dezenfeksiyon sterilizasyonu
|
|
- Şebnem Koray
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DEZENFEKSİYON Sularda bulunan hastalık yapıcı (patojen) organizmaların yok edilmesi veya etkisiz hale getirilmesi maksadıyla yapılan işleme dezenfeksiyon denilmektedir. İçme ve kullanma suları ile bulaşan tifo ve dizanteri gibi salgın hastalıkların önlenmesinde 100 yıldan beri en yaygın şekilde kullanılmaktadır. Suyun içerdiği bütün canlı organizmaların yok edilmesine ise (sporlar dahil) suyun sterilizasyonu denir. Sterilizasyon, dezenfeksiyonun bir kademe daha ilerisidir. Spor bakteriler, diğer bakterilere nazaran dezenfektan maddelere karşı daha dayanıklı olduklarından normal dezenfeksiyon muamelesiyle giderilemezler. Dezenfeksiyon bu yönüyle bakteri, algler, sporlar ve virüsler gibi tüm organizmaların yok edildiği sterilizasyon işleminden ayrılır. Gerçekte Dezenfeksiyon işlemi ile etkisiz hale getirilemeyen hastalık yapıcı organizmalar bulunmaktadır. Dezenfektan etkisi olan çok sayıda kimyevi madde olmakla birlikte, zararlı etkisi olmayan ve uygulaması kolay olan dezenfektan madde sayısı sınırlıdır.
2 BAŞLICA P ATOJENLER VE SU YOLUYLA BULAŞAN HASTALIKLAR Hastalıklar Patojenler Bakteriyel Tifo Paratifo Slamonella Thyphi Salmonella Paratyphi Basilli dizanteri Kolera A.Gastroenterit/İshal Shigella Vibrio Cholera Escherichia coli Campylobacter Yersinia Enterocolitica Salmonella sp. Shigella sp. Viral Hepatit A ve E Hepatit A ve E virusu Çocuk felci Poliomyelit virusu A.Gastroenterit/İshal Rotavirüs/Enterovirüs/Adenovirüs vb Paraziter Amipli dizanteri Entamoeba histolytica Akut gastroenteritler/ishaller Giardia lamblia/ Cryptosporodium
3 Dezenfeksiyon Çeşitleri Oksidasyon amacıyla kullanılan başlıca dezenfektanlar; Kimyasal dezenfektanlar, Fiziksel dezenfektanlar, Mekanik dezenfektanlar ve Radyasyon ile dezenfeksiyondur. Bu uygulamalar aşağıda açıklanmıştır. Kimyasal dezenfektanlar yaygın şekilde kullanılmaktadır. Dezenfektan etkisi olan çok sayıda kimyasal madde olmakla birlikte, bunlar arasında etkisi, uygulanabilirliği ve uygulama kolaylığı gibi çeşitli koşulları sağlayan madde sayısı sınırlıdır.başlıca kimyasal dezenfektanlar: -Klor ve klor bileşikleri -Brom -İyot -Ozon -Fenoller -Alkoller -Ağır metal ve bileşikleri -Sabun ve deterjanlar --Hidrojen peroksit -Potasyum permanganat
4 Fiziksel olarak dezenfeksiyon ısı, ışık ve akustik (ses dalgaları- Ultrasound) dezenfeksiyonu ile sağlanmaktadır. Isı ile dezenfeksiyonun maliyeti yüksek olduğundan gıda endüstrisi gibi kısıtlı bir uygulama alanı vardır. Işık, güneş ışığı ve özellikle ultraviole ışık olarak dezenfeksiyon etkisine sahiptir. Ancak su ve su içindeki asılı maddeleri ve çözünmüş maddelerin ışığı absorbe etme özellikleri nedeniyle uygulama güçlükleri bulunmaktadır. Ultraviole ile dezenfeksiyon küçük tesislerde yaygınlık kazanmaktadır. Akustik dezenfeksiyon ultrasonik dalgalar üretimi ile yapılır. Bu uygulama küçük ölçekli temizlik işlerinde yaygındır. Mekanik dezenfeksiyon su ve atıksu arıtımında yer verilen çeşitli arıtma yöntemleri içerisinde gerçekleşir. Filtrasyon, kimyasal çöktürme, basit çöktürme gibi işlem ve proses değişik verimlerde mikroorganizma giderimi sağlamaktadır. Yukarıda verilen kimyasal maddeler arasında klor, ucuz bir dezenfektan olması ve dezenfektan etkisinin suyun dağıtımı sırasında şebeke içinde de devam etmesi sebebiyle yaygın olarak kullanılmaktadır. Ozonun hem pahalı olması hem de etkisini kısa sürede yitirmesi sebebiyle büyük şebekelerde kullanımı sınırlıdır. Ultraviyole radyasyonu klorlama ve ozonlamadan daha etkili olmasına rağmen, pahalı olmasından dolayı sadece küçük işletmelerde tercih edilmektedir.
5 Dezenfeksiyon Hızı Dezenfeksiyonda, dezenfektanın etki göstereceği su ile temas süresi son derece önemlidir. Temas süresi, dezenfektanların etki hızlarının bilinmesi ile belirlenebilir. Dezenfektanların etki hızları için önerilen maddelerden biri Chick Kanunu olarak bilinir. Buna göre etki aşağıda formüle göre verilir: dn dt N t : t zamanında organizma sayısı t: zaman k:sabit, zaman -1 t= 0 anında N=N o ise denklem integrasyon ile aşağıdaki gibi olur. Nt N 0 e kn t kt Bu kanundan sapmalar oldukça fazladır. Sapmaların nedeni etki hızının zamanla artması veya azalmasıdır. Bu değişimi karakterize etmek üzere Nt N0 e m kt formülü kullanılmaktadır. Burada m, hızın zamanla artması halinde 1 den büyük, zamanla azalması halinde ise 1 den küçük bir katsayıdır.
6 Dezenfeksiyon Konsantrasyonu Dezenfeksiyon Konsantrasyonunun dezenfektan etkisi ile ilgisi: C n t p Sabit ampirik formülü ile verilmektedir. Burada C: Dezenfektan Konsantrasyonu; n: bir sabit t p : belirli bir etki (yok etme) yüzdesi için gerekli süredir. n 1 den büyük ise temas süresi konsantrasyondan daha etkilidir. Organizmaların Sayısı Organizma sayısının sınırlı olduğu ortamlarda organizma konsantrasyonu önemli bir faktör olarak alınmayabilir, ancak dezenfektan konsantrasyonunun dezenfektan etkisinde organizma konsantrasyonunun da olayda etkili olduğunu göstermektedir. Bu etki aşağıdaki ampirik formülle verilmiştir. C q N p Sabit Burada C, Dezenfektan Konsantrasyonu; q, dezenfektanın gücü ile ilgili bir sabit ; N p, belirli bir sürede, belirli bir etki (yok etme) yüzdesi ile azaltılan organizma konsantrasyonudur. Organizmaların Cinsi Organizmaların cinsi ve fizyolojik durumu dezenfeksiyon olayını etkiler.örneğin bakteri sporları dezenfeksiyona karşı son derece dirençlilerdir.
