BQ410 RF - Modbus Çevirici. Kullanım Kılavuzu. Döküman Versiyonu 1.1.0

Transkript

1 BQ410 RF - Modbus Çevirici Kullanım Kılavuzu Döküman Versiyonu 1.1.0

2 İçindekiler İçindekiler 2 BQ410 Hakkında 3 Cihaz Özellikleri 4 Cihaz Görünümü ve Bağlantıları 5 Örnek Yapılar 6 Cihaz Ayarları 9 Cihaz ayarları ve Modbus Register tablosu 9 BQTEK Ayar programı ile ayar yapılması 12 Ayarların BQTEK Ayar programı olmadan yapılması 13 Page 2 / 13

3 BQ410 Hakkında BQ410 cihazı Modbus RTU iletişiminiz için RS485 hattınızı kablo çekmeden uzak bir mesafeye aktarmanızı sağlar. Mevcut kablolu RS485 Modbus RTU iletişiminizin tamamını yada belirli parçalarını RF kablosuz iletişime çevirmeniz mümkündür. Sistem en az bir master birde slave cihazdan oluşur. Master cihaz Modbus RTU Master tarafdan gelen veriyi RF olarak dağıdır. Slave cihazlar ise bu RF veriyi alıp kendilerine RS485 üzerinden bağlı cihazlara iletip gelen cevabıda RF üzerinden tekrar master cihaza dönerler. Bir Master cihaza dilerseniz birden fazla Client cihaz bağlayabilirsiniz. Yani sistem Point to Multipoint şeklinde çalışmaktadır. Örneğin bir PLC yada HMI ekrana bir BQ410 cihazı bağlayıp bunu Master olarak ayarlarsınız. Daha sonra örneğin bir bölgede 10 adet RS485 sensörü Slave olarak ayarlanmış bir BQ410 cihazına yine başka bir noktada başka bir BQ410 slave mode cihaza başka bir 5 tane sensör bağlayıp. Bunları PLC den okuyabilirsiniz. PLC tüm bu 15 sensörünüz aynı hatta bağlı olarak görecektir. BQ410 cihazı sayesinde RS485 üzerinden Modbus RTU ağınızı kablo yerine kablosuz olarakda oluşturabilirsiniz. Cihazın yanında standart bir anten gelmektedir fakat farklı kazançlı anten kullanımlarıyla mesafede arttırılabilir. Page 3 / 13

4 Cihaz Özellikleri Cihaz Kodu Cihaz İsmi RF Desteklenen Seri Baudrate Antenna Kutu Klemens Güç Gereksinimi Protokol Desteklenen Komutlar Çalışma Sıcaklığı BQ410 Modbus RF Çevirici 433 Mhz 10 Kanal Desteği +1dB ile +20dB arası güç ayarı Güç ayarı yaparken ülkenizin izin verilen sınırlarını göz önünde bulundurunuz. RF Veri Şifreleme RF Veri Hızı 9600Baud 2400 Baud, 4800 Baud, 9600 Baud, Baud Baud, Baud, Baud SMA Konnektör 1 adet 90 derece çubuk anten dahildir Ray Tipi Plastik Kutu 35 x 90 x 60 mm Vidalı Klemens (5.08mm) 12-24V DC RS485 Modbus RTU 01 Read Coils 02 Read Discrete Inputs 03 Read Holding Registers 04 Read Input Register 05 Read Single Coil 06 Write Single Register FF Write Multible Coil 10 Write Multible Register -20 C / +55 C aralığı Page 4 / 13

