HAFTALIK RAPOR 12 Mayıs 2014

Transkript

1 HAFTALIK RAPOR 12 Mayıs 214 Sanayi üretimi 214 yılının Mart ayında yıllık bazda %4.2 arttı. Sanayi üretimi 214 yılı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilere göre beklentilerin üzerinde %4.2 arttı (beklentimiz: %3.7, piyasa beklentisi: %3.3). Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre de sanayi üretiminde yıllık bazda yine beklentilerin üzerinde %4.2 artış gerçekleşti (piyasa beklentisi: %2.7). Şubat ayı endeks değerlerinin aşağı yönde güncellenmesiyle arındırılmamış ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminde daha önce %4.9 olarak gerçekleşen Şubat ayı yıllık artış oranları %4.6 ya geriledi. Bu rakamlarla, sanayi üretimi yıllık artış ortalaması 214 ün ilk çeyreğinde %.3 olarak gerçekleşti Kas.8 Mar.9 Tem.9 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %, sağ eksen) Kas.9 Mar.1 Tem.1 Kas.1 Tem.11 Kas.11 Tem.12 Kas.12 Tem.13 Kas.13 Sanayi üretiminin Mart ayında beklentilerin üzerinde artmasında Ocak ve Şubat aylarında olduğu gibi esas olarak baz etkisinin belirleyici olduğu görülüyor. Endeksin alt sektörleri incelendiğinde baz etkisinin en çok gözlendiği kalem geçen yılın Mart ayında yıllık bazda %6. gerileyen enerji üretimi oldu. Söz konusu sektörde bu yılın Mart ayında yıllık bazda %4.4 üretim artışı yaşandı. Piyasa faizleri ve döviz kurundaki nispi yükselişin ithal girdi maliyetlerini artırması sebebiyle girdi üretiminin 214 ün ilk iki ayında yurtiçine kaydırıldığını gözlemlemiştik. Döviz kuru ve faiz oranlarının Mart ayında da genel olarak görece yüksek seviyelerde olması nedeniyle üretimde gözlenen bu değişimin devam etmesi, sanayi üretim endeksinin beklenenin üstünde gerçekleşmesinde etkili oldu. Mart ayında özellikle ara malı ve sermaye malı ithalatında gözlenen azalış eğiliminin devam etmesine karşılık, ihracattaki artışın sürmesi sanayi üretiminin artacağına işaret ediyordu. Sanayi üretiminin aylık değişimini incelediğimizde, Mart ayında arındırılmamış sanayi üretiminde Şubat a göre %1.7 oranında belirgin bir artış dikkatimizi çekiyor. Arındırılmamış endekse benzer şekilde Ocak ve Şubat ta gerileyen takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretiminde ise aylık artışın %11.1 olduğunu görüyoruz. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ise Şubat taki aylık %.3 lük azalışın ardından Mart ta %.4 oranında geriledi. Bu durum, Mart ayında sanayi üretimi artışında mevsimsel faktörlerin de önemli etkisi olduğunu gösteriyor Ara Malı Sanayi Üretimi Ana Sektörler İtibarıyla Yıllık % Değişim Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Enerji Sermaye Malı Mart ayında ana sektörlerin tümünde artış görülürken, en yüksek yıllık artış %4.7 oranı ile dayanıksız tüketim malı imalatında yaşandı. Bu sektörü %4.4 oranı ile enerji kalemi izledi. Ana sektörlerde genel olarak yıllık bazda üretim artışının Ocak ve Şubat a göre yavaşladığı görüldü. Dayanıksız tüketim malları ve sermaye malı üretiminde yıllık artış oranı Şubat ayının üzerinde gerçekleşti. Bu durumun baz etkisi ve iç talep dinamiklerinden kaynaklandığını söyleyebiliriz. Sanayi üretim endeksi içinde en yüksek paya sahip olan imalat sanayi üretimi, Mart ta aylık bazda %11.6 artarken yıllık bazda %4.3 arttı. Şubat ayı artışının %4.4 ten %4 e revize edilmesiyle, imalat sanayi üretimi yılın ilk çeyreğinde %.2 artmış oldu.

