 8N D) Batı N E) Doğu N Dengenin sağlanması için toplam kuvvetlerin Sıfır olması gerekir. Bu nedenle batı yönünde N sürtünme kuvveti olmalıdır.. Sürtünmeli yatay yüzeydeki kg kütleli cisme yatay F kuvveti şekildeki gibi uygulandığında cisim hareketsiz kalıyor. m kg F 6N F 5N F Buna göre, cisme etki eden sürtünme kuvvetinin büyüklüğü kaç N dur? A) 9 B) C) D) E) Cisim dengelenmiş kuvvetler etkisindedir. 6N F s 9N 5N 9. atay düzlemde bulunan 8 kg kütleli cismine F, F ve F kuvvetleri şeklideki gibi etki etmektedir. m 8 kg F 4N F 6N F 8N Cisim hareket etmediğine göre, I. üzey sürtünmelidir. II. Dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. III. F kuvveti artırılırsa cisim harekete geçebilir. A) alnız I B) alnız II C) I ve III uvvetlerin bileşkesi N olmasına rağmen cisim hareket etmediğine göre, yüzey sürtünmelidir ve cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. F, F, F kuvvetlerinden biri artırılırsa cisim hareket geçebilir. F kuvveti 4N olduğunda cisim hareket etmeye başladığına göre cisme etki eden sürtünme kuvveti aşağıdaki değerlerden hangisini alamaz? A) N B) 5N C) N D) N E) 7N Cisim 4N değerinde hareket ettiğine göre sürtünmenin en büyük değeri 4 N olamaz ve 4 N den küçük olmamalıdır.. Sürtünmeli yatay zeminde hareket eden cisme kinematik sürtünme kuvvetinin büyüklüğüne eşit bir F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. F Buna göre, I. Sürtünme kuvveti F ile aynı yönde oluşur. II. Cisme etki eden net kuvvet sıfırdır. III. Cismin yavaşlar. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Sürtünme kuvveti harekete zıt yönde yani F kuvveti ile aynı yönde oluşur. Cisme etki eden net kuvvetin büyüklüğü F + F s dir. Cisim yavaşlar. ϑ Cevaplar. A. C. B 4. E 5. C 6. D 7. B 8. A 9. E. D. E. C 6

85 Sürtünme uvveti Ünite Test 8. Doğrusal M yolunun bölümü sürtünmesiz, M bölümü sürtünmelidir. ϑ M Buna göre cisim noktasından J hızıyla atılırsa ve M yollarında nasıl hareket eder? M A) Sabit hızlı avaşlayan B) Hızlanan avaşlayan C) Hızlanan Sabit hızlı D) Sabit Hızlı Sabit hızlı E) avaşlayan Hızlanan sürtünmesiz olduğundan cisim sabit hızlı, M ise sürtünmeli olduğundan cisim yavaşlayan hareket yapar.. Doğrusal N yolunda yere Hız paralel F kuvvetiyle çekilen bir cismin hız-zaman grafiği şekildeki gibi oluyor. ϑ ϑ Cisim t aralığında, t t aralığında M, t t aralığında MN yolunu aldığına t t t göre yolun hangi bölümleri kesinlikle sürtünmeli- dir? A) alnız B) alnız M C) M ve MN D) ve MN E), M ve MN Cismin arasındaki ivmesi en büyüktür. Buna göre M ve MN yolları kesinlikle sürtünmelidir. için ise net bir şey söylenemez.. Özdeş,, Z cisimlerine yola paralel F kuvveti uygulandığında cisimlerin hareket grafikleri şekildeki gibi oluyor. onum Hız İvme Z Buna göre,,, Z cisimlerinden hangileri kesinlikle sürtünmeli yolda hareket etmektedir? A) alnız B) ve C) alnız Z D) alnız E) ve Z 4. Sürtünme kuvvetini azaltmak için, I. daha ağır cisimler kullanmak II. sürtünen yüzeyleri yağlamak III. cisimleri daha az pürüzlü yapmak işlemlerinden hangileri yapılabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Sürtünen yüzeyleri daha az pürüzlü yapmak ve yağlamak sürtünme kuvvetini azaltır. 5. atay düzlemde bulunan özdeş, ve Z cisimleri sürtünme katsayılarının k, k ve k olduğu yüzeylerde F kuvvetiyle çekilerek hareket ettiriliyor. Z F F F k k k Cisimlere etki eden sürtünme kuvvetleri sırayla F, F ve F Z olduğuna göre bu kuvvetler arasındaki büyüklük ilişkisi aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) F F F Z B) F > F > F Z C) F x F > F Z D) F > F Z > F E) F Z > F > F x Sürtünme kuvveti sürtünme katsayısı ve kütleye bağlıdır. Cisimler özdeş olduğuna göre sürtünme katsayısının fazla olduğu yerde sürtünme kuvveti fazla olur. 6. Aynı metalden yapılmış kütleleri ve üzerlerine uygulanan kuvvetleri şekilde verilen, ve Z cisimleri aynı yüzey üzerindedir. Z m F m I II II Buna göre, cisimlere uygulanan maksimum sürtünme kuvvetinin değerleri F, F ve F Z arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? F m A) F F F Z B) F Z > F > F C) F Z > F F D) F > F Z > F E) F > F F Z Maksimum sürtünme kuvveti F s kmg dir. F Cisme kuvvet uygulandığında ivmelenmiyorsa yolda kesinlikle sürtünme kuvveti vardır. Bu nedenle F Z > F F dir. 7

