BULAŞICI HASTALIKLARIN İHBAR VE BİLDİRİM SİSTEMİ

Transkript

1 BULAŞICI HASTALIKLARIN İHBAR VE BİLDİRİM SİSTEMİ

2 Amaç Bulaşıcı hastalıkların önemi ve bulaşıcı hastalıkların ihbar ve bildirim sistemi hakkında bilgiler vermek.

3 Öğrenim Hedefleri-1 Bulaşıcı hastalık tanımını söyleyebilmeli Bulaşıcı hastalıkların önemini açıklayabilmeli Bildirimin tanımını söyleyebilmeli Bildirimi zorunlu hastalıkların tanımını söyleyebilmeli Sürveyansın tanımını söyleyebilmeli Sürveyansın amacını ve önemini açıklayabilmeli Sürveyans türlerini söyleyebilmeli Olası ve kesin vakanın tanımını açıklayabilmeli

4 Öğrenim Hedefleri-2 Bulaşıcı hastalıkların ihbar ve bildirim sistemine yönelik mevzuatları açıklayabilmeli İhbar ve bildirim sistemi kapsamında bulaşıcı hastalıkların ve etkenlerin dört grup halinde takip edilen yöntemlerini açıklayabilmeli Aile Hekimleri tarafından bulaşıcı hastalıkların bildirimlerinin nasıl yapılacağını söyleyebilmeli

5 Bulaşıcı hastalıklar; Bulaşıcı Hastalık Nedir? Bir mikroorganizma veya toksik ürünlerine bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklardır. Etken, Bir enfekte kişiden, hayvandan veya rezervuardan; Hayvan, konak, vektör veya cansız çevre aracılığıyla, Doğrudan veya dolaylı olarak duyarlı konağa geçmektedir.

6 Bulaşıcı Hastalıkların Önemi Hastalıklar; Çeşitli yollar ile sağlıklı kişilere bulaşmakta Bazen alınan tüm önlemlere rağmen toplumu tehdit eden boyutlara ulaşabilmektedir.

7 Bulaşıcı Hastalıkların Topluma Verebileceği Zararlar Toplumda sakat kalma ve ölüm sayılarında artışa neden olabilir. Sosyal yaşamı olumsuz etkileyebilir. Sağlık hizmetlerinde beklenmeyen yükler getirebilir. Yerel ya da ulusal ekonomiyi olumsuz etkileyebilir. Hastalıklar dünya çapında yayılabilir.

8 Bildirim Nedir? Sağlık otoritesinin belirlenen iletişim kanalları ile vakalar veya salgınlardan haberdar edilmesidir.

9 Bildirimi Zorunlu Hastalık Nedir? Yasal bir gereklilik ile yerel veya merkezi sağlık otoritesine rapor edilmesi zorunlu hastalıklara bildirimi zorunlu hastalık denir.

10 Sürveyans Sürveyans, sağlık uygulamalarını planlama, müdahale ve değerlendirme için gerekli sağlık bilgilerinin, bilmesi gereken kişilere zamanlı dağıtılması ile yakından ilişkili olarak, devamlı ve sistematik toplanması, analizi ile yorumudur. (Dünya Sağlık Örgütü)

11 Sürveyans Verilerin sistematik olarak toplanması ve biriktirilmesidir. Elde edilen sonuçlara göre harekete geçecek kişiler başta olmak üzere, bu sonuçlara ihtiyacı olan birimlere hızla geri bildirimini sağlayacak şekilde verilerin değerlendirilmesi sürecidir. Sürveyans kısaca; Harekete geçmek için veri toplamaktır.

12 Bulaşıcı Hastalıkların Sürveyansı Bulaşıcı hastalıklardan korunma ve bunların kontrolü için; verilerin düzenli ve rutin olarak sürekli toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması ve geri bildirim yapılmasıdır.

13 Sürveyansın Amacı Bir durumun veya hastalığın Görülme sıklığındaki değişiklikleri gözlemlemek, Salgınları erken tespit etmek, Koruyucu önlemlerin etkisini değerlendirmek, Etkenlere hassas grupları belirlemek, Kaynakların bölüşülmesi için öncelikleri ortaya koyabilmek, Hastalığın nedenine ilişkin ipuçları bulabilmektir. Hastalıkların kontrolü ve korunması sağlanarak morbidite ve mortaliteyi azaltmaktır.

