Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi"

Emel Ağçay
3 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Çok Kesitli Bilgisayarlı Tomografik Koroner Anjiyografi Sonrası Uzun Dönem Kalıcı Böbrek Hasarı Sıklığı ve Sağkalım ile İlişkisi Hamza Sunman 1, Mustafa Arıcı 2, Hikmet Yorgun 3, Uğur Canpolat 3, Metin Okşul 3, Cem Çöteli 3, Yusuf Şener 3, Serkan Asil 3, Ulvi Yalçın 3, Gamze Türk 4, Tuncay Hazırolan 4, Kudret Aytemir 3 1 Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, Ankara 2 Hacettepe Üniversitesi, Nefroloji Bilim Dalı, Ankara 3 Hacettepe Üniversitesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara 4 Hacettepe Üniversitesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Ankara

2 Giriş Koroner arter hastalığı (KAH) halen ülkemizde ve gelişmiş ülkelerde birinci sıradaki ölüm sebebi olarak yer almaktadır. Koroner arter hastalıklarının değerlendirilmesinde altın standart konvansiyonel anjiyografidir. İnvaziv bir yöntemdir ve nadir de olsa ciddi komplikasyon riski bulunmaktadır. Çok kesitli bilgisayarlı tomografik (ÇKBT) koroner anjiyografi Özellikle KAH açısından orta riskli hastalarda invaziv olmayan, etkin ve güvenilir bir tanısal yöntemdir Bu sebeple kullanımı giderek artmaktadır.

3 Giriş Kontrast madde nefropatisi (KMN) akut böbrek yetersizliğinin önemli nedenlerinden biridir. ÇKBT koroner anjiyografi sonrası KMN korkulan komplikasyonlardandır. Int J Cardiovasc Imaging (2016) 32:

4 Giriş Çoğu zaman 2-4 gün içinde kreatinin seviyesi zirve yapıp 1-3 hafta içinde böbrek fonksiyonları normale döner. Ancak bazı hastalarda KMN renal replasman tedavisi gereksinime yol açacak kadar ciddi seyredebilir. Int J Cardiovasc Imaging (2016) 32:

5 Giriş Literatürde kontrastlı BT tetkikleri sonrası uzun dönem böbrek fonksiyonlarını inceleyen bazı çalışmalar bulunmaktadır. Ancak KAH açısından orta riskli hastalarda ÇKBT koroner anjiografi sonrası kontrast maruziyetinin uzun dönem etkileri ile ilgili veriler olukça kısıtlıdır. Ayrıca ÇKBT koroner anjiografi sonrası kalıcı böbrek hasarı gelişmesinin uzun dönem sağ kalım üzerindeki etkisi ile ilgili araştırma bulunmamaktadır.

6 Amaç Bu çalışmada, koroner arter hastalığının değerlendirilmesi için yapılan ÇKBT koroner anjiyografi sonrası uzun dönem böbrek fonksiyon bozukluğunun sıklığını ve bunun sağkalım üzerindeki etkisini incelemeyi amaçladık.

7 Yöntem KAH açısından orta riskli olan ve yılları arasında ÇKBT koroner anjiyografi tetkiki yapılmış 5822 hasta geriye dönük olarak değerlendirildi. İşlem öncesi ve işlemden en az altı ay sonra kreatinin değerleri bulunan 3500 hastadan ilk bir hafta içinde kontrol kreatinin değeri olan 2054 ü çalışmaya dâhil edildi. Başlangıç değerlerine göre tetkikten sonraki yedi gün içinde serum kreatinin değerinin %25 ya da 0.5 mg/dl nin üzerinde artması KMN olarak tanımlandı.

8 Yöntem En az altı aylık takip süresi sonunda kreatinin değerlerinde benzer yüksekliğin bulunması ise kalıcı böbrek hasarı olarak tanımladı. Hastaların demografik bilgileri, laboratuvar değerleri ve sağkalım durumları hastane kayıtlarından tespit edildi. Dışlama kriterleri: Sinüs ritmi dışında ritmi olanlar Kontrast madde allerjisi Kreatinin değeri >1.5 mg/dl Gebelik

9 Sonuçlar Yaş: 55±9 Cinsiyet: 942 kadın (%45.9) Eşlik eden hastalıklar: Hipertansiyon (n=438, %21.3) Diyabet (n=339, %16.5) Sigara kullanımı (N=679, %33.1) Çalışmaya dahil edilen 2054 hastada KMN sıklığı %1.0 olarak bulundu. Tanımlanan kriterlere göre ortalama 2.5 yıllık takip sonunda 40 (%1.9) hastada kalıcı böbrek hasarı tespit edildi.

10 Sonuçlar Detaylı inceleme sonunda başka sebeplerin bulunduğu 23 hasta çıkarıldığında muhtemel kontrasta bağlı kalıcı böbrek hasarı sıklığı %0.8 (17 hasta) olarak bulundu. Kanserler (Prostat, kolon, meme, mesane, rektum), Post-renal böbrek yetmezliği, SVO, Sepsis, Konjestif kalp yetmezliği, Renovasküler hastalık Takip süresi boyunca 40 hastanın (%2.0) öldüğü ve 4 (%0.2) hastanın kalıcı diyalize girdiği tespit edildi.

11 Sonuçlar Yaş, diyabet, ciddi koroner darlık, işlem öncesi glomerüler filtrasyon hızı (GFR), KMN hikâyesi ve ürik asit seviyesi kalıcı böbrek hasarı ile ilişkili bulundu. Çok değişkenli regresyon analizinde ise yaş, diyabet, GFR ve KMN hikâyesi uzun dönem böbrek hasarının bağımsız öngördürücüleri olarak bulundu. (Yaş için Odds Oranı [OR]: 1.050, Güven Aralığı [GA]: , p=0.027; Diyabet için OR: 2.769, GA: , p=0.004; GFR için OR: 0.967, GA: , p=0.003; KMN hikâyesi için OR: 7.760, GA: , p=0.002). Ayrıca KMN nin ve kalıcı böbrek hasarının uzun dönem sağkalım ile ilişkili olduğu bulundu (p=0.001).

12 Hasta gruplarına göre uzun dönem sağkalım

13 Tartışma Çalışmamıza ÇKBT koroner anjiografinin uzun dönem böbrek fonksiyonları üzerine etkisi incelemek üzere 2000 in üzerinde hastanın 2.5 yıllık verileri dahil edilmiştir. Sağkalım verileri de dikkate alındığında literatürdeki en geniş ve kapsamlı araştırmalardan bir tanesi olma özelliğindedir.

14 Tartışma Kontrastlı BT nin renal etkisi ile ilgili meta-analizlerde ise uzun dönem kalıcı böbrek hasarı %1.1 bulunmuştur. Bizim çalışmamızda da kontrasta bağlı olduğu düşünülen kalıcı böbrek hasarı %0.8 hastada görülmüştür. Eur J Radiol Oct;81(10); Int J Cardiovasc Imaging (2016) 32:

15 Tartışma Çalışmamızda KAH açısından orta-riskli hastalarda 2.5 yılda mortalite oranı %2 bulunmuştur. KMN ve kalıcı böbrek hasarı uzun dönem sağkalımın bağımsız öngördürücüsü olarak bulunmuştur.

16 Teşekkürler

Benzer belgeler

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden