ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN İÇ HAVA KALİTESİ İLE İLGİLİ ALGI VE BİLGİLERİ: İYTE ÖRNEĞİ

Transkript

1 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN İÇ HAVA KALİTESİ İLE İLGİLİ ALGI VE BİLGİLERİ: İYTE ÖRNEĞİ Sait C. SOFUOĞLU İzmir Y. Teknoloji Enstitüsü, Çevre Müh. Bölümü Simge BAHÇEVANCI İzmir Y. Teknoloji Enstitüsü, Kimya Müh. Bölümü Nilgün SOFUOĞLU KILIÇ Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Nuray SAKALLI-UĞURLU Or ta Doğu Teknik Üniversitesi, Psikoloji Bölümü 6. Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu 7-9 Ekim 2015, İZMİR

2 GİRİŞ İç Çevre Kalitesi İç Hava Kalitesi Konfor Bilim Alanı Olarak Türkiye de İHK Yaygın olarak çalışılmamış, göreceli yeni bir alan! 2007 TESKON, İç Hava Kalitesi Sempozyumu Güllü (2013) Hava Kirliliği Araştırmaları Dergisi 2, Yaşam Alanı Olarak Türkiye de İHK Toplumsal Farkındalık! Çocuklar Okullarda İç Hava Kalitesi Eğitimi: Pilot Çalışma İzmir

3 GİRİŞ Okullarda İç Hava Kalitesi Eğitimi: Pilot Çalışma İzmir Rehber Dokümanlar Eğitim Sunumları Eğitim Araçları İnternet Sayfası:

4 GİRİŞ

5 GİRİŞ

6 GİRİŞ Okullarda İç Hava Kalitesi Eğitimi: Pilot Çalışma İzmir Rehber Dokümanlar Eğitim Sunumları Eğitim Araçları İnternet Sayfası: TESKON-2015 İç Çevre Kalitesi Seminerleri 23 Bildiri Eğitim Öğretim Yılında 8. sınıflara 26 okul 48 seminer 5066 öğrenci 325 öğretmen Devam ediyor...

7 MOTİVASYON VE AMAÇ İHK ve etkileri konusunda toplumsal farkındalık düzeyi nedir? İlk hedef grup: Üniversite öğrencileri Örneklem: İYTE Amaç: İYTE örneğinden hareketle üniversite öğrencilerinin iç hava kalitesi konusundaki algı, bilgi ve tutumlarını incelemek.

8 YÖNTEM Katılımcılar ve İşlem İnternette uygulanan 15 ana sorudan oluşan anket Gönüllülük esaslı katılım 101 öğrenci Değişkenler ve Ölçekler Demografik Bilgiler Çevre sorunları ile ilgi durumu STK üyeliği Süreli yayın takibi Ders İç hava kirletici kaynakları 13 kaynak, üçlü ölçek: Neden olmaz, Kararsız, Neden olur

9 YÖNTEM Değişkenler ve Ölçekler İç hava kirleticileri 6 madde, dörtlü ölçek: neden olmaz, kararsızım, neden olur ve bu maddeyi tanımıyorum İHK yönelik algı ve tutum Analiz 17 ifade, beşli ölçek: kesinlikle katılıyorum, katılıyorum, kararsızım, katılmıyorm, kesinlikle katılmıyorum Tanımlayıcı istatistikler Mann-Whitney Test Faktör analizi SPSS

10 BULGULAR DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER Cinsiyet Yaş Bölüm Sınıf a Diğer Kadın Bilgisayar Müh. 6 H 1 STK Üyeliği b Erkek Elektronik ve Haberleşme Müh Evet Fizik Hayır İnşaat Müh SY Takibi c Kimya Evet Kimya Müh. 44 Hayır Makine Müh. 12 Ders 26 2 Matematik 2 Evet Mimarlık 8 Hayır Moleküler Biyoloji ve Genetik 5 Şehir ve Bölge Planlama 4 a H: Hazırlık, b STK: Sivil Toplum Kuruluşu, c SY: Süreli Yayın

11 İÇ HAVA KİRLETİCİLERİ 0Hava kirleticisidir 20 40Kararsızım 60 Hava kirleticisi Bu maddeyi değildir tanımıyorum Formaldehit dioksit Karbondioksit Küf sporları Partikül Madde Hava 3 kirleticisidir KİMYA 10 Formaldehit Toz Hava kirleticisidir DİĞER Malt Toz Hava kirleticisi değildir KİMYA Hava kirleticisi değildir DİĞER Kararsızım KİMYA Partikül Madde Kararsızım DİĞER Tanımıyorum KİMYA Küf sporları Tanımıyorum DİĞER Malt