14 Sürveyansın Sağlık Hizmetlerine Katkısı Sağlıkla ilgili sorunların ortaya konularak tanımlanması, Sorunlarla ilgili önceliklerin belirlenmesi, Sorunlara yönelik amaçların belirlenmesi, Stratejilerin saptanması, Koruma ve kontrol önlemlerinin değerlendirilmesi, Daha ileri araştırma gereksinimlerinin tespit edilmesi olarak sıralanabilir.

15 Sürveyansın Önemi-1 Sürveyansın amacı sadece veri toplamak değildir. Hangi verilerin ne amaçla toplandığının bilinmesi gereklidir. Hastalıkların sıklığını belirlemek için analiz edilebilir bilgileri hızlı ve güvenli biçimde sağlamak ve hastalığın kimlerde nerede ve ne zaman ortaya çıktığına dair soruları yanıtlayabilmek önemlidir. Sağlık hizmeti sunumundaki değişiklikler saptanabilir.

16 Sürveyansın Önemi-2 Sürveyans ile hastalıkların tipleri, değişim trendleri, alınabilecek korunma ve kontrol önlemleri ortaya konabilir. Hastalığın toplumdaki insidansı ve prevalansı takip edilebilir, yüksek riskli bölge ve kişi özellikleri tanımlanabilir ve hastalığın topluma olan yükü belirlenebilir. Hastalıkların değişim trendleri yer, kişi ve zamana göre izlenebilir.

17 Sürveyansın Önemi-3 Hastalıkların sıklık ve dağılımının sürekli izlenmesi ile muhtemel salgınlar zamanında tespit edilebilir. Hastalığın doğal seyrinin takibiyle olabilecek salgınlar önceden tespit edilebilir. Hastalığın yaygın olduğu bölgelerin tespiti ile halk sağlığı müdahaleleri yapılabilir. Hastalığın etyolojisinin tam olarak bilinmesiyle elde edilen bilgilerle sağlıklı bireylere yönelik koruyucu önlemler alınabilir.

18 Sürveyans Öncelikleri Hastalıkların insidans ve prevalansı Salgın yapma potansiyeli yüksek olan hastalıklar Mortalite ve morbiditeye neden olan hastalıklar (vaka/ölüm oranı, hastaneye yatış hızı) Sosyoekonomik etki (HIV-AIDS Hastalığı) Maliyet Önlenebilirlik Kamuyu ilgilendiren sorunlar (olimpiyatlarda biyoterörizm)

19 Sürveyans Türleri Pasif Sürveyans: -Pasif sistemler dinamik bir planlama ve yaklaşım gerektiren sistemlerdir. -Bu sisteme göre, bildirimle görevli kişiler, tanımlanmış formlar ile belirli bir süre içinde, belirlenmiş şekilde bildirim yapar. -Pasif sistemin en sık kullanıldığı alan, hastalık bildirim sistemleridir ve bu sistem doktorların merkezi sağlık otoritelerine hastalıkları bildirmeleri esasına dayanmaktadır.

20 Sürveyans Türleri Aktif Sürveyans: -Bildirim yapmakla yükümlü kişi veya birimlerin kendiliğinden rapor etmesini beklemeksizin, yetkili birimlerce düzenli olarak verilerin toplanmasıdır. -Rutin raporlar beklenmeden belirlenen zaman dilimlerinde sağlık personeli sağlık kurumlarına giderek verileri taramakta ve hastalık ile ilgili bilgileri toplamaktadır. - Süreç içerisinde hiç vaka tespit edilmemiş ise sıfır vaka bildirimi yapılmaktadır.

21 Sürveyans Türleri Sentinel Sürveyans: -Bir hastalık için olguların erken saptanması veya trendler hakkında gösterge sayılabilecek bilgiye ulaşılmasında; verilerin, toplumun kalan kısmındaki duruma işaret edecek şekilde, örnek bir populasyondan toplandığı sürveyans tipi. - Seçilmiş gruplarda yapılan sürveyanstır. - Pasif sürveyansa göre veri kalitesi yüksek, aktif sürveyansa göre daha ucuzdur. - Hastalık yükü belirlenmesi, bulaşıcı hastalığa zemin hazırlayan ya da yayılmasını etkileyen koşulların bilinmesi, davranış özelliklerinin izlenmesi en önemli yararlarıdır.

