Ekonomi Bülteni. 23 Kasım 2015, Sayı: 36. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015, Sayı: 36 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül 1

2 DenizBank Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015 Yurt Dışı Gelişmeler de TÜFE beklentileri karşıladı. de TÜFE Ekim ayında 6 nihai verilere göre aylık bazda beklendiği gibi %0. artış gösterdi, yıllık bazda TÜFE ise Ekim ayında %0.1 olan beklentileri geride bırakarak % 1.9% 0. olarak gerçekleşti. TÜFE son 3 ay içerisinde ilk defa aylık bazda Enflasyon Hedefi: % artış gösterirken, bu yükselişe kira ve sağlık harcamalarındaki artışlar 0 0.% sebep oldu. Düşük enerji fiyatları ise enflasyonu baskılayan ana unsur - TÜFE (Yıllık Değişim, %) olmaya devam ediyor. Gıda ve enerji fiyatları hariç tutularak - Çekirdek TÜFE (Yıllık Değişim, %) hesaplanan çekirdek endekste ise aylık bazda %0., yıllık bazda ise % 1.9 artış görüldü. FED in hedefi olan % seviyesine yakın seyreden çekirdek enflasyon verisi ve manşet enflasyondaki artış, Aralık ayında gelebilecek ilk faiz artırımını destekler nitelikte. Euro Bölgesi nde TÜFE beklentileri geride bıraktı. Euro Bölgesi nde TÜFE Ekim ayında yıllık bazda %0 olan 5 beklentilerin üzerinde %0.1 olarak gerçekleşti (Eylül: -%0.1). Deflasyon Euro Bölgesi TÜFE (Yıllık Değişim, %) riski ile mücadele eden Avrupa Merkez Bankası nın (AMB) yılsonu için 3 Enflasyon Hedefi: % enflasyon tahmini %0.1 seviyesinde bulunuyor. Enerji fiyatlarındaki düşük seyir enflasyonu baskılayan ana unsur olmaya devam ederken, gıda ve enerji fiyatları dışarıda bırakılarak hesaplanan çekirdek TÜFE 1 Ekim ayında %1.1 olarak gerçekleşti. %1.1 ile Avrupa Merkez Bankası 0 hedefinin yarı seviyesinde olan çekirdek enflasyon AMB üyelerinin -1 deflasyon endişesinin haklı olduğunun göstergesi. Ekim deki toplantısından sonra AMB Başkanı Draghi Euro bölgesinde enflasyonun devam etmesi durumunda parasal genişleme programının uzatılabileceği ve varlık alımlarının arttırılabileceğini açıkladı. Tutanaklardan ortaya çıkan tabloda AMB üyelerinin Euro bölgesi enflasyonu ve düşük iç talebi konusunda ciddi endişeleri olduğu gözlemlendi. Çekirdek enflasyonun %1 in altında sabit kalması, ekonomik aktivitede ciddi bir toparlanma görülmemesi, üyelerin mevcut genişleme programının yetersiz kaldığı ve Ekim deki toplantıda bu konuda adımlar atılması konusunda uyarıda bulunmaları tutanaklardan çıkan önemli başlıklar. Draghi önceki hafta Avrupa Parlamentosu nda, bu Cuma günü de Frankfurt ta yaptığı açıklamalarda parasal genişleme programının enflasyonu yükseltmekte yetersiz kaldığı görüşünü daha açık bir şekilde dile getirdi. Cuma günkü açıklamada ise AMB nin fiyatlarda artışı sağlamak için ne gerekiyorsa yapacağını açıkladı. AMB nin 3 Aralık taki toplantısında makro göstergeleri aşağı yönlü revize edip parasal genişleme politikasının boyutunu arttırması bekleniyor. Fed Ekim ayı toplantı tutanaklarını açıkladı. Çarşamba gecesi açıklanan tutanaklardan çıkan en önemli sonuç Fed in para politikası kurulu üyelerinin çoğunluğunun Aralık toplantısında ilk faiz artırımının yapılması görüşünde olduğu. Tutanaklardan çıkan bir başka önemli sonuç ise ilk faiz artırımı sonrası Fed in para politikasının yönüne dair verilen mesajlar. Fed üyeleri, daha önceki açıklamalarında olduğu gibi, bu toplantıda da ilk faiz artırımı ardından faiz artırımı kararlarının kademeli olacağını ve ekonomisinin gidişatına bağlı olacağını belirtiyor. Bu mesaj hem Aralık toplantısına girerken hem de ertesi dönemde Fed toplantılarının yaratacağı oynaklık etkisini azaltmaya yardımcı olacaktır. 0.1