86 Sürtünme uvveti 7. Doğrusal ZT yolu üzerindeki Hız (m/s) R cismine sabit F kuvveti yol ϑ boyunca etki ettiğinde, cismin hız-zaman grafiği şekildeki gibi oluyor. Cisim her bölmeyi t sürede ϑ t t t (s) aldığına göre,, Z, ZT yüzeylerin sürtünme katsayıları k, k ve k arasındaki ilişki nedir? A) k > k > k B) k > k > k C) k > k > k. ütleleri sırayla kg, 5kg ve kg olan, ve Z cisimlerine F, F ve F Z kuvvetleri şekildeki gibi uygulandığında sabit hızlarla hareket ediyor. kg 5kg kg F F Z F Z Cisimler aynı maddeden yapıldığına göre, cisimlere etkiyen kuvvetlerin büyüklükleri arasındaki ilişki nedir? A) F F > F Z B) F Z > F F C) F > F F Z D) k > k > k D) k k k de ivme a Z de ivme ZT de ivme a k > k > k olur. D) F Z > F > F E) F > F Z > F Cisimler sabit hızla hareket ediyorsa sürtünme kuvveti uygulanan kuvvete eşittir. Sürtünme kuvveti (cisimler aynı maddeden yapıldığından sürtünme katsayıları eşittir.) kütle ile doğru orantılıdır. 8. ütlesi m olan bir cismi üzerine uygulanan F kuvvetiyle yatay düzlemde sabit hızla hareket etmektedir. Buna göre; I. Sürtünme kuvveti F kadardır. II. Cisme kinetik sürtünme kuvveti etki etmektedir. m F III. cisminin üzerine özdeş bir cisim konulduğunda cisim durur. A) alnız I B) alnız II C) I ve III Cisim hareket ettiğinden kinetik sürtünme kuvveti etki etmektedir. Sürtünme kuvveti F kuvvetine eşittir. Cismin üzerine bir cisim konulursa sürtünme kuvveti artar cisim durur. 9. Aynı maddeden yapılmış, ve Z cisimleri yatay düzlemdeki tahta zemine konulup yatay F kuvvetiyle çekildiğinde cismi harekete geçerken ve Z hareketsiz kalıyor. Buna göre,, ve Z cisimlerinin kütleleri m, m, m Z arasında; I. m > m > m Z II. m > m Z > m III. m Z m > m ilişkilerinden hangileri olabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III cismi harekete geçtiğinden kütlesi küçüktür. ve Z ise kütlece daha büyüktür.. Hız zaman grafiği Şekil I deki gibi olan aracın kütlesi m kg dir. İvme Şekil I (s) m Şekil II F S 5N olduğuna göre, araca Şekil II deki gibi yola paralel uygulanan kuvvetin büyüklüğü kaç N dur? A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) Tj - a Tt m 4 ms / F m.a kg. 4 s N F Net F F S N F 5N F 7N. atay düzlemdeki cismine şekildeki yatay kuvvetler etki ettiğinde cisim sabit hızla hareketini sürdürmektedir. F 5N F 9N F N Buna göre; I. Sürtünme kuvvetinin büyüklüğü 7N dur. II. Sürtünme F yönündedir. III. Cismin üzerine etkiyen net kuvvet sıfırdır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Cisim sabit hızla hareket ettiğine göre üzerine etkiyen net kuvvet sıfırdır. Net kuvvetin sıfır olması için F yönünde 7N luk sürtünme kuvveti olmalıdır. F Cevaplar. A. C. B 4. D 5. E 6. C 7. A 8. E 9. D. E. B. E 8

87 Tarama Ünite Test 9. A ve B şehirleri arasında, ve M yollarını izleyen ulaşım araçlarının yer değiştirmelerinin büyüklükleri sırasıyla, ve M dir. A Buna göre,, ve M arasındaki ilişki nedir? M B 4. I. Bir sandığı hareket ettirmek için itmek. II. Mıknatısın demir tozlarına uyguladığı kuvvet III. Pürüzlü yüzeyler arasındaki sürtünme kuvveti örneklerinden hangileri temas gerektirmez? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Manyetik kuvvet temas gerektirmez.. A) M B) M > > C) M > D) > > M E) > M > Araçlar aynı noktadan aynı yere vardıklarından yer değiştirmeleri aynıdır. 8 m 6 m M noktasındaki adam M noktasındaki eve kaç metre uzaklıktadır? A) B) 6 C) 8 D) E) 4 m 8 m 6 m Soruda yer değiştirmeyi sormaktadır. 5. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki M cismine şekildeki gibi kuvvetler etki ediyor. Buna göre; Hız ϑ F Hız M F I II a İvme grafiklerinden hangileri M cismine ait olabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III III Net kuvvet sıfır olduğuna göre cisim durur ya da sabit hızlı hareket eder.. İlk hızı ϑ olan araca ait ivme zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın hız zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? A) Hız t t t D) Hız 6 4 B) Hız t t t a a İvme t C) Hız t t t t t t t t E) Hız t t t Araç t arasında at ve t t arasında at kadar hızlanır. t t arasında hızı sabittir. at alınırsa at 4 olur. 6. ütlesi kg olan bir cismin yatay düzlem üzerindeki hız zaman grafiği şekildeki gibidir. Hız 4 Cismin sabit hızla hareket edebilmesi için cisme haretiyle aynı yönlü uygulanması gereken kuvvetin büyüklüğü kaç N'dur? A) 9 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5 F F S olursa cisimn sabit ivmeli hareket yapar. 4- ms / F S m. a kg. s 9N F 9N 9

