İktisat Tarihi II

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İktisat Tarihi II"

Su Haşim
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İktisat Tarihi II

2 Roma şehir devleti, başlangıcında aristokratik bir karakter arz ediyordu. Roma İmparatorluğu nun zirvede olduğu 1. ve 2. yüzyıllarda sınırları İskoçya dan Mısır a kadar uzanıyordu Roma ekonomisinin iki önemli temeli tarım ve ticaretti Kırsal nüfus kendi sahibi ve kiracısı oldukları toprakları işleyen bağımsız köylülerden oluşuyordu.

4 Sümer den Roma ya kadar nüfusun çoğunluğu tarımda çalışsa da ekonomiyi belirleyen şehirli insanlar ve kurumlardı. Roma şehirlerinin imalat ve ticaret gibi fonksiyonları sınırlı kalmıştı. Roma İmparatorluğu nun ekonomik gelişmeye en önemli katkısı uzun bir dönem barış ve düzeni sağlamasıydı. 1 milyona yaklaşan nüfusu ile Roma şehrinin yakın çevresindeki kaynaklardan beslenmesi mümkün değildi.

5 İmparatorluk geniş bir yol ağına sahipti. Kara ticareti nispeten değerli mallarla sınırlıydı İmparatorluğun kapsadığı alanın genişliği ona otarşik bir ekonomik yapı kazandırmıştı. İmparatorluk Avrupa içinde ise komşusu barbar kavimlerle ticareti teşvik etmiyordu. Ticaret Roma değerler sisteminde üstün bir yere sahip değildi.

6 İmparatorlukta önemli sanayi dallarından biri yaygın inşa faaliyetlerinden ötürü taş ocağı işletmeciliğiydi. İmparatorlukta imalat faaliyetlerinin önemli bir bölümü hür esnaf tarafından gerçekleştiriliyordu. Roma sosyo ekonomik yapısına bağlı olarak teknolojik bir başarısızlıkla karşı karşıyaydı. Birçok tarihçi için Roma İmp. nun çöküşü ilgi çekici bir konudur ve genellikle çöküşte ekonomik faktörlerin belirleyici olduğu düşünülmektedir.

7 Harcamalar hızla artarken vergi kaynağı süratle aşınmaktaydı. Ticaretin sekteye uğraması şehirlerin ihtiyaç duydukları malları tedarik etme konusunda sıkıntı yaratıyordu. Roma yönetimleri sorunların üstesinden gelebilmek amacıyla ekonomiyi daha da zor şartlara iten tedbirlere başvurdular.

8 Devlet mali politikalarındaki değişmelere ek olarak iktisadi faaliyetlerin hukuki çerçevesine de müdahale etti. Ekonomik hayatın her yönünü etkileyen bu müdahaleci iktisat politikası çok çeşitli bürokratik kontrol mekanizmalarını kapsıyordu Nihayetinde Roma İmp. Gibi dünya çapında siyasiekonomik birliğin vatandaşlarına sağladığı menfaatler aşınmaya başladı.

11 Pirenne e göre Cermen istilaları ne antik dünyanın Akdeniz birliğine ne de 5. yy Roma kültürüne son vermemiştir. Ekonomik gerilemenin bütün sonuçları Charlemagne den sonra daha net bir biçimde ortaya çıkmıştır. Pirenne e göre antik uygarlık Akdeniz birliği üzerine kurulmuştu ve bu birlik sayesinde ticaret mümkün oluyordu.

12 Ticaret ortadan kalktığına göre Charlemagne orduya fief vermek zorundaydı. Brunner, feodalizmin kökenini 8. yy da meydana gelen askeri taktiklerdeki değişmelere bağlamıştır. White a göre fief oluşmasındaki esas neden atlı askerlerden gelmemiştir. 8. yyda Batı hem çağdaş Bizans tan hem de İslam dan takas ekonomisine daha yakındı.

