ATIK KODLARI VE LİSANS L

Transkript

1 ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ ATIK KODLARI VE LİSANS L KONULARI Murat ŞAHİN ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ANTALYA- OCAK 2011

2 İŞLETMELERİN TESİSTEN OLUŞACAK ATIK KODLARINI BELİRLEMESİ Mevzuat -Tüm Atıklar Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin Ek-IV atık listesinde tanımlanmaktadır. - Atıklar Listede 20 ana başlık altında toplanmıştır. 2

3 ATIK KODLARININ BELİRLENMESİ ATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMEKLİK EK-4 Atık Listesi 01) Madenlerin aranması, çıkarılması, işletilmesi, fiziki ve kimyasal işleme tabi tutulması sırasında ortaya çıkan atıklar, (02) Tarım, bahçıvanlık, su kültürü, ormancılık, avcılık ve balıkçılık, gıda üretimi ve işlemesi sonucu ortaya çıkan atıklar, (03) Ahşap işleme ve kağıt, karton, kağıt hamuru, panel (sunta) ve mobilya üretiminden kaynaklanan atıklar, (04) Deri, kürk ve tekstil endüstrilerinden kaynaklanan atıklar, (05) Petrol rafinasyonu, doğal gaz saflaştırma ve kömürün pirolitik işlenmesinden kaynaklanan atıklar, (06) Anorganik kimyasal işlemlerden kaynaklanan atıklar, (07) Organik kimyasal işlemlerden kaynaklanan atıklar, (08) Astarlar (boyalar, vernikler ve vitrifiye emayeler), yapışkanlar, yalıtıcılar ve baskı mürekkeplerinin imalat, formülasyon tedarik ve kullanımından (İFTK) kaynaklanan atıklar, (09) Fotoğraf endüstrisinden kaynaklanan atıklar, (10) Isıl işlemlerden kaynaklanan atıklar, (11) Metal ve diğer malzemelerin kimyasal yüzey işlemi ve kaplanması işlemlerinden kaynaklanan atıklar; demir dışı hidrometalurji, (12) Metallerin ve plastiklerin fiziki ve mekanik yüzey işlemlerinden ve şekillendirilmesinden kaynaklanan atıklar, (13) Yağ atıkları ve sıvı yakıt atıkları (yenilebilir yağlar, 05 ve 12 hariç), (14) Atık organik çözücüler, soğutucular ve itici gazlar (07 ve 08 hariç), (15) Atık ambalajlar; başka bir şekilde belirtilmemiş emiciler, silme bezleri, filtre malzemeleri ve koruyucu giysiler, (16) Listede başka bir şekilde belirtilmemiş atıklar, (17) İnşaat ve yıkım atıkları (kirlenmiş alanlardan çıkartılan hafriyat dahil), (18) İnsan ve hayvan sağlığı ve/veya bu konulardaki araştırmalardan kaynaklanan atıklar (doğrudan sağlığa ilişkin olmayan mutfak ve restoran atıkları hariç) (19) Atık yönetim tesislerinden, tesis dışı atık su arıtma tesislerinden ve insan tüketimi ve endüstriyel kullanım için su hazırlama tesislerinden kaynaklanan atıklar, (20) Ayrı toplanmış fraksiyonlar dahil belediye atıkları (evsel atıklar ve benzer ticari, endüstriyel ve kurumsal atıklar) 3

4 Atık Kodunun Belirlenmesi Atık kodu 20 bölüm -- Bölüm 1-12, kaynağa dayalı -- Bölüm madde ve malzemeye dayalı -- Bölüm 20 evsel atıklar -- Bölüm 16 listede başka türlü tanımlanmayan atıklar 4

5 Atık Kodunun Belirlenmesi - Atığın kaynağı öncelikle, 01 den 12 ye ya da 17 den 20 ye kadar olan bölümlerde aranır.. - Bu bölümlerde bulunamazsa 13, 14 ve 15nci bölümlere geçilir. - Bu bölümlerde de bulunamazsa 16ncı bölüme göre değerlendirme yapılır. - 16ncı bölümde de uyarlama yapılamazsa ana faaliyet listesindeki, sonu 99 ile biten atık kodu Bakanlığın onayı ile kullanılır.

6 Örnek İşletme (Çimento Fabrikası) 10 ISIL İŞLEMLERDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR Çimento, Kireç ve Alçı ve Bunlardan Yapılan Ürünlerin Üretim Atıkları Isıl işlem öncesi karışım hazırlama atıkları Kirecin kalsinasyon ve hidratasyonundan kaynaklanan atıklar Partiküller ve toz ( ve hariç) Gaz arıtma çamuru ve filtre kekleri * Asbestli çimento üretiminden kaynaklanan asbest içeren atıklar M dışındaki asbestli çimento üretimi atıkları ve dışındaki çimento bazlı kompozit malzeme üretim atıkları * Gaz arıtımından kaynaklanan tehlikeli maddeler içeren katı atıklar M dışındaki gaz arıtma katı atıkları Atık beton ve beton çamurları Başka bir şekilde tanımlanmamış atıklar - Ayrıca, makine ve ekipmanların yağlarından ve Eğer araç istasyonu varsa 13 01, 13 02, ve altında yer alan atık yağ kodları - Ambalaj atıkları ve kontamine için ve altındaki kodlar - Ayrıca, 16 başlığı altında yer alan bir çok atık - 20 başlığı altında oluşacak evsel atıklar - Sağlık birimi varsa, 18 başlığı 6

7 Sonuç olarak sektörlerde sektöre özel atık kodlarının dışında diğer başlıklarda yer alan atık kodları dönemsel veya sürekli olarak oluşabilmektedir. - Atık kodunun doğru belirlenmesi lisans konularında başvuru yapacak işletmelerin doğru atık kodunu belirlemelerinde yardımcı olacaktır. 7

8 Atık Kodlarının Belirlenmesi Atık kodlarının belirlenmesinde ilgili Bakanlık birimleriyle temasa geçilmelidir.

9 Lisans Konuları ve Atık Kabul Listesinin Belirlenmesi 9

10 Atık Yağlar * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * -Öncelikle rejenerasyon ve rafinasyon amacıyla geri kazanım -Enerji amaclı Birlikte yakma tesislerinde klorlu atık yağlar hariç -Enerji amaçlı yakma tesislerinde 10

11 Bitkisel Atık Yağlar * -Bitkisel atık yağlar öncelikle geri kazanım -Bitkisel atık yağların geri kazanılmadığı, BAY kontamine olmuş maddeler birlikte yakmaa, yakma ve bertaraf tesislerine 11

12 Ömrünü Tamamlamış Araç Geçici Depolama * Geçici depolama araçların tehlikeli parçalarından arındırıldığı yerlerdir -Ayrıca çıkma araç parçalarının satıldığı yerler Ömrünü Tamamlamış Araç İşleme Arındırılmış araçların büyük kırıcılarla küçük parçalar haline getirildiği yerlerdir. 12

13 Atık Pil ve Akümülatörler Atık Pil ve Akümülatörlerin Geri Kazanımı -Atık Pil ve Akümülatörlerin Bertarafı 13

14 Ömrünü Tamamlamış Lastikler Geri Kazanım -Birlikte yakma, yakma 14

15 Ambalaj Atıkları Toplama Ayırma - Geri Kazanım - Bazı Durumlarda birlikte yakma ve yakma - Düzenli Depolama -Geri kazanım tesisleri prosesine uygun atık kodunu belirler - kodlar farklı türdeki atıkları içerebilir -Plastik, strafor 15

16 Tıbbi Atıklar Sterilizasyon -Yakma -Düzenli Depolama 16

17 Tanker Temizleme (IBC) 17

18 Tehlikesiz Atıklar -Yukarıda yer alan atık kodları dışındaki tehlikesiz atıkların yönetimi -Yönetmelikte yer alan kriterleri sağlayan hurda metal işleme lisansı -Eğer tehlikesiz atığı ilişkin bir hammadde olarak kullanım varsa yada direk hammadde elde ediliyorsa geri kazanım konusudur --- presleme, toplama-ayırma, depolama vb. konular geri kazanım konusu değildir. ---eğer tehlikeli atık geri kazanımı için uygulanan bir proses aynı tipteki tehlikesiz atıklarda uygulanabilir. 18

19 Tehlikeli Atıklar -Yukarıda yer alan atıklar dışındaki atıklar -Geri kazanım, ara depolama yada bertaraf 19

20 Atık Kodlarının Belirlenmesi 20

21 Örnek 21

22 Atıkların Toplanması ve Ayrıştırılması

23 Geri Kazanım Lisansı Verilen Atıklar

24 Düzenli Depolamaya Kabul Edilebilecek Atıklar -Atık kodlarının değerlendirilmesi ilgili birimce yapılmaktadır.

25 Yakma ve Birlikte Yakma Tesislerine Kabul Edilebilecek Atıklar

26 Ara Depolama Lisans Kapsamına dahil olan Atıklar - Ara Depolamaya sadece özel tehlikeli atıklar dışındaki Tehlikeli Atıklar kabul edilir. -Ancak, ara depolama tesisinin durumuna(alan, bölgesel durum vb.) göre tehlikeli atık kodlarına izin verilir. -- Dökme atıklar, sıvı atıklar, katı atıklar için uygulanacak sistemler göz önünde bulundurulur. --

27 Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar -Belgelerin ve atık kodlarının doğru olması GFB verileceği anlamına gelmez. Bakanlık değerlendirmesi yapılır. Proses, alan, kapasite değerlendirmeleri yapılır. -Uygun görülen atıkların lisans aşamasında değerlendirmesi ilgili birimce tekrar yapılır. -Ara depolama, yakma e bertaraf tesislerinin atık kabul listesinden uygun görülmeyen atıklar çıkartılır. -Yakma, birlikte takma, düzenli depolama yapılacak atıkların lisans konuları için bu yönetmelik hükümleri geçerlidir. 27