22 Vaka nedir? Sürveyans amacıyla veya salgın için yapılmış olan vaka tanımı ile uyumlu bir hastalık ya da sağlık sorununa sahip olan kişidir. Olası vaka: Net bir klinik tabloya sahip ve/veya destekleyici bir laboratuvar testi sonucu pozitif bulunmuş veya kesin vaka ile epidemiyolojik olarak ilişkili vaka. Kesin vaka: Laboratuvar incelemeleri ile doğrulanmış vaka.

23 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirim Sistemi Mevzuatı Türkiye de bulaşıcı hastalıkların bildiriminde yayımlanan ilk mevzuat, 1930 yılında 1593 sayı ile yayımlanmış olan Umumi Hıfzıssıhha Kanunu dur. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu nda, -Sağlık sisteminin genel yapısı, -Bulaşıcı hastalıklara dair bilgiler, -Aşı yapılması zorunlu olan hastalıklar ve -Evlenmeye engel durumlar gibi maddeler de yer almaktadır.

24 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirim Sistemi Mevzuatı 2001 yılında, AB ve DSÖ yapısında yer alan ağlara dahil olabilmek ve veri paylaşabilmek için sistemlerin uyumlu hale getirilmesi, standart bildirimlerin toplanması ve vaka tanımlarının standart hale getirilmesi çalışmaları başlatılmıştır. Çalışmalar 2004 yılının sonunda tamamlanmış, ilgili genelge yayınlanmış ve 2005 yılında yürürlüğe girmiştir.

25 Mevzuat Çalışmaları /1534 tarih ve sayılı Yeni Bildirim Sistemi Yönergesi hazırlanmıştır /129 tarih ve sayılı Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Genelgesi yayınlanmıştır. Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı Sürveyans ve Laboratuvar Rehberi yayımlanmış ve sahada kullanılmak üzere dağıtılmıştır Ocak 2005 de yenilenen bildirim sistemi çalışmaya başlamıştır.

26 Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı Sürveyans ve Laboratuvar Rehberi Bildirim sistemini tanımlayan yönergenin yürütülmesine yol gösteren bir rehber hazırlanmış ve 2005 yılında yayınlanmıştır. Vaka tanımları, bildirim şekilleri, bildirim sorumluları, numune türleri, uygun numune alımları ve gönderimi rehberde yer almaktadır.

27 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirim Sistemi Mevzuatı Bulaşıcı hastalıkların sürveyansı ile alakalı olarak; Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları Yönetmeliği 30/05/2007 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Daha sonra mevcut yönetmelikte yer alan ve hastalıkların bildirimlerinde kullanılan standart vaka tanımlarında güncelleme yapılarak mezkur yönetmelik değişikliği 02/04/2011 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

28 Mevzuat Çalışmaları yılında Uluslararası Sağlık Tüzüğü nün (UST) yayınlanmasından sonra tüzükte yer alan gerekliliklerin yerine getirilmesi, bazı bulaşıcı hastalıklarda karşılaşılan gelişmeler sonrasında bulaşıcı hastalıkların bildirimi ve sürveyansına dair yönetmelik düzenlenmiş ve 2007 yılında yayımlanmıştır. UST kapsamında halk sağlığı tehdidi oluşturabilecek durumların belirlenmesi halinde uluslararası bildirimlerin yapılması, erken uyarı ve cevap biriminin oluşturulması ve erken uyarının evreleri, hastalıkların sürveyans sistemine dâhil edilme kriterleri gibi maddeler de yönetmelikte yer almıştır.

29 Mevzuat Çalışmaları 2011 Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi yönetmeliğinde güncelleme yapılmıştır. Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 ve Ek-3, AB direktifleri ve ülke ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenleme ile; Bildirime esas bulaşıcı hastalıklar listesi güncellenmiş ve hastalık sayısı 73 e çıkarılmıştır. Bildirim sistemine dahil olan hastalıklar için vaka tanımları belirlenmiştir. Bildirimi yapılan hastalıklardan bazılarının vaka tanımı güncellenirken, bazılarının ise isimleri ya da grupları değiştirilmiştir.

30 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirim Sistemi Mevzuatı Ülkemizde aile hekimliği sistemine geçilmesi ve 2011 yılında yayımlanan 663 sayılı KHK ile Sağlık Bakanlığı teşkilat yapısında değişikliğe gidilmesi ile; Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirim Sistemi 2015/18 sayılı Genelge ile yeniden güncellenmiştir.