2 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Oca.1 Haz.1 Kas.1 Şub.12 Tem.12 Ara.12 May.13 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Eyl.12 Eyl.13 Baz etkisi ile mevsimsel faktörlerin Ocak ve Şubat aylarına göre daha belirgin olarak gözlendiği Mart ayında, imalat sanayi alt sektörlerinde üretimin genel olarak canlılığını koruduğu söylenebilir. En yüksek üretim artışı yaşanan imalat sanayi alt sektörü, önceki ay olduğu gibi, %3.8 oranı ile bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı oldu. İmalat sanayi altında sınıflandırılan 24 alt endeksten dördünde üretim yıllık bazda daralırken, en hızlı düşüş %18.3 oranı ile bir önceki ay olduğu gibi diğer ulaşım araçlarının imalatında yaşandı. Giyim eşyası imalatında ilk iki ayda yaşanan azalışın devam ettiği dikkat çekti. Ayrıca, imalat sanayi içinde önemli yeri olan ana metal sanayinin Şubat ayında zayıflayan performansının sürdüğü göze çarptı PMI İmalat Endeksi PMI İmalat End. Üç Aylık Hareketli Ortalama Reel Kesim Güven Endeksi (%) Kapasite Kullanım Oranı (%, sağ eksen) Kaynak: Reuters, Markit, VakıfBank Mart ayı sanayi üretimi verilerini öncül göstergeler ışığında incelediğimizde, sanayi üretimine ilişkin artış beklentimizi genel olarak destekler nitelikte olduklarını görmüştük. Buna göre, Reel Kesim Güven Endeksi nin Mart ayında 4 puan artarak 18.6 ya yükselmesi, Aralık ayından itibaren azalan tüketici güveninin Mart ta artış eğilimi kazanması ve elektrik, otomobil ve beyaz eşya üretiminin yıllık artışlarının olumlu görünüm çizmesi sanayi üretimi artışını destekleyen faktörler olarak öne çıkıyordu. Bu olumlu etkenlere karşın, kapasite kullanım oranı Mart ta hafif de olsa gerileyerek %73.1 e inmiş, PMI Satın Alma Yöneticileri imalat endeksi Ağustos 213 ten bu yana en düşük seviyesi olan 1.7 ye gerilemişti. Ancak endeks tarihsel ortalaması olan 1 in ve referans seviyesinin üzerinde kalmayı başarmıştı. Aralık ayından bu yana gerileyen PMI imalatın 3 aylık hareketli ortalaması ise Mart ayında 2.6 ile daha yüksek bir üretici güvenine işaret ediyordu. Mart ayında yerel seçimler öncesi belirsizlikler nedeniyle üretim ortamının ihtiyatlı bir görünüm çizdiği, ancak, döviz kurundaki yükselişin yarattığı rekabet avantajının da değerlendirilmeye çalışıldığını düşünüyoruz. TCMB nin Ocak ayı sonundaki yüklü faiz artırımının üretim üzerindeki gecikmeli etkilerinin Mart ayında belirginlik kazanması sanayi üretimi artışını sınırlamaya başladı. Böylece yılın ilk iki ayına göre daha yavaş bir üretim artışı gözlendi. Ancak, olumlu baz etkisi ve yüksek mevsimselliğin öne çıkmasıyla sanayi üretimi Mart ayında beklenenin üzerinde arttı. 3 Mart yerel seçimlerinin ardından belirsizliklerin azalmasının Nisan ayında üretime olumlu yansıması beklenebilir. Ancak TCMB nin önden yüklemeli faiz artışının ekonomik aktiviteyi yavaşlatıcı etkilerinin daha belirgin hale geleceğini düşünüyoruz. Ayrıca, döviz kurundaki nispi gerileme ile birlikte dış ticarette rekabet avantajının önceki aylara göre azalmış olması da sanayi üretiminde gözlenen ivme kaybının devam etmesine yol açabilir. Önümüzdeki dönemde FED ve ECB politikaları dış talep ve sermaye akımlarına etkileri bakımından Türkiye nin ekonomik aktivitesi üzerinde etkili olmaya devam edecektir. Fed politikasına bağlı kısa vadeli belirsizlik ve olumsuz etkiler bir miktar azalmış görünse de yurt içinde orta vadeli politika ve yatırım kararları açısından önemini koruyor. 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

3 Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Eyl.12 Eyl Sanayi Üretimi (%, y-y, üç aylık ortalama) Reel Büyüme Oranı (%, y-y) tahminlerinin %3 seviyelerine revize edilmesinin anlamlı olacağını ortaya koyuyor. Son olarak; sanayi üretimi yıllık artış ortalamasının birinci çeyrek itibarıyla %.3 seviyesinde gerçekleşmesi, piyasada 214 ün ilk çeyreğine ilişkin büyüme beklentilerinin ve 214 yılı büyüme rakamlarının yukarı yönde revize edilmesine neden olabilir. İlk çeyrek sanayi üretimi artışı 214 yılı büyüme tahminimiz ile uyumlu olup, %3. seviyesindeki söz konusu tahminimizi koruyoruz. Piyasa faizlerinin Nisan 212 den bu yana en yüksek seviyelerine çıktığı bir dönemde sanayi üretiminin ilk çeyrekte % in üzerine yükselmesi, piyasada %2 seviyelerinde bulunan 214 yılı büyüme 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