88 ısa Cevaplı Sorular 7. Bir hareketlinin hareketi boyunca izlediği yol nedir? Hareketlinin hareketi boyunca izlediği yola yörünge denir.. Birim zamanda hız değişimine ne ad verilir? Birim zamandaki hız değişimine ivme denir. Cevap: örünge Cevap: İvme 8. Bir cismin başlangıç kabul edilen noktaya göre yerine ne ad verilir? Bir cismin başlangıç noktasına göre yeri konumdur. Cevap: onum. Bir cismin hızını, konumunu, şeklini değiştirebilen etkilerin genel adı nedir? Cismin hızını, konumunu değiştirebilen etkiye kuvvet denir. Cevap: uvvet 9. Bir hareketlinin iki konumu arasındaki farka ne ad verilir? İki konum arasındaki farka yer değiştirme denir. Cevap: er değiştirme 4. uvvetin SI sistemindeki birimi nedir? uvvetin SI'deki birimi Newtondur. Cevap: Newton. Birim zamanda alınan yola ne ad verilir? Birim zamanda alınan yol sürattir. 5. "Hareketli cisme... sürtünme kuvveti etki eder." Cümlesinin doğru olabilmesi için boş bırakılan yere ne yazılmalıdır? Hareketli cisme kinetik sürtünme kuvveti denir. Cevap: inetik Cevap: Sürat. Birim zamanda yer değiştirmeye ne ad verilir? Birim zamandaki yer değiştirmeye hız denir. 6. "Durgun cisme etki... sürtünme kuvveti etki eder." cümlesinin doğru olabilmesi için boş bırakılan yere ne yazılmalıdır? Durgun cisme statik sürtünme kuvveti etki eder. Cevap: Hız Cevap: Statik Cevaplar. A. D. D 4. B 5. C 6. A 7. örünge 8. onum 9. er değiştirme. Sürat. Hız. İvme. uvvet 4. Newton 5. inetik 6. Statik 4

89

90 İÇİNDEİER 4. ÜNİTE : ENERJİ İş, Enerji ve Güç... Mekanik Enerji, Enerjinin orunumu ve Enerji Dönüşümleri... 5 Verim... Enerji aynakları... 5 Tarama... 7 ısa Cevaplı Sorular... 4

91 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test. Aşağıda verilen, I. Duvarı itmek II. Gazete okumak III. erden yük kaldırmak işlemlerinden hangilerinde fiziksel anlamda iş yapılır? 4. atay ve sürtünmesiz düzlemde durmakta olan m kütleli cisme şekildeki gibi büyüklükleri F, F ve F kuvvetleri uygulanıyor. F A) alnız II B) alnız III C) I ve II F F D) I ve III E) I, II ve III erden yük kaldırırken fiziksel anlamda iş yapılır. Cevap: B Buna göre, I. Net kuvvetin yaptığı iş yapmıştır. II. F kuvveti iş yapmamıştır. III. F kuvvetinin yaptığı iş, F kuvvetininkinden büyüktür. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve III. Günlük hayatta kullandığımız iş tanımıyla fizikte kullanılan fizik tanımları farklıdır. Buna göre; I. okuş yukarı itilen araba II. atay yolda sabit hızla yürümek III. İnsanları yukarı taşıyan asansör göz önüne alındığında hangilerinde iş yapılmıştır? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Uygulanan kuvvetle aynı doğrultuda alınan yolun çarpımı iştir. Cevap: C D) II ve III E) I ve II uvvetler farklı büyüklükte olduğu için net kuvvet iş yapmıştır. F kuvveti cismin hareket doğrultusuna dik olduğu için iş yapmamıştır. F ile F kuvvetlerinin yaptıkları işlerin büyüklükleri için kesin bir şey söylenemez. 5. Aşağıda verilen birimlerden I. N. m II. Pascal III. Watt hangileri iş birimi olarak kullanılabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II Cevap: E N. m, Joule, Watt. saniye gibi birimler işin birimi olarak kullanılabilir. Cevap: A 6. Doğrusal yoldaki m kütleli özdeş cisimlere F, F ve F kuvvetleri şekildeki gibi uygulanıyor.. İş ile ilgili, I. Günlük hayattaki aktivitelerimizin çoğu fiziksel anlamdaki iş kavramından farklıdır. II. Cismin üzerine uygulanan kuvvetin iş yapabilmesi için cismin hareket ediyor olması gerekir. III. Sürtünmeli yüzeylerde kesinlikle iş yapılmaz. A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I ve III Günlük hayattaki iş kavramıyla fiziksel iş farklıdır. Sürtünmeli yüzeylerde cisim hareket ederse iş yapılabilir. Cevap: D ϑ ϑ F m m F ip m Buna göre, F, F ve F kuvvetlerinden hangileri iş yapmıştır? A) alnız F B) alnız F C) alnız F D) F ve F E) F, F ve F Cisme uygulanan kuvvet, cismi uygulama doğrultusunda hareket ettirebiliyorsa kuvveti ş yapmış demektir. Cevap: D F