13 Lopez e göre Müslümanların ilerlemesiyle Akdeniz ticaretinin kesilmesi arasında doğrudan bir bağlantı yoktur. Vercauteron a göre Pirenne in iddiaları yabana atılamaz. ORTAÇAĞ AVRUPA TOPLUMU Bu dönemde Avrupa toplumu her bölgede farklı ölçüde geçerli üç etkiye tabidir. Roma İmp. döneminde medeni Avrupa Roma nın egemenliği altında olan Akdeniz Avrupası ile sınırlıydı.

14 Roma diplomasisi Cermen baskılarını önlemek için kendileriyle işbirliği yapacak yöneticilerin etkinlik kazanmasını destekledi. Orta çağ Avrupasında önemli bir sosyal ve siyasal müessese de kilise idi Orta Çağ Avrupası nın ekonomik performansı farklı alt dönemlerde ele alınabilir. Erken Orta Çağ ( ), İleri Orta Çağ (11. yy- 14. yy başları) Geç Orta Çağ (14. ve 15. yylar)

15 KAVRAMLAR Tepede ülkenin bütün toprakları Tanrı tarafından kendisine bağışlanmış kral bulunuyordu. Kral topraklarını fief adı verilen parçalara ayırarak vassal adı verilen adamlarına emanet etmişti. Feodal sözleşme, temel unsuru senyör tarafından bağışlanan toprak üzerindeki hakların vassal tarafından sağlanan askeri ve diğer hizmetlerle değiştirilmesidir.

17 Manor Malikane Manoryal Sistem Bir köy ya da köyler topluluğu, mülkiyeti lordun elinde. Manordaki arazi türleri Demesne toprakları Köylü toprakları Ortak alanlar Manoryal sistem arazi tasarruf hakkına dayalı iktisadi, toplumsal ve idari/yargısal örgütlenme

18 Villein: Genellikle serf ile aynı anlamda kullanılan fakat yükümlülükleri daha belirgin ve belirli oranda miras hakkına sahip köylü. Serf: Manor sisteminin asli unsuru. Demesne topraklarının işlenmesi (opera) Olağan dışı yükümlülükler. (precaride) Ayni ve nakdi ödemeler

19 Açık Tarla Sistemi Ortaçağ Avrupa tarımının başlıca özelliği hububat tarımı ve hayvancılığın aynı malikane içinde bir arada yürütülmesiydi Açık tarla sisteminde lordun ve köylülerin paylarını oluşturan çizgiler tarlalar arasında dağılmış bulunuyordu.

20 İkili ve üçlü tarla rotasyonu Tarımsal faaliyetin sıkı bir biçimde kontrolü ve ortaklaşa yürütülmesi zorunluydu.

21 Açık tarla sistemi

23 5. yyda Avrupa topraklarında kurulan barbar krallıkları eski uygarlığın Akdeniz karakterini hala koruyordu. Cermen istilalarına karşı koyabilen antikitenin ekonomik dengesi, İslam ın saldırısı karşısında çöktü 8. yy sonlarından itibaren Batı Avrupa, tamamen tarımsal bir duruma geri döndü. Batı Avrupa da 9. yy boyunca feodalizmin ortaya çıkışı, toplumun tamamıyla kırsal bir medeniyete geri dönüşünün siyasal plandaki yansımasıydı.

24 Herkesin kendi toprağında yaşadığı, dışardan yiyecek satın almadığı ve talebin büsbütün yok olduğu bir ekonomik yapı söz konusuydu Profesyonel anlamda, ticari faaliyet olarak nitelenebilecek bir şey yoktu

Benzer belgeler

Tenure, fief, villein, precaride, precaria, beneficium, kapalı mülk ekonomisi, Commenda, jus mercatorum, hote

1- Aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız. Tenure, fief, villein, precaride, precaria, beneficium, kapalı mülk ekonomisi, Commenda, jus mercatorum, hote 2- Manoryal sistemde serfin yükümlülükleri ve sınıfsal