12 İÇ HAVA KİRLETİCİ KAYNAKLARI 0 20 Neden olur 40 Neden 60 olmaz 80 Kararsızım 100 İç hava kalitesini İç hava kalitesini Duvarlarda Pencerelerin Duvar nem badanası kapalı olması tutulması 87 kötüleştirir 9 iyileştirir 4 Pencerelerin Duvarlarda nem açılmaması olması Duvarların yeni boyanmış İyileştirir KİMYA Yapıştırıcılar Oda spreyi/kokusu olması kullanılması Sınıfta çok öğrenci Oda spreyi olması 83 7 İyileştirir DİĞER 10 Temizlik Pencerelerin maddeleri Sınıftaki açılmaması çöp sepetinin 81 8 Kötüleştirir 11 KİMYA boşaltılması Duvarların Plastik doğrama yeni pencereler boyanmış olması 77 7 Kötüleştirir 14 DİĞER Neden olur KİMYA Oda spreyi Resim Boyaları 76 9 Kararsızım 14 KİMYA Tahtaya yazı yazılması Neden olur DİĞER Duvar badanası Sınıfın klimalı olması Kararsızım 18 DİĞER Sınıfın küçük Sınıfın küçük olması Sınıfta düzenli toz alınması Tebeşir Sınıfta (Tebeşir çok öğrenci olması Tozu) Resim Boyaları Tahta Kalemi Yerlerin sık sık paspas yapılması Sınıfın klimalı Tebeşir (Tebeşir olması Tozu) Tahta Kalemi Temizlik maddeleri Sınıfın ders aralarında düzenli Plastik doğrama havalandırılması Yapıştırıcılar pencereler Kararsızım Pencerelerin kapalı tutulması Oda spreyi/kokusu kullanılması Tahtaya yazı yazılması Sınıftaki çöp sepetinin boşaltılması Sınıfta düzenli toz alınması Yerlerin sık sık paspas yapılması Sınıfın ders aralarında düzenli havalandırılması

13 İÇ HAVA KALİTESİNE YÖNELİK ALGI VE TUTUM Kesinlikle Katılıyorum Katılı yorum Kararsızım Katılmı yorum Kesinlikle Katılmıyorum İç havadaki tozlar alerjik reaksiyona yol açabilir Oda kokuları/spreyleri iç havayı temizler Okul binalarının iç havası dışarıdaki havaya göre daha temizdir Okul veya sınıftaki kirlilik öğretmenlerin ders anlatmasını etkiler Okul ya da sınıf içindeki kirli hava derslere odaklanmamı engeller, derslerdeki başarıyı azaltabilir Pencereleri açıp sınıfı havalandırmak iç hava kalitesini artırır. Küf/mantar/bakteri gibi mikrorganizmalar sağlığımızı olumsuz etkileyebilir. Rutubetli duvarlarda küf/mantar/bakteri gibi mikrorganizmalar üreyebilir

14 İÇ HAVA KALİTESİNE YÖNELİK ALGI VE TUTUM Kesinlikle Katılıyorum Katılı yorum Kararsızım Katılmı yorum Kesinlikle Katılmıyorum Sınıfın havalandırılması grip gibi bulaşıcı hastalıkların bulaşma riskini azaltır Sınıfın temiz tutulması iç hava kalitesini artırır Sınıfta hava kirliliği olursa yorgunluk yapar Sınıftaki kirli hava solunumda zorluk yaratır İç hava kalitesinin iyileşmesi için yapılan önerileri uygulayacağıma eminim İç hava kirliliği ile sadece yönetim ilgilenmelidir Sınıfımızda iç havanın kirlenmemesi için önlemler alınmalıdır Ders aralarında pencere açtığım olmuştur Sınıf içindeki havanın sağlığımla ilgisi yoktur

15 İÇ HAVA KALİTESİNE YÖNELİK ALGI VE TUTUM Faktör Analizi İki faktör; açıklanan değişkenlik %61 Faktör-1: iç hava kirliliği bilgi ve farkındalık ifadeleri Faktör-2: iç hava kirliliğinin ders başarısına etkisi ifadeleri Faktör Demografik değişkenler korelasyonu Hiçbir korelasyon anlamlı değil (p>0,05) Katılımcılar ifadelere benzer oranlarda katılıyor kesinlikle katılıyor Katılımcılar neredeyse aynı algı-tutumlara sahip Tekil ifadelerle korelasyon Tek anlamlı ilişki "sınıf içindeki havanın sağlığımla ilgisi yoktur" ifadesi ile "cinsiyet" arasında r = 0,21 (p = 0,04) Erkek katılımcılar (Ort. = 4,80 [SD = 0,41]) bu ifadeye kadınlara (Ort. = 4,51 [SD = 0,83]) göre daha az katılıyor.

16 SONUÇ Kurulan hipotezin aksine, Lisans öğrencilerinin iç hava kirleticileri, kaynakları, kirliliğe sebep olabilecek aktiviteler konularında farkındalıkları genel itibarla yüksek İlgili algı ve tutumları da dahil olmak üzere kendi aralarında benzer düzeyde Teknik üniversite Küresel çevre hareketleri Sosyal ağlar ile iletişim yüksek Sosyal alanlar, ortaokul ve lise öğrencileri, yersel değişkenlik ile farklı sonuçlar görülebilir.

17 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER! İYTE Öğrenci Konseyi Kemal Barutçu Simge Bahçevancı Tüm katılımcı öğrenciler