92 İş, Enerji ve Güç 7. Sürtünmesiz doğrusal yoldaki m mütleli cismine F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. Buna göre F kuvvetinin yaptığı iş, I. Cismin kütlesi II. uvvetin doğrultusu III. uvvetin büyüklüğü niceliklerinden hangilerine bağlıdır? m F. atay ve doğrusal yolda bulunan F ϑ cismine F, F, F kuvvetleri etki ettiğinde cisim ϑ hızıyla şekildeki F gibi hareket ediyor. Buna göre, hangi kuvvetler cisim üzerinde iş yapmışlardır? A) alnız F B) alnız F C) F ve F D) F ve F E) F, F ve F uvvetin iş yapabilmesi için cismin hareket doğrultusunda hareket etmesi gerekir. Cevap: C F A) alnız I B) alnız III C) I ve II İş kuvvetinin doğrultusu ve büyüklüğüne bağladır. Cevap: D 8. Sürtünmesiz yatay düzlemdeki m, m, m kütleli cisimlere aynı büyüklükteki F, F, F kuvvetleri şekildeki gibi uygulandığında cisimlerin yer değiştirmelerinin büyüklükleri eşit olmaktadır.. Doğrusal yoldaki cisme F 45 N ve F N luk kuvvetler şekildeki gibi 4 m uygulanıyor. F 45 N F N x 4 m m F m F m F Buna göre, F kuvvetinin yaptığı iş kaç N. m dir? uvvetlerin yaptığı işler W, W, W olduğuna göre bu işler arasındaki büyüklük ilişkisi nedir? A) W W W B) W > W > W C) W > W > W D) W > W > W E) W > W W A) B) 4 C) 8 D) E) 6 F kuvvetinin yaptığı iş W 45 N. 4 m 8 N. m Cevap: C apılan iş uygulanan kuvvetle yolun çarpımı olduğundan işler eşittir. Cevap: A 9. Bir cisme uygulanan kuvvetle yol arasındaki ilişkiyi gösteren grafik şekildeki gibidir. uvvet 6 onum (m) Buna göre cismin yaptığı iş kaç Joule'dür? A) 6 B) 5 C) 45 D) 4 E) uvvet - yol grafiğinin altında kalan alan işi verir. W F x 6 J Cevap: E. 8 kg kütleli bir asansör içindeki kg kütleli insanları zemin kattan 4. kata çıkarıyor. Her kat m yüksekliğinde olduğuna göre asansör motorunun yaptığı net iş kaç kj dur? (g m/s alınız.) A) B) C) W. F. x F mg. 4 N W kj D), E), Cevap: B Cevaplar. B. C. D 4. E 5. A 6. D 7. D 8. A 9. E. C. C. B 4

93 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test. atay ve sürtünmesiz düzlemde durmakta olan m kütleli cisme etki eden kuvvetin yola bağlı değişimi grafikteki gibidir. 5 uvvet (N) 4 8 onum (x) Buna göre, sonunda kuvvetin yaptığı iş kaç joule'dir? A) 6 B) 5 C) 4 D) E) F - x grafiğinin altındaki alan yapılan iştir. W j. Doğrusal yoldaki m kütleli cisme F kuvveti yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. 4. Sürtünmesiz yatay yoldaki kg kütleli cisme 5 N luk kuvvet şekildeki gibi m uygulanıyor. m kg F 5 N m Buna göre, kuvvetin yaptığı iş kaç N. m dir? A) B) 8 C) 5 D) 6 E) W F. x W 5 N. m 8 N. m Cevap: B 5. Sürtünmesiz eğik düzlem üzerindeki m kütleli cisimler düzleme paralel kuvvetlerle eğik düzlemin en üst noktasına çıkarılıyor. m F m F F 5h h m h h Buna göre F kuvvetinin yaptığı işi hesaplayabilmek için; I. uvvetin büyüklüğü II. uzaklığı III. Csimin kütlesi IV. Cismin yüzey alanı niceliklerinden hangilerini bilmek gereklidir? (Sürtünmeler önemsizdir.) A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) I, II ve III üzey sürtünmesiz olduğu için W F. x tir. Cevap: A m er F 4h Buna göre, yerçekim kuvvetine karşı yapılan işler W, W, W arasındaki ilişki nedir? A) W W W B) W > W > W C) W > W > W D) W > W > W E) W > W > W Aynı kütleye sahip cisimler yerden aynı yüksekliğe çıktığına yerçekim kuvvetine karşı yapılan işler eşittir. Cevap: A h er er. Sürtünmesiz Z yolundaki cismine F kuvveti ve F kuvveti Z yolu boyunca, yola paralel olarak uygulanıyor. F x x Z F kuvvetinin yaptığı iş W, F kuvvetinin yaptığı iş W 'ye eşit olduğuna göre kuvvetlerin büyüklükleri F F oranı kaçtır? F 6. Bir cismine yolu boyunca F kuvveti, M yolu boyunca F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. F F M uvvetin ve M yollarında yaptığı işler eşit olduğuna göre oranı kaçtır? M A) B) C) D) E) A) B) C) D) E) 5 F x F x F F Cevap: B W W F. F. M M Cevap: D 5

