ANTHURİUM YETİŞTİRİCİLİĞİ. Yararlanılan Kaynak, Dr.Adnan ÖZÇELİK, Nejmettin KAYA ANTHURİUM (Flamingo Çiçeği)

Transkript

1 ANTHURİUM YETİŞTİRİCİLİĞİ Yararlanılan Kaynak, Dr.Adnan ÖZÇELİK, Nejmettin KAYA ANTHURİUM (Flamingo Çiçeği)

2 Anthurium; Araceae familyasına aittir. Kesme çiçek ve saksı bitkisi olarak kültürü yapılan Anthurium andreanum ve Anthurium sherzerianum olmak üzere iki türü ve bunların bilinen 900 çeşidi mevcuttur.

3 Anthurium un ana vatanı Orta ve Güney Amerika nın tropik bölgeleri, Kostarika, Kolombiya ve Ekvator dur. Anthurium ismini Yunanca dan alır. Ülkemizde ve bazı ülkelerde Flamingo çiçeği adı verilen Anthurium a Güney Amerika da Cresto de Gallo, Amerika da Tail flower, Hollanda da Lak- Anthurium (Lacquer flower)=vernikli çiçek denir. Hollanda da üretimin % 40 ını kırmızı renkli çeşitler (Tropical çeşidi >%95) oluşturmaktadır.

4 Ülkemizde anthurium bitkisi yetiştiriciliği Hollanda dan getirilen anaç bitkilerle başlamıştır. Marmara bölgemizde yetiştirilmekle birlikte çok fazla değildir. Bunun nedenleri şöyle özetlenebilir: - Anthurium bitkisinin çiçeklenme süresi uzundur. - Muntazam donatılmış seraya ihtiyaç vardır. - Seraların iyi ısıtılması gerekir. Bu da masrafın artmasına neden olur. - Özel ambalaj kullanılarak pazarlanması da diğer bir sebeptir.

5 SICAKLIK, IŞIK VE NEM İSTEKLERİ Tropikal iklim bitkisidir. Doğal yetiştiği alanlar, direk güneş ışığı almayan yarı gölge ortamlardır. 20 o C ın üzerinde bir sıcaklık ve bununla birlikte %80 nem içeren ortamlarda iyi gelişir. Anthurium yetiştiriciliğinde, sıcaklık, ışık ve nem arasındaki ilişki çok önemlidir. Sera sıcaklığı 14 o C ın altına düşürülmemeli, 35 o C ın da üzerine çıkarılmamalıdır.

6 Sera içi optimum sıcaklık ve nem değerleri; geceleri 18 o C sıcaklık, en az %90 nem, bulutlu günlerde o C sıcaklık, %70-80 nem, güneşli günlerde ise o C sıcaklık ve en az %50 nem olmalıdır. İdeal ışık şiddeti sera içinde lux civarında olmalıdır.

7 Sera içinde % 75 oranında ışığı engelleyen ve açılıp kapanabilen düzeneğe sahip netler kullanılmalıdır. Sabit olan % 40, açılıp kapanabilen % 60 gölgeleme sağlayan çift perde kullanımı da önerilmektedir. Yaz aylarında, seranın üstüne dıştan kireç, üstübeç veya tebeşir tozu (gölge tozu) sulandırılarak düzgünce yayıldığı takdirde ideal gölgeleme sağlanmaktadır. Yaz aylarında sera havalandırmasının çok iyi olması gerekir.

8 YETİŞTİRME SİSTEMLERİ, ORTAMLARI (SUBSTRAT) VE DİKİM Anthurium yetiştiriciliğinde farklı yetiştirme sistemleri ve ortamları kullanılmaktadır. Toprakta yetiştiricilik sadece tropikal ülkelerde yapılmaktadır. Diğer kullanılan bütün sistemler, yetiştirme ortamını topraktan ayıran, toprak kökenli hastalık ve zararlılara maruz bırakmayan sistemlerdir. Açık ve kapalı (resirküle) yetiştirme sistemleri kullanılabilir.