7 Suyun Yapısı Sudaki organik maddeler oksitleyici tipi dezenfektanları harcayarak verimlerini azaltır. Ayrıca sudaki asılı maddeler dezenfektanları absorbe ederek veya mikroorganizmaları gizleyerek verimi etkiler. Bazı organik maddeler hücre duvarına yapışarak dezenfektan geçişini engeller. Organik maddeler çeşitli dezenfektanlar ile kompleks oluşturarak onları bağlayabilmektedir. Sıcaklık Sıcaklık artışı, genelde, dezenfeksiyon hızını artırmaktadır. Bu etki, sıcaklığın hem difüzyon hem de reaksiyon hızlarını artırmasından kaynaklanmaktadır. Hız artışı Van Hoff- Arhenius denklemi ile karakterize edilebilir. t1 E( T2 T1 ) ln t RT T 2 Burada, t 1 ve t 2, T 1 ve T 2 (K) sıcaklıklarındaki belirli bir etki yüzdesi sağlamak için geçen süreler; E, aktivasyon enerjisi, j-mol; R, gaz sabiti, j/mol-k. 1 2
8 ph Çoğu mikroorganizmalar ph<3 ve ph>11 de yaşayamaz. ph 3-11 arasında ise, hem mikroorganizmaların durumu (örneğin yüzey yüklerinin değişimi) hem de dezenfektanların reaktifliğini etkileyerek dezenfeksiyon hızını değiştirir. Klorlama düşük ph larda daha tesirlidir. Örneğin eşdeğer dezenfeksiyon için ph 10 da, ph 5 dekinden yaklaşık 150 katı daha fazla klora ihtiyaç vardır. Klor suyun ph değerini düşürür. Hipoklorürler ise suyun ph değerini yükseltir. Klorun bakteri öldürücü etkisi suda bulunduğu şekillere bağlıdır. Serbest halde hipoklorik asit (ph 6-7,5 değerleri arasında) ve bağlı halde de dikloramin (ph ) değerleri arasında en etkin klor şekilleridir. Özet olarak ideal bir dezenfektan; Kolay bulunur olması Kokusuz olması Homojenliği Organikler tarafından absorblanabilirliği az Aşındırıcı ve leke bırakıcı olmaması Daha yüksek organizmalara toksik olmaması Penetrasyon kabiliyeti iyi Emniyetli olması Suda çözünmesi iyi Kararlılığı iyi Mikroorganizmalara çok seyreltikken de toksik olabilen Ortam sıcaklığında etkin özelliklerde olmalıdır.
9 KLORLA DEZENFEKSİYON Dezenfektanlar içerisinde klor ve klor bileşikleri en ekonomik olan en çok kullanılan dezenfektandır. Başta klor (Cl 2 ) ve bileşikleri NaOCl, Ca(OCl) 2, Mg(OCl) 2, OCl 2 vb. olmak üzere kuvvetli oksitleme (yükseltgeyici) özelliğine haiz pek çok kimyevi madde sularda bulunan hastalık yapıcı mikroorganizmaları dezenfekte etmek maksadıyla yaygın şekilde uygulanmaktadır. Klor, koliform bakteri grubu ile bağırsakta yaşayan çoğu salgın hastalık mikrobunu birkaç ppm dozunda bile 30 dakika içinde etkisiz hale getirebilmektedir. Klorlamada kullanılan başlıca klor bileşikleri, elementel klor, hipokloröz asit, sodyum hipoklorür, kalsiyum hipoklorür ve kireç kaymağıdır. Bu bileşenlerin dezenfektan etkileri birbirlerinden farklıdır. Klor gazı suda kolay çözünen bir gazdır ve çözününce hidroliz olarak zayıf bir asit olan hipokloröz asiti oluşturur ve suyun ph değerine bağlı olarak hipokloröz asit (HOCl), hipoklorür iyonu (OCl - ) halinde iyonlaşır. Hipokloröz asit yüksüz olması sebebiyle hücre çevresindeki yüklerden etkilenmeden hücre içerisine nüfuz edebildiğinden hipoklorür iyonlarına göre 80 kat daha etkilidir. Etkili bir dezenfeksiyon için ph 6.5~7.0 mertebelerinde tutulmaktadır.
10 Dezenfeksiyon sistemini uygulayan yerlerde klor gazı ve klor bileşikleriyle dezenfeksiyonun ön plana çıkmasının nedenleri şöylece sıralanbilir: - Sonuçların kontrol edilebilmesi - Etkinliğinin başka bir deyişle yükseltgenme özelliğinin yüksek olması - Kimyaca saf olması - Uygulama kolaylığı - Dezenfeksiyon işlemi için gerekli tesisin basit oluşu - Depolama ve nakliyesinin kolaylığı - Ucuz oluşu -Meydana gelen klor amin bileşikleri nedeniyle dezenfeksiyon işleminin devam etmesidir. Ancak aşağıda geniş bir şekilde inceleneceği gibi dezenfeksiyonda klor gazı ve bileşiklerinin kullanılmasının sakıncalı yönleri de bulunmaktadır. Şöyle ki, Klor gazı çok zehirli ve tahriş edici bir gazdır. Bilinçli kullanım gerekir. Suya yeter miktarda ilave edilmelidir. Fazla kullanılması halinde suyun lezzet ve kokusunu bozar. Klor (Cl 2 ) ile dezenfekte edilecek suyun ilerisinde, endüstriyel atıkların suya karışması sonucu veya organik parçalanmalardan fenolik maddeler meydana gelmiş ise, su ile fenol arasında kloro-fenol bileşikleri meydana gelir. Bu bileşikler : Orto kloro fenol, Para-kloro fenol, Orto-para dikloro fenol, Orto-orto dikloro fenol, trikloro fenol. Bu bileşikler içme suyunda 0.01 mg / lt den daha az derişimler de bulunsalar dahi, suyu çok kötü tatlandırırlar. Klor, suyla yayılan hastalıkların önlenmesinde oldukça etkili olmasına rağmen, sudaki doğal organik bileşiklerle reaksiyona girerek insan sağlığına zararlı başka kimyasal bileşiklerin oluşmasına yol açabilmektedir. Klorun, doğal sularda bulunan hümik ve fülvik asitlerle reaksiyona girmesi sonucu oluşan klorlu organik bileşiklerin en önemlileri trihalometanlardır (THM). Hemen hemen bütün THM bileşiklerinin kanserojen etki yaptıkları bilinmektedir. İçme sularında en çok rastlanan THM bileşikleri kloroform (CHCl 3 ), bromodiklorometan (CHBrCl 2 ), dibromoklorometan (CHBr 2 Cl) ve bromoform (CHBr 3 ) dur. THM oluşum hızı ve miktarı humus konsantrasyonu arttıkça, sıcaklık arttıkça ve yüksek ph değerlerinde artmaktadır.