31 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-1 Bildirimi zorunlu bir bulaşıcı hastalığın ihbarı ve bildiriminden, sağlık hizmeti veren bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler sorumludur.

32 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-2 Bulaşıcı hastalıkların ihbar ve bildiriminde; yılında yayınlanan Yönetmelik te yer alan bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklara ait standart vaka tanımları ve tanı kriterleri dikkate alınacaktır. -ihbar ve bildirim algoritmaları ise 2015 yılında yayınlanan Genelgeye göre uygulanacaktır.

33 Form 014 Yazılım programlarında yer alan ve bildirimlerde kullanılacak olan standart form, Form 014 tür.

34 Form 014 Bildirim yapan kurumkişi ve bilgileri, Hasta kimlik bilgileri, kayıtlı ikamet adresi bilgileri Beyan adresi ve iletişim bilgileri (varsa) kullanılan sistemden otomatik getirilecektir.

35 Form 014 Hastalığın Adı ve Hastalığın Kodu muayene ekranındaki tanı kısmından otomatik olarak gelecektir. Bu ekranda doldurulması zorunlu tek alan; Vaka Tipi, Belirtilerin Başlama Tarihi, Vaka Durumu bilgileridir.

36 Form 014 Hastanın ikamet adresi, Mernis adresinden farklı ise beyan adresi bölümünde belirtilmelidir. (Ancak zorunlu değildir.) Beyan adresi bölümünde, kişinin beyanı doğrultusunda hastalığının kendisine bulaştığından şüphelendiği yere göre adres tipinin seçilerek adres bilgilerinin doldurulması gerekmektedir. Eğer kurum veritabanında kişiye ait beyan adres bilgisi mevcut ise bu alan sistem tarafından dolu olarak getirilmelidir. Hekim isterse bu alanda değişiklik yapabilmelidir.

37 Form 014 Beyan adresi bölümünde 6 farklı adres tipi bulunmaktadır. Bunlar; Sürekli ikamet adresi, Geçici ikamet adresi, İş adresi, Okul adresi, Velisinin veya yakınının adresi, Olayın gerçekleştiği adrestir.

38 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-3 Aile hekimleri tarafından bildirimi zorunlu bulaşıcı bir hastalık tanısı konulduğu takdirde; -AHBS yazılım programında bulunan Form 014 te, hastalığa ait bilgileri doldurup, Sağlık.NET-Online a anlık olarak ya da gün sonunda göndereceklerdir.

39 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-4 Hastanelerde hekimler tarafından bildirimi zorunlu bulaşıcı bir hastalığa ait tanı konulduğu takdirde; - Hekim yazılım programında bulunan Form014 ü doldurarak bildirimini yapacak, - Yapılan bu bildirim, hastane sürveyans sorumlusunun ekranına otomatik olarak düşecektir.

40 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-5 -Hastane sürveyans sorumlusu, Form 014 ü kontrol edecek ve varsa forma dair eksikleri bildirimi yapan hekime tamamlatacak, -Kontrolleri tamamlanan Form 014 ün çıktısını alarak hastanenin bağlı bulunduğu ilçe Toplum Sağlığı Merkezine, günlük olarak gönderecektir. -Bulaşıcı hastalık etken bildirimi amacıyla kullanılan ve ilgili laboratuvar tarafından doldurulan Form 014D ler de (Enfeksiyon Etkenleri Bildirim Fişi) günlük olarak TSM ye gönderilecektir. -Aynı zamanda, kontrolleri tamamlanan Form 014 ü Sağlık.NET-Online a da günlük olarak gönderecektir.

41 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-6 İhbar ve bildirim sistemi kapsamında bulaşıcı hastalıklar ve etkenler dört grup halinde takip edilmektedir. Bu gruplar: - A Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar - B Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar - C Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar - D Grubu Bildirimi Zorunlu Etkenler

42 Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalık Grupları

43 A Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar Ülke genelinde hizmet veren tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan hekimler tarafından bildirimi yapılacak hastalıkları kapsar.

44

45 B Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar Uluslararası bildirimi zorunlu olan hastalıkları ve durumları kapsar. Ülke genelinde hizmet veren tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan hekimler tarafından yapılacak olan hastalık bildirimi belirtilen usuller çerçevesinde yapılmalıdır.

