ORMANLARIMIZ ve ORMANCILIĞIMIZ OLASI İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİNE KARŞI DİRENEBİLİR Mİ?

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ORMANLARIMIZ ve ORMANCILIĞIMIZ OLASI İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİNE KARŞI DİRENEBİLİR Mİ?"

Zeki Altan Dink
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ORMANLARIMIZ ve ORMANCILIĞIMIZ OLASI İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİNE KARŞI DİRENEBİLİR Mİ? Yücel ÇAĞLAR (Resim:Jakub Roszak (Yaş 8)

2 Nedenleri mi? Sonuçları mı? Önlemleri mi? Ekolojik koşullara, Ekosistemlere, Biyolojik çeşitliliğe, Canlıların varlıklarını sağlıklı biçimde sürdürebilmesine, Ekonomik ve toplumsal gelişmeye, Kültürel yapılara, Toplumsal sınıf ve katmanlara, Sektörlerin yapısal özelliklerine, ETKİLERİNİN NİTELİĞİ, YOĞUNLUĞU, SÜRESİ Mİ?

3 Ekonomik, Ekonomik, Toplumsal, Toplumsal, Kültürel, Kültürel, Siyasal Yapılar, Siyasal Değişme ve Yapılar, Gelişmeler: Değişme ve Planlar Gelişmeler Programlar Projeler? İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ? Ekonomik, Toplumsal, Ekonomik, Kültürel, Toplumsal, Siyasal Yapılar, Kültürel, Değişme ve Siyasal Gelişmeler: Yapılar, Planlar Değişme ve Programlar Gelişmeler Projeler NEDENLER SONUÇLAR

ORMAN EKOSİSTEMLERİ; Yalnızca ağaç/ağaççık topluluğu değildir! Öteki ekosistemlerdeki değişmelerden soyutlanamaz! Sürekli olarak değişir, dönüşür! Her türlü dışsal etkiye açıktır!

4 ORMAN EKOSİSTEMLERİ; Yalnızca ağaç/ağaççık topluluğu değildir! Öteki ekosistemlerdeki değişmelerden soyutlanamaz! Sürekli olarak değişir, dönüşür! Her türlü dışsal etkiye açıktır! En geniş anlamda kamusaldır! Varlığı/yokluğu, niteliği/niceliği «eşitlikçidir»! Ekolojik getirisi hem çeşitli, hem de «ikame» edilemezdir! Hem etkileyen, hem de etkilenendir! Yutaklık işlevi görür

5 ORMANCILIĞIN TEMEL GERÇEKLİKLERİ Kamusal hizmet alanıdır! Çoğu durumda götürüsü getirisinden fazladır! Çok boyutlu ve etkileşimli etkinlikleri kapsar Uzun dönemli etkinlik alanıdır! Uzun dönemli, çok boyutlu planlamaları gerektirir!

ÜLKEMİZİN TEMEL GERÇEKLİKLERİ «ORMANLAR»; Devlet mülkiyetindedir! Ülke yüzeyinin % 28 ini oluşturur! Biyolojik çeşitlilik düzeyi yüksektir! Yersel dağılımı dengesizdir!

6 ÜLKEMİZİN TEMEL GERÇEKLİKLERİ «ORMANLAR»; Devlet mülkiyetindedir! Ülke yüzeyinin % 28 ini oluşturur! Biyolojik çeşitlilik düzeyi yüksektir! Yersel dağılımı dengesizdir! % 60 ı yangına karşı çok duyarlıdır! ORMANCILIK; Devletçilik egemendir! Yaygın örgütlenmiştir! Bilgi ve deneyim birikimi Yalnızca teknik/ekolojik etkinlikler yapılmaz! Planlamacıdır! Siyasal yönlendirmeler belirleyicidir! Antidemokratiktir! Merkeziyetçidir!

«ORMANLARIMIZIN», ORMANCILIĞIMIZIN «DİRENEBİLMESİ» NE ANLAMA GELİYOR? «ORMANLARIMIZIN»; Varlığı Yersel dağılımı Yapısal özellikleri Verimgücü Yenilenebilme yetisi?

7 «ORMANLARIMIZIN», ORMANCILIĞIMIZIN «DİRENEBİLMESİ» NE ANLAMA GELİYOR? «ORMANLARIMIZIN»; Varlığı Yersel dağılımı Yapısal özellikleri Verimgücü Yenilenebilme yetisi??? ORMANCILIĞIMIZIN; Egemen ideolojisi Politikaları Teknikleri Yönetsel gelenekleri Örgütlenme biçimi Etkenlik düzeyi??? (Fotoğraf: OGM, Türkiye Orman Varlığı 2015.)

8 Orman yangınları Rüzgar, kar yıkımları Biyolojik çeşitlilik Böcekler Mantarlar

9 Yersel Dağılım Yapısal Özellikler? Ormancılık Teknikleri Yabanıl Yaşam

10 EĞER BÖYLE BİR ETKİLEŞİM VARSA ORMAN EKOSİSTEMLERİ OLASI İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİ Yapısal Özellikler Yersel Dağılım Nicelik Sıcaklık Yağış Rüzgar Nem ORMANCILIK

11 ÇOK BOYUTLU ÜÇ TEMEL SORU: Olası iklim değişiklikleri; nerelerdeki, hangi orman ekosistemlerini, nasıl, ne denli etkiliyor/etkileyecek? Olası iklim değişikliklerine karşı; nerelerdeki, hangi orman ekosistemleri nasıl ne denli direnebilir? Olası iklim değişikliklerinden nerelerdeki, hangi orman ekosistemleri nasıl ne denli yararlanabilir? ORMANCILIK