11 Dezenfeksiyonun yan ürünleri için sınır değerler Avrupa Birliği nin THM ler için doğrudan zorunlu bir direktifi olmamasına rağmen, birlik üyesi bazı ülkeler bu konuda ulusal standartlar oluşturmuşlardır. İngiltere de 100 μg/l olan bu limit, Almanya da 25 μg/l dir. Dünya Sağlık Teşkilatı standartlarında dezenfeksiyon yan ürünleri için ayrı ayrı limit değerler verilmiştir.
12
13 Klor gazının bazı özellikleri şunlardır: - Sarımsı - yeşil bir gazdır. - Çok keskin bir kokusu vardır - Havadan kez daha ağırdır. - Bir sıvıda kolayca yoğunlaşabilir - Kuru olduğu zaman metallere tesiri yok denecek kadar azdır. - Islak halde, metallere etkisi çok fazladır. Korozyona sebep olur. - Boğaz, burun ve dil zarlarını tahriş eder. Klor konsantrasyonu % 0.1 olan hava 5 dakika solunursa ölüme sebebiyet verir. - Sıvı klor sudan 1.5 kez daha ağırdır.
14 Amonyak ihtiva eden sular klorlandığı zaman, ph, klor/amonyak oranı ve temas süresine bağlı olarak kloraminler oluşur. Kloraminlerin dezenfektan etkileri daha zayıftır, yaklaşık olarak hipokloröz asitinkinin yirmide biri civarındadır ve bu etkilerini çok uzun sürelerde gösterebilmektedir. Kloraminler, uzun süreli dezenfektan etkisi gerektiren, suyun şebekede çok beklediği ya da kirlenme riskinin bulunduğu şebekelerde bir avantaj olarak değerlendirilmektedir. Klorun amonyakla oluşturduğu dezenfeksiyon özelliğine sahip bileşikler bağlı aktif klor olarak adlandırılır ve su içerisinde uzun süre kalabilir. Bakiye klor, serbest ve bağlı aktif klorların toplamından oluşur. Memleketimiz için kabul edilen TS 266 içme suyu standartlarında ise bakiye klor için müsaade edilebilen değer 0.1 mg/l, ve maksimum müsaade edilebilen olarak 0.5 mg/l benimsenmiştir. Klorün Dezenfektan Etkisinin Ölçümü Klorlama işlemi ile sağlanan dezenfeksiyonun verimi, klorlama sonunda kalan organizma miktarı ve artık klor ölçülerek belirlenir.organizma miktarı koliform grubu organizmaların tayini ile belirlenir. Dezenfeksiyon verimi, sabit çevre koşulları ve temas süresinin yanında, yukarıda da belirtildiği gibi suda kalan artık konsantrasyonuna da bağlıdır. Bu nedenle hem dezenfeksiyon veriminin kontrolü hem de artık klor miktarının belirlenmesi için artık klor ölçümü yapılır. Dezenfeksiyon verimi, temas süresi ile artık klor konsantrasyonunun çarpımı ile bulunan faktör ile belirlenir. Bu faktör, daha önce verilen dezenfeksiyon hız ifadesine de uygun olarak, işlem veriminin iyi bir göstergesidir.
15 Klor gazı suda; Klor Kimyası Cl 2(g) Cl 2(aq) K H =6.2*10-2 Denklemi uyarınca çözünür. Reaksiyon sabitinden de görüldüğü gibi çözünürlüğü oldukça yüksektir. Klor suyla süratle reaksiyon vererek; Cl 2(aq) + H 2 O HOCl + H + + Cl - K H =4*10-4 Hipokloröz asidi oluşturur. Hipokloröz asidi zayıf bir asit olup; HOCl H + + OCl - şeklinde iyonlaşır. K i = [H + ][OCl - ]/[HOCl] = 3.7*10-8 Bu reaksiyonlarla oluşan Cl 2(aq) ile HOCl ve OCl - iyonları toplamı Serbest Hazır Klor olarak adlandırılır. Serbest Hazır klorün bileşenlerinin dağılımı, yukarıda da belirtildiği gibi dezenfeksiyon verimi açısından son derece önemlidir. Dağılım; [OCl - ]/[HOCl] = K i / [H + ] 1+ [OCl - ]/[HOCl] = K i / [H + ]+1 [OCl - ]+[HOCl] /[HOCl] = K i / [H + ]+1 T/ [HOCl] = K i / [H + ]+1 [HOCl]=T/ (K i / [H + ]+1) [OCl - ]=T/ ([H + ] / K i + 1)
16
17 Ortam ph sına bağlı olarak ortamda bulunabilecek serbest Klor tür ve miktarları aşağıdaki tabloda verildiği gibidir: ph HOCl OCl % 15 % % 50 % % 80 % % 90 % K i katsayısı sıcaklığa bağlı olduğundan sıcaklık dağılıma etki etmektedir. Sıcaklığın dağılıma etkisi K i nin sıcaklıkla değişimi ile belirlenebilir. Tabloda K i nin sıcaklıkla değişimi verilmiştir. Sıcaklık, 0 C K i *10-8, mol/l
18 Klorün Amonyakla verdiği reaksiyonlar Klorün Amonyakla verdiği reaksiyonlar diğer bileşiklerle verdiği reaksiyonlara göre oldukça karmaşıktır. Bu reaksiyonlar klorlama uygulaması açısından büyük önem taşır ve Kırılma Noktası Klorlaması işleminin esasını oluşturur. İçinde amonyak bulunun bir suya klor ilave edildiği zaman, klor amonyakla çeşitli reaksiyonlar verir. Bu reaksiyonlar sonucu oluşan bileşikler iki grupta incelenebilir. Bunlar kloraminler ve amonyağın oksidasyon ürünleridir. Reaksiyonların oluşumunda ph, klor/amonyak oranı, ve temas süresi etkili olmaktadır. Kloraminlerin oluşma reaksiyonları aşağıda verilmiştir. NH 3 + HOCl NH 2 Cl+ H 2 O (Monokloramin) NH 2 Cl + HOCl NHCl 2 + H 2 O (Dikloramin) NHCl 2 + HOCl NCl 3 + H 2 O (Trikloramin) Amonyağın klorla, kloraminler dışında, oksidasyon ürünleri de N 2 H 4, NH 2 OH, N 2 O, NO, NO 2-, NO 3 gibi maddeler olup, bunların oluşumu da kloraminlerin reaksiyonlarında etkili faktörlere bağlıdır. Kloraminler ve organik klorlu bileşikler toplamına Bağlı Hazır Klor adı verilmektedir. Artık klor ise serbest ve bağlı hazır klor toplamıdır.