4 Haftalık Veri Takvimi (12 16 Mayıs 214) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti ABD Bütçe Dengesi (Nisan) Milyar 114. Milyar İngiltere Perakende Satışlar (Nisan, a-a) -1.7% Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Mart) 3.2 Milyar $ 3.1 Milyar $ ABD Perakende Satışlar (Nisan, a-a) 1.2%.4% Almanya ZEW Endeksi (Mayıs) Fransa Cari İşlemler Dengesi (Mart) -1.4 Milyar ABD ÜFE (Nisan, a-a).%.2% Euro Bölgesi Sanayi Üretimleri (Mart, a-a).2% -.3% Almanya TÜFE (Nisan, a-a) -.2% -.2% Fransa TÜFE (Nisan, a-a).4%.1% İngiltere İşsizlik Oranı (Mart) 6.9% 6.8% Japonya TÜFE (Nisan, a-a).% 2.8% Türkiye İşsizlik Oranı (Şubat) 1.1% -- ABD TÜFE (Nisan, a-a).2%.3% Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Nisan) 236,64 -- Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 319 Bin 32 Bin Kapasite Kullanım Oranı (Nisan) 79.2% 79.1% Euro Bölgesi TÜFE (Nisan, a-a).9%.2% Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Nisan) 1.% 1.% GSYH (1. çeyrek, ç-ç).2%.4% Almanya GSYH (1. çeyrek, ç-ç).4%.7% Fransa GSYH (1. çeyrek, ç-ç).3%.1% Japonya GSYH (1. çeyrek, ç-ç).3%.1% Tüketici Güven Endeksi (Nisan) Türkiye TCMB Beklenti Anketi (Mayıs) ABD Konut Başlangıçları (Nisan, a-a) 2.8% 3.7% İnşaat İzinleri (Nisan, a-a) -2.4% 1.7% Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Mayıs) Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Mart) 1. mlyr -- İtalya Dış Ticaret Dengesi (Mart) 1.2 mlyr -- Japonya Sanayi Üretimi (Mart, a-a).3% -- Kapasite Kullanım Oranı (Mart, a-a) -2.6% -- 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

5 Nis.1 Eki.1 Nis.2 Eki.2 Nis.3 Eki.3 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13 Kas.13 Şub.14 Eyl.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Haz.13 Eyl.13 Ara Ç2 1999Ç4 2Ç2 2Ç4 21Ç2 21Ç4 22Ç2 22Ç4 23Ç2 23Ç4 24Ç2 24Ç4 2Ç2 2Ç4 26Ç2 26Ç4 27Ç2 27Ç4 28Ç2 28Ç4 29Ç2 29Ç4 21Ç2 21Ç4 211Ç2 211Ç4 212Ç2 212Ç4 213Ç2 213Ç4 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 7

6 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi Kaynak:Reuters 8

7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi Gıda Enerji Tüfe Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=1)

8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Arzı Katılma (kişi) Oranı (%) İstihdam Oranı Edilenler (%) (kişi) 31, , , , , , , 3. Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 1

9 Mar.4 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Eyl.12 Eyl.13 Mar.4 Eyl.4 Mar. Eyl. Mar.6 Eyl.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Eyl.12 Eyl.13 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

10 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Eyl.12 Eyl.13 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge 1 Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 28.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 12

11 Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Nis.4 Eki.4 Nis. Eki. Nis.6 Eki.6 Nis.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz ** İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin ** Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika **. -6. Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 213 verileridir. **: 212 verisi. 13

12 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 214 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) (213. 4Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) (213. 4Ç) 3. Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) (Mart 214) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) (Nisan 214) -- İşsizlik Oranı (%) (Ocak 214) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) (Nisan 214) 7.9 ÜFE (y-y. %) (Nisan 214) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,44 22,331 22,4 (2..214) -- M2 731,77 91,2 931,364 (2..214) -- M3 774,61 9, ,13 (2..214) -- Emisyon 4,6 67,76 7,27 (2..214) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 1,32 112,2 18,94 (2..214) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) (9..214) -- TRLIBOR O/N (9..214) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 6,4 3,191 (Şubat 214) 1, İthalat 236,4 22,14 19,942 (Mart 214) -- İhracat 12,462 12,83 14,747 (Mart 214) -- Dış Ticaret Açığı 84,83 99,337,19 (Mart 214) 86, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Mart 214) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Mart 214) -- Kamu Net Borç Stoku (213. 4Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 212 Mart 213 Mart Bütçe Gelirleri 21,813 24,768 31,968 (Mart 214) -- Bütçe Giderleri 27,344 3,17 37,6 (Mart 214) -- Bütçe Dengesi -,31 -,389 -,92 (Mart 214) -- Faiz Dışı Denge 2, (Mart 214) -- 14

13 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr Elif Enginn Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr