ÖĞRETİDE VE UYGULAMADA ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ BAĞLAYICILIĞI VE İCRASI

Transkript

1 ULAŞ KARAN ÖĞRETİDE VE UYGULAMADA ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ BAĞLAYICILIĞI VE İCRASI NORM DENETİMİ İLE BİREYSEL BAŞVURU USULÜNDE VERİLEN KARARLAR ÖZELİNDE BİR İNCELEME

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER...VII KISALTMALAR... XI GRAFİKLER...XV I. GIRIŞ...1 II. ANAYASA MAHKEMESI TARAFINDAN VERILEN KARAR TÜRLERI...13 A. Norm Denetiminde Verilen Kararlar Genel Olarak Norm Denetimi İptal ve Ret Kararları Yorumlu Ret Kararları Yürürlüğün Durdurulması Kararları a. Yürürlüğü Durdurma Kararlarının Hukuki Dayanakları b. Yürürlüğü Durdurma Kararlarında Usul...33 c. Uygulamada Yürürlüğü Durdurma Kararları...35 B. Bireysel Başvuru Usulünde Verilen Kararlar Genel Olarak Bireysel Başvuru Usulü Ön İnceleme Aşamasında Verilen Kararlar Kabul Edilebilirlik Aşamasında Verilen Kararlar Esas Hakkında İnceleme Aşamasında Verilen Kararlar... 54

3 VIII a. Yeniden Yargılama Kararları b. Tazminat Kararları c. İhlalin ve Sonuçlarının Ortadan Kaldırılmasına Dair Kararlar...67 d. Diğer Kararlar...70 e. Tedbir Kararları...73 i. Tedbir Kararlarının Hukuki Dayanakları...76 ii. Tedbir Kararlarında Usul...81 iii. Uygulamada Tedbir Kararları...85 III. ANAYASA MAHKEMESI KARARLARININ BAĞLAYICILIĞI...91 A. Genel Olarak Kararların Kesin Hüküm Özelliği Kararların Bağlayıcılığının Kapsamı Kararlarda Yer Alan Gerekçelerin Bağlayıcılığı B. Norm Denetiminde Verilen Kararların Bağlayıcılığı Ret Kararları İptal Kararları Yorumlu Ret Kararları Yürürlüğün Durdurulması Kararları C. Bireysel Başvuru Usulünde Verilen Kararların Bağlayıcılığı Kararların Kesin Hüküm Niteliği Kararların Bağlayıcılığının Kapsamı Kararlarda Yer Alan Gerekçelerin Bağlayıcılığı IV. ANAYASA MAHKEMESI KARARLARININ İCRASI A. Norm Denetiminde Verilen Kararların İcrası İptal Kararlarının İcrası İptal Kararlarının İcra Edilmeme Biçimleri a. Yeniden Yasalaştırma i. Genel Olarak Yeniden Yasalaştırma Yasağı ii. Yeniden Yasalaştırma Yasağı Bakımından Uygulanan Ölçütler

4 iii. Yeniden Yasalaştırma Yasağının Anayasal Dayanağı iv. Yeniden Yasalaştırma Yasağının Kapsamı v. Yeniden Yasalaştırma Yasağının İhlali Halinde Uygulanacak Yaptırım b. İptal Edilen Normun Anayasa Değişikliği ile Bir Anayasa Kuralı Haline Getirilmesi c. Normun İptaline Dayanak Oluşturan Anayasa Hükmünün Değiştirilmesi B. Bireysel Başvuru Usulünde Verilen Kararların İcrası Genel Olarak a. İcrası Gündeme Gelen Karar Türleri b. İhlal Kararlarının Doğurduğu Yükümlülüklerin Kapsamı c. İhlal Kararlarının İcrasının İzlenmesi i. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının İcrasının İzlenmesi ii. Anayasa Mahkemesi Kararlarının İcrasının İzlenmesi Yeniden Yargılama Yapılmasına Dair Kararların İcrası a. Genel Olarak b. Yeniden Yargılama Kararlarının Hiç Uygulanmaması c. Yeniden Yargılama Kararlarının Gereği Gibi Uygulanmaması d. Yeniden Yargılama Kararlarının İcrasının Uzun Sürmesi Tazminata Dair Kararların İcrası a. Genel Olarak b. Maddi Tazminat Kararları c. Manevi Tazminat Kararları İhlal ve Sonuçlarının Ortadan Kaldırılmasına Dair Kararların İcrası a. Genel Olarak IX

5 X b. İdareye Yönelik Verilen Kararlar c. Yargı Organlarına Yönelik Verilen Kararlar i. Makul Sürede Yargılanma Hakkı ii. Diğer Haklar ile İlgili Kararlar d. Soruşturma Makamlarına Yönelik Verilen Kararlar Tedbir Kararlarının İcrası V. DEĞERLENDIR ME A. Genel Olarak B. Anayasa Mahkemesi Anayasa Mahkemesi-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İlişkisi Karşılaştırmalı Hukuktan Örnekler Anayasa Mahkemesi nin Yeniden Yapılandırılması C. Yasama Organı D. Yürütme Organı E. Diğer Yargı Organları Süper Temyiz Mercii Eleştirisi Yüksek Mahkemeler Arasında Hiyerarşi Yaratılması Eleştirisi Mevcut Durum KAYNAKÇA