19 Kloraminlerin oluşumunda ph; 2NH 2 Cl + H + NH 4+ + NHCl 2 + H 2 O K=([NH 4+ ][ NHCl 2 ])/([H + ][NH 2 Cl] 2 ) = 6.7*10 5 reaksiyonu uyarınca etkili olmaktadır. Ortamda düşük ph değerlerinde dikoloraminler daha fazladır. Klor aminlerin ph ya göre değişimi aşağıdaki tabloda verildiği gibidir. ph NH2CI (%) NHCI2 (%)
20 Kırılma noktası klorlaması ph 7 ve üzerinde B noktasına kadar pratik olarak sadece monokloramin bulunur. Dikloramin oluşumu ancak ph 5 in altında önem kazanabilir. B noktasına kadar amonyak sadece kloraminleri oluşturur, başka bir ürün oluşmaz. B noktasında CI 2 /NH 3 mol oranı 1 dir. B noktasından sonra klor dozlamaya devam edildiğinde ortamdaki artık klor (serbest hazır klor ve bağlı klor toplamı) azalmaya başlar. Bu azalmanın nedeni kloraminlerin klor ile ve kendi aralarında verdikleri reaksiyonlardır. Bu reaksiyonların başlıcaları aşağıda verilmiştir. 2NH 2 Cl + HOCl N 2(g) + 3H + + 3Cl - + H 2 O NH 2 Cl + NHCl 2 + HOCl => N 2 O + 4HCl NH 2 Cl + NHCl 2 => N 2(g) + 3HCl Reaksiyonlardan görüldüğü üzere klor klorüre dönüşerek azalırken, amonyak azot ve azot okside dönüşerek azalmaktadır. Bunların yanında; NHCl 2 + 2HOCl + H 2 O => NO Cl - + 4H + Reaksiyonu ile nitrat da oluşur. Ayrıca pek az da olsa NCl 3 oluşabilir ( NCl 3, ph 4 ün altında ise önemli konsantrasyonlara ulaşabilir). Bu şekilde klordaki azalma C noktasında bir minimuma ulaşabilir. Bu minimum noktasına Kırılma Noktası adı verilmektedir. Bu noktada klor/amonyak mol oranı 3:2(1.5) civarında olup, genelde bu oran 2 dir.
21 Ancak yukarıda da değinildiği gibi klor harcayan diğer reaksiyonlar (N 2 O, NO 3 - v.b. oluşumu nedeniyle bu oran 1.5 den 2 ye kadar yükselebilmektedir. Kırılma noktasındaki mono ve dikloramin pratik olarak tamamen uzaklaştırılmıştır. Kırılma noktasının ötesinde klor dozlanmaya devam edildiğinde klor ortamda ancak eser miktarda kalan dikloramin ile trikloramin dışında serbest klor halinde ilave edildiği miktarda artar. Kırılma noktası klorlamasında suda, yukarıda belirtilen kolayca oksitlenen inorganik ve organik maddeler öncelikle oksitlenir. Ancak bazı maddeler, örneğin azot içeren organik maddeler hemen oksitlenmez ve kırılma noktası eğrisinin şeklini etkiler. Bazı azot içeren organik maddeler, örneğin aminoasitler klorla tamamen parçalanmaz. Kırılma noktası klorlamasında oluşan hidroklorik asit suyun alkalinitesi ile reaksiyon vererek ph nın az da olsa, düşmesine yol açar. Stokiometrik olarak 1 mg/l NH 3 -N nun oksitlenmesi için 14.3 mg/l CaCO 3 alkalinite gerekmektedir. Kırılma noktası klorlaması esas olarak su arıtımında uygulanmaktadır. Ancak atıksularda da uygulanabilmektedir. Ayrıca bir azot giderme yöntemi olarak da kullanılmaktadır.
22 SUDAKİ FAZLA KLORÜN GİDERİLMESİ Dezenfeksiyonu bazı hallerde hızlandırmak için veya kaza ile fazla klor ilavelerinde sudaki fazla klorü kimyasal yolla gidermek mümkündür. Esasen bu işlem arzu edilen serbest klor miktarının 0,2-1 mg/l den fazla olduğu durumlarda tatbik edilen bir yöntemdir. Fazla klorlü su ya aktif karbon filtreden geçirilir veya havalandırılarak içerisindeki klor giderilmeye çalışılır. Havalandırma yöntemi ph ya bağlı olarak değiştiği için çok fazla kullanılan bir yöntem değildir. Kimyasal metotta sudaki fazla klor indirgen bazı maddelerle reaksiyona sokularak gerçekleştirilir. Bu maddeler genelde SO 2, sodyum bisülfit (NaHSO 3 ), sodyum sülfit (Na 2 SO 3 ), sodyumtiyo sülfat (Na 2 S 2 O 3 ) gibi kimyasallardır.bu maddelerle klor arasındaki stokiyometrik oranlar şöylece ifade edilebilir:
23 SO 2 +CI 2 H 2 SO 4 +2HCI NaHSO 3 +CI 2 +H 2 O NaHSO 4 +2HCI Na 2 SO 3 +CI 2 +H 2 O Na 2 SO 4 +2HCI 2NaS 2 O 3 +CI 2 Na 2 S 4 O 6 +2NaCI Pratik uygulamalarda 1 ppm SO 2 nin 1 ppm CI 2 u giderdiği tespit edilmiştir. Reaksiyon ani olduğundan temas süresinin burada çok fazla bir önemi yoktur.
24 Çalışma soruları 1) Ka,HOCl : 2, (25 o C) olduğuna göre ph - %HOCl, %OCl - grafiğini çiziniz. HOCl nin dezenfektan gücü OCl - den 80 kat daha fazla olduğuna göre ph nın birim düşmesi durumunda kullanılacak dezenfektan miktarı nasıl değişir? 2) HOCl, HO 2 Cl, HO 3 Cl ve HO 4 Cl bileşenlerini oksidasyon güçlerine göre sıralayınız. 3) 1000 m3/saat debideki bir evsel atıksu 50 m uzunluğundaki bir kanalda 10 mg Cl/ L dozu ile dezenfekte edilerek E-kolilerin %99.9 u öldürülmektedir. Ölüm hızı sbt., k=0,25 dak. -1 olduğuna göre; a) Temas süresini, b) Yarı dolu aktığı kabul edilen dairesel kesitli kanalın çapını, c) Gerekli HOCl miktarını kg/gün olarak hesaplayınız. 4) İçme suyu olarak kullanılacak suyun 1 mg Fe 2+ /L, 0,5 mg S 2- /L, 0,5 mg Mn 2+ /L ve 3,5 mg NH 3 /L içerdiği görülmüştür. 0,5 mg /L serbest klor içerecek şekilde HOCl ile klorlama yapılabilmesi için gereken HOCl dozunu hesaplayınız. Klorlama grafiğini çiziniz.
Kırılma Noktası Klorlaması
Kırılma Noktası Klorlaması AMAÇ Farklı oranlarda klor ile amonyağın reaksiyon vermesi sonucu oluşan kalıntı klor ölçümünün yapılması ve verilerin grafiğe aktarılarak kırılma noktasının belirlenmesi. ÖN
DetaylıKLORLA DEZENFEKSİYON
1. DENEYİN AMACI KLORLA DEZENFEKSİYON Amaç, suların dezenfeksiyonunda klor kullanımını uygulamalı görmek, gerekli klor miktarını hesaplayabilme becerisi kazanmaktır. 2. DENEYİN ANLAM VE ÖNEMİ Su kaynaklarının
DetaylıKLOR TAYİNİ. Cl 2 + H 2 O HOCl + H + + Cl - HOCl H + + OCl -
KLOR TAYİNİ Suların klorlanmasının amacı sudan geçen hastalıkların yayılmasını önlemektir. Klor normal sıcaklık ve basınçta sarımsı yeşil renkli, havadan daha ağır bir gazdır. Yükseltgen özellik taşıyan
DetaylıVIIA GRUBU ELEMENTLERİ
Bölüm 9 VIIA GRUBU ELEMENTLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. F, Cl, Br, I, At Halojenlerin Genel Özellikleri *Halojenlerin hepsi zehirli ve renklidir.