3 DenizBank Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015 Yurt İçi Gelişmeler Bütçe Dengesi, Ekim 015 Ekim ayında Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi 7. milyar TL, Faiz dışı denge 9.9 milyar TL fazla verdi. Merkezi Yönetim bütçe dengesi yılın ilk 10 ayında 6. milyar TL açık verdi. 01 yılının aynı döneminde bütçe 1.9 milyar TL açık vermişti. Yılın ilk 10 ayında faiz dışı fazla önceki yılın aynı dönemine göre %35.7 artarak 1. milyar TL oldu. Bütçe gelirleri yılın ilk 10 ayında 01 yılının aynı dönemine göre, vergi gelirlerindeki %16 lık artışa bağlı olarak %1 artış gösterdi. Vergi gelirlerinin artmasında KDV deki %.7 lik ve Özel Tüketim Vergilerindeki %16.9 luk artış etki oldu. Bütçe harcamaları ise Ocak Ekim döneminde %11.5 artış gösterdi. Faiz harcamalarında artış %5 olurken, faiz dışı harcamalar %1. arttı. Personel giderlerinde, enflasyonun üzerinde, %1.6 artış gözlemlendi. 1 aylık kümülatif rakamlara baktığımızda Ekim ayı itibarıyla, bütçe açığı/gsyh oranının %0.7 seviyesinde, faiz dışı fazla/ GSYH oranının ise %.0 seviyesinde kaldığını görüyoruz. Bu hafta açıklanan Orta Vadeli Programına göre, 015 sonunda bütçe açığı/gsyh oranının yılsonunda %1.3, faiz dışı fazla/gsyh oranının ise %1.5 olması hedefleniyor. Net Hata Noksan kaleminde bu ay milyar $ lık giriş yaşandı ve yılbaşından bu yana yaşanan giriş 13. milyar $ seviyesine ulaştı. Rezerv varlıklarda ise Eylül ayında yaşanan 0.8 milyar $ lık azalma ile yılbaşından bu yana toplam 3.8 milyar $ azalma yaşandı. Ekim ayı Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi, bütçe disiplinin devam ettiğini gösteriyor. Özellikle faiz dışı dengede olumlu performansın devam etmesi, yaklaşan kredi derecelendirme kuruluşu değerlendirmelerinde Türkiye nin notunda bir değişikliğe gidilmeyeceği beklentisini artıran önemli bir etken. 6 Kasım da S&P, ülke notunu ve görünümünü sabit tutarken kamu maliyesinin sağlam duruşu kararda pozitif bir etken olduğu belirtilmişti. İşsizlik, Ağustos 015 Ağustos ayında işsizlik oranı beklentilerin üzerinde yükseliş kaydederek, %10.1 seviyesinde gerçekleşti. (Temmuz: %9.8, Ağustos 01: %10.1). Tarım dışı işsizlik oranı ise %1. seviyesinde. (Temmuz: %1.0, Ağustos 01: %1.3). Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ise Ağustos ayında da değişmeyerek, yılbaşından beri görülen en yüksek seviye olan %10. de yatay seyretti. Veride Kasım 01 ten sonra yaşanan düşüş, yılın ikinci çeyreğinde yerini yükselişe bırakmıştı; üçüncü çeyrekte veri yatay seyrediyor. Yılbaşından bu yana artmakta olan işgücüne katılım oranı ise, Temmuz ayında %5. ile tarihi yüksek seviyesine yükselmişti, katılım oranı Ağustos ayında %5.1 seviyesine geriledi. İşgücüne katılım Ağustos ta bir önceki yılın aynı dönemine göre 951 bin kişi artarak 30 milyon 08 bin kişi oldu. Merkez Bankası Beklenti Anketi, Kasım 015 Cuma günü açıklanan Kasım ayı Merkez Bankası Beklenti anketi sonuçlarına göre 015 yılsonu TÜFE beklentisi bir önceki ayki %8.5 seviyesinden %8.36 ya yükseldi. Katılımcıların ay sonrası için beklenti ise %6.88 den %6.8 e geriledi. Merkez Bankası nın Ekim ayı enflasyon raporuna göre 015 yılsonu için beklentisini 1 puan yükselterek %7.9 a revize etmişti. 3

4 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015 Finansal Göstergeler Finansal Varlık Fiyatlarındaki % Değişim ($ Bazında) Emtia End Altın Günlük Değ (%) TL-Basket EURO/$ MSCI Türkiye -1.8 MSCI EM S&P Aylık Değ (%, $ Bazında) Emtia End. -8. Altın -7.8 TL-Basket 5.7 EURO/$ -5.8 MSCI Türkiye MSCI EM -3. -S&P Bu hafta gelişmekte olan ülke piyasalarına pozitif seyir vardı. Türkiye hisse senedi piyasası negatif ayrıştı. USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 1 ay (%) 5 1 Aylık USD Libor 3 6 Aylık USD Libor 3 Aylık USD Libor 1 Aylık USD Libor 1 0 Ocak 08Ocak 09Ocak 10Ocak 11Ocak 1Ocak 13Ocak 1Ocak Aylık Libor Faizi (%) USD JPY EUR %0.10 Oca 13 Tem 13 Oca 1 Tem 1 Oca 15 Tem 15 %0.37 %0.07 USD Libor faizlerinde bu hafta yükseliş devam etti. Endonezya-JCI Kore-Kospi Hindistan-Sensex Çin-Shangai TR- BIST100 Mac-Bux Rus-Micex Cz-Prague Pol-WIG Br-Bovespa Meks-Bolsa MSCI Emerging Jp-Nikkei5 Ger-Dax Fr-Cac0 UK-FTSE 100 EU-DJ Stoxx 50 -DJ Indus -S&P G-7 Ortalama MSCI Global Hisse Senedi Endeksleri Değişim (%) Günlük Değ (%) Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 013=100) 10 MSCI Türkiye Endeksi MSCI GOÜ Endeksi Global hisse senedi piyasalarına genelde pozitif seyir hakimdi. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1:00 itibarı ile güncellenmiştir.

