TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. Uluslar arası İlişkiler Bölümü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. Uluslar arası İlişkiler Bölümü"

Elmas Çağlayan
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Uluslar arası İlişkiler Bölümü Avrasya da Ekonomik İşbirliği İmkanları: Riskler ve Fırsatların Konsolidasyonu Mustafa Aydın Ankara, 30 Mayıs 2006

2 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 2 Avrasya da Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatların Konsolidasyonu Avrasya 2050 yi Görebilmek! Bir Enerji Devi olarak Avrasya Avrasya da Enerji Harici Ticaret Avrasya da Mevcut İşbirliği Yapıları Avrasya Ekonomik İşbirliği Önündeki Risk Alanları

3 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 3 Uyuyan Dev Avrasya nın Geleceğine Bakış 2003 yılında dünya GDP sinin %50 si Avrasya dan kaynaklanıyorken 2050 Yılı Dünya Nüfus Projeksiyonu 3% 16% 37% 3% Bu rakamın 2050 yılında %60 ın üzerinde olması bekleniyor. Asia Minor CIS Europe South Asia 25% 10% 5% 1% China East & Southeast Asia Japan ROW Dünya Nüfus Artışı Projeksiyonu Asia Minor China 140 CIS East & Southeast Asia 130 Europe Japan 120 South Asia ROW Avrasya nın nüfus ve işgücü potansiyeli iyi değerlendirilmeli yılında dünya nüfusunun 2/3 ünden fazlası Avrasya bölgesinde olacak. Source: State Statistics Institutee

Asia Minor CIS Europe South Asia 25% 10% 5% 1% China East & Southeast Asia Japan ROW 2004-2050 Dünya Nüfus Artışı Projeksiyonu 180 170 160 150 Asia Minor China 140 CIS East &

4 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 4 Avrasya da Ekonomik İşbirliği için İç ve Dış Dinamikler İç Dinamikler Enerji sektöründe bölgesel entegrasyon Enerji dışı ticaretin geliştirilmesi Ulaşım ve iletişim altyapılarının geliştirilmesi Sınır geçişlerinde maliyet arttırıcı kurumsal yolsuzluğun önlenmesi Dış Dinamikler Donmuş İhtilaflar Kriz Alanları Irak ve İran Siyasi ve Ekonomik İstikrarsızlık

Ulaşım ve iletişim altyapılarının geliştirilmesi Sınır geçişlerinde maliyet arttırıcı kurumsal

5 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 5 Avrasya nın Stratejik Enerji Kaynakları Avrasya nın stratejik enerji kaynaklarının kullanımı ekonomik işbirliği için kilit öneme sahip. Petrol (dünya rezervlerinin %25 i, dünya petrol üretiminin %36 sı ve dünya petrol tüketiminin %55 i Avrasya da yapılıyor. Doğalgaz (dünya rezervlerinin %57 si, dünya doğalgaz üretiminin %50 si ve tüketiminin % 57 si) Elektrik Zengin enerji kaynakları, Avrasya ekonomik işbirliği için hem bir fırsat hem de risk oluşturuyor. Büyük enerji projelerinde farklı siyasi tercihler sebebiyle ayrışmalar mevcut Dutch disease enerji harici ticaret aynı ikinci planda kalıyor

Doğalgaz (dünya rezervlerinin %57 si, dünya doğalgaz üretiminin %50 si ve tüketiminin % 57 si) Elektrik Zengin enerji kaynakları, Avrasya ekonomik işbirliği için

6 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 6 Avrasya da Enerji Ticareti ve Yolları Avrasya içinde ve Avrasya Dışına Yapılan Enerji Ticareti Doğu ya ve Güneye Enerji Akışları 600 Yıllık Artış Bölgeler Arasında Ticaret Bölgeler içi ticaret yılları arasında; bölgeler arası enerji ticareti üç kat, bölgeler içi enerji ticareti iki kat arttı. En büyük ihracat artışı Asya Minor ve BDT den kaynaklanıyor. Diğer bölgeler net enerji ithalatıcısı konumunda. Source: World Development Indicators

Bölgeler içi ticaret 0 1995 1999 2003 1995 2003 yılları arasında; bölgeler arası enerji ticareti üç kat, bölgeler içi enerji ticareti iki kat