DetaylıŞartlarında Bakteriyel İnaktivasyon Sürecinin İndikatör
İçme-Kullanma Suları için Farklı Dezenfeksiyon Şartlarında Bakteriyel İnaktivasyon Sürecinin İndikatör Organizmalar için İncelenmesi İ.Ethem KARADİREK, Selami KARA, Özge ÖZEN, Oğuzhan GÜLAYDIN, Ayşe MUHAMMETOĞLU
DetaylıCa ++ +2HCO 3 CaCO 3(s) +CO 2 +H 2 O 2 CEV3352
Suyun sertliği, sabunu çökeltme kapasitesinin bir ölçüsüdür. Sabun suda mevcut kalsiyum ve magnezyum iyonları tarafından çökeltilir. Diğer çok değerlikli katyonlar da sabunu çökeltebilir. Fakat bunlar
DetaylıDrYK Danışmanlık Hizmetleri 1
DrYK Danışmanlık Hizmetleri 1 KLORAMİN (CHLORAMINE) Monokloramin kullanımı ile ilgili önemli sorular ve cevapları 1. Kloramin nedir? İçme ve kullanım suları için kullanılan dezenfeksiyon yöntemlerinden
DetaylıHastanelerde Su Kullanımı. M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org
Hastanelerde Su Kullanımı M.Ali SÜNGÜ Amerikan Hastanesi Bakım ve Onarım Müdürü alis@amerikanhastanesi.org Bir Çin atasözü der ki; Suyu içmeden önce, kaynağını öğren Hastanelerde infeksiyon kaynaklarını
DetaylıANTİSEPTİK VE DEZENFEKTANLAR. Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı
ANTİSEPTİK VE DEZENFEKTANLAR Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üni. Veteriner Fak. Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı DEZENFEKTAN (JERMİSİD) Mikroorganizmaları öldürerek etkiyen ve genellikle cansız
DetaylıÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ
DENEY NO: 5 HAVAANDIRMA ÇEVRE MÜHENDĠSĠĞĠ BÖÜMÜ Çevre Mühendisi atmosfer şartlarında suda çözünmüş oksijen ile yakından ilgilidir. Çözünmüş oksijen (Ç.O) su içinde çözünmüş halde bulunan oksijen konsantrasyonu
DetaylıYÜZME HAVUZLARDA Enfeksiyon Riski ve Dezenfeksiyonun Önemi İNSAN - HAYVAN - BİTKİ Mikrobiyoloji Gözle görülemeyen canlıların Mikroskop ile incelenmesi. mikron = 1/1000 mm. mikroskop x 1000 cfu/ml veya
DetaylıANTİSEPTİKLERİN KULLANIM YERLERİ
ANTİSEPTİKLER 1 Kavramlar: Antiseptik: Canlılar üzerinde (cilde ve dışarı açılan boşlukların mukozasına) dıştan uygulanmak suretiyle kullanılan antimikrobik ilaçlardır. Dezenfektan: Cansız cisimler (cerrahi
DetaylıAkvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon
Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması
DetaylıSu Şartlandırma Ürünleri
Su Şartlandırma Ürünleri M801 Stabilizatörlü %56 lık Hızlı Çözülen Granül Klor M802 Stabilizatörlü %90 lık Yavaş Çözülen Granül/Tablet Klor Hızlı çözülen ve siyanürik asit içeren %56 lık organik klor
DetaylıKimya Eğitiminde Proje Destekli Deney Uygulaması
Kimya Eğitiminde Proje Destekli Deney Uygulaması Hazırlayan: Kübra TOP 20534284 Deneyin Adı: OKSiJENiN SABUN KÖPÜĞÜNÜ ARTTIRMASI Deneyin Amacı: Hidrojen peroksitin parçalanmasıyla açığa çıkan Oksijenin
DetaylıDezenfeksiyon Amaçlı Yerinde Üretim
Dezenfeksiyon Amaçlı Yerinde Üretim Yerinde Üretilen Aktif Maddelerin Avantaj & Dezavantajları 22.11.2016 / BİOSİDAL KONGRESİ - ANTALYA Paketli Satın Almak 1 yada birden çok hazır kimyasalı paketlenmiş
Detaylıİçme Sularının Dezenfeksiyonunda Çinko Oksit Nanomateryalinin Kullanımı
İçme Sularının Dezenfeksiyonunda Çinko Oksit Nanomateryalinin Kullanımı F. Elçin Erkurt, Behzat Balcı, E. Su Turan Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Giriş Su, tüm canlılar için en önemli
DetaylıKLORLAMA HAZIRLAYANLAR :
KLORLAMA HAZIRLAYANLAR : Sefa KARACA 050559018 Didem Sevim MENGÜ 050559022 Cansu SAMANCI 050559027 Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi Gazi Üniversitesi Ankara KLOR ile dezenfeksiyon ülkemizde
DetaylıDETERJAN VE DEZENFEKTANLAR. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006
DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 ÖNEMLİ! Gıdaları insanların sağlıklarını çok ciddi şekilde etkiler. Bu nedenle, gıda üreten kişilerin temizlik kurallarına uyması çok önemlidir.
Detaylı1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları 1.2 Atıksu Türleri 1.3 Atıksu Karakteristikleri 1.4 Atıksu Arıtımı Arıtma Seviyeleri
1. GİRİŞ 1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları 1.2 Atıksu Türleri 1.3 Atıksu Karakteristikleri 1.4 Atıksu Arıtımı Arıtma Seviyeleri 1-1 1.1 Su Kirliliği Su Kirliliğinin Kaynakları (I) Su Kirliliği
DetaylıSodyum Hipoklorit Çözeltilerinde Aktif Klor Derişimini Etkileyen Faktörler ve Biyosidal Analizlerindeki Önemi
Sodyum Hipoklorit Çözeltilerinde Aktif Klor Derişimini Etkileyen Faktörler ve Biyosidal Analizlerindeki Önemi Umut ŞAHAR Ege Üniversitesi EgeMikal Çevre Sağlığı Birimi 19.03.2014 Ulusal Biyosidal Kongresi
DetaylıFiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.
GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir
DetaylıÇizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a)
- Azotlu bileşikler Su ürünleri yetiştiricilik sistemlerinde oksijen gereksinimi karşılandığı takdirde üretimi sınırlayan ikinci faktör azotlu bileşiklerin birikimidir. Ana azotlu bileşikler; azot gazı
Detaylıİçme Sularında Dezenfeksiyon Yan Ürünleri (DYÜ) Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü
İçme Sularında Dezenfeksiyon Yan Ürünleri (DYÜ) Behzat BALCI Fatma Elçin ERKURT Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü İçme sularında dezenfeksiyon, mikroorganizmalardan bulaşabilecek hastalıkların
DetaylıKimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I
Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri
DetaylıModern su şartlandırma prensiplerinin üzerinden geçmek
Hoş Geldiniz 1 Amacımız; Modern su şartlandırma prensiplerinin üzerinden geçmek Dezenfeksiyon, flokülasyon, ph ayarlama ve suyun dengesi için kullanılan kimyasalları incelemek Havuz bakım prosedürünü tekrarlamak
DetaylıRisk potansiyelinin azaltılması Çevre tehditlerinin önlenmesi Masrafların düşürülmesi
Su-Hijyen-Yönetimi - İçme suyu- - Kullanım suyu- - İşleme suyu- -Sulu işlem ve kullanım sürecinde yüzeyler- Risk potansiyelinin azaltılması Çevre tehditlerinin önlenmesi Masrafların düşürülmesi Su dezenfeksiyonu
DetaylıİÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI
İÇME SULARININ DEZENFEKSİYONUNDA NANOMATEYALLERİN KULLANIMI Behzat Balcı, F. Elçin Erkurt, E. Su Turan Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Giriş İçme sularında dezenfeksiyon,
DetaylıKALINTI KLOR TAYİNİ. DENEYİN AMACI: Sularda klorun önemi ve iyodometrik yöntemle su numunelerinde klor derişimlerinin belirlenmesi TEORİ:
KALINTI KLOR TAYİNİ DENEYİN AMACI: Sularda klorun önemi ve iyodometrik yöntemle su numunelerinde klor derişimlerinin belirlenmesi TEORİ: İçme ve kullanma sularının ve arıtma tesisi çıkış sularında patojenik
DetaylıADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014-2015 BAHAR YARIYILI CMU306 KİMYASAL TEMEL İŞLEMLER LİSANS DERSİ ARA SINAV CEVAP KAĞIDI Sınav Tarihi Sınav Yeri Öğrenci No İsim
DetaylıSU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne göre atık su; evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar sonucunda kirlenmiş veya özellikleri kısmen veya tamamen değişmiş sular ile maden
DetaylıÖrnek : 3- Bileşiklerin Özellikleri :
Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani
DetaylıEVDE KİMYA SABUN. Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir.
EVDE KİMYA SABUN Yağ asitlerinin Na ve ya K tuzuna sabun denir. Çok eski çağlardan beri kullanılan en önemli temizlik maddeleridir. CH 3(CH 2) 16 COONa: Sodyum stearat (Beyaz Sabun) CH 3(CH 2) 16 COOK:
DetaylıSTERİLİZASYON. Sterilizasyon Yöntemleri. Sterilizasyonu Etkileyen Faktörler
STERİLİZASYON Tüm canlı mikroorganizmaların tam olarak uzaklaştırılması veya öldürülmesi işlemidir. Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş Sütleri Tebliği ne göre sterilizasyon; oda sıcaklığında
DetaylıBiyogaz Temel Eğitimi
Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri
DetaylıHidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi
KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
Detaylıİ Ç İ NDEKİ LER. Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1. Fiziksel Kimya ile İlgili Temel Kavramlar 52.
İ Ç İ NDEKİ LER Ön Söz xiii K I S I M 1 Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1 BÖLÜM 1 Giriş 3 1.1 Su 4 1.2 Atık Sular ve Su Kirliliği Kontrolü 5 1.3 Endüstriyel ve Tehlikeli Atıklar
DetaylıAnkara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü ODTÜ
Ankara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş Çevre Mühendisliği Bölümü KAPSAM Ham Su Kalitesi? Nasıl arıtılıyor? Nasıl bir su içiyoruz? Sorunlar Çevre Mühendisliği Bölümü 2 KAPSAM Ham Su Kalitesi?
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Deney Laboratuvarı Adresi : Yokuşbaşı Mah. Emin Anter Bulvarı No:43/B BODRUM 48400 MUĞLA / TÜRKİYE Tel : 0252 313 20 06 Faks : 0252 313 20 07 E-Posta : info@akademi-lab.com
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları
DetaylıKANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ Bu Çalışma Çevre Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sayın Prof. Dr. Mustafa Öztürk tarafından 2006 yılında yapılmıştır. Orijinal
DetaylıFİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ
FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin
DetaylıALKALİNİTE. 1 ) Hidroksitler 2 ) Karbonatlar 3 ) Bikarbonatlar
ALKALİNİTE Bir suyun alkalinitesi, o suyun asitleri nötralize edebilme kapasitesi olarak tanımlanır. Doğal suların alkalinitesi, zayıf asitlerin tuzlarından ileri gelir. Bunların başında yer alan bikarbonatlar,
DetaylıKimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Chemical Oxygen Demand (COD)
Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Chemical Oxygen Demand (COD) A. METODUN KAYNAĞI: Standard Methods, 1989, 5220 D. B. METODUN ÖZETİ-UYGULANABİLİRLİĞİ VE GENEL BİLGİLER Kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) sudaki
DetaylıAsidik suyun özellikleri. Alkali suyun özellikleri. ph > 11 ORP < -800mV Cl içermez. ph < 2,7 ORP < 1100mV Cl derişimi: 10-80 ppm
Et Endüstrisinde Elektrolize Yükseltgen Su Uygulaması Cem Okan ÖZER, Birol KILIÇ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ Elektrolize yükseltgen su Kontaminasyon=problem Bakteriler otostopçudur.
DetaylıASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik
DetaylıTURİZM TESİSLERİNDE HİJYEN ÇALIŞMALARI
TURİZM TESİSLERİNDE HİJYEN ÇALIŞMALARI Otellerimiz yurt içinden ve yurt dışından bir çok insanımızın konakladığı ve ortaklaşa kullandığı alanlarımızdır. Bu sebeple bu mekanların temizliği ve dezenfeksiyonuda
DetaylıTANIMI Aktif karbon çok gelişmiş bir gözenek yapısına ve çok büyük iç yüzey alanına sahip karbonlaşmış bir malzemedir.
AKTİF KARBON NEDİR? TANIMI Aktif karbon çok gelişmiş bir gözenek yapısına ve çok büyük iç yüzey alanına sahip karbonlaşmış bir malzemedir. Bu nitelikler aktif karbona çok güçlü adsorpsiyon özellikleri
DetaylıWASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN
ATIKSU ARITMA TEKNOLOJİLERİ Doç. Dr. Güçlü İNSEL İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Arıtma Hedefleri 1900 lerden 1970 lerin başına kadar Yüzücü ve askıda maddelerin giderilmesi Ayrışabilir organik madde arıtılması
DetaylıMEMM4043 metallerin yeniden kazanımı
metallerin yeniden kazanımı Endüstriyel Atık Sulardan Metal Geri Kazanım Yöntemleri 2016-2017 güz yy. Prof. Dr. Gökhan Orhan MF212 Atıksularda Ağır Metal Konsantrasyonu Mekanik Temizleme Kimyasal Temizleme
DetaylıALKANLAR FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
ALKANLAR FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ ALKANLAR Alkanların Fiziksel Özellikleri Alkan bileşikleri apolar yapılı moleküllerden oluşur. Bu yüzden molekülleri arasında zayıf London kuvvetleri bulunmaktadır.