12 «KENAR SÜSLERİ»... Türkiye Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi ( ) TC İklim Değişikliği Eylem Planı Türkiye nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı Türkiye İklim Değişikliği Ulusal Bildirimleri (6.) Türkiye Ulusal Ormancılık Programı ( ): Orman Amenajman (Yönetim) Planları Eylem Planları

13 Ulusal İklim Değişikliği Strateji Belgesi (İDES) ( ): Kısa Vadeli Strateji : Ormansızlaşma ve orman alanlarının bozulması ile ilgili durumun otaya konması İklim değişikliğinin ormanlar üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi ve uyum stratejilerinin geliştirilmesi. Orta vadeli strateji: döneminde 2,3 milyon hektar alanda Ağaçlandırma Verimsiz ormanların rehabilitasyonu İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı (İDEP) ( ): Orman alanlarında tutulan karbon miktarını artırmak, Ormansızlaşmayı ve orman zararlarını azaltmak, Orman, mera, tarım ve yerleşim gibi arazi kullanımları ve değişimlerinin iklim değişikliğini olumsuz yönde etkilemesini sınırlandırmak Arazi kullanımı ve ormancılık konularında iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik yasal ve kurumsal yapıyı güçlendirmek.

14 Hektar (1992=100) 1988=100 ORMAN YANGINLARI Alan Sayı (2) Orman İçi+Dışı Ağaçlandırma Özel Ağaçlandırma "Suni" Gençleştirme

15 STRATEJİK EYLEM ALANLARI Birincil Strateji KORUNMA + KORUMA İkincil Strateji ÖNLEME Üçüncül Strateji YARARLANMA

16 ÖNCELİKLİ ÖNLEM ALANLARI Egemen ormancılık ideolojisi Ormancılık öğretimi Planlama Ormancılık örgütlenmesi Karar ve uygulama süreçleri Ağaçlandırma politikaları Alt yapı koşulları

17 ORMANCILIĞIMIZDA NELER YAPILABİLİR? Temel ilkeler: Devlet mülkiyeti Geniş anlamda kamusalcılık İklim değişikliği odaklı politikalar ve uygulamalar Uzun dönemli, çok boyutlu tümleşik planlama Yönetsel demokratikleşme Temel Düzenleme Alanları: Politikaları Teknikleri Yönetimi Öğretimi Araştırmaları Ağaçlandırmalar

19 OGM Yutak Alanlar ve İklim Değişikliği İhtisas Grubu (2013): «Sera gazı envanterinin ormancılık sektörünü hazırlamak, ormancılığın iklim değişikliğine uyumunu sağlamak ve iklim değişikliği politikaları üretmek» Ulusal sera gazları envanteri ve iklim değişikliği ulusal bildirimleri için ormanlardaki karbon birikiminin AFOLU metodolojisi ile ve daha sağlıklı hesaplanması, Orman ağaçlarının ve ormancılık faaliyetlerinin iklim değişikliğine uyumu ile ulusal mevzuattaki eksikliklerin belirlenmesi Ekosistem hizmetlerinin ekonomisi ile ilgili çalışmalar Ormancılık ve doğa koruma ile ilgili ulusal mevzuatta iklim değişikliği ile mücadele ve uyum konusunda doğrudan hükümler bulunmamaktadır. Ancak orman alanlarının arttırılması, verimsiz orman alanlarının ıslahı ve korunan alanların genişletilmesi çalışmaları ile dolaylı olarak ormanlarda biriktirilen karbon miktarı arttırılmaktadır. Nitekim 2013 yılı için hazırlanan Türkiye Ulusal Sera Gazı Envanter ine göre Türkiye ormanlarında yıllık olarak biriktirilen karbon miktarı döneminde 7,7 milyon ton/yıl C dan 13,9 milyon ton/yıl C a çıkmıştır (6. Ulusal Bildirim; S 130)

(The Collaborative Partnership on Forests FAO 2008) Öneri 1: Sürdürülebilir orman yönetimi, orman temelli iklim değişikliğinin azaltılması ve adaptasyonu için etkin bir çerçevedir.

21 (The Collaborative Partnership on Forests FAO 2008) Öneri 1: Sürdürülebilir orman yönetimi, orman temelli iklim değişikliğinin azaltılması ve adaptasyonu için etkin bir çerçevedir. olmalıdır Öneri 2: Orman temelli iklim değişikliğinin azaltılması ile uyum tedbirleri eşzamanlı olarak ilerlemelidir Öneri 3: Sektörlerarası işbirliği, ekonomik teşvikler ile seçenek geçim kaynakları, ormansızlaşma ve orman bozulumunun azaltılması için çok önemlidir. Öneri 4: Kapasite geliştirme ve yönetişim reformları acilen gereklidir. Öneri 5: Doğru orman izleme ve değerlendirmesi, bilinçli karar vermede yardımcı olur, ancak her seviyede daha fazla eşgüdümü gerektirir. Öneri 6: CPF üyeleri, orman temelli iklim değişikliğinin azaltılması ve uyum için işbirliğini ve kapsamlı bir yaklaşımı öngörür.

Benzer belgeler

http://www.cizgidisigirisim.com.tr/danismanlik.aspx?main=ekolojiktasarimv erestorasyondanismanligi

http://www.cizgidisigirisim.com.tr/danismanlik.aspx?main=ekolojiktasarimv erestorasyondanismanligi KENTSEL VE KURUMSAL KARBON YÖNETİMİ DANIŞMANLIĞI Kentsel ve Kurumsal Karbon Yönetimi Danışmanlığı kapsamında,