9 Kesme çiçek Anthurium yetiştiriciliği, farklı materyallerden yapılmış değişik boyutlarda yetiştirme yataklarında, saksılarda veya kanaletlerde yapılır. Yetiştirme yatakları genellikle 1.20 m eninde 30 cm derinliğinde, sert plastik, sac, köpük, polyester veya tahtadan yapılmış ve tabanında drenaj delikleri olan sistemlerdir Ayrıca 5-10 litrelik saksılarda veya kanaletlerde de yetiştiricilik yapılmaktadır.

10

11 Anthurium lar; havai köklere sahip, epifitic (epiphytically) ve epilytic (epilytically), yani doğal koşullarda asalak olmadan başka ağaçlar ve kayalar üzerinde yaşayabilen, havai kökleriyle havanın serbest neminden yararlanarak yaşamlarını sürdürebilen bitkilerdir. Bu özelliğinden dolayı Anthurium yetiştiriciliği için havalanması çok iyi olan ortamlar uygundur. Yetiştiriciliği yapılan ülkelerde Polyfenol köpük (oasis), kaba lifli torf, hindistan cevizi lifleri, volkanik tüf (pomza), dere kumu, kömür ve rockwool (kaya yünü) gibi porozitesi fazla, gözenekli ortamlar üzerinde yetiştirilmektedir

12 Antalya Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yılları arasında TÜBİTAK desteğiyle yürütülen çalışmada; Dünya rezervlerinin 1/7 si ülkemizde bulunan pomza ile %70 i kaya yünü, %30 u sentetik kauçuktan oluşan ticari bir materyal karşılaştırılmıştır. Verim ve kalite kriterleri bakımından istatistiksel olarak fark bulunmamış, ucuz ve kolay temin edilebilir olan pomzanın kesme çiçek Anthurium yetiştiriciliğinde başarı ile kullanılabileceği kanıtlanmıştır.

13 BİTKİ BESLEME Anthurium yetiştiriciliğinde, yetiştirme ortamı ve bitki besin solusyonu ph ve EC si çok önemlidir. Yetiştirme ortamının ph sı arasında olması gerekir. Bitki besin solüsyonunun ph sı arasında, EC si ise 1.2 ms/cm olmalıdır. Sulamada kullanılan suyun ph ının yüksek olması durumunda fosforik asit veya nitrik asit kullanılarak nötralize edilmelidir.

14 Suyun EC sinin yüksek olması durumunda, hazırlanacak bitki besin solüsyonuna konulacak gübrelerle birlikte, yukarıda belirtilen 1.2 ms/cm lik değer aşılacaktır. Bu nedenle bitki besin solüsyonunda kullanılacak suyun kalitesi iyi olmalıdır. Kış aylarında yağmur suları biriktirilerek sulamada kullanılabilir.

15 Anthurium Fidesi Üretimi Anthurium yetiştiricileri anaç bitki bulmakta zorlanmaktadır. Bu nedenle yetiştiriciler kendi anaçlarını üretmek zorundadır. Anaç bitki üretimi ise üreticinin zaman kaybetmesine neden olur. Ülkemizde anaç bitki üretimi iki yöntemle yapılmaktadır: - Tohumla üretim - Ayırma yöntemiyle üretim

16 Anthurium bitkisinin gelişimi pek hızlı olmaz. Boyu çok fazla uzamaz. Çoğaltılması sırasında köklerinden ayrılan anthurium derhal ayrılan köklerinden başka bir saksının içine dikilerek çoğaltılır. Bu yönteme kökten ayırma yöntemi denilmektedir. Kökten ayrılan 2. bitki en kısa zamanda büyüyerek çiçek açar ve diğer bitkide tekrar kök vermeye başlar.