5 Cihaz Görünümü ve Bağlantıları Cihaz yukarıda görüldüğü şekilde bir bağlantı yapısına sahiptir. Ray tipi bir kutudadır. Bu şekilde tutulduğunda anten bağlantı noktası ve ayar butonu üst kısımda yer alır. Diğer bağlantı noktalarıda alt kısımda yer alan 5.08mm aralıklı vidalı klemens üzerindedir. RF Cihaza anten bağlantısı yapılabilecek olan SMA konnektördür. Cihaz kutusunda bir çubuk anten gelmektedir. Bu buradan cihaza bağlanabilir, bunun dışında uygun frekans aralığında ve uygun konnektöre sahip antenlerde bağlanabilir. BTN Cihazın ayarlarının yapılabilmesi için ayar moduna almak gerekir. Bunun için bu butona 3saniye kadar basılı tutmak gerekir. Bu durumda cihaz kendini ayar moduna alır yani iletişim özelliklerini 9600 Baud, 8, N, 1Stop yapar ve modbus adresinide otomatik olarka 255 e çeker. Bu ayar modu geçici bir moddur. Herhangi bir ayar yapılmazsa 1dakika içinde ayar modundan otomatik çıkılır. Cihaz yeniden başlatıldığında da ayar modundan çıkılır. Ayar modundan çıkıldığın cihaz normal ayarlarıyla işlevine döner. DC - Cihaz V arası DC bir güç kaynağına ihtiyaç duyar. Bu güç kaynağının - ucu buraya bağlanır. Aynı zamanda RS232 ve RS485 için gerekecek olan GND ucuda buraya bağlanabilir. DC + Cihaz beslemesi için gereken DC V arası gücün + ucunun bağlandığı klemens TX ve RX BQ410 cihazında bu uçlar kullanılmamaktadır. Boş bırakılması gerekir. A ve B RS485 bağlantısı için gerekli olan A ve B bağlantıları bu klemenslere girilecektir. RS485 için Modbus ve RS485 standartlarında belirtilen kablolama ve adreslemeye dikkat edilmelidir. Page 5 / 13

6 Örnek Yapılar Belirtildiği gibi BQ410 cihazı ile RF Point to Multi Point (Tek noktadan, çok noktaya) bağlantılı çeşitli şekilde RS485 Modbus RTU ağları oluşturulabilir. Bunlardan bir kaç tanesini aşağıda inceleyebilirsiniz. Örnek 01 Birinci örneğimizde en basit yapılardan biri ele alınmıştır. PLC, HMI, Scada yazılımı gibi veri okuyacak noktaya bağlanan BQ410 cihazı Master olarak ayarlanmıştır. İki adet modbus cihazının olduğu uzak noktadaki RS485 cihazlarda Slave olarak ayarlanan BQ410 cihazına bağlanmıştır. Burada iki BQ410 cihazından birisinin Master, diğerinin Slave olarak ayar yapılması. RS485 hızlarının aynı şekilde seçilmesinin yanısıra Frekans kanalı ve şifre ayarlarınıda birbirleri aynı yapmalısınız. Bu sayede Modbus RTU sorguları yapan cihaz sorgu gönderdiğinde bu sorgular BQ410-Master cihaz tarafından alınıp kablosuz olarak BQ410-Slave cihazına gönderilir. Daha sonra BQ410-Slave cihazıda aldığı bu sorguyu kendisine bağlı RS485 hattına iletir. Böylece bu hatta bağlı Modbus RTU destekleyen sensör yada cihazlar sorgulara cevap verirler ve yine alınan bu cevap geldiği şekilde sırasıyla PLC cihazına aktarılır. Örnek 02 Örnek iki de yine birinci örnek gibi fakat burada PLC cihazına hem kablolu modbus rtu cihazlar bağlıdır hemde BQ410 aralığı ile kablosuz bir ağda kurulmuştur. Sonuçda PLC cihazı kablosuz kısmıda standart kendisine bağlı gibi görecektir. Kırmızı ile cihazların yanında belirtildiği gibi hepsi tek bir ağ gibi olduğu için tüm cihazların Modbus ağındaki cihaz adresleri birbirinden farklıdır. Page 6 / 13

7 Kablolama ve adresleme konusunda standart bir ağda nasıl bir sistem uygulanıyorsa bu şekilde Modbus ve RS485 in gerekliliklerine uyulmalıdır. RF cihazındaki iletişim hızları modbusdan daha düşük olabileceği için çok yüksek hızlı sorgular yapmak; sorguların timeout (zaman aşımı) durumuna düşmesine sebep olabilir. Bu nedenle bağlantı hızı, timeout ayarları gibi değerlere dikkat edilmelidir. Örnek 03 Üçüncü örneğimizde ise iki adet BQ410 cihazı kullanılmıştır. Buradaki BQ410 cihazlarının RF ayarları hepsinde aynı yapıldığı için BQ410-Mater cihazının sorgularını tüm BQ410-Slave cihazlar alacaktır. Yine resimde kırmızılarla gösterildiği gibi tüm cihazların modbus adresi tekil olarak ayarlanmıştır, zira bu ağ aslında PLC tarafında tek bir Modbus ağı gibi değerlendirilecektir. Standart bir sistemde BQ410 Master ve Slave cihazlarında standart antenler yeterli olacaktır. Fakat mesafeler uzadıkça özel antenler tercih etmeniz gerekebilir. Bu mesafe kullandığınız anten ve ortamın RF gürültü seviyesine bağlıdır. Page 7 / 13