94 İş, Enerji ve Güç 7. Sürtünmesiz yatay düzlemde M yolu boyunca bir cisme F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. F M uvvetin boyunca yaptığı iş W, M yolu boyunca yaptığı iş 4W olduğuna göre yolların uzunlukları M oranı kaçtır? A) B) W F. x W W M F. 4x 4W x M x C) D) 4 E) 5 Cevap: C 9. ütleleri m olan özdeş küpler şekildeki gibi I. konumdan II. konuma getiriliyor. I. onum II. onum Buna göre, yerçekim kuvvetine karşı yapılan işin büyüklüğü kaç mgh dir? (g : erçekim ivmesi) A) B) C) D) E) 4 Cismin orta noktası h kadar yerdeğiştirdiği için yapılan iş mgh dır. h h. Bir F kuvveti cismine sürtünmesiz ve sabit sürtünmeli M yolu boyunca yola paralel olarak şekildeki gibi uygulanıyor. F d d M 8. Sürtünme kuvvetinin 6 N olduğu yatay ve doğrusal yoldaki cismine N luk kuvvet şekildeki gibi etki ediyor. F N x 5 m uvvetin boyunca yaptığı iş W 'in M boyunca yaptığı iş W W 'ye oranı W olduğuna göre sürtünme kuvveti F S 'nin büyüklüğünün F kuvvetinin büyüklüğüne F S oranı kaçtır? F Cisim 5 m hareket ettiğine göre kuvvetlerin yaptığı net iş kaç Joule'dür? A) 5 B) 4 C) D) E) W net W. W S W net (F F S ). x ( N 6 N). 5m N. m Cevap: D A) B) 4 W W Fd. W W ( F F ). d S F S F C) D) E) Cevap: E Cevaplar. D. A. B 4. B 5. A 6. D 7. C 8. D 9. C. E 6

95 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test. Bir cismine sürtünmesiz yatay M yolu boyunca F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor. F M x uvvetin yolunda yaptığı iş W, M yolunda yaptığı W iş W olduğuna göre, kaçtır? W A) 5 W F. x W F. 5x W W 5 B) 5 C) 5 5x D) 4 5 E) Cevap: B 4. Sürtünmesiz M yolundaki cismine F kuvveti yolu boyunca, F kuvveti M yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. F F 4x 5x uvvetlerin ve M yollarında yaptıkları işler W ve W olduğuna göre W oranı kaçtır? W A) 4 B) C) D) 7 E) W F 4x 8Fx W F 5x 5Fx W 8 W 5 Cevap: E 5. ütleleri m, m ve m olan,, M cisimleri,, Z noktalarına F, F ve F kuvvetleriyle sabit hızlarla çıkartılıyor. M Z. Sürtünme kuvvetinin 5 N olduğu yüzeyde cismi 5 N luk F kuvvetiyle şekildeki gibi 7 m çekiliyor. h F F M F 5 N x 7 m Buna göre, sürtünme kuvvetinin yaptığı iş kaç Joule'dür? A) -7 B) -5 C) -75 D) -45 E) -5 W Fsür -F s. x j h erçekim kuvvetine karşı yapılan işler sırasıyla W, W, W M olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) W > W > W M B) W W W M C) W M > W > W D) W > W M > W E) W > W W M F h W m.g.h 6 mgh W mg.4h 4mgh W M mg.h mg.h. Doğrusal yoldaki cismine F ve F kuvvetleri şekildeki gibi uygulanıyor. 6. Sürtünmelerin önemsiz olduğu yatay düzlemde cismine F, F, F, F kuvvetleri şekildeki gibi etki ediyor. F 8 N F N F F 4 Cisim bu kuvvetler etkisinde 5 m yol aldığına göre F kuvvetinin yaptığı iş kaç N. m dir? A) 4 B) 6 C) 8 D) E) 4 W F. m W 8 N. 5m 4 N. m Cevap: A F Cisim F yönünde hareket ettiğine göre hangi kuvvetler iş yapmaz? A) alnız F B) alnız F C) F ve F D) F ve F 4 E) F, F ve F 4 F ve F 4 kuvvetleri hareket doğrultusunda olmadığından iş yapmazlar. Cevap: D F 7

96 İş, Enerji ve Güç 7. Bir cisim sürtünmesiz MN yolu boyunca, yola paralel kuvvet ile sabit hızla şekildeki gibi çekiliyor. F x x uvvetin, M, MN yolları boyunca yaptığı işler sırasıyla W, W, W olduğuna göre işlerin büyüklükleri arasındaki ilişki nedir? A) W W W B) W W > W M x N. Doğrusal M yolunun noktasındaki cisme yola paralel F kuvveti şekildeki gibi yol boyunca uygulanıyor. F F S F olun bölümü sürtünmesiz, M bölümünde sürtünme kuvvetinin büyüklüğü, F kuvvetin büyüklüğüne eşit olduğuna göre cismin kazandığı enerjisinin yola bağlı değişimi aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) Enerji B) Enerji C) Enerji M C) W > W > W D) W > W > W E) W > W W uvvet yola paralel ve sabit olduğundan yapılan iş yolla doğru orantılıdır. Cevap: E D) ol ol ol Enerji E) Enerji 8. Doğrusal Z yolundaki cismine F kuvveti şekildeki gibi Z yolu boyunca etki ediyor. F k Eşit uzunluktaki yollardan arasındaki sürtünme katsayısı k, Z arasındaki sürtünme katsayısı k olduğuna göre, ve Z arasında yapılan işler W ve W arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) W W B) W W C) W W k D) W W E) W 5W Z ol ol bölümünde cismin üzerine net kuvvet sabit olarak uygulandığında enerjisi düzgün artar. M bölümünde Net kuvvet sıfır olduğunda enerjisi değişmez. Cevap: C. Doğrusal yollardaki cismine F kuvveti x yolu boyunca, cismine F kuvveti x yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. yolundaki net kuvvet Z yolundan daha büyüktür. Bu nedenle W > W olmalıdır. Cevap: D F F x x 9. Doğrusal Z yolundaki cisme F kuvveti Z yolu boyunca uygulanıyor. yolundaki sürtünme kuvveti 4N, Z yolundaki sürtünme kuvveti N dur. W uvvetlerin yaptıkları işler oranı W olduğuna 5 göre, kuvvetlerin ve yer değiştirmelerin büyüklüğü aşağıdakilerden hangisindeki gibi olur? F N Z olların uzunlukları arasındaki uzunluk ilişkisi 5 Z olduğuna göre, cismin arasında yaptığı iş W 'nin, Z arasında yaptığı iş W 'ye oranı nedir? A) B) 6 C) 8 D) 8 E) W F x ( N 4N) x N x W F x ( N N) 5x 5 Nx W Nx 6 W 5Nx 5 Cevap: B F F x x A) F 5F x 5x B) F 5F x 5x C) F F x 5x D) 6F F x x E) 5F F x 4x W F x ise W F. x 5 F x tir. F 5x 5 Cevap: C Cevaplar. B. C. A 4. E 5. A 6. D 7. E 8. D 9. B. C. C 8