46

47 B Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar B Grubunda yer alan hastalıklar tespit edildiği anda, tek vaka görülmesi durumunda dahi, ivedilikle, en hızlı iletişim araçları kullanılarak, direkt olarak Müdürlüğe İHBAR edilecektir. Müdürlük tarafından da en hızlı iletişim araçları kullanılarak Kurum a bildirilecektir. Bu hastalıklar için, Kurum tarafından, uluslararası bildirim yapılacaktır. Hastalık ile ilgili olarak Kurum ve/veya Müdürlük kanalı ile inceleme başlatılacaktır.

48 C Grubu Bildirimi Zorunlu Hastalıklar Yataklı tedavi kurumları tarafından bildirimi yapılacak hastalıkları kapsar. Hastalığın bildirimi belirtilen esaslar çerçevesinde yapılmalıdır.

49

50 D Grubu Bildirimi Zorunlu Etkenler Tanı koyma kapasitesine sahip veya sentinel laboratuvarlar tarafından tespit edilen etkenleri kapsar. Laboratuvarlardan enfeksiyöz etkenin bildirimi Grup D Enfeksiyon Etkenleri Bildirim Fişi ile ve akış şeması çerçevesinde yapılmalıdır.

51

52 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-7 B grubunda yer alan hastalıkların dışındaki herhangi bir bulaşıcı hastalık ya da durumun, halk sağlığı tehdidi oluşturma riski ve uluslararası öneme haiz halk sağlığı acil durumları, Bulaşıcı Hastalıklar Sürveyans ve Kontrol Esasları Yönetmeliği ekinde yer alan karar aracı kullanılarak değerlendirilecek ve sonrasında Kurum tarafından uluslararası bildirimine karar verilecektir.

53 Uluslararası Halk Sağlığı Acil Durumlarını Belirlemede Kullanılan Karar Aracı, 2015/18 sayılı Genelge nin ekinde yer almaktadır. Algoritmada izlenecek yollar genelge ekinden detaylı olarak incelenebilir.

54 Bulaşıcı Hastalıkların İhbar ve Bildirimi-8 Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve Laboratuvar Rehberinde belirlenen, İHBARI gereken hastalıklar tespit edildiğinde, bütün sağlık kurum ve kuruluşları tarafından, en hızlı şekilde, telefon, fax gibi iletişim araçları ile TSM ye derhal ihbarı yapılmalıdır. Bu ihbardan sonra genelgede belirlenen esaslar çerçevesinde hastalık bildirimleri yapılmalıdır.

55 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi

56 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-1 Aile hekimliği bilgi sistemi (AHBS) yazılım programlarında, bulaşıcı hastalık bildirim ekranına (Form Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar Bildirim Formu) hastanın kimlik bilgileri, kayıtlı ikamet adresi bilgisi, hastalığa ait bilgilerden hastalık adı ve hastalık kodu ile bildirim yapan kurum ve kişi bilgilerinin tam olarak gelmesi sağlanmalıdır.

57

58 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-3 Aile hekimleri, AHBS yazılım programlarında bulunan bulaşıcı hastalık bildirim ekranında yer alan bilgileri doldurarak (Form-014 Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar Bildirim Formu) bu formu AHBS aracılığıyla Sağlık Net Online a günlük olarak göndermelidir.

59 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-4 Aile Hekimlerinin AHBS üzerinden Sağlık.NET- Online a gönderdiği bulaşıcı hastalık bildirimleri, TSM nin görebileceği şekilde TSİM deki ilgili raporlama sayfalarına elektronik ortamda aktarılmaktadır. Bu bildirimler hastanın ikamet adresinin olduğu TSM tarafından TSİM de görüntülenecektir.

60 Aile hekimleri, Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-5 AHBS yazılım programları aracılığıyla sağlık bilgi sistemlerine gönderdikleri Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar Bildirim Formu (Form 014) çıktısını TSM ye ayrıca göndermeyeceklerdir.

61 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-7 Kurum tarafından sentinel ve sendromik sürveyans kapsamında değerlendirilen Akut Bağırsak Enfeksiyonu, Makülopapüler Döküntülü Hastalıklar, Akut Flask Paralizi, Maternal Neonatal Tetanoz İnfluenza gibi bazı özel hastalıklar ve sendromlar için özel sürveyanslar yürütülmektedir. Bu hastalıklara ait bildirimler, Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve Laboratuvar Rehberi ve ayrıca yayınlanan ilgili mevzuatlar çerçevesinde yapılmalıdır.