7 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 7 Avrasya Ekonomik İşbirliği için Bir Öncelik Alanı: Enerji Sektörünün Entegrasyonu Avrasya ekonomik işbirliğinin en önemli aşaması enerji piyasalarının entegrasyonu Enerji sistemlerinin bölgesel entegrasyonu için yapılması gerekenler: Enerji arz sistemlerinin sınır ötesi entegrasyonu Piyasa reformlarında daha pragmatik bir yaklaşım Bölgesel düzeydeki enerji piyasası düzenlemeleri

entegrasyonu Enerji sistemlerinin bölgesel entegrasyonu için yapılması gerekenler: Enerji arz sistemlerinin

8 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 8 Avrasya da Enerji Harici Ticaret Enerji harici ticaretin gelişmesi Avrasya da özel sektör gelişimi için kilit öneme sahip Doğu ve Güneye Enerji Akışları Bölgede, enerji harici ticaret Çin in Dünya Ticaret Örgütü üyeliği (2001) sonrası büyük bir ivme kazandı. BDT nin DTÖ üyeliği kurumsal kazanımlara dönüştürülmeli. Source: World Development Indicators

Enerji Akışları Bölgede, enerji harici ticaret Çin in Dünya Ticaret Örgütü üyeliği (2001) sonrası

9 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 9 Avrasya da Enerji Harici Ticaret Uyumsuz ticaret politikaları ticaretin artmasına engel oluyor. Bölgesel ve ikili ticaret anlaşmalarının yarattığı karışıklık Spagetti Bowls Ulaşım altyapıları Özellikle denize erişimi olmayan BDT ülkeleri için kara ve demiryolu altyapılarının geliştirilmesi son derece önemli. Havayolu ulaşımında artış var ama halen yetersiz seviyede Sınır Geçiş Sorunları Kurumsal yolsuzluk sebebiyle artan sınır maliyetleri

Bölgesel ve ikili ticaret anlaşmalarının yarattığı karışıklık Spagetti Bowls Ulaşım altyapıları Özellikle denize erişimi

10 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 10 Avrasya da Bölgesel Ekonomik İşbirliği için Mevcut Yapılar Avrasya da mevcut bölgesel ekonomik işbirliği arayışları için politika araçları: AB Genişlemesi ve Komşuluk Politikası BDT arasında kurulan bölgesel organizasyonlar Çin liderliğinde Şangay İşbirliği Örgütü Orta Asya İşbirliği Örgütü Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü, Güney Asya Bölgesel İşbirliği Örgütü, Ekonomik İşbirliği Örgütü

Komşuluk Politikası BDT arasında kurulan bölgesel organizasyonlar Çin liderliğinde Şangay İşbirliği Örgütü Orta

11 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 11 Türkiye Avrasya ekonomik entegrasyonunda Türkiye nin siyasi ve ekonomik çıkarı var Enerji, ticaret, ihale, altyapı yatırımı Müdahil alanları Özel sektör tecrübesi Know-how transferi Ticari yatırımlar, büyük ihaleler Bölgesel işbirliklerinin desteklenmesi

ticaret, ihale, altyapı yatırımı Müdahil alanları Özel sektör tecrübesi

12 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 12 Ekonomik İşbirliği önünde Risk Alanları Orta Asya, Güney Kafkaslar, Afganistan, Keşmir gibi stratejik koridorlarda siyasi ve ekonomik istikrarsızlık riski Donmuş ihtilaflar : Kriz Alanları: Irak ve İran

Kafkaslar, Afganistan, Keşmir gibi stratejik koridorlarda siyasi

13 Avrasya Ekonomik İşbirliği: Riskler ve Fırsatlar Slide 13 teşekkürler Sorular ve öneriler için:

Benzer belgeler

Doğudan Batıya...Batıdan Doğuya...İPEK YOLU 2 İPEK YOLU

Avrasya için Yeni Bir Fırsat: Tarihi İpek Yolu nun Yeniden Canlandırılması Hüseyin Erdem Avrasya Ticaret ve Sanayi Odaları 2. Zirve Toplantısı 28 Mayıs 2006 Doğudan Batıya...Batıdan Doğuya...İPEK YOLU