Akciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ

Transkript

1 Akciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ Doç. Dr. Tuncay Göksel Ege Ü.T.F. Göğüs Hast. A.D.

2 SONUÇ Konuşması Yöntemi Toraks Derneği Akciğer ve Plevra Maligniteleri Rehberi Kurs Konuşmaları

3 Prognozu ve tedaviyi belirleyen en önemli 3 faktör Histolojik tip (KHAK - KHDAK) Evre Performans durumu (Yaş, ek hastalık, genel durum)

4 Küçük hücreli dışı akc. kanserinde evrelemenin önemi IUAC TD-APMÇG (%) Evre I : Evre II : Evre IIIA : Evre IIIB : Evre IV :

5 Küçük hücreli akciğer kanserinde evrelemenin önemi IUAC TD-APMÇG 5 yıllık sağkalım Sınırlı hastalık %31 %37 %10-25 Yaygın hastalık %69 %62.1 %3-5

6 Non-invaziv evreleme (1) Akc. Ca şüphesi ya da tanısı olan her hastada toraks BT çekilmelidir. BT sürrenal bezleri ve kısmi olarak karaciğeri kapsar. BT de kısa çapı 1 cm den büyük LAM lar anlamlı kabul edilir. Süperior sulkus tümörlerinin evrelemesi dışında mediasten ya da toraks duvarı invazyonunu değerlendirmek için MR önerilmez.

7 Non-invaziv evreleme (2) Metastaz kuşkusunu arttıran bulgular her hastada sorgulanmalıdır. Kilo kaybı (>%10) Lokal kemik ağrısı, kemiklerde hassasiyet Nörolojik semptomlar ya da bulgular >1 cm periferik LAM Ses kısıklığı, VCSS Hepatomegali Yumuşak doku kitlesi Anemi (erkekte <%40, kadında <%35) Ca, ALP, SGOT, GGT yüksekliği

8 Non-invaziv evreleme (3) Uzak metastaz araştırma endikasyonları Anormal klinik bulgu varsa N2-3 varsa Mediasten invaze tümör (T4) varsa ve radikal tedavi düşünülüyorsa Evre I ve II de, klinik değerlendirme normal ise metastaz araştırmaya gerek yoktur. KHDAK un alt gruplarının prognostik önemi yoktur. Metastaz taramada farklı davranılmaz.

9 Non-invaziv evreleme (4) Metastaz Tarama İncelemeye hangi bölgeye ait bulgu varsa oradan başlanmalıdır Batın BT, beyin BT/MR, kemik sintigrafisi PET+BT Gelecekte belki her hastada rutin kullanacağız Ama şu an rutin önermiyoruz Yapıldıysa diğer tetkiklere gerek yok. Sadece tarama endikasyonu varsa + kraniyal MR

10 Non-invaziv evreleme (5) Eğer klinik ve radyolojik görünüm metastaz ile çok uyumlu ise radyolojik bulgu metastaz kabul edilir. Onun dışında kesin metastaz demek ve cerrahiyi dışlamak için İİA ya da doku biopsisi yapılmalıdır.

11 Plevral effüzyon Plevral effüzyonu olan olgularda ilk tanı girişimi plevral ponksiyon olmalıdır. Eksudalarda 2 kez sitoloji negatif ise ve operasyona engel başka bir neden yoksa ikinci girişim torakoskopi olmalıdır. Torakoskopi olanağı kısıtlı olan merkezlerde ikinci ponksiyonla birlikte kapalı biopsi yapılmalıdır

12 İnvaziv evreleme (1) BT de LAP pozitif operabl olgularda mediastinoskopi zorunludur. Servikal mediastinoskopi ile 2R, 2L, 4R, 4L, 7 (anterior) ve 1. ile 3. istasyonlara ulaşılabilir. 5 ve 6 numara için genişletilmiş mediastinoskopi ya da torakoskopi gerekir. 7 (posterior), 8, 9 numaralar için torakoskopi gerekir. TTİİA, TBİİA, mediastinoskopiye alternatiftir, ancak negatif sonuçlar metastazı dışlamaz.

13 İnvaziv evreleme (2) BT de LAP negatif operabl olgularda mediastinoskopi opsiyoneldir. Cerrahi düşünülen Pancoast tümörlerde ve santral tümörlerde yapılmasında yarar vardır. Periferik tümörlerde ihmal edilebilir. Sol üst lob tümörlerinde genişletilmiş mediastinoskopi ya da torakoskopi gerekir.

14 İnvaziv evreleme (3) PET in medastinoskopiye rehberliği Her yerde olmaması ve maliyeti problem yaratmaktadır Mediastinal LAP tutuluşu pozitif ise mediastinoskopi ile doğrulama gerekir. Mediastinal LAP tutuluşu negatif ise mediastinoskopi zorunlu değildir, direkt cerrahi uygulanabilir.

15 Küçük hücreli akciğer karsinomu Tüm hastalarda rutin evreleme yapılmalıdır Tam kan, biyokimya, toraks, batın BT, beyin BT veya MR, kemik sintigrafisi LDH yüksek ya da sitopeni varsa kemik iliği aspirasyon ve biopsisi önerilir. Metasataz taraması semptom olan bölgeden başlanır. Bir bölgede metastaz saptanan asemptomatik olgularda ileri taramaya gerek yoktur. Cerrahi düşünülen çok erken evre olgularda mediastinoskopi yapılmalıdır. PET?

16