8 Örnek 04 Yukarıdaki 4 numaralı örnekde ise biraz daha karmaşık bir yapı ele alınmıştır. Daha önce belirttiğimiz gibi mesafe uzatmak gerektiği zamanlarda yüksek kazanca sahip antenler kullanarak bunu yapabileceğiniz gibi iki adet daha BQ410 cihazı kullanarak ayrı bir RF ağı daha kurgulayarak mesafenin arttırılması mümkündür. Bu örnekde ilk BQ410-Slave cihazının RS485 kısmında başka bir BQ410-Master cihaz bağlanarak farklı bir RF ağ ile mesafe uzatılmıştır. Burada ikinci RF ağın, birinci ile çakışmaması için RF frekans kanalı ve şifresi farklı girmeniz önerilir. Page 8 / 13

9 Cihaz Ayarları BQ410 cihazının ayarlarıda Modbus RTU protokolü ile yapılabilir. Cihaz üzerinde bulunan ayar butonuna basıldığında cihaz ayar moduna geçer ve herhangi bir komut gönderilmediği taktider ayar modundan 1 dakika içinde kendiliğinden çıkar. Cihaz ayar moduna alındığında otomatik olarak geçici olarak 9600 Baud (8Bit, No Parity, 1 Stop) hızına geçer ve kendi adresinide 255 olarak yapar. Bu sayede bu bağlantı hızındda cihaza bağlanıp ayarları yapılabilir. Ayar yapmanın en kolay yolu sitemizden indireceğiniz BQTEK ayar programını kullanmaktır. BQTEK ayar programı aracılığı ile ayar moduna aldığınız cihazının ayarlarını okuyabilir veya ayarlarda değişiklikler yapabilirsiniz. BQTEK ayar programına değinmeden önce cihazda hangi ayarlar olduğu ve bu ayarların ne anlama geldiğine değinelim Cihaz ayarları ve Modbus Register tablosu Aşağıda cihazın ayar registerları listelenmiştir. Bu ayarları dilerseniz dökümanın ilerleyen kısımlarında da anlatılan BQTEK ayar programını kullanarak yapabilirsiniz. Eğer BQTEK ayar programını kullanırsanız bu tabloya ihtiyacınız olmadan kolayca ayar yapabilirsiniz. Register No Başlık Değer ve Açıklama 1 Cihaz Yazılım Versiyonu Sadece Okunabilir 2 Modbus Adresi 0 dan farklı kullanıldığında bağlandığı modbus ağında bu adresden başka bir cihaz olmamalıdır. Eğer bu ayarı 0 dan farklı bir değer yaparsanız ayar moduna almadan normal modbus ağınızın hızıyla ve bu adres üzerinden BQ410 cihazının ayarlarına müdahale edebilirsiniz. Eğer bu gerekli değilse bu ayarı 0 da tutabilirsiniz. Ayarlarıda standart ayar şeklinde Ayar butonuna basark yapabilirsiniz. 3 Baudrate (Cihazın RS485 Modbus RTU haberleşme hızı) 0 ile 254 arası değer alabilir Çalışma Modu 0 : Slave 1 : Master 5 Seriport Timeout (ms) arası değer alır 6 Seriport Databit Modbus RTU sadece 8 bit çalıştığı için değiştirilmez 8 7 Seriport Parity 0: No parity Page 9 / 13

10 1: Odd Parity 2: Even Parity 8 Modbus ID Filtre Durum Eğer aktif edilirse 20 adet filtre listesine bu cihaza bağlı cihazların modbus adresleri girilebilir. Böylece BQ410 cihazı kendisine bağlı cihazların adreslerini bilir ve sadece onlara cevap verir. Zorunlu bir ayar değildir, devre dışıda bırakılabilir. 0: Devre Dışı 1: Aktif 9 Filtre Adres arası değer 10 Filtre Adres arası değer 11 Filtre Adres arası değer 12 Filtre Adres arası değer 13 Filtre Adres arası değer 14 Filtre Adres arası değer 15 Filtre Adres arası değer 16 Filtre Adres arası değer 17 Filtre Adres arası değer 18 Filtre Adres arası değer 19 Filtre Adres arası değer 20 Filtre Adres arası değer 21 Filtre Adres arası değer 22 Filtre Adres arası değer 23 Filtre Adres arası değer 24 Filtre Adres arası değer Page 10 / 13