5 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Değer Kaybediyor Değerleniyor Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015 Finansal Göstergeler Gösterge Tahvil Faiz Oranı Politika Faiz Oranları (%) MB Haftalık Repo Faizi Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz Koridoru MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi 0 Ocak 11 Ocak 1 Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX) TR, BBB- Poland, A- Rus, BBB- Bra, BBB Ocak 13 Ocak 1 Ocak 15 Gösterge tahvil getirisi %10 seviyesinin üzerinde. USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor) BRL MXN CZK PLN HUF ZAR KRW RUB TRY JPY GBP EURO Günlük Değ (%) GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100) Ocak 13 Mayıs 13 Eylül 13 Ocak 1 Mayıs 1 Eylül 1 Ocak 15 Mayıs 15 Eylül TL GOÜ Ortalaması 175 Gelişmekte olan ülke para birimleri genelinde bu hafta Dolar a karşı değer kazancı vardı. Emtia Endekslerinde Değişim (%) -1.0 Tarım 5 Günlük Değ (%) Tem. Maden Değ. Maden -0.3 Enerji Top. Endeks Endişe (VIX) Endeksi Oca 11 Tem 11 Oca 1 Tem 1 Oca 13 Tem 13 Oca 1 Tem 1 Oca 15 Tem 15 Emtia endeksleri bu haftayı negatif kapattı. VIX endeksi düştü. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 1:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 DenizBank Ekonomi Bülteni 3 Kasım 015 Veri Akışı Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 3 Kasım Pazartesi Haftalık Veri Takvimi Almanya PMI Hizmet (Kasım, Geçici) 10: Orta Almanya PMI İmalat (Kasım, Geçici) 10: Orta Euro Bölgesi PMI Bileşik (Kasım, Geçici) 11: Orta Euro Bölgesi PMI Hizmet (Kasım, Geçici) 11: Orta Euro Bölgesi PMI İmalat (Kasım, Geçici) 11: Orta Markit PMI (Kasım, Geçici) 16: Yüksek İkinci El Konut Satışları (Ekim) 17:00 5.0m m -- Orta Kasım Salı Almanya GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (3. Çeyrek, Nihai) 09: % % -- Yüksek Almanya IFO İş ortamı endeksi (Kasım) 11: Orta Türkiye Gecelik Borç Alma Faiz Oranı 1:00 7.5% % -- Yüksek Türkiye Gecelik Borç Verme Faiz Oranı 1: % % -- Yüksek Türkiye Politika Faiz Oranı 1: % % -- Yüksek Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Kasım) 1: % -- Orta Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Kasım) 1: Orta Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamları (Yıllık Değişim, %) (3. Çeyrek, Geçici) 15: % % -- Yüksek GSYH (Yıllıklandırılmış) (Çeyreklik Değişim, %) (3. Çeyrek, Geçici) 15:30.00% % -- Yüksek S&P/Case-Shiller Konut Fiyat Endeksi (Yıllık Değişim, %) (Eylül) 16: % % -- Orta Tüketici Güven Endeksi (Kasım) 17: Orta 5 Kasım Çarşamba Haftalık İşsizlik Başvuruları (Kasım 1) 15: k -- Orta Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri (Ekim, Geçici) 15: % % -- Orta Michigan Üniversitesi Güven Endeksi (Kasım, Nihai) 17: Orta Yeni Konut Satışları (Aylık Değişim, % ) (Ekim) 17: % % -- Orta Yeni Konut Satışları (Ekim) 17:00 500k -- 68k -- Orta 6 Kasım Perşembe Almanya Tüketici Güveni (Aralık) 1: Orta 7 Kasım Cuma GSYH (Yıllık Değişim, %) (3. Çeyrek, İngiltere Geçici) 11:30.30% --.30% -- Yüksek İngiltere GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (3. Çeyrek, Geçici) 11: % % -- Yüksek Almanya Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Ekim) % -- Orta Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg den alınmıştır. 6