97 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test 4. İş ile ilgili I. Skaler bir büyüklüktür. II. Birimi Watt'tır. III. Temel bir büyüklüktür. A) alnız I B) alnız II C) I ve III İş skaler, türetilmiş bir büyüklüktür. Birimi Joule (veya N. m) dür. Cevap: A 4. Sürtünmeli yüzey üzerindeki durgun cismine F, F ve F kuvvetleri şekildeki gibi etki ettiğinde cisim F kuvveti yönünde hareket ediyor. F F Buna göre, bu kuvvetlerden hangileri negatif iş yapmıştır? A) alnız F B) alnız F C) F ve F F D) F ve F S E) F, F ve F S. Doğrusal yoldaki m kütleli cismine F ve F kuvvetleri şekildeki gibi etki ediyor. F Cisim F yönünde sabit hızla haret ettiğine göre, I. F kuvveti iş yapmamıştır. II. F kuvveti iş yapmamıştır. III. Cisim üzerine yapılan net iş sıfırdır. A) alnız I B) alnız III C) I ve III Hareket doğrultusu üzerinde olduğundan F, F ve F Sür iş yapar ancak net kuvvet sıfır olduğundan net iş de sıfırdır. Cevap: B F Hareketin tersi yönde etkiyen kuvvetler negatif iş yaparlar. F ve F S negatif iş yapar. F kuvveti sürtünmeyi artırır ancak hareket doğrultusunda olmadığından iş yapmaz. Cevap: D 5. Doğrusal ZT yolundaki cismine F kuvveti yol boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. F k k Z k T olun, Z, ZT bölümlerinin sürtünme katsayıları k, k, k olduğuna göre, F kuvvetinin, Z, ZT bölümlerinde yaptığı işler W, W, W arasındaki ilişki nedir? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.) A) W W W B) W > W > W C) W > W > W D) W > W > W E) W W > W uvvetin yaptığı iş kuvvet ve yolun çarpımıdır. Bu nedenle tüm kısımlarda yapılan işler eşittir. Cevap: A 6. Bir cisme uygulanan net kuvvetle cismin aldığı yol arasındaki ilişkiyi gösteren grafik şekildeki gibidir. Net kuvvet F. Sürtünmesiz yatay düzlemde kg kütleli cisim N luk F kuvveti ile 4m çekiliyor. kg F N x 4 m Buna göre, net kuvvetin yaptığı iş kaç N. m dir? A) 5 B) C) 4 D) 6 E) 8 W F. x W N. 4 m 8 N. m Cevap: E x ol Buna göre; I. Ortam sürtünmelidir. II. uvvet iş yapmıştır. III. Cismin ilk hızı vardır. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve II uvvetin bir değerinden sonra cisim hareket etmeye başladığına göre yüzey sürtünmelidir. Net kuvvet iş yapmıştır. Cismin ilk hızı için kesin bir şey söylenemez. Cevap: C 9

98 İş, Enerji ve Güç 7. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan kg bir araç 4 m/s hızla hareket etmektedir. Buna göre, aracın kinetik enerjisi kaç Joule'dür? A) B) 8 C) 4 D) 6 E) 48. Aynı doğrultuda hareket eden m ve m kütleli ve cisimleri şekildeki gibi hareket ediyor. m m ϑ ϑ E ( 4 ) 4 J Cevap: C Buna göre, ve cisimlerinin kinetik enerjileri E E oranı kaçtır? A) B) C) D) 4 E) 8. Sürtünmesiz yüzeydeki duruştan hareket geçen,, M cisimlerine F, F ve F kuvvetleri uygulanarak eşit işler yapılıyor. Buna göre cisimlerin, I. Son hızları II. İvmeleri III. Enerjileri niceliklerinden hangileri kesinlikle eşittir? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I ve III Cisimlerin kütleleri bilinmediğinden son hızları veya ivmeleri hakkında kesin bir şey söylenemez. Ancak işler eşit olduğundan enerjileri eşittir. Cevap: C 9. ütlesi m olan bir cisim duruştan sabit ivmeyle hızlanmaya başlıyor. Buna göre, cismin kinetik enerji - hız grafiği aşağıdakilerden hangisi gibidir? A) inetik E. D) Hız B) inetik E. inetik E. E) Hız C) inetik E. inetik E. Hız E m m ( ϑ) 9 ϑ x E m m ( ϑ) ϑ E E 4 Cevap: D. Doğrusal yolda sabit ϑ, ve ϑ 8 m/s hızlarıyla hareket eden, araçlarının arasındaki mesafe şekildeki gibi 6 m dir. ϑ 8 m/s ϑ 6 m kg kütleli aracı, aracını 9 saniye sonra yakaladığına göre, aracının kinetik enerjisi kaç Joule'dür? A) 44 B) 6 C) 88 D) 6 E) 4 6 m ( ϑ ϑ ) 9 s 6 m ( ϑ 8m / s) 9s ϑ m / s E mϑ ( ) 6 J. İlk hızı 4 m/s olan 4 kg kütleli İvme (m/s ) bir aracın ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre,. saniyede aracın kinetik enerjisi kaç Joule olur? A) B) 7 C) 64 D) E) Cevap: B (s) Hız İvme sabitse hız düzgün artar. Enerji hızın karesi ile orantılı artar. Cevap: E Hız ϑ ϑ + at S 4 m + m s s s m / s E mϑ 4 J Cevap: E Cevaplar. A. B. E 4. D 5. A 6. C 7. C 8. C 9. E. D. B. E