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıKİMYA Y. MÜH. ERDİNÇ İKİZOĞLU E.Ü. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
HAVUZ SUYU KİMYASI KİMYA Y. MÜH. ERDİNÇ İKİZOĞLU E.Ü. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİYOMÜHENDİSLİK BÖLÜMÜ Ü ÖĞRETİM GÖR. Dengede Havuz Mutlu Havuzdur! SU NEDİR? SAF SU bir oksijen molekülü ve iki hidrojen molekülü
DetaylıHACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM FAKÜLTESĐ KĐMYA ÖĞRETMENLĐĞĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJĐ DERSĐ 3. ÜNĐTE: MADDENĐN YAPISI VE ÖZELLĐKLERĐ KONU: BAZLAR ÇALIŞMA YAPRAĞI
DetaylıÇözeltiler. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006
Çözeltiler Çözelti, iki veya daha fazla maddenin homojen bir karışımı olup, en az iki bileşenden oluşur. Bileşenlerden biri çözücü, diğeri ise çözünendir. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr.
Detaylıİyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su
SU KALİTESİ YÖNETİMİ Su ürünleri yetiştiriciliğinde su kalitesi yönetimi; su kalite özelliklerinin yetiştiricilik açısından uygun sınır değerlerde tutulmasını ve temel su kalite değerlerinden olan sapmalarda
DetaylıGünümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı
Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur) bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere sahip milyonlarca yani madde yani bileşik
DetaylıMALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU
MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR SÜLFAT LİKİT 1) MADDE VE ŞİRKET TANIMI Ürünün Tanımı: Demir (II) Sülfat likit Ürün İsmi: TUROKS D2S Üretici/ Tedarikçi Firma: Turoksi Kimyevi Maddeleri San. Tic. Ltd.
DetaylıBİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Bileşikler : Günümüzde bilinen 117 element olmasına rağmen (92 tanesi doğada bulunur). Bu elementler farklı sayıda ve şekilde birleşerek ve etkileşerek farklı kimyasal özelliklere
DetaylıFAQ-TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici
FAQ-TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici 1. II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici tam olarak nedir ve nasıl çalışılır? TIENS DICHO II.Nesil Meyve&Sebze Temizleyici bir temizleme ürünü olup, gerçek hayata
DetaylıYüzme Havuzu Su Kalitesi Kontrolüne Dair Öneriler
Yüzme Havuzu Su Kalitesi Kontrolüne Dair Öneriler 1-PH Klorun Dezenfeksiyonunu Etkilen Faktörler Klor dezenfeksiyon işleminde klorun yapısından dolayı havuzdaki birçok parametre değişiklik gösterir. Değişen
DetaylıSALİH ZEKİ YILDIZ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ ANORGANİK KİMYA ANABİLİM DALI
SALİH ZEKİ YILDIZ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ ANORGANİK KİMYA ANABİLİM DALI GENEL BİLGİ Klordioksit 1811 yılında Sir Humprey Davey tarafından bulunmuştur. Yeşilimsi- sarı renklidir ve sert, keskin klor kokuludur.
DetaylıÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK
ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Su Kirliliği Tabii sular, çözünmüş ve askı halinde bulunan yabancı maddeleri ihtiva ederler. Çoğunlukla, suyu kullanılabilir hale getirmek için bu maddeler
DetaylıSU ARITMA TESİSLERİNDE HAVALANDIRMA
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SU ARITMA TESİSLERİNDE HAVALANDIRMA Dr. Tamer COŞKUN 13 Mart 2012 Havalandırma Gerekli gazları suya kazandırmak (gaz halinden çözünmüş forma dönüştürmek)
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
DetaylıDrYK Danışmanlık Hizmetleri 1. Dr. C. Yüce Kayabek Enfeksiyon Hast& Kl. Mikrobiyoloji Uzm.
DrYK Danışmanlık Hizmetleri 1 Dr. C. Yüce Kayabek Enfeksiyon Hast& Kl. Mikrobiyoloji Uzm. İçme ve kullanma suyu sistemlerinde, Legionella için Monochloramine (Monokloramin) dezenfeksiyon yönteminin uygulanması
Detaylı(İÇME VE KULLANMA SULARININ KLORLANMASI)
KLORLAMA REHBERİ (İÇME VE KULLANMA SULARININ KLORLANMASI) Uzm. Dr. Recai OĞUR Doç. Dr. Ömer Faruk TEKBAŞ Prof. Dr. Metin HASDE Gülhane Askeri Tıp Akademisi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Ankara 2004 İÇİNDEKİLER
DetaylıAtmosfer Kimyası Neden Önemli?
ÇEV 715 Atmosfer Kimyası Özgür ZEYDAN (PhD.) http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Atmosfer Kimyası Neden Önemli? Atmosfere salınan antropojenik ve doğal emisyonların atmosferin fiziksel ve kimyasal yapısını
DetaylıKALİTELİ SÜT NASIL ELDE EDİLİR?
KALİTELİ SÜT NASIL ELDE EDİLİR? Prof. Dr. METİN ATAMER Dr. EBRU ŞENEL ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ SÜT TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ Kaliteli süt üretimi için sağlanması gereken koşullar; Sağlıklı inek Özenli
DetaylıElçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR
Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR AMAÇ Çorlu katı atık depolama sahası sızıntı sularının ön arıtma alternatifi olarak koagülasyon-flokülasyon yöntemi ile arıtılabilirliğinin değerlendirilmesi Arıtma alternatifleri
DetaylıASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006
ASİT-BAZ VE ph MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asitler ve bazlar günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız kavramlardan biridir.insanlar, her nekadar asetil salisilik asit ve
DetaylıSTERİLİZASYON DERSİ 4. HAFTA DERS NOTLARI YRD. DOÇ. DR. KADRİ KULUALP
STERİLİZASYON DERSİ 4. HAFTA DERS NOTLARI YRD. DOÇ. DR. KADRİ KULUALP STERİLİZASYON YÖNTEMLERİ SÜZME YÖNTEMİ FİLTRASYON İLE STERİLİZASYON Süzme mekanizmalarına göre; a) Absorbsiyonla mikroorganizmaları
DetaylıNİTRİT VE NİTRAT TAYİNİ
NİTRİT VE NİTRAT TAYİNİ 1. GENEL BİLGİLER Azot ve azotlu maddeler, Çevre Mühendisliğinde büyük bir öneme sahiptir. İçme ve kullanma suları ile yüzeysel suların ve kirlenmiş su kütlelerinin içerdiği çeşitli
DetaylıRAPOR. O.D.T.Ü. AGÜDÖS Kod No: 08 03 11 1 00 09 3 Kasım, 2008
BMB Technology İçin Life 2 O Water BMB1000 Serisi Su Arıtma Cihazının Sularda Bakteri ve Kimyasalların Arıtım Performansının Araştırılması Projesi O.D.T.Ü. Danışman Prof. Dr. Celal F. GÖKÇAY RAPOR O.D.T.Ü.