17 *Anthuriumun çoğaltılması için en uygun zaman mayıs ayıdır. *Bitkiye kış aylarında musluktan alınan soğuk çeşme suyu verilmemelidir. Verilen su oda sıcaklığında olmalıdır. *1. ve 2. anthuriuma da aynı sulama, yetiştirme ve bakım işlemleri uygulanmalıdır.

18 Fidelerin Bakımı Anthurium fidelerinin bakımında dikkat edilecek özellikler şunlardır: - Sıcaklık C olmalıdır. - Ortamın nemi % arasında olmalıdır. - Ortam yarı gölge olmalıdır. - Toprağın ph 6,5 olmalıdır. - Ortamın havalandırılmasına dikkat edilmelidir. - Sulama suyu kireçli olmamalıdır. - Sulama zamanına ve miktarına dikkat edilmelidir.

19 Sulamada en önemli unsurlar; Kış aylarında bitki aşırı soğuktan korunarak çok az sulanmalıdır. Yaz aylarında ise bitkinin suya olan ihtiyacı artacağından bitkiye verilen suyun arttırılması gerekmektedir. Su toprağın her tarafına ulaştırılmalıdır. Anthuriumda çok büyük bir değişiklik görülmediği sürece sulamada kullanılan kap, ölçü ve su miktarı değiştirilmemelidir.

20 *Her bitki gibi zamanla topraktaki vitamin ve mineralleri tüketen bitkiye yılda en az bir kere vitamin ve mineral desteği sağlanmalıdır. *Saksı değişimi genellikle sıcak ayların başlangıcı olan Mayıs ayında yapılmalıdır. *Anthurium bulunduğu yerde başka cisimlerle temasta bulunmamalıdır.

21 HASAT Anthurium da hasat, çiçeğin pistilindeki renk değişimine göre yapılır. En uygun çiçek kesim zamanı, pistilin çiçek ayasına bağlandığı yerden itibaren 2/3 oranında pistil rengine göre renk değişiminin olduğu dönemdir. Erken veya geç kesilen çiçekler, çiçeğin vazo kalitesini azaltır ve ömrünü kısaltır.

22 Hasat edilen çiçekler o C larda muhafaza edilmeli ve fazla bekletilmemelidir. Hasat, paketleme ve nakliye sırasında dikkatli davranılmalı, çiçekler bir birlerine sürtünmemelidir. Aksi halde çiçeklerin, zedelenen yerlerinden çok çabuk karararak pazar ve vazo kaliteleri düşer. Çiçek verimi çeşit ve dikim sıklığına göre değişir. Genel olarak adet çiçek/m 2 hasat edilir. Anthurium un yaprakları da arajmanlarda kullanılmak üzere yeşillik olarak satılır.

23 HASTALIK VE ZARARLILARI Anthurium ülkemiz koşullarında kontrollü seralarda yetiştirilmesi gereken bir bitkidir. Bu nedenle çok fazla hastalık ve zararlı problemi yaşanmaz.

24 Bakteriyel Hastalıklar Bakteriyel yanıklık (Xanthomonas campestris pv.dieffenbachiae): Bulaşık ve şüpheli bitki dikilmemeli, bulaşmayı engellemek için çiçek ve yaprak hasadında kullanılacak bıçaklar ayrılmalı ve dezenfekte edilmeli, bulaşık bitkiler ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Kimyasal mücadelesi yoktur. Simtomları için kullanılabilecek bazı bakırlı preparatları kullanırken dikkatli olunmalıdır. Çünkü bakırlı preparatlar fito-toksisiteye neden olurlar.

25 Fungal Hastalıklar; Anthracnose, Pythium/ Pythophthora, Fusarium spp, Septoria anthurii, Rhizoctonia, Nematod, Yaprak bitleri, Kırmızı Örümcekler, Tripsler, Yeşil Kurtlar ve salyangozlar zaman zaman görülebilecek zararlılardır. Bunlara karşı kullanılabilecek birçok insektisit mevcuttur.

26

27

28

29

30

31

32

33

34