99 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test 5. Aşağıda verilen, I. Watt II. Joule III. Newton birimlerinden hangileri enerji birimi olarak kullanılabilir? A) alnız I B) alnız II C) I ve III Joule enerji birimi olarak kullanılabilir. Cevap: B 4. ve cisimleri şekildeki gibi dengede iken cisimlerin yere göre potansiyel enerjileri eşittir. h h er Buna göre, cisimlerin kütleleri m oranı kaçtır? m A) B) C) D) E). İş ve enerjinin birimleri aynıdır. Bu bilgiye göre I. Enerji iş yapabilme yeteneğidir. II. İş, enerjide meydana gelen değişimdir. III. İş ve enerji aynı kavramlardır. A) alnız I B) alnız III C) I ve II Enerji, iş yapabilme yeteneğidir. İş enerjideki değişimdir. Cevap: C E E m g h m g h m m Cevap: A 5.,, M yaylarının esneklik sabitleri ve yayların uzama miktarları çizelgede verilmiştir. ay Esneklik sabiti Uzama miktarı k x k x M k x Buna göre,, M yaylarının esneklik potansiyel enerjieri sırasıyla E, E ve E M arasındaki büyüklük ilişkisi aşağıdakilerden hangisidir? A) E > E > E M B) E E > E M C) E M > E E D) E > E M > E E) E > E M > E Esneklik potansiyel enerjisi yay sabiti ve uzama miktarının karesiyle doğru orantılıdır. Bu nedenle E > E M > E dır.. atay ve sürtünmesiz düzlemde bulunan kg kütleli cisminin hızı m/s dir. m kg ϑ m/s Buna göre, cismin kinetik enerjisi kaç Joule'dür? A) B) C) 6 D) 9 E) 8 E m ϑ J ( ) 9 Cevap: D 6. Durmakta olan bir cisme F kuvvet 4 m boyunca uygulanıyor. F 5 N x 4 m atay düzlem sürtünmesiz olduğuna göre cismin kinetik enerjisi kaç Joule olur? A) 5 B) 4 C) 6 D) 5 E) 6 E W F. x E 5 N. 4 m 6 J Cevap: C

100 İş, Enerji ve Güç 7. Hızlanmakta olan bir aracın enerjisinin hızına bağlı grafiği şekildeki gibidir. Enerji (J) 5. Şekilde kütleleri eşit, yükseklikleri h ve h olan içi dolu türdeş, silindirleri üst üste konulmuştur. h 4 4 Hız (m/s) Buna göre, cismin kütlesi kaç kg'dır? A) B) C) D) 4 E) 6 E mϑ 4 m ( 4) m kg Cevap: C h silindirinin yere göre potansiyel enerjisi E ise silindirinin yere göre potansiyel enerjisi kaç E dir? 4 A) B) C) D) E) cisminin ağırlık merkezinin (ortası) yerden yüksekliği h dır. nin ise h dır. 5 E mgh E mgh olduğundan E E 5 dır. er. İlk hızı ϑ 5 m/s olan 6 kg kütleli cisme F kuvveti x yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. 8. Aşağıda verilen I. Daldan düşen elma II. Aynı yerde dönen fırıldak III. erden yükselen uçak cisimlerinden hangilerinin kinetik enerjisi vardır? A) alnız I B) alnız III C) I ve II Cisim doğrusal ya da dairesel hareket eden cismin kinetik enerjisi vardır. Cevap: E F N x ol sonunda cismin hızının büyüklüğü 5 m/s olduğuna göre x yolu kaç m'dir? A) B) C) 5 D) E) 5 W E E E son ilk x 65 ( ) 65 ( ) x 6 x m Cevap: D 9. Doğrusal yolda hareket etmekte olan eşit kütleli ve cisimleri şekildeki süratlerle hareket ediyor. m m. İlk hızı ϑ olan 4 kg kütleli cisme F kuvveti x yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. 4 kg F 6 N ϑ ϑ x 6 m Buna göre, ve araçlarının kinetik enerjileri E oranı kaçtır? E A) B) 4 C) D) 9 E) 9 4 E m ( ϑ) m 4ϑ E m ( ϑ) m 9ϑ Cevap: B ol sonunda cismin hızının büyüklüğü 7 m/s olduğuna göre cismin ilk hızının büyüklüğü kaç m/s dir? A) B) C) D) 4 E) 5 W E E E son ilk ϑ o ϑ m / s Cevap: A Cevaplar. B. C. D 4. A 5. D 6. C 7. C 8. E 9. B. B. D. A

