AİLE İÇİ ŞİDDET KONUSUNDA YARGIDA GÖREV ALAN PSİKOLOG, SOSYAL HİZMET UZMANI VE PEDAGOGLARIN 6284 SAYILI YASA DOĞRULTUSUNDA GÖREVLERİ VE

Transkript

1 ANKARA ADALET SARAYI 5.AİLE MAHKEMESİ SOSYAL HİZMET UZMANI MEHMET KARADAĞ

2 AİLE MAHKEMELERİNDE UZMANLARDAN YARARLANILAN KONULAR 1. VELAYET 2. EVLİLİĞİN DEVAM ETMESİNİN BEKLENİP BEKLENEMEYECEĞİ 3. EVLAT EDİNME 4.ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN KURULMASI GENİŞLETİLMESİ, DARALTILMASI, KALDIRILMASI (Yakın akrabalar için de olabilir) 5. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERE GÖRE ÇOCUK GÖRÜŞMELERİ

3 AİLE İÇİ ŞİDDET KONUSUNDA YARGIDA GÖREV ALAN PSİKOLOG, SOSYAL HİZMET UZMANI VE PEDAGOGLARIN 6284 SAYILI YASA DOĞRULTUSUNDA GÖREVLERİ VE HOLLANDA ÖRNEĞİ

4 1.GİRİŞ Aile Mahkemelerinde çalışan sosyal çalışmacılar, psikologlar ve psikolojik danışmanlar, Aile Mahkemeleri Kanununa göre atanmaktadır. Aile mahkemelerinde meslek elemanları; boşanma,velayet, şahsi ilişki, evlat edinme, evlenme izni ve 6284 sayılı yasa kapsamına giren şiddete yönelik tedbirlerle ilgili rapor hazırlamaktadır.

5 Raporlar hazırlanırken taraflarla, şiddete tanık olan çocuklarla, yaşlılarla veya dosyanın içeriğine göre diğer aile fertleri, okullarla ayrıntılı görüşmeler yapılmaktadır. Raporlarda, tarafların ifadeleri ve mesleki değerlendirmenin yer aldığı iki bölümden oluşur.

6 Değerlendirmede; a) Taraflar ve diğer aile üyeleri arasında yaşanan sürecin analizi b) Mağdur ve şiddeti uygulayan arasındaki iletişim biçimleri ve şiddetin türleri c) Riskli davranışların analizi ve yorumu d) Riskli davranışların rehabilitasyonuna ve tedavisine yönelik ilgili kurum ve kuruluşların hizmetlerine yönlendirme yapılmaktadır.

7 2-HOLLANDA VE TÜRKİYE DEKİ AİLE İÇİ ŞİDDET UYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI VE ÖNERİLER Aile içi şiddet bireyler arasındaki ilişkisel bir sorun olarak değil toplumsal bir sorun olarak ele alındığı için önleyici ve tedavi edici süreçlere ağırlık verildiği,

8 Şiddetin nedenleri, riskli davranışların önlenmesi ve rehabilitasyonuna yönelik farklı disiplinlerle işbirliğiyle ve bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi. Şiddeti önleme açısından değerlendirildiğinde Hollanda örneğinde olayların tesbiti ve sonrasında farklı uzmanlıkların birlikte değerlendirme yapması, yetki alanlarının geniş olması, şiddeti önleyici tedbirlerin daha sağlıklı alınmasını sağlamakta.

9 Uzaklaştırma, süreci toparlayanbir tedbir olarak algılanıp, aynı ortamda bulunma durumunda daha fazla sorun oluşmasını engellemek için kullanılıyor, mağdur için de sonraki süreçlerdene yapacağını değerlendirebileceği bir süreç olarak algılanıyor. Mağdur olan kişinin kamusal alanda sahip çıkıldığını Mağdur olan kişinin kamusal alanda sahip çıkıldığını hissetmesi, şiddeti uygulayanın ise dışlanarak ötekileşmemesi için şiddetin sonucuna yönelik yaptırımlar yerine şiddeti önleyici ve tarafları koruyucu tedbirlerin alınarak yaşamlarını hızlı bir şekilde normalleştirilmesi.

10 Mağdur ve şiddet uygulayan dışında tüm aile bireylerini (özellikle çocukları) kapsayan bir inceleme ve değerlendirme yapılması, Tüm aile içi şiddet vakalarında evden uzaklaştırma kararının hemen akabinde psiko-sosyal değerlendirme raporunun istenerek, yaptırımlar ve düzenlemelerde göz önünde bulundurulması,

11 ÖNERİLER * Bakanlığımız içerisinden bakacak olursak mahkemelerde 6284 sayılı yasa kapsamında uzmanlara gönderilebilecek dosyalarda ülkesel bazda bir standardın sağlanmamış olduğu, * Yönlendirilebilecek olası kurumlardaki eksiklikler; örneğin öfke kontrolü konusunda yaygın çalışan bir kurumsal yapının olmayışı, * İl ve İlçe İlçe Emniyet Müdürlüklerinde nöbet sistemine göre çalışabilecek uzman personel, Savcılıklar bünyesinde aile içi şiddet vakala rıyla çalışacak uzman personel, * Ülkemizdekine benzer bir uygulama olarak mahkemelerde çalışan uzman grubuna benzer Reclogsering biriminin olduğu,

12 Şiddet öğrenilen bir davranıştır şiddetin gelecek nesillere aktarılmasını engellemesi için önleyici çalışmaların yapılması, Şiddetle ilgili alanda çalışan meslek elemanlarının eğitilmesi, yeni meslek elemanlarıın da alanda çalışmalarının sağlanması,

13 Şiddet olaylarında kişilerin şikayetlerinden vazgeçmiş olsalar da şiddetle ilgili bildirme zorunluluğunun getirilmesi ve önlemlerin alınması

14 ÜLKEMİZDE POZİTİF OLARAK GÖRÜLENLER * Aile mahkemeleri ve çocuk mahkemesi gibi ihtisas mahkemelerinin oluşu * Hollanda 'da ilk görüşmeleri alanda egitim almiş polisler yapabiliyor, ülkemizde genel yaklaşim bu konuda daha kapsamli egitim almiş bir meslek elemaninin bu görüşmeleri yapmasidir.aslinda çocukla adli süreçlerde bir kere görüşülmesi adina daha uygun * Mahkemelerde uzmanların çalışması

15