62 Aile Hekimleri Tarafından Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-8 Bulaşıcı Hastalıkların İhbarı ve Bildirim Sistemi Standart Tanı, Sürveyans ve Laboratuvar Rehberinde belirtilen hastalıklar için, hastalığın etkeninin, kaynağının tespit edilmesi ve yayılımının engellenmesi amacı ile TSM tarafından filyasyon çalışmalarına başlanacaktır. Gerekli durumlarda, filyasyon çalışmalarına aile hekimleri ve halk sağlığı müdürlükleri de katılacaktır.

63 Toplum Sağlığı Merkezlerinde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirim Mekanizması

64 TSM lerde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-1 Bulaşıcı hastalık vaka bildirimleri ve sonrasında yapılacak raporlama ve gerekli çalışmaların en kısa sürede yapılabilmesi amacı ile; bulaşıcı hastalıkların bildirimine dair mevzuat güncellemesi ve buna yönelik TSİM de veri girişi ve raporlama alanında güncellemeler yapılmıştır.

65 TSM lerde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-2 Güncelleme öncesinde; sağlık kurumlarından Form- 014 (Bildirimi zorunlu hastalık fişi) ve Form-014D (Enfeksiyon etkenleri bildirim fişi) ile halk sağlığı müdürlüğü veya toplum sağlığı merkezine gelen bulaşıcı hastalık bildirimlerinin Form 016 ve Form 017 ye aktarılması sonrasında TSİM e (Temel Sağlık İstatistikleri Modülü) girişleri, takip eden ayın 20. gününe kadar, aylık olarak yapılmakta idi.

66 TSM lerde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-3 TSİM de vaka bazlı ve günlük olarak bulaşıcı hastalık bildirimlerinin takibi için yapılan düzenleme ile Form 014 ve Form 014D veri giriş ve raporlama sayfaları tasarlanmıştır. Bu sayfalarda iki ayrı yetki tanımlanmıştır. - Form girişi - Raporlama Bildirimi yapılan hastalıklara dair hastaneden gelen formların TSİM e girişi, yetkilendirilmiş TSM personeli tarafından yapılacaktır. Bu bildirimlere yönelik raporlamalar ise TSM lerde ve HSM lerde yetkilendirilmiş personel tarafından yapılacaktır.

67 TSM lerde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi-4 Raporlama yetkileri, halk sağlığı müdürlüklerinde şube müdürleri ve birim çalışanlarına, toplum sağlığı merkezlerinde ise bulaşıcı hastalıklardan sorumlu hekimlere verilecektir.

68 Filyasyon-1 Bulaşıcı hastalıklara ait bildirimlerin yapılması sonrasında; hastalığın yayılmasının engellenmesi amacı ile kaynağın tespit edilmesi, vakanın incelenmesi, temaslıların takip edilmesi ve koruma ve kontrol önlemlerinin alınması gerekmektedir. Bu amaçla bildirim sonrasında ilgili birimler tarafından filyasyon çalışmaları yapılmaktadır.

69 Filyasyon-2 Bulaşıcı hastalıkların kontrolüne yönelik uygulanan halk sağlığı hizmetleri, zamana karşı verilen bir mücadele olması nedeni ile bu noktada ekip çalışması daha da fazla önem taşımaktadır. Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler yönetmeliğinde belirtildiği gibi bu çalışmaların asıl olarak bölge tabanlı hizmet veren TSM lerce yürütülmesi gerekmektedir. TSM çalışmalarına Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Aile Hekimlerinin de katılması gerekebilir.

70 Halk Sağlığı Müdürlüklerinde Bulaşıcı Hastalıkların Bildirim Mekanizması

71 HSM de Bulaşıcı Hastalıkların Bildirimi Halk Sağlığı Müdürlükleri bulaşıcı hastalıkların bildirimi konusunda veri girişi yapmayacaktır. Mevcut raporlama üzerinden raporlamaları görecektir. Halk Sağlığı Müdürlükleri, ilde ikamet eden ve bulaşıcı hastalığı olduğu bildirilen kişilerin kayıtlarını ilçe düzeyinde görebilecektir.

72 TEŞEKKÜRLER