11 25 Filtre Adres arası değer 26 Filtre Adres arası değer 27 Filtre Adres arası değer 28 Filtre Adres arası değer RF Şifresi 29, 30 ve 31 numaralı registerlara string olarak kaydedilmektedir. A-Z, a-z, 0-9 karakterleri kullanılabilir 6 karatker string 32 RF Frekans Bandı 0..9 arası değer alabilir 33 RF Timeout (ms) RF hattına sorgu gönderildikten sonra sorgunun maksimum bekleneceği süredir. RF timeout değeri, seriport timeout değerinden büyük olmalıdır arası değerler alabilir 34 RF Power Seçimi 0 ile 7 arası değerler alabilir 0 : +1dB 1: +2dB 2: +5dB 3: +8dB 4: +10dB 5: +14dB 6: +17dB 7: +20dB 35 Reset Timer Bu süre kadar RF iletişim olmazsa cihaz kendisini resetler. Süre saniyedir. 0 yapılarak devre dışı bırakılabilir. 0 ile arası değer alabilir Cihazın modbus cihazlarla iletişim kurdu RS485 seri iletişim hızı yukarıdaki listede de görüldüğü gibi 2400 baud ile baud arasında çeşitli hızlara ayarlanabilir. Böylece modbus cihazın hızına göre bir bağlantı şekli belirleyebilirsiniz. Fakat RF iletişim için kablosuz haberleşme hızı sabittir ve 9600 baud tur. Page 11 / 13

12 BQTEK Ayar programı ile ayar yapılması adresinden indirebileceğiniz BQTEK Ayar programı aracılığı ile BQ410 cihazlarının ayarlarını kolayca yapabilirsiniz. Bunun için cihazınızın bilgisayar bağlantısını yaptıktan sonra programın ayarlar bölümünden 9600, 8Bit, None, 1 Stop şeklinde bağlantı ayarlarını yapılandırın. Programdan Cihaz olarak BQ410 seçin, adres kutucuğunada 255 yapı enterlayın. Daha sonra cihazın üzerindeki butona 3saniye basılı tutarak cihazı ayar moduna alınız. Artık programdan OKU butonuna bastığınızda program cihazınızın tüm ayarlarını okuyacaktır. Bundan sonra dilediğiniz ayarı değiştirip Yaz butonuna basarak ayarları cihaza kaydedebilirsiniz. Yanlız kayıt işlemindede cihazın ayar modunda olması gerekir. Ayrıca hızlı yaz butonu kullanarak sadece değişen ayarlarıda kaydedebilirsiniz. Bu şekilde program kullanarak ayar yaptığınızda cihazın ayar registerlarını bilmenize gerek yoktur; program bunun otomatik olarak ayarlar. Fakat ayarların ne anlama geldiğini öğrenmek için dökümanın önceki bölümlerindeki register tablosunu inceleyebilirsiniz. Page 12 / 13

13 Ayarların BQTEK Ayar programı olmadan yapılması Birçok durumda BQTEK ayar programı kullanarak ayar yapabilirsiniz. Fakat ileri seviye kullanıcılar eğer ayarları kendi sistemleri üzerinden Modbus RTU ile yapmak isterlerse dökümanın önceki kısımlarına gerekli değerleri yazarak yada okuyarak işlemlerini yapabilirler. Bunun için standart modbus RTU register okuma yazma komutları kullanılmalıdır. Eğer cihaz buton aracılığı ile ayar moduna alınmışsa bu durumda adresi 255 olmuştur ve bağlantı hızı 9600 baud, 8Bit, N, 1 Stop şeklindedir ve buna göre okuma yazma yapılmalıdır. Ayrıca BQ410 cihazına bir adres verilerek normal iletişim modundaykende ayar okuma ve yazma işlemi yapılabilir bu durumda bağlı olan modbus ağında BQ410 cihazına verdiğiniz adresle aynı adresde bir cihaz olmamasına dikkat edinir. Page 13 / 13