DetaylıENTERİK BAKTERİLER. Enterik bakteriler barsak florasında bulunan bakterilerdir
12.Hafta:Enterik Bakteriler ENTERİK BAKTERİLER Enterik bakteriler barsak florasında bulunan bakterilerdir Barsakta yaşayan enterik bakterilerin en klasiği E- coli dir ve non-patojendir.yine barsakta yaşayan
DetaylıFARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER»
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» Çözeltiler sıvı dozaj şekilleridir. Bir katı, sıvı veya gazın bir başka katı, sıvı veya gaz içinde tektür bir şekilde dağılması ile hazırlanır. Eczacılıkta çok sık tercih
DetaylıPROF. DR. AYLA SOYER Gıda Endüstrisinde Kullanılan Suyun Özellikleri ve Dezenfeksiyon
PROF. DR. AYLA SOYER Gıda Endüstrisinde Kullanılan Suyun Özellikleri ve Dezenfeksiyon İçerik; İşletmelerde kullanılan su Suyun (klorlama) Su sertliği 1 İşletmelerde kullanılan su Gıda işletmelerinde kullanılan
DetaylıAtomlar ve Moleküller
Atomlar ve Moleküller Madde, uzayda yer işgal eden ve kütlesi olan herşeydir. Element, kimyasal tepkimelerle başka bileşiklere parçalanamayan maddedir. -Doğada 92 tane element bulunmaktadır. Bileşik, belli
DetaylıTemel Su Kimyası İçme Suyu Alternatifleri Alternatiflerin Değerlendirilmesi Alternatiflerin Kıyaslanması Bursa da Çeşme Suyunun Durumu
Temel Su Kimyası İçme Suyu Alternatifleri Alternatiflerin Değerlendirilmesi Alternatiflerin Kıyaslanması Bursa da Çeşme Suyunun Durumu TEMEL SU KİMYASI HAVA MİNERALLER TOPRAK Kalsiyum Magnezyum Sodyum
DetaylıAKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU
AKREDİTE ANALİZ LİSTESİ SU VE ATIK SU Fiziksel ve Kimyasal Analizler - ph Değeri Elektrometrik AWWA 4500-H + B 21 st ed. 2005-103-105 o C de Toplam Katı Madde AWWA 2540-B 21 st ed. 2005 - İletkenlik AWWA
Detaylı1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.
1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)
DetaylıMESS Entegre Geri Kazanım ve Enerji San. ve Tic. A.Ş.
Sayfa : 1 / 12 1 ATIKLAR İÇİN NUMUNE SAKLAMA KOŞULLARI Parametre Numune Özelliği Numune Türü ICP ile Metal Tayinleri suları vb.), diğer her türlü sıvılar) Mikrodalgada (sıvı) yakılmış Minimum Numune Miktarı
Detaylı(Değişik:RG-15/12/ ) Ek 1. Kimyasal Özellikler Parametre Analiz Aralığı Birim
Siyanürik asit Ek 1 Kimyasal Özellikler Parametre Analiz Aralığı Birim Sınır Değerler En az En çok - 100 Biguanid 2 2 30 Hidrojen Peroksid 40 80 ph 6,5 7,8 Amonyum 0,5 Nitrit 0,5 Nitrat 50 Bakır mg/l 1
DetaylıTürk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı
Türk Tarımı nda verimi ve kaliteyi arttırmak için Yerli organik kaynaklardan üretilen Organomineral gübre Hexaferm in kullanımı Hexaferm, organomineral gübre olarak adlandırılan yeni nesil bir gübre cinsidir.
DetaylıCANLILARDA TAMPONLAMA
CANLILARDA TAMPONLAMA ph= -log [H + ] / Sorensen, H potansiyeli örnekler Hücreler ve organizmalar özgül ve sabit bir sitozol ve hücre dışı sıvı ph sını korurlar Böylece biyomoleküllerin en uygun iyonik
DetaylıKemisan Su ve Atıksu Dezenfeksiyon Teknolojileri. HypoX HYPO/KLOROZON. Klor-Oksijen bazlı Dezenfektan üretimi
Page0 HypoX HYPO/KLOROZON Klor-Oksijen bazlı Dezenfektan üretimi Page1 İçindekiler Sayfa - HypoX Hakkında----------------------------------------------------------------- 3 - Gaz Klor/SuReaksiyonları--------------------------------------------------------
DetaylıSıvılardan ekstraksiyon:
Sıvılardan ekstraksiyon: Sıvı haldeki bir karışımdan bir maddenin, bu maddenin içinde bulunduğu çözücü ile karışmayan ve bu maddeyi çözen bir başka çözücü ile çalkalanarak ilgili maddenin ikinci çözücüye
DetaylıProf. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl., Konya. *sgezgin@selcuk.edu.
Toprağa Farklı Şekil ve Miktarlarda Uygulanan TKİ-Hümas ın Toprak Reaksiyonu ve luluğuna Etkisi, Bu Etkisinin Diğer Bazı Humik asit Kaynakları ile Karşılaştırılması Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN
DetaylıİÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ
İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin
DetaylıHAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği. DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ DENEYİN AMACI: Doymuş NaCl çözeltisinin elektroliz sonucu elementlerine ayrışmasının
DetaylıToprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler
Toprağın Katı ve Sıvı Fazı Arasındaki Etkileşimler Toprakta bulunan katı (mineral ve organik madde), sıvı (toprak çözeltisi ve bileşenleri) ve gaz fazları sürekli olarak etkileşim içerisindedir. Bunlar
Detaylı1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK
1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık
Detaylı5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Birçok tuz suda çok az çözünür. Tuzların sudaki çözünürlüğünden faydalanarak çökelek oluşumu kontrol edilebilir ve çökme olayı karışımları ayırmak için kullanılabilir. Çözünürlük
DetaylıHAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI
HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI DÜNYADA yılda 40.000 km³ tatlı su okyanuslardan karalara transfer olmaktadır. Bu suyun büyük bir kısmı taşkın vb. nedenlerle kaybolurken
DetaylıDoğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik
Detaylısektörün en iyileriyle hep yanınızda...
sektörün en iyileriyle hep yanınızda... FİLTRASYON SİSTEMLERİ YUMUŞATMA SiSTEMLERi Yüzey borulamalı Multi Yüzey borulamalı Media Filtreler, 20 m 3 / Aktif Karbon filtreler saat ve üzeri kapasitelerde,
DetaylıBİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ Bileşikler ve Formülleri Bilinen yaklaşık 120 çeşit element vardır. Bu elementlerin yaklaşık % 90 ı tabiatta bulunur. Ancak bugün bilinen yaklaşık 30 milyon bileşik vardır. Buna
DetaylıTOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ
Bölüm 4 TOPRAK ALKALİ METALLER ve BİLEŞİKLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra Magnezyum, kalsiyum, stronsiyum, baryum ve radyumdan
DetaylıASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.
ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +
Detaylı