101 İş, Enerji ve Güç Ünite 4 Test 6. Bir cisme hareket doğrultusunda uygulanan kuvvetle yolun çarpımıdır. ukarıdaki tanım hangi fiziksel niceliğe aittir? A) İş B) İvme C) Güç D) Akım E) er değiştirme Uygulanan kuvvetin yol ile çarpımına iş denir. Cevap: A. Bir cisme F kuvveti x yolu boyunca şekildeki gibi uygulanıyor. m F 4. atay ve sürtünmesiz düzlemde 8 m/s hızla hareket etmekte olan bir aracın kinetik enerjisi 6 Joule'dür. ϑ 8 m/s Buna göre, cismin kütlesi kaç kg dır? A),5 B) C) D) 4 E) 8 E m ϑ 6 m 64 m kg Cevap: A Buna göre, I. Cismin kütlesi (m) II. uvvetin büyüklüğü (F) III. olun uzunluğu (x) niceliklerinden hangileri artarsa yapılan iş artar? A) alnız II B) alnız III C) I ve II Bir kuvvetin yaptığı iş kuvvet ve yolun artmasıyla artar. x Cevap: D. arıçapları birbirine eşit, türdeş,, M silindirlerinin yükseklikleri sırasıyla h, h ve h dir. h h h M I Silindirler I. konumdan II konuma getirilirse, I. silindirinin yere göre potansiyel enerji artar. II. M silindirinin yere göre potansiyel enerjisi değişmemiştir. III. silindirin yere göre potansiyel enerjisi azalmıştır. A) alnız I B) alnız II C) I ve III silindirin yerden yüksekliği artarken ile M nin yerden yüksekliği azalmaktadır. M II h h h 5. Doğrusal yolda hareket eden cisme ait hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Hız ϑ ϑ I II III t t t Buna göre, hangi aralıklarda cismin kinetik enerjisi değişmiştir? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Cismin hızının değiştiği yerde enerjisi değişmiştir. Cevap: D 6. Doğrusal yolda 5 m/s hızla hareket eden 4 kg kütleli bir cismin kinetik enerjisi kaç Joule'dür? A) B) 5 C) 5 D) 75 E) E mϑ 45 ( ) 5 J Cevap: C 7. Doğrusal yoldaki bir cisme kuvvet uygulayarak kuvvetin 4 J iş yapması sağlanıyor. Cismin kinetik enerjisi 5 J arttığına göre sürtünme sonucu ısıya dönüşen enerji kaç Joule'dür? A) B) 5 C) D) 5 E) apılan 4 j luk işin 5 j luk kısmı kinetik enerjiye dönüşmüşse 5 j luk kısmı sürtünme sonucu ısı enerjisine dönüşür.

102 İş, Enerji ve Güç 8. Duruştan harekete geçen bir cismin ivme zaman grafiği verilmiştir. Cismin t anındaki kinetik enerjisi 4E ise t anındaki kinetik enerjisi kaç E dir? a a İvme t t t A) 5 B) 4 C) D) E) Cismin hız değişiminin büyüklüğünü grafiğin altındaki alan ile bulunabilir. t anındaki hızı ϑ, enerjisi 4E ise t anındaki hız ϑ, enerjisi E dir. 9. Özdeş yay ve yaylarına Şe- kil I ve Şekil II deki gibi m ve m kütleli cisimler asılmaktadır. aylar dengeye geldiğinde Şekil I deki yayın esneklik potansiyel enerjisi E ise Şekil II deki yayın esneklik potansiyel enerjisi kaç E dir? m Şekil I m Şekil II. Sürtünmesiz doğrusal yoldaki durgun bir cisme x yolu boyunca sabit bir F kuvveti yere paralel olarak uygulanıyor. Buna göre, Net kuvvet (N) inetik E. (J) Hız (m/s) F E ϑ I x ol II x ol (m) grafiklerinden hangileri cisme ait olabilir? A) alnız I B) alnız III C) I ve II III x ol (m) uvvet sabit olduğundan kuvvet-yol grafiği doğrusal olmalıdır. uvvet-yol grafiği altında kalan alan işi dolayısıyla kinetik enerjiyi verir. Alan hesabı yapmak için W Fx kullanmak gerektiğinden enerji düzgün artar. Enerji ile hız arasında E m ϑ bağıntısı olduğundan cismin hızı düzgün artan ya da sabit değildir. Bundan dolayı cevap C şıkkıdır. Cevap: C A) B) 4 C) 6 D) 8 E) Uzama miktarı yaylara asılan kütle ile doğru orantılıdır. Şekil I deki yayın uzama miktarı ise, Şekil II deki yayın uzaması tir. Enerji yayların uzanım miktarının karesi ile doğru orantılıdır. E E ise E 4E dir.. Doğrusal M yolunun kısmı sürtünmesiz, M bölümü ise sürtünmelidir. Cisme M yolunda etki eden sürtünme kuvveti F S dir. F x 4x M uvvetin yolunda yaptığı net iş W, M yolunda yaptığı net iş ise W olduğuna göre kuvvetlerin büyüklükleri F S oranı kaçtır? F A) 4 B) C) D) 4 E) 5. Doğrusal yolun noktasındaki hızı 9 m/s olan bir cisim sürtünme kuvvetinin büyüklüğü 8N olduğu yolunu geçerek noktasındaki hızı 4 m/s oluyor. ϑ 8 m/s ϑ 4 m/s F S 4 N Cismin kütlesi kg olduğuna göre sürtünmeli yolun uzunluğu kaç m'dir? F x W ( F F ) 4x W S 4 F x ( F F ) x S F 4F 4F S F S F 4 Cevap: D A) B) C) 4 D) 6 E) 8 W E E S i S F x S 8 4 4N x 7Nm x 8 m Cevap: E Cevaplar. A. D. C 4. A 5. D 6. C 7. B 8. E